ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 129 - مگ لند

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 129

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 129

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 129

‫شماره ‪ 129‬‬ ‫سال نوزدهم ‪‬‬ ‫‪92‬صفحه ‪‬‬ ‫‪ 8000‬تومان ‪‬‬ ‫مهر ‪ 95‬‬ ‫‪ ISSN: 1561-6363‬‬ ‫نخستین نشریه ازمایشگاهی کشور‬ ‫‪ ‬بازهم ازمایشگاه و کابوس بیمه ها ‪ -‬دکترعباس افراه‬ ‫‪ ‬گزارش یک بیماری پوستی‪ -‬دکتر ارش دریاکار‪ ،‬دکتر طیبه رضازاده‬ ‫‪ ‬گذری برزندگانی دکتر رضا نفیسی‬ ‫‪ ‬کاربرد هیالورونیک اسید در پزشکی‪ -‬فاطمه فتوحی‪ ،‬سعید امین زاده‪ ،‬فاطمه تابنده‪ ،‬وهب جعفریان‬ ‫‪‬‬ ‫نقش ‪ microRNA‬درتنظیم سرنوشت سلول های بنیادی‪ -‬الهام احمدی‬ ‫‪‬‬ ‫اصول عملکرد‪ ،‬نگهداشت و کنترل کیفی دستگاه های ازمایشگاهی؛ انکوباتور‪ -‬مهندس احسان درخشان نیا‬ ‫‪‬‬ ‫نگاهی فنی به بالن ژوژه و لوپ ‪ -‬دکترحسین دارافرین‪ ،‬امیرحسین بحرالعلومیان‬ ‫‪ ‬سندرم اشرمن‪ -‬شاهین اسعدی‪ ،‬مهسا جمالی‪ ،‬سپیده باستانی‪ ،‬الهام احمدی‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ ‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ ‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪5‬‬ ‫ ‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪7‬‬ ‫ ‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪9‬‬ ‫ ‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪11‬‬ ‫ ‪12‬‬ ‫‪12‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪13‬‬ ‫ ‪14‬‬ ‫‪14‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪15‬‬ ‫ ‪16‬‬ ‫‪16‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪17‬‬ ‫ ‪18‬‬ ‫‪18‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪19‬‬ ‫ ‪20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪21‬‬ ‫ ‪22‬‬ ‫‪22‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪23‬‬ ‫ ‪24‬‬ ‫‪24‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪25‬‬ ‫ ‪26‬‬ ‫‪26‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪27‬‬ ‫ ‪28‬‬ ‫‪28‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪29‬‬ ‫ ‪30‬‬ ‫‪30‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪31‬‬ ‫ ‪32‬‬ ‫‪32‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪33‬‬ ‫ ‪34‬‬ ‫‪34‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫ماهنامه‬ ‫سالنوزدهم‪-‬شماره‪(129‬مهر‪92/)95‬صفحه‪8000/‬تومان‬ ‫ماهنامهتشخیصازمایشگاهی‪/‬پژوهشی‪-‬خبری‬ ‫شماره ثبت‪8965/9 :‬‬ ‫‪aafrah@gmail.com / 09111311114‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬دکترارش دریاکار‬ ‫مدیراجرایی‪ :‬مهندس محمود اصالنی‬ ‫‪Email: matashkhis@gmail.com‬‬ ‫نشانی نشریه‪ :‬تهران‪-‬خیابان طالقانی‪ -‬نرسیده به حافظ‬ ‫کوچه غفارزاده‪ -‬کوچه مشتاقی‪-‬پالک‪1‬‬ ‫تلفن‪021-88982100 / 09127333407 :‬‬ ‫فکس‪ /021- 89776769 :‬صندوق پستی‪14335-1418 :‬‬ ‫دفتررشت‪ :‬رشت‪ -‬خیابان انقالب‪ -‬پالک ‪179‬‬ ‫‪Email: Tashkhis@gmail.com‬‬ ‫‪Web: www.Tashkhis.com‬‬ ‫نخستیننشریهازمایشگاهیکشور‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسوول‪ :‬دکتر عباس افراه‬ ‫‪ ‬سخن مدیرمسوول؛ بازهم ازمایشگاه و کابوس بیمه ها‪2................................................................‬‬ ‫‪ ‬گزارش یک بیماری پوستی‪3.................................................................................................‬‬ ‫‪ ‬اخبار‪5..................................................................................................................................‬‬ ‫‪ ‬دهمین کنگره بین المللی میکروبیولوژی بالینی ایران برگزارشد‪11............................................‬‬ ‫‪ ‬در پانزدهمین کنگره زنان و مامایی عنوان شد‪:‬‬ ‫راه اندازی ‪ 20‬بخش درمان ناباروری تا پایان سال‪14.......................................................‬‬ ‫‪ ‬گذری برزندگانی دکتر رضا نفیسی‪16.....................................................................................‬‬ ‫‪ ‬نوبل ‪ 2016‬نصیب ژاپنی ها شد؛ جایزهای برای زباله دانی سلول های بدن‪19............................‬‬ ‫‪ ‬کاربرد هیالورونیک اسید در پزشکی‪22...................................................................................‬‬ ‫‪ ‬نقش ‪ microRNA‬درتنظیم سرنوشت سلول های بنیادی‪24 .......................................................‬‬ ‫طرح روی جلد‪:‬‬ ‫شرکت تولیدی بازرگانی اریافارمد‬ ‫تولیدوواردات دستگاه های‬ ‫پزشکی‪،‬ازمایشگاهی و‬ ‫فراورده های تشخیصی‬ ‫ادرس‪ :‬تهران‪ ،‬بلوارنلسون ماندال‬ ‫(افریقای شمالی)‪،‬خیابان سایه‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،52‬طبقه ‪،3‬‬ ‫تلفن‪22022002 :‬‬ ‫فاکس‪22039247 :‬‬ ‫‪ ‬سندرم اشرمن‪28...................................................................................................................‬‬ ‫‪ ‬اصول عملکرد‪ ،‬نگهداشت و کنترل کیفی دستگاه های ازمایشگاهی؛ انکوباتور‪32....................‬‬ ‫‪ ‬نگاهی فنی به بالن ژوژه و لوپ (میل حلقه)‪38.......................................................................‬‬ ‫‪ ‬وسترن بالت؛ تکنیک‪ ،‬نکات راهنما و چالش های روزمره‪42...................................................‬‬ ‫‪ ‬بازارکار‪47..............................................................................................................................‬‬ ‫چاپ‪ :‬شفق ‪33906155‬‬ ‫لیتوگرافی سیب‬ ‫مشاوران علمی‪:‬‬ ‫دکتر سید حسین فاطمی‬ ‫رئیس انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫دکتر عبدالفتاح صراف نژاد‬ ‫دکتر ارش دریاکار‬ ‫متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر عباس نداف فهمیده‬ ‫دکتر محمد جواد غروی‬ ‫دکتر علیرضا مهرورز‬ ‫دکتر علیرضا ترنگ‬ ‫پروین مختار‬ ‫نرس‬ ‫استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دبیر انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫متخصص ژنتیک پزشکی‬ ‫چاپ اثار و اگهی ها به مفهوم پذیرش دیدگاه های پدید اورندگان نیست‪.‬‬ ‫نشریه تشخیص ازمایشگاهی از باز پس فرستادن نوشته های نویسندگان معذور است‪.‬‬ ‫هر گونه دخل و تصرف در نوشته ها با اگاهی نویسنده ان انجام می شود‪.‬‬ ‫تنها اثاری که به صورت تایپ شده روی ‪ CD‬و یا با ‪ email‬به نشریه رسیده باشد برای چاپ در دستور کار قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫از نویسندگان محترم خواهشمند است عکس های الزم را به صورت اسکن شده همراه با مطلب ارسال کنند‪.‬‬ ‫دکتر عباس افراه‬ ‫سراغاز‬ ‫بورد تخصصی ازمایشگاه بالینی‬ ‫باز هم ازمایشگاه‬ ‫ازمایشگاه بیشترین نقش را در کمک به تشخیص‬ ‫بیماری دارد‪ .‬این نقش در سایه ی پیشرفت های‬ ‫شگرف در بهینه سازی ابزارها و فناوری های تازه‪،‬‬ ‫روز به روز جلوه گرتر شده است‪ .‬پیش نیاز بروز شدن‬ ‫هم‪ ،‬نیاز به هزینه ا ی بایسته دارد‪ .‬بخش بزرگی از درامد‬ ‫ازمایشگاه ها وابسته به بیمه های گوناگون است‪ ،‬که‬ ‫افسوس همواره پرداخت های ان ها با دیرکرد همراه‬ ‫است‪ .‬این دیرکرد چه بسا به بازدارندگی در پویایی‬ ‫برخی از ازمایشگاه ها می‏انجامد‪ .‬گاهی هم سخن‬ ‫از اولویت بندی پرداخت ها می شود‪ ،‬برخی از‬ ‫مسووالن که از هزینه های هنگفت ازمایشگاه نااگاهند‪،‬‬ ‫ازمایشگاه ها را در اولویت های پایین می گذارند‪.‬‬ ‫این همکاران نمی دانند که ازمایشگاه ها تنها مرکزهایی‬ ‫هستند که افزون بر هزینه های پا برجا و همیشگی‪ ،‬نیاز‬ ‫به بازخرید های پیوسته ی دستگاه های تازه دارند‪.‬‬ ‫هزینه های همیشگی ازمایشگاه هم براستی در دیگر‬ ‫کانون های درمانی و تشخیصی بی مانند است‪ .‬برای‬ ‫نمونه می توان به بخشی از این هزینه ها اشاره نمود‪:‬‬ ‫هزینه ی هنگفت خرید روزمره ی کیت ها و‬ ‫مواد مصرفی ‪ -‬پرداخت میلیون ها تومان دستمزد به‬ ‫کارکنان فنی‪ ،‬اداری و خدماتی‪ -‬پرداخت بیشترین مالیات‬ ‫(نسبت به دیگر همکاران)‪ -‬هزینه های چشمگیر برق‪،‬‬ ‫اب‪ ،‬تلفن و گاز‪ -‬هزینه ی گزاف سرویس و نگهداری‬ ‫ده ها سامانه های دژیتالی و دستگاه های بزرگ و‬ ‫ ‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫و کابوس بیمه ها‬ ‫کوچک ازمایشگاهی‪ -‬هزینه ی بازخرید و نگه داری‬ ‫سخت افزار‪ ،‬نرم افراز‪ ،‬شبکه های داخلی و انالین ده ها‬ ‫رایانه همراه با منبع برق نا ایستا برای هر کدام‪ .....‬وده ها‬ ‫هزینه های ریز و درشت و پیش بینی نشده دیگر‪،‬‬ ‫مانند پرداخت میلیون ها تومان هزینه بردن زباله های‬ ‫الوده‪ ،‬هزینه ی باج گونه به شرکت هایی که کنترل‬ ‫خارجی انجام می دهند و یا مسوول استاندارد سازی‬ ‫هستند و یا شرکت هایی که بایگانی انالین و‬ ‫مسوول نگه داری سرورهای ازمایشگاه هستند‪.‬‬ ‫اری به راستی حق ازمایشگاه ها است که در‬ ‫اولویت نخست پرداخت های بیمه باشند‪.‬‬ ‫اما فراز پایانی سخن این شماره در باره ی یک‬ ‫ناروایی است که بارها بازنمود داشته است‪ .‬هر ساله‬ ‫اندکی از بیمه ها و به ویژه بیمه های تکمیلی‪ ،‬از‬ ‫تعرفه های تصویب شده ی دولتی سرباز زده و‬ ‫خواهان "تخفیف" هستند‪.‬‬ ‫خواستگاه این پدیده ی نا روا می تواند بیشتر‬ ‫بر نبود مرکزیت یگانه‪ ،‬چندگانگی بیمه ها و‬ ‫سلیقه ورزی برخی از مدیران ناازموده باشد‪.‬‬ ‫این گونه کارها می تواند مایه دلسردی برای‬ ‫همکاران درستکاروانگیره ی کجروی برای برخی از‬ ‫کاسبکاران سوداگر شود‪.‬‬ ‫دکتر ارش دریاکار‪ -‬بورد تخصصی اسیب شناسی تشریحی و بالینی‬ ‫دکتر طیبه رضازاده‪ -‬بورد تخصصی بیماری های پوست و مو‬ ‫گزارش یک بیماری پوستی‬ ‫بیمار خانم ‪ 30‬ساله ای است که با ریزش موی سر در ناحیه‬ ‫پیشانی و ورتکس از چند ماه پیش مراجعه کرده است‪ .‬بیمار‬ ‫سابقه بیماری خاصی را ذکر نمی کند‪ .‬همچنین وی سابقه‬ ‫کندن یا کشیدن موها را انکار می کند‪ .‬در معاینه ناحیه نسبتا‬ ‫بزرگ ولی مشخص الوپسی به همراه باقی ماندن قطعات‬ ‫کوچک و شکسته فولیکول های مو دیده شد‪( .‬شکل ‪ )1‬بیمار‬ ‫با تشخیص های افتراقی زیر بیوپسی شد‪.‬‬ ‫‪1) Trichotillomania‬‬ ‫‪2) Alopecia areata‬‬ ‫‪3) Frontal fibrosing alopecia‬‬ ‫‪4) Lichen planopilaris‬‬ ‫در بررسی ریزبینی که از برش های عرضی و عمودی‬ ‫گرفته شد بافت پوست پوشیده شد با اپیدرم نسبتا نرمال دیده‬ ‫شد‪ .‬درم زیرین افزایش مختصر فولیکول های موهای تلوژن‬ ‫و کاتاژن را نشان داد‪ .‬در برخی از فولیکول ها تریکوماالسی‬ ‫به همراه کست های پیگمانی قابل توجه دیده شد‪.‬‬ ‫التهاب دور فولیکولی و دور پیاز مو وجود نداشت‪ .‬با نمای‬ ‫ریزبینی فوق تشخیص تریکوتیالمانیا برای بیمار گذاشته شد‪.‬‬ ‫(شکل ‪ 2‬تا ‪.)5‬‬ ‫می کنند ولی اکثر بیماران این سابقه را انکار می نمایند‪ .‬بدین‬ ‫روی‪ ،‬مصاحبه دقیق و دریافت سابقه روانی بیمار الزم است‪.‬‬ ‫تریکوتیالمانیا یک اختالل روانی مزمن با شدت متفاوت‬ ‫است که می تواند منجر به محدودیت های عاطفی واجتماعی‬ ‫شدیدی شود‪ .‬این بیماری شباهت بسیاری با اختالل وسواسی‬ ‫جبری)‪ (Obsessive-compulsive disorder‬دارد‪ .‬در موارد‬ ‫خیلی شدید می تواند با اختالالت شدیدتر شخصیتی مانند‬ ‫اسیب به خود ‪ ،‬خوردن مو )‪ (Trichophagia‬و ‪Trichobezoar‬‬ ‫همراه باشد‪ .‬گاهی اجبار برای کشیدن مو محدود به پوست‬ ‫سر بوده ولی می تواند سایر نقاط بدن را نیز مثل موهای ناحیه‬ ‫عانه‪ ،‬ابروها‪ ،‬مژه و موهای بینی درگیر سازد‪ .‬دو شکل شایع‬ ‫کشیدن مزمن مو وجود دارد‪ .‬شدیدترین نوع ان شامل کندن‬ ‫تعداد زیادی مو در زمان اندک که در بحران های عاطفی ایجاد‬ ‫می شود و شکل دیگر در بیمارانی است که کندن مو را در‬ ‫حالت نشسته مثال در هنگام خواندن‪ ،‬دیدن تلویزیون و یا‬ ‫صحبت با تلفن انجام می دهند‪.‬‬ ‫شکل های ریزش مو در تریکوتیالمانیا بسیار متفاوت بوده‬ ‫که شامل درگیری نواحی جدا که گاهی در کل پوست سر‬ ‫اتفاق می افتد‪ ،‬است‪ .‬بر خالف الوپسی اره اتا ریزش مو‬ ‫ناکامل است و در بررسی با ذره بین‪ ،‬موهای باقیمانده‬ ‫تریکوتیالمانیا‬ ‫)‪(Trichotillomania‬‬ ‫به‬ ‫تریکوتیالمانیا‬ ‫علت کشیدن و کندن‬ ‫مو ایجاد می شود‪ .‬بیشتر‬ ‫زنان جوان را درگیر‬ ‫ساخته اما در بچه ها و‬ ‫بیماران مسن تر نیز رخ‬ ‫می دهد‪ .‬اگرچه برخی‬ ‫سابقه کندن مو را ذکر‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کوچک ‪ Non-pigmented‬دیده می شود‪ .‬گاهی قرمزی‪،‬‬ ‫پوسچول و‪ traumatic excoriation‬نیز دیده می شود‪.‬‬ ‫روش پنجره رشد مو )‪ (hair growth window‬برای‬ ‫تشخیص تریکوتیالمانیا بسیار سودمند می باشد که شامل‬ ‫تراشیدن یک ناحیه ‪ 2‬سانتی متری در قسمتی از پوست سر‬ ‫است که بیمار قادر به کندن موی ان نیست‪ .‬در صورت امکان‬ ‫این ناحیه باید به صورتی انتخاب شود تا موهای کنار ان‬ ‫بتوانند ناحیه تراشیده شده را بپوشانند‪ .‬اگر بعد از پایان یک‬ ‫هفته موها به صورت عادی رشد کنند تشخیص این اختالل‬ ‫تایید می شود‪.‬‬ ‫یافته های میکروسکوپی‬ ‫یافته های میکروسکوپی تریکوتیالمانیا منحصر به فرد بوده‬ ‫و در کنار یافته های بالینی در بیشتر موارد تشخیص داده‬ ‫می شود‪ .‬بهترین زمان بیوپسی در دو ماه اول کشیدن مو‬ ‫است‪ .‬برش های متعددی باید تهیه شود چرا که ممکن است‬ ‫در برش های اندکی تغییرات بارز بیماری دیده شود‪ .‬در‬ ‫درشت نمایی کم فولیکول های مو دارای کراتین قرمزتیره‬ ‫بوده و غالف ریشه خارجی اپوتپوز شدیدی نشان می دهد‬ ‫رنگ امیزی االستین برای شناسایی غالف ریشه داخلی در‬ ‫موهای کرکی (‪ )Vellus‬و فولیکول های موی فازاناژن و‬ ‫ ‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫همچنین از دست دادن رنگ غالف در موهای کاتاژن مفید‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫کست های رنگدانه ای)‪ (pigment casts‬سلول های‬ ‫پیگمانته ماتکریکس مو هستند که در اثر کشیدن از محل‬ ‫خود به سگمان سطحی فولیکول مو جابجا شده اند‪ .‬کست‬ ‫پیگمانی در ناحیه ‪ infundibulum‬یا ‪ ostium‬مو دیده شده‬ ‫که معموالبه همراه هیپرکراتوز می باشند‪ .‬البته مورد فوق‬ ‫ممکن است در مواردی در الوپسی اره اتا دیده شود‪.‬تغییر‬ ‫ریزبینی دیگر وجود شکاف های عمودی در شافت مو‬ ‫است‪ .‬این شکاف پر از مواد پروتئینی و گلبول های قرمز‬ ‫است‪(the hamburger sign).‬‬ ‫تریکوماالسی (‪ )trichomalacia‬از فولیکول های مو با‬ ‫کراتینیزه شدن نا کامل و دیواره های نامنظم تشکیل شده است‬ ‫که ممکن است پیگمانتاسیون غیر یکنواختی داشته باشد‪.‬‬ ‫التهاب بسیار کم است‪ .‬یافته های دیگر شامل جوانه های‬ ‫فولیکولی پیگمانته و خونریزی دور فولیکولی است‪.‬‬ ‫تشخیص افتراقی‬ ‫مهم ترین تشخیص افتراقی بالینی و میکروسکوپی‬ ‫تریکوتیالمانیا ‪ ،‬بیماری الوپسی اره اتا است‪ .‬در این بیماری‬ ‫نیز کست های پیگمانی و تریکو ماالسی دیده می شود‪ .‬اگر‬ ‫چه در الوپسی اره اتا تریکوماالسی بسیار محدود بوده و‬ ‫فولیکول های فازتلوژن و فازاناژن کوچک وجود دارند و‬ ‫همچنین التهاب دور پیاز مو دیده می شود‪ .‬الوپسی ناشی‬ ‫از سیفلیس نیز ممکن است در یافته های بالینی مشابه این‬ ‫بیماری باشد اگرچه نبود کست های پیگمانی ‪ ،‬تریکوماالسی‬ ‫و سلول های التهابی قابل توجه انرا به راحتی از تریکوتیالمانیا‬ ‫جدا می سازد‪.‬‬ ‫‪Reference:‬‬ ‫)‪Calonje E, Brenn T, Lazar A, Mckee P.(2012‬‬ ‫‪Mckee’s pathology of the skin, 4thed,996-1000‬‬ ‫مهندس محموداصالنی‬ ‫رویدادهاوگزارش ها‬ ‫برگزاری دومین اجالس مشورتی صندوق جهانی مقابله با ایدز‪ ،‬سل و ماالریا در ایران‬ ‫دومین اجالس مشــورتی صندوق جهانی‬ ‫مقابله با ایدز‪ ،‬سل و ماالریا برگزار شد و رئیس‬ ‫هیات مدیره این صندوق از ایران خواست تا‬ ‫همکاری های خودش را به صورت فرامنطقه ای‬ ‫نیز گسترش دهد‪.‬‬ ‫نوربرت هازر‪ ،‬رئیس هیات مدیره صندوق‬ ‫جهانی مقابله با ایدز‪ ،‬سل و ماالریا در دومین‬ ‫اجالس مشورتی وزارت بهداشت ایران با این‬ ‫صندوق گفت‪ :‬ما امروز دور هم گرد امده ایم تا‬ ‫روش های کاهش دردهای ایدز‪ ،‬سل و ماالریا‬ ‫را در کل منطقه مدیترانه شرقی بررسی کنیم‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه بیماران نباید جانشان را به دلیل‬ ‫بیماری هایی که برایشــان درمان وجود دارد‪ ،‬از‬ ‫دست دهند‪ ،‬افزود‪ :‬صندوق جهانی مقابله با ایدز‪،‬‬ ‫سل و ماالریا تا کنون توانسته جان ‪ ۲۰‬میلیون نفر‬ ‫را از این سه بیماری نجات دهد و تا پایان سال‬ ‫جاری نیز این عدد به ‪ ۲۲‬میلیون نفر می رســد‪.‬‬ ‫همچنیــن ‪ ۱۲.۹‬میلیارد دالر از ســال ‪ ۲۰۱۷‬تا‬ ‫‪ ۲۰۱۹‬هزینه می کنیم تا بتوانیم جانهشت میلیون‬ ‫نفر را از این ســه بیماری نجات دهیم و ‪۳۰۰‬‬ ‫میلیون عفونت را نیز مهار خواهیم کرد‪.‬‬ ‫وی با بیــان اینکه دســتاوردهای صندوق‬ ‫جهانی مقابله با ایدز‪ ،‬سل و ماالریا با همکاری‬ ‫کشــورهای مختلف به دســت امده است‪،‬‬ ‫افزود‪ :‬این پول به مــا این امکان را می دهد تا‬ ‫استراتژی مان را برای سال های ‪ ۲۰۱۷‬تا ‪۲۰۱۹‬‬ ‫تدوین کنیم و به اهداف هزاره دســت یابیم و‬ ‫همچنین نظام های سالمت را تقویت کرده و‬ ‫موانع دسترسی به سیستم های بهداشتی را از‬ ‫بین ببریم و به زنان‪ ،‬کودکان و مردان کمک کنیم‬ ‫تا به خدمات بهداشتی دسترسی داشته باشند‪.‬‬ ‫هازر با بیان اینکه ما در کشورهای مختلف‬ ‫حضــور داریم و کمک می کنیــم تا از طریق‬ ‫همکاری و نواوری‪ ،‬اقداماتمان را برای مقابله‬ ‫با این سه بیماری انجام دهیم‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬من‬ ‫از دولت ایران که بهترین برنامه ها را برای مقابله‬ ‫با این ســه بیماری در منطقه انجام داده است‪،‬‬ ‫تشکرمی کنم‪.‬البتهمتاسفانهدرمنطقهنمونه هایی‬ ‫از این سه بیماری وجود دارد که برایش اقدامی‬ ‫انجام نشده است‪ .‬بر این اساس امیدواریم ایران‬ ‫بتواند چارچوبی را برای همکاری های فرامرزی‬ ‫ایجاد کند و همکاری های فنی خود را به سایر‬ ‫مناطق نیز گسترش دهد‪.‬‬ ‫رئیس هیات مدیره صندوق جهانی مقابله با‬ ‫ایدز‪ ،‬سل و ماالریا با اشاره به نقش مهم ‪NGO‬ها‬ ‫و سازمان های مردم نهاد در انتقال موفقیت هایی‬ ‫که در جهت مقابله با این ســه بیماری کسب‬ ‫می شود‪ ،‬ادامه داد‪NGO :‬ها می توانند در زمینه‬ ‫مقابله با این بیمــاری به نظام های ملی کمک‬ ‫کرده و از شیوع این بیماری ها پیشگیری کنند‪.‬‬ ‫وی همچنین گفت‪ :‬از ایران می خواهیم که‬ ‫حضورش را در هیــات مدیره در کمیته های‬ ‫صندوق جهانی مبارزه با ایدز‪ ،‬ســل و ماالریا‬ ‫گسترش دهد و فعالیت هایش را بویژه در حوزه‬ ‫فرامنطقه ای ایفا کند‪.‬‬ ‫یک مقام مسوول سازمان غذا و دارو خبر داد‪:‬‬ ‫فعالیت ‪ 310‬ازمایشگاه مجاز و همکار سازمان غذا و دارو در کشور‬ ‫رئیس دبیرخانه بررسی و تایید صالحیت‬ ‫ازمایشگاه های همکار و مجاز سازمان غذا‬ ‫و دارو گفــت‪ 310 :‬ازمایشــگاه همکار و‬ ‫مجاز از سازمان غذا و دارو مجوز دریافت‬ ‫کرده و فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫دکتر کلثــوم خیرالهی‪ ،‬افــزود‪ :‬تمام این‬ ‫ازمایشــگاه ها تا یک ماه اینده به سیســتم‬ ‫مدیریــت یکپارچه اطالعات ازمایشــگاه‬ ‫موسوم به لیمز ‪ ،LIMS‬متصل می شوند‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬تمام ازمایشگاه های همکار‬ ‫و مجاز که از سازمان غذا و دارو و دبیرخانه‬ ‫تمــام فرایندهای صدور و تمدید پروانه ها‬ ‫از طریق این شبکه انجام می شود‪.‬‬ ‫خیرالهی خاطرنشــان کــرد‪ :‬هدف از راه‬ ‫اندازی این سیســتم مدیریتی‪ ،‬الکترونیکی‬ ‫کردن پروانه ازمایشــگاه هــای همکار و‬ ‫مجاز اســت تــا از این طریــق اطالعات‬ ‫ازمایشگاه ها در دسترس قرار گیرد‪.‬‬ ‫بررسی و صالحیت ازمایشگاه های همکار‬ ‫و مجاز‪ ،‬مجوز دارند‪ ،‬با استفاده از این شبکه‬ ‫مدیریت‪ ،‬اطالعات خود را وارد می کنند و‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪5‬‬ ‫در واکنش به ادعای معاون وزیر بهداشت؛‬ ‫درجه بندی ازمایشگاه های پزشکی مبنای قانونی ندارد‬ ‫یک کارشناس ازمایشگاه های تشخیص‬ ‫طبی‪ ،‬معتقد است درجه بندی ازمایشگاه ها‬ ‫مبنای قانونی ندارد‪.