ماهنامه توسعه فناوری های نوین پزشکی شماره 23

‫توسعه فناوری‪ :‬تالقی نواوری و سالمت‬ ‫‪23‬‬ ‫ماهنامــه علمــی‪ ،‬اختصاصــی ‪ /‬شــماره بیســت و ســوم ‪ /‬ابــان ‪ ۳۵۰۰۰ / 1400‬تومــان‬ ‫راز بقای صنعت داروی ایران‬ ‫صادرات است‬ ‫گفت و گو با دکتر محمد عبده زاده رئیس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای‬ ‫انسانی در حاشیه ایران فارما‬ ‫استاندارد هزینه نیست؛ الزام و حقوق شهروندی است‬ ‫گفت و گو با دکتر ویدا سینا مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک‬ ‫برای توسعه تولید و صادرات و شکوفایی کشور نخبگان را حفظ کنید‬ ‫یادداشتی از دکتر امیر صدری مدیر روابط عمومی نظام پزشکی تهران بزرگ‬ ‫پزشکی انالین عدالت اجتماعی خلق می کند‬ ‫گفت و گو با گلرخ داوران بنیان گذار و مدیرعامل اسنپ دکتر‬ ‫انچه در این شماره پیش روی شماست‬ ‫تولید دستگاه ونتیالتور قابل حمل کوچک توسط نخبگان کشورمان‬ ‫ساخت تجهیزات نوری برای مطالعه ساختار مغز و کمک به درمان بیماری های مغزی توسط محققان کشور‬ ‫پیشرفت در سالمت و بازاریابی دیجیتالی؛ گزارشی ویژه در بخش استارتاپ های سالمت‬ ‫تو گو با مهندس‬ ‫بازبینی مستمر فرایندها و حذف قوانین اضافه جهت تسهیل صدور مجوزهای تولیدکنندگان‪ :‬گف ‬ ‫محمدعلی جعفری پور مدیرعامل شرکت مهندسی پزشکی نوین‬ ‫افزایـش کیفیـت مـحصوالت‪ ،‬افــزایش اعـــتبار شرکت در مقابل مشتریان داخلی و رقابت درحوزه جهانی از مــزایای اخذ‬ ‫تو گو با مهندس علی فرح زاد کارشناس مسئول واردات و ترخیص تجهیزات و ملزومات پزشکی‬ ‫استاندارد ‪ CE‬است‪ :‬گف ‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫نظارت بر فیزیولوژی سیستم عصبی حین عمل جراحی با استفاده از نورومانیتورینگ‪ :‬مقاله ای از دکتر فاطمه روستا‬ ‫اهمیت تیتر انتی بادی بعد از تزریق واکسن ‪ :‬مقاله ای از دکتر مریم هاشمی‬ صفحه 1 صفحه 2 صفحه 3 صفحه 4 ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ اﻧﺎﻻﯾﺰر ﮔﺎز‬ صفحه 5 صفحه 6 صفحه 7 صفحه 8 Cre@ive & Pionr SMARTABLATION Electro-Surgery Devices, Hi-tech Accessories and Operating Room Sterile Packs Head Office: Flat 9, 1 Marvdasht St., Sadeqieh Sq., Tehran, Iran 021 44299362 Factory: No. 17/10, Industrial Park No. 1, Dezful, Iran 061 42548076-95 www.avanteb.com info@avanteb.com 2-LAYER Disposable COVERALL صفحه 9 صفحه 10 صفحه 11 صفحه 12 صفحه 13 ‫شماره بیست وسوم‪ /‬ابان ‪۱۴۰۰‬‬ ‫صاحب امتیاز و مدیرمسئول‪ :‬دکتر سیداصف مهدوی اردکانی‬ ‫شورای سیاست گذاری‪ :‬دکتر سیداصف مهدوی اردکانی‪ ،‬دکتر کاملیا علوی‪ ،‬دکتر بهروز حاجیان‬ ‫تهرانی‪ ،‬دکتر امیر صدری‬ ‫هیئت تحریریه‪ :‬دکتر فرزانه کیوان فرد‪ ،‬دکتر مریم هاشمی‪ ،‬رویا کاکاوند‪ ،‬سیما هاشمی‪ ،‬بهار قربانپور‬ ‫دبیر علمی‪ :‬دکتر فاطمه روستا‬ ‫ویراستار‪ :‬مریم هاشمی‬ ‫مشاور هنری‪ :‬مجید میراب زاده‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬مهراب حامی رضوی‬ ‫طراحی و گرافیک‪ :‬گروه طراحان افرا گرافیک‬ ‫سازمان اگهی ها‪ ،‬امور داخلی و اشتراک‪ :‬فاطمه گودرزی‬ ‫نشانی‪ :‬تهران‪ ،‬کوی نصر (گیشا)‪ ،‬کوچه فاضل شمالی‪ ،‬پالک ‪ ،91‬واحد ‪ ،1‬کدپستی‪1447653664 :‬‬ ‫تلفن‪ 021-88272492 :‬نمابر‪021-88272502 :‬‬ ‫نشانی الکترونیکی‪ info@modernmed.ir :‬تارنما‪www.modernmed.ir :‬‬ ‫چاپ و صحافی‪ :‬چاپ نور حکمت‬ ‫تهران‪ ،‬خیابان ابوریحان‪ ،‬بین شهدای ژاندارمری و شهید وحید نظری‪ ،‬نبش کوچه خداپرست‪،‬‬ ‫پالک ‪ ، 70‬شماره تماس‪021-66966654 :‬‬ ‫همکاران این شماره‪ :‬دکتر محمد عبده زاده‪ ،‬دکتر عباس کبریایی زاده‪ ،‬دکتر ویدا سینا‪ ،‬نوید‬ ‫گودرزی‪ ،‬دکتر جعفر اقایی‪ ،‬امیر حسین قلمبر‪ ،‬یونس سرخوش‪ ،‬محسن کردی‪ ،‬مهندس حمیدرضا‬ ‫علی پور‪ ،‬گلرخ داوران‪ ،‬سمیرا قریب‪ ،‬مهندس نیلوفر حسن‪ ،‬شمیم موالیی‪ ،‬مهندس علی فرح زاد‪،‬‬ ‫مهندس محمدعلی جعفری پور‬ ‫عکاسان خبری این شماره‪ :‬شکیبا علوی و پریسا خیرخواه‬ ‫شاپا‪ISSN 2645-7490 :‬‬ ‫فهرست‬ ‫سخن مدیرمسئول ‪15 ..................................................................................................................................................................‬‬ ‫یادداشت ماه‪ :‬برای داشتن تولید به نیروی متخصص با احساس رضایت نیازمندیم ‪16 .....................................................................................‬‬ ‫ابان در قاب اخبار و فناوری ‪17 ..........................................................................................................................................................‬‬ ‫تولید‪ ،‬موانع‪ ،‬راهکارها ‪34 ...........................................................................................................................................................‬‬ ‫بررسی چالش های تولید تجهیزات پزشکی و راهکارهای پیشنهادی؛ گفت وگو با مهندس علی فرح زاد؛ کارشناس ارشد مهندسی پزشکی و کارشناس مسئول واردات‬ ‫و ترخیص ملزومات و تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران ‪34...............................................................................................................‬‬ ‫طراحی استیموالتورها در اتاقی کوچک تا صادرات محصوالت فیزیوتراپی با برند ایرانی؛ گفت وگو با مهندس محمدعلی جعفری پور؛ مهندس الکترونیک دانشگاه کرمان و‬ ‫از تولیدکنندگان تجهیزات فیزیوتراپی ‪37..................................................................................................................................................‬‬ ‫پرونده ویژه ‪39............................................................................................................................................................................‬‬ ‫گزارش ششمین دوره نمایشگاه ایران فارما؛ اولین نمایشگاه ایمن صنعت داروسازی پس از شیوع کووید‪39 ...................................................................... 19‬‬ ‫دانش در مسیر فناوری ‪53.................................................................................................................................................................‬‬ ‫استاندارد هزینه نیست الزام و حقوق شهروندی است؛ گفت وگو با دکتر ویدا سینا مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک ‪53 ...............................‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ فناوری اطالعات پزشکی ‪62 ....................................................................................................................................‬‬ ‫رگوالتوری حوزه دوراپزشکی نیازمند نگاه به تجربه پلتفرم های پزشکی است؛ یادداشتی از رویا کاکاوند ‪62 ...................................................................‬‬ ‫پزشکی انالین به ایجاد عدالت اجتماعی در دسترسی به خدمات پزشکی منجر می شود؛ گفت وگو با گلرخ داوران بنیان گذار و مدیرعامل اسنپ دکتر ‪63 .......‬‬ ‫استارتاپ های سالمت ‪66 ...............................................................................................................................................................‬‬ ‫گزارش ویژه‪ :‬پیشرفت در سالمت و بازاریابی دیجیتال ‪66 ............................................................................................................................‬‬ ‫باشگاه فناوری‪ :‬نورومانیتورینگ؛ نظارت بر فیزیولوژی سیستم عصبی حین عمل جراحی ‪73 ..............................................................................‬‬ ‫باشگاه علمی‪ :‬اهمیت تیتر انتی بادی ها بعد از تزریق واکسن ‪77 .......................................................................................................................‬‬ ‫جرعه ای دمنوش با طعم کتاب‪ :‬سمفونی کفش ها؛ خاطرات بنیان گذار شرکت نایک ‪80 ...........................................................................................‬‬ صفحه 14 ‫سخن مدیر‬ ‫مسئول‬ ‫و اینک به میانۀ پاییز رسیدیم‪ .‬فصل رنگ های زیبای‬ ‫طبیعت و فصل بارش؛ می توان فصل تغییر نامیدش‪،‬‬ ‫زیرا روزگار را از گرمای تابستان به سرمای زمستان می برد‪.‬‬ ‫با این مقدمه دومین ماه پاییزی را در خدمت شما‬ ‫ه هستیم‪ .‬در ابان ماه‪ ،‬شاهد تغییر‬ ‫مخاطبان عزیز ماهنام ‬ ‫مهمی در وزارت بهداشت بودیم‪ .‬وزیر محترم بهداشت‬ ‫دکتر بهرام دارایی را به عنوان رئیس سازمان غذا و دارو‬ ‫در دولت سیزدهم انتخاب و معرفی کرد‪ .‬سازمان غذا و‬ ‫دارو را می توان یکی از مهم ترین سازمان های زیرمجموعۀ‬ ‫وزارت بهداشت نامید‪ .‬نظارت بر واردات‪ ،‬تولید و تامین‬ ‫فراورده های سالمت محور از وظایف این سازمان است‪.‬‬ ‫مدیریتش نیز به همین میزان مهم و دشوار است‪،‬‬ ‫زیرا مدیریت چنین مجموعه ای‪ ،‬در شرایط تحریم های‬ ‫ظالمانه‪ ،‬پاندمی کرونا و مشکالت ارزی‪ ،‬راحت نیست و‬ ‫نیاز به اختیارات الزم و تسلط کافی دارد‪ .‬اما دکتر بهرام‬ ‫دارایی از استادان دانشگاهی است و سابقۀ مدیریت در‬ ‫این سازمان را در کارنامۀ خود دارد‪ .‬امید است بتواند در‬ ‫این برهۀ حساس به خوبی این حوزه را مدیریت کند‪.‬‬ ‫نگاه به تولید و صنعت‪ ،‬تقویت توان داخلی و توسعۀ‬ ‫صادرات در زمینۀ محصوالت سالمت محور ازجمله توقعات‬ ‫ذی نفعان این حوزه از رئیس جدید سازمان غذا و دارو‬ ‫است‪ .‬با وجود اینکه متولی همۀ این ها سازمان غذا و‬ ‫دارو نیست و نظارت بر کیفیت فراورده های سالمت محور‬ ‫و شیوۀ تامین ان ها و نیز زنجیرۀ تامین و توزیع بر عهده‬ ‫این سازمان است‪ ،‬سال هاست به دلیل اینکه دستگاه های‬ ‫دیگر وظایفشان را انجام نمی دهند‪ ،‬نوک پیکان توقعات‬ ‫به سمت این سازمان نشانه رفته و وظایفش را سنگین تر‬ ‫و همچنین پاسخ گویی اش را بیشتر کرده است‪ .‬یکی‬ ‫نامناسب‬ ‫دیگر از مشکالت موجود به ارتباط سیستمی‬ ‫ِ‬ ‫بین سازمانی و مشکالت سامانه های موجود برمی گردد‪.‬‬ ‫نبود تمرکز در اطالعات و امار در مواردی همچون ظرفیت‬ ‫تولید‪ ،‬میزان نیاز و مصرف فراورده های سالمت محور و‬ ‫بسیاری موارد دیگر‪ ،‬نیازمند ارتباط مناسب سیستمی‬ ‫بین سامانه های سازمان غذا و دارو‪ ،‬معاونت درمان و‬ ‫دستگاه هایی مانند وزارت صمت و گمرک است که باید‬ ‫به عنوان یکی از اولویت های مهم مدنظر قرار گیرد؛ چه‬ ‫بسا اگر به این موضوع توجه جدی شود‪ ،‬بسیاری از‬ ‫تصمیم گیری ها دربارۀ اعمال ممنوعیت ها و محدودیت ها‬ ‫کامال ً منطقی و بر اساس امار و اطالعات صحیح و به روز‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫امید است با حسن تدبیر و نگاه عمیق مدیران جدید‬ ‫وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو اصالحات الزم در‬ ‫وظایف این سازمان انجام پذیرد و رویکرد برون سپاری‬ ‫فعالیت ها و حذف برخی فعالیت های غیرضروری که از‬ ‫دوره های قبل اغاز شده بود‪ ،‬به سرانجام برسد‪.‬‬ ‫در این شماره گزارش تفصیلی ششمین نمایشگاه‬ ‫«ایران فارما» را که از مهم ترین رویدادهای حوزۀ سالمت‬ ‫است و در مهرماه اتفاق افتاد‪ ،‬در بخش پروندۀ ویژه‬ ‫تقدیم حضور مخاطبان عزیز خواهیم کرد‪.‬‬ ‫در تالشیم موضوعات جدید علمی و حرفه ای را در‬ ‫شمارگان اینده بررسی و نظرات مخاطبان عزیزمان را بیش‬ ‫از پیش جلب کنیم‪.‬‬ ‫با ارزوی سالمتی و پایداری‬ ‫‪15‬‬ صفحه 15 ‫یادداشت ماه‬ ‫برای داشتن تولید به نیروی متخصص با احساس رضایت نیازمندیم‬ ‫نخبگان کشور را حفظ کنید‬ ‫دکتر امیر صدری؛ مدیر روابط عمومی نظام پزشکی تهران بزرگ‬ ‫‪16‬‬ ‫برای رشد و شکوفایی کشور باید به تولید اندیشید؛‬ ‫تولید باکیفیت که توان صادرات و تامین نیازهای داخلی‬ ‫را داشته باشد و سبب شکل گرفتن اشتغال و اقتصادی‬ ‫پویا شود؛ اقتصادی پویا که امید به زندگی را در سطح‬ ‫جامعه بیشتر و شادی‪ ،‬نشاط‪ ،‬ارامش و امنیت را در‬ ‫جامعه حکم فرما کند‪.‬‬ ‫همۀ این ها شرایط رسیدن به وضعیت مطلوب است‪،‬‬ ‫اما این شرایط تنها در سایه داشتن نیروی کار تخصصی‬ ‫باانگیزه و پرشور‪ ،‬با سطح رضایتمندی باال و هدفمند‬ ‫تامین خواهد شد‪ .‬این نقطه ای است که حاال نگرانی هایی‬ ‫برای ان وجود دارد‪ .‬ارائۀ برخی از امارها در حوزۀ سیستم‬ ‫درمانی و بهداشتی کشور در ماه های اخیر هشداردهنده‬ ‫است‪ ،‬زیرا به نظر می رسد کشورمان در ایندۀ نزدیک‪ ،‬با‬ ‫خطر کمبود متخصصان و نیروی نخبه که توان کارافرینی‬ ‫و تولید را دارند‪ ،‬روبه رو خواهد شد‪.