‬‬ ‫علی رشیدی گفت‪ :‬مصاحبه ای که اخیرا‬ ‫معاون درمان وزارت بهداشــت‪ ،‬در ارتباط‬ ‫با ازمایشــگاه ها انجام داده اند‪ ،‬دارای چند‬ ‫اشتباه استراتژیک است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬نخســت اینکه بیش از ‪ ۸‬سال‬ ‫اســت مبحــث ارزیابی خارجــی کیفیت‬ ‫ازمایشگاه های تشــخیص پزشکی توسط‬ ‫وزارت بهداشــت انجــام نمی شــود و به‬ ‫انجمن های ازمایشگاهی واگذار شده است‬ ‫کــه ازمایشــگاه مرجع ســامت و ادارات‬ ‫ازمایشگاه های دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫نیــز در این زمینه نظارت عالیــه دارند و به‬ ‫صورت مســتمر نتایج و انالیز ازمایش های‬ ‫هر ازمایشگاه را کنترل می کنند‪.‬‬ ‫رشــیدی توضیح داد‪ :‬موارد مطرح شــده‬ ‫توســط معاون درمان وزارت بهداشــت در‬ ‫ارتباط با درجه بندی ازمایشــگاه ها کامال‬ ‫بی اساس و غیر کارشناسی است‪ .‬زیرا درجه‬ ‫بندی ازمایشــگاه ها با تعییــن تعرفه های‬ ‫مختلف امــری غیر ممکن اســت و مبنای‬ ‫قانونــی ندارد‪ .‬برای مثال انجام تســت قند‬ ‫خون یک نمونه‪ ،‬در تمامی ازمایشــگاه های‬ ‫سراسر کشور باید دارای جواب یکسان باشد‬ ‫و وجود ازمایشگاه های درجه یک‪ ،‬دو و سه‬ ‫معنایی ندارد همه ازمایشــگاه ها در سراسر‬ ‫کشور نسبت به هر ازمایشی باید پاسخ واحد‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫وی افــزود‪ :‬معاون درمــان در این زمینه‬ ‫مستندات قانونی ندارند و برای اشاعه چنین‬ ‫شــایعاتی باید پاسخگو باشــند‪ .‬بهتر است‬ ‫ایشــان این مهم را اصــاح نمایند و قبل از‬ ‫سئوال از کارشناسان مرتبط در وزارت خانه‪،‬‬ ‫مصاحبه نکنند‪.‬‬ ‫این کارشناس ازمایشــگاه های تشخیص‬ ‫طبی‪ ،‬ادامه داد‪ :‬مســئله جالــب توجه دیگر‬ ‫عــدم اطــاع معــاون درمــان از وضعیت‬ ‫نامناســب تعرفــه هــای ازمایشــگاهی و‬ ‫پرداخت های نامتعارف سازمان های بیمه گر‬ ‫به ازمایشگاه ها طی یکسال گذشته است‪ .‬زیرا‬ ‫ایشان در صحبت های خود حتی اشاره ای به‬ ‫مطالبات ازمایشگاه ها و تعرفه های نامناسب‬ ‫انها نداشته اند‪ .‬افزایش کیفیت مد نظر ایشان‬ ‫بــدون اصــاح تعرفه های ازمایشــگاهی‬ ‫صورت خواهد گرفت؟ ایا ایشــان تصمیم‬ ‫به ابالغ کیفیت دارند! ایشان به عنوان معاون‬ ‫درمان برای اصالح تعرفه ها طی این سه سال‬ ‫معاونت یک قدم هم بر نداشته است‪.‬‬ ‫رشــیدی تاکید کرد‪ :‬ازمایشــگاه ها بیش‬ ‫از ‪ ۱۰‬سال اســت که تحت نظارت وزارت‬ ‫بهداشت به طور مستمر استاندارد سازی را‬ ‫شروع کرده و قدم های بزرگی را برداشته اند‬ ‫و این امر توسط حوزه معاونت درمان صورت‬ ‫می گیرد‪ .‬بنابراین چرا ایشان از این امر اظهار‬ ‫بی اطالعی می کنند‪ .‬امسال نیز ازمایشگاه ها‬ ‫باید برای تمدید پروانه خود ‪ ۹۰‬درصد امتیاز‬ ‫استاندارد سازی را در قالب ‪ ۱۶۴‬سئوال کسب‬ ‫می نمودند‪ ،‬در صورتی که این امر برای هیچ‬ ‫گروه پزشکی تبیین نشده است‪ .‬در نهایت این‬ ‫ســئوال به اذهان خطور می کند که ایا معاون‬ ‫وزیر از حوزه کاری خود مطلع نیستند؟‬ ‫وی افزود‪ :‬پیشــنهاد می شود طی ماه های‬ ‫باقیمانــده از عمر وزارت بهداشــت دولت‬ ‫یازدهــم‪ ،‬معاون درمان از ازمایشــگاه های‬ ‫دولتی تحت پوشش خود بازدید کرده و ابتدا‬ ‫اعتبار بخشــی که خبر ان را می دهند از این‬ ‫ازمایشگاه ها شروع نمایند ازمایشگاه های‬ ‫دولتی از استاندارد سازی و امتیاز ‪ ۹۰‬درصدی‬ ‫استانداردها تا کنون معاف بوده اند‪.‬‬ ‫برگزاری نخستین سمپوزیوم سلول های بنیادی و بیماری های عفونی‬ ‫نخستین سمپوزیوم ســلول­درمانی با هدف‬ ‫بحــث و تبادل نظر میــان متخصصان حوزه‬ ‫پزشکی در خصوص کاربرد سلول درمانی در‬ ‫درمان بیماری های عفونی برگزار می شود‪.‬‬ ‫ســمپوزیوم ســلول هــای بنیــادی و‬ ‫بیماری های عفونی در ششــم ابان ماه سال‬ ‫جــاری با همکاری ســتاد توســعه علوم و‬ ‫ ‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫فناوری سلول های بنیادی در دانشگاه تربیت‬ ‫مدرس با امتیاز بازاموزی برگزار می شود‪.‬‬ ‫در این سمپوزیوم متخصصان بیماری های‬ ‫عفونی و علوم پایه پزشکی به بحث و تبادل‬ ‫نظر پیرامون کاربرد سلول­درمانی و مکانیسم‬ ‫عمل ان در درمان بیماریهای عفونی کشنده‬ ‫و صعب العالج می پردازند‪.‬‬ ‫استفاده از ســلول های بنیادی در بیماری‬ ‫نقص ایمنی اکتســابی و عفونت های مقاوم‬ ‫به درمان‪ ،‬میانکنش ســلول هــای بنیادی با‬ ‫عوامل میکروبی همچنین نقش ســلول های‬ ‫بنیادی در تنظیم پاســخ های ایمنی از جمله‬ ‫محورهای اصلی این ســمپوزیوم است که‬ ‫می توان به ان اشاره کرد‪.‬‬ ‫رویدادها وگزارش ها‬ ‫تشخیص دیابت از روی عرق‬ ‫بیمــاران مبتال بــه قند خون بــاال باید از‬ ‫سرانگشت خود نمونه خون بگیرند که گاهی‬ ‫روزانه چند بار اتفاق می افتد‪ .‬محققان دانشگاه‬ ‫تگــزاس در داالس یک سیســتم جایگزین‬ ‫غیرتهاجمی را ارائه کرده اند که از عرق بدن‬ ‫استفاده می کند‪.‬‬ ‫حسگر زیستی الکتروشیمیایی این محققان‬ ‫بطور مدوام ســطوح قند خــون را در عرق‬ ‫انسان ارزیابی می کند‪.‬‬ ‫این دستگاه منعطف‪ ،‬الیه های نازک روی هم‬ ‫چیده شده فلز‪ /‬اکسید فلز را درون منسوجات‬ ‫منفذدار مبتنی بر پلیمر ادغام کرده و از همان‬ ‫شیمی پایه و واکنش انزیمی موجود در نوار‬ ‫تست قند خون استفاده می کند‪.‬‬ ‫حسگر مذکور به جای بررسی یک قطره‬ ‫خون به دنبال ســطوح قند‪ ،‬این کار را بر‬ ‫روی میــزان کوچکی از عــرق موجود در‬ ‫پوســت زیر نوار چسب یا ساعت ردیاب‬ ‫سالمت انجام می دهد‪.‬‬ ‫دانشــمندان این حســگر جدیــد را به‬ ‫گونه ای طراحی کرده اند که میزان کمی از‬ ‫عرق بدن بطور مســاوی بر روی قسمت‬ ‫زیریــن ان پخش می شــود و کامال روی‬ ‫الکترودهای ان را می پوشاند‪ .‬عالوه بر ان‪،‬‬ ‫توپوگرافی سطح پلیمر به شیوه ای اصالح‬ ‫شده‪ ،‬مولکول های اکسیداز گلوکز را شکار‬ ‫کرده و سیگنال ان ها را تشدید می کند‪.‬‬ ‫این حســگر اکنون در مرحله پیش ساخت‬ ‫قــرار دارد؛ اما با موفقیت بر روی نمونه های‬ ‫عرق انسان ازمایش شده و نسخه تجاری ان‬ ‫تا چند سال اینده ارائه خواهد شد‪.‬‬ ‫ایــن تحقیــق در مجلــه ‪Sensors and‬‬ ‫‪ Actuators B: Chemical‬منتشر شده است‪.‬‬ ‫درخواست الجزایر برای انتقال فناوری واکسن سل از ایران‬ ‫رئیس ســازمان انستیتو پاستور ایران گفت‪:‬‬ ‫پاستور الجزایر‪ ،‬درخواست انتقال تکنولوژی‬ ‫واکسن ب ث ژ (سل) از ایران‪ ،‬دارد‪.‬‬ ‫دکتر مصطفی قانعی با اشاره به این که پاستور‬ ‫الجزایر تکنولوژی تولید واکســن سل ندارد‪،‬‬ ‫افــزود‪ :‬مذاکرات اولیــه در این خصوص به‬ ‫عمل امده است و اجالس منطقه ای ‹‪›MATI‬‬ ‫در تهران فرصتی مناســب برای پیگیری این‬ ‫موضوع در راستای انعقاد قرارداد است‪.‬‬ ‫اجالس منطقه ای پاستور ‹‪ ›MATI‬با حضور‬ ‫کشــورهای مراکش‪ ،‬ایران‪ ،‬الجزایر و تونس‪،‬‬ ‫ابان ماه در تهران برگزار می شود و از پاستور‬ ‫چین‪ ،‬کره جنوبی و گینه هم برای حضور در‬ ‫این اجالس دعوت شده است‪.‬‬ ‫قانعی ادامه داد‪ :‬ایران در بین همه پاستورها‪،‬‬ ‫تنها پاستوری است که بیشترین فناوری ها را‬ ‫در زمینه تولید واکســن‪ ،‬داروهای نوترکیب‪،‬‬ ‫محصول تزریقی و سایر فناوری های حوزه‬ ‫بیوتکتولوژی دارد‪.‬‬ ‫قانعی اظهار کرد‪ :‬ما در انســتیتو پاستور در‬ ‫تالشیم تا دستاوردهای مهم خود را در حوزه‬ ‫سالمت به سایر کشــورها عرضه کنیم و در‬ ‫این راســتا به همه کشــورهای همجوار هم‬ ‫اعالم کردیم که اماده انتقال دستاوردهای این‬ ‫مجموعه از جمله واکسن سل هستیم‪.‬‬ ‫وی به درخواســت انتقال تکنولوژی سرم‬ ‫پادزهرهای مار و عقرب از تونس اشاره کرد‬ ‫و گفــت‪ :‬تونس فناوری جدیــدی در مورد‬ ‫سرم های مار و عقرب در اختیار دارد که ما از‬ ‫انها درخواست انتقال تکنولوژی کردیم‪.‬‬ ‫رئیس ســازمان انستیتو پاستور ایران گفت‪:‬‬ ‫البته کار سرم سازی در انستیتو رازی صورت‬ ‫می گیرد اما شیوه های ان باید به روز شود و‬ ‫ما با تمام توان در این راستا گام برمی داریم‪.‬‬ ‫قانعی اظهار کرد که ما به دنبال این هستیم‬ ‫که اخرین شیوه های تولید واکسن با کمترین‬ ‫هزینه‪ ،‬بیشترین بهره وری و کمترین عارضه را‬ ‫تهیه و در اختیار بیماران قرار دهیم‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪7‬‬ ‫روش تازه ای برای ازمایش‬ ‫زنده رصد کرد‪ .‬با استفاده از این ابزار‬ ‫تشــخیص عوامــل بیمــاری زا یا‬ ‫ترکیبات نشــان گر بیمــاری‪ ،‬کاری‬ ‫می توان تعــداد تجهیزات متصل به‬ ‫معموال از نتایج ازمایشگاهی استفاده‬ ‫هزینه و اشغال فضا و نیروی انسانی‬ ‫بیمــار را کاهش داد که از نقطه نظر‬ ‫چالش برانگیز است‪ .‬برای چنین کاری‬ ‫می شــود‪ .‬اخیر پژوهشــگران‬ ‫‪EPFL‬‬ ‫موفق به ساخت ازمایشگاهی بسیار‬ ‫کوچک شــدند که ابعادی در حد یک بسته‬ ‫ادامس دارد‪.‬‬ ‫این بســته کوچک‪ ،‬مجهز به دو لوله نازک‬ ‫اســت که در ان از فناوری های باال استفاده‬ ‫شــده است‪ .‬ســاندرو کارارا‪ ،‬از محققان این‬ ‫پروژه راهبردی پتنت نانوابزار در تشــخیص‬ ‫ســرطان‪ ،‬می گوید‪« :‬ما زیست حســگری را‬ ‫درون چنــد مــاده مختلف قــرار دادیم که‬ ‫می تــوان جریان خــون یا ســرم خونی را‬ ‫از میــان این زیست حســگر عبــور داده و‬ ‫زیســت مولکول های موردنظر را شناسایی‬ ‫کــرد‪ .‬در این ابــزار از ارایه های الکترونیکی‬ ‫مختلف اســتفاده شــده که به صورت زنده‬ ‫قادر به شناسایی زیست مولکول ها بوده و این‬ ‫یک مزیت محسوب می شود‪.‬‬ ‫اطالعات به راحتی از طریق بلوتوث به تلفن‬ ‫نمونــه اولیــه ایــن دســتگاه‬ ‫ایــن روش جدید کامــا غیرتهاجمی تر‬ ‫شده است‪ .‬این ابزار تست های اولیه را روی‬ ‫تشخیص بیماری است‪ .‬این ابزار قادر است‬ ‫بحث هایــی روی نتایــج به دســت امده در‬ ‫همراه یا تبلت قابل انتقال است‪».‬‬ ‫ساخته شده و با یک چاپگر سه بعدی تولید‬ ‫از روش هــا و ادوات موجــود در بازار برای‬ ‫جوندگان با موفقیت پشت سرگذاشته است‪.‬‬ ‫متابولیت ها (نظیر گلوکز‪ ،‬الکتات و بیلیبورین)‬ ‫دانشگاه پزشــکی لوزان مطرح شده و چند‬ ‫و یون ها ( کلســیم و پتاسیم) را شناسایی و‬ ‫شــرکت تولیدکننده نیز برای تولید این ابزار‬ ‫با این کار تغییر شــرایط بیمار را مشــخص‬ ‫اعــام امادگی کرده اند‪ .‬محققــان این پروژه‬ ‫زیســت مولکول ها به صــورت دوره مورد‬ ‫وارد بازار می شود‪ .‬پیشرفت به سوی ساخت‬ ‫است هر تغییری به سرعت شناسایی و پاسخ‬ ‫‪ Nano-Tera‬در حال انجام است که حمایت‬ ‫کند‪ .‬کارارا می گوید‪« :‬امــروزه برخی از این‬ ‫معتقدند طی دو یا سه ســال اینده این ابزار‬ ‫ازمایش قرار می گیرد اما در برخی مواد‪ ،‬الزم‬ ‫ادوات تشــخیص دقیق تر در سایه پیشگامی‬ ‫مناســب برای ان داده شود که با تجهیزات و‬ ‫مالی ان توسط دولت سوئیس انجام می شود‪.‬‬ ‫روش های فعلی این امر امکان پذیر نیست‪ ».‬با‬ ‫این روش می توان تا ‪ 40‬مولکول را به صورت‬ ‫روشی برای تشخیص زودرس سرطان بدخیم کولون‬ ‫مطالعه جدیدی بیان می کند که یک نشانگر‬ ‫ژنتیک که به اسانی یافت می شود می تواند به‬ ‫پس از جراحی برداشــت تومــور‪ ،‬تحت‬ ‫ابتدایی کمک کند و به پزشــکان بگوید که‬ ‫ان بر فوایدش می چربد‪.‬‬ ‫تشخیص ســرطان مهاجم کولون در مراحل‬ ‫بیمارشان به شیمی درمانی نیازدارد‪.‬‬ ‫اما کالرک می گوید که حداقل ‪ ۵‬تا ‪ ۱۰‬درصد‬ ‫به نقل از ‪ ،WebMD‬بنابر نتایج مطالعه‪ ،‬در‬ ‫بازگشــت انواعی از تومورها که پروتئینی به‬ ‫یافته هــای مطالعــه در ژورنال پزشــکی‬ ‫نام ‪ CDX2‬را تولید نمی کنند پس از برداشــت‬ ‫جراحی بیشتر است‪.‬‬ ‫بــه گفتــه مولف راهبــر مطالعــه‪ ،‬دکتر‬ ‫مایکل کالرک‪ ،‬اســتاد بیولوژی سرطان در‬ ‫دانشــگاه اســتنفورد‪ ،‬مطابق با درمان رایج‬ ‫ ‪8‬‬ ‫شیمی درمانی قرار نمی گیرند زیرا عوارض‬ ‫بیماران استیج ‪ CDX2 ،۲‬منفی هستند و بنابراین‬ ‫مبتالیان به ســرطان کولون استیج ‪ ،2‬احتمال‬ ‫‪8‬‬ ‫فعلی مبتالیان به اســتیج ‪ ۲‬سرطان کولون‪،‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫می توانند از شیمی درمانی سود ببرند‪.‬‬ ‫انگلستان نو منتشر شد‪.‬‬ ‫دکتر اوتیس براولی‪ ،‬کارمند ارشــد جامعه‬ ‫سرطان امریکا گفت که مطالعه جدید احتماالً‬ ‫درمان این سرطان را متحول خواهد کرد‪.‬‬ ‫براولی گفت‪« :‬انجام این ازمایش دشــوار‬ ‫نیست‪ .‬در شــرایطی که ازمایش بیمار منفی‬ ‫باشــد‪ ،‬من قریب به یقین برای این بیماران‬ ‫شیمی درمانی را تجویز می کنم‪».‬‬ ‫بنابر جامعه ســرطان امریــکا‪ ،‬مبتالیان به‬ ‫ســرطان کولون استیج ‪ ،۲‬بســته به وسعت‬ ‫سرطان در روده بزرگشان‪ ،‬بقای پنج ساله ‪۶۳‬‬ ‫تا ‪ ۸۷‬درصدی دارند‪.‬‬ ‫رویدادها وگزارش ها‬ ‫دبیر علمی کنگره بیماری های کودکان خبر داد‪:‬‬ ‫غربالگری ‪ ۶۰‬بیماری در نوزادان با یک قطره خون در چند ماه اینده‬ ‫دبیر علمی کنگره بیماری هــای کودکان گفت‪ :‬در چند ماه‬ ‫اینده در نوزادان تازه متولد شده به جای ‪ ۳‬بیماری‪ ۶۰ ،‬بیماری‬ ‫با یک قطره خون غربالگری می شوند‪.‬‬ ‫علی ربانی دبیر علمی کنگره بیماری های کودکان در نشست‬ ‫خبری بیست و هشتمین همایش بین المللی بیماری های کودکان‬ ‫گفت‪ :‬در ســال های گذشته در زمینه پزشــکی اطفال کشور‬ ‫کارهای تشکیالتی همچون انجمن دیابت و تاالسمی انجام شده است‪.‬‬ ‫ربانی گفت‪ :‬یکــی از وظایف مرکز طبی کودکان اعالم چالش های‬ ‫ی متابولیک شامل یکی‬ ‫طب کودکان به وزارت بهداشت است که بیمار ‬ ‫از این چالش ها می شود‪.‬‬ ‫ی عفونی علت بیشــتر مرگ و میرها‬ ‫وی افزود‪ :‬در گذشــته بیمار ‬ ‫بوده اســت ولی اکنون بیماری های ژنتیک معضل ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫تشخیص دیرهنگام این بیماری ها هزینه زیادی بر کشور تحمیل می کند‬ ‫و مدیریت انها را سخت می نماید‪.‬‬ ‫ربانی با اعالم این خبر که در مرکز طبی کودکان در حال اماده سازی‬ ‫مرکز متابولیک ایران هســتیم‪ ،‬گفت‪ :‬این طرح قرار است به صورت‬ ‫پایلوت انجام شده و پس از ان در کشور فراگیر شود‪ .‬در این طرح با‬ ‫گرفتن یک قطره خون از نوزاد تازه متولد شده‪ 60 ،‬بیماری تشخیص‬ ‫داده می شود‪.‬‬ ‫دبیر علمی کنگره بیماری های کودکان‬ ‫اضافه کرد‪ :‬وزارت بهداشــت عالقمند‬ ‫اســت به دلیل هزینه سنگین این طرح‬ ‫ان را با مشارکت بیمه ها و مردم انجام‬ ‫دهد‪ .‬در طرح پایلوت مرکز متابولیک‪،‬‬ ‫وزارتخانه نمونه هــا را انتخاب کرده و‬ ‫برای غربالگری به بیمارستان می فرستد‪.‬‬ ‫ربانی بیان کرد‪ :‬مرکز طبی کودکان جزء بیمارستان های سطح ‪ 4‬کشور‬ ‫اســت به همین دلیل در ایــن مرکز بیماری هــای پیچیده تری که از‬ ‫بیمارستان های لول پایین تر به اینجا ارجاع داده می شوند همین موضوع‬ ‫سبب شده ظرفیت تخت های ما تکمیل باشد و ما پیگیری این موضوع‬ ‫هستیم که جایی را به عنوان شعبه دوم مرکز طبی کودکان احداث کنیم‬ ‫اما متاســفانه با وجود بازدیدهای مختلف مدیران تاکنون این فرصت‬ ‫داده نشده است‪.‬‬ ‫ربانی گفت‪ :‬بیمارستان های سطح ‪ ،4‬یعنی باید خدمات با کیفیت تر‬ ‫و مطلوب تــری را ارائه دهد و به طور مثــال نباید خدمتی که از ‪ICU‬‬ ‫بیمارستان لول یک داده می شــود با خدمت ‪ ICU‬بیمارستان سطح ‪4‬‬ ‫یکسان باشد‪.‬‬ ‫رئیس بیمارستان ولی عصر (عج) اراک عنوان کرد‪:‬‬ ‫اتمام مرحله دوم ساخت بیمارستان جدید ولی عصر(عج) اراک تا پایان امسال‬ ‫رئیس بیمارستان ولی عصر(عج) اراک‬ ‫گفت‪ :‬تا پایان ســال جاری مرحله دوم‬ ‫ساخت بیمارستان جدید ولی عصر(عج)‬ ‫اراک به پایان می رسد‪.‬‬ ‫سید محمد جمالیان اظهار داشت‪ :‬در‬ ‫حال حاضر عملیات ساخت بیمارستان‬ ‫جدید ولی عصر(عج) با پیشــرفت خوبی در حال انجام است و کار با‬ ‫جدیت تمام به پیش می رود‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬مناقصه مرحله دوم پروژه برگزار و پیمانکار ان نیز‬ ‫مشخص شد و پیش بینی می شود مرحله دوم تا پایان سال به اتمام برسد‪.‬‬ ‫رئیس بیمارستان ولی عصر(عج) اراک پیشرفت فیزیکی این پروژه را‬ ‫‪ 35‬درصد اعالم کــرد و ادامه داد‪ :‬در صورت تامین به موقع اعتبارات‬ ‫پروژه تا اخر سال اینده تکمیل و به بهره برداری خواهد رسید‪.‬‬ ‫جمالیان با بیان اینکه فاز دوم با ‪ 103‬میلیارد تومان اجرا می شود‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫با تکمیل فاز دوم‪ ،‬این بیمارســتان با ‪ 480‬تخت اماده ب ه ارایه خدمات‬ ‫درمانی می شود‪.‬‬ ‫به گفته وی فاز اول ساختمان جدید بیمارستان ولی عصر(عج) اراک‬ ‫در ‪ 13‬طبقه پایان یافته است‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪9‬‬ ‫رویدادها وگزارش ها‬ ‫نخستین ازمایشگاه پالسمای دانش‪‎‬اموزی کشور در کردکوی افتتاح می‪‎‬شود‬ ‫مدیــر اموزش و پرورش کردکوی از افتتاح نخســتین ازمایشــگاه‬ ‫پالسمای دانش‪‎‬اموزی کشور در ‪ 12‬مهر ماه با حضور مسووالن کشوری‬ ‫و استانی در این شهرستان خبر داد‪.‬‬ ‫وجیه‪‎‬اهلل عسگری در گرگان‪ ،‬از افتتاح نخستین ازمایشگاه پالسمای‬ ‫دانش‪‎‬اموزی کشــور در صبح ‪ 12‬مهر ماه ســال جاری در شهرستان‬ ‫کردکوی خبر داد‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬قربانعلی افشــانی‪ ،‬مدیرکل دفتر متوســطه نظری وزارت‬ ‫اموزش و پرورش‪ ،‬علی‪‎‬نژاد نماینده سازمان انرژی اتمی ایران‪ ،‬گودرزی‬ ‫نماینده پژوهشــکده پالسمای ســازمان انرژی اتمی ایران‪ ،‬ابوالفضل‬ ‫مازندرانی مدیر اجرایی نخســتین ازمایشــگاه پالسمای دانش‪‎‬اموزی‬ ‫کشور و سازنده دستگاه‪‎‬های مولد پالسما‪ ،‬استاندار گلستان‪ ،‬مدیران کل‬ ‫و مدیران شهرستانی در مراسم افتتاحیه نخستین ازمایشگاه پالسمای‬ ‫دانش‪‎‬اموزی کشور حضور داشتند‪.‬‬ ‫مدیر اموزش و پرورش شهرستان کردکوی افزود‪ :‬در این ازمایشگاه‬ ‫اشنایی با پالسما و شناخت تمامی دستگاه‪‎‬های مولد پالسما با نوین‪‎‬ترین‬ ‫تجهیزات به همراه کالس‪‎‬های اموزشی و کارگاهی برای نخستین بار در‬ ‫ ‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫کشور و در شهرستان کردکوی انجام می‪‎‬شود‪.‬‬ ‫*تمام دانش‪‎‬اموزان مقطع متوسطه از این ازمایشگاه بهره‪‎‬مند می‪‎‬شوند‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬این ازمایشگاه با ‪ 12‬دستگاه مدرن و با اعتبار بالغ بر‬ ‫‪ 500‬میلیون تومان راه‪‎‬اندازی شده است‪.‬‬ ‫مدیر امــوزش و پرورش شهرســتان کردکوی با بیــان اینکه تمام‬ ‫دانش‪‎‬اموزان مقطع متوســطه اول و دوم و دبیران رشــته علوم تجربی‬ ‫در دروس شــیمی‪ ،‬فیزیک و زیست‪‎‬شناسی از این ازمایشگاه بهره‪‎‬مند‬ ‫می‪‎‬شــوند‪ ،‬اظهار داشت‪ :‬امید اســت با راه‪‎‬اندازی نخستین ازمایشگاه‬ ‫پالسمای دانش‪‎‬اموزی کشــور در کردکوی‪ ،‬این شهرستان در تربیت‬ ‫دانشمندان هسته‪‎‬ای پیشگام باشد‪.‬‬ ‫گفتنی اســت پالسما در زمینه‪‎‬های مختلف دندان‪‎‬پزشکی‪ ،‬پزشکی و‬ ‫بیولوژی‪ ،‬صنعت نساجی‪ ،‬صنعت هوا و فضا‪ ،‬صنایع غذایی و بسته‪‎‬بندی‪،‬‬ ‫صنایع خودروسازی‪ ،‬تولید انرژی و محیط زیست کاربرد دارد‪.‬‬ ‫همایش‬ ‫دهمین کنگره بین المللی میکروبیولوژی‬ ‫بالینی ایران برگزارشد‬ ‫شیراز‪ ،‬با هدف معرفی و توانمندسازی‬ ‫سایر مراکز این کنگره یک سال در‬ ‫میان در سایر شهرها برگزار شده‬ ‫است‪ .‬دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫اصفهان‪ ،‬مشهد و تبریز به ترتیب‬ ‫پذیرای برگزاری همایش های چهارم‪،‬‬ ‫ششم و هشتم بوده اند‪ .‬حضور اساتید‬ ‫بزرگوار و پژوهشگران و دانشجویان‬ ‫گرامی مایه افتخار و سرافرازی‬ ‫برگزارکنندگان کنگره خواهد بود‪.‬‬ ‫دهمین کنگره بین المللی میکروبیولوژی‬ ‫بالینی ایران به مدت سه روز و از‬ ‫ششم تا هشتم مهر در ائینی با حضور‬ ‫جمعی از پژوهشگران داخلی و خارجی‬ ‫از کشورهای سوئد‪ ،‬بلژیک‪ ،‬ترکیه‪،‬‬ ‫عراق‪ ،‬امریکا و هند و محققانی از‬ ‫دانشگاه های برتر کشورمان در تاالر‬ ‫ابن سینا دانشگاه علوم پزشکی سنندج‬ ‫برگزار شد‪.‬این کنگره از سال ‪1385‬‬ ‫به صورت ساالنه برگزار می شود‪ .‬در‬ ‫این کنگره اخرین دستاوردهای علمی‬ ‫و پژوهشی جمع کثیری از پژوهشگران‬ ‫داخلی و تعدادی از پژوهشگران صاحب‬ ‫نظر خارج از کشور ارایه شد‪ .‬بعد‬ ‫از برگزاری سه دوره اول همایش در‬ ‫در ایین اغاز به کار این کنگره‬ ‫علمی‪ ،‬رئیس قطب میکروبیولوژی‬ ‫بالینی ایران‪ ،‬رئیس مرکز مدیریت‬ ‫بیماری های واگیر وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫درمان و اموزش پزشکی کشور‪،‬‬ ‫نماینده ولی فقیه و استاندار کردستان‪،‬‬ ‫اعضای هیات رئیسه‪ ،‬اساتید‪ ،‬کارکنان‬ ‫و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫کردستان نیز حضور داشتند‪.‬‬ ‫رئیس قطب میکروبیولوژی بالینی‬ ‫ایران در این ائین گفت‪ :‬امید است‬ ‫برگزاری این کنگره در سنندج بتواند‬ ‫گام مثبتی در جهت توسعه بهداشت و‬ ‫سالمت جامعه استان کردستان باشد‪.‬‬ ‫عبدالوهاب البرزی افزود‪ :‬هدف‬ ‫از برگزاری این کنگره‪ ،‬برقراری و‬ ‫ایجاد رابطه بین دانشمندان ایرانی در‬ ‫رشته های عفونی علوم پایه و بالینی و‬ ‫جمع اوری نظرات دانشمندان خارج‬ ‫از کشور است‪.‬‬ ‫به گفته وی طرح مسائل و‬ ‫مشکالت عفونی و ارائه راه حل انها‪،‬‬ ‫اطالع رسانی به وزارت متبوع و سایر‬ ‫ادارات مرتبط برای کمک رسانی به‬ ‫حل این مشکالت و ایجاد انگیزه‬ ‫در جوانان به منظور حل مشکالت‬ ‫از دیگر اهداف برگزاری این کنگره‬ ‫علمی است‪.‬‬ ‫وی اظهار کرد‪ :‬امید است که با‬ ‫انجام تحقیقات کاربردی در کوتاه‬ ‫مدت نتایج ان‪ ،‬از ازمایشگاه ها به‬ ‫بیمارستان ها برسد و در خدمت‬ ‫سالمت مردم به کارگرفته شود‪.‬‬ ‫دبیر دهمین کنگره میکروبیولوژی‬ ‫بالینی گفت‪ 350 :‬مقاله به دفتر کنگره‬ ‫ارسال شده که از این تعداد ‪ 254‬مقاله‬ ‫به صورت پوستر و ‪ 44‬مقاله نیز به‬ ‫صورت سخنرانی پذیرش شده است‪.‬‬ ‫جعفر سلطانی افزود‪ :‬مصرف‬ ‫بی رویه انتی بیوتیک ها به ویژه‬ ‫در کشورهای در حال توسعه سبب‬ ‫هزینه های باالی درمان برای کشور و‬ ‫کاهش مقاومت بدن در برابر میکروب‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪11‬‬ ‫وی اضافه کرد‪ :‬الزم است دست‬ ‫اندرکاران حوزه سالمت با حمایت‬ ‫دولت و مردم به فکر ارئه راه حل این‬ ‫مشکل باشند‪.‬‬ ‫محورهایمهمکنگرهامسالعبارتبوداز‪:‬‬ ‫‪ ‬ویروس شناسی بالینی‬ ‫‪  ‬باکتری شناسی بالینی‬ ‫‪ ‬قارچ شناسی بالینی‬ ‫‪ ‬انگل شناسی بالینی‬ ‫‪  ‬ایمنی شناسی بیماری های عفونی‬ ‫‪ ‬اپیدمیولوژی بیماری های عفونی‬ ‫‪ ‬بیماری های عفونی‬ ‫عفونت های مرتبط با مراقبت‬‫از بیمار (بیمارستانی)‬ ‫عفونت های اکتسابی از جامعه‬‫عفونت های بیماران مبتال‬‫به نقص ایمنی‬ ‫بیماری های بازپدید و نوپدید‬‫عفونت های نوزادی و مادرزادی‬‫ بیماری های فراموش شده‬‫)‪ (neglected‬و حاره ای‬ ‫بیماری های مشترک انسان و دام‬‫‪  ‬روش های تشخیصی کالسیک‬ ‫و نوین بیماری های عفونی‬ ‫‪  ‬درمان بیماری های عفونی‬ ‫رژیم های دارویی ضدمیکروبی‬‫و استفاده منطقی از انتی بیوتیک ها‬ ‫مقاومت های دارویی‬‫‪ ‬پیشگیری از عفونت ها‬ ‫ ایمن سازی‬‫‪-‬کنترل عفونت‬ ‫ ‪12‬‬ ‫‪12‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫پروبیوتیک ها و پروبیوتیک ها‬‫ رژیم های دارویی‬‫ضدمیکروبی پروفیالکسی‬ ‫‪  ‬اهمیت پژوهش های کاربردی‬ ‫در زمینه میکروب شناسی بالینی و‬ ‫رعایت اداب حرفه ای پژوهش‬ ‫پیام وزیر بهداشت‪ ،‬درمان و‬ ‫اموزش پزشکی کشور در دهمین‬ ‫کنگره بین المللی میکروبیولوژی‬ ‫بالینی ایران به میزبانی دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی کردستان توسط دکتر طیب‬ ‫قدیمی رییس دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫کردستان قرائت شد‪ .‬دکتر سید حسن‬ ‫هاشمی در این پیام چنین اورده است‪:‬‬ ‫«اغاز به کار دهمین کنگره بین المللی‬ ‫میکروبیولوژی بالینی و اولین کنگره‬ ‫حفاظت از تاثیر انتی بیوتیک فرصت‬ ‫مناسبی است تا حاصل توانمندی های‬ ‫علمی و پژوهشی محققان پر تالش‬ ‫نظام سالمت جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در سطح بین المللی ارائه شود‪.‬‬ ‫اهمیت برگزاری چنین کنگره ای‬ ‫ان گاه بیشتر روشن خواهد شد که‬ ‫بدانیم بر اساس گزارش های موجود‪،‬‬ ‫‪ 20‬تا ‪ 50‬درصد موارد تجویز داروهای‬ ‫انتی بیوتیکی در کشورهای توسعه‬ ‫یافته‪ ،‬غیر ضروری و غیر منطقی است‪.‬‬ ‫مصرف بی رویه انتی بیوتیک در‬ ‫کشور ما نیز مقاومت میکروبی را‬ ‫نسبت به داروهای انتی بیوتیکی به‬ ‫سطح هشدار رسانده و این امر قطعا»‬ ‫سالمت جامعه را تهدید خواهد کرد‪.‬‬ ‫سازمان جهانی بهداشت هشدار داده‬ ‫است که در صورت ادامه روند فعلی‪،‬‬ ‫سال ‪ 2050‬میالدی مقارن بازگشت به‬ ‫« عصر قبل از کشف انتی بیوتیک ها»‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫به بیان دیگر تا ‪ 35‬سال اینده‪ ،‬به‬ ‫موازات شیوع بیماری های بازپدید و‬ ‫نوپدید‪ ،‬بیماران با ابتال به عفونت های‬ ‫ساده دچار عوارض بالقوه جدی‬ ‫و تهدید کننده حیات می شود‪ .‬ان‬ ‫سازمان‪ ،‬تجویز منطقی اتنی بیوتیک ها‬ ‫را راهکاری اساسی برای کنترل روند‬ ‫افزایش مقاومت انتی بیوتیکی در تمام‬ ‫دنیا و بخصوص در کشورهای در حال‬ ‫توسعه می داند‪.‬‬ ‫بدون شک در این رهگذر‪،‬‬ ‫راهکارهای اموزشی باید مورد توجه‬ ‫اساسی قرار گیرد‪ .‬توجه و اطلالع‬ ‫رسانی کافی به افکار عمومی و‬ ‫اموزش پزشکان‪ ،‬دانشجویان و کادر‬ ‫درمانی در زمینه تجویز و مصرف‬ ‫منطقی و بجای انتی بیوتیک ها حائز‬ ‫اهمیت بسیار است‪.‬‬ ‫حضور مغتنم اساتید ایرانی و‬ ‫مهمانان گرانقدر از سایر کشورها در‬ ‫این کنگره‪ ،‬فرصتی ارزشمند برای‬ ‫بحث و تفاهم در زمینه همکاری های‬ ‫بین المللی دانشگاه ها فراهم اورده‬ ‫تا بتوانیم با احساس مسئولیت‪،‬‬ ‫همفکری و همدلی در جهت تامین‬ ‫سالمت جامعه جهانی و جوامع خود‬ ‫گام برداریم‪ .‬پیش از هرچیز اما باور‬ ‫کنیم‪ ،‬مقاومت انتی بیوتیکی مرز‬ ‫نمی شناسد و این معضل جهانی نیاز‬ ‫به همکاری های بین المللی دارد‪.‬‬ ‫در خاتمه ضمن تشکر از برگزار‬ ‫کنندگان و حامیان کنگره‪ ،‬به ویژه‬ ‫مدیریت دانشگاه علوم پزشکی و‬ ‫خدمات بهداشتی درمانی کردستان‪،‬‬ ‫برای یکایک شرکت کنندگان ارزوی‬ ‫موفقیت دارم و امیدوارم در تحقق‬ ‫اهداف کنگره و کمک به ارتقاء سالمت‬ ‫مردم گام های بلندی بردارید‪».‬‬ ‫انتخاب هشت پوستر برتر‬ ‫در سومین روز از دهمین کنگره‬ ‫بین المللی میکروبیولوژی بالینی‬ ‫ایران از بین ‪ 254‬پوستر پذیرفته‬ ‫شده‪ ،‬هشت پوستر به عنوان‬ ‫پوسترهای برتر انتخاب شد‪ .‬معاون‬ ‫اموزشی دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫کردستان با اعالم این خبر‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫هیات داوران از بین ‪ 20‬پوستر‬ ‫انتخاب شده از تعداد ‪ 254‬مقاله که‬ ‫به صورت پوستر از سراسر کشور به‬ ‫دبیرخانه کنگره ارسال شده بود‪ ،‬هشت‬ ‫پوستر به عنوان پوستر برتر این کنگره‬ ‫انتخاب و معرفی شد‪ .‬دکتر محمد جعفر‬ ‫رضایی افزود‪ :‬بیشترین محور مقاالت‬ ‫پذیرفته شده باکتریولوژی پزشکی بود‪.‬‬ ‫وی خاطر نشان کرد‪ :‬عنوان پوستر به‬ ‫صورت کامل‪ ،‬مرتبط ‪ ،‬کاربردی و گویا‪،‬‬ ‫روش کار‪ ،‬میزان تسلط به موضوع و‬ ‫توانایی در ارائه به مخاطبین‪ ،‬طراحی‬ ‫مطالعه و ارائه جنبه کاربردی ان‪ ،‬ارائه‬ ‫نتایج تحلیلی و جداول و نمودارها از‬ ‫جمله معیار های تعیین پوستر برتر‬ ‫توسط اعضای هیات داوری شد‪ .‬الزم‬ ‫به ذکر است در پایان مراسم کنگره از‬ ‫برگزیدگان پوستر با اهداء لوح تقدیر و‬ ‫جوایز ویژه قدردانی شد‪.‬‬ ‫چالش های جدید جهانی‬ ‫پیرامون بیماری های نوپدید‬ ‫و بازپدید از ویژگی های این‬ ‫کنگره بین المللی است‬ ‫شکیب الحق‪ ،‬کارشناس ارشد‬ ‫میکروبیولوژی پزشکی و مسوول‬ ‫دبیرخانه علمی کنگره میکروبیولوژی‬ ‫بالینی سنندج با اعالم این خبر افزود‪:‬‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی کردستان افتخار‬ ‫دارد با همکاری مرکز تحقیقات‬ ‫میکروب شناسی بالینی استاد البرزی‬ ‫‪ ‬دکتر رضایی‪:‬‬ ‫برگزاری این کنگره در سطح‬ ‫بین المللی موجب می شود که استان‬ ‫کردستان نه تنها در کشور بلکه در‬ ‫دنیا نیز مطرح و دارای جایگاه شود و‬ ‫توجه محققان خارجی هم به استفاده‬ ‫از ظرفیت ها و توانمندی های استان‬ ‫جلب شود‬ ‫شیراز‪ ،‬مرکز تحقیقات عفونی اطفال‬ ‫دانشگاه شهید بهشتی تهران و سایر‬ ‫دانشگاه های علوم پزشکی همکار‬ ‫با توجه به اهمیت برنامه حراست از‬ ‫انتی بیوتیک ها در جهان و شناخت‬ ‫راهکارهای مقابله با مقاومت میکروبی‬ ‫در ایران و جهان‪ ،‬اقدام به برگزاری‬ ‫این کنگره سه روزه می نماید‪ .‬دعوت‬ ‫از اساتید برجسته داخلی و خارجی‬ ‫در حوزه میکروبیولوژی بالینی‪،‬‬ ‫بررسی اخرین یافته ها در ارتباط با‬ ‫مقاومت های میکروبی در بیماری های‬ ‫عفونی و چالش های جدید جهانی‬ ‫پیرامون بیماری های نوپدید و بازپدید‬ ‫نظیر ابوال و زیکا از ویژگی های این‬ ‫کنگره بین المللی است‪.‬‬ ‫دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد‪،‬‬ ‫دکترا و نیز دانشجویان رشته پزشکی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی کردستان مقاالت‬ ‫خود را در دهمین کنگره بین المللی‬ ‫میکروبیولوژی بالینی ایران در سالن شهید‬ ‫رستم پور دانشکده پزشکی ارائه دادند‪.‬‬ ‫رشته پزشکی دانشگاه و شرکت انان‬ ‫در فراخوان کمیته تحقیقات دانشجویی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی کردستان است‪.‬‬ ‫‪ ‬دکتر محمد جعفر رضایی افزود‪:‬‬ ‫ضرورت کنگره و اهمیت ارائه این‬ ‫مقاالت در راستای تحول در اموزش‪،‬‬ ‫طرح تحول درمان ‪ ،‬اموزش پاسخگو‪،‬‬ ‫مرجعیت علمی و اقتصاد در درمان است‪.‬‬ ‫وی اظهار داشت‪ :‬برگزاری این کنگره‬ ‫در سطح بین المللی موجب می شود که‬ ‫استان کردستان نه تنها در کشور بلکه‬ ‫در دنیا نیز مطرح و دارای جایگاه شود‬ ‫و توجه محققان خارجی هم به استفاده‬ ‫از ظرفیت ها و توانمندی های استان‬ ‫جلب شود‪.‬‬ ‫معاون اموزشی دانشگاه در پایان‬ ‫عنوان کرد‪ :‬برگزاری چنین کنگره هایی‬ ‫در استان به افزایش توریسم درمانی‬ ‫کمک کرده و باعث می شود استان‬ ‫کردستان به عنوان یک استان بسیار امن‬ ‫و دارای شاخص های برگزاری کنگره‬ ‫مطرح شود‪.‬‬ ‫برگزاریچنینکنگرههاییدراستان‬ ‫بهافزایشتوریسمدرمانیمیکند‬ ‫در ادامــه معاون اموزشــی دانشــگاه‬ ‫علوم پزشــکی کردســتان با اعالم این‬ ‫خبر‪ ،‬گفت‪ :‬یکــی از ویژگی های این‬ ‫کنگره‪ ،‬حضور فعال دانشجویان مقاطع‬ ‫کارشناسی ارشــد‪ ،‬دکترا نیزدانشجویان‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪13‬‬ ‫همایش‬ ‫مهندس بیتا بهروان‬ ‫در پانزدهمین کنگره زنان و مامایی عنوان شد‪:‬‬ ‫راه اندازی ‪ 20‬بخش درمان ناباروری تا پایان سال‬ ‫پانزدهمین کنگره زنان و مامایی در تاریخ‬ ‫‪ 13‬تا ‪ 16‬مهر ماه ‪ ،95‬توسط گروه زنان و مامایی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران و انجمن متخصصان‬ ‫زنان و مامایی ایران در سالن همایش های رازی‬ ‫تهران برگزارشد‪.‬‬ ‫در این کنگره بیش از ‪ 20‬سخنران خارجی از‬ ‫اساتید برجسته بین المللی کشورهای المان‪،‬‬ ‫انگلستان‪ ،‬امریکا‪ ،‬استرالیا‪ ،‬ایتالیا و لبنان درکنار‬ ‫اساتید برجسته ایرانی از دانشگاه های علوم‬ ‫پزشکی مشهد‪ ،‬تهران‪ ،‬شهیدبهشتی‪ ،‬ایران‪،‬‬ ‫اصفهان‪ ،‬تبریز‪ ،‬شیراز‪ ،‬کرمان و ‪ ....‬حضور یافتند‪.‬‬ ‫مدیر اجرایی پانزدهمین کنگره‬ ‫بینالمللی زنان و مامایی ایران با بیان‬ ‫اینکه ‪ 500‬مقاله به دبیرخانه کنگره رسید‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬گروه زنان و مامایی دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی تهران و انجمن متخصصین زنان‬ ‫و مامایی ایران باهمکاری انجمنهای‬ ‫سرطان زنان‪ ،‬نازایی‪ ،‬الپارسکوپی‬ ‫برگزارکننده این کنگره بودند‪.‬‬ ‫‪ 20‬امتیاز بازاموزی برای ماماهای‬ ‫شرکت کننده در کنگره زنان و مامایی‬ ‫دکتر وجیهه مرصوصی دبیر علمی‬ ‫ ‪14‬‬ ‫‪14‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫کنگره گفت‪ :‬پانزدهمین کنگره‬ ‫بین المللی زنان و مامایی ایران دارای‬ ‫‪ 20‬امتیاز بازاموزی برای شرکت‬ ‫کنندگان بود‪ .‬وی افزود‪ :‬از محورهای‬ ‫اصلی و مهم این کنگره می توان به‬ ‫مباحث مربوط به ارتقای سالمت مادر‬ ‫و نوزاد‪ ،‬ترویج فرهنگ زایمان طبیعی‪،‬‬ ‫تکریم مادر باردار‪ ،‬توانمند سازی‬ ‫وترویج زایمان طبیعی و روش های‬ ‫کاهش درد زایمان اشاره کرد‪.‬‬ ‫همچنین در بخش ارتقای سالمت‬ ‫مادر و نوزاد به مسائلی از قبیل ارتقاء‬ ‫کیفیت خدمات زایمانی‪ ،‬شاخص های‬ ‫سالمت مادر و نوزاد‪ ،‬کاهش مداخالت‬ ‫زایمانی‪ ،‬عوارض مادری و نوزادی‬ ‫سزارین‪ ،‬زایمان طبیعی پس ازسزارین و‬ ‫نقش کارتیمی در ترویج زایمان طبیعی‬ ‫مورد بررسی قرار گرفت‪.‬‬ ‫دبیر علمی بخش مامایی پانزدهمین‬ ‫کنگره بین المللی زنان و مامایی ایران‬ ‫توجه به بحث ترویج فرهنگ زایمان‬ ‫طبیعی را بسیار مهم و ضروری دانست‬ ‫و عنوان کرد‪ :‬در این بخش از کنگره‬ ‫به مسائلی هم چون بازاریابی اجتماعی‬ ‫زایمان طبیعی‪ ،‬حمایت طلبی جهت‬ ‫ترویج زایمان طبیعی‪ ،‬ترغیب مادران‬ ‫نخست زا به زایمان طبیعی و نقش رسانه‬ ‫در ترویج زایمان طبیعی پرداخته شد‪.‬‬ ‫مادران باردار باید غربالگری های‬ ‫جنین را انجام دهند‬ ‫دکتر اشرف ال یاسین رئیس پانزدهمین‬ ‫کنگره بین المللی زنان و مامایی گفت‪:‬‬ ‫تمام مادران باردار بایدغربالگری های‬ ‫جنین را انجام دهند تا در صورت وجود‬ ‫ناهنجاری های جنینی بتوان با تداخالت‬ ‫پزشکی دردوران بارداری و یا بالفاصه‬ ‫پس از زایمان‪ ،‬از بروز ناهنجاری های‬ ‫مادرزادی پیشگیری کرد‪.‬‬ ‫وی در ادامه گفت‪ :‬تشخیص‬ ‫اختالالت مربوط به سیستم عصبی و‬ ‫مشکالت و نارسایی های قلبی از جمله‬ ‫مواردی است که‬ ‫می توان پس از‬ ‫تشخیص انها در‬ ‫دوران بارداری از‬ ‫ایجاد مشکالت‬ ‫اساسی در نوزادان‬ ‫پیشگیری کرد‪.‬‬ ‫ال یاسین خاطرنشان کرد‪ :‬ایران یکی‬ ‫از معدود کشورهایی است که قوانینی در‬ ‫رابطه با ختم بارداری دارد که درصورت‬ ‫تشخیص ناهنجاری های جنینی و‬ ‫همچنین تشخیص بیماری هایی که‬ ‫جان مادر را به خطر اندازد‪ ،‬صورت‬ ‫می گیرد‪ .‬این قوانین ‪ ۵۲‬مورد از این‬ ‫مشکالت را شامل می شود که در‬ ‫صورت تشخیص به موقع اجازه ختم‬ ‫بارداری داده می شود‪.‬‬ ‫الزم به ذکر است که میزان مرگ و‬ ‫میر مادران باردار در حین زایمان و‬ ‫پس از ان در ایران ‪ ۲۰‬در ‪ ۱۰۰‬هزارنفر‬ ‫است که گرچه در مقایسه با امار جهانی‬ ‫مناسب است‪ ،‬با این حال تالش می‬ ‫شود کاهش یابد‪.‬‬ ‫ال یاسین درادامه گفت‪ :‬مهمترین‬ ‫عامل مرگ مادران باردار در حین زایمان‬ ‫به ترتیب خون ریزی‪ ،‬فشار خون باال‪،‬‬ ‫عفونت ها و بیماری های قلبی است‪.‬‬ ‫راه اندازی ‪ 20‬بخش درمان ناباروری تا‬ ‫پایان سال در شهرهای مختلف کشور‬ ‫رئیس پانزدهمین کنگره بینالمللی‬ ‫زنان و مامایی از راهاندازی ‪20‬بخش‬ ‫درمان ناباروری تا پایان سال ‪95‬‬ ‫درشهرهای مختلف کشور خبر داد و‬ ‫گفت‪ :‬حدود ‪ 5‬بخش دولتی ناباروری‬ ‫نیز تا پایان سال تجهیز میشوند‪ .‬به گفته‬ ‫ال یاسین برای افراد نابارور که شرایط‬ ‫مالی چندان مناسبی ندارند درمانها‬ ‫و همچنین اولین درمان ای وی اف‪،‬‬ ‫انتقال جنین فریز شده و انجام ‪ 2‬بار‬ ‫ای یو ای در بیمارستان های دولتی و‬ ‫مراکز دانشگاهی رایگان انجام می شود‪.‬‬ ‫تاکنون ‪052‬نفر در سراسر کشور در‬ ‫سامانه ناباروری وزارت بهداشت ثبت‬ ‫نام کرده و ای وی اف دریافت کردهاند‪.‬‬ ‫وی اهدای تخمک‪ ،‬اهدای جنین و‬ ‫استفاده از رحم اجارهای را از دیگر‬ ‫روشهای درمان نازایی عنوان کرد و‬ ‫گفت‪ :‬این روشها سالها است که در‬ ‫ایران انجام می شود‪ ،‬چون ایران تنها‬ ‫کشوری است که در زمینه اهدای‬ ‫جنین قانون دارد‪ .‬اهدای جنین به‬ ‫ندرت در برخی ایالتهای امریکا انجام‬ ‫میشود‪ ،‬در کشورهای اسالمی هیچ‬ ‫کدام از روش های اهدایی انجام نمی‬ ‫شود‪.‬‬ ‫عوارض شیمی درمانی و رادیوتراپی‬ ‫بر نازایی و ناباروری‬ ‫اشرف ال یاسین رئیس پانزدهمین‬ ‫کنگره بین المللی زنان و مامایی ایران‬ ‫با بیان اینکه همیشه نارسایی زودرس‬ ‫تخمدان موجب ناباروری نمی شود‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬یائسگی تخمدان موجب توقف‬ ‫کامل یا متناوب هورمونهای استروژن‪،‬‬ ‫پروژسترون و تستوسترون میشود که‬ ‫این امر موجب ناباروری در افراد میشود‬ ‫اما مواردی از باروری درزنان مبتال به‬ ‫این بیماری نیز گزارش شده است‪.‬‬ ‫وی درباره یائسگی زودرس تخمدان‬ ‫گفت‪ :‬نارسایی زودرس تخمدان به‬ ‫وضعیتی گفته میشود که فعالیت طبیعی‬ ‫تخمدانها قبل از ‪ ۴۰‬سالگی متوقف‬ ‫می شود‪ ،‬البته دیده شده که فعالیت‬ ‫تخمدانها به طور کامل مختل نمی شود‬ ‫و قاعدگی کامال متوقف نمی شود‪.‬‬ ‫دکترال یاسین افزود‪ :‬علت های‬ ‫ژنتیکی ممکن است ناشی از اختالالت‬ ‫ژنی فردی یا اختالالت کروموزومی‬ ‫باشد‪.‬سندرم ترنر‪ ،‬سندرم ‪ X‬شکننده و‬ ‫سایر اختالالت ژنتیکی – کروموزومی‬ ‫نمونه ای از اختالالت کروموزومی است‬ ‫که سبب یائسگی تخمدان می شود‪.‬‬ ‫رئیس پانزدهمین کنگره بین المللی‬ ‫زنان و مامایی ایران در ادامه درباره تاثیر‬ ‫مواد توکسین در یائسگی تخمدان‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫داروهای شیمی درمانی و رادیوتراپی از‬ ‫شایعترین مواد توکسین است که موجب‬ ‫یائسگی تخمدان می شود‪.‬‬ ‫ال یاسین همچنین با توجه به‬ ‫علت های خودایمنی در بروز یائسگی‬ ‫تخمدان‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬نقش سیستم‬ ‫ایمنی در بدن‪ ،‬شناخت و نابود کردن‬ ‫سلول های غیر طبیعی است‪ .‬درصورت‬ ‫وجود بیماری خودایمنی سیستم ایمنی‬ ‫بدن علیه سلول های طبیعی بدن فعالیت‬ ‫می کند و بسته به نوع سلول های درگیر‬ ‫شده عالئم مختلفی تظاهر پیدا می کند‪.‬‬ ‫ال یاسین در ادامه تصریح کرد‪ :‬در‬ ‫کنار استفاده ازاستروژن به منظور تکمیل‬ ‫درمان و جلوگیری از ایجاد سرطان‬ ‫رحم داروی هورمونی پروژسترونی‬ ‫نیز برای بیمار تجویز می شود‪ .‬اکثر‬ ‫متخصصان اخیرا توصیه می کنند که تا‬ ‫سن ‪ ۵۰‬سالگی که سن متوسط یائسگی‬ ‫است بیماران تحت درمان دارویی با‬ ‫استروژن و پروژسترون قرار گیرند‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪15‬‬ ‫با پیشکسوتان‬ ‫گذری برزندگانی دکتر رضا نفیسی‬ ‫در این شماره ازماهنامه نگاهی بر زندگی دکتر رضا نفیسی انداختیم ‪ .‬این نوشته اززبان این استاد فرهیخته است که به تحریر درامده است‪ .‬برای اگاهی‬ ‫بیشتر از زندگی و فعالیت ها و خدمات ارزنده استاد نفیسی‪ ،‬در ادامه‪ ،‬این مطلب خواندنی پیشکش خوانندگان گرامی می شود‪.‬‬ ‫تولد و دوران کودکی‬ ‫مــن در ســال ‪ 1304‬در تهــران متولد‬ ‫شــدم‪ .‬کمــی بعــد از تولــد بــه اتفــاق‬ ‫پــدرم کــه پزشــک بــود و تحصیــات‬ ‫خــودش را در مدرســه دارالفنــون بــه‬ ‫پایــان رســانده بــود ‪ ،‬عــازم کرمــان‬ ‫شــدم و دوران کودکــی را در کرمــان‬ ‫گذرانــدم‪ .‬در کرمــان دوره تحصیــات‬ ‫دبســتان و دبیرســتان را تمام کــردم و در‬ ‫ســال ‪ 1322‬یعنــی در ســن ‪ 18‬ســالگی‬ ‫از کرمــان بــه تهــران امــدم‪.‬‬ ‫انتخاب رشته پزشکی‬ ‫زمــان ورودم بــه دوره دبســتان‪،‬‬ ‫پــدرم فــوت کــرد‪ .‬بنابرایــن دیگــر‬ ‫پــدرم نبــود کــه انگیــزه ای بــرای‬ ‫مــن ایجــاد کنــد کــه مــن طــب‬ ‫بخوانــم‪ .‬ولــی خانــواده مــا تقریب ـ ًا از‬ ‫چهــار صــد ســال پیــش در کرمــان‪،‬‬ ‫بــه طبابــت مشــغول بودنــد و جــد‬ ‫ ‪16‬‬ ‫‪16‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫بــزرگ مــا بــه اســم حکیــم نفیــس‬ ‫کــه ما ایــن فامیلــی نفیســی را از اســم‬ ‫ایشــان گرفتیــم‪ ،‬کتابــی هــم نوشــته اند‬ ‫بــه اســم کتــاب شــرح اســباب و‬ ‫عالمــات‪.‬ان زمــان کــه دیپلــم گرفتــم‪،‬‬ ‫امــدم تهــران و کنکــور بــود‪ ،‬نــه بــه‬ ‫صــورت کنکورهــای امــروزی‪ .‬در کل‬ ‫در حــدود پانصــد نفــر بــرای پزشــکی‬ ‫اســم نوشــته بودنــد کــه از بیــن انهــا‬ ‫می خواســتند صــد نفــر را انتخــاب‬ ‫کننــد‪ .‬امتحــان دادیــم و صــد نفــر‬ ‫انتخــاب شــدیم‪ .‬ســال اول‪ ،‬رئیــس‬ ‫دانشــکده پروفســور اوبرلــن بــود کــه‬ ‫بنیانگــذار دانشــکده پزشــکی جدیــد‬ ‫ایــران بــود‪ .‬از ســال دوم وی رفــت‬ ‫و روســای ایرانــی امدنــد‪ .‬ان زمــان‬ ‫فکــر مــی کنــم کــه خیلــی انضبــاط و‬ ‫تدریــس دانشــکده پزشــکی شــدیدتر‬ ‫و بهتــر از امــروز بــود‪ ،‬بــه عبــارت‬ ‫دیگر در ســال اول پزشــکی از ســاعت‬ ‫‪ 8‬صبــح برنامــه اموزشــی داشــتیم‬ ‫تــا ســاعت ‪ .12‬عصرهــا از ســاعت‬ ‫‪ 2‬تــا ســاعت ‪ 5‬همیشــه تعلیمــات‬ ‫ازمایشــگاهی بــود کــه یــا تــاالر‬ ‫تشــریح بــود یــا ازمایشــگاه هــای‬ ‫گیــاه شناســی و غیــره‪ .‬از اســاتید ان‬ ‫زمــان کــه در راسشــان دکتــر امیــر‬ ‫اعلــم بــود کســی کــه بیمارســتان‬ ‫امیــر اعلــم بــه اســمش اســت و ان‬ ‫زمــان حــدود ‪ 80‬ســال داشــت کــه‬ ‫دانشــیارهایش مثــل دکتــر کیهانــی‪،‬‬ ‫دکتــر حکیــم‪ ،‬دکتر نیــک نفــس‪ ،‬دکتر‬ ‫نجــم ابــادی در تــاالر تشــریح بــه مــا‬ ‫درس می دادنــد‪ .‬اقــای امیــر اعلــم‬ ‫بــا وجــود ان ســنش هــر روز عصــر‬ ‫مــی امــد تــاالر تشــریح‪ ،‬نگاهــی بــه‬ ‫هرکــدام از شــاگردان مــی انداخــت‬ ‫مــی پرســید علــم تشــریح را خــوب‬ ‫یــاد گرفتــه انــد‪.‬‬ ‫پزشکی و تحقیقات‬ ‫حقیقتــش را بخواهیــد تحقیقــات‬ ‫متعلــق بــه کشــورهای ثروتمنــد‬ ‫اســت‪ .‬کشــورهایی کــه هنــوز ثــروت‬ ‫کافــی ندارنــد‪ ،‬دنبــال تحقیقــات رفتــن‬ ‫برایشــان کاری بیهوده اســت‪ .