‬‬ ‫پدیدۀ فرار مغزها در کشورمان پدیدۀ جدیدی نیست‪،‬‬ ‫ه نظر می رسد موج جدید مهاجرت ها یا حتی به نوعی‬ ‫اما ب ‬ ‫دیگر‪ ،‬خارج شدن متخصصان از حیطۀ ارائۀ خدمات و‬ ‫فعالیت ها‪ ،‬زنگ خطرها را به صدا دراورده است‪ .‬وقتی‬ ‫اعالم می شود که ساالنه بیش از سه هزار پزشک‪،‬‬ ‫دندان پزشک و داروساز ایرانی از کشور مهاجرت می کنند؛‬ ‫یعنی مدرک عدم سوپیشینۀ انگلیسی‪ 1‬را که برای اشتغال‬ ‫به کار یا تحصیل در کشورهای دیگر موردنیاز است‪ ،‬از‬ ‫سازمان نظام پزشکی کشور درخواست می کنند‪ ،‬وقتی‬ ‫ش از ‪ ۱۵۰۰‬استاد برجسته‪ ،‬صاحب نام‬ ‫مطرح می شود که بی ‬ ‫‪1.Good standing‬‬ ‫و شناخته شدۀ حوزۀ علوم پزشکی در مدت کوتاهی از‬ ‫ وقت فعالیت در حوزۀ درمانی و اموزشی دولتی‬ ‫طرح تمام‬ ‫ِ‬ ‫درخواست خروج داده اند‪ ،‬زمانی که رشته های تخصصی و‬ ‫فوق تخصصی اصلی و پایۀ کشور متقاضی چندانی ندارد‬ ‫و ظرفیت ها خالی می ماند‪ ،‬همۀ این موارد نگران کننده و‬ ‫هشداردهنده است‪.‬‬ ‫قطعا ًاین وضعیت مختص حوزه های درمانی و بهداشتی‬ ‫یا اموزشی نیست و حتما ً این وضعیت و هشدارها به‬ ‫صنعت داروسازی و تجهیزات پزشکی ایران نیز قابل تسری‬ ‫است‪ .‬جو نارضایتی و تمایل به مهاجرت در متخصصان‬ ‫حوزه های تجهیزات پزشکی‪ ،‬فناوری و صنعت دارو هم‬ ‫وجود دارد و این وضعیت اسیب های جبران ناپذیری را‬ ‫به صنعت‪ ،‬اقتصاد‪ ،‬دانش‪ ،‬سالمت‪ ،‬امنیت و فرهنگ‬ ‫ایران زمین وارد خواهد کرد‪.‬‬ ‫ً‬ ‫موضوع در این میان صرفا مسائل مالی و دریافت حقوق‬ ‫یا دستمزدهای بیشتر و کمتر نیست‪ ،‬زیرا رضایتمندی‬ ‫موضوعی یک بُعدی نیست‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫باید هرچه زودتر رویکردی مناسب برای افزایش سطح‬ ‫رضایتمندی نخبگان این جامعه و تشویق انان به ارائۀ‬ ‫خدمات با کیفیت و مطلوب تر ارائه داد تا این موضوع‬ ‫حل شود‪ .‬باید قشر نخبه و دارای توان کارافرینی و تولید‬ ‫یا ارائۀ خدمات را در کشور به عنوان سرمایه های ملی‬ ‫حفظ کرد‪ ،‬راه های افزایش سطح رضایتمندی انان را‬ ‫یافت و در راستای ان ها برنامه ریزی و عمل کرد‪ .‬این یک‬ ‫ضرورت است و همین امروز باید برای ان اقدام کرد؛‬ ‫فردا دیر است‪.‬‬ صفحه 16 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫نسخۀ ایرانی داروی خوراکی کرونا ساخته می شود‬ ‫گروهی تحقیقاتی متشکل از جوانان ایرانی‪ ،‬موفق به‬ ‫ساخت‪ ،‬سنتز و تولید مادۀ موثرۀ داروی مولنوپیراویر‪ ،‬اولین‬ ‫داروی خوراکی اختصاصی ضدویروس کرونا و همچنین تمام‬ ‫فرم های خوراکی دارویی ان‪ ،‬در ایران شده است‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری فارس‪ ،‬تولید این دارو با تالش‬ ‫محققان جوان ایرانی و با دانش فنی تماما ًایرانی‪ ،‬از چندین‬ ‫ماه گذشته برنامه ریزی شده و اکنون‪ ،‬ظرفیت برای تولید‬ ‫صنعتی این درمان مهم کرونا ایجاد شده است‪.‬‬ ‫این دارو به محض تایید «سازمان غذا و دارو» و ورود‬ ‫ان به فهرست رسمی دارویی کشور‪ ،‬به کمک شرکت های‬ ‫همکار با گروه رامان به تولید انبوه خواهد رسید و در‬ ‫اختیار مردم قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫دستگاه ونتیالتور قابل حمل و کوچک تولید شد‬ ‫دستگاه ونتیالتور قابل حمل در ابعاد کوچک و دارای‬ ‫عملکرد اسان‪ ،‬توانسته است به بیمارانی که دچار مشکالت‬ ‫تنفسی اند‪ ،‬کمک شایانی کند‪.‬‬ ‫به گزارش مرکز ارتباطات و اطالع رسانی معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬مهدی پسران حاجی عباس‪،‬‬ ‫مدیرعامل شرکت «ماد زیست فن اور» دربارۀ تولید نمونۀ‬ ‫ایران ساخت دستگاه تنفس مصنوعی گفت‪« :‬نمونۀ مجهز‬ ‫به توربو فن برای نخستین بار تولید شد که بدون نیاز به‬ ‫کپسول اکسیژن عمل هواگیری را انجام می دهد‪».‬‬ ‫ونتیالتورهای قابل حمل در دو نوع مکانیکی و مجهز‬ ‫به توربوفن ساخته می شود و نمونه های مشابه خارجی‬ ‫نیز در بازار وجود دارد‪ ،‬اما این محصول در مقایسه با‬ ‫نمونه های وارداتی مزایای بیشتری دارد‪.‬‬ ‫از مهم ترین مزیت های این محصول دانش بنیان وزن‬ ‫ان است؛ ونتیالتورهای قابل حمل موجود در بازار حداقل‬ ‫‪ 10‬کیلوگرم وزن دارند‪ ،‬اما وزن نمونۀ ایران ساخت کمتر‬ ‫از دو کیلوگرم است‪.‬‬ ‫دستگاه ونتیالتور قابل حمل ایران ساخت‪ ،‬به مدت‬ ‫دوساعت ونیم شارژ نگه می دارد و کارکرد خودکار ان به‬ ‫پزشکان و امدادگران این امکان را می دهد تا به دیگر‬ ‫بیماران یا اسیب دیدگان‪ ،‬سریع تر رسیدگی کنند‪.‬‬ ‫این دستگاه از فناوری های هوشمند استفاده می کند‬ ‫و بنابراین‪ ،‬احتیاجی به کاربر حرفه ای ندارد؛ برای مثال‪،‬‬ ‫دستگاه اندازۀ ریه و تعداد تنفس را تشخیص می دهد و‬ ‫سیستم خودکار تشخیص خطاها را دارد که سبب شده‬ ‫است استفادۀ ان برای عموم مردم اسان تر شود‪.‬‬ ‫این محصول با همۀ کوچکی و سبکی‪ ،‬سد بزرگی در‬ ‫مسیر خروج ارز شده است؛ درحالی که به ازای واردات‬ ‫هر نمونه از دستگاه تنفس مصنوعی قابل حمل حدود‬ ‫سه هزار یورو ارز خارج می شود‪ ،‬تاکنون نزدیک به پانصد‬ ‫دستگاه ساخته شده و ضمن تامین نیاز حوزۀ سالمت‪،‬‬ ‫بیش از یک میلیون یورو صرفه جویی ارزی به ارمغان‬ ‫اورده است‪.‬‬ ‫فعالیت این شرکت دانش بنیان به طور مستقیم برای‬ ‫‪ 20‬نفر و به صورت غیرمستقیم برای ‪ 50‬نفر اشتغال‬ ‫ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫‪17‬‬ صفحه 17 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫طراحی ماژول های تعیین عمق بیهوشی حین‬ ‫عمل جراحی برای نخستین بار در ایران‬ ‫طرح کالن ملی «طراحی و ساخت مانیتور عالئم حیاتی»‬ ‫با حمایت معاونت علمی و فناوری عملیاتی شد‪ .‬در این‬ ‫طرح‪ ،‬بخش پرتابل داخل دستگاه به مانیتور ماژوالر‬ ‫تبدیل می شود و کاربردهای منحصربه فردی را برای‬ ‫دستگاه فراهم می کند‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری فارس‪ ،‬از جمله مزایای این طرح‪،‬‬ ‫امکان مانیتورینگ بدون وقفه و پیوستۀ بیمار از منزل در‬ ‫وضعیت اورژانس امبوالنسی تا داخل بخش و انتقال بین‬ ‫بخش های مختلف بیمارستان و اتاق عمل است‪ .‬در این‬ ‫پروژه خطرات ناشی از مراقبت نکردن هنگام جابه جایی‬ ‫بیمار به طور کامل از بین می رود‪.‬‬ ‫‪18‬‬ ‫سلول های بنیادی چگونه به رویای فرزنداوری‬ ‫تحقق می بخشند؟‬ ‫بهره مندی از روش های همیشگی درمان ناباروری‪ ،‬فناوران‬ ‫را به شکل جدیدی از درمان مبتنی بر سلول های بنیادی‬ ‫مشتق از خون قاعدگی سوق داده است‪.‬‬ ‫به گزارش مرکز ارتباطات و اطالع رسانی معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬یکی از بزرگ ترین مشکالت‬ ‫شرکت «پویندگان راه سعادت» از این طرح در پروژۀ‬ ‫طراحی و ساخت مانیتور عالئم حیاتی البرز ‪ B9‬ماژوالر با‬ ‫ماژول های ‪ BFA‬و ‪ NIBP‬سعادت با قابلیت ‪ PSG‬از ماژول‬ ‫اندازه گیری فشار خون غیرتهاجمی استفاده می کند که‬ ‫برای نخستین بار در ایران بر اساس الزامات اتحادیۀ اروپا‬ ‫طراحی شده است‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬نیاز به ماژول خارجی که‬ ‫قبال ًاز کمپانی ‪ CAS‬امریکا تهیه می شد‪ ،‬از بین رفته است‪.‬‬ ‫از طرفی‪ ،‬ماژول تعیین عمق بیهوشی که برای‬ ‫نخستین بار در ایران طراحی شده است نیز در این طرح‬ ‫استفاده می شود و این امکان برای متخصصان بیهوشی‬ ‫فراهم می شود تا پیوسته از میزان عمق بیهوشی بیمار‬ ‫اگاه شوند‪ .‬با استفاده از این ماژول هنگام عمل جراحی‬ ‫به طرز چشمگیری از عوارض ناشی از تجویز کم یا زیاد‬ ‫داروی بیهوشی کاسته خواهد شد‪.‬‬ ‫این محصول به دلیل قیمت مناسب‪ ،‬بازار داغ و‬ ‫پرسودی دارد و نیاز به واردات ان را کاهش داده است‪.‬‬ ‫همچنین با تجمیع شاخص عمق بیهوشی و دیگر‬ ‫پارامترهای حیاتی از قبیل پالس اکسیمتری‪ ،‬تنفس‪،‬‬ ‫‪ ،ECG‬فشار خون و ‪ ...‬در یک دستگاه‪ ،‬قابلیت اجرای‬ ‫تحلیل های پلی سومونوگرافی را فراهم کرده است و‬ ‫به همین دلیل‪ ،‬خریداران زیادی دارد‪.‬‬ ‫بازار هدف این محصول تمام مراکز درمانی داخل و خارج‬ ‫م از دولتی و خصوصی اند‪ .‬قیمت مناسب در‬ ‫کشور اع ّ‬ ‫کنار کیفیت مطابق با الزامات اتحادیۀ اروپا در مقایسه با‬ ‫محصوالت مشابه خارجی‪ ،‬مزیت رقابتی خوبی برای این‬ ‫محصول ایران ساخت ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫عصر کنونی تمامی جوامع جهان‪ ،‬ناباروری است؛ موضوع‬ ‫مهمی که فارغ از ابعاد فردی و خانوادگی‪ ،‬بر موضوعات‬ ‫کالنی چون جمعیت کشورها و حتی نوع بافت جمعیتی‬ ‫ان کشورها نیز تاثیرات شگرفی می گذارد‪ .‬امروزه‪ ،‬این‬ ‫معضل حتی در کشورهای توسعه یافته و صنعتی نیز با‬ ‫درصدهای باالیی مشاهده می شود‪.‬‬ ‫بر اساس امارهای رسمی منتشرشده‪ ،‬میزان ناباروری‬ ‫در کشورهای صنعتی حدود ‪ ۱۰‬تا ‪ ۱۵‬درصد و در ایران‪،‬‬ ‫‪ ۱۵‬درصد براورد شده است‪ .‬بر اساس امار دفتر‬ ‫جمعیت‪ ،‬خانواده و مدارس وزارت بهداشت‪ ،‬حدود‬ ‫سه میلیون زوج ایرانی پیشینۀ ناباروری اولیه و ثانویه‬ ‫دارند و ساالنه حدود ‪ ۸۸‬هزار زوج نابارور به این تعداد‬ ‫افزوده می شوند‪.‬‬ ‫در کنار تمامی روش هایی که امروز برای درمان ناباروری وجود‬ ‫دارد‪ ،‬متخصصان موفق شده اند با مطالعه‪ ،‬رفتارشناسی و‬ ‫ازمایش روی سلول های بنیادی مشتق از خون قاعدگی‪ ،‬به‬ ‫راهکاری برای درمان زنان نابارور دست یابند‪.‬‬ ‫در کارازمایی بالینی مقدماتی این نظریه‪ ،‬کیسه های‬ ‫کوچک محتوی مایع و تخمک های نابالغ حیوان مورد‬ صفحه 18 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫ازمایش که در الیۀ خارجی تخمدان قرار دارند (فولیکول)‪،‬‬ ‫از «نابالغ» به «بالغ» پیشرفت کرده و امیدواری های‬ ‫بسیاری را برای موفقیت در نمونۀ انسانی به همراه‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫دو سال کارازمایی بالینی که بر همین اساس در‬ ‫زنان نابارور صورت گرفت‪ ،‬نتایج درخشانی را به ثبت‬ ‫رساند‪ ،‬به طوری که میزان بارداری بالینی در گروهی‬ ‫که از سلول های بنیادی استفاده کرده بودند‪ ،‬از ‪13/۳‬‬ ‫درصد به ‪ 46/7‬درصد افزایش پیدا کرد و میزان تولد‬ ‫زنده نیز از ‪ 6/7‬درصد (گروه کنترل) به ‪ 3۳/۳‬درصد در‬ ‫گروه تزریق سلول بنیادی رسید‪ .‬استفاده از سلول های‬ ‫بنیادی مشتق از خون قاعدگی‪ ،‬روش فناورانه ای است‬ ‫که ضمن کاهش هزینه ها در مقایسه با دیگر روش های‬ ‫جایگزین کنونی‪ ،‬درمان خانواده های نابارور را با سرعت‬ ‫بیشتری همراه می کند‪.‬‬ ‫با کمک این فراوردۀ سلولی زیستی‪ ،‬می توان بسیار‬ ‫امیدوار بود تا درصد ناباروری در ایران‪ ،‬بسیار کمتر از‬ ‫‪15‬درصد کنونی شود‪.‬‬ ‫فناوران ایرانی با حمایت ستاد توسعۀ فناوری سلول های‬ ‫بنیادی این دانش جدید را ترتیب داده اند‪ .‬در این مسیر‬ ‫موفقیت امیز‪ ،‬نقش حمایتی معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری از پژوهش های فناورانه و محصوالت‬ ‫دانش بنیان و خدماتی که در این مسیر اعطا کرده‪ ،‬قابل‬ ‫توجه است‪.‬‬ ‫تجهیزات نوین نوری ساخت داخل به کمک‬ ‫شناسایی اختالالت شبکۀ عصبی می اید‬ ‫نظیر صرع‪ ،‬پارکینسون و اوتیسم می شود‪ .‬این بیماری ها‬ ‫همان اختالالت شبکۀ عصبی اند که به این صورت خود را‬ ‫نمایش می دهند‪ .‬پس باید این شبکه عصبی را ببینیم‪،‬‬ ‫رفتار تجمعی ان را مشاهده و مشکل را پیدا کنیم‪ .‬یکی‬ ‫از فناوری های نوین برای مطالعۀ مغز‪ ،‬میکروسکوپ های‬ ‫نوری اند؛ ابزاری که قابلیت مناسب برای تصویربرداری‬ ‫میکروسکوپی از بافت ها‪ ،‬به ویژه نورون های شبکه عصبی‬ ‫موجودات زنده را دارند‪.‬‬ ‫طراحی و ساخت این میکروسکوپ های نوری به همت‬ ‫محققان کشور و با حمایت های ستاد توسعۀ علوم و‬ ‫فناوری های شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری انجام شده است؛ اقدامی که مطالعه بدون چالش‬ ‫دربارۀ ساختار مغز را برای محققان کشور امکان پذیر و کمک‬ ‫کرد گام های اثرگذاری برای درمان بیماری ها بردارند‪.‬‬ ‫به منظور ساخت و توسعۀ تجهیزات نوین نوری برای‬ ‫به کارگیری تکنیک اپتوژنتیک‪ ،‬متخصصان از حوزه های‬ ‫مختلف مانند علوم پایه‪ ،‬علوم زیستی و مهندسی دور‬ ‫هم جمع شدند‪ .‬تکنیک اپتوژنتیک در دنیا درحال توسعه‬ ‫است‪ .‬در این روش از نور برای کنترل رفتار سلول های‬ ‫عصبی استفاده می شود؛ یعنی سلول های عصبی به گونه ای‬ ‫دستکاری ژنتیکی می شوند تا در برابر نور تحریک شوند‪.‬‬ ‫پس از ان‪ ،‬از نور برای کنترل رفتار سلول عصبی یا پایش‬ ‫عملکرد این سلول استفاده می شود‪ .‬در حال حاضر‪،‬‬ ‫محققان برای درمان بیماری الزایمر و پارکینسون با این‬ ‫روش‪ ،‬مشغول فعالیتند‪.‬‬ ‫این تکنیک نوین در کشورمان نیز درحال انجام است‪،‬‬ ‫اما توسعۀ فعالیت در ان نیاز به تجهیزات پیشرفته‬ ‫دارد‪ .