‬تحقیقات‬ ‫بــه معنــای واقعــی ایــن اســت کــه‬ ‫شــما یــک نفــر را کــه اســتعداد دارد‬ ‫اســتخدام کنیــد و بگویید زندگــی تو و‬ ‫خانــواده ات تامیــن اســت‪ ،‬بــرای نمونه‬ ‫راجــع بــه میکــروب مطالعــه کنــد‪ .‬یک‬ ‫کشــور فقیــر کــه چنیــن کاری را نمــی‬ ‫توانــد انجــام دهــد‪ .‬شــما فــرض کنیــد‬ ‫مثــ ً‬ ‫ا پروتــز کــه جایــره نوبــل هــم‬ ‫گرفــت‪ 35 ،‬ســال حقــوق مــی گرفــت‬ ‫هیچکــس هــم نمــی گفــت تــو چــکار‬ ‫مــی کنــی‪ 35 .‬ســال طــول کشــید تــا‬ ‫ســاختمان ســه بعــدی هموگلوبیــن و‬ ‫اینکــه هــر مولکــول هموگلوبیــن در‬ ‫کجــا قــرار دارد را پیــدا کــرد‪ .‬مــا اگــر‬ ‫پولمــان نمــی رســد بهداشــت مملکــت‬ ‫را اصــاح کنیــم دیگــر نمی توانیــم‬ ‫برویــم دنبــال تحقیقــات پزشــکی‪ .‬بــه‬ ‫ایــن دلیــل هســت کــه تمــام تحقیقــات‬ ‫اساســی را کشــورهای ثروتمنــد انجــام‬ ‫مــی دهنــد‪ .‬برخــی کشــورهای کوچک‬ ‫اروپایــی هــم تحقیقــات انچنانــی‬ ‫ندارنــد‪ .‬مــن ‪ 3‬ســال بلژیــک بــودم‪،‬‬ ‫در انجــا هــم تحقیقــات چشــمگیری‬ ‫صــورت نمــی گرفــت‪.‬‬ ‫تحصیالت تکمیلی‬ ‫زمانــی کــه پزشــک شــدم بــه‬ ‫ازمایشــگاه بالینــی رفتــم و در انجــا تــا‬ ‫درجــه رئیــس درمانگاهــی پیــش رفتم‪.‬‬ ‫ازمایشــگاه بالینــی در محل ازمایشــگاه‬ ‫اصلــی بیمارســتان امــام خمینــی‬ ‫فعلــی واقــع بــود‪ .،‬ان زمــان مســوول‬ ‫ازمایشــگاه‪ ،‬مرحــوم دکتــر اژیــر بــود‬ ‫و در ان ســال هــا کتــاب هــای جیبــی‬ ‫بــه زبــان انگلیســی در کنــار‬ ‫پیــاده روی خیابــان نــادری‬ ‫می ریختنــد‪ .‬مــن یــک‬ ‫کتــاب جیبــی کــه راجــع‬ ‫بــه پیدایــش ‪ DNA‬بــود‬ ‫گرفتــم‪ .‬واتســون و کریــک‬ ‫ســاختمان ‪ DNA‬را کشــف‬ ‫کــرده بودنــد و بعدهــا ایــن‬ ‫مقدم ـه ای شــد کــه چگونــه‬ ‫اطالعــات ژنتیــک منتقــل‬ ‫مــی شــود‪ .‬عصرها چــون در‬ ‫ازمایشــگاه بالینــی (ازمایشــگاه طوســی‬ ‫ســر چهــارراه یوســف ابــاد) مرحــوم‬ ‫دکتــر وارتانــی کــه اســتاد بیوشــیمی‬ ‫بــود کار مــی کــردم‪ ،‬و صبــح هــا‬ ‫هــم کمــک کار دکتــر اژیــر بــودم‪.‬‬ ‫همــان موقــع دو ســه ســال کالس‬ ‫زبــان رفتــه بــودم و انگلیســی ام روان‬ ‫شــده بــود ومطالــب علمــی را خــوب‬ ‫می خوانــدم‪ .‬بــه دکتــر وارتانــی گفتــم‬ ‫چنیــن جریاناتــی اســت و ایــن هــا‬ ‫‪ DNA‬و ســاختمان ان را پیــدا کردنــد و‬ ‫غیــره‪ .‬دکتــر وارتانــی هــم کــه خــودش‬ ‫از ایــن مباحــث چیــزی نمی دانســت‬ ‫گفــت‪ :‬دکتــر نفیســی ایــن هــا را بــه‬ ‫شــاگردهای مــن درس بــده‪ .‬افــرادی‬ ‫کــه وی بــه انهــا بیوشــیمی درس‬ ‫م ـی داد‪ .‬گفــت مــن تقاضــا مــی کنــم‬ ‫کــه تــو را از ازمایشــگاه بالینــی بــه‬ ‫ازمایشــگاه بیوشــیمی منتقــل کننــد کــه‬ ‫مــن بــه ازمایشــگاه بیوشــیمی منتقــل‬ ‫شــدم‪ .‬از همــان ســال اول کــه منتقــل‬ ‫شــدم هنوزکمــک کار بــودم ولــی برای‬ ‫نخســتین بــار ســرکالس رفتــم و کــم‬ ‫کــم درس دادم و شــاگردها هــم خیلــی‬ ‫اســتقبال کردنــد‪ .‬تــا ان زمان بیوشــیمی‬ ‫یــک درس خســته کننــده‪ ،‬کســالت اور‬ ‫و دارای بحــث هــای تکــراری بــود‬ ‫و ایــن هــا کــه بحــث هــای جدیــد‬ ‫را دیدنــد‪ ،‬خیلــی اســتقبال کردنــد و‬ ‫خالصــه مــن شــدم جزئــی از علــم‬ ‫بیوشــیمی‪.‬‬ ‫چپ به راست‪ :‬مرحوم دکتر سجادی‪،‬‬ ‫مرحوم دکتر فقیهی – دکتر نفیسی‬ ‫سربازی‬ ‫مــن بعــد از فــارغ التحصیلــی‬ ‫می بایســت دو ســال خــارج‬ ‫از تهــران کار مــی کــردم و در‬ ‫درمانــگاه هــای ان زمــان مشــغول‬ ‫بــودم‪ .‬بــه درمانــگاه هایــی کــه در اقصا‬ ‫نقــاط ایــران وجــود داشــت اســتخدام‬ ‫شــدم‪ .‬مــرا بــه درمانــگاه قــره اغــاج‬ ‫در اذربایجــان فرســتادند و دو ســال در‬ ‫انجــا کار مــی کــردم‪.‬‬ ‫راه اندازی ازمایشگاه تحقیقات پزشکی‬ ‫و ازمایشگاه بیمارستان شریعتی‬ ‫ازمایشــگاه تحقیقــات پزشــکی‬ ‫در زمــان دکتــر فرهــاد ســاخته‬ ‫شــد‪ .‬دختــر دکتــر فرهــاد در رشــته‬ ‫بیوشــیمی در امریــکا تحصیــل‬ ‫مــی کــرد و همــکار واتســون از‬ ‫امریــکا بــود (واتســون وکریــک کــه‬ ‫ســاختمان ‪ DNA‬را کشــف کردنــد)‬ ‫و کریــک از انگلســتان بــود‪ .‬دکتــر‬ ‫فرهــاد کــه رئیــس دانشــکده پزشــکی‬ ‫و در عیــن حــال رئیــس دانشــگاه‬ ‫هــم بــود‪ ،‬تصمیــم گرفتــه بــود یــک‬ ‫ازمایشــگاه تحقیقاتــی راه انــدازی کند‬ ‫کــه اگــر کســانی مثــل دختــرش در‬ ‫اینــده امدنــد‪ ،‬انجــا مشــغول‬ ‫کار شــوند‪ .‬تجهیــزات‬ ‫ازمایشــگاه خریــداری شــده‬ ‫بــود وامکاناتــش خــوب بود‪،‬‬ ‫امــا انهــا منصــرف شــدند‬ ‫و نیامدنــد‪ .‬همــان موقــع‬ ‫بــود کــه مــن از انگلســتان‬ ‫برگشــتم بــه مــن گفتنــد کــه‬ ‫ایــن ازمایشــگاه را شــما راه‬ ‫بیندازیــد کــه مــا بــه کمــک‬ ‫دانشــجویان شــروع بــه راه‬ ‫انداختــن ان کردیــم‪ .‬پیشــنهاد کــردم‬ ‫دانشــجویان ســال اول‪ ،‬و دوم و‬ ‫ســوم کــه کمتــر کار کلینیکــی دارنــد‬ ‫بــه ازمایشــگاه بیاینــد و در ســاعات‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪17‬‬ ‫ازادشــان بــه مــا کمــک کننــد و‬ ‫ایــن طــور ان را راه انداختیــم‪ .‬بعــد‬ ‫از انقــاب کــه دانشــگاه هــا تعطیــل‬ ‫شــد‪ ،‬بــرای مدتــی حــدود یــک ســال‬ ‫و نیــم ازمایشــگاه هــم تعطیــل بــود‪.‬‬ ‫در ان زمــان اقــای دکتــر کمالیــان‬ ‫کــه سرپرســت و رئیــس ازمایشــگاه‬ ‫پاتولــوژی و در عیــن حــال رئیــس‬ ‫بیمارســتان دکتر شــریعتی بــود‪ ،‬به من‬ ‫پیشــنهاد کــرد کــه شــما بیائیــد انجــا‬ ‫در ازمایشــگاه بیمارســتان شــریعتی‪.‬‬ ‫مــن بــه بیمارســتان شــریعتی رفتــم‬ ‫و دیــدم کــه ازمایشــگاهی وجــود‬ ‫نــدارد‪ .‬یعنــی ســه اتــاق کوچــک‬ ‫بــود کــه اســمش را گذاشــته بودنــد‬ ‫ازمایشــگاه و خیلــی ابتدایــی بــود‪.‬‬ ‫ازمایشــگاه تحقیقــات پزشــکی را‬ ‫کــه درســت کــرده بــودم بــه گــروه‬ ‫بیوشــیمی دانشــگاه تهــران تحویلــش‬ ‫دادم کــه هنــوز هــم ان ازمایشــگاه‬ ‫مــورد اســتفاده اســت‪ .‬ســپس‬ ‫ازمایشــگاه بیمارســتان شــریعتی‬ ‫کــه دکتــر کمالیــان پیشــنهاد داد‪ ،‬بــه‬ ‫مهندســی کــه بیمارســتان را ســاخته‬ ‫بــود گفتــم ایــن بیمارســتان یــک‬ ‫ازمایشــگاهی بایــد داشــته باشــد‪.‬‬ ‫مشــخص شــد سفارشــی کــه بــه‬ ‫ایــن مهنــدس ســاختمان بیمارســتان‬ ‫داده بودنــد بــرای یــک بیمارســتان‬ ‫خیلــی بــزرگ تــر بــود ولــی بعــدا ً بــه‬ ‫او می گوینــد کــه مــا فعــ ً‬ ‫ا بودجــه‬ ‫ســاختمانی بــرای ســاختمان وســیع‬ ‫را نداریــم‪ ،‬شــما ایــن را کوچکــش‬ ‫کنیــد‪ .‬او یــک خــط دروســط نقشــه‬ ‫بیمارســتان کشــیده بــود و انــرا نصف‬ ‫کــرده بــود‪ .‬نصــف ان بیمارســتان‬ ‫ســاخته شــد کــه بیمارســتان شــریعتی‬ ‫فعلــی شــد و نصــف دیگــرش رفــت‪.‬‬ ‫ســاختمان ازمایشــگاه هــم کــه خیلــی‬ ‫مفصــل بــود در ان نصــف دومــی‬ ‫بــوده کــه رفتــه بــود‪ .‬مــن دیــدم‬ ‫یــک ســاختمانی ســاخته بودنــد بــرای‬ ‫ ‪18‬‬ ‫‪18‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫مطالعــات فارماکولوژیــک کــه یــک‬ ‫ســاختمان چهــار طبقــه خالــی بــود‪.‬‬ ‫مــا بــا کمکــی کــه از دولــت و از‬ ‫خــارج گرفتیــم ان را بــه ازمایشــگاه‬ ‫بیمارســتان شــریعتی تبدیــل کردیــم‬ ‫کــه هنــوز هــم ازمایشــگاه فعــال و‬ ‫مدرنــی اســت‪.‬‬ ‫استعفا از سرپرستی گروه‬ ‫پاتولوژی‬ ‫کار مــا در اصــل اســیب شناســی‬ ‫بالینــی بــود و کار گــروه پاتولــوژی‬ ‫هــم فقــط اســیب شناســی تشــریحی‬ ‫بــود‪ .‬نــه انهــا اســیب شناســی بالینــی‬ ‫می دانســتند‪ ،‬نــه مــا اســیب شناســی‬ ‫تشــریحی‪ .‬بنابرایــن مرحــوم دکتــر‬ ‫شمســا ‪ ،‬خیلــی اصــرار داشــت کــه‬ ‫ایــن دو گــروه بــا هــم یکــی شــوند‬ ‫و از ان بــه بعــد پاتولوژیســت‬ ‫مشــترک تربیــت کننــد‪ .‬یعنــی‬ ‫پاتولوژیســت هایــی کــه هــم اســیب‬ ‫شناســی بالینــی را بداننــد و هــم‬ ‫اســیب شناســی تشــریحی‪ .‬بنابرایــن‬ ‫ایــن دو گــروه یکــی شــدن د کــه هنــوز‬ ‫هــم همــان سیســتم ادامــه دارد‪ .‬اصــل‬ ‫مطلــب ایــن بــود کــه می گفتنــد‬ ‫اگــر یــک نفــر فقــط اســیب شناســی‬ ‫تشــریحی بدانــد‪ ،‬اگــر بــه شهرســتان‬ ‫بــرود کارش نمی چرخــد‪ ،‬بــرای‬ ‫اینکــه انجــا انقــدر کار نیســت کــه‬ ‫یــک نفــر بتوانــد زندگــی اش را‬ ‫تامیــن کنــد‪ ،‬بهتــر اســت کــه دو تــا‬ ‫بــا هــم باشــند و بــا هــم بودنــد و‬ ‫مــن هــم مدیــر گــروه شــدم‪ .‬بعــد‬ ‫ازمدتــی بــا مــن شــروع بــه مخالفــت‬ ‫کردنــد کــه مدیــر گروهشــان بــودم‪.‬‬ ‫رئیــس دانشــکده وقــت کــه خــودش‬ ‫می خواســت بازنشســته شــود بــه‬ ‫مــن گفــت‪ :‬دکتــر نفیســی االن مــن‬ ‫پشــتیبان تــو هســتم و تــا مــن اینجــا‬ ‫باشــم تــو می توانــی کارت را بــا‬ ‫همیــن سیســتم ادامــه بدهــی ‪ ،‬امــا‬ ‫مــن کــه بــروم برایــت خیلــی مشــکل‬ ‫ایجــاد می شــود‪ .‬بهتــر اســت کــه‬ ‫همیــن حــاال اســتعفا دهــی و مــن هــم‬ ‫اســتعفا ء دادم‪.‬‬ ‫زندگی خصوصی‬ ‫مــن در ســن ‪ 73‬ســالگی ازدواج‬ ‫کــردم و از همســر اولــم کــه مرحــوم‬ ‫شــد دو فرزنــد دارم‪ .‬اولــی دختــر‬ ‫اســت کــه تحصیالتــش را تــا دیپلــم‬ ‫در ایــران انجــام داد بعد رفت فرانســه‪.‬‬ ‫در فرانســه دوره طــب را تمــام کــرد‬ ‫و در ایمونوهماتولــوژی تخصــص‬ ‫گرفــت و االن در مرکــز انتقــال خــون‬ ‫در شــهر نانســی کار می کنــد‪ .‬همســر‬ ‫دومــم هــم کارشــناس کتابــداری در‬ ‫کتابخانــه مرکــزی دانشــگاه بــود و‬ ‫چنــد ســالی اســت کــه بازنشســته‬ ‫شــده و االن هــردو دوران پیــری را بــا‬ ‫هــم می گذرانیــم‪.‬‬ ‫بازنشستگی‬ ‫مــن در ســن ‪ 33‬ســالگی وارد‬ ‫دانشــکده پزشــکی شــدم و بعــد از ‪33‬‬ ‫ســال خــودم تقاضــای بازنشســتگی‬ ‫کــردم و دلیلــش هــم ایــن بــود کــه‬ ‫ان زمــان مریــض شــدم و حــدس زدم‬ ‫کــه بعــد از بهبــودی‪ ،‬دیگــر توانایــی‬ ‫اینکــه در دانشــکده پزشــکی کار کنــم‬ ‫نــدارم‪ .‬ایــن بــود کــه از دانشــکده‬ ‫پزشــکی تقاضــای بازنشســتگی کردم‪.‬‬ ‫از وقتــی کــه بازنشســته شــدم در‬ ‫ازمایشــگاه خصوصــی کار مــی کنــم‬ ‫و عضو پیوســته فرهنگســتان پزشــکی‬ ‫هســتم‪ .‬مقــداری از ایــن فعالیــت ها را‬ ‫هــم انجــا کــه البتــه جنبــه علمــی صد‬ ‫در صــد نــدارد ولــی در راه ارتقــاء‬ ‫پزشــکی اســت در فرهنگســتان انجــام‬ ‫مــی دهــم‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬ارشیو موزه ملی‬ ‫نوبل ‪ 2016‬نصیب ژاپنی ها شد‬ ‫جایزهای برای زباله دانی سلول های بدن‬ ‫با اغاز هفته نوبل‪ ،‬نخستین برنده جایزه نوبل ‪2016‬‬ ‫در حوزه پزشکی اعالم شد‪« .‬یوشینوری اوسومی» از‬ ‫ژاپن موفق شد جایزه نوبل پزشکی ‪ 2016‬را برای‬ ‫کار در زمینه اتوفاژی (مکانیسم خودخواری اجزای‬ ‫سلول) دریافت کند‪.‬‬ ‫اتوفاژی برنامه بازیافت داخلی بدن و یک فرایند‬ ‫برای برداشت اندامک های پیر و اسیب دیده و‬ ‫پروتئین های تجمع یافته یا بدتاخورده و ایجاد اجزای‬ ‫سلولی جدید است‪ .‬این فرایند از رشد سلول های‬ ‫سرطانی جلوگیری کرده و با حفظ سوخت و ساز‬ ‫سالم بدن به محافظت از ان در برابر بیماری هایی‬ ‫مانند دیابت می پردازد‪.‬‬ ‫اوسومی در زمان اعالم نام برنده در ازمایشگاه‬ ‫خود به سر می برد و خبر را از توماس پرلمان‪ ،‬منشی‬ ‫مجمع نوبل دریافت کرد‪.‬‬ ‫این دانشمند در مصاحبه ای با رسانه های بنیاد نوبل‪،‬‬ ‫از اینکه وی تنها برنده نوبل امسال بوده و هیچ برنده‬ ‫دیگری با وی مشارکت نداشته‪ ،‬ابراز تعجب کرد‬ ‫زیرا در حال حاضر افراد بسیاری در زمینه اتوفاژی‬ ‫فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫انتخاب تنها یک دانشمند برای دریافت جایزه‬ ‫نوبل پزشکی معموال به ندرت اتفاق می افتد‪ .‬اما‬ ‫زمانی که اوسومی کار خود در زمینه اتوفاژی را‬ ‫حدود ‪ 27‬سال قبل اغاز کرد‪ ،‬ساالنه تنها ‪ 20‬مقاله‬ ‫یا کمتر در مورد ان ارائه می شد‪ .‬اما اکنون بیش از‬ ‫‪ 5000‬مقاله در این زمینه منتشر می شود که تغییر‬ ‫بزرگی از ‪ 15‬سال پیش تاکنون محسوب می شود‪.‬‬ ‫وی در مورد زمینه تحقیقات خود اظهار کرد‪:‬‬ ‫انتخاب مخمرها برای تحقیق در زمینه اتوفاژی‬ ‫بسیار مناسب بود و موضوع بسیار خوبی را برای‬ ‫کار ارائه کرد‪ .‬ما هنوز سواالت زیادی در ذهن‬ ‫داریم و من در حال حاضر حتی سواالت بیشتری‬ ‫نسبت به زمان اغاز کارم دارم‪.‬‬ ‫اتوفاژی فرایندی سلولی است که در جریان ان‬ ‫سلول برخی از اجزای خودش را تجزیه می کند و‬ ‫ان ها را برای دفع یا بازیافت اماده می کند‪ .‬دکتر‬ ‫اوسومی در پژوهش هایش بر روی سلول های‬ ‫مخمر نخستین ژن های ضروری برای اتوفاژی در‬ ‫این میکروارگانیسم های تک سلولی نخستین ژن های‬ ‫ضروری برای اتوفاژی را یافت و متعاقب ًا به توصیف‬ ‫چگونگی انجام این فرایند در انسان ها و حیوانات‬ ‫یاری رساند‪ .‬دانش در زمینه اتوفاژی ممکن است‬ ‫به ایجاد درمان هایی برای عوارضی مانند بیماری‬ ‫الزایمر‪ ،‬بیماری پارکینسون و سرطان بینجامد‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪19‬‬ ‫اوسومی‪ ،‬مخمرها و لیزوزوم ‬ ‫دکتر اوسومی پس از خبردار شدن از دریافت‬ ‫جایزه نوبل پزشکی ‪ ۲۰۱۶‬در انستیتوی تکنولوژی‬ ‫توکیوگفت‪ :‬عامدانه «زباله دانی» سلول های بدن را‬ ‫به عنوان موضوع پژوهش هایش در طول عمر کاریش‬ ‫انتخاب کرد‪ ،‬به این امید که از رقابت پرهیز کند‪ .‬او‬ ‫هیچ گاه تصور نمی کرد که چنین پژوهشی به بردن‬ ‫جایزه نوبل منتهی شود‪ .‬او که اکنون ‪ ۷۱‬ساله است‬ ‫گفت‪« :‬خیلی رقابت را دوست ندارم و فکر می کنیم‬ ‫ذات علم‪-‬انچه بیش از هر چیزی ان را این همه مفرح‬ ‫می کند‪ -‬این است که کاری را انجام دهیم که دیگران‬ ‫انجام نمی دهند‪ ،‬نه اینکه کاری را انجام دهیم که‬ ‫همه برای انجام ان هجوم برده اند‪ ».‬او ادامه داد‪« :‬من‬ ‫پژوهشم را بر روی چیزی‪ ،‬لیزوزوم ها‪ ،‬شروع کردم‬ ‫که زباله دانی سلول شمرده می شد و در دورانی این‬ ‫کار را اغاز کردم که هیچ کس عالقه چندانی به مسئله‬ ‫تخریب پروتیین ها نداشت‪».‬‬ ‫دکتر اوسومی گفت که زمینه پژوهشی او مهم‬ ‫است‪ ،‬زیرا سلول ها بدون به اصطالح «کنترل کیفیت»‬ ‫و راهی برای خالص شدن از موادی که دیگر به‬ ‫ان ها نیازی ندارند و بازیافت ان ها نمی توانند به‬ ‫کارکردشان ادامه دهند‪ .‬او گفت‪« :‬زندگی فقط با‬ ‫این سیستم بازیافت بسیار مهم امکان پذیر است‪ .‬ما‬ ‫پروتئین ها را ایجاد می کنیم و ان ها را نابود می کنیم و‬ ‫باز ان ها را می سازیم و تخریبشان می کنیم و این روند‬ ‫است که باعث ادامه حیات می شود‪».‬‬ ‫  ‪20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫اتوفاژی چیست؟‬ ‫دانشمندان در میانه دهه ‪ ۱۹۵۰‬یک بخش‬ ‫سلولی تخصص یافته یا اندامک جدید سلولی را‬ ‫مشاهده کردند که حاوی انزیم هایی برای هضم‬ ‫پروتئین ها‪ ،‬کربوهیدرات ها و چربی ها بود‪ .‬این‬ ‫اندامک های تخصص یافته لیزوزوم نامیده شدند‬ ‫و به عنوان محل هایی برای تخریب اجزای سلولی‬ ‫عمل می کردند‪ .‬دانشمند بلژیکی‪ ،‬کریستین دو‬ ‫دوو در سال ‪ ۱۹۷۴‬برای کشف لیزوزوم ها برنده‬ ‫جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی شد‪ .‬مشاهدات‬ ‫جدید در طول دهه ‪ ۱۹۶۰‬نشان داد که مقدارهای‬ ‫بزرگی از محتوای سلولی و حتی اندامک های کامل‬ ‫گاهی درون لیزوزوم ها یافت می شوند‪ .‬انالیزهای‬ ‫بیشتر بیوشیمیایی و میکروسکوپی نشان داد که‬ ‫نوع جدیدی از وزیکول های یا ریزکیسه ها این‬ ‫اجزا را برای تخریب به لیزوزوم ها منتقل می کنند‪.‬‬ ‫کریستین دو دوو که لیزوزوم ها را کشف کرده‬ ‫بود‪ ،‬اصطالح اتوفاژی یا «خود‪-‬خواری» را برای‬ ‫توصیف این فرایند به کار گرفت‪ .‬این وزیکول های‬ ‫جدید را اتوفاگوزوم نامیدند‪ .‬یوشینوری اوسومی‬ ‫در حوزه های پژوهشی گوناگون فعال بوده است‪،‬‬ ‫اما هنگامی که ازمایشگاه خودش را در سال ‪۱۹۸۸‬‬ ‫بنیان گذاشت‪ ،‬تالش هایش بر تجزیه پروتئین ها در‬ ‫واکوئول‪ ،‬اندامکی که مشابه لیزوزوم در سلول های‬ ‫انسانی است‪ ،‬متمرکز بود‪ .‬بررسی سلول های‬ ‫مخمری نسبت ًا اسان است و برای همین‪ ،‬اغلب‬ ‫به عنوان مدلی برای سلول های انسانی به کار‬ ‫می رود‪ .‬مخمرها به خصوص برای شناسایی ژن هایی‬ ‫که در مسیرهای پیچیده سلولی نقش دارد‪ ،‬مناسب‬ ‫است‪ .‬اما اوسومی با یک چالش عمده روبه رو بود؛‬ ‫سلول های مخمری کوچک هستند و ساختار‬ ‫درونی شان را نمی توان به راحتی زیر میکروسکوپ‬ ‫تشخیص داد‪ ،‬بنابراین او یقین نداشت که ایا اتوفاژی‬ ‫اصوالً در این ارگانیسم وجود دارد یا نه‪ .‬او برای‬ ‫حل این مشکل مخمرهای جهش یافته ای را کشت‬ ‫داد که فاقد انزیم های تجزیه کننده واکوئولی بودند‬ ‫و هم زمان اتوفاژی را با محرومیت غذایی دادن به‬ ‫سلول ها تحریک کرد‪ .‬نتایج چشمگیر بود! واکوئول ها‬ ‫در طول چند ساعت از وزیکول های پر شدند که‬ ‫تخریب نشده بودند‪.‬‬ ‫این وزیکول ها اتوفاگوزوم بودند و تجربه اوسومی‬ ‫ثابت کرد که اتوفاژی در سلول های مخمری هم‬ ‫وجود دارد‪ .‬مهم تر اینکه او اکنون روشی را در اختیار‬ ‫داشت که به وسیله ان ژن های اصلی دخیل در این‬ ‫فرایند را شناسایی کند‪ .‬این پیشرفت عمده ای شمرده‬ ‫می شد و اوسومی در سال ‪ ۱۹۹۲‬نتایج کارش را‬ ‫منتشر کرد‪.‬‬ ‫کشف ژن های اتوفاژی‬ ‫اوسومی اکنون از سویه های مخمر مهندسی شده اش‬ ‫که در ان اتوفاگوزوم ها در حین محرومیت از غذا‬ ‫تجمع یافته بود‪ ،‬استفاده کرد‪ .‬این تجمع اگر ژن های‬ ‫دخیل در اتوفاژی غیرفعال می شد‪ ،‬رخ نمی داد‪.‬‬ ‫اوسومی سلول های مخمری را در معرض یک ماده‬ ‫شیمیایی قرار داد که به طور رندوم جهش هایی در‬ ‫بسیاری از ژن ها ایجاد می کرد و بعد او اتوفاژی را القا‬ ‫کرد‪ .‬راهبرد او موثر واقع شد! اوسومی در طول یک‬ ‫سال پس از کشف اتوفاژی در مخمر نخستین ژن های‬ ‫ضروری برای اتوفاژی را کشف کرد‪ .‬این نتایج نشان‬ ‫داد که اتوفاژی به وسیله زنجیره ای از پروتئین ها و‬ ‫کمپلکس های پروتئینی کنترل می شود که هر یک‬ ‫مرحله جداگانه ای از اغاز و شکل گیری اتوفاگوزوم‬ ‫را کنترل می کنند‪.‬‬ ‫سازوکاری اساسی برای سلول های ما‬ ‫به زودی روشن شد که سازوکارهای تقریب ًا مشابه‬ ‫با مخمرها در سلول های انسان هم وجود دارد‪.‬‬ ‫ابزارهای پژوهشی الزم برای بررسی اتوفاژی در‬ ‫انسان ها اکنون در دسترس قرار دارد‪ .‬اکنون می دانیم‬ ‫که اتوفاژی کارکردهای فیزیولوژیکی مهمی را کنترل‬ ‫می کند که در ان ها الزم است اجزای سلولی تخریب‬ ‫و بازیافت شود‪ .‬اتوفاژی می تواند به سرعت سوخت‬ ‫الزم برای تامین انرژی و واحدهای ساختمانی برای‬ ‫بازسازی اجزای سلولی را فراهم کند و بنابراین‬ ‫برای پاسخ سلولی به محرومیت از غذا و سایر انواع‬ ‫استرس ضروری است‪ .‬اتوفاژی پس از عفونت‬ ‫می تواند باکتری ها و ویروس های مهاجم را حذف‬ ‫کند‪ .‬اتوفاژی در رشد رویان و تمایز سلولی نقش‬ ‫دارد‪ .‬سلول ها همچنین از اتوفاژی برای حذف‬ ‫پروتئین ها و اندامک های اسیب دیده استفاده می کنند‪،‬‬ ‫یک سازوکار کنترل کیفیت که نقش اساسی در مقابله‬ ‫با پیامدهای منفی پیری دارد‪.‬‬ ‫اختالل اتوفاژی با بیماری پارکینسون‪ ،‬دیابت‬ ‫نوع ‪ ۲‬و سایر اختالالتی ارتباط داده شده است که در‬ ‫سنین باال ظاهر می شوند‪ .‬جهش ها در ماشین اتوفاژی‬ ‫سلولی با سرطان ارتباط داده شده است‪ .‬پژوهش های‬ ‫فراوانی در حال حاضر در جریان است تا روند‬ ‫اتوفاژی در بیماری های گوناگون را هدف قرار دهد‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫شماره‬ ‫‪129‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪21‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫فاطمه فتوحی‪ ،‬سعید امین زاده‪ ،‬فاطمه تابنده‪ :‬پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری‪،‬‬ ‫گروه مهندسی زیست فرایند‬ ‫وهب جعفریان‪ ،‬دانشگاه زنجان‪ ،‬دانشکده علوم‪ ،‬گروه زیست شناسی‬ ‫کاربرد هیالورونیک اسید در پزشکی‬ ‫ ‪22‬‬ ‫‪22‬‬ ‫هیالورونیک اسید (هیالورونان‪ )HA،‬یک پلی ساکارید‬ ‫خطی شامل واحدهای متناوب ‪-D‬گلوکورونیک اسید و‬ ‫‪-N‬استیل ‪-D‬گلوکزامین با پیوند(‪ )1،3‬و (‪ )1،4‬است[‪.]1‬‬ ‫هیالورونان وابسته به دسته ای از مواد است که به عنوان‬ ‫گلوکزامین گلیکان ها (‪ )GAGs‬نامیده می شود که ساده ترین‬ ‫ساختار میان ان ها است وتنها جزئی است که اتصال‬ ‫کواالنسی با پروتئین مرکزی ندارد‪ ،‬در دستگاه گلژی سنتز‬ ‫نمی شود و تنها بخش غیرسولفاته است‪ .‬اگرچه هیالورونیک‬ ‫اسید در کل بدن انسان و دیگر مهره داران (علی رغم مقدار‬ ‫کم) حضور دارد اما بیش ترین مقدار ان در غشای خارج‬ ‫سلولی (‪ )ECM‬بافت همبند نرم متمرکز شده است‪ .‬عالوه‬ ‫بر مهره داران هیالورونان در کپسول برخی باکتری ها از جمله‬ ‫استرپتوکوکوس ها دیده می شود[‪ .]2‬در بدن هیالورونیک‬ ‫اسید به شکل نمک ان یعنی هیالورونات وجود دارد و در‬ ‫غلظت باال در چندین بافت همبند نرم شامل پوست‪ ،‬بند‬ ‫ناف‪ ،‬مایع سینوویال زانو و زجاجیه چشم وجود دارد‪ .‬مقدار‬ ‫قابل توجه ای ‪ HA‬نیز در ریه‪ ،‬بافت کلیه‪ ،‬مغز و عضالت‬ ‫یافت می شود[‪ .]3‬این پلیمر به طور مستقیم در فرایندهایی‬ ‫از قبیل جنین زایی(‪ ،)embryogenesis‬التهاب‪ ،‬متاستاز یا‬ ‫پدیده پیشرفت تومور‪ ،‬انژیوژنز یا رگ زایی و فرایند التیام‬ ‫زخم نقش دارد‪ .‬هیالورونیک اسید کاربردهای زیادی‬ ‫چشم پزشکی‬ ‫هیالورونیک اسید یکی از اجزای مهم زجاجیه چشم‬ ‫بوده و یک ماکرومولکول کلیدی در چشم پزشکی است‪.‬‬ ‫برای خواص ویسکواالستیکی ان‪ ،‬هیالورونان در برخی از‬ ‫جراحی های چشمی به کار می رود‪ HA .‬باعث محافظت‬ ‫از بافت ظریف چشم در فرایند جراحی می شود‪ .‬همچنین‬ ‫به عنوان جایگزینی برای مایع زجاجیه از دست رفته در‬ ‫طول فرایندهایی مانند جراحی اب مروارید یا کاشت‬ ‫لنز مورد استفاده قرار می گیرد[‪ .]2‬هیالورونیک اسید به‬ ‫طور خاص به عنوان ماتریکس پر کننده ی در چشم به‬ ‫کار می رود بنابراین تزریق داخل چشمی ‪ HA‬در هنگام‬ ‫جراحی برای حفظ شکل اتاقک قدامی چشم به کار‬ ‫می رود‪ .‬افزون بر این محلول‪ ،‬هیالورونیک اسید به عنوان‬ ‫جزء افزایش دهنده ی ویسکوزیته ی قطره های چشمی و‬ ‫کمک کننده به ترمیم بافت چشم عمل می کند[‪.]3‬‬ ‫کاربردهای زیست پزشکی هیالورونیک اسید‬ ‫جراحی ارتوپدی و روماتولوژی‬ ‫کاربرد مهم دیگر ‪ HA‬در بیماری مانند استئوارتریت‬ ‫است‪ .‬در حالت عادی مفاصل می توانند راحت و بدون‬ ‫درد حرکت کنند اما در بیماری هایی مانند استئوارتریت‬ ‫این حرکت سخت و توام با درد خواهد بود‪ .‬اگرچه علت‬ ‫اصلی استئوارتریت کامال شناخته نشده است‪ ،‬اما تخریب‬ ‫تدریجی پلیمرهای کربوهیدرات؛ بیشتر‪ HA ،‬می‏تواند‬ ‫در این بیماری دیده شود‪ .‬در سال های پایانی دهه ی‬ ‫‪ 1980‬به کارگیری داخل مفصلی ‪ HA‬برای میلیون ها بیمار‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫در زمینه های مختلف پزشکی و بهداشتی از جمله در‬ ‫ارتوپدی‪ ،‬چشم پزشکی‪ ،‬جراحی‪ ،‬دارورسانی‪ ،‬گوش و‬ ‫حلق وبینی‪ ،‬روماتولوژی‪ ،‬اورولوژی دارد[‪.]4‬‬ ‫کاربردهای زیست پزشکی هیالورونان‬ ‫ارتروزی انجام شد‪ .‬با به کارگیری ‪ ،HA‬بهبود نشانه ها و‬ ‫کاهش استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی‬ ‫در بیماران با ارتروز گزارش شد‪ .‬بسیاری از شواهد نشان‬ ‫داده که به کارگیری داخل مفصلی ‪ HA‬بسیاری از عالئم‬ ‫استئوارتریت را بهبود بخشیده و عوارض خیلی کمی داشته‬ ‫است[‪ .]2‬مکمل روانساز(‪ )Viscosupplementation‬شکل‬ ‫تازه‪ ،‬امن و موثر درمان موضعی برای استئوارتریت است که‬ ‫به محیط فیزیولوژیکی مفاصل ارتروزی به وسیله ی جبران‬ ‫ویژگی های ضد ضربگی و روان کنندگی مایع سینوویال‬ ‫مفاصل ارتروزی‪ ،‬کمک می کند‪ .‬انگیزه ی به کار گیری از‬ ‫مکمل روانساز‪ ،‬برگرداندن ویسکواالستیسیته ی هیالورونان‬ ‫سینوویال‪ ،‬کاهش درد و بهبود حرکت است‪ .‬مزیت انی‬ ‫استفاده از ان‪ ،‬تسکین درد است اما مزیت دراز مدت ان‬ ‫شامل برگرداندن حرکت مفصل توسط بازسازی مایع ترانس‬ ‫سینوویال و در نهایت متابولیسم و هموستاز رئولوژیک‬ ‫مفصل است[‪.]3‬‬ ‫درماتولوژی و جراحی پالستیک‬ ‫‪ HA‬به طور طبیعی در غلظت باال در پوست و بافت همبند‬ ‫نرم وجود دارد‪ .‬بنابراین یک انتخاب مناسب برای تقویت و‬ ‫بازسازی پوست است[‪ .]3‬در حال حاضر از ‪ HA‬به عنوان‬ ‫پرکننده ی پوستی برای از بین بردن چین و چروک پوست و‬ ‫همچنین جای زخم استفاده می شود‪ .‬برخالف پرکننده هایی‬ ‫که براساس کالژن است‪ HA ،‬خاصیت ارتجاعی باالیی دارد‬ ‫و کشش مورد نیاز برای فضایی که در ان تزریق می شود‪،‬‬ ‫را فراهم می کند‪ HA .‬همچنین ماندگاری باالتری دارد‪.‬‬ ‫هیالورونان با وزن مولکولی باال معموال برای التیام و بهبود‬ ‫زخم های پوستی تازه به کار برده می شوند‪ .‬ان ها همچنین‬ ‫برای التیام زخم های وریدی پا و زخم های مزمن مفید‬ ‫است[‪.]2‬‬ ‫فارماکولوژی و رهاسازی دارو)‪(Drug Delivery‬‬ ‫گروه کربوکسیلیک‪ HA‬برای ایجاد یک هیدروژل کراس‬ ‫لینک به منظور به دام انداختن ‪ DNA‬و انتقال دارو استفاده‬ ‫می شود‪ HA .‬همچنین برای بهبود سازگاری زیستی‬ ‫میکروسفرهای کیتوزان استفاده می شود که برای دارورسانی‬ ‫به کار می روند‪ .‬میکروسفرهای ‪ HA‬همچنین برای رساندن‬ ‫پالسمید ‪ DNA‬و انتی بادی های مونوکلونال در انتقال ژن و‬ ‫هدف گیری بخش مشخصی به کار می رود[‪.]2‬‬ ‫قلب و عروق‬ ‫به علت خاصیت ضد چسبندگی و افزایش سازگاری‬ ‫‪ ،HA‬در ایمپلنت ها و پیوندهای قلبی عروقی کارایی دارد‪.‬‬ ‫برای نمونه سطوح زیست موادی که با ‪ HA‬پوشانده شده‬ ‫لخته کمتری ایجاد می کند‪ ،‬چون تجمع پالکت ها در ان‬ ‫نقطه کمتر انجام می شود‪ .‬افزون بر این مشتقات سولفاته ی‬ ‫‪ HA‬می تواند عملی همسان هپارین داشته باشد‪ .‬مشتقات‬ ‫‪ HA‬با درجه ی سولفاته شدن باالتر‪ ،‬توانایی باالتری برای‬ ‫جلوگیری از انعقاد شدن خون دارند[‪.]3‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫هیالورونیک اسید از چند نقطه نظر یک موضوع جذاب‬ ‫برای بیوتکنولوژی است‪ .‬ابتدا اینکه هیالورونان را می توان‬ ‫چندین منبع طبیعی به دست اورد‪ .‬بنابراین موضوع تدوین‬ ‫یک روش بیوتکنولوژیکی مناسب برای تهیه ی محصولی‬ ‫با ویژگی های بیولوژیکی و مولکولی مورد نیاز خیلی با‬ ‫اهمیت است‪ .‬کاربرد گسترده ی مشتقات ‪ HA‬در مباحث‬ ‫درمانی‪ ،‬عزمی قوی برای توسعه ی فرایندهای شیمیایی‬ ‫و بیوتکنولوژی برای بهینه سازی تولید داروهای مبتنی بر‬ ‫‪ HA‬فراهم می اورد‪ .‬این نوید بزرگی برای عرصه های‬ ‫مختلف پزشکی است[‪.]2‬‬ ‫منابع‪:‬‬ ‫‪1.Torvard C Laurent UBGL, J Robert E Fraser.‬‬ ‫‪Functions of hyaluronan. Annals of the Rheumatic‬‬ ‫‪Diseases 1995; 54: 429-432.‬‬ ‫‪2. Grigorij Kogan LS, Robert Stern, Peter Gemein‬‬‫‪er. Hyaluronic acid: a natural biopolymer with a‬‬ ‫‪broad range of biomedical and industrial applica‬‬‫‪tions. Springer Science+Business Media B.V. 2006.‬‬ ‫‪3. J. Necas1 LB, P. Brauner2, J. Kolar2. Hyaluronic‬‬ ‫‪acid (hyaluronan): a review. Veterinarni Medicina,‬‬ ‫‪53, 2008 (8): 397–411.‬‬ ‫‪4.Juliana Davies de Oliveira1 LSC, Antônio Milton‬‬ ‫‪Vieira Gomes3, Lúcio Rezende Queiroz3,, Beatriz‬‬ ‫‪Simas Magalhães1 aNSP. Genetic basis for hyper‬‬ ‫‪production of hyaluronic acid in natural and engi‬‬‫‪neered microorganisms. de Oliveira et al Microb‬‬ ‫‪Cell Fact (2016) 15:119.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪23‬‬ ‫ ‬ ‫مقاله علمی‬ ‫الهام احمدی‪ ،‬دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی پزشکی‬ ‫ی‬ ‫نقش‪ microRNA‬درتنظیم سرنوشت سلول های بنیاد ‬ ‫سلول های بنیادی‪ ،‬منبع بالقوه ای برای کاربردهای‬ ‫مهندسی بافت و پزشکی بازساختی است‪ .‬از ویژگی های‬ ‫برجسته ی یاخته های بنیادی‪ ،‬خود نوزایی و تمایز به‬ ‫گونه های سلول ها است‪ .‬برای کنترل این دو ویژگی ویژه ی‬ ‫خود‪ ،‬مسیرهای سیگنالینگ خارجی‪ ،‬فرایند اپی ژنتیک و‬ ‫تنظیم در سطح رونویسی و بعد از رونویسی درگیر است‪.‬‬ ‫بررسی های تازه نشان می دهد که ‪ microRNA‬ها (‪)miRNA‬‬ ‫نقش مهمی در تنظیم خود نوزایی و تمایز سلول های بنیادی‬ ‫از راه مهار ‪ mRNA‬در سطح ترجمه دارد که به تمایز به‬ ‫چندین رده سلولی مشخص می انجامد‪.‬‬ ‫تاریخچه کشف ‪miRNA‬‬ ‫طی دو دهه گذشته در بررسی‬ ‫های‬ ‫ژن‬ ‫هتروکرونیک(‪)hetrochronic‬‬ ‫‪Ambros‬‬ ‫توسط‬ ‫‪c.elegans‬‬ ‫کرم‬ ‫و‬ ‫همکارانش‪Rosalind Lee and Rhonda Feinbaum‬‬ ‫نخستین ‪ miRNA‬به نام ‪ Lin-4‬کشف شد‪.‬‬ ‫‪ Lin-14‬به عنوان اولین ‪ mRNA‬هدف است که‬ ‫ترجمه اش توسط ‪ Lin-4‬مهار می شود‪.‬‬ ‫شیوه ی ساخت ‪microRNA‬‬ ‫‪ miRNA‬بالغ ‪ ~22‬نوکلئوتید طول دارد و با تارگت قرار‬ ‫دادن ‪ mRNA‬هدف باعث مهار ترجمه یا تخریب ‪mRNA‬‬ ‫می شود‪ .‬از این رو بیان ژن ها را در مرحله ی بعد از‬ ‫رونویسی (سطح ترجمه) تنظیم می کند‪.‬‬ ‫رویدادهای درون هسته در ‪: biogenesis miRNA‬‬ ‫ژن ‪ miRNA‬با ‪ RNApol II‬به ‪ primary miRNA‬که‬ ‫ساختار ‪ hairpin‬دارد‪ ،‬رونویسی می شود‪ .‬سپس یک‬ ‫ ‪24‬‬ ‫‪24‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫اندونوکلئاز دو رشته ای به نام ‪, Drosha‬‬ ‫را به ‪ precursor miRNA‬که ‪ 70-60‬نوکلئوتیدی است‬ ‫و ساختار‪ stem loop‬دارد‪ ،‬تبدیل می کند‪ .‬درگام دیگر‬ ‫‪ pre-miRNA‬با اکسپرتین ‪ 5‬به سیتوپالسم منتقل‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫‪pri-miRNA‬‬ ‫رویداد های درون سیتوپالسم در‬ ‫‪biogenesis miRNA‬‬ ‫در درون سیتوپالسم ‪ pre-miRNA‬به گونه‬ ‫میکروویزیکول به بیرون از سلول تراوش می شود‪ ،‬یا‬ ‫اینکه یا پروتئینی به نام دایسر به ‪ miRNA‬بالغ دو رشته ای‬ ‫تبدیل شده وبه صورت میکروویزیکول به خارج از سلول‬ ‫ترشح می شود یا اینکه همین ‪ miRNA‬بالغ دو رشته ای‬ ‫به پروتئینی به نام ‪ RISC‬متصل شده و سپس داخل این‬ ‫کمپلکس ریسک رشته ی ‪ passenger‬از ‪ miRNA‬بالغ‬ ‫دو رشته ای حذف شده و رشته ی ‪ guide‬باقی می ماند‪.‬‬ ‫این رشته ‪ guid‬می تواند درست به ‪ mRNA‬هدف پیوند‬ ‫شده و ان را تباه کند و یا اینکه به گونه ی صورت‬ ‫ناقص به ‪ mRNA‬هدف متصل شده و باعث ناپایداری‬ ‫و دادنیالسیون ‪ mRNA‬هدف شود‪ .‬بدین گونه کارکرد‬ ‫‪ mRNA‬تنظیم می شود‪.‬‬ ‫ویژگی های منحصر به فرد سلول های بنیادی‬ ‫نوزایی)‪Self-renewal(maintenance‬‬ ‫‪ -1‬خود‬ ‫‪ -2‬حالت تمایزیافته)‪(Differentiated state‬‬ ‫توانایی خودنوزایی نامحدود و تمایز به همه ی انواع‬ ‫سلول های سوماتیک را دارد‪ .‬بنابراین جزو سلول های‬ ‫خاص به شمار می رود‪.‬‬ ‫‪ ‬سلول های بنیادی بزرگسال‬ ‫)‪Adult Stem Cells (ASCs‬‬ ‫‪ ASCs‬با داشتن خصوصیت ‪ ،multipotent‬توانایی‬ ‫تمایز به انواع سلول های پیش ساز بافت خاص خودشان‬ ‫را دارند‪ .‬در حقیقت این سلول های تمایز یافته جهت‬ ‫جایگزینی سلول های مرده و ترمیم بافت های اسیب‬ ‫دیده ایفای نقش می کنند‪ .‬قسمتی از بافت که ‪ ASCs‬در‬ ‫ان قرار گرفته ‪ niche‬می گویند‪.‬‬ ‫‪ ‬سلول های بنیادی پرتوان القایی‬ ‫)‪Induced pluripotent stem cells (iPSCs‬‬ ‫به سلول های بنیادی شبه جنینی‪ ،‬سلول های بنیادی‬ ‫پرتوان القا شده می گویند که به پاس تحقیقات یاماناکا‪،‬‬ ‫‪ iPSCs‬طی القای بیان ژن های پرتوانی ‪(Oct4,‬‬ ‫)‪ Sox2, Klf4, Nanog, Lin28, c-Myc‬طی فرایند‬ ‫‪ reprogramming‬به دست می اید‪.‬‬ ‫‪ ‬سلول های بنیادی سرطانی‬ ‫)‪Cancer Stem Cells (CSCs‬‬ ‫برخی سلول های سرطانی با داشتن توانایی خود نوزایی‬ ‫که به صورت کنترل نشده تقسیم می شود با سلول های‬ ‫بنیادی مشابهت دارد‪ CSCs .‬به شدت به داروهای شیمی‬ ‫درمانی مقاومت نشان می دهند و خاصیت تهاجمی دارد‪.‬‬ ‫گونه های یاخته های بنیادی‬ ‫‪ ‬سلول های بنیادی جنینی ‪Embryonic Stem‬‬ ‫)‪Cells (ESCs‬‬ ‫سلول های بنیادی جنینی با داشتن ویژگی‪، pluripotency‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪Let7‬‬ ‫اهمیت ‪ miRNA‬و سلول های بنیادی در بالین‬ ‫‪ miRNA ‬ها به عنوان تنظیم کننده اصلی بیان ژن بعد‬ ‫از فرایند رونویسی است‪.‬‬ ‫‪ miRNA ‬ها تکثیر‪ ،‬تمایز و خود نوزایی سلول های‬ ‫بنیادی را کنترل می کنند‪.‬‬ ‫‪ miRNA ‬ها و سلول های بنیادی نقش کاربردی در‬ ‫پزشکی بازساختی به ویژه در درمان بیماری های قلبی‬ ‫عروقی و درمان سرطان دارند‪.‬‬ ‫نقش ‪ miRNA‬در تمایز سلول های بنیادی جنینی‬ ‫(‪ )ESC‬به الیه های زایا‬ ‫‪ ESC‬به علت توانایی تمایز به سلول های پیش سازی‬ ‫می توانند تمام سلول های بنیادی بافت بزرگسال را تولید‬ ‫کنند‪ .‬سلول های بنیادی جنینی از توده داخل سلولی مرحله‬ ‫بالستوسیت جنینی به دست می اید که در سال ‪ 1981‬میالدی‬ ‫از موش و در سال ‪ 1998‬میالدی از انسان جداسازی شد‪.‬‬ ‫سلول های بنیادی جنینی ابزار مناسبی برای مطالعات تکاملی‬ ‫به شمار می رود‪ .‬ویژگی مهم سلول های بنیادی جنینی‪،‬‬ ‫پرتوانی و خود نوزایی است‪ .‬از لحاظ پرتوانی توانایی تمایز‬ ‫به سه الیه زایای اکتودرم‪ ،‬مزودرم و اندودرم را دارد و از‬ ‫لحاظ خود نوزایی توانایی تقسیم های ‪ continues‬را به‬ ‫صورت ‪ undifferentiated‬دارا است‪.‬‬ ‫ ‪26‬‬ ‫‪26‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫یک‬ ‫‪miRNA‬‬ ‫‪stemness‬‬ ‫‪anti‬‬ ‫و‬ ‫‪ pro-differentiation factor‬است که گذر از فاز‬ ‫به ‪ S‬و ‪ G2‬به ‪ M‬را کنترل می کند‪ Let7 .‬ناحیه ی‬ ‫‪ UTR-´3‬فاکتور‪ Pluripotency‬به نام ‪ Lin28‬را هدف‬ ‫قرار داده و مهارش می کند و ‪ ESC‬را به سمت تمایز‬ ‫سوق می دهد و همین طور ‪ miRNA-145‬طی تمایز‬ ‫)‪ )hESC human Embryonic Stem Cell‬افزایش بیان‬ ‫پیدا کرده و با هدف قرار دادن ناحیه ‪ UTR-´3‬فاکتورهای‬ ‫‪ Pluripotency‬به نام ‪ SOX-2 ،OCT-4 ،Nanog‬بیانشان‬ ‫را کاهش می دهد و سلول را به سمت تمایز پیش می برد‪.‬‬ ‫‪G1‬‬ ‫نقش ‪ miRNA‬در تمایز سلول های بنیادی بزرگسال‬ ‫سلول های بنیادی بافت بزرگسال(سوماتیک) به‬ ‫صورت پیش ساز تحت کنترل ‪ miRNA‬های اختصاصی‬ ‫بافت خاص خودشان طی فرایندها ی �‪Smooth mus‬‬ ‫�‪cle cell differentiation, Cardiomyocyte differ‬‬ ‫‪entiation ,Neuronal differentiation, Osteoblast‬‬ ‫‪differentiation, Endothelial cell differentiation‬‬ ‫توانایی تمایز به رده های خاص خوشان را دارند‪.‬‬ ‫منابع‬ 1.Ong S-G, Lee WH, KodoK, Wu JC. MicroRNAmediated regulation of differentiation and trans-differentiation in stem cells. Advanced drug delivery reviews. 2015;88:3-15. 2.Yao S. MicroRNA biogenesis and their functions in regulating stem cell potency and differentiation. Biological procedures online. 2016;18:8. 3.BartelDP. MicroRNAs: genomics, biogenesis, mechanism, and function. Cell. 2004;116(2):281-97. 4.Mathieu J, Ruohola-Baker H. Regulation of stem cell populations by microRNAs. Advances in experimental medicine and biology. 2013;786:329-51. 5.BerardiE, PuesM, ThorrezL, SampaolesiM. miRNAsin ESC differentiation. American journal of physiology Heart and circulatory physiology. 2012;303(8):H931-9. 6.Heinrich EM, Dimmeler S. MicroRNAs and stem cells: control of pluripotency, reprogramming, and lineage commitment. Circulation research. 2012;110(7):1014-22. 7.Pfaff N, Moritz T, ThumT, CantzT. miRNAsinvolved in the generation, maintenance, and differentiation of pluripotent cells. Journal of molecular medicine (Berlin, Germany). 2012;90(7):747-52. 8.Huang, X.A. and H. Lin, The microRNA regulation of stem cells. Wiley Interdiscip Rev Dev Biol, 2012. 1(1): p. 83-95. 27 95 ‫مهر‬ 129 ‫شماره‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫ ها نقش قابل توجهی را در فرایند باز‬miRNA ‫برنامه ریزی جهت تولید سلول های بنیادی پرتوان القا شده‬ ‫و همچنین کنترل تکثیر سلول های بنیادی و سرنوشت ان ها‬ ‫ ها از‬miRNA .‫در بازسازی بافت و مهندسی بافت دارد‬ ‫طریق مسیرهای سیگنالینگ چندگانه مولکولی و فاکتورهای‬ ‫رونویسی به طور دقیق تنظیم شده و سرنوشت سلول های‬ ‫ با استدالل بر شواهد امیدوارکننده‬.‫بنیادی را کنترل می کند‬ ‫ ها در تنظیم‬miRNA ‫روزافزون حاکی از نقش تنظیمی‬ miRNA ‫ می توان گفت که‬،‫سرنوشت سلول های بنیادی‬ ‫ها بخش مهمی از تحقیقات بیولوژی و بیومدیکال و پزشکی‬ .‫بازساختی را تشکیل می دهد‬ ‫مقاله علمی‬ ‫شاهین اسعدی ( دانشجوی ژنتیک مولکولی )‬ ‫مهسا جمالی ( دانشجوی کارشناسی ارشد ژنتیک )‬ ‫سپیده باستانی ( کارشناس ارشد بیوشیمی )‬ ‫الهام احمدی ( دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی پزشکی )‬ ‫سندرم اشرمن‬ ‫‪Ashermans Syndrome‬‬ ‫سندرم اشرمن یا سندرم فریچ‪ ،‬یک بیماری ژنتیکی با‬ ‫چسبندگی یا فیبروز اندومتر به دنبال اتساع و کورتاژ حفره‬ ‫داخل رحمی است‪ .‬این بیماری بسته به شرایطش‪ ،‬با نام های‬ ‫متفاوت بیان می شود‪ .‬از این میان‪ :‬بیماری چسبندگی‬ ‫داخل رحمی‪ ،‬اترزی گردن رحم‪ ،‬اتروفی رحم‪ ،‬اندومتر‬ ‫اسکلروتیک و اسکلروز اندومتر‪.‬‬ ‫تاریخچه سندرم اشرمن‬ ‫نشانه های سندرم اشرمن‬ ‫حفره رحم با اندومتر پوشیده شده است‪ .‬این پوشش‬ ‫از دو الیه تشکیل شده‪ ،‬یک الیه (در مجاورت حفره‬ ‫رحم) است که در دوران قاعدگی کاربرد دارد و الیه‬ ‫دیگر‪ ،‬بازال زمینه ای (مجاور به میومتر) که برای بازسازی‬ ‫الیه کاربردی‪ ،‬الزم است‪ .‬تروما یا اسیب به الیه بازال‪،‬‬ ‫بیشتر پس از اتساع و کورتاژ‪ ،‬بعد از سقط جنین‪ ،‬یا پایان‬ ‫جراحی بارداری می تواند به توسعه زخم داخل رحمی‬ ‫و سرانجام چسبندگی داخل رحمی‪ ،‬بیانجامد و در پایان‬ ‫سرتاسر حفره داخل رحمی را زخم یا مسدود کند‪ .‬حتا با‬ ‫تعداد کمی زخم‪ ،‬اندومتر ممکن است قادر به پاسخ اشتباه‬ ‫به هورومون استروژن باشد‪.‬‬ ‫این سندرم نخستین بار از سوی دکتر هاینریش فریچ‬ ‫متخصص زنان و زایمان از کشور المان در سال ‪1894‬‬ ‫گزارش شد اما شرح کامل این بیماری با دکتر جوزف اشرمن‬ ‫متخصص زنان از کشور اسرائیل در سال ‪ 1948‬انجام شد‪.‬‬ ‫ ‪28‬‬ ‫‪28‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫بیشتر بیماران در این حالت‪ ،‬با بی نظمی های ثانویه‬ ‫قاعدگی روبرو هستند که با کاهش در جریان و مدت‬ ‫زمان خونریزی(امنوره‪ ،‬هیپوامنوره یا الیگوامنوره) و تجربه‬ ‫ناباروری همراه است‪ .‬ناهنجاری های قاعدگی‪ ،‬اغلب اما نه‬ ‫همیشه بسته به میزان شدت چسبندگی دهانه رحم‪ ،‬سیکل‬ ‫قاعدگی را مسدود می کند‪ .‬در چنین وضعیتی‪ ،‬تجربه درد‬ ‫در هنگام قاعدگی و تخمک گذاری همراه با انسداد چرخه‬ ‫قاعدگی می توان انتظار داشت‪ .‬طبق گزارش سازمان بهداشت‬ ‫جهانی‪ 88 ،‬درصد مبتالیان به سندرم اشرمن با اختالالت‬ ‫داخل رحمی همانند‪ :‬سقط جنین‪ ،‬تولد ناقص فرزند‪ ،‬یا ختم‬ ‫قاعدگی در روز اول پریود مواجه هستند‪.‬‬ ‫به اندومتریوز منجر شود‪ .‬سندرم اشرمن‪ ،‬می تواند در‬ ‫بسیاری از جراحی های دیگر شامل‪ :‬جراحی سزارین‪،‬‬ ‫جراحی حذف تومورهای فیبروئید ( میومکتومی )‪ ،‬درج‬ ‫‪ ،IUD‬عفونت شیستوزومیازیس و سل دستگاه تناسلی‬ ‫ایجاد اختالل کند‪ .‬یاداوری می شود که اندومتریت مزمن‪،‬‬ ‫ناشی از سل دستگاه تناسلی از عوامل مهم چسبندگی‬ ‫شدید داخل رحمی ( ‪ )IUA‬در جهان محسوب می شود‬ ‫که درمان ان بسیار مشکل است و اغلب در نابودی کل‬ ‫حفره داخل رحم نقش دارد‪.‬‬ ‫نمایی شماتیک از جراحی سزارین‪.‬‬ ‫البته این اثرات‪ ،‬شامل زنان همه نژادها به یک اندازه‬ ‫می شود‪ ،‬بدون اینکه هیچ استعداد ژنتیکی داشته باشند‪.‬‬ ‫با توجه به درجه شدت بیماری‪ ،‬ممکن است به سقط‬ ‫جنین مکرر‪ ،‬درد در زمان قاعدگی‪ ،‬ناباروری و عوارض‬ ‫بیماری زایی ناشی از زایمان اینده منجر شود که اگر درمان‬ ‫نشود‪ ،‬انسداد جریان قاعدگی ناشی از چسبندگی می تواند‬ ‫نمایی شماتیک از نحوه قرار گیری ‪ IUD‬در رحم‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪29‬‬ ‫تقسیم بندی در سندرم اشرمن‬ ‫نمای شماتیک از سیکل انگل شیستوزومیازیس در انسان‪.‬‬ ‫فرکانس وقوع سندرم اشرمن‬ ‫سندرم اشرمن در ‪ %25‬نمونه ها‪ ،‬در هفته های ی ‪ 1‬تا ‪4‬‬ ‫پس از زایمان‪ %30.9 ،‬برای سقط جنین‪ %6.4 ،‬برای سقط‬ ‫جنین ناقص و ‪ %37.2‬برای جفت ماندگی اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫سقط جنین کامل‪ ،‬به دلیل چسبندگی فیبروبالستی در دوره‬ ‫زمانی بین مرگ نوزاد و کورتاژ‪ ،‬ممکن است افزایش یابد‪.‬‬ ‫تشخیص سندرم اشرمن‬ ‫سندرم اشرمن بیشتر‪ ،‬پس از یک رویداد بارداری‪ ،‬امنوره‬ ‫ثانویه و یا هیپوامنوره قابل تشخیص است‪ .