‬متخصصان کشور با حمایت های ستاد‪ ،‬دستگاه های‬ ‫پیشرفته تصویربرداری نوری از مغز با روش سیگنال ذاتی‪،‬‬ ‫تصویربرداری نوری از مغز به روش استفاده از رنگ دانه های‬ ‫حساس به ولتاژ‪ ،‬تصویربرداری نوری به روش اسپکل‬ ‫لیزری و اپتوژنتیک برای استفاده در زمینۀ علوم اعصاب‬ ‫شناختی را طراحی و تولید کرده اند تا این حوزه با سرعت‬ ‫پیش رود‪ .‬البته فعالیت های این محققان ادامه دارد تا با‬ ‫ساخت تجهیزات از واردات بی نیاز شویم‪.‬‬ ‫محققان کشور برای مطالعۀ ساختار مغز و کمک به‬ ‫درمان بیماری های مغزی گام اثرگذاری برداشتند و ساخت‬ ‫تجهیزات نوری را توسعه دادند‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری فارس‪ ،‬مغز پیچیده ترین پدیدۀ‬ ‫مادی در کائنات بشر است‪ .‬انسان ها واقعیت زندگی‬ ‫را خودشان و با مغزشان می سازند؛ بنابراین‪ ،‬انسانی که‬ ‫زندگی را می سازد‪ ،‬باید خالق باشد‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬مغز‬ ‫انسان ثابت نیست و انعطاف پذیر است و افراد با کار کردن‬ ‫و انجام فعالیت می توانند مغز خود را تغییر دهند‪ .‬پس‬ ‫مطالعۀ دقیق دربارۀ مغز و ساختار ان‪ ،‬گام مهم و اثرگذاری‬ ‫برای کمک به انسان ها و داشتن زندگی بهتر و رفاه است‪.‬‬ ‫در مغز ‪ ۸۶‬تا ‪ ۱۰۰‬میلیون سلول عصبی وجود دارد ‪ -‬شبکۀ‬ ‫عظیم داده پردازی ‪ -‬مطالعۀ این ساختار پیچیده نیاز به‬ ‫تجهیزات پیشرفته دارد؛ اینجاست که علوم و فناوری های‬ ‫شناختی به کار می اید؛ علمی پیشرو و در مرز دانش که‬ ‫تحول زندگی بشر را در اینده رقم می زند‪ .‬عملکرد مغز‬ ‫و انچه در سطح باالتر در رفتار موجودات زنده مشاهده‬ ‫می کنیم‪ ،‬بستگی به الگوی فعالیت نورون ها دارد که به‬ ‫صورت پیچیده در شبکۀ عصبی کنار هم قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫کارکرد نادرست این شبکۀ عصبی سبب ایجاد امراضی‬ ‫‪19‬‬ صفحه 19 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫ساخت نخستین شبیه ساز عمل جراحی‬ ‫چشم در ایران‬ ‫محققــــان شرکتـــــی دانــــش بنیـــان بـــا ساخــت دستگــاه‬ ‫شبیه سـاز اموزشی عمـــل جراحی چشم مبتنی بــر فــناوری‬ ‫واقعیت مجازی‪ ،‬تبدیل به رقیبی قدر برای شرکت المانی‬ ‫تولیدکنندۀ این محصول شدند‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری فارس‪ ،‬شبیه سازی پزشکی‪ ،‬رویکرد‬ ‫نوینی برای اموزش حرفه ای در حوزۀ سالمت است که‬ ‫به متخصصان کمک می کند شرایط واقعی را از طریق‬ ‫مدل های فیزیکی یا واقعیت مجازی‪ 1‬در شرایطی کامال ً‬ ‫کنترل شده‪ ،‬تجربه کنند و مهارت های خود را افزایش‬ ‫دهند‪ .‬امروزه‪ ،‬در صنعت سالمت‪ ،‬شبیه سازی‪ ،‬پلی میان‬ ‫کالس های درس و اتاق های عمل تلقی می شود‪ .‬تاکنون‬ ‫شبیه سازهای اموزشی پزشکی زیادی در دنیا توسعه‬ ‫یافته و از پیچیده ترین این شبیه سازها‪ ،‬شبیه سازهای‬ ‫مورد استفاده در حوزۀ چشم پزشکی است‪.‬‬ ‫بیشتر عمل های جراحی موجود در چشم پزشکی‪،‬‬ ‫همچون عمل فیکو برای اب مروارید (کاتاراکت)‪ ،‬از‬ ‫نوع عمل های جراحی در مقیاس میکرو هستند‪ .‬این‬ ‫عمل های جراحی‪ ،‬در عین ساده بودن‪ ،‬نیاز به مهارت‬ ‫زیادی دارند‪ ،‬زیرا باید میان دست و چشم جراح برای کار‬ ‫با ابزار و میکروسکوپ مربوط‪ ،‬هماهنگی بسیار زیادی‬ ‫برقرار باشد تا جراحی با بیشترین دقت ممکن انجام‬ ‫شود‪ .‬اشتباه کوچکی در این عمل جراحی ممکن است‬ ‫به نابینا شدن بیمار یا عوارضی جبران ناپذیر منجر شود‪.‬‬ ‫شرکت دانش بنیان «اتیه سازان ظهور شریف» که‬ ‫یکی از شرکت های ایرانی فعال در حوزۀ شبیه سازهای‬ ‫پزشکی مبتنی بر واقعیت مجازی است‪ ،‬توانسته‬ ‫محصول شبیه ساز اموزشی عمل جراحی چشم خود را با‬ ‫دو ماژول عمل جراحی اب مروارید چشم و عمل جراحی‬ ‫ویتره‪-‬رتین‪ ،‬به عنوان دومین تولیدکنندۀ شبیه ساز عمل‬ ‫جراحی چشم روانۀ بازار داخلی و همچنین بازار کشور‬ ‫چین کند‪.‬‬ ‫‪1.VR‬‬ ‫شناسایی زودهنگام سلول های سرطانی‬ ‫امکان پذیر شد‬ ‫‪20‬‬ ‫سامانه ای که در شناسایی بافت ها به کار می رود و بایوویژن‬ ‫نام دارد‪ ،‬شناسایی بالغ بر ‪ 300‬مارکر در ازمایشگاه ها را‬ ‫امکان پذیر کرده است‪.‬‬ ‫به گزارش مرکز ارتباطات و اطالع رسانی معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬محمدمهدی امیری‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫شرکت دانش بنیان «زیست فناوران سینا» که این محصول‬ ‫را تولید کرده است‪ ،‬توضیح داد‪« :‬سیستم بایوویژن‬ ‫سیستمی شناساگر است و در ازمایشگاه های پاتوبیولوژی‬ ‫کاربرد دارد‪ .‬این سیستم شناساگر‪ ،‬نوع بافت و برای مثال‪،‬‬ ‫سرطان را تشخیص می دهد‪ .‬بیش از ‪ 300‬نوع مارکر وجود‬ ‫دارد که این سیستم می تواند ان ها را شناسایی کند‪».‬‬ ‫سیستمشناساگرتولیدشدهدرشرکتزیستفناورانسینا‬ ‫بر پایۀ پلیمر ساخته شده است و در ایمونوهیستوشیمی‬ ‫یا بافت شیمی ایمنی به کار برده می شود که نام فرایندی‬ ‫برای مکان یابی پروتئین ها در یاخته های بافت است‪ .‬در این‬ ‫روش با استفاده از پادتن های منوکلونال‪ ،‬پادتن های یاخته ها‬ ‫شناساییمی شود‪.‬‬ ‫در سال های اخیر‪ ،‬این شیوه پیشرفت های چشمگیری کرده‬ ‫ است و در حال حاضر‪ ،‬به عنوان یکی از روش های تشخیصی‬ ‫مهم در شاخۀ پزشکی و به ویژه دانش اسیب شناسی‬ ‫شناخته می شود‪.‬‬ ‫شناسایی زودهنگام سلول های سرطانی و تقسیم بندی‬ ‫انواع سلول های سرطانی‪ ،‬ازجمله مزیت های دستگاه‬ ‫شناساگر است‪ .‬تا دو سال پیش‪ ،‬سیستم شناساگر در‬ ‫ایران وجود نداشت و نیاز کشور صرفا ً از طریق واردات‬ ‫تامین می شد‪.‬‬ ‫رویۀ کاربرد سیستم شناساگر به این شکل است‪ :‬برای‬ ‫مثال جراح‪ ،‬بافت را در اختیار ازمایشگاه قرار می دهد و‬ صفحه 20 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫قسمت پاتولوژی از دو منظر به این بافت توجه می کند؛‬ ‫نخست‪ ،‬اینکه بررسی می شود این بافت سرطانی است یا‬ ‫خیر‪ .‬دوم‪ ،‬مولکول ها به کمک سیستم شناساگر‪ ،‬ارزیابی‬ ‫دسته بندی و طبقه بندی می شوند‪ .‬این طبقه بندی در‬ ‫شیوۀ درمان اهمیت بسزایی دارد‪ ،‬زیرا متخصص با توجه به‬ ‫نوع طبقه بندی‪ ،‬مسیر درمان را برای بیمار مبتال به سرطان‬ ‫ترسیم می کند‪ .‬در طراحی سیستم شناساگر از علوم و‬ ‫فناوری های زیادی استفاده می شود‪ ،‬اما اتکای تولیدکننده‬ ‫بر علم شیمی‪ ،‬مواد و ایمونولوژی است‪ .‬ازمایش های‬ ‫متعدد نشان داده است سیستم شناساگر تولیدشده در‬ ‫شرکت زیست فناوران سینا کارکرد نمونۀ خارجی را دارد‪ ،‬اما‬ ‫تا حدود ‪ 60‬درصد ارزان تر از نمونه خارجی است‪ .‬مهم ترین‬ ‫مشتریان سیستم شناساگر‪ ،‬ازمایشگاه های پاتولوژی‬ ‫هستند که با به کارگیری این سیستم دقت تشخیص‬ ‫را ارتقا داده اند‪ .‬این شرکت دانش بنیان در راستای‬ ‫بهینه سازی سیستم شناساگر فرصت شغلی ایجاد کرده‬ ‫است و به این علت که از سیستم شناساگر در محل های‬ ‫مختلفی استفاده می شود‪ ،‬تعداد بسیار زیادی فرصت‬ ‫شغلی به صورت غیرمستقیم نیز ایجاد شده است‪.‬‬ ‫امیری با اشاره به اینکه هنوز هم حجم زیادی از نیاز‬ ‫کشور به سیستم شناساگر ازمایشگاه ها از خارج از کشور‬ ‫تامین می شود‪ ،‬گفت‪« :‬بر اساس برخی براوردها‪ ،‬معادل‬ ‫حدود ‪ 20‬میلیارد تومان ارز‪ ،‬سال گذشته از کشور خارج‬ ‫شده است تا کیت شناساگر وارد کشور شود؛ مشخص‬ ‫است که اگر نمونۀ داخلی در اختیار ازمایشگاه ها قرار گیرد‪،‬‬ ‫در این عرصه صرفه جویی ارزی خواهیم داشت‪».‬‬ ‫تکنولوژی پیچیدۀ مهم ترین داروی سرطان‬ ‫سینه در دست جوانان نخبۀ ایرانی‬ ‫سرطان سینه می شود؛ در واقع‪ ،‬این فناوری کمک می کند‬ ‫تا داروهای شیمی درمانی که بسیار سمی اند‪ ،‬بیشتر بر‬ ‫تودۀ سرطانی تاثیر بگذارند و بنابراین ضمن اثربخشی‬ ‫بیشتر‪ ،‬بیمار از عوارض متعدد داروهای شیمی درمانی در‬ ‫امان باشد‪».‬‬ ‫او افزود ‪« :‬این دارو‪ ،‬داروی خط اول درمان سرطان سینه‬ ‫‪ HER2‬مثبت است که حدود ‪ ۲۹‬درصد جمعیت بیماران‬ ‫ایرانی را شامل می شود و مراحل درمان سخت تری دارد؛ این‬ ‫دارو ترکیب دو داروی ایمنی درمانی و شیمی درمانی است‬ ‫که دانش داروسازی به گونه ای ان را طراحی کرده است‬ ‫تا فقط به بافت سرطان سینه برسد‪ .‬با توجه به اینکه‬ ‫برای درمان این نوع سرطان‪ ،‬تزریق این دارو الزامی است‬ ‫و بیماران از ان محروم بوده اند‪ ،‬داروی ایرانی سرطان سینه‬ ‫کمک می کند تا افراد مبتال با قیمت کمتر از ‪ ۵۰‬درصد نمونۀ‬ ‫خارجی تحت درمان قرار بگیرند‪».‬‬ ‫گودرزی یاداور شد ‪« :‬ساخت این دارو از سال ‪ 1393‬اغاز‬ ‫شد و با مجوز سازمان غذا و داروی ایران در اردیبهشت‬ ‫سال ‪ ،۱۴۰۰‬به صورت فوریتی در اختیار داروخانه های مرجع‬ ‫شهر تهران قرار گرفت‪ .‬معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری پادینکس را به عنوان محصولی دانش بنیان با‬ ‫باالترین سطح فناوری تایید کرده و ستاد ویژۀ توسعۀ‬ ‫فناوری نانو به ان تاییدیه نانو مقیاس اعطا کرده است‪».‬‬ ‫او خاطرنشان کرد‪« :‬این دارو فقط یک نمونه خارجی دارد‬ ‫که شرکت سوئیسی روچه‪ 1‬تولید می کند و بالغ بر ‪ ۱۵‬تا ‪۲۰‬‬ ‫میلیون تومان قیمت دارد؛ درحالی که نمونۀ ایرانی ان هفت‬ ‫میلیون تومان است و به صورت ویال تزریقی لیوفیلیزه‬ ‫تجویز می شود‪».‬‬ ‫مدیر این شرکت دانش بنیان ایرانی در پایان گفت‪:‬‬ ‫«عالوه بر توانایی تامین نیاز داخل‪ ،‬شرایط صادرات نیز‬ ‫مهیاست و با توجه به اینکه این دارو منحصربه فرد است‬ ‫و فقط یک شرکت داروسازی سوئیسی ان را تولید می کند‪،‬‬ ‫برای صادرات ان تقاضاهای زیادی داده شده است‪».‬‬ ‫مدیر یکی از شرکت های دانش بنیان ایرانی از ساخت و‬ ‫تولید مهم ترین داروی سرطان سینه خبر داد که جوانان‬ ‫نخبه به تکنولوژی پیچیده ان دست یافته اند؛ این دارو را‬ ‫فقط شرکتی سوئیسی تولید می کند که به علت انحصاری‬ ‫بودن‪ ،‬امکان واردات ان مهیا نیست‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری فارس‪ ،‬نوید گودرزی‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫یکی از شرکت های دانش بنیان تولیدکنندۀ دارو اظهار‬ ‫کرد‪« :‬موفق شدیم نخستین داروی ایرانی ضدسرطان با‬ ‫تکنولوژی ‪ADC‬ها را که تا پیش از این به دلیل انحصار و‬ ‫قیمت زیاد‪ ،‬در دسترس بیماران نبود‪ ،‬به مرحلۀ تولید و‬ ‫عرضه برسانیم‪».‬‬ ‫مدیر این شرکت دانش بنیان ایرانی با اشاره به اینکه‬ ‫این دارو از تکنولوژی «‪ »ADC‬استفاده می کند‪ ،‬ادامه داد‪:‬‬ ‫«فناوری ‪ Antibody Drug Conjugates‬که به اختصار به ان‬ ‫‪ ADC‬گفته می شود‪ ،‬قادر به دارورسانی هدفمند عوامل‬ ‫سایتوتوکسیک قوی تر از داروهای شیمی درمانی رایج به‬ ‫سلول توموری برای دستیابی به کشندگی باال در سلول‬ ‫سرطانی بدون اسیب به سلول های سالم است که این‬ ‫روند منجر به بروز کمترین عارضه در افراد دچار بیماری‬ ‫‪1.Roche‬‬ ‫‪21‬‬ صفحه 21 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫کمک به گام برداشتن بیماران ضایعۀ نخاعی‬ ‫سیستــــم پــاراواک بــا به کارگیـــری مدل هــای ریاضــی از‬ ‫سیستم های اسکلتی‪-‬عضالنی و راهبردهای کنترلی‪ ،‬میزان‬ ‫انقباض عضالت فلج را در طول حرکت کنترل می کند‪.‬‬ ‫‪22‬‬ ‫به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬این‬ ‫فناوری که در انحصار شرکتی امریکایی است‪ ،‬با تالش یکی‬ ‫از شرکت های فناوری سامانه های الکترونیک عصبی در‬ ‫کشور بومی سازی شد‪.‬‬ ‫پروتز عصبی حرکتی پاراواک‪ ،‬سیستمی میکروالکترونیکی‬ ‫با کنترل تراشۀ ریزپردازنده ای است که بر مبنای سیستم‬ ‫عصبی مرکزی انسان‪ ،‬حرکت را در عضو ایجاد و کنترل‬ ‫می کند‪ .‬این سیستم قابلیت برنامه ریزی حرکتی دارد و با‬ ‫توجه به حرکت مدنظر‪ ،‬میزان انقباض را کنترل می کند‪.‬‬ ‫سیستم پاراواک با به کارگیری مدل های ریاضی از‬ ‫سیستم های اسکلتی‪-‬عضالنی و راهبرد های کنترلی‪ ،‬میزان‬ ‫انقباض عضالت فلج را در طول حرکت کنترل می کند‪.‬‬ ‫این سیستم برای ایجاد حرکت های ایستادن‪ ،‬گام‬ ‫برداشتن و نشستن بعضی از افراد دچار ضایعۀ نخاعی‬ ‫کامل در سطح پشتی به کار می رود‪ .‬عالوه بر کاربردهای‬ ‫حرکتی‪ ،‬سیستم پاراواک کاربردهای درمانی دارد و از پوکی‬ ‫استخوان‪ ،‬اتروفی عضالنی و زخم بستر جلوگیری می کند‪.‬‬ ‫همچنین سبب بهبود در وضعیت قلبی‪-‬عروقی و عملکرد‬ ‫سیستم گوارش بیمار می شود‪.‬‬ ‫شرکتی امریکایی با قیمتی بین ‪ 13‬تا ‪ 15‬هزار دالر این‬ ‫محصول را تولید می کند و به فروش می رساند‪ ،‬اما به ازای‬ ‫تولید هر نمونه از سیستم ایران ساخت ان تقریبا ً‪13‬هزار‬ ‫دالر صرفه جویی ارزی شکل می گیرد‪ .‬هر بیمار ضایعۀ‬ ‫نخاعی پاراپلژیک نیاز به سیستم مجزایی دارد‪ .‬افرادی که‬ ‫دچار ضایعه نخاعی اند‪ ،‬عالوه بر مشکالت حرکتی‪ ،‬در اثر‬ ‫بی تحرکی دچار عوارضی از قبیل پوکی استخوان‪ ،‬اتروفی‬ ‫عضالنی‪ ،‬سفتی مفاصل‪ ،‬زخم بستر‪ ،‬خشکی مفاصل و‬ ‫نارسایی های کلیوی و قلبی و عروقی می شوند‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬این افراد کنترل ادرار ندارند و عمل دفعشان با‬ ‫مشکل مواجه است‪ .‬ضمن اینکه دچار افسردگی می شوند‬ ‫و نگهداری شان برای خانواده مشکل و هزینه بر است‪.‬‬ ‫به همین دلیل‪ ،‬همیشه دستیابی به روشی برای رفع‬ ‫معلولیت و عوارض ناشی از ان‪ ،‬هدف بسیاری از تحقیقات‬ ‫علمی بوده است‪.‬‬ ‫مسئلۀ ضایعۀ نخاعی و جلوگیری از عوارض ناشی از ان‪،‬‬ ‫از مسائل جدی در حوزۀ سالمت در سطح بین المللی است‪.‬‬ ‫تاکنون برای ایجاد حرکت در افراد فلج روش های مختلفی‬ ‫مطرح شده است‪ .‬یکی از روش های مرسوم استفاده از‬ ‫اسکلت های رباتیک است‪ .‬این ربات ها روی عضو فلج قرار‬ ‫می گیرد و سبب حرکت پسیو در عضو می شود‪.‬‬ ‫از روش های رایج دیگر برای ایستادن شخص معلول و‬ ‫ایجاد تحرک‪ ،‬استفاده از وسایل مکانیکی مانند ویلچر‬ ‫ایستاست‪ .‬این وسایل تحرک بسیار محدودی در عضو ایجاد‬ ‫می کند‪ .‬روش دیگر مبتنی بر بازسازی اعصاب صدمه دیده‬ ‫است؛ این روش هنوز در مرحلۀ تحقیقات بنیادین است و‬ ‫به محیط های کلینیکی راه پیدا نکرده است‪.‬‬ ‫استفاده از فناوری عصبی نیز از روش های بالقوۀ موثر‬ ‫برای رفع مشکالت حرکتی در افراد دچار ضایعۀ نخاعی و‬ ‫جلوگیری از عوارض ناشی از ضایعه است‪.‬‬ ‫هدف این فناوری‪ ،‬طراحی و ساخت ابزار میکروالکترونیکی‬ ‫است که با ارتباط مستقیم با سیستم عصبی مرکزی یا‬ ‫اعصاب محیطی‪ ،‬کنترل خارجی ارگان های بدن را به عهده‬ ‫می گیرد‪ .‬این فناوری در طرح کالن فناوری ساخت سیستم‬ ‫عصبی پاراواک استفاده شده است‪.‬‬ ‫این محصول ایرانی به دلیل کارایی زیاد و قیمت مناسب‬ ‫شرایط خوبی برای صادرات دارد و پس از اخذ استانداردهای‬ ‫بین المللی و دریافت تاییدیه های معتبر جهانی به کشورهای‬ ‫دیگر‪ ،‬به ویژه کشورهای همسایه‪ ،‬صادر خواهد شد‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬این محصول در بیمارستان رفیده‪ ،‬موسسه‬ ‫اموزشی رعد‪ ،‬سازمان بهزیستی گلستان‪ ،‬انجمن معلولین‬ ‫ضایعه نخاعی استان مازندران‪ ،‬انجمن خیریه صابرین و‬ ‫برای افراد حقیقی استفاده می شود‪ .‬این شرکت می تواند‬ ‫ساالنه ‪ 200‬دستگاه تولید و روانۀ بازار کند‪.‬‬ ‫تعیین الگوی بهینۀ حرکت برای گام برداشتن افراد دچار‬ ‫ضایعۀ نخاعی‪ ،‬حرکت برخاستن از صندلی چرخ دار در افراد‬ ‫فلج پایین تنه‪ ،‬امنیت نرم افزاری و سخت افزاری سیستم‬ ‫و ابعاد و توان مصرفی پایین‪ ،‬از جمله مزایای این محصول‬ ‫ایران ساخت است‪.‬‬ صفحه 22 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫تولید دستگاه تثبیت کنندۀ بافت قلب توسط‬ ‫محققان ایرانی‬ ‫یکی از شرکت های دانش بنیان با دریافت تسهیالت‬ ‫سرمایه در گردش از صندوق پژوهش و فناوری سالمت‬ ‫ثامن و تامین بخشی از هزینه ها‪ ،‬موفق به تولید دستگاه‬ ‫تثبیت کنندۀ بافت قلب شد ‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫سالمت ثامن‪ ،‬شرکت دانش بنیان «الکترومد پرشین‬ ‫توس» در زمینۀ تولید تجهیزات پزشکی فناورانه فعالیت‬ ‫ارائۀ محصولی جدید برای تشخیص و درمان‬ ‫بیماری های مغزی‬ ‫محققان کشور محصولی ایران ساخت برای تشخیص و‬ ‫درمان بیماری های مرتبط با روان تولید کردند‪.‬‬ ‫به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬این‬ ‫محصول برنامه ای جامع است که تصاویر سیستم مغز و‬ ‫اعصاب را ارزیابی می کند و پس از ان‪ ،‬پروتکل درمانی دقیق‬ ‫و متناسب با هر فرد را ارائه می دهد‪ .‬نام این محصول‬ ‫می کند و دستگاه تثبیت کنندۀ بافت قلب (اختاپوس)‬ ‫محصول تولیدی این شرکت دانش بنیان است‪.‬‬ ‫این محصول با ایجاد مکش روی سطح قلب سبب‬ ‫تثبیت موضعی بافت این عضو می شود‪ .‬ثابت کننده های‬ ‫بافت قلب ابزار اصلی در روند عمل بای پس عروق کرونر‬ ‫بدون پمپ است که سبب کاهش حرکت و جابه جا نشدن‬ ‫قلب به صورت موضعی می شوند‪.‬‬ ‫اختاپوس یا اتصاالت ‪ LS‬اتصال هایی اند که در عمل های‬ ‫جراحی قلب بسته و باز استفاده می شوند‪ .‬این اتصال ها به‬ ‫برقراری جریان خون کمک می کنند‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬در مواقعی‬ ‫که جریان خون کافی وجود نداشته باشد‪ ،‬می توان از این‬ ‫نوع اتصاالت موقت استفاده کرد‪ .‬این محصول کلمپ هایی‬ ‫در رنگ های ابی و قرمز دارد که برای قطع و وصل کردن‬ ‫جریان خون استفاده می شود‪.‬‬ ‫شرکت الکترومد پرشین توس تمامی قطعات محصول را‬ ‫به صورت داخلی و درون سازمانی تولید می کند‪ .‬همچنین‬ ‫تمامی مراحل مونتاژ در این مجموعه انجام می شود‪.‬‬ ‫به دلیل وابسته نبودن این محصول به بازارهای خارجی‪،‬‬ ‫مشکالت ناشی از تحریم ها تاثیر چندانی در روند تولید این‬ ‫مجموعه نداشته و به طور مستمر در حال عرضۀ محصول‬ ‫به جامعۀ علوم پزشکی ایران‪ ،‬ازجمله بیمارستان های‬ ‫خصوصی‪ ،‬دولتی و نیمه خصوصی فعال در زمینۀ جراحی‬ ‫قلب است‪.‬‬ ‫«سایکورادیولوژی» است که در ان‪ ،‬روند درمانی فردمحور‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫با تصویربرداری از مغز و اعصاب مجموعه ای از داده ها از هر‬ ‫فرد به دست می اید که شامل تصاویر ساختاری‪ ،‬عملکردی‬ ‫و ارتباطات ساختاری و عملکردی است‪ .‬این تصاویر به کمک‬ ‫ام ارای _ یکی از روش های پیشرفتۀ تصویربرداری _ ثبت‬ ‫و پس از ارزیابی نواحی اسیب دیده در هر بیمار مشخص‬ ‫می شود‪ .‬سپس‪ ،‬بر اساس ویژگی های فردی هر بیمار‪ ،‬مانند‬ ‫نوع بیماری‪ ،‬ناحیۀ اسیب دیده در مغز و حتی شکل سر‪،‬‬ ‫پروتکل درمانی مناسب برای او پیشنهاد می شود و تحت‬ ‫درمان قرار می گیرد‪.‬‬ ‫این برنامه به عنوان ابزار کمک تشخیصی در خدمت‬ ‫متخصصان بالینی قرار می گیرد تا تشخیصی دقیق تر‬ ‫داشته باشند‪ .‬ارائۀ خدمات تشخیصی‪ ،‬تشخیص افتراقی‬ ‫بین بیماری ها و ارائۀ درمان موثرتر‪ ،‬از قابلیت های این‬ ‫برنامۀ ایران ساخت است‪.‬‬ ‫محققان در تولید ان از همگرایی فناوری ها استفاده کردند‬ ‫و متخصصان حوزه های مختلف در کنار یکدیگر گرد امدند‬ ‫تا با کنار هم قرار دادن دانش و علم‪ ،‬این محصول درمانی‬ ‫تولید شود‪ .‬هوش مصنوعی یکی از فناوری های به کاررفته‬ ‫در ان است‪.‬‬ ‫‪23‬‬ صفحه 23 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫بیست طرح برای هوشمندسازی ابزار تولید‬ ‫گیاهان دارویی اجرایی شد‬ ‫برای رونق دادن به صنعت گیاهان دارویی باید از ابزار‬ ‫هوشمند و ماشین االت مکانیکی استفاده کرد‪ .‬این کار با‬ ‫حمایت معاونت علمی و فناوری طی دو سال اخیر اجرایی‬ ‫شده و به رشد سطح زیرکشت و افزایش تولید این‬ ‫محصوالت کمک کرده است‪.‬‬ ‫‪24‬‬ ‫روش تولید سنتی گیاهان دارویی از دیرباز در کشور‬ ‫وجود داشته است و همچنان نیز در برخی استان ها ادامه‬ ‫دارد؛ اما این روش قدیمی وقت گیر است و کارایی چندانی‬ ‫ندارد‪ .‬در روزهایی که زندگی با شتاب زیادی می گذرد و‬ ‫استفاده از فناوری های نوین شیوۀ زندگی را تغییر داده‬ ‫است‪ ،‬صنایع به دنبال اجرای طرح های توسعه ای با کمک‬ ‫هوشمندسازی و ابزار مکانیکی اند‪ .‬صنعت گیاهان دارویی‬ ‫هم در این میدان پرشتاب در تکاپو است تا با استفاده‬ ‫از طرح های توسعۀ مکانیزاسیون گیاهان دارویی‪ ،‬از‬ ‫این قافله عقب نماند و تجهیزات کافی برای تولید این‬ ‫محصوالت را فراهم کند‪ .‬ستاد توسعۀ فناوری های‬ ‫گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری نیز با تسریع و تسهیل این اتفاق‬ ‫در دو سال اخیر‪ ،‬از بیست طرح توسعۀ مکانیزاسیون‬ ‫گیاهان دارویی در کشور حمایت کرده است‪ .‬طرح هایی‬ ‫تولید مادۀ موثرۀ دارویی به یاری درمان ضایعات‬ ‫پوستی امد‬ ‫چون «ماشین برداشت گل محمدی»‪« ،‬ماشین سورت و‬ ‫بسته بندی پیاز زعفران»‪« ،‬توسعۀ مکانیزاسیون کاشت‬ ‫پیاز زعفران»‪« ،‬توسعه و تکمیل ماشین های برداشت‬ ‫گل زعفران»‪« ،‬دستگاه پاک کنندۀ گل زعفران با سیستم‬ ‫پردازش نور»‪« ،‬دستگاه های خشک کن و بسته بندی‬ ‫زعفران»‪« ،‬مکانیزاسیون کشت زیره سبز در خراسان» و‬ ‫«مکانیزاسیون کشت سیاه دانه و زیره در استان گلستان»‬ ‫از جملۀ این طرح هاست‪.‬‬ ‫«تکمیل ماشین برداشت بابونه در پردیس ابوریحان‬ ‫دانشگاه تهران»‪« ،‬تکمیل ماشین برداشت چای ترش»‪،‬‬ ‫«تغییرات ماشین کاشت نشایی با رویکرد کاشت نشای‬ ‫گیاهان دارویی»‪« ،‬ساخت ماشین کاشت موسیر با ایجاد‬ ‫تغییراتی در سیب زمینی کار»‪« ،‬فراوری موسیر با استفاده‬ ‫از دستگاه پوست کن و خشک کن اختصاصی»‪« ،‬دستگاه‬ ‫شست وشو‪ ،‬سورت و خشک کن ریشۀ گیاهان دارویی» و‬ ‫«دستگاه جداکننده‪ ،‬بوجاری و سورت گیاهان دارویی» از‬ ‫دیگر طرح هایی اند که از ان ها حمایت شده است‪.‬‬ ‫همچنین این ستاد برنامه های متعددی برای افزایش‬ ‫تولید گیاهان دارویی دارد که در این زمینه می توان از‬ ‫طرح های «اولویت بندی کشت گیاهان دارویی در مناطق‬ ‫مختلف بر اساس مزایا و ظرفیت های منطقه ای»‪« ،‬توسعۀ‬ ‫گیاهان دارویی حوضۀ دریاچه ارومیه»‪« ،‬کشت و توسعۀ‬ ‫گیاهان دارویی در سه هزار هکتار دشت سیستان»‪« ،‬ایجاد‬ ‫باغ الگویی گیاهان دارویی گرمسیری و تولید نهاده های‬ ‫تکثیری» و «توسعۀ کشت گیاهان دارویی با تغییر الگوی‬ ‫کشت با تاکید بر گیاهان دارویی کم اب خواه» نام برد‪.‬‬ ‫با نگاهی به وضعیت کشت و تولید گیاهان دارویی طی‬ ‫سال های اخیر‪ ،‬می توان روند روبه رشد سطح زیرکشت و‬ ‫افزایش تولید گیاهان دارویی را مشاهده کرد‪ .‬این اتفاقات‬ ‫حاصل تزریق نواوری و فناوری به صنعت گیاهان دارویی‬ ‫کشور و استفاده از توان دانشی شرکت های دانش بنیان‬ ‫و خالق است‪.‬‬ ‫شرکتی دانش بنیان موفق به تولید مادۀ موثرۀ دارویی‬ ‫شد که در درمان زگیل‪ ،‬به ویژه زگیل های تناسلی و‬ ‫ضایعات پوستی سرطانی‪ ،‬تاثیر غیرمستقیم دارد‪.‬‬ ‫کرم موضعی ایمیکویمود با نام تجاری «الدارا» در‬ ‫درمان زگیل و ضایعات پوستی سرطانی استفاده‬ ‫می شود‪ .‬ایمیکویمود تنظیم کنندۀ پاسخ ایمنی است‬ ‫و اثر ضدویروسی مستقیم ندارد‪ ،‬بلکه سبب تحریک‬ ‫سیتوکین هایی مانند اینترفرون الفا می شود و از این‬ ‫طریق با ویروس مقابله می کند‪.‬‬ ‫ارمین دادگر‪ ،‬مدیرعامل شرکت دانش بنیان «نیکان‬ ‫اکسیرباختر»‪ ،‬از تجاری سازی این مادۀ موثره در کاهش‬ ‫ضایعه های پوستی گفت و ادامه داد‪« :‬ایمیکویمود مادۀ‬ ‫موثرۀ دارویی و پرکاربردی در حوزۀ سالمت است‪ .‬این‬ صفحه 24 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫مادۀ دارویی برای درمان زگیل های خارجی در افراد بیشتر‬ ‫از ‪ ۱۲‬سال به کار می رود‪ .‬معموال ً برای درمان زگیل از نوع‬ ‫کرمی این فراوردۀ دارویی هم زمان با درمان های دیگر‬ ‫استفاده می شود‪».‬‬ ‫این دارو نوعی اصالح کنندۀ پاسخ ایمنی است و برای‬ ‫درمان انواع خاصی از رشد خارجی سلول های پوستی‬ ‫استفاده می شود که شامل رشدهای پیش سرطانی نوع‬ ‫خاصی از سرطان پوست موسوم به سرطان سلول بازال‬ ‫سطحی و زگیل های قسمت خارجی بدن می شود‪ .‬این‬ ‫دارو فعالیت مستقیم ضدویروسی ندارد‪ .‬این شرکت‬ ‫دانش بنیان در زمینۀ دارو و فراورده های پیشرفتۀ حوزۀ‬ ‫تشخیص و درمان فعالیت می کند و توانسته است‬ ‫داروهای اثربخش در کاهش عالئم و درمان عارضه های‬ ‫خاص پوست را تجاری سازی کند‪ .‬پیش از این‪ ،‬مادۀ‬ ‫موثرۀ داروی ایمیکویمود از چین‪ ،‬المان و امریکا وارد‬ ‫ایران می شد‪ ،‬اما فعاالن فناور این شرکت دانش بنیان‬ ‫توانستند سنتز مادۀ موثرۀ دارویی ایمیکویمود را با‬ ‫یک ششم قیمت وارداتی در ایران بومی سازی کنند‪.‬‬ ‫برای گیاهان دارویی ‪ 120‬استاندارد ملی به ثبت‬ ‫رسید؛ اصالح قوانین و مقررات‬ ‫مجوزها باید با سخت گیری بیشتری صادر شود‪.‬‬ ‫مراحل مختلف صدور مجوز عبارتند از‪ :‬پروانۀ بهره برداری‪،‬‬ ‫تولید بذر استاندارد‪ ،‬تولید فراورده ها و محصوالت نهایی‬ ‫م از حوزۀ دام پزشکی‪ ،‬سموم‪ ،‬افت کش ها‪ ،‬داروها و‬ ‫اع ّ‬ ‫فراورده های گیاهی و سنتی مربوط به سازمان های مختلف‬ ‫ازجمله وزارت جهاد کشاورزی‪ ،‬وزارت صنعت‪ ،‬معدن‬ ‫و تجارت‪ ،‬موسسۀ ثبت و گواهی بذر و نهال‪ ،‬سازمان‬ ‫دام پزشکی‪ ،‬سازمان حفظ نباتات کشور و سازمان غذا و‬ ‫دارو‪ .‬در سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی نیز بر‬ ‫سامان دهی فرایندها و ساختارهای نظارت و ارزیابی بر‬ ‫تمامی فعاالن و فعالیت های حوزۀ گیاهان دارویی و طب‬ ‫سنتی تاکید ویژه ای شده است؛ به همین دلیل‪ ،‬ستاد‬ ‫توسعۀ فناوری های گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری دستگاه های‬ ‫مرتبط‪ ،‬اقدامات موثری در ساده سازی و اصالح قوانین و‬ ‫مقررات مربوطه انجام داده است‪.