‬هیستروسکوپی‬ ‫(اسکن بافتی)‪ ،‬یک استاندارد طالیی برای تشخیص این‬ ‫سندرم است‪ .‬تصویر برداری توسط امواج سونوهیستوگرافی‬ ‫یا هیستروسالینوگرافی‪ ،‬میزان تشکیل اسکار را در رحم‬ ‫نشان خواهد داد‪ .‬امواج التراسوند‪ ،‬روش قابل اعتماد برای‬ ‫تشخیص سندرم اشرمن نیست‪.‬‬ ‫سیستم های مختلفی برای شرح سندرم اشرمن‪،‬‬ ‫طبقه بندی شده اند‪ :‬برخی در نظر گرفتن میزان عملکرد‬ ‫بقایای اندومتر‪ ،‬الگوی قاعدگی و تاریخ زایمان زنان را‬ ‫نقشی در تعیین پیش اگهی‪ ،‬سندرم اشرمن می پندارند‪.‬‬ ‫رفتار شناسی و درمان سندرم اشرمن‬ ‫از تکنیک هیستروسکوپی برای بازرسی بصری‪ ،‬از حفره‬ ‫رحم در زمان تشریح چسبندگی استفاده می شود‪ .‬با این‬ ‫حال این تکنیک‪ ،‬هنوز به طور معمول استفاده نمی شود‬ ‫و تنها در ‪ %15‬موارد‪ ،‬متخصصان زنان در ایاالت متحده‬ ‫از ان بهره می برند‪ .‬در موارد شدیدتر‪ ،‬اقدامات کمکی‬ ‫مانند الپاراسکوپی در رابطه با هیستروسکوپی به عنوان‬ ‫یک اقدام محافظ در برابر سوراخ شدگی رحم استفاده‬ ‫می شود‪ .‬از مایکروسیزورس‪ ،‬معموال برای کاهش‬ ‫چسبندگی استفاده می شود‪ .‬برای درمان این بیماری‪،‬‬ ‫الکتروکاتریزاسیون توصیه نمی شود‪ .‬برای جلوگیری از‬ ‫چسبندگی رحمی از موانع مکانیکی مانند‪ :‬سوند فولی‪،‬‬ ‫بالون کوک شده پزشکی استنت رحم و موانع ژلی مانند‪:‬‬ ‫اسپرا فیلم‪ ،‬اسپری ژل‪ ،‬ژل اسید هیالورونیک و هیالوبار‬ ‫می توان استفاده کرد‪ .‬در زمان استفاده از موانع مکانیکی‪،‬‬ ‫بایستی از انتی بیوتیک پروفیالکسی جهت کاهش خطر‬ ‫ابتال به عفونت ثانویه‪ ،‬استفاده شود‪.‬‬ ‫بالون کوک شده‬ ‫پزشکی استنت برای‬ ‫رحم‪.‬‬ ‫ ‪30‬‬ ‫‪30‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ 158 (6Pt1): 1459–1470. 8. Rochet Y, Dargent D, Bremond A, Priou G, Rudigoz RC (1979). “The obstetrical outcome of women with surgically treated uterine synechiae (in French)”. J Gynecol Obstet Biol Reprod 8 (8): 723–726. 9. Krolikowski A, Janowski K, Larsen JV. (1995). “Asherman syndrome caused by schistosomiasis”. Obstet Gynecol. 85 (5Pt2): 898–9. 10. Bukulmez O, Yarali H, Gurgan T. (1999). “Total corporal synechiae due to tuberculosis carry a very poor prognosis following hysteroscopic synechialysis”. Hum Reprod 14 (8): 1960–1961. 11. Stillman RJ, Asarkof, N (1985). “Association between mullerian duct malformations and Asherman syndrome in infertile women”. Obstet Gynecol 65 (5): 673–7. 12. Worthen NJ, Gonzalez F. (1984). “Septate uterus: sonographic diagnosis and obstetric complications”. Obstet Gynecol 64 (3 Suppl): 34S–38S. 13. Parent B, Barbot J, Dubuisson JB. Uterine synechiae (in French). Encyl Med Chir Gynecol 1988; 140A (Suppl): 10-12. 14. Adoni A, Palti Z, Milwidsky A, Dolberg M. (1982). “The incidence of intrauterine adhesions following spontaneous abortion”. 15. Westendorp ICD, Ankum WM, Mol BWJ, Vonk J. (1998). “Prevalence of Asherman’s syndrome after secondary removal of placental remnants or a repeat curettage for incomplete abortion”. Hum Reprod 13 (12): 3347–3350. 16. Dalton VK, Saunders NA, Harris LH, Williams JA, Lebovic DI (2006). “Intrauterine adhesions after manual vacuum aspiration for early pregnancy failure”. Fertil. Steril. 85 (6): 1823.e1–3. 31 95 ‫مهر‬ 129 ‫شماره‬ .‫نمای شماتیک از اسپرا فیلم در جراحی برای جلوگیری از چسبندگی رحمی‬ ‫یک روش معمول دارویی برای جلوگیری از چسبندگی‬ ‫ هورمون درمانی با استروژن پی در پی به دنبال یک‬،‫رحمی‬ .‫پروژسترون برای ممانعت از تحریک رشد اندومتراست‬ :‫منابع‬ 1. Schorge, John O.; et al. (2008). Williams Gynecology. New York: McGraw-Hill Medical. 2. Palter S (2005). “High Rates of Endometriosis in Patients With Intrauterine Synechiae (Asherman’s Syndrome)”. Fertility and Sterility 86 (null): S471– S471. 3. Fritsch H, Ein Fall von volligem Schwaund der Gebormutterhohle nach Auskratzung. Zentralbl Gynaekol 1894; 18:1337-1342. 4. Asherman JG. (December 1950). “Traumatic intra-uterine adhesions”. J Obstet Gynaecol Br Em 57 (6): 892–6. 5. Klein SM, Garcia C-R (1973). “Asherman’s syndrome: a critique and current review”. Fertility and Sterility 24 (9): 722–735. 6. Schenker JG, Margalioth EJ. (1982). “Intrauterine adhesions: an updated appraisal”. Fertility and Sterility 37 (5): 593–610. 7. Valle RF, and Sciarra JJ (1988). “Intrauterine adhesions: Hystreoscopic diagnosis, classification, treatment and reproductive outcome”. Am J Obstet ‫مقاله علمی وفنی‬ ‫مهندس احسان درخشان نیا‬ ‫اصول عملکرد‪ ،‬نگهداشت و کنترل کیفی دستگاه های ازمایشگاهی؛‬ ‫انکوباتور‬ ‫انکوباتور دستگاه یا به بیان دیگر محفظه عایق بندی شده ای است که توسط ان‬ ‫شرایط خاص محیطی از نظر دما‪ ،‬رطوبت و ترکیب گازهای موجود در هوا مانند‬ ‫اکسیژن و دی اکسید کربن برای رشد میکروارگانیسم های زنده فراهم می کند‪.‬‬ ‫محیط های کشت (مایع و جامد) را بعد از کشت دادن در درون این دستگاه‬ ‫قرار داده و درجه حرارت مورد نیاز باکتری را توسط دستگاه تنظیم می کنیم و بعد‬ ‫تا مدت معین محیط های کشت در ان باقی می مانند‪.‬‬ ‫اصول عملکرد‬ ‫انکوباتور از روش های مختلف انتقال گرما و کنترل‬ ‫محیطی جهت رسیدن به شرایط الزم برای روش های ویژه‬ ‫ازمایشگاه استفاده می کند‪ .‬معموالً انکوباتورها دارای یک‬ ‫سیستم متشکل از مقاوم های الکتریکی یا همان المنت ها‬ ‫است که با ترموستات و یا میکرو پروسسور کنترل می شود‬ ‫و برای سیستم های انتقال گرما‪ ،‬از هدایت و یا همرفت‬ ‫طبیعی و یا اجباری گرما استفاده می کند‪.‬‬ ‫هدایت گرما‪ :‬در انکوباتورهایی که با هدایت گرما کار‬ ‫می کنند‪ ،‬یک سری از مقاوم های الکتریکی حرارت را به‬ ‫طور مستقیم به دیواره اتاقک‪ ،‬جایی که نمونه ها انکوبه‬ ‫می شوند‪ ،‬انتقال میدهد‪ .‬مقاوم ها دمای باال دارند‪ .‬درحالیکه‬ ‫اتاقک یکی از نواحی با دمای پایین تر است‪ .‬انتقال انرژی‬ ‫حرارتی همیشه از ناحیه ای با دمای باالتر به ناحیه ای با‬ ‫دمای پایین تر اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫همرفت گرما‪ :‬گرمای تولید شده به وسیله مقاوم ها در‬ ‫انکوباتورهای دارای سیستم همرفت گرما‪ ،‬توسط هوایی‬ ‫که در اتاقک انکوباسیون جریان دارد‪ ،‬به نمونه ها انتقال‬ ‫می یابد‪ .‬کارایی این فرایند به الگوهای جریان هوا بستگی‬ ‫ ‪32‬‬ ‫‪32‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫دارد‪ .‬معموالً هوا از کف انکوباتور وارد محفظه اتاقک‬ ‫شده و گرم می شود و به طور یکسان در داخل اتاقک‬ ‫انکوباسیون جریان پیدا می کند‪ .‬در نهایت ازطریق لوله ای‬ ‫که در قسمت باالیی انکوباتور قراردارد‪ ،‬خارج می شود‪.‬‬ ‫بعضی از انکوباتورها هواکش هایی دارند که هوا را با‬ ‫همرفت اجباری به جریان درمی اورند‪.‬‬ ‫در اتاقک انکوباسیون زمانی که دمای پایین تر از دمای‬ ‫اتاق مورد نیاز است‪ ،‬باید سیستم سردکننده وجود داشته‬ ‫باشد‪ .‬این سیستم گرما را خارج و اتاقک انکوباسیون را‬ ‫خنک نگهداشته و با سیستم کنترل کننده دمای انکوباتور‬ ‫کار می کند‪ .‬اب در حالت مایع ظرفیت باالیی در جذب و‬ ‫حفظ گرما دارد‪ .‬بعضی از سازندگان در طراحی های خود‬ ‫اتاقک های ابی را در اطراف اتاقک انکوباسیون تعبیه می‬ ‫ کنند‪ .‬این کار‪ ،‬برای تضمین حفظ شرایط دمایی ثابت در‬ ‫درون اتاقک انکوباسیون مفید است‪.‬‬ ‫سیستم کنترل دمای انکوباتور‪ ،‬مبتنی بر استفاده از‬ ‫ترموستات ها‪ ،‬ترموکوپل ها ‪ ،‬مقاوم های حرارتی یا‬ ‫عوامل نیمه رسانای گوناگون است‪ .‬مدارهای الکترونیک‬ ‫ازطریق میکروپروسسورها‪ ،‬دما و عملکرد انکوباتور را‬ ‫کنترل می کنند‪.‬‬ ‫برای تنظیم صحیح دمای انکوباتور‪ ،‬باید حداقل ‪5‬‬ ‫درجه سانتیگراد تفاوت بین دمای اتاقک و دمای اتاق‬ ‫وجود داشته باشد‪ .‬اگر دمای اتاقک باید پایین تر از دمای‬ ‫اتاق باشد‪ ،‬یک سیستم سردکننده مورد نیاز خواهد بود‪.‬‬ ‫بنابراین خرید انکوباتورها به نوع روش های انجام شده‬ ‫در ازمایشگاه بستگی دارد‪ .‬مشخصات فنی باید مطالعه و به‬ ‫طور دقیق تعریف گردد تا خرید مطابق با نیازهای واقعی هر‬ ‫ازمایشگاه صورت گیرد‪.‬‬ ‫انواع انکوباتور‬ ‫انکوباتورها بر اساس نوع موادی که در انها قرار می دهند‬ ‫و شرایط مورد نیاز ان مواد به چند دسته تقسیم می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬انکوباتورهای استاندارد‪ :‬انکوباتورهایی که دمای‬ ‫داخلی انها از دمای محیط شروع شده و قابلیت گرم کردن تا‬ ‫‪ 80‬درجه باالتر از دمای محیط را دارد‪.‬‬ ‫‪ ‬انکوباتورهای یخچال دار‪ :‬این دستگاه ها داری سیستم‬ ‫سرمایشی و هم سیستم گرمایشی بوده با قابلیت ایجاد دمای قابل‬ ‫کنترل از ‪ 5‬درجه سانتیگراد تا ‪ 65‬درجه سانتیگراد است و برای‬ ‫کشت باکتری های خاص در دماهای پایین به کار برده می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬انکوباتورهای مرطوب‪ :‬انکوباتورهایی است که عالوه‬ ‫بر کنترل دما قابلیت کنترل رطوبت محفظه داخلی را نیز دارد‪.‬‬ ‫رطوبت مورد نیاز توسط یک ظرف مسی کوچک که حاوی‬ ‫مقداری اب تصفیه شده است‪ ،‬تامین میشود‪ .‬به این صورت که‬ ‫بخار توسط سیستم گرمایش انکوباتور تولید شده و از طریق‬ ‫یک دریچه کنترلی وارد محفظه دستگاه می شود‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫انکوباتورهای دی اکسید کربن‪ :‬کاربرد این‬ ‫انکوباتورها در موارد بیولوژیک است و عالوه بر کنترل دما‬ ‫قابلیت تامین درصد خاصی از دی اکسید کربن داخل‬ ‫محفظه انکوباتور را دارد‪ .‬گاز دی اکسید کربن مورد نیاز‬ ‫از سیلندر گازی که در خارج از دستگاه قرار دارد و حاوی‬ ‫این گاز است تامین می شود‪ .‬در برخی موارد ممکن است‬ ‫به رطوبت باال درون محفظه نیاز داشته باشیم‪ ،‬این میزان‬ ‫رطوبت را با استفاده از حمام های ابی و تبخیر مداوم‬ ‫اب فراهم می سازد‪ .‬میزان ‪ CO2‬در انکوباتورهای کشت‬ ‫سلولی با میزان رطوبت میزان عکس دارد یعنی پایین‬ ‫امدن رطوبت باعث باال رفتن میزان گاز ‪ CO2‬در دستگاه‬ ‫می شود‪ .‬غلظت ‪ CO2‬توسط سنسورهای گرمایشی و یا‬ ‫سنسورهای مادون قرمز سنجش می شود‪ .‬برای تمیز نگه‬ ‫داشتن این سنسورها باید به طور مرتب با الکل ‪ 70‬درصد‬ ‫یا ایزوپروپیل الکل تمیز شوند‪.‬‬ ‫‪ ‬انکوباتورهای ِشیکردار‪ :‬این انکوباتور عالوه بر‬ ‫کنترل دمای محفظه‪ ،‬قابلیت تکان دادن فالسک ها به‬ ‫صورت اوربیتالی یا دایره ای را دارد‪ .‬این انکوباتورها در انواع‬ ‫دیواری یا ایستاده روی زمین موجود هستند و اکثرا ً قابلیت‬ ‫خنک کنندگی در دمای پایین تر از دمای محیط را دارند‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪33‬‬ ‫انکوباتورهای هیبریدی‪ :‬انکوباتورهایی است‬ ‫‪‬‬ ‫مجهز به میله های گردان به منظور قرار دادن شیشه های‬ ‫هیبریدیزاسیون با سایزهای مختلف و چرخاندن انها با‬ ‫سرعت تعیین شده تا هیبریدیزاسیون محتویات انها فعال‬ ‫شود‪ .‬این دستگاه ها دارای شیکرهای متحرک و طبقات‬ ‫متعدد است‪.‬‬ ‫اجزاء دستگاه انکوباتور‬ ‫البته ممکن است بسته به نوع دستگاه انکوباتور‪ ،‬دستگاهی‬ ‫چند مورد از اجزا زیر را نداشته باشد و یا اینکه اجزای‬ ‫اضافی دیگری داشته باشد‪ .‬این اجزاء عبارتند از ‪:‬‬ ‫‪ ‬محفظه نگهداری نمونه ها‪ :‬یک محیط بسته دو جدار‬ ‫است که با عایق بندی مناسب تا حد امکان از لحاظ دما و‬ ‫رطوبت و ورود و خروج گازها از محیط بیرون جدا شده اند‪.‬‬ ‫جنس بدنه ان از ورقه فلزی استیل ضدزنگ با ضخامتی در‬ ‫حدود نیم تا یک سانتیمتر می باشد‪ .‬علت استفاده از استیل‬ ‫ ‪34‬‬ ‫‪34‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫ضدزنگ این است که احتمال خوردگی و زنگ زدگی ان‬ ‫در مجاورت دو عامل موثر گرما و رطوبت بسیار پایین است‪.‬‬ ‫‪ ‬منبع تغذیه‪ :‬منبع تغذیه این سیستم عموم ًا یک منبع‬ ‫تغذیه ‪ 220‬ولت شهری با امپر باال برای تغذیه المنت های‬ ‫دستگاه و یک منبع تغذیه برای بردهای دیجیتال و کنترلر‬ ‫میباشد که بسته به نوع مدار میتواند ولتاژ کاری متفاوتی‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬سیستم کنترل دما‪ :‬برای گرم کردن محفظه داخل‬ ‫انکوباتور معموالً هیترهای الکتریکی که از فن برای انتشار‬ ‫گرما سود می برند‪ ،‬استفاده می کنند‪ .‬در اکثر انکوباتورها‬ ‫محفظه داخلی مجهز به هیتر الکتریکی (المنت) است‬ ‫که روی دیواره داخلی نصب شده و با صفحه مشبک‬ ‫محافظی پوشانده شده است‪ .‬اما در برخی مدل های دیگر‪،‬‬ ‫برای گرم کردن محفظه فاصله بین دیواره دو جداره را از‬ ‫اب داغ انباشته می کنند‪ .‬البته استفاده از هیترهای خشک‬ ‫مزایای زیادی نسبت به این روش دارد‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫می توان دمای داخل چمبر یا اتاقک را به سرعت تغییر‬ ‫داد و غیره‪ .‬کنترل دمای داخل دستگاه توسط سیستم های‬ ‫کنترلی ساده مانند ترموستات و یا مدارات میکروکنترلی‬ ‫پیچیده صورت می گیرد‪ .‬برای این منظور از یک سری‬ ‫سنسور مانند ترموکوپل های معمولی یا سیستم های‬ ‫مبتنی بر میکروکنترلرها برای نمونه برداری از دمای داخل‬ ‫محفظه استفاده می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬سیستم کنترل رطوبت‪ :‬این سیستم رطوبت داخل‬ ‫انکوباتور را در حد مورد نیاز نمونه ها ثابت نگه می دارد‪ .‬برای‬ ‫این منظور از یک سری سنسور جهت نمونه برداری از رطوبت‬ ‫داخل محفظه استفاده می کنند‪ .‬رطوبت مورد نیاز در انکوباتور‬ ‫توسط یک مخزن کوچک که حاوی مقداری اب تصفیه شده‬ ‫است‪ ،‬و سیستم گرمایش انکوباتور تامین می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬سیستم کنترل گازها‪ :‬این سیستم ترکیب گازهای‬ ‫داخل انکوباتور را در حد مورد نیاز نمونه ها ثابت‬ ‫نگه می دارد‪ .‬این کار توسط سنسورهایی برای نمونه برداری‬ ‫از ترکیب گاز داخل محفظه استفاده می شود‪ .‬گاز مورد‬ ‫نیاز توسط مخازن خارجی تامین می شود و کنترل ترکیب‬ ‫گازها نیز با استفاده از سیستم های مبتنی بر میکروکنترلرها‬ ‫و پی ال سی انجام می پذیرد‪.‬‬ ‫‪ ‬سیستم االرم‪ :‬با توجه به مقادیر مجاز تعیین شده‬ ‫برای هر یک از فاکتورها‪ ،‬در صورت تجاوز هر یک از‬ ‫انها از مقادیر مجاز‪ ،‬این رویداد توسط دستگاه به وسیله‬ ‫ی االرم مناسب گزارش داده می شود‪ .‬برخی االرم ها‬ ‫عبارتند از‪ .1 :‬هشدارهای استاندارد که مربوط به عملکرد یا‬ ‫خرابی بخش های مختلف سیستم است‪ .2 .‬هشدار مربوط‬ ‫به افزایش دما بیش از ‪ 38‬درجه یا در حالت ویژه بیش از‬ ‫‪ 40‬درجه‪ .3 .‬هشدار مربوط به قطع گردش هوا ‪ .4 .‬هشدار‬ ‫مربوط به نقص در سیستم حس کننده دمای درون محفظه‪.‬‬ ‫‪ .5‬هشدار مربوط به نقص در سیستم حسگر دمای قطع کننده‬ ‫منبع تغذیه‪.‬‬ ‫‪ ‬سیستم ثبات‪ :‬این سیستم به اپراتور دستگاه این امکان‬ ‫را می دهد تا مشخصه مورد نظر را بصورت مداوم ثبت و‬ ‫تغییرات ان را کنترل کند‪.‬‬ ‫کنید‪ .‬این محلول ها سبب تخریب اتاقک انکوباسیون می‬ ‫شوند‪ ،‬هر زمان که امکان داشــته باشد از موادی که ‪pH‬‬ ‫خنثی دارند استفاده کنید‪ ،‬از انکوبه کردن موادی که بخار‬ ‫خورنده تولید می کنند‪ ،‬خودداری کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬در زمان کار با انکوباتور از لوازم حفاظتی شــخصی‬ ‫ماننــد عینک ایمنی‪ ،‬دســتکش‪ ،‬پنس برای قــراردادن و‬ ‫برداشتن ظروف استفاده کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬از ایســتادن جلوی انکوباتور با درِ باز خودداری کنید‪.‬‬ ‫بعضی از مواد‪ ،‬بخاری ساطع می کنند که نباید استشمام شوند‪.‬‬ ‫‪ ‬جهــت ایجاد پایداری در عملکــرد‪ ،‬انکوباتور را در‬ ‫جایی که نصب است کالیبر کنید‬ ‫‪ ‬دمای کاربری انکوباتور را در ساعات صبح و عصر با‬ ‫وسایل معتبر کالیبرشده (ترمومتر) تایید کنید‪.‬‬ ‫الزامات نصب و راه اندازی فعالیت انکوباتورها مستلزم‬ ‫شرایط زیراست‪:‬‬ ‫‪ ‬یک اتصال الکتریکی مطابق با استانداردهای مورد‬ ‫استفاده در کشور‪ .‬پریز برق نباید بیش از ‪ 1.5‬متر متر از‬ ‫انکوباتور فاصله داشته باشد‪ .‬این اتصال باید ولتاژ ‪ 120‬ولت‪،‬‬ ‫فرکانس ‪ 60‬هرتز ‪ 220‬تا ‪ 240‬ولت و فرکانس ‪ 50‬تا ‪60‬‬ ‫هرتز را فراهم کند و و دارای سیم زمین باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬فضای ازاد در اطراف و پشت دستگاه که عبور کابل ها‬ ‫و تهویه مورد نیاز برای عملکرد طبیعی انکوباتور را امکان‬ ‫پذیر می سازد‪ .‬این فضا بهتر است بین ‪ 5‬تا ‪ 10‬سانتیمتر باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬فضایی در ازمایشگاه که میزان تغییر دما دران حداقل باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬یک میز تراز و محکم که قادر به تحمل وزن انکوباتور‬ ‫است‪ .‬وزن انکوباتور با سه قفسه‪ ،‬بین ‪ 60‬تا ‪ 80‬کیلوگرم است‪.‬‬ ‫‪ ‬رگالتورهای فشار‪ ،‬شیلنگ ها و اتصاالت برای‬ ‫انکوباتورهایی که از گاز دی اکسید کربن استفاده می کنند‪.‬‬ ‫این دستگاه ها همچنین از یک مهارکننده برای تامین ایمنی‬ ‫تانک پرفشار گاز‪ CO2‬استفاده می کنند‪.‬‬ ‫نگهداری‬ ‫الزامات نصب و راه اندازی‬ ‫نگهداری و استفاده از انکوباتور‬ ‫نکاتی برای کاربری دستگاه‬ ‫‪ ‬در حضور مواد قابل احتراق از انکوباتور استفاده نکنید‪،‬‬ ‫چون اجزای داخل این دستگاه میتوانند به عنوان منبع احتراق‬ ‫در زمان کاربری عمل کنند‪.‬‬ ‫‪ ‬از ریختن محلول های اسیدی داخل انکوباتور جلوگیری‬ ‫مراقبت و نگهداری از وسایل ازمایشگاهی از اهمیت‬ ‫ویژه ای برخوردار است‪ .‬اگر وسایلی را که استفاده می کنیم‬ ‫از نظر کیفیت‪ ،‬وضعیت خوبی نداشته باشند یا به طور مطلوب‬ ‫نگهداری نشوند کیفیت ازمایش ها را تحت تاثیر قرار می دهند‪.‬‬ ‫نگهداری روزانه که در زیر مواردی از ان اورده شده‪ ،‬باید‬ ‫فقط توسط پرسنلی که برای کار با انکوباتور اموزش الزم را‬ ‫دیده اند و از خطرات مربوط به این کار اگاه هستند‪ ،‬انجام شود‪.‬‬ ‫‪ ‬واشرِ در انکوباتور‪ :‬معموال از سیلیکا ساخته‬ ‫می شود و استفاده از ان برای چند سال تضمین شده است‪.‬‬ ‫به منظور تعویض واشر‪ ،‬باید در جدا شود و مکانیسم هایی‬ ‫که واشر را به در می بندند‪ ،‬برداشته شوند‪ .‬معموالً واشر‬ ‫در یک شیار قرار می گیرد‪ .‬واشر جدید‪ ،‬باید مشخصات‬ ‫یکسان با واشر اصلی را داشته باشد‪ .‬واشر باید روی درقرار‬ ‫گیرد و با مکانیسم هایی بسته شود که می تواند به سادگی‬ ‫بستن یکسری پیچ در بعضی انکوباتورها باشد‪.‬‬ ‫ً‬ ‫‪ ‬المنت های حرارتی‪ :‬این المنت ها معموال در‬ ‫قسمت پایین انکوباتور قرار داده می شود‪ .‬به منظور‬ ‫تعویض انها الزم است که صفحه کلیدها و محافظ های‬ ‫پایینی انکوباتور جدا شود‪ .‬در بعضی انکوباتورها الزم‬ ‫است درها نیز جدا شوند‪ .‬هنگامی که محافظ ها برداشته‬ ‫می شود‪ ،‬المنت ها و سیستم های حسگر دما‪ ،‬جدا شده و‬ ‫با انواعی که دارای مشخصات یکسان با نمونه های اصلی‬ ‫هستند جایگزین می شود‪ .‬تمام قسمت های جداشده‪،‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪35‬‬ ‫دوباره متصل و کالیبراسیون انجام می گیرد‪.‬‬ ‫‪ ‬هواکش خنک کننده‪ :‬درصورت صدمه دیدن‪ ،‬این‬ ‫قسمت باید با هواکش دارای مشخصات یکسان با نمونه‬ ‫اولیه جایگزین شود‪ .‬برای نصب‪ ،‬بخشی که هواکش در‬ ‫ان قراردارد باید باز شود‪ .‬در بعضی انکوباتورها‪ ،‬الزم‬ ‫است که درها و بعضی از صفحه کلیدهای محافظ جدا‬ ‫شود‪ .‬سپس هواکش معیوب‪ ،‬جدا و با نمونه جدید پس از‬ ‫اطمینان از جهت صحیح جریان هوا جایگزین می شود‪ .‬تمام‬ ‫قسمت های جدا شده مجددا ً متصل شود‪.‬‬ ‫برخی نکات مهم درخصوص کاربری دستگاه انکوباتور و‬ ‫نظافت ان‬ ‫هنگام کار با انکوباتور باید به نکاتی توجه کرد‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال انکوباتور باید برروی یک سطح صاف قرار داده‬ ‫شود و تا حد نیاز به هودهای کشت سلولی یا هودهای‬ ‫میکروبی نزدیک باشد‪ .‬حداکثر دمای مناسب برای محیطی‬ ‫که انکوباتور در ان قرار دارد حدود ‪ 30‬درجه است‪ ،‬از‬ ‫قرا دادن این دستگاه در جاهای مرطوب و خیلی گرم پرهیز‬ ‫شود چراکه این شرایط برای رشد باکتری ها بسیار مناسب‬ ‫است‪ .‬باید از قرار دادن انکوباتور در نزدیک درب های‬ ‫اصلی یا جریانات هوایی و هواکش ها خودداری شود‪ .‬از‬ ‫قرار دادن مواد فرار یا قابل اشتعال مانند اتر‪ ،‬بنزین‪ ،‬الکل و‬ ‫‪ ..