‬‬ ‫از این میان‪ ،‬می توان به تصویب و ابالغ دستورالعمل‬ ‫اجرایی ثبت داروهای طبیعی و طب سنتی مصرفی در‬ ‫دام پزشکی در سازمان دام پزشکی‪ ،‬ابالغ دستورالعمل‬ ‫اجرایی ثبت فراوردۀ نهایی داروی سنتی زالوی طبی‬ ‫توسط ادارۀ کل فراورده های طبیعی سازمان غذا و دارو‬ ‫و ساده سازی و الکترونیک کردن مقررات ثبت داروها و‬ ‫فراورده های گیاهی و ‪ ...‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫ستاد برای سهولت و ایجاد شفافیت برای متقاضیانی‬ ‫که به دنبال دریافت مجوزهای الزمند‪ ،‬با همکاری ادارۀ‬ ‫کل فراورده های طبیعی سازمان غذا و دارو و دفتر طرح‬ ‫ملی گیاهان دارویی‪ ،‬در حال ایجاد زیرساخت های پنجره‬ ‫و سامانۀ واحد الکترونیکی صدور مجوزهاست که‬ ‫به زودی به نتیجه خواهد رسید‪.‬‬ ‫با تالش نهادهای مرتبط‪ ،‬تاکنون ‪ 120‬استاندارد ملی برای‬ ‫گیاهان دارویی و داروهای گیاهی ثبت شده است که این‬ ‫کار به ارتقای کیفیت تولیدات منجر می شود‪.‬‬ ‫ستاد توسعۀ علوم و فناوری های گیاهان دارویی و طب‬ ‫سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و شبکۀ‬ ‫ملی پژوهش و فناوری گیاهان دارویی در همکاری موثری‬ ‫با سازمان ملی استاندارد‪ ،‬در تالشند با ساده سازی و اصالح‬ ‫قوانین و مقررات‪ ،‬صدور مجوزهای مورد نیاز در این حوزه‬ ‫را تسهیل کنند‪ .‬این تالش ها تاکنون منجر به ثبت ‪120‬‬ ‫عنوان استاندارد در سازمان ملی استاندارد شده است‪.‬‬ ‫یکی از ضروریات برای ارتقای کیفیت تولیدات در هر‬ ‫صنعتی‪ ،‬دریافت مجوزهای خاص است‪ .‬حوزۀ گیاهان‬ ‫دارویی و طب سنتی نیز از این قاعده مستثنی نیست‬ ‫و با توجه به سروکار داشتن با سالمت فرد و جامعه‪،‬‬ ‫‪25‬‬ صفحه 25 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫بیماران از راه دور خدمات توان بخشی‬ ‫دریافت می کنند‬ ‫با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طرح‬ ‫کالن ملی فناوری با عنوان توسعۀ فناوری های توان بخشی‬ ‫از راه دور اجرایی شد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫طرح کالن ملی توسعه فناوری های توان بخشی از راه‬ ‫دور‪ ،‬کاهش هزینه و زمان رفت وامدهای مکرر برای‬ ‫بیمار‪ ،‬افزایش ازادی عمل برای درمانگر و بیمار‪ ،‬تدوین‬ ‫برنامه های توان بخشی تخصصی برای گروه بیماران‬ ‫پارکینسون‪ ،‬سکتۀ مغزی و فلج مغزی و ارزیابی بالینی‬ ‫محصول پیش از ورود به بازار را به همراه دارد‪ .‬این‬ ‫پروژۀ ملی با حمایت معاونت علمی و فناوری و توسط‬ ‫مرکز تحقیقات فناوری های توان بخشی هوشمند جواد‬ ‫موفقیان (دانشگاه صنعتی شریف) اجرایی شده است‪.‬‬ ‫این طرح درصدد است با به کارگیری فناوری های جدید‪،‬‬ ‫ارائۀ خدمات را به خانۀ بیمار ببرد و نقش درمانگر را از‬ ‫شکل حضوری به نظارت کننده تغییر دهد تا درمانگر به‬ ‫کمک ان بتواند هم زمان به تعداد بیشتری از بیماران‬ ‫ازمایش ساده ای که زوال عقل را پنج سال‬ ‫زودتر تشخیص می دهد‬ ‫خدمات رسانی کند و بیمار نیز به مراجعۀ دائم به کلینیک‬ ‫نیاز نداشته باشد‪.‬‬ ‫توان بخشی‪ ،‬مانند فیزیوتراپی‪ ،‬کاردرمانی‪ ،‬گفتاردرمانی‬ ‫و غیره‪ ،‬در کنار دارو و جراحی‪ ،‬یکی از روش های درمان‬ ‫بیماری هاست‪ .‬با توجه به افزایش سن جامعه‪ ،‬نیاز به‬ ‫این خدمات هر روز بیشتر می شود‪ .‬همچنین خدمات‬ ‫این حوزه به صورت سنتی نیازمند مراجعۀ بیمار به‬ ‫کلینیک است که این موضوع دسترسی به این خدمات‬ ‫را محدود می کند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬اجرایی شدن این طرح‬ ‫کالن به بیماران کمک می کند تا با صرف هزینه و وقت‬ ‫کمتر نیازهای درمانی خود را پاسخ دهند‪.‬‬ ‫همۀ کلینیک های توان بخشی کشور مشتری بالقوۀ‬ ‫این محصولند و در حال حاضر‪ ،‬توان بخشی از راه دور‬ ‫در کلینیک مرکز موفقیان‪ ،‬کلینیک توانبخشی بهروزی‬ ‫(تهران)‪ ،‬کلینیک توانبخشی دریا (تهران)‪ ،‬کلینیک‬ ‫توانبخشی یارا (تهران)‪ ،‬بیمارستان نیکان (تهران) و‬ ‫کلینیک توانبخشی اوای امید (شیراز) استفاده می شود‪.‬‬ ‫این محصول با کیفیت و با فناوری مناسب ایران ساخت‬ ‫شده‪ ،‬به همین دلیل‪ ،‬صادرات ان به راحتی امکان پذیر‬ ‫است و قطعا ً مشتریان زیادی در دنیا خواهد داشت‪.‬‬ ‫مجریان این طرح به دنبال اخذ پروانۀ قطعی تولید از‬ ‫ادارۀ کل تجهیزات پزشکی اند تا پس از ان برای اغاز فرایند‬ ‫صادرات این محصول نیز اقدام کنند‪.‬‬ ‫بخش عمده ای از فناوری طراحی و ساخت این دستگاه‬ ‫مربوط به حوزۀ نرم افزاری محصول است‪ .‬به همین دلیل‬ ‫شرکت تولیدکننده هیچ محدودیتی در حجم تولید ندارد‬ ‫و پیش بینی می شود میزان تولید ان در سه سال اینده‪،‬‬ ‫هر سال‪ ،‬سه برابر شود‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬سی دستگاه برای‬ ‫مرکز موفقیان تولید شده که به صورت پایلوت در حال‬ ‫ارائۀ خدمات توان بخشی از راه دور است و ده دستگاه نیز‬ ‫برای مشتریان خصوصی تولید شده است‪.‬‬ ‫دانشمندان ازمایش خون ساده ای را توسعه داده اند‬ ‫که پنج سال قبل از ظهور عالئم‪ ،‬بیماری زوال عقل را‬ ‫تشخیص می دهد‪.‬‬ ‫به گزارش دیلی میل‪ ،‬کارشناسان المانی می گویند به‬ ‫کمک ازمایش سادۀ خون می توان بیماری زوال عقل‬ ‫را پنج سال زودتر تشخیص داد‪ .‬هنگامی که اولین‬ ‫عالئم زوال عقل ظاهر می شود‪ ،‬بیماران دچار اسیب‬ ‫مغزی می شوند‪ ،‬اما دانشمندان می گویند ممکن است‬ ‫به زودی بتوانند این بیماری را سریع تشخیص دهند‪.‬‬ ‫این موضوع درمان بیماران را سرعت می بخشد و به کند‬ ‫شدن وضعیت کمک می کند‪.‬‬ ‫دانشمندان مرکز المانی بیماری های عصبی می گویند که‬ صفحه 26 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫اکنون‪ ،‬سه نشانگر زیستی را شناسایی کرده اند که ممکن‬ ‫است عالمت های هشداردهنده ای باشند که نشان دهند‬ ‫فرد از این بیماری رنج می برد‪ .‬بر اساس امارهای موجود‪ ،‬در‬ ‫انگلیس حدود ‪ ۸۵۰‬هزار نفر مبتال به زوال عقل هستند و‬ ‫‪ 6/2‬میلیون نفر در ایاالت متحده به این بیماری مبتالیند‪.‬‬ ‫عوامل زیادی در شروع زوال عقل موثرند‪ ،‬ازجمله سن‪،‬‬ ‫وضعیت سالمتی و شیوه زندگی؛ بنابراین افزایش خطر‬ ‫داروی ایرانی درمان ارتریت روماتوئید‬ ‫رونمایی شد‬ ‫شرکتی دانش بنیان داروی اناکینرای تزریقی برای درمان‬ ‫ارترید روماتویید را تولید و رونمایی کرد‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری مهر‪ ،‬یکی از شرکت های دانش بنیان‪،‬‬ ‫داروی بیوسیمیالر حاوی مادۀ فعال دارویی «اناکینرا» را‬ ‫که نوعی سیتوکین _ عامل سرکوب کنندۀ ایمنی _ به‬ ‫شمار می رود‪ ،‬به تولید رساند‪ .‬این دارو در ترکیب با‬ ‫داروی متوترکسات‪ 1‬برای درمان نشانه ها و عالئم بیماری‬ ‫روماتوئید ارتریت در بزرگساالن کاربرد دارد‪.‬‬ ‫بدن انسان در برابر بیماری های روماتویید ارتریت‬ ‫و سندرم وابسته به کرایوپیرین و بیماری های استیل‪،‬‬ ‫مقادیر زیاد سیتوکین‪ ،‬به نام اینترلوکین‪ ۱-‬تولید می کند‬ ‫که موجب اثار مضری همچون التهاب و بروز عالیم بیماری‬ ‫می شود؛ ازاین رو‪ ،‬به طور معمول بدن ما پروتئین هایی برای‬ ‫سرکوب این اثار مضر تولید می کند که اناکینرا مادۀ فعال‬ ‫استفاده از میکروارگانیزم ای کوالی‪ 2‬تولید شده است‪.‬‬ ‫سیتوکین ها یا عامل سرکوب کنندۀ ایمنی‪ ،‬پروتئین هایی‬ ‫‪1.Methortrexate‬‬ ‫‪2.E-coli‬‬ ‫به این معنا نیست که فرد قطعا ً دچار زوال عقل می شود‪.‬‬ ‫بااین حال‪ ،‬هشدار اولیه دربارۀ افزایش خطر می تواند از‬ ‫ابتال به زوال عقل جلوگیری کند یا ان را به تاخیر بیندازد‪،‬‬ ‫زیرا به افراد اجازه می دهد برای هرگونه مشکل بهداشتی‪،‬‬ ‫از جمله فشار خون باال یا سطح کلسترول به دنبال درمان‬ ‫باشند؛ عالوه بر این‪ ،‬به ان ها در اصالح شیوه زندگی از‬ ‫طریق ورزش منظم و تغذیۀ سالم کمک می کند‪.‬‬ ‫هستند که بدن می سازد‪ .‬این پروتئین ها هماهنگ کنندۀ‬ ‫ارتباطات بین سلولی اند و به کنترل فعالیت های سلولی‬ ‫کمک می کنند‪ .‬این دارو برای بیمارانی تجویز می شود که‬ ‫پاسخ ان ها به داروی متوترکسات برای درمان روماتوئید‬ ‫ارتریت‪ ،‬به اندازۀ کافی خوب نبوده است‪.‬‬ ‫این دارو برای درمان نشانه ها و عالئم التهاب مرتبط‬ ‫با بیماری های راش‪ ،‬درد مفصلی‪ ،‬تب‪ ،‬سردرد‪ ،‬خستگی‬ ‫در بزرگ ساالن و کودکان هشت ماه به باال کاربرد دارد‪.‬‬ ‫همچنین این دارو برای درمان بیماری التهابی با درگیری‬ ‫چند ارگان در دورۀ نوزادی که سندرم عصبی پوستی‬ ‫مفصلی مزمن در شیرخواران نام دارد‪ ،‬کاربرد دارد و در‬ ‫فرم تزریقی است‪.‬‬ ‫یکی از شرکت های دانش بنیان دارویی مورد تایید‬ ‫معاونت علمی و فناوری‪ ،‬این دارو را به تولید رسانده و‬ ‫اکنون در داروخانه ها موجود است‪.‬‬ ‫مجتبی زارع مهرجردی‪ ،‬مدیر طرح های کالن ملی‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی در مراسم رونمایی از داروی‬ ‫اناکینرا اظهار کرد‪« :‬مجموعه کمک های ما به محصوالت‬ ‫دانش بنیان چند بخش بوده و بخشی از ان مربوط به‬ ‫اثبات تکنولوژی است‪ .‬ممکن است شرکت ها در فرایند‬ ‫تولید دچار شکست شوند و معموال ً سهم معاونت علمی‬ ‫و ستادها در این قسمت بیشتر است‪».‬‬ ‫مدیر طرح های کالن ملی صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫تصریح کرد‪« :‬این صندوق از ورود محصوالت شرکت های‬ ‫دانش بنیان به بازار حمایت می کند‪ .‬به این محصول نیز‬ ‫‪ ١٠‬میلیارد تومان کمک کردیم تا تجاری سازی و خط تولید‬ ‫ان راه اندازی شود‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬این یکی از مجموعه طرح های کالن ملی بود‬ ‫که از ان حمایت کردیم و تعداد طرح های کالن ملی که‬ ‫از ان ها پشتیبانی کرده ایم‪ ،‬به ‪ ١٣۵‬عدد رسیده است‪».‬‬ ‫‪27‬‬ صفحه 27 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫اپلیکیشن جدید برای مدیریت فشار خون‬ ‫عرضه شد‬ ‫برنامه ای به نام «هلوهارت» که در قالب اپلیکیشن روی‬ ‫گوشی های هوشمند نصب می شود‪ ،‬به اندازه گیری فشار‬ ‫خون و مدیریت ان کمک می کند‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ورج‪ ،‬افرادی که‬ ‫فشار خون باالیی دارند‪ ،‬می توانند از نوعی اپلیکیشن‬ ‫شبیه سازی عمیق مغز برای مقابله با‬ ‫پارکینسون‬ ‫‪28‬‬ ‫جراحــان مغــز از ســال ها قبــل بــرای مقابلــه بــا بیمــاری‬ ‫پارکینســون بــه دنبــال شناســایی زودهنــگام ان بوده اند‪.‬‬ ‫شبیه ســازی عمیــق فرایندهــای مغــز بــه ایــن موضــوع‬ ‫کمــک می کنــد‪.‬‬ ‫به گــــــزارش نیواطلـــس‪ ،‬بــــرای شبیـــه ســـازی عمیــــق‬ ‫فرایندهای مغز جریان الکتریکی مالیم به بخش هایی‬ ‫از ان منتقل می شود تا نشانه های کاهش عالئم حرکتی‬ ‫در مغز شناسایی شوند‪.‬‬ ‫محققان برای ارتقای این فناوری و شناسایی سریع تر‬ ‫شکل گیری پارکینسون در مغز‪ ،‬سلول های خاصی را‬ ‫هدف قرار داده اند که به نظر می رسد اثار درمان ان ها‬ ‫جدی تر بوده است و موجب کند شدن روند رشد‬ ‫تلفن همراه برای کنترل ان و جلوگیری از به خطر افتادن‬ ‫سالمت خود استفاده کنند‪ .‬هلوهارت کنترل وضعیت‬ ‫فشار خون به طور مرتب را امکان پذیر می کند و عالوه بر‬ ‫این‪ ،‬می توان از ان برای اندازه گیری وزن‪ ،‬بررسی فعالیت‬ ‫فیزیکی و دریافت رهنمودهایی در زمینۀ مدیریت فشار‬ ‫خون استفاده کرد‪.‬‬ ‫حدود نیمی از افراد بزرگ سال در امریکا با مشکل فشار‬ ‫خون دست به گریبانند‪ ،‬اما تنها شرایط یک چهارم این‬ ‫افراد تحت کنترل است و نتیجۀ این موضوع‪ ،‬افزایش‬ ‫احتمال ابتالی افراد به بیماری هایی همچون سکته های‬ ‫قلبی و مغزی است‪.‬‬ ‫ً‬ ‫برنامۀ یادشده مستقیما اطالعات مربوط به فشار خون را‬ ‫در دسترس کاربران قرار می دهد و به طور خودکار به کاربران‬ ‫راهبردهایی را پیشنهاد می کند تا بتوانند از افزایش فشار‬ ‫خونشان جلوگیری کنند‪ .‬این راهبرد ها مبتنی بر تبعیت‬ ‫از رژیم های غذایی مناسب‪ ،‬انجام تمرینات ورزشی و‬ ‫مانند این هاست‪.‬‬ ‫پارکینسون می شود‪ .‬در این روش از طریق جراحی‪،‬‬ ‫سیم های بسیار باریکی به بخش هایی از مغز متصل‬ ‫می شوند و پالس های الکتریکی مالیم را به قسمت هایی‬ ‫از مغز که مسئول مدیریت حرکت ها هستند‪ ،‬منتقل‬ ‫می کنند‪ .‬این روش درمانی که از سال ‪ ۱۹۹۷‬ابداع شده‬ ‫است‪ ،‬سبب افزایش سطح دوپامین مغز می شود و‬ ‫سرعت پیشرفت بیماری پارکینسون را کند می کند‪.‬‬ ‫روش یادشده باید به طور مداوم استفاده شود تا جلوی‬ ‫رشد بیماری پارکینسون را بگیرد‪.‬‬ ‫محققان دانشگاه کارنگی ملون برای ارتقای این روش‪،‬‬ ‫مجموعۀ خاصی از سلول های عصبی به نام گلوبوس‬ ‫پالیدوس‪ 1‬را با انفجارهای کوچک تحریک الکتریکی کردند‬ ‫و بر مبنای ازمایش های انجام شده به این شیوه روی‬ ‫موش ها‪ ،‬معتقدند روش یادشده چهار برابر روش های‬ ‫مشابه قبلی کارایی دارد‪ .‬بازۀ زمانی اجرای این روش‬ ‫درمانی دوازده ماه است‪.