‬در انکوباتور خودداری شود‪ .‬محیط های کشت و پلیت ها‬ ‫با فاصله از یکدیگر قرار گیرند تا جریان هوا به خوبی برقرار‬ ‫شود‪ ،‬درصورت کم بودن فاصله ظروف از یکدیگر گردش‬ ‫هوا و یا گاز دی اکسید کربن در بین انها بخوبی صورت‬ ‫نمی گیرد‪ .‬برای پر کردن مخزن اب دستگاه باید از اب مقطر‬ ‫استفاده شود‪ .‬بهتر است برای جلوگیری از رشد قارچ ها و‬ ‫کپک ها در ِ‬ ‫اب داخل انکوباتور مقدار کمی سولفات مس‬ ‫یا ساولون ریخته شود‪ .‬تعویض بموقع ظروف اب داخل‬ ‫دستگاه در انکوباتورهای کشت سلولی بسیار ضروری‬ ‫است‪ .‬هنگام تمیز نمودن قسمت های داخلی‪ ،‬دستگاه را‬ ‫خاموش نموده و پس از ان تا خشک شدن کامل دستگاه‬ ‫صبر نمایید‪ .‬از ریختن هر نوع مایع درون دستگاه پرهیز‬ ‫کنید و در صورتی که این اتفاق بیوفتد بالفاصله دستگاه را‬ ‫از برق کشیده و ان را کام ً‬ ‫ال خشک نمایید‪ .‬برای تمیز کردن‬ ‫قسمت های داخلی انکوباتور بهترین ماده استفاده از الکل‬ ‫‪ 70‬درصد است‪ .‬هرگز از محلول سدیم کلراید‪ ،‬محلول های‬ ‫ ‪36‬‬ ‫‪36‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫قلیایی یا اسیدی قوی و یا محلول های هالوژن دار که‬ ‫باعث خوردگی رنگ می شود برای پاک نمودن سطوح‬ ‫استیل ضد زنگ استفاده نشود‪ .‬هنگام استفاده از الکل‬ ‫برای تمیز کردن داخل دستگاه‪ ،‬بویژه اگر انکوباتور دارای‬ ‫درجه حرارت باال است باید دقت زیادی کرد زیرا در این‬ ‫شرایط الکل تبخیر شده و تمام فضای داخل دستگاه را‬ ‫فرا می گیرد و امکان خطر انفجار وجود دارد بنابراین باید‬ ‫تمام الکل باقی مانده به خوبی پاک شود‪ .‬برای نظافت‬ ‫سطوح خارجی و بدنه دستگاه می توان از اب و پاک‬ ‫کننده های مالیم مانند محلول های صابون مالیم و یک‬ ‫پارچه نرم استفاده کرد‪ .‬برای برداشتن فالسک های کشت‬ ‫سلول و پلیت باکتری ها حتم ًا از دستکش های التکس‬ ‫ضدعفونی شده استفاده شود‪ .‬در صورت دیدن الودگی‬ ‫در فالسک های کشت بالفاصله تمام کشت ها را خارج‬ ‫کرده و داخل انکوباتور را بخوبی با الکل ‪ 70‬درصد ضد‬ ‫عفونی کنید‪ ،‬برای استریل کردن قفسه ها می توان انها‬ ‫را در داخل فور قرار داد‪ .‬قفسه ها و دیواره های دستگاه‬ ‫همواره باید خشک باشند و از باز ماندن درب دستگاه‬ ‫برای مدت طوالنی پرهیز شود زیرا رطوبت موجود در‬ ‫انکوباتور بصورت قطرات اب درامده و محیط مناسبی‬ ‫برای رشد باکتری ها و قارچ ها ایجاد می شود‪.‬‬ ‫کنترل کیفی دستگاه انکوباتور‬ ‫برای حصول اطمینان از عملکرد صحیح دستگاه‬ ‫به خصوص کنترل دما و رطوبت و میزان گاز‪ ،‬انجام‬ ‫ازمایشات کنترل کیفی حائز اهمیت است به این منظور‬ ‫ازمایش های زیر صورت می گیرد‪:‬‬ ‫‪ ‬کنترل سیستم گرمایش‬ ‫در کلیه انکوباتورها سیستم گرمایش و کنترل دما از‬ ‫قسمت های زیر تشکیل شده است که روش کنترل کیفی‬ ‫هر کدام از انها متفاوت است‪:‬‬ ‫‪ ‬منبع تغذیه‪ :‬برای کنترل کیفی منبع تغذیه از مولتی‬ ‫مترهای کالیبره شده استفاده کرده و میزان جریان برق‬ ‫قسمت های مختلف اعم از ورودی و خروجی های‬ ‫مختلف ان بررسی می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬المنت‪ :‬یک یا چند المنت وظیفه ایجاد حرارت‬ ‫الزم برای فراهم اوردن محیط با دمای مناسب را برعهده‬ ‫دارند‪ .‬اگر اشکال یا مشکلی در نحوه تامین گرمای سیستم‬ ‫وجود داشته باشد باید این قسمت کنترل شود‪ .‬نحوه تست‬ ‫المنت ها به این صورت است که ابتدا دو سر انها را از منبع‬ ‫تغذیه جدا کرده و سپس بوسیله اهم متر میزان مقاومت ان ها‬ ‫سنجیده میشود‪ .‬مقاومت المنت ها کم است و در صورت‬ ‫داشتن مقاومت کم‪ ،‬المنت سالم است‪.‬‬ ‫‪ ‬سیستم کنترل دما‪ :‬این‬ ‫سیستم وظیفه کنترل دمای داخل‬ ‫انکوباتور را به وسیله فرمان دادن‬ ‫به المنت ها بر عهده دارد‪ .‬نحوه‬ ‫تست این سیستم به این صورت‬ ‫است که ابتدا سیستم را برای‬ ‫ایجاد دمای معینی تنظیم کرده‬ ‫و سپس به وسیله یک دماسنج‬ ‫کالیبره دمای داخل انکوباتور‬ ‫کنترل می شود‪.‬‬ ‫جدول مشکل یابی‬ ‫در جدول مشکل یابی‪ ،‬به شرح مشکالت احتمالی‪،‬‬ ‫علت وقوع ان ها و چگونگی رفع این مشکالت پرداخته‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫‪ ‬کنترل سنسور حرارت‬ ‫سنسور دما به صورت‬ ‫دوره ای کالیبر می شود‪.‬‬ ‫برای این منظور هرچند وقت‬ ‫یک بار جهت کنترل کالیبره‬ ‫بودن حرارت داخل محفظه‬ ‫در پنج قسمت مختلف داخل‬ ‫محفظه ‪ ،‬ترمومتر کار گذاشته‬ ‫و در فواصل زمانی مشخص‬ ‫ترمومترها قرائت می شوند‪ .‬اختالف دماها نباید از یک درجه‬ ‫سانتیگراد بیشتر باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬ازمایش استقامت دی الکتریک‬ ‫دستگاه را در معرض ولتاژی حدود ‪ 4‬هزار ولت قرار‬ ‫می دهند‪ ،‬اتصاالت دستگاه باید در مقابل این ولتاژ باال‬ ‫استقامت کنند و جریان نشتی در دستگاه بوجود نیاید‪ .‬این‬ ‫ازمایش یک بار در حالت کار عادی و یک با پس از انکه‬ ‫‪ 48‬ساعت در اتاق رطوبت قرار گرفت انجام می شود‪ .‬هیچ‬ ‫جریان نشتی بین مدارات الکتریکی دستگاه و بدنه نباید‬ ‫وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪37‬‬ ‫مقاله علمی فنی‬ ‫دکتر حسین دارافرین ‪ ،‬دکتر مسعود دونلو ‪ ،‬دکتر مرتضی صدیقی ‪ ،‬دکتر فاطمه محجوب‪،‬‬ ‫مهندس امیر حسین بحرالعلومیان و سایر همکاران‬ ‫نگاهی فنی به بالن ژوژه و لوپ (میل حلقه)‬ ‫فالسک های ازمایشگاهی بر دو نوع است که نوع اول ان‬ ‫ی یا بالن ژوژه و نوع دوم ارلن مایر نام دارد‪.‬‬ ‫فالسک حجم ‬ ‫بالن ژوژه از انواع بسیار دقیق وسایل حجمی در ازمایشگاهها‬ ‫است و از ارلن مایر بیشتر برای ساخت محیط استفاده می شود‪.‬‬ ‫چگونگی کاربری‬ ‫از بالن ژوژه برای تهیه محلول های با غلظت‬ ‫معین استفاده می شود‪ .‬معموال بالن ژوژه در‬ ‫حجم های ‪ 200-2000‬میلی متر وجود دارد‪ .‬برای خواندن‬ ‫حجم صحیح باید یک کارت مقوایی که نصف ان سفید‬ ‫و نصف دیگر ان سیاه رنگ است را در پشت بالن ژوژه‬ ‫به صورتی که نیمه سفید ان باال باشد و نیمه سیاه ان‬ ‫یک میلی متر زیر مینیسک باشد قرار دهیم‪ .‬در این حالت‬ ‫مینیسک ایجاد یک خط سیاه نازک مینماید که به راحتی‬ ‫حجم ان خوانده می شود‪ .‬به طور کلی باید در نظر داشت که‬ ‫این فالسک ها به صورت ‪ TC‬است‪.‬‬ ‫در زمان رقیق کردن محلول‪ ،‬باید مرتب محلول مورد نظر را‬ ‫تکان داده تا با یکنواخت شدن محلول‪ ،‬خطای افزایش یا کاهش‬ ‫حجم مایعی که برای رقیق کردن الزم است از بین برود‪.‬‬ ‫مشابه پی پت است‪.‬‬ ‫نحوه نگهداری‬ ‫کنترل کیفی‬ ‫‪ ‬کنترل صحت‪:‬‬ ‫کنترل صحت با روش های وزنی و اسپکتروفتومتری و غیره‬ ‫به شرح زیر صورت می گیرد‪:‬‬ ‫‪ ‬روش وزنی‪ :‬مشابه پی پت جرم اب خالص و درجه ‪3‬‬ ‫ ‪38‬‬ ‫‪38‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫(به استاندارد ملی ایران ‪ isiri 1728‬مراجعه شود) داخل‬ ‫بالن تا خط مینیسک را با توجه به شرایط دمایی و فشار‬ ‫منطقه اندازه بگیرید‪ .‬این کار را ‪ 3‬بار انجام دهید و از‬ ‫فرمول زیر درصد خطا را محاسبه کنید‪.‬‬ ‫‪v ̅=m ̅.z‬‬ ‫‪v −v‬‬ ‫‪× 100‬‬ ‫‪v‬‬ ‫= ‪Bias%‬‬ ‫که در ان‪:‬‬ ‫̅ ‪ ،m‬جرم خوانده شده از ترازو‬ ‫‪ ، z‬عامل تصحیح جرم‬ ‫‪ ، v‬حجم بدست امده از روش توزین‬ ‫‪ ، v‬حجم مورد انتظار فالسک است‪.‬‬ ‫‪ ‬روش اسپکتروفتومتری‪ :‬با پی پت و بالن ژوژه‬ ‫کالیبره کالس ‪ ،A‬رقت مورد نظر از یک ماده رنگی (مثل‬ ‫دیکرومات پتاسیم) تهیه کرده و به همین شکل‪ ،‬همان‬ ‫رقت را توسط بالن ژوژه مورد نظر به دست اورید‪ .‬با‬ ‫مقایسه جذب نوری هر دو محلول فوق که در طول موج‬ ‫مناسبی خوانده شده‪ ،‬میزان عدم صحت را بهدست اورید‪.‬‬ ‫توالی زمانی انجام ازمون کنترل صحت مشابه پیپت است‪.‬‬ ‫‪ ‬کنترل دقت‬ ‫با توجه به موارد ذکر شده درخصوص پی پت‪ ،‬بالن ژوژه‬ ‫نیز نیازی به اندازهگیری عدم دقت ندارد‪.‬‬ ‫کالیبراسیون‬ ‫بهتر است حداقل ساالنه یک بار کالیبراسیون بالن ژوژه‬ ‫توسط شرکت های معتبر انجام گیرد‪.‬‬ ‫ایمنی‬ ‫• به علت تغییر حجم و شکسته شـدن احتمـالی‪ ،‬باید از‬ ‫حرارت دادن ان خودداری کرد‪.‬‬ ‫• فالسک های حجمی (بالن ژوژه) را نباید برای نگهداری‬ ‫محلول های خورنده به کار برد‪.‬‬ ‫• درب بالن باید کامال بسته باشد تا محلول هنگام مخلوط‬ ‫کردن نشت نکند‪.‬‬ ‫دستورالعمل فنی استوانه مدرج‬ ‫چگونگی کاربری‬ ‫استوانه مدرج برای اندازه گیری و انتقال محلول در‬ ‫حجم های ‪ 100-1500‬میلی لیتر به کار می رود‪.‬‬ ‫در زمان خواندن حجم محلول مصرفی‪ ،‬دیدن پایین ترین‬ ‫سطح مایع و استقرار ظرف به صورت عمودی الزامی است‪.‬‬ ‫نحوه نگهداری‪ ،‬نظافت و ایمنی‬ ‫مشابه بالن ژوژه و پی پت است‪.‬‬ ‫کنترل کیفی‬ ‫مشابه کنترل کیفی بالن ژوژه و پی پت است و باید کنترل‬ ‫صحت ان حداقل در چهار حجم مختلف صورت پذیرد‪.‬‬ ‫دستورالعمل فنی لوپ (میل حلقه)‬ ‫کلیات‬ ‫لوپ معموال برای انتقال حجم مشخصی از محلول‬ ‫حاوی میکروب به محیط کشت به کار می رود تا بتوان‬ ‫کلنی (پرگنه) های رشد یافته را شمارش کرد‪ .‬کنترل کیفی‬ ‫و در صورت نیاز‪ ،‬ساختن لوپ در بخش میکروب شناسی و‬ ‫توسط مسوول بخش صورت می گیرد‪.‬‬ ‫چگونگی کاربری‬ ‫لوپ میکروب شناسی از جنس های متفاوت ساخته‬ ‫می شود و معمول ترین انها پالتین‪ ،‬نیکل و کروم‬ ‫است‪ .‬به طور کلی لوپ باید از جنس فلز باشد که‬ ‫به سادگی شکل پذیر بوده و در اثر سرد و گرم شدن مکرر‬ ‫خراب نمی شود‪ .‬سرلوپ باید به شکل دایره پیچیده شود و‬ ‫در محل تماس شروع دایره و میله نباید فاصله ایجاد شود‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه عالوه بر قطر دایره سر لوپ‪ ،‬عوامل‬ ‫دیگری همچون جنس لوپ و قطر میله مورد استفاده در‬ ‫تعیین گنجایش حلقه موثر است‪ ،‬اندازه گیری ظرفیت‬ ‫حجمی لوپ (کنترل صحت ان) در شروع و ادامه کار الزم‬ ‫است‪ .‬همچنین با توجه به تغییر قطر لوپ در استفادههای‬ ‫بعدی‪ ،‬در فواصل زمانی مناسب باید نسبت به تعویض ان‬ ‫اقدام شود‪.‬‬ ‫در حال حاضر لوپ های با حجم مشخص به صورت‬ ‫اماده نیز وجود دارد که می تواند مورد استفاده قرار گیرد‪.‬‬ ‫لوپ را باید به طور عمودی وارد محلول کرد زیرا به‬ ‫علت کشش سطحی مایعات در صورت غیرعمود بودن‬ ‫حجم مایع حلقه به طور کاذب تغییر می کند‪.‬‬ ‫کنترل کیفی لوپ‬ ‫•کنترل صحت یا روش تعیین حجم لوپ‬ ‫ ‬ ‫استفاده از لوپ استاندارد با حجم معین جهت شمارش‬ ‫کلنی های به دست امده از کشت نمونه های بالینی به ویژه‬ ‫ادرار به منظور تشخیص عفونت واقعی ضروری است‪.‬‬ ‫لذا ازمایشگاه ها همواره باید از لوپ های کالیبره جهت‬ ‫کشت نمونه های ادراری استفاده نمایند و به کمک ان‬ ‫تعداد کلنی های موجود در هر میلی لیتر ادرار )‪(CFU/mL‬‬ ‫را محاسبه و گزارش کنند‪.‬‬ ‫برای بررسی حجم لوپ از روش هایی مانند رنگ سنجی‪،‬‬ ‫توزین و مقایسه انالیت خاص توسط لوپ و سمپلر‬ ‫کالیبره‪ ،‬استفاده می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬روش رنگ سنجی‬ ‫ساده ترین روش برای بررسی حجم لوپ استفاده‬ ‫از روش رنگ سنجی با استفاده از اسپکتروفتومتر‬ ‫یا فتومتر به کمک مواد رنگی مانند متیلن بلو‪،‬‬ ‫کریستال ویوله و اوانس بلو است‪ .‬در این بخش روش‬ ‫رنگ سنجی با استفاده از اوانس بلو و مقایسه حجم‬ ‫منتقله توسط لوپ با سمپلر توضیح داده میشود‪.‬‬ ‫در صورت استفاده از سایر مواد رنگی‪ ،‬بایستی طول موج‬ ‫و جذب نوری ویژه همان ماده بهکار برده شود‪.‬‬ ‫مقایسه حجم منتقله توسط لوپ با سمپلر‬ ‫‪‬‬ ‫استاندارد و کالیبر شده به روش رنگ سنجی‬ ‫در پنج لوله تمیز و خشک ‪ 3‬میلیلیتر اب مقطر ریخته و‬ ‫با لوپ مجهول از یک محلول رنگی (رنگ سبز خوراکی‪،‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪39‬‬ ‫سافرانین رقیق شده‪ ،‬بلو دومتیلن‪ ،‬اوانس بلو و غیره) با رعایت‬ ‫نکات ذکر شده‪ ،‬رنگ مورد نظر را به هر یک از ان لوله ها‬ ‫اضافه کنید‪ .‬با همین روش نیز با کمک سمپلر هم حجم لوپ‬ ‫در پنج لوله حاوی ‪ 3‬میلیلیتر اب مقطر محلول رنگی فوق را‬ ‫اضافه کنید‪ .‬حال با اندازهگیری میانگین جذب انها در طول موج‬ ‫مشخص (مثال‪ nm630‬برای رنگ سبز خوراکی) و استفاده از‬ ‫رابطه زیر‪:‬‬ ‫حجم سمپلر ‪ /‬میانگین جذب سمپلر = حجم لوپ‪ /‬میانگین جذب لوپ‬ ‫حجم لوپ را به دست اورید‪.‬‬ ‫‪ ‬تعیین ضریب رقت لوپ با استفاده از ماده رنگی اوانس بلو‬ ‫ابزار و مواد مورد نیاز تعیین حجم لوپ با استفاده از ماده‬ ‫رنگی اوانس بلو‬ ‫ ‪‬پودر اوانس بلو )‪ ،(Evans Blue‬این ماده به صورت‬ ‫پودر تجاری قابل دسترس بوده و به اسانی در اب حل می شود‪.‬‬ ‫ ‪‬اب مقطر‬ ‫ ‪‬لوله ازمایش‬ ‫ ‪‬پیپت یا سمپلر‬ ‫ ‪‬اسپکتروفتومتر یا فتومتر کالیبره‬ ‫کاغذ میلیمتری‬ ‫شکل ‪ :1‬میزان رقت و حجم ماده رنگی در عملیات رقیقسازی‬ ‫روش انجام‬ ‫‪ 20 ‬میلیگرم از پودر رنگــی اوانس بلو را در ‪ 10‬میلیلیتر‬ ‫اب حل نمایید‪ .‬غلظت این محلول‪ 0/g2/100‬است‪.‬‬ ‫‪ 6 ‬لـولـه ازمـایش انتخاب کـرده‪ ،‬در لـولـه اول ‪ 2‬میلیلیتر‬ ‫و در هر یک از لوله های باقیمانده ‪ 1‬میلیلیتر اب مقطر بریزید‪.‬‬ ‫‪ 20‬الندا (‪ 0/02‬میلیلیتر) از محلول ذخیره اولیه (‪)0/g2/100‬‬ ‫برداشــته در لوله اول ریخته و کامال مخلوط نمایید‪ .‬سپس ‪1‬‬ ‫میلی لیتر از لوله اول برداشــته و در لوله دوم بریزید‪ ،‬از لوله‬ ‫ ‪40‬‬ ‫‪40‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫دوم‪ ،‬در لوله ســوم و این عمــل را تا اخر ادامه دهید‪ .‬در‬ ‫انتها یک میلی لیتر از لوله ششم را برداشته و دور بریزید‪.‬‬ ‫بــه این ترتیب ‪ 6‬محلول خواهید داشــت که رقت نهایی‬ ‫بدست امده در هر یک و میزان ماده رنگی موجود در انها‬ ‫در شکل ‪ 1-5‬نشان داده شده است‪.‬‬ ‫‪ ‬میــزان جــذب نوری (‪ )OD‬هر یــک از ‪ 6‬محلول‬ ‫حاصلــه را به کمک اســپکتروفتومتر در طول موج ‪nm‬‬ ‫‪ 620‬بهدست اورید‪.‬‬ ‫‪ ‬جهت تعییــن حجم لوپ مورد بررســی‪ 10 ،‬لوله‬ ‫ازمایش برداشته و در هر یک ‪ 1‬میلی لیتر اب مقطر بریزید‪.‬‬ ‫‪ ‬لــوپ تحت کنترل را به طــور کامال عمودی وارد‬ ‫محلول ذخیره اولیه کرده‪ ،‬از محلول رنگی برداشــته و در‬ ‫لوله های ازمایش فرو برید‪ .‬این کار را ‪ 10‬بار تکرار و در‬ ‫فواصل لوپ را روی کاغذ خشک کن قرار دهید تا کامال‬ ‫خشک شود‪ .‬از سوزاندن لوپ خودداری کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬بعــد از مخلوط کردن‪ ،‬جذب هریک از لوله ها را در‬ ‫طول موج ‪ 620 nm‬بخوانید‪.‬‬ ‫‪ ‬بر روی کاغذ میلی متری‪ ،‬نموداری رسم کنید که در‬ ‫ان‪ ،‬محور افقی نشانگر رقتهای تهیه شده و محور عمودی‬ ‫نمایانگر جذب نوری هر رقت باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬با قرار دادن میانگین جذب به دســت امده از لوپ‬ ‫کنترلی‪ ،‬روی محــور عمودی می توان ضریب رقت لوپ‬ ‫کنترلی را از روی محور افقی به دست اورد‪.‬‬ ‫جهت تعیین تعداد کلنی در هر میلی لیتر ادرار‪ ،‬باید‬ ‫تعداد کلنی های به دست امده از کشت روی پلیت را در‬ ‫عکس ضریب رقت لوپ‪ ،‬ضرب کرد‪ .‬به طور مثال اگر‬ ‫ضریب رقت لوپ مجهول ‪ 1/100‬و تعداد کلنی های روی‬ ‫پلیت ‪ 500‬عدد باشد‪ ،‬باید ‪ 500‬را در ‪ 100‬ضرب و نتیجه‬ ‫را به صورت ‪ 50/000 cfu/ml‬گزارش کرد‪.‬‬ ‫ش توزین‬ ‫‪ ‬رو ‬ ‫عالوه بر روش رنگسنجی‪ ،‬یکی دیگر از روشهایی‬ ‫که برای بررسی میزان حجم برداشتی توسط لوپ‬ ‫باکتریولوژی وجود دارد‪ ،‬روش توزین است که در ان‬ ‫با استفاده از ترازوی بسیار حساس‪ ،‬تغییرات وزن دیسک‬ ‫کاغذی بعد از افزدون یک لوپ اب مقطر روی ان‪،‬‬ ‫محاسبه می شود‪.‬‬ ‫برای مطالعه بیشتر به کتب و منابع معتبر از‬ ‫جمهله�‪Diagnos‬‬ ‫نحوه نگهداری و تعمیرات‬ ‫‪tic microbiology, Elmer W.Koneman, 5th edition, page 96‬‬ ‫به محض مشاهده شکاف در محل اتصال حلقه یا تغییر‬ ‫قطر سیم لوپ باید ان را تعویض کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬مقایسه سطح اندازهگیری شده انالیت خاص توسط‬ ‫لوپ و سمپلر کالیبره‬ ‫در ادامه تعیین ضریب لوپ به روش مقایسه سطح اندازه گیری‬ ‫شده قند خون توسط لوپ و سمپلر کالیبره بیان می شود‪.‬‬ ‫ایمنی‬ ‫مراجعه شود‪.‬‬ ‫روش انجام کار‬ ‫در پنج لوله تمیز هر کدام ‪ 1‬میلی لیتر محلول اندازه گیری‬ ‫قند ریخته و با لوپ مجهول با رعایت نکات الزم و مالحظات‬ ‫ایمنی‪ ،‬استاندارد قند و یا یک نمونه سرم را به لوله ها منتقل‬ ‫کنید‪ .‬سپس با همین روش و با استفاده از سمپلر استاندارد و‬ ‫کالیبر شده مقدار ‪ 10‬میکرولیتر از همان نمونه (استاندارد یا‬ ‫سرم) را به ‪ 5‬لوله دیگر منتقل نمایید‪.‬‬ ‫میانگین جذب نوری را برای هر گروه از لوله ها در طول‬ ‫موج مشخص شده در کیت به دست اورده و با استفاده از‬ ‫رابطه زیر ضریب لوپ را مشخص کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬در زمان ســترون کردن لوپ‪ ،‬باید از قراردادن سریع‬ ‫ان بر روی شعله به علت ایجاد ذرات ائروسل خودداری‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫بهتر است ابتدا لوپ به قسمت قاعده شعله (که‬ ‫پایین ترین درجه حرارت شعله را داراست) وارد شده و‬ ‫تدریجا به نوک شعله انتقال یابد‪.‬‬ ‫همچنین از داخل کردن لوپ داغ به داخل‬ ‫‪‬‬ ‫سوسپانسیون میکروبی نیز باید اجتناب کرد‪.‬‬ ‫میانگین جذب نوری لوپ ‪ ⁄‬میانگین جذب نوری سمپلر × ‪ = 100‬ضریب‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪41‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫رهینه نعمانی‪ ،‬دانشگاه ازاد تهران ‪ ،‬واحد علوم دارویی‪ ،‬دانشکده علوم و فناوری های نوین‪ ،‬گرایش سلولی مولکولی‬ ‫دکتر طاهره ناجی‪ ،‬استادیار گروه زیست شناسی سلولی و ملکولی‪ ،‬دانشکده فناوری های نوین ‪،‬دانشگاه ازاد واحد علوم دارویی تهران‬ ‫وسترن بالت‬ ‫تکنیک‪ ،‬نکات راهنما و چالش های روزمره‬ ‫(‪)Trouble Shooting‬‬ ‫وسترن بالت یا ایمنوبالت روشی در بیولوژی مولکولی‬ ‫است که با استفاده از انتی بادی‪ ،‬پروتیین های خاصی را در‬ ‫یک عصاره یا نمونه بافتی می توان جداسازی و تشخیص‬ ‫داد‪ .‬این روش شامل دو مرحله است که دران نخست‬ ‫باندهای پروتیینی جدا شده باالکتروفورز‪ ،‬از روی ژل‬ ‫‪ SDS-PAGE‬به غشای دیگری که بیشتراز جنس نیتروسلولز‬ ‫است برده می شود‪ .‬در مرحله دوم با انتی بادی اختصاصی‪،‬‬ ‫پروتیین مورد نظر شناسایی می شود‪ .‬کلمه بالتینگ به روش‬ ‫انتقال اشاره دارد و کلمه ایمونو برای واکنش میان انتی ژن‬ ‫و انتی بادی اختصاصی‪ ،‬در مرحله شناسایی است‪1( .‬و‪)2‬‬ ‫برای‪ DNA‬و ‪ RNA‬و لیپیدها نیز‪ ،‬روش انتقال همسانی به‬ ‫کار می رود که به ترتی ب ‪ SOUTHERN BLOT‬و �‪NORTH‬‬ ‫‪ ERN BLOT‬و ‪ EASTERN BLOT‬نامیده می شود‪.‬‬ ‫در این مقاله به کاربردهای روش وسترن بالت در‬ ‫پژوهش های علمی‪ ،‬روش کلی انجام تست و همچنین برخی‬ ‫مشکالت رایج در روش وسترن بالت )‪(Troubleshooting‬‬ ‫پرداخته ایم‪.‬‬ ‫کاربرد وسترن بالت در پژوهش های علمی‬ ‫وسترن بالت در پژوهش های علمی بیشتر برای بودن و‬ ‫یا نبودن و همچنین میزان بیان یک پروتیین در نمونه های‬ ‫بیولوژیکی استفاده می‏شود‪.‬‬ ‫‪ ‬در باره ی پروتیین هایی که میزان نمود ان ها در نمونه‬ ‫بافتی یا دررده سلولی پایین است‪ ،‬انجام ایمنوپرسیپیتاسیون‬ ‫(‪ )Immunoprecipitation‬که نوع ساده ای از وسترن بالت‬ ‫است سفارش می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬کاربرد های دیگر وسترن بالت در پژوهش های علمی‬ ‫عبارتند از‪:‬‬ ‫ ‪42‬‬ ‫‪42‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫ساخت و بررسی خصوصیات انتی بادی ها‬ ‫با استفاده از وسترن بالت می توان اختصاصی بودن‬ ‫انتی بادی تولید شده را بررسی کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬بررسی تغییرات پس از ترجمه‬ ‫با استفاده از انتی بادی اختصاصی مربوط به اسید امینه های‬ ‫فسفریله شده و یا سایر تغییرات پس ترجمه ای می توان‬ ‫وضعیت پروتیین های تغییر شکل یافته را تعیین کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬تعیین موقعیت درون سلولی یک پروتیین‬ ‫پس از جدا کردن ارگانل های سلولی از یکدیگر با‬ ‫کمک وسترن بالت بیان پروتیین مورد نظر در هر یک از‬ ‫ارگانل ها بررسی می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬نقشه یابی اپی توپ ها‬ ‫نقشه یابی اپی توپ ها شامل تعیین جایگاه های اتصال‬ ‫(اپی توپ ها) انتی بادی ها روی پروتیین ها است‪.‬‬ ‫شناسایی این اپی توپ ها در طراحی و تولید داروها‪،‬‬ ‫واکسن ها و همچنین در تشخیص کاربرد زیادی دارد‪)3(.‬‬ ‫‪ ‬توالی یابی پروتیین ها و پپتیدها‬ ‫پروتیین ها پس از انتقال به غشای‪ PVDF‬به راحتی‬ ‫جدا شده و با استفاده از اسپکترومتری جرمی تعیین‬ ‫توالی می شود‪ .