‬‬ ‫‪1.Globus pallidus‬‬ صفحه 28 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫طراحی بازی موبایلی برای سالمندان برای‬ ‫جلوگیری از الزایمر‬ ‫محققــان کشــور در گروهــی اســتارتاپی موفــق بــه طراحــی‬ ‫بــازی موبایلــی بــرای ســالمندان شــدند کــه از الزایمــر‬ ‫جلوگیــری می کنــد‪.‬‬ ‫به گزارش ستاد توسعۀ علوم و فناوری های شناختی‪،‬‬ ‫دکتر مصطفی الماسی‪ ،‬عضو هیئت علمی دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی ایران‪ ،‬با اشاره به اینکه انجام تمرینات شناختی‬ ‫و بازی کردن برای سالمت مغز و پیشگیری از بیماری‬ ‫الزایمر موثر است‪ ،‬گفت‪« :‬مداخالت شناختی می تواند‬ ‫سبب جلوگیری از کاهش عملکرد شناختی و افرایش‬ ‫توانایی های شناختی در سالمندان شود‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه بیماری الزایمر نوعی بیماری عصبی است‬ ‫که کارکردهای شناختی فرد را تخریب می کند و در مراحل‬ ‫پیشرفت سبب معلولیت می شود‪ ،‬گفت‪« :‬الزایمر صرفا ً‬ ‫واکسن سرطان پستان به مرحلۀ ازمایش‬ ‫انسانی رسید‬ ‫فراموشی سادۀ روزانه نیست‪ ،‬بلکه این بیماری حافظه‪،‬‬ ‫یادگیری و مهارت های روزانۀ زندگی فرد را نیز دربرمی گیرد‪».‬‬ ‫عضو این گروه استارتاپی با بیان اینکه پس از ابتال‬ ‫به الزایمر می توان با انجام تمرینات شناختی سرعت و‬ ‫روند رشد بیماری را کاهش داد‪ ،‬افزود‪« :‬الزایمر یکی از‬ ‫بیماری هایی است که با افزایش سن‪ ،‬کارکردهای شناختی‬ ‫فرد را تحت تاثیر قرار می دهد‪ ،‬اما افراد به طور طبیعی‬ ‫در این دوران به دلیل کاهش میزان اموزش و یادگیری‪،‬‬ ‫با کاهش توانایی در کارکردهای شناختی خود مواجه‬ ‫می شوند که این افت عملکرد با انجام متناوب تمرین های‬ ‫شناختی جبران پذیر است‪».‬‬ ‫او یاداور شد‪« :‬بیمار مبتال به الزایمر در مراحل پیشرفتۀ‬ ‫خود نیاز به مراقبت شبانه روزی دارد که به جز درگیر کردن‬ ‫سالمتی و وقت اعضای خانواده‪ ،‬هزینه های زیادی نیز بر‬ ‫ایشان تحمیل می کند‪ .‬متاسفانه‪ ،‬در حال حاضر درمان‬ ‫قطعی برای این بیماری وجود ندارد‪».‬‬ ‫الماسی گفت‪« :‬تشخیص به موقع‪ ،‬اقدام برای انجام‬ ‫غربالگری های الزم و شروع مداخالت درمانی و توان بخشی‬ ‫زودهنگام‪ ،‬معلولیت های ناشی از بیماری را به تعویق‬ ‫می اندازد و پس از ابتالی فرد به بیماری الزایمر می توان‬ ‫با انجام تمرینات شناختی سرعت و روند رشد بیماری‬ ‫را کاهش داد‪ .‬ازاین رو‪ ،‬نوعی بازی در این تیم استارتاپی‬ ‫طراحی کردیم که مانع الزایمر در دوران سالمندی می شود‪».‬‬ ‫فرح بکی زاده‪ ،‬از دیگر اعضای این گروه استارتاپی‪ ،‬دربارۀ‬ ‫ویژگی های این بازی شناختی گفت‪« :‬این بازی موبایلی‪،‬‬ ‫مرتبط با حافظه است که گروه سنی باالی ‪ ۵۰‬سال‬ ‫می توانند در ‪ ۴۰‬مرحله با الگوگیری از نرم افزارهای معتبر‬ ‫بالینی شناختی مجموعه ای از تمرینات شناختی را در‬ ‫بستر سناریوی بومی شده ای انجام دهند‪».‬‬ ‫پــس از گذشــت دو دهــه از تحقیقــات پیش بالینــی‪،‬‬ ‫اولیــن فــاز انســانی واکســن ســرطان پســتان در حــال اغــاز‬ ‫شــدن اســت‪.‬‬ ‫به گزارش نیواطلس‪ ،‬این واکسن به گونه ای طراحی شده‬ ‫است که می تواند پروتئینی را که به طور معمول در نتیجۀ‬ ‫سرطان پستان سه گانه‪-‬منفی ایجاد می شود‪ ،‬هدف قرار‬ ‫دهد‪.‬‬ ‫این نوع از سرطان به گونه ای است که هیچ یک از‬ ‫گیرنده های استروژن‪ ،‬پروژسترون و ‪ HER2/neu‬را ندارد‬ ‫و درمان ان دشوارتر است‪ ،‬زیرا باید از درمان های‬ ‫ترکیبی چنددارویی برای درمان ان استفاده کرد و این‬ ‫نشان دهندۀ کشنده بودن این نوع از سرطان است‪.‬‬ ‫حدود ‪ ۱۵‬درصد از سرطان های پستان از این نوعند‪.‬‬ ‫تحقیقات چشمگیری که در سال ‪ ۲۰۱۰‬منتشر شد‪،‬‬ ‫نشان از هدف جدیدی برای تولید واکسن برای این‬ ‫‪29‬‬ صفحه 29 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫نوع از سرطان پستان داشت‪ .‬بر اساس این تحقیقات‪،‬‬ ‫سلول های سرطانی به طور معمول سطح باالیی از پروتئین‬ ‫الفاالکتالبومین‪ 1‬تولید می کنند و این پروتئین می تواند‬ ‫هدف مناسبی برای واکسن ها باشد‪.‬‬ ‫توماس باد‪ ،2‬محقق اصلی این ازمایش بالینی می گوید‪ :‬‬ ‫«ایدۀ کلی ان است که پروتئین الفاالکتالبومین را به‬ ‫هدفی برای سلول های ایمنی تبدیل کنیم تا سیستم‬ ‫ایمنی به سلول هایی که این پروتئین را تولید می کنند‪،‬‬ ‫حمله کند‪ ».‬مطالعۀ حیوانی نشان داد که اموزش سیستم‬ ‫ایمنی برای هدف قرار دادن این پروتئین نه تنها رشد‬ ‫تومورهای سرطانی را کاهش می دهد‪ ،‬بلکه از به وجود‬ ‫امدن ان ها در وهلۀ اول نیز جلوگیری می کند‪ .‬وینسنت‬ ‫توهی که تقریبا ً ‪ ۲۰‬سال روی این پروژه کار کرده است‪،‬‬ ‫می گوید که هدف ان ها تولید واکسن برای جلوگیری از‬ ‫بروز سرطان پستان در کسانی است که در معرض خطر‬ ‫شدید ابتال به این بیماری قرار دارند‪ .‬فاز یک ازمایش‬ ‫انسانی برای بررسی ایمنی واکسن طراحی شده است و‬ ‫در ان‪ ،‬پاسخ ایمنی افراد نیز بررسی می شود‪ .‬حداکثر‬ ‫‪ ۲۴‬زن در این ازمایش شرکت خواهند کرد‪ .‬این گروه‬ ‫شامل کسانی می شود که در گذشته به سرطان پستان‬ ‫سه گانۀ منفی مبتال بوده اند و اکنون درمان شده اند‪ .‬این‬ ‫افراد حدود سه ماه برای ارزیابی عوارض جانبی تحت‬ ‫نظر خواهند بود‪ .‬انتظار می رود فاز اول ازمایش انسانی‬ ‫حدود یک سال به طول بینجامد‪ .‬در ازمایش های بعدی از‬ ‫داوطلبان بیشتری استفاده خواهد شد تا کارایی واکسن‬ ‫بررسی شود‪ .‬محققان امیدوارند در تحقیقات اینده‬ ‫از افراد سالم که در معرض خطر شدید ابتال به سرطان‬ ‫هستند‪ ،‬استفاده کنند‪ .‬تخمین زده می شود که حداقل ‪۱۰‬‬ ‫سال برای استفادۀ بالینی از این واکسن زمان الزم باشد‬ ‫و این در صورتی است که همۀ مراحل تحقیقات به خوبی‬ ‫پیش برود‪ .‬باد می گوید‪« :‬سال ها طول می کشد که چنین‬ ‫چیزی بسازیم‪ ،‬زیرا سال ها زمان الزم است تا بررسی‬ ‫کنیم ایا واکسن از ابتال به سرطان پستان در طول زندگی‬ ‫فرد جلوگیری می کند یا خیر‪ .‬اما باید شروع کنیم و برای‬ ‫برداشتن اولین گام ها در این مسیر بسیار هیجان زده ایم‪».‬‬ ‫حتی اگر تولید این واکسن موفقیت امیز باشد‪ ،‬استفاده‬ ‫از ان محدود خواهد بود‪ .‬پروتئینی که این واکسن هدف‬ ‫قرار می دهد‪ ،‬پروتئینی وابسته به شیردهی است؛ یعنی‬ ‫این پروتئین به طور طبیعی هنگام شیردهی تولید‬ ‫می شود‪ ،‬بنابراین نمی تواند بخشی از واکسیناسیون در‬ ‫کودکی باشد‪ ،‬زیرا ممکن است فرایند طبیعی شیردهی را‬ ‫مختل کند‪ .‬این واکسن باید در زنانی که در معرض خطر‬ ‫شدید ابتال به سرطان هستند و از مرحلۀ فرزنداوری گذر‬ ‫کرده اند‪ ،‬تزریق شود‪.‬‬ ‫با وجود محدودیت های بالقوه در استفادۀ گسترده از‬ ‫این واکسن‪ ،‬محققان خوش بین هستند که می توان‬ ‫راهبرد ان را به انواع دیگر سرطان تعمیم داد‪.‬‬ ‫ابداع نوعی ایمپلنت مغزی که امکان دیدن‬ ‫برخی تصاویر را برای افراد نابینا فراهم می کند‬ ‫این سیستم ازمایشی‪ ،‬شبکیه ای مصنوعی را دربردارد که‬ ‫روی عینکی معمولی نصب شده است‪ .‬این ابزار‪ ،‬نور را‬ ‫از میدان بینایی مقابل عینک تشخیص می دهد و ان را‬ ‫به سیگنال های الکتریکی تبدیل می کند که به ماتریس‬ ‫سه بعدی متشکل از ‪ ۹۶‬میکروالکترود کاشته شده در مغز‬ ‫کاربر منتقل می شوند‪ .‬پهنای این ایمپلنت‪ ،‬چهار میلی متر‬ ‫است و طول هر الکترود به ‪ ۵/۱‬میلی متر می رسد‪ .‬ان ها به‬ ‫مغز نفوذ می کنند؛ بنابراین می توانند فعالیت الکتریکی‬ ‫نورون ها در قشر بینایی را نیز بررسی و تحریک کنند‪.‬‬ ‫تحریک فعالیت نورون ها به شخص امکان می دهد تا‬ ‫الگوهای نور را که به واسطۀ شبکیۀ مصنوعی منتقل‬ ‫می شوند‪ ،‬دریافت کند‪.‬‬ ‫سال گذشته‪ ،‬نمونه ای از سیستمی مجهز به هزار الکترود‪،‬‬ ‫با موفقیت روی گروهی از نخستی سانان ازمایش شد که‬ ‫نابینا نبودند‪ .‬گروهی از دانشمندان دانشگاه میگل هرناندز‬ ‫الچه‪ ،‬نمونۀ جدید این سیستم را روی خانمی ‪۵۷‬ساله‬ ‫ازمایش کردند که به مدت ‪ ۱۶‬سال کامال ًنابینا بود‪ .‬او پس‬ ‫از دوره ای اموزشی یاد گرفت که تصاویر تولیدشده با این‬ ‫ابزار را درک کند و حروف و سای ۀ اشیای خاصی را تشخیص‬ ‫دهد‪ .‬نتایج ازمایش نشان داد که این سیستم نه تنها بر‬ ‫عملکرد قشر مغز تاثیر می گذارد‪ ،‬بلکه نورون های مجاور را‬ ‫نیز تحریک می کند‪ .‬این ایمپلنت در مقایسه با ارایه های‬ ‫‪1.α-lactalbumin‬‬ ‫‪2.Thomas Budd‬‬ ‫‪30‬‬ ‫پژوهشــگران اســپانیایی موفــق شــده اند بــا کاشــت‬ ‫سیســتمی مجهــز بــه الکتــرود در مغــز شــخص نابینــا و‬ ‫اســتفاده از شــبکیۀ مصنوعــی‪ ،‬امــکان دیــدن تصاویــر‬ ‫ســاده را بــرای او فراهــم کننــد‪.‬‬ ‫به گزارش نیواطلس‪ ،‬اگرچه ایمپلنت های مغزی در حال‬ ‫حاضر به افراد نابینا امکان می دهند تا الگوهای ساده ای‬ ‫را ببینند‪ ،‬دانشمندان اسپانیایی به تازگی موفق شده اند‬ ‫روش متفاوتی را ارائه دهند که با تحریک مستقیم قشر‬ ‫بینایی مغز‪ ،‬تصاویر قابل درکی را تولید می کند‪.‬‬ صفحه 30 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫الکترود مشابه خود که روی سطح مغز قرار می گیرند‪ ،‬به‬ ‫جریان الکتریکی کمتری نیاز دارد و همین موضوع موجب‬ ‫می شود که کاربرد ان ایمن باشد‪ .‬این سیستم‪ ،‬شش ماه‬ ‫پس از کاشت‪ ،‬برداشته شد‪ .‬پیش از به کار گرفتن این‬ ‫فناوری در سطح عملی‪ ،‬باید بررسی های بیشتری صورت‬ ‫درمان درد مزمن بدون قرص مسکن و‬ ‫عوارض جانبی‬ ‫محققــان دانشــگاه النــد در ســوئد روش شبیه ســازی‬ ‫کامــا ً جدیــدی ایجــاد کرده انــد کــه در ان بــا کاشــت‬ ‫میکروالکترود هــای فــوق نــازک در مغــز‪ ،‬می تــوان دردهــای‬ ‫شــدید را تســکین داد‪.‬‬ ‫به گزارش ساینس دیلی‪ ،‬این روش به صورت موثر و‬ ‫شخصی سازی شده به تسکین درد کمک می کند و عوارض‬ ‫جانبی داروهای مسکن را ندارد‪ .‬نتایج این تحقیقات که‬ ‫روی موش ها انجام شده‪ ،‬در نشریۀ «ساینس ادونس‪»1‬‬ ‫به چاپ رسیده است‪.‬‬ ‫کمبود درمان های بدون عوارض جانبی برای دردهای‬ ‫طوالنی مدت بر کیفیت زندگی بیماران اثر می گذارد‪.‬‬ ‫بیماران بدون استفاده از مسکن در انجام فعالیت های‬ ‫روزمره دچار مشکل می شوند‪.‬‬ ‫درمان های ضددرد سنتی که در حال حاضر استفاده‬ ‫می شوند‪ ،‬درد را کاهش می دهند‪ ،‬اما درعین حال‪ ،‬بر‬ ‫حواس و عملکرد ذهنی افراد اثر می گذارند و خطر قابل‬ ‫توجه اعتیاد به دارو را نیز در پی دارند‪ .‬درد همچنین‬ ‫هزینه های قابل توجهی برای جامعه دارد‪ .‬بر اساس‬ ‫گزارش های اخیر‪ ،‬حدود هشت درصد جمعیت امریکا از‬ ‫درد مزمن رنج می برند‪.‬‬ ‫گروهی از محققان به رهبری ینس شوئنبورگ‪ ،‬استاد‬ ‫نوروفیزیولوژی از دانشگاه الند‪ ،‬روشی برای مقابله با درد‬ ‫با استفاده از میکروالکترود بسیار نازک و سازگار با بدن‬ ‫ایجاد کردند‪.‬‬ ‫پروفسور شوئنبورگ توضیح می دهد‪« :‬این الکترودها‬ ‫بسیار نرم و برای مغز مناسبند‪ .‬از ان ها برای فعال کردن‬ ‫‪1.Science Advances‬‬ ‫بگیرد؛ بنابراین در حال حاضر دانشمندان به داوطلبان‬ ‫نابینا نیاز دارند تا ازمایش های بیشتری انجام دهند‪.‬‬ ‫این ازمایش ها با تحریک گروه بزرگ تری از نورون ها‬ ‫به صورت هم زمان همراه است تا تصاویر پیچیده تری‬ ‫تولید شوند‪.‬‬ ‫مراکز کنترل درد در مغز استفاده می شود؛ بدون انکه‬ ‫سلول های عصبی که مسئول عوارض جانبی هستند‪،‬‬ ‫فعال شوند‪ .‬در این روش دسته ای از الکترودهای‬ ‫فوق نازک درون مغز قرار می گیرد و سپس گروهی از‬ ‫الکترودها که سبب تسکین درد بدون عوارض جانبی‬ ‫شده اند‪ ،‬انتخاب می شوند‪ .‬این روش امکان ایجاد درمان‬ ‫شخصی برای هر فرد را فراهم می کند‪ .‬درد با فعال سازی‬ ‫مراکز کنترل ان در مغز متوقف می شود‪ .‬در این روش ‬ ‫تنها مسیر ارسال سیگنال های درد به قشر مغز مسدود‬ ‫می شود‪ ».‬ماتیلده فورنی‪ ،‬دانشجوی دکترا و نویسندۀ‬ ‫اصلی این مقاله می گوید‪« :‬ما توانستیم بدون مسدود‬ ‫کردن سیستم های حسی و حرکتی دیگر‪ ،‬مسیر درد را‬ ‫مسدود کنیم‪ .‬نتایج نشان می دهد امکان ایجاد درمانی‬ ‫ضددرد بدون عوارض جانبی وجود دارد‪ .‬این موضوع‬ ‫تاکنون چالش بزرگی بوده است‪».‬‬ ‫در طول اجرای این پروژۀ چندین ساله‪ ،‬محققان روشی‬ ‫سازگار با بافت های بدن و مبتنی بر ژالتین ایجاد کردند‬ ‫تا میکروالکترودهای انعطاف پذیر را با دقت زیاد درون‬ ‫مغز قرار دهند‪ .‬از این روش جدید برای تمامی دردهایی‬ ‫که نخاع منتقل می کند؛ یعنی اکثر دردها‪ ،‬می توان‬ ‫استفاده کرد‪.‬‬ ‫رایج ترین نوع مسکن های امروزی قرص ها هستند‪ ،‬اما‬ ‫ایا می توان نتایج ان را به انسان ها تعمیم داد؟ ماتیلده‬ ‫‪31‬‬ صفحه 31 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫فورنی می گوید‪« :‬این هدف ماست؛ مغز انسان سیستم‬ ‫کنترلی مشابه موش ها دارد و الکترودهای ما را می توان‬ ‫برای انسان ها استفاده کرد‪».‬‬ ‫محققان امیدوارند طی پنج تا هشت سال اینده این روش‬ ‫برای افرادی استفاده شود که دچار دردهای مزمن مانند درد‬ ‫سرطان یا ضایعات نخاعی اند‪ .‬همچنین معتقدند از این‬ ‫روش می توان برای ایجاد درمان های گسترده تری‪ ،‬فارغ از‬ ‫درمان درد‪ ،‬استفاده کرد‪.‬‬ ‫شوئنبورگ می گوید‪« :‬این روش را می توان در تمامی‬ ‫بخش های مغز به کار برد‪ .‬ما باور داریم که می توان از ان‬ ‫برای درمان بیماری های زوال مغز مانند پارکینسون استفاده‬ ‫کرد‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬می توان از ان برای درمان افسردگی‪ ،‬صرع‬ ‫و حتی سکتۀ مغزی نیز بهره برد‪ .‬این الکترودها می توانند‬ ‫به کشف عملکرد مغز نیز کمک کنند‪».‬‬ ‫درمان نابینایی ناشی از سکتۀ مغزی با‬ ‫ژن درمانی جدید‬ ‫با کمک ژن درمانی یافته اند که می تواند بینایی فرد را‬ ‫بازگرداند و امیدی برای بازگرداندن عملکرد حرکتی افراد‬ ‫نیز باشد‪.‬‬ ‫عصب ها قادر به بازسازی خود نیستند؛ بااین حال‪،‬‬ ‫برخی اوقات مغز قادر به تغییر مسیر عصبی خود‬ ‫است که این موضوع به بهبود عملکرد بینایی پس از‬ ‫سکتۀ مغزی کمک می کند‪ ،‬اما چنین فرایندی به کندی‬ ‫پیش می رود‪ ،‬کارامد نیست و در برخی بیماران هرگز‬ ‫رخ نمی دهد‪ .‬استفاده از درمان های مبتنی بر سلول های‬ ‫بنیادی نیز به دلیل واکنش سیستم ایمنی به سلول های‬ ‫پیوندی جدید دشوار است‪ .‬این ژن درمانی جدید که روی‬ ‫موش های ازمایشگاهی بررسی شده‪ ،‬بسیار کارامدتر و‬ ‫امیدوارکننده تر است‪.‬‬ ‫چوبیکین می گوید‪« :‬ما سلول های گلیال را به گونه ای‬ ‫برنامه ریزی می کنیم که تبدیل به عصب شوند و از انجا‬ ‫که از سلول های جدید استفاده نمی کنیم‪ ،‬این سلول ها‬ ‫سیستم ایمنی را پس نمی زنند‪ .‬این روش درمانی‬ ‫مبتنی بر سلول های بنیادی اسان تر است و اسیب‬ ‫کمتری به مغز وارد می کند‪ .‬ما به مغز کمک می کنیم تا‬ ‫خودش را درمان کند‪ .‬در این ازمایش شاهد ارتباط میان‬ ‫عصب های قدیمی و عصب های جدید و بازگشت بینایی‬ ‫موش ها بودیم‪ ».‬تحقیقات چوبیکین اهمیت زیادی‬ ‫دارد‪ ،‬زیرا اندازه گیری دقیق عملکرد بینایی در مقایسه با‬ ‫عملکرد حرکتی اسان تر است و با استفاده از روش هایی‬ ‫ازجمله تصویربرداری نوری‪ ،‬می توان روند بهبود بینایی‬ ‫در موش های زنده را در چندین هفته بررسی کرد‪ .‬بهبود‬ ‫این روش و درک ان به یافتن راهی مشابه برای بازسازی‬ ‫عملکرد حرکتی کمک می کند‪.‬‬ ‫یکی از عوارض سکتۀ مغزی از دست دادن بینایی‬ ‫است‪ .‬اکنون محققان با کمک نوعی روش ژن درمانی‬ ‫جدید‪ ،‬موفق به بازگرداندن حس بینایی شده اند‪.‬‬ ‫‪32‬‬ ‫به گزارش یورک الرت‪ ،‬سکتۀ مغزی زمانی رخ می دهد‬ ‫که یکی از عروق مغز بسته و در پی ان‪ ،‬خون رسانی به‬ ‫بافت های طبیعی مختل شود و در نتیجه‪ ،‬این بافت ها‬ ‫از بین بروند‪ .‬با توجه به موقعیت شریان های اصلی‬ ‫مغز‪ ،‬بیشتر سکته های مغزی بر عملکرد حرکتی افراد‬ ‫اثر می گذارند‪ .‬بااین حال‪ ،‬برخی از سکته ها نیز منجر به‬ ‫اختالل در بینایی و سبب از بین رفتن بینایی فرد یا‬ ‫ضعیف شدن ان می شوند‪.‬‬ ‫گروهی از محققان به رهبری الکساندر چوبیکین‪،‬‬ ‫استادیار دانشگاه علوم زیستی در کالج علوم با همکاری‬ ‫گروهی به رهبری گونگ چن از دانشگاه جین جان در‬ ‫چین‪ ،‬راهی برای تبدیل سلول های گلیال مغز به عصب‬ صفحه 32 ‫ابان در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫پی بردن به اختالالت سالمت روان با‬ ‫نظارت بر «لرزش الکتریکی» مغزی‬ ‫محققان دانشگاه کینگز لندن در مطالعۀ اخیرشان‬ ‫پس از بررسی هایی که روی مغز انجام دادند‪ ،‬از ارتباط‬ ‫میان لرزش الکتریکی‪ 1‬و سالمت روان خبر دادند‪.‬‬ ‫به گزارش تی ان‪ ،‬نتایج مطالعۀ جدید محققان انگلیسی‬ ‫حاکی از ان است که لرزش های الکتریکی مغزی می تواند‬ ‫اطالعاتی دربارۀ سالمت روان فرد ارائه دهد‪.‬‬ ‫لرزش یا رعشه‪ 2‬به حرکاتی غیرارادی و پاتولوژیک در‬ ‫ماهیچه های بدن گفته می شود که حالتی نسبتا ً ریتمی و‬ ‫نوسانی دارند‪ .‬به گفتۀ محققان‪ ،‬پاسخ های نامنظم مغز‬ ‫هنگام انجام برخی وظایف چالش برانگیز و اشتباهات‪،‬‬ ‫کلیدی برای درک ارتباط مشترک بین طیف وسیعی‬ ‫از رفتارهای غیرعادی و بیماری های روانی و اختالالت‬ ‫شناختی است‪.‬‬ ‫محققان طی این مطالعه با استفاده از نوار مغزی‪،‬‬ ‫لرزش های الکتریکی کوتاه را بررسی کردند‪ .‬با جمع اوری‬ ‫‪1.Electrical tremors‬‬ ‫‪2.Tremor‬‬ ‫یافته های حاصل از مطالعات‪ ،‬دریافتند که امواج مغزی‬ ‫که به عنوان «فعالیت تتا»‪ 3‬شناخته می شود‪ ،‬در افراد‬ ‫مبتال به بیماری هایی مانند اضطراب‪ ،‬اختالل وسواس‬ ‫فکری_عملی و اختالل کم توجهی_بیش فعالی در‬ ‫مقایسه با فعالیت تتا در افراد با مغز سالم‪ ،‬متفاوت‬ ‫است‪.‬‬ ‫یافته های این مطالعه که در نشریۀ «روانپزشکی‬ ‫بیولوژیک»‪ 4‬منتشر شد‪ ،‬نشان می دهد که اختالالتی‬ ‫مانند اضطراب‪ ،‬اختالل وسواس فکری_عملی و اختالل‬ ‫کم توجهی_بیش فعالی به شدت با امواج مغزی مرتبطند‪.‬‬ ‫به گفتۀ محققان با بررسی بیشتر نوسانات فعالیت‬ ‫تتا می توان به بهبود و ارتقای روش های تشخیصی و‬ ‫اثربخشی برخی درمان ها مانند رفتاردرمانی شناختی‬ ‫امیدوار بود‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫درمان رفتاری_شناختی رویکردی روان درمانی است‬ ‫که احساسات ناکارامد و رفتارها‪ ،‬فرایندها و مضامین‬ ‫شناختی ناسازگارانه را از طریق شماری از روش های‬ ‫نظام مند‪ ،‬صریح و هدفمند نشانه می گیرد‪.‬‬ ‫نوسانات محدودۀ فرکانس تتا به طور فزاینده ای با‬ ‫کنترل رفتاری و شناختی مرتبط است و اختالل در این‬ ‫نوسانات به طیف وسیعی از بیماری های روان پزشکی‬ ‫ارتباط دارد‪ .‬دکتر گرین مک الفلین‪ ،‬نویسندۀ ارشد‬ ‫مطالعه گفت‪« :‬تحلیل این امواج مغزی نشان می دهد‬ ‫که برخی از مغزها ممکن است به گونه ای برنامه ریزی‬ ‫شده باشند که کمتر از حد مطلوب به محیط پاسخ یا‬ ‫واکنش نشان دهند‪.‬‬ ‫بهبود ثبات و تعادل این سیگنال ها در مغز ممکن‬ ‫است نخستین گام مهم در بهبود اثربخشی درمان هایی‬ ‫مانند رفتاردرمانی شناختی باشد‪ .‬تحقیقات ما نشان‬ ‫داد که بی ثباتی و بی تعادلی در نوسانات تتا‪ ،‬فرایند‬ ‫پردازش اطالعات جدید و کنترل رفتاری را دشوار‬ ‫می کند‪ .‬نتایج این مطالعه به پزشکان کمک می کند تا‬ ‫به نحوۀ واکنش مغز در موقعیت های مختلف توجه‬ ‫بیشتری کنند تا بتوانند درمان هایی مانند رفتاردرمانی‬ ‫شناختی را به طور موثرتری انجام دهند‪.‬‬ ‫‪3.Theta activity‬‬ ‫‪4.Biological Psychiatry‬‬ ‫)‪5.Cognitive Behavioral Therapy (CBT‬‬ ‫‪33‬‬ صفحه 33 ‫تولید‪ ،‬موانع و‬ ‫راهکارها‬ ‫بررسی چالش های تولید تجهیزات پزشکی‬ ‫و راهکارهای پیشنهادی‬ ‫گفت و گو با مهندس علی فرح زاد؛‬ ‫کارشناس ارشد مهندسی پزشکی و‬ ‫کارشناس مسئول واردات و ترخیص‬ ‫ملزومات و تجهیزات پزشکی دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی ایران‬ ‫‪34‬‬ ‫بر اساس اطالعات گرداوری شده از منابع ادارۀ کل نظارت‬ ‫و ارزیابی تجهیزات و ملزومات پزشکی کشور‪ ،‬ارزش کل‬ ‫بازار حوزۀ تجهیزات و ملزومات پزشکی‪ ،‬دو میلیارد و‬ ‫پانصد میلیون دالر و ارزش بازار تولیدات داخلی تجهیزات‬ ‫و ملزومات پزشکی‪ ۷۰۰ ،‬میلیون دالر است که می توان‬ ‫گفت برای ارزش بازار این حوزه‪ ،‬سهم چشمگیری است‪.‬‬ ‫این امار اطالعات کلی وضعیت موجود تولید تجهیزات‬ ‫پزشکی است و تاکنون ‪ 1600‬شرکت تولیدی «ثبت شده‬ ‫و نشده» در سایت ادارۀ کل تجهیزات پزشکی (ایمد)‬ ‫گزارش شده است‪ .‬فارغ از بیان جزئیات بیشتر این امار‬ ‫که به تعداد تولیدکنندگان محصوالت با حساسیت و‬ ‫کیفیت زیاد‪ ،‬تعداد اشتغال مستقیم ناشی از تولید‬ ‫داخل‪ ،‬ارزش تقریبی کل تجهیزات نصب شده در سطح‬ ‫کشور‪ ،‬میزان رفع نیاز تجهیزات پزشکی‪ ،‬دندان پزشکی‬ ‫و ازمایشگاهی تولید داخل و‪ ...‬مربوط می شود‪ ،‬به‬ ‫سراغ مهندس علی فرح زاد‪ ،‬کارشناس ارشد مهندسی‬ ‫پزشکی و کارشناس مسئول واردات و ترخیص ملزومات‬ ‫و تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران رفتیم‬ ‫تا از زبان او‪ ،‬شناخت بیشتری از چالش های تولید‬ ‫تجهیزات پزشکی و راهکارهای پیشنهادی پیدا کنیم‪.‬‬ ‫فرح زاد ابتدای این گفت وگو توجه مهندسان پزشکی و‬ ‫عالقه مندان به حوزۀ تولید صنعت پزشکی را به فهرستی‬ ‫طوالنی از تجهیزات پزشکی معطوف کرد که حاکی از‬ ‫توانمندی های تولیدی و حتی قابلیت صادرات تجهیزات‬ ‫و ملزومات پزشکی کشور است‪.‬‬ ‫از جملۀ این دستگاه ها می توان به این موارد اشاره کرد‪:‬‬ ‫دستگاه مانیتورینگ عالئم حیاتی و هولتر مانیتورینگ‪،‬‬ ‫انواع دستگاه الکتروکاردیوگراف و پالس اکسیمتر‪،‬‬ ‫چست الکترود‪ ،‬فیلتر دیالیز‪ ،‬انواع تخت بیمارستانی و‬ ‫بستری‪ ،‬انواع دستگاه های رادیولوژی‪ ،‬ماشین بیهوشی‪،‬‬ ‫ونتیالتور‪ ،‬چراغ اتاق عمل سیالکتیک‪ ،‬انواع پیچ و پالک‬ ‫و پروتزهای ارتوپدی‪ ،‬الوگرافت ها و زنوگرافت ها‪ ،‬دستگاه‬ ‫الکتروسرجری‪ ،‬انواع باند و گازهای پانسمان و شکستگی‪،‬‬ ‫البسۀ یک بار مصرف پزشکی‪ ،‬انواع کیسۀ خون‪ ،‬انواع‬ ‫سرنگ تزریق‪ ،‬پکیج اکسیژن ساز بیمارستانی‪ ،‬پکیج‬ ‫هوای مدیکال و فشردۀ مرکزی‪ ،‬انواع امبوالنس‪ ،‬انواع‬ ‫دستکش معاینه و جراحی‪ ،‬دستگاه های ازمایشگاه طبی‪،‬‬ ‫انواع اتوکالو و استریالیزرهای دندان پزشکی‪ ،‬انکوباتور‪،‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬نیلوفرحسن‬ ‫انواع کاتترها‪ ،‬انواع ساکشن پزشکی‪ ،‬انواع ابزار جراحی‪،‬‬ ‫انواع تجهیزات دندان پزشکی‪ ،‬انواع ویلچر و مانند این ها‪.‬‬ ‫او دربارۀ بررسی چالش های تولید تجهیزات پزشکی‪ ،‬به‬ ‫صورت حضوری یا تلفنی با تعدادی از تولیدکنندگان‬ ‫به بحث و تبادل نظر پرداخته و به راهکارهایی رسیده‬ ‫است‪ .‬فرح زاد به مهم ترین عوامل رونق تولید اشاره‬ ‫کرد و به طور خالصه گفت‪« :‬کاهش هزینه ها‪ ،‬افزایش‬ ‫بهره وری و امنیت تولید‪ ،‬زمینه های اصلی رونق تولید‬ ‫تلقی می شوند‪».‬‬ ‫او دربارۀ چالش های موجود تولیدکنندگان‪ ،‬لزوم دقت‬ ‫مسئوالن به برخی موضوعات را یاداور شد و از همۀ‬ ‫صاحب نظران و انجمن های علمی و صنفی تجهیزات‬ ‫پزشکی درخواست کرد که بدون انجام سیاسی کاری و‬ ‫رقابت های ناسالم‪ ،‬برای بهبود وضعیت تولید تجهیزات‬ ‫پزشکی تالش کنند‪ .‬این موضوعات عبارتند از‪:‬‬ ‫چالش های بین تولیدکنندگـــــــان‪ ،‬مراکــــز درمــانـــی و‬ ‫دانشگاه ها‬ ‫چالش هــــای بیــــــــن تولیدکننـــدگـــــــــان‪ ،‬بانـــــک هـــــا‬ ‫و سرمایه گذاران‬ ‫چالش‪‎‬های بین تولیدکنندگان و ادارۀ کل تجهیزات پزشکی‬ ‫چالش های بین تولیدکنندگان و واردکنندگان‬ ‫چالش هـــــای تولیدکننــــده و بازار رقابتـــــی سخــــت و‬ ‫غیرمنصفانه‬ ‫چالش های تولیدکننده با رگوالتوری‬ ‫این کارشناس مسئول واردات و ترخیص ملزومات و‬ ‫تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران دربارۀ‬ ‫اولین چالش تولیدکنندگان که از سال ‪ 1396‬تاکنون‬ ‫پابرجاست‪ ،‬گفت‪« :‬طوالنی بودن فرایند صدور مجوز‬ ‫تولیدکنندگان‪ ،‬موضوعی مربوط به ادارۀ کل تجهیزات‬ ‫پزشکی است‪ .‬متاسفانه مواردی وجود داشته است‬ ‫که تولیدکننده از چهار سال پیش تاکنون‪ ،‬نتوانسته‬ ‫مجوزی را که قبال ً داشته است‪ ،‬تمدید کند‪ .‬راه حل این‬ ‫مشکل‪ ،‬بازبینی فرایندها‪ ،‬تاکید بر الزام به پاسخ گویی‬ ‫در زمان معین و شناسایی و حذف مقررات دست وپاگیر‬ ‫است‪ .‬در سال های اخیر در ادارۀ کل تجهیزات پزشکی‬ ‫برای تسهیل این فرایندها تالش های زیادی شده است‬ ‫که تشکیل قرارگاه تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها از‬ ‫جملۀ ان هاست‪».‬‬ صفحه 34 ‫تولید‪ ،‬موانع و‬ ‫راهکارها‬ ‫چالش های بین تولیدکنندگان‬ ‫مراکز درمانی و دانشگاه ها‬ ‫فرح زاد دربارۀ پرداخت نشدن مطالبات تولیدکنندگان‬ ‫و دیرکردهای ‪20‬ماهه و بیشتر به تولیدکنندگان‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«باید این موضوع را از مراکز درمانی و دانشگاه ها پیگیری‬ ‫کرد‪ .‬استفاده از ظرفیت های ایین نامۀ مالی و معامالتی‬ ‫دانشگاه ها و مراکز دولتی‪ ،‬تاکید بر بازپرداخت مناسب‬ ‫به تولیدکننده ها و پیگیری تامین نقدینگی‪ ،‬راهکارهای‬ ‫مناسبی در این زمینه اند‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬تاسیس سازمان امور بیمارستان های کشور‬ ‫به منظور تجمیع امور مالی بیمارستان ها‪ ،‬یکسان سازی‬ ‫سیاست های مالی در این سازمان و جلوگیری از مراجعۀ‬ ‫واحدها به دانشگاه های علوم پزشکی و مراکز درمانی‬ ‫تابعه به صورت جداگانه نیز به پرداخت مطالبات‬ ‫تولیدکنندگان کمک شایانی می کند‪ .