‬این روش به خصوص برای تعیین توالی‬ ‫پروتیین هایی که غلظت کمی دارند (‪ )pmol 10‬کاربرد‬ ‫فراوانی دارد‪)4(.‬‬ ‫‪ ‬برهمکنش های پروتیین‪-‬پروتیین‬ ‫نهایی‬ ‫مرحله‬ ‫بالت‬ ‫وسترن‬ ‫در ‪ (co-immunoprecipitation) Co-IP‬است‪Co-IP .‬‬ ‫یکی از روش های مهم در تایید برهم کنش بین دو پروتیین‬ ‫مورد نظراست‪ .‬در این روش بعد از ایمنو پرسیپیتاسیون با‬ ‫استفاده از وسترن بالت برهم کنش های دو پروتیین مورد‬ ‫بررسی قرار می گیرد‪5(.‬و‪)6‬‬ ‫تکنیک انجام وسترن بالت‬ ‫مراحل این تکنیک به ترتیب مراحل اماده سازی نمونه و لود‬ ‫ژل‪ ،‬انتقال پروتیین به ژل و سپس غشای نیتروسلولزی‪ ،‬اضافه‬ ‫کردن انتی بادی ها و انکوباسیون و در نهایت تشخیص باندهای‬ ‫پروتیینی است که در دیاگرام زیر اورده شده است‪5( .‬و‪6‬و ‪)8‬‬ ‫نکات مربوط به انجام تکنیک در ادامه اورده شده است‪.‬‬ ‫دیاگرام تکنیک وسترن بالت‬ ‫نکات قابل توجه‬ ‫‪ ‬انتخاب غشاء‪:‬‬ ‫غشاها از نظر بار الکتریکی عوامل موجود در سطح انها به‬ ‫سه دسته هستند‪.‬‬ ‫‪ ‬غشای با شارژ مثبت دارای گروه امونیوم بوده و برای‬ ‫پروتیین های با بار منفی و اسیدهای نوکلییک مناسب است‪.‬‬ ‫‪ ‬غشای با شارژ خنثی دارای بارهای مثبت (گروه امین)‬ ‫و منفی (گروه کربوکسیل) مساوی است‪.‬‬ ‫غشای بدون شارژ و هیدروفوب‬ ‫‪‬‬ ‫که باز هم برای پروتیین ها به کار می رود‪.‬‬ ‫تقسیم بندی بعدی غشاها بر اساس اندازه سوراخ های‬ ‫موجود در انها است‪ .‬سوراخ های غشاها‪ :‬از ‪ 0.2‬تا ‪1.2‬‬ ‫میکرومتر فرق می کند‪ 0.2 .‬برای بالت کردن پروتیین یا ‪DNA‬‬ ‫یا ‪ RNA‬به کار می رود و ‪ 1.2‬میکرومتر برای موارد خاص‬ ‫مثل ‪ plaque and colony lifts‬به کار می رود برای بالت‬ ‫کردن مولکول های کوچک تر از‪ 2000‬از غشاهای با منفذ ‪1‬‬ ‫میکرومتر به خوبی استفاده شده است با افزایش اندازه منفذ‬ ‫احتمال عبور مولکول های کوچک تر از عرض غشا باال می رود‪.‬‬ ‫غشاهای جدیدی ارایه شده است که افینیتی بسیار‬ ‫بیشتر و نقاط اتصال متراکم تری نسبت به پروتیین ها‬ ‫دارد ولی همین افینیتی باال موجب ایجاد رنگ زمینه‬ ‫(‪ )background‬بسیار باال در هنگام کار با انها مشاهده‬ ‫می شود که محبوبیت انها را کم کرده است‪.‬‬ ‫می توان پس از اطمینان از محل باندها ان را با اب مقطر‬ ‫چندین بار شسته و مراحل بالتینگ را ادامه داد‪8(.‬و‪)9‬‬ ‫نیتروسلولز نبایـد با کوماسی بلو رنگ شود در این باره از‬ ‫رنگ امیدوبلک استفاده می شود (‪ )Amido black‬رنگ های‬ ‫بسیار حساس تر از امیدوبالک در بازار است مانند ‪. Aurodye‬‬ ‫‪ ‬برتری بالتینگ‪ :‬پروتیین موجود در ژل در عمق‬ ‫وسطح است ومولکول های عمقی از دسترس سریع‬ ‫معرف ها دور است‪ ،‬اما در غشاء در سطح قرار می گیرد و‬ ‫بیشتر در دسترس است‪ .‬در ژل ‪ SDS‬به ویژه با ژل گرادیانت‬ ‫منافذ خیلی کوچک است و مولکول های معرف به اسانی‬ ‫به مولکول های پروتیین دسترسی ندارد‪ .‬بدین روی زمان‬ ‫رنگ امیزی و رنگبری خیلی طوالنی می‏شود‪ .‬پروتیین ها‬ ‫باید روی ژل ‪ SDS‬فیکس شود (فیکساتورها ساختمان‬ ‫مولکول پروتیین را تغییر می دهد) در حالی که در روی‬ ‫غشا نیازی به فیکس کردن نیست چون غشا به مولکول‬ ‫پروتیین گرایش زیادی دارد و مانع از پخش خودبخودی‬ ‫ان می شود‪ .‬با این حال در بهترین شرایط فقط ‪ 90‬درصد‬ ‫پروتیین موجود در باند روی ‪ SDS‬به غشا منتقل می شود‬ ‫و در مراحل شستشو نیز مقادیری از پروتیین که افینیتی‬ ‫پایینی به غشا دارد در اثر استفاده از دترژنت ها کنده شده‬ ‫و خارج می شود‪10(.‬و‪)11‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪43‬‬ ‫‪ ‬زمان جابجایی (ترانسفر)‪:‬‬ ‫ترانسفر از روی ژل ایزوالکتریک فوکوس مشکل است چون‬ ‫در ژل ایزوالکتریک فوکوسینگ پروتیین ها در محل توقف‬ ‫خود دارای بار الکتریکی خنثی است‪ ،‬لذا باید مدت زمان‬ ‫بیشتری ترانسفر ادامه یابد تا منجر به انتقال پروتیین ها شود‪.‬‬ ‫زمان برای ترانسفر به غلظت ژل اکریالمید و ضخامت ژل و‬ ‫سیستم بافری و انداره و شکل پروتیین دارد اگر زمان زیادتر و‬ ‫یا مولکول کوچکتر باشد شاید پروتیین از غشای نیتروسلولز‬ ‫نیز رد شده و غیر قابل دسترس شود‪ .‬البته زمان ناکافی مایه ی‬ ‫جاماندن بخشی از پروتیین در روی ژل شود‪11( .‬و‪)12‬‬ ‫‪ ‬دمای ترانسفر‪:‬‬ ‫دمای بافر در لحظه شروع الکتروبالت باید ‪ 8‬درجه باشد و‬ ‫باید بین ‪ 8‬تا ‪ 15‬درجه حفظ شود‪ .‬اگر مقدار بافر کم باشد این‬ ‫مساله اهمیت بیشتری پیدا می کند دستگاه هایی ارایه شده که‬ ‫مرتبا بافر را در مجرای بسته ای از داخل یخ عبور می دهند تا‬ ‫گرمای حاصل از عبور جریان خنثی شود‪11(.‬و‪)12‬‬ ‫‪‬‬ ‫اثر شدت جریان‪:‬‬ ‫دمــای زیــاد بافــر ناشــی از شــدت جریــان زیــاد به‬ ‫‪ blurred‬و یــا ‪ distorted‬بــات مــی انجامــد‪.‬‬ ‫جریــان های ضعیــف نیز بــات های خوبــی نمی دهد‪.‬‬ ‫بلوک کردن ( ‪ BSA , Non fat Milk‬و ‪) ...‬‬ ‫ضرورت استفاده از محلول بلوک کننده در واکنش های‬ ‫رنگ امیزی با ایمونوگلوبولین‪:‬‬ ‫انتی بادی یک مولکول باردار است و به محل هایی با بار‬ ‫مخالف میتواند پیوند شود‪ .‬انتی بادی با انتی ژن های دیگر‬ ‫می تواند به صورت کراس راکت پیوند شود‪ .‬این پدیده‬ ‫برای انتی بادی پلی کلونال بیشتر روی می دهد‪.‬‬ ‫وجود انزیم های مشابه با انزیم به کار برده شده در سیستم‬ ‫رنگ امیزی درمیان پروتیین های الکتروفورز شده‪ ،‬برای‬ ‫نمونه انزیم پراکسیداز یا الکالن فسفاتاز موجود در نمونه که‬ ‫موجب مثبت شدن رنگ امیزی به طور کاذب می شود‪ .‬البته‬ ‫این مشکل در رنگ امیزی بافت ها با ایمونوگلوبولین بیشتر‬ ‫مطرح است و محلول های خنثی کننده خاصی برای مقابله با‬ ‫ان ابداع شده است و فقط جهت اطالع در اینجا بیان می شود‪.‬‬ ‫محلول بلوکان رقت های باالی ‪ gelatin, BSA, ovalbumin‬است‪.‬‬ ‫ ‪44‬‬ ‫‪44‬‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫پروتیین مورد نظر از میان پروتیین های دیگر با‬ ‫انتی بادی اختصاصی (موجود در سرم یک انسان) شناسایی‬ ‫شده و به ان وصل می شود‪ .‬در مرحله بعد انتی بادی‬ ‫دومی که در حیوان دیگری برعلیه ایمونوگلوبولین انسانی‬ ‫تولید شده و با ماده نشاندار کننده ای کونژوگه شده به‬ ‫سطح غشا اضافه می شود‪ .‬ماده نشاندار بیشتر یک انزیم‬ ‫)الکالن فسفاتاز یا پراکسیداز‏) است‪ .‬سپس سوبسترای‬ ‫اختصاصی انزیم اضافه می شود‪ .‬در صورت وجود‬ ‫پروتیین مورد نظر در نمونه‪ ،‬انتی بادی موجود در سرم‬ ‫به ان پیوند شده و انتی بادی دوم )کونژوگه با انزیم) نیز‬ ‫به انتی بادی اول وصل می شود‪ .‬پس از شستشو و حذف‬ ‫انزیم های متصل نشده‪ ،‬سوبسترا به غشا افزوده می شود‪.‬‬ ‫سوبسترا در اثر انزیم متصل شده به پروتیین‪ ،‬تغییر‬ ‫یافته و محصول رنگی تولید می کند‪ .‬محصول سوبسترا‬ ‫باید غیر محلول بوده و در سطح غشا رسوب کند‪ ،‬تا‬ ‫در اثر شستشو حذف نشود‪ .‬برای باال بردن حساسیت‬ ‫ردیابی پروتیین گاهی از سوبستراهایی استفاده می شود‬ ‫که خاصیت کمی لومینسسانس دارد‪ .‬برای ثبت و ظهور‬ ‫انها از فیلم های حساس رادیولوژی استفاده می شود و‬ ‫سپس با دانسیتومتر شدت نور خوانش می شود(‪11‬و ‪)12‬‬ ‫مرحله رنگ امیزی‪:‬‬ ‫منوکلونال‬ ‫می توان انتی بادی اول با رادیو اکتیو یا انزیم نشان دار‬ ‫کرد‪ ،‬اما برای هر تستی و هر انتی بادی باید انتی بادی را‬ ‫خالص کرد و نشاندار نمود که کاری است دشوار‪ .‬بدین‬ ‫روی در عمل انتی گلوبولین نشاندار به کار برده می شود‪.‬‬ ‫این انتی گلوبولین میتواند منوکلونال و یا پلی کلونال باشد‪.‬‬ ‫برای پایین اوردن ‪)background‬پس زمینه) از انتی بادی‬ ‫منوکلونال به جای ‪ Ab‬پلی کلونال استفاده می شود‪ .‬رقیق‬ ‫کردن محلول انتی بادی مصرفی نیز راه دیگری برای این‬ ‫منظور است‪ .‬مقدار و غلظت انتی بادی برای بالت به‬ ‫منشا انتی بادی‪ ،‬اویدیتی ان و غلظت‪ Ag‬بستگی دارد‪.‬‬ ‫برای سنجش واکنش ‪ Ab‬های مختلف با نمونه پروتیینی‬ ‫واحد می توان نمونه را در همه ‪Track‬ها ریخت الکتروفورز‬ ‫کرد و بعد از ترانسفر‪ ،‬غشا را به صورت نواری برید و با‬ ‫انتی بادی های مختلف مجاور کرد‪11(.‬و‪)12‬‬ ‫‪Antibody‬‬ ‫مشکالت رایج در وسترن بالت‪(trouble shooting‬‬ ‫‪ ‬عدم وجود سیگنال (باند)‬ ‫‪ ‬سازگار نبودن انتی بادی اولیه و ثانویه‬ ‫‪ ‬کافی نبودن انتی بادی اولیه و ثانویه برای اتصال به‬ ‫پروتیین موردنظر‬ ‫‪ ‬وجود واکنش های تقاطعی بین فاکتورهای بالکینگ‬ ‫و انتی بادی های اولیه وثانویه‬ ‫‪ ‬ناچیز بودن انتقال پروتیین به سطح غشا‬ ‫‪ ‬استفاده بیش از حد از انتی بادی اولیه‬ ‫‪ ‬محدود شدن انتی بادی ثانویه توسط سدیم ازید‬ ‫‪ ‬شستشوی زیاد غشا‬ ‫‪ ‬پر رنگ بودن زمینه‬ ‫‪ ‬کم بودن دوره انکوباسیون‬ ‫‪ ‬زیاد بودن بیش از حد غلظت انتی بادی اولیه‬ ‫‪ ‬دمای بیش از حد انکوباسیون‬ ‫‪ ‬واکنش یا پیوند غیر اختصاصی انتی بادی ثانویه با‬ ‫فاکتورهای بالکینگ‬ ‫‪ ‬وجود واکنشهای تقاطعی بین فاکتورهای بالکینگ و‬ ‫انتی بادی های اولیه وثانویه‬ ‫‪ ‬کافی نبودن شستشوی انتی بادیهایی که در پیوندها‬ ‫دخیل نبودند‪.‬‬ ‫‪ ‬مناسب نبودن انتخاب غشا‬ ‫‪ ‬خشک شدن غشا درزمان انکوباسیون‬ ‫‪ ‬باندهای متعدد‬ ‫‪ ‬تغییر فرم پروتیین در ‪ in vivo‬مانند استیالسیون‪،‬‬ ‫متیالسیون‪ ،‬فسفریالسیون و غیره‬ ‫‪ ‬تجزیه شدن پروتیین هدف در نمونه‬ ‫‪ ‬غلظت بیش از حد انتی بادی اولیه‬ ‫‪ ‬خالص نبودن انتی بادی‬ ‫‪ ‬غیر اختصاصی بودن باندها‬ ‫‪ ‬مولتیمر بودن پروتیین هدف‬ ‫‪ ‬نقاط سفید غیرعادی در بالت‬ ‫‪ ‬گیرافتادن حباب هوا در غشا طی انتقال یا منتشر‬ ‫نشدن انتی بادی روی غشا‬ ‫‪‬‬ ‫نقاط سیاه روی بالت‬ ‫‪ ‬پیوند انتی بادی ها با فاکتورهای بالکینگ که با‬ ‫فیلتر کردن فاکتورهای بالکینگ رفع می شود‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫باندهای سفید روی بالت سیاه‬ ‫مهر ‪95‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫‪45‬‬ pnas.76.7.3116. PMC 383774. PMID 91164. 5. “Western blot antibody”. exactantigen.com. Retrieved 2009-01-29. 6. Burnette WN. (1981). “’Western blotting’: electrophoretic transfer of proteins from sodium dodecyl sulfate—polyacrylamide gels to unmodified nitrocellulose and radiographic detection with antibody and radioiodinated protein A”. Analytical Biochemistry. 112 (2): 195–203.doi:10.1016/0003-2697(81)90281-5. ISSN 0003-2697.PMID 6266278. 7. Corley RB. (2005). A Guide to Methods in the Biomedical Sciences. Springer. p. 11. ISBN 978-0-38722844-0. 8. “Imaging Systems for Westerns: Chemiluminescence vs. Infrared Detection, 2009 - , Methods in Molecular Biology, Protein Blotting and Detection, vol. 536” (PDF). Humana Press. Retrieved 2010-02-26. 9. Gilda, J. E.; Gomes, A. V. (2013). “Stain-Free total protein staining is a superior loading control to β-actin for Western blots”. Analytical Biochemistry. 440 (2): 186–8. doi:10.1016/j.ab.2013.05.027.PMC 3809032 . PMID 23747530. 10. Dechend R, Homuth V, Wallukat G, Muller DN, Krause M, Dudenhausen J, Haller H, Luft FC. Agonistic antibodies directed at the angiotensin II, AT1 receptor in preeclampsia. J Soc Gynecol Investig. 2006;13(2):79- 86. 11. Southern EM. Detection of specific sequences among DNA fragments separated by gel electrophoresis. J Mol Biol 1975; 98: 503–17. 12. D. Penque, “Two-dimensional gel electrophoresis and mass spectrometry for biomarker discovery,” Proteomics—Clinical Applications ,vol.3,no.2,pp.155–172,2009 13. J.P.Mollica,J.S.Oakhill,G.D.Lamb,andR.M.Murphy, “Are genuine changes in protein expression being overlooked? ReassessingWesternblotting,” Analytical Biochemistry ,vol.386, no. 2, pp. 270–275, 2009 14. M.Hammond,J.Kohn,K.Oh,P.Piatti,andN.Liu,“A Method for Greater Reliability in Western Blot Loading Controls— Stain-Free Total Protein Quantitation,” BioRad Bulletin: 6360,2013 . ‫استفاده بیش از حد از انتی بادی اولیه یا ثانویه‬  ‫ باندهای خیلی پر رنگ یا کم رنگ روی بالت‬ ‫ کافی نبودن جداسازی‬ (smile effect) ‫ تغییر شکل باندها به صورت محدب‬ ‫ نمودن‬run ‫ که با کاهش ولتاژ طی‬،‫ سریع بودن انتقال‬ .‫روی ژل مرتفع خواهد شد‬ ‫ دمای زیاد هنگام انتقال روی ژل‬ ‫ رنگ غیرعادی ژل‬ ‫ الودگی باکتریایی‬ )14 ‫و‬13(‫ کافی نبودن حجم انتی بادی‬ :‫منابع‬ 1. K. McDonald, “Increase Western blot throughput with multiplex fluorescent detection: advice and tips on how to quickly generate reliable and reproducible results,” Pharma, 2010.  2. S. C. Taylor, T. Berkelman, G. Yadav, and M. Hammond, “A defined methodology for reliable quantification of Western blot data,” Molecular Biotechnology, vol. 55, no. 3, pp. 217–226, 2013. 3. A. Guertler, N. Kunz, M. Gomolka, et al., “Stainfree technology as normalization tool in western blot analysis,” Analytical Biochemistry, vol. 433, no. 2, pp. 105–111, 2013.  4. Renart J, Reiser J, Stark GR (1979). “Transfer of proteins from gels to diazobenzyloxymethyl-paper and detection with antisera: a method for studying antibody specificity and antigen structure”. Proceedings of the National Academy of Sciences USA. 76 (7): 3116–20 .doi:10.1073/ 95 ‫مهر‬ 129 ‫شماره‬ 46 46  ‫بازارکار‬ ‫اگر قصد دارید استخدام شوید یا نیروی جدیدی استخدام کنید‪ ،‬اگهی خود را به ادرس ایمیل ماهنامه ارسال‬ ‫و یا به شماره زیر فکس کنید‪ .‬اگهی بازارکاررایگان است‪.‬‬ ‫‪ / matashkhis@gmail.com‬نمابر‪89776769 :‬‬ ‫دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی‪27 ،‬ساله‬ ‫دارای سابقه کار در شرکت داروسازی در تهران در واحد مستندات ‪QA‬‬ ‫دارای سابقه بیمه‬ ‫‪09364590697‬‬ ‫یک شرکت معتبر فعال در زمینه تجهیزات زیبایی به تعدادی نیروی فعال‬ ‫جهت فروش نیازمند است‪.‬‬ ‫تلفن‪٠٢١- ٨٨١٧٦٤٠٦ :‬‬ ‫خانم اماده به کار یا کاراموزی درمشهد‬ ‫‪@Stooran1372‬‬ ‫به نیروی فروش خانم اشنا به تجهیزات پزشکی و ازمایشگاهی‬ ‫در تهران نیازمندیم‪.‬‬ ‫تلفن‪09191239537 :‬‬ ‫نیازمند پرسنل ازمایشگاه رشته علوم ازمایشگاهی مسلط به بخش‬ ‫میکروب و داری سابقه کاردرشیراز‬ ‫‪٠٩١٧٣١٣٤٥٦٦‬‬ ‫یک شرکت معتبر تولید دارو واقع در فرمانیه دعوت به همکاری می نماید‪.‬‬ ‫دکترای میکوبیولوژی با تجربه تولید پروبیوتیک‬ ‫ارسال رزومه به‪kimiaafaam@gmail.com:‬‬ ‫خانم کارشناس مدیریت دارای ‪ 02‬سال سابقه کار در ازمایشگاهای تشخیص‬ ‫طبی‪ ،‬ساکن کرج‪ ،‬مسلط به نمونه گیری اطفال و بزرگسال‪ ،‬بیوشیمی‪،‬‬ ‫هورمون(گاما االیزا‪،‬الکسیس)‪ ،‬الکتروفورز‪ ،‬ازمایشات انعقادی و نفلومتری‪،‬‬ ‫‪ ، UBT‬سرولوژی‪،‬انبارداری و سفارش گذاری و خرید‪...‬‬ ‫اماده همکاری با ازمایشگاه های کرج و حومه شیفت صبح‬ ‫تلفن تماس‪09122833731:‬‬ ‫اماده به همکاری‬ ‫حکیمه بابایی ‪ 29‬ساله‪.‬کارشناس ارشد رشته سم شناسی پزشکی با‬ ‫‪ 7‬سال سابقه در مرکز درمانی بیمارستانی‪ -‬بخش ازمایشگاه‪ .‬مسلط به‬ ‫تمامی بخش ها به جز بانک خون‪novastarhb@gmail.com.‬‬ ‫شماره تماس ‪09127953909‬‬ ‫شرکت معتبر وارد کننده تجهیزات و کیت های ازمایشگاهی از‬ ‫کارشناسان علوم ازمایشگاهی‪ ،‬مهندسی پزشکی و رشته های مرتبط‬ ‫جهت تکمیل کادر فروش و پشتیبانی علمی مشتریان به صورت‬ ‫تمام وقت و با ماموریت شهرستان دعوت به همکاری می نماید‪.‬‬ ‫محل سکونت ‪ :‬تهران‪ /‬حداکثر سن ‪ 35 :‬سال‬ ‫‪job@fardavarazma.com‬‬ ‫فکس‪02122254983 :‬‬ ‫کارشناسی زیست از دانشگاه شهید بهشتی تهران‪ ،‬ساکن تهران‪ ،‬دارای‬ ‫دو سال تدریس در بخش اجرایی و اموزشی‪ ،‬مسئول فروش در شرکت‬ ‫مبتکران و بیمه ایران‪...‬‬ ‫تلفن تماس‪۰۹۱۹۲۳۰۶۸۶۶:‬‬ ‫خانم ‪ 25‬ســاله و متاهل‪ ،‬کارشناس ازمایشگاه با سابقه گذراندن طرح‬ ‫به مدت دو ســال و تسلط به نمونه گیری پذیرش و اکثر بخش های فنی‬ ‫اماده همکاری با مراکز‬ ‫‪09350847408‬‬ ‫کارشناس علوم ازمایشگاهی با ‪14‬سال سابقه‪ ،‬کارشناس ارشد ویروس شناسی‪،‬‬ ‫ساکن شرق تهران(محدوده کار مهم نیست)‪ ،‬تجارب کاری‪:‬سابقه فعالیت در‬ ‫تمام بخش های فنی ازمایشگاه بالینی‪12،‬سال فعالیت در بخش تشخیص مواد‬ ‫مخدر(‪،)TLC‬انجام تکنیک های مولکولی ‪،PCR,Nested PCR‬هفت سال سابقه‬ ‫سوپر وایزری در ازمایشگاه بیمارستان‪،‬سابقه فعالیت در اعتبار بخشی ازمایشگاه‬ ‫با کسب حداکثر نمره برای بیمارستان درجه یک‪ .‬اشنایی با کنترل کیفی‪،‬‬ ‫اماده همکاری در بخش های فنی و مدیریت ازمایشگاهی‪.‬‬ ‫تلفن تماس‪09166913066 :‬‬ ‫‪95‬‬ ‫مهر‪95‬‬ ‫مهر‬ ‫‪129‬‬ ‫شماره ‪129‬‬ ‫شماره‬ ‫‪47‬‬ ‫‪47‬‬ OCT. 2016 Laboratory Diagnosis /ISSN:1561-6363 Volume 19 Issue No. 129 Address: P.O. Box 14335-1418-Tehran-Iran Tel: 021-88982100 / Fax: 021-89776769 Website: www.Tashkhis.com Email:Tashkhis@gmail.com content Editor in Chief: Dr. Abbas Afrah Dr. Alireza Tarang, Medical Genetics (PhD.) Parvin Mokhtar, Nurse Western Blot, a Technique, Tips and Daily Challenges…..............……………….42 3 Anatomo-Clinical Pathologist Technical Look at the Balloons and Loope In Lab…......….................……………38 3 Dr. Alireza Mehrvarz, The Principle of Operation, Maintenance and QC of Lab Devices, Incubators ......................32 3 Secretary of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) Asherman’s Syndrome…………………………...............................………………..28 3 Dr. Mohammad-Javad Gharavi, The Role of MicroRNA in the Regulation of Stem Cell Fate……….....…………..24 3 Professor of Tehran Medical Sciences Application of Hyaluronic Acid in Medicine……......………...……………………22 3 Dr. Abdolfattah Sarrafnejad, Nobel 2016 was Awarded to Japanese………………………………................……19 3 Head of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) A Glance on the Pioneers, Dr. Reza Nafisi………….................................................16 3 Dr. Seyed Hossein Fatemi, 15 th International Congress on Obstetrics and Gynecology……………....……..14 3 Scientific Consultants: 10 th International Congress of Clinical Microbiology Held in Iran.......…...……11 3 Mahmood Aslani matashkhis@gmail.com Lab News .....................................................................................................................5 3 Executive Manager: A Report of Skin Disease.............................................................................................3 3 Dr. Arash Daryakar MD Editorial; ......................................................................................................................2 3 Managing editor: 3 aafrah@gmail.com Job Opportunities .......................................................................................................47

آخرین شماره های ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 217

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 217

شماره : 217
تاریخ : 1402/11/30
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 216

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 216

شماره : 216
تاریخ : 1402/10/30
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 215

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 215

شماره : 215
تاریخ : 1402/09/30
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 214

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 214

شماره : 214
تاریخ : 1402/08/05
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 213

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 213

شماره : 213
تاریخ : 1402/07/20
ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 212

ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی 212

شماره : 212
تاریخ : 1402/06/25
ثبت نشریه در مگ لند

شما صاحب نشریه هستید ؟

با عضویت در مگ لند امکانات متنوعی را در اختیار خواهید داشت
ثبت نام ناشر
لطفا کمی صبر کنید !!