‬همچنین‪ ،‬قبول‬ ‫مطالبات به عنوان وثیقۀ مورد قبول بانک در زمان ارائۀ‬ ‫تسهیالت‪ ،‬کاهش نرخ تنزیل اوراق خزانه و امکان‬ ‫تهاتر اوراق با اقساط تسهیالت دریافتی از بانک ها و‬ ‫صندوق ها‪ ،‬از جمله راه حل های مالی این مشکلند‪».‬‬ ‫فرح زاد با تاکید بر فناوری های جدید دنیا در تولید‬ ‫قطعات اولیه برای نمونه تکنولوژی موتورهای تخت های‬ ‫بستری گفت‪« :‬متاسفانه‪ ،‬در این زمینه کم توجهی شده‬ ‫است و باید از ظرفیت های شرکت های دانش بنیان‬ ‫بیشتر استفاده کرد‪ .‬در واقع‪ ،‬شناسایی و اولویت بندی‬ ‫قطعات استراتژیک و تدوین برنامه برای جلب مشارکت‬ ‫شرکت های دانش بنیان راهکار خوبی خواهد بود‪».‬‬ ‫چالش های بین تولیدکنندگان‪ ،‬بانک ها و‬ ‫سرمایه گذاران‬ ‫او به تولیدکنندگان‪ ،‬بانک ها و سرمایه گذاران پیشنهاد‬ ‫داد که مواردی از جمله ایجاد گروه تسهیل تجارت‪ ،‬تالش‬ ‫برای ایجاد بستر جذب سرمایه و انتقال تکنولوژی و‬ ‫فناوری های روز دنیا را مدنظر قرار دهند‪ ،‬زیرا به ان ها‬ ‫کمک خواهد کرد تا عملکرد بهتری در جذب سرمایه گذاری‬ ‫خارجی یا داخلی داشته باشند‪.‬‬ ‫او تصریح کرد‪« :‬این کارگروه باید بررسی کند که چرا‬ ‫سرمایه گذار خارجی در حوزۀ تجهیزات پزشکی به کشور‬ ‫وارد نمی شود و اگر هم قصد سرمایه گذاری خارجی‬ ‫وجود داشته باشد‪ ،‬این فرایند چندین سال به طول‬ ‫می انجامد‪ .‬باید این چرایی ها سنجیده شود تا در جذب‬ ‫سرمایه گذار خارجی موفق باشیم‪».‬‬ ‫چالش های بین تولیدکنندگان و‬ ‫ادارۀ کل تجهیزات پزشکی‬ ‫کارشناس مسئول واردات و ترخیص ملزومات و تجهیزات‬ ‫پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران دربارۀ کمبود نقدینگی‬ ‫تولیدکنندگان گفت‪« :‬راهکار من استفاده از ظرفیت های‬ ‫ادارۀ کل تجهیزات پزشکی است‪ ،‬زیرا بخش اداری این‬ ‫سازمان کمک بیشتری به پیگیری تامین نقدینگی خواهد‬ ‫کرد‪ .‬امیدواریم از این راه‪ ،‬مشکل تولیدکنندگان با بانک ها‬ ‫سریع تر برطرف شود‪».‬‬ ‫او در ادامه خاطرنشان کرد‪« :‬البته تولیدکنندگان با‬ ‫ادارۀ کل نیز مشکالتی دارند و از اشنا نبودن‪ ،‬تسلط‬ ‫ناکافی و برخورد سلیقه ای برخی از کارشناسان ادارۀ کل‬ ‫با فرایندهای تولید یا عدم پاسخ گویی یکسان در موارد‬ ‫همسان‪ ،‬شکایت می کنند‪ .‬تنها راه حل این موضوع‬ ‫مشترک مستمر به همۀ کارشناسان‪ ،‬با هدف‬ ‫اموزش‬ ‫ِ‬ ‫یکسان سازی رفتار است‪».‬‬ ‫راه حل اصلی تمام این مشکالت‪ ،‬بازبینی مستمر‬ ‫فرایندها و حذف قوانین اضافه به منظور تسریع در‬ ‫فرایندهای اخذ و تمدید مجوز است‪ .‬همچنین‪ ،‬نوع‬ ‫نگاه وزارت بهداشت در کنار دیگر متولیان تولید‪ ،‬نیاز‬ ‫به اصالح دارد‪.‬‬ ‫گاهی بهره هایــی که بانـــک ها از تـــــــولیدکنندگان وصـول‬ ‫می کنند‪ ،‬با میزان وصول مطالبات ان ها مطابقت ندارد‪.‬‬ ‫به گفتۀ فرح زاد‪ ،‬علت اصلی ان تاخیر در پرداخت های‬ ‫خریداران به تولیدکنندگان است‪ .‬ادارۀ کل برای تسهیل‬ ‫پرداخت تسهیالت ارزان به تولیدکنندگان نیز چاره اندیشی‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫او دربارۀ کیفیت نامطلوب برخی تولیدات داخلی در‬ ‫مقایسه با تولیدات مشابه خارجی گفت‪« :‬تقویت‬ ‫زیرساخت های تولید و صادرات تجهیزات پزشکی ساخت‬ ‫داخل‪ ،‬کمک به برندسازی تولیدکنندگان و کمک ادارۀ کل‬ ‫به تولیدکنندگان برای اخذ استانداردهای بین المللی‪،‬‬ ‫ضروری است‪ .‬از طرفی‪ ،‬تدوین برنامۀ استراتژیک ویژه‬ ‫برای کیفی سازی تولید تجهیزات و ملزومات پزشکی‬ ‫حائز اهمیت است‪».‬‬ ‫چالش های بین تولیدکنندگان و واردکنندگان‬ ‫امروزه‪ ،‬مشکل تولیدکنندگان در بازار رقابتی سالم‪،‬‬ ‫همان مقاومت و سنگ اندازی برخی واردکنندگان در‬ ‫برابر تولیدات داخلی جدید است‪ .‬این کارشناس‬ ‫مسئول واردات و ترخیص ملزومات و تجهیزات پزشکی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت‪« :‬می توان با بازبینی‬ ‫مستمر تعرفه ها‪ ،‬ایجاد توازن میان واردات و تولید‪،‬‬ ‫فعال سازی کمیتۀ تعیین تعرفه ها‪ ،‬ایجاد فضای رقابت‬ ‫سالم و گرفتن ارز دولتی از واردات بی مورد (سوداگری‬ ‫واردات)‪ ،‬این چالش را برطرف کرد‪ .‬البته تبعات احتمالی‬ ‫ناشی از این راهکار نیز‪ ،‬نامناسب ماندن کیفیت تولید‬ ‫داخل در صورت حمایت بی قیدوشرط است که من‬ ‫ ای‬ ‫برای کاهش تبعات ان‪ ،‬اجرای طرح های حمایت پله ِ‬ ‫توام با قیدوشرط در طول زمان را پیشنهاد می کنم‪ ».‬او‬ ‫گفت‪« :‬واردات برخی کاالهای نهایی پزشکی دارای مشابه‬ ‫ساخت داخل‪ ،‬بر اساس مادۀ مذکور‪ ،‬از پرداخت مالیات‬ ‫‪35‬‬ صفحه 35 ‫تولید‪ ،‬موانع و‬ ‫راهکارها‬ ‫معافند‪ ،‬درحالی که مواد اولیه و اجزای قطعات وارداتی‬ ‫برای تولید همان اقالم‪ ،‬مشمول پرداخت مالیات بر ارزش‬ ‫افزوده اند‪ .‬پیشنهاد من برای حل این مشکل تولیدکننده‬ ‫با مصرف کننده و دارایی‪ ،‬اعطای مالیات بر ارزش افزوده‬ ‫نرخ صفر یا نرخ ترجیحی برای تجهیزات و ملزومات‬ ‫پزشکی در بخش معافیت الیحۀ قانون مالیات بر ارزش‬ ‫افزوده است‪ .‬همچنین منطقی سازی سود بازرگانی برای‬ ‫اقالم دارای مشابه ساخت داخل نیز ضروری است‪ ،‬به‬ ‫همان شرط کنترل کیفیت و حمایت پله ای منوط به‬ ‫بهبود مستمر کیفیت که قبال ً به ان اشاره کردم‪ ».‬علی‬ ‫فرح زاد دربارۀ ورود شرکت های دولتی یا نهادهای عمومی‬ ‫در رقابت با بخش خصوصی گفت‪« :‬الزام صدور مجوز‬ ‫تولید صرفا ً می تواند در صنایع با ریسک باال و برای اقالم‬ ‫غیرمشابه با تولیدات بخش خصوصی راهگشا باشد‪ ».‬او‬ ‫دربارۀ تولید مقطعی مواد اولیه پلیمری با گرید پزشکی و‬ ‫تناژ کم مورد نیاز در مقایسه با صنایع دیگر خاطرنشان‬ ‫کرد‪« :‬باید به فکر تجمیع سهمیۀ ماهیانه مواد پلیمری‬ ‫و عقد قرارداد مستقیم با پتروشیمی برای واحدهای‬ ‫تولیدکنندۀ اقالم پزشکی و واحدهای تولید گرانول ‪PVC‬‬ ‫گرید مدیکال و استفاده از ظرفیت کمپانی های خارجی‬ ‫واردشده به صنعت پتروشیمی مانند ‪ BASF‬المان بود‪».‬‬ ‫‪36‬‬ ‫چالش های تولیدکننده و بازار رقابتی سخت‬ ‫و غیرمنصفانه‬ ‫مشکل بزرگی که تولیدکنندگان در مواجهه با بازار‬ ‫رقابتی مطرح می کنند‪ ،‬شیوۀ رقابت کاالهای ایرانی در‬ ‫بازارهای هدف و داخل کشور و کاهش رقابت پذیری‬ ‫محصوالت ایرانی با محصول رقباست‪ .‬علی فرح زاد برای‬ ‫حل این چالش به ارائۀ تسهیالت برای اخذ استانداردهای‬ ‫بین المللی محصول‪ ،‬مجوز فروش ‪ CE‬و تاییدیه ‪ ،FDA‬ثبت‬ ‫بین المللی برند‪ ،‬ایجاد و توسعۀ ازمایشگاه های مرجع‬ ‫در داخل کشور با امکان صدور گواهی معتبر بین المللی‬ ‫اشاره کرد و افزود‪« :‬تامین بخشی از هزینه های تحقیق‬ ‫و توسعه با استفاده از ظرفیت خالی مادۀ ‪ 43‬قانون‪،‬‬ ‫رفع برخی موانع تولید‪ ،‬تخصیص بخشی از سود بازرگانی‬ ‫اخذشده از کاالهای وارداتی به واحدهای تولیدی دارای‬ ‫تولیدات مشابه و واحدهای دانش بنیان و های تک‪ 1‬و‬ ‫در نهایت اجرای موثر حق مالکیت معنوی نیز برای رفع‬ ‫این مشکل موثرند‪ ».‬فرح زاد در ادامه‪ ،‬عقد قراردادهای‬ ‫تامین مالی با کشورهای خارجی برای انجام پروژه ها‪،‬‬ ‫ساخت و تجهیز بیمارستان و مراکز درمانی‪ ،‬تامین‬ ‫تجهیزات بدون لحاظ اقدامات حمایتی از تولید داخل‬ ‫را چالش دیگری در بازار رقابتی سخت و غیرمنصفانه‬ ‫دانست و اظهار امیدواری کرد که این چالش با بهبود و‬ ‫تکمیل وضعیت بانک اطالعاتی ظرفیت های داخلی و نیز‬ ‫توجه جدی و به دور از شعار مسئوالن به حمایت منطقی‬ ‫‪1. High-tech‬‬ ‫و پلکانی از تولید داخل‪ ،‬حل شود‪ .‬او در ادامه به سهم‬ ‫زیاد برخی از شرکت های خارجی از بازار داخلی به عنوان‬ ‫یکی از چالش ها اشاره کرد و گفت‪« :‬باید بر اساس‬ ‫دستورالعمل درحال تدوین و مادۀ ‪ 2‬نظام نامۀ پیوست‬ ‫فناوری عمل شود‪ .‬همچنین باید سرمایه گذاری مشترک‬ ‫با شرکت های خارجی در حوزه صادرات و ورود شرکت های‬ ‫ایرانی به زنجیرۀ تامین بین المللی نهادینه شود‪».‬‬ ‫چالش های تولیدکننده با رگوالتوری‬ ‫متاسفانه‪ ،‬نبود نقشۀ راه برای تولید تجهیزات و‬ ‫ملزومات پزشکی بر اساس پیش بینی عوامل تاثیرگذار‬ ‫در سال های اتی مانند نوع بیماری‪ ،‬تغییر تکنولوژی‪،‬‬ ‫تغییر هرم جمعیتی‪ ،‬تغییر استاندارد و‪ ...‬در داخل و‬ ‫خارج کشور‪ ،‬به وضوح دیده می شود‪ .‬فرح زاد در این زمینه‬ ‫به تدوین نقشۀ راه و تخصیص بودجۀ کافی برای این‬ ‫منظور از طرف دولت‪ ،‬توجه به مقوله های تغییرات سریع‬ ‫و طول عمر تکنولوژی‪ ،‬توجه به مسیر تکنولوژی های روز‬ ‫از قبیل رباتیک پزشکی‪ ،‬اینترنت اشیا‪ ،‬چاپ سه بعدی‬ ‫اندام‪ ،‬بافت و عروق‪ ،‬امنیت تبادل داده‪ ،‬نرم افزارها و‬ ‫گجت های پزشکی و هوش مصنوعی اشاره کرد‪ .‬او افزود‪:‬‬ ‫«همکاری مشترک ادارۀ کل نظارت و ارزیابی تجهیزات و‬ ‫ملزومات پزشکی و موسسه استاندارد و وزارت صمت‪،‬‬ ‫برای رفع این مشکالت بسیار مهم است‪».‬‬ ‫چالش های تولیدکننده و همراهی با نیازهای‬ ‫به روز مشتری‬ ‫تولیدکنندگان داخلی به اندازه شرکت های خارجی‬ ‫در تنوع بخشی نوع تولید تجربه ندارند و این نیز از‬ ‫مشکالت حوزۀ تولید تجهیزات پزشکی به شمار می رود‪.‬‬ ‫علی فرح زاد گفت‪« :‬استفاده از تجربیات شرکت های‬ ‫خارجی در مسائلی از قبیل تولید به روش برون سپاری‬ ‫(فرایند تولید بدون کارخانه) می تواند کارساز باشد‪.‬‬ ‫اخیرا ً در ادغام بنگاه های کوچک و تشکیل بنگاه در‬ ‫سطح جهانی‪ ،‬توجه به مقولۀ سرمایه گذاری مشترک‪،2‬‬ ‫تولید تحت لیسانس و خرید یا انتقال تکنولوژی‪ ،‬حائز‬ ‫اهمیت شده است‪ ».‬او در پایان گفت‪« :‬ورود شرکت های‬ ‫دانش بنیان کوچک و بزرگ به مقولۀ تولید و شناسایی‬ ‫تکنولوژی مورد نیاز واحدهای بزرگ صنعتی و بازاریابی‬ ‫و فروش ان‪ ،‬توجه به مقولۀ فن بازار‪ ،‬راه اندازی بورس‬ ‫فناوری‪ ،‬تدوین قوانین مالکیت صنعتی‪ ،‬حق انحصاری‬ ‫پدیداورندۀ اثر و ثبت اختراع ملی و بین المللی‪ ،‬از دیگر‬ ‫راهکارهای ارائه شده برای بهبود وضعیت تولید تجهیزات‬ ‫پزشکی است که قطعا ً نیازمند رفع موانع دولتی و حذف‬ ‫ضوابط دست وپاگیر اداری غیرکارشناسانه و پشتیبانی‬ ‫عملی و به دور از شعار مسئوالن است‪».‬‬ ‫‪2. Venture Joint‬‬ صفحه 36 ‫تولید‪ ،‬موانع و‬ ‫راهکارها‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬نیلوفرحسن‬ ‫ﺍﺯ ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺍﺳﺘﯿﻤﻮﻻﺗﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺗﺎﻗﯽ ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺎ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻓﯿﺰﯾﻮﺗﺮﺍﭘﯽ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺪ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ‬ ‫گفت وگو با مهندس محمدعلی جعفری پور؛ مدیرعامل شرکت مهندسی پزشکی نوین‬ ‫با تولیدکننده ای به گفت وگو نشسته ایم که ‪ 70‬درصد‬ ‫سهم بازار تجهیزات پزشکی فیزیوتراپی را به خود اختصاص‬ ‫داده است‪ .‬ماهنامۀ «توسعه فناوری های نوین پزشکی»‪،‬‬ ‫ﺩﺭد ِ دل کوتاه‪ ،‬اما شنیدنی فردی را که دالیل کم توجهی‬ ‫اخیر تولیدکنندگان به موضوع صادرات را خوب می داند‪،‬‬ ‫منعکس کرد تا شاید صدایش به گوش مسئوالن برسد‪.‬‬ ‫مهندس محمدعلی جعفری پور‪ ،‬متولد سال ‪ 1343‬و‬ ‫فارغ التحصیل رشتۀ الکترونیک دانشگاه کرمان است‪.‬‬ ‫او در اغاز این گفت وگو با اشاره به سابقۀ کاری خود از‬ ‫سال ‪ ،1367‬از دوستی و شراکت بیش از چهل ساله اش‬ ‫با مهندس علی هادی عابدینی سخن به میان اورد‪.‬‬ ‫به گفتۀ مدیرعامل شرکت «مهندسی پزشکی نوین»‪،‬‬ ‫دارای پروانۀ بهره برداری از ادارۀ صنایع‪ ،‬در سال های‬ ‫اولیۀ تاسیس شرکت‪ ،‬با وجود داشتن ایدۀ خاص‪ ،‬به‬ ‫انجام و طراحی کارهایی مانند تعمیر تجهیزات پزشکی‪،‬‬ ‫مخابراتی‪ ،‬ماشین های تراش و ‪ CNC‬و بردهای مورد نیاز‬ ‫پرداختند‪ .‬جعفری پور به دلیل تجربۀ ساخت دستگاه‬ ‫مولتی استیموالتور به عنوان پروژۀ دانشگاهی و به‬ ‫دلگرمی برادر فیزیوتراپیست خود‪ ،‬توانست از اواخر سال‬ ‫‪ 1368‬در زمینۀ ساخت استیموالتور فعالیت کند‪ .‬نکتۀ‬ ‫جالب ماجرا اینکه طراحی و تولید تمامی استیموالتورها‬ ‫در باالخانه ای پنجاه متری انجام شد‪.‬‬ ‫اینک‪ ،‬محصوالت فیزیوتراپی شرکت نوین از نوع تولید‬ ‫و صادرات به کشورهای خارجی با برندی ایرانی محسوب‬ ‫می شود‪.‬جعفری پوردربارۀتولیدسبدمحصوالتفیزیوتراپی‬ ‫شرکت خود گفت‪« :‬سبد محصوالت فیزیوتراپی ما شامل‬ ‫استیموالتور‪ ،‬اولتراسوند‪ ،‬ترکشن‪ ،‬وکیوم‪ ،‬تکارتراپی‪،‬‬ ‫مگنوتراپی‪ ،‬شاک ویو و لیزر پرتوان است‪ .‬تمام محصوالتمان‬ ‫از ادارۀ کل پروانۀ ساخت دارند‪ .‬همچنین تمام استانداردهای‬ ‫مدیریتی ازجمله ‪ ISO13485‬را نیز کسب کرده ایم‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬نزدیک به سه سال است در زمینۀ تجهیزات‬ ‫زیبایی و الغری نیز فعالیت می کنیم‪ .‬دستگاه های ‪RF‬تراپی‪،‬‬ ‫کویتیشن و شاک ویو با برند نویان مد در حال عرضه به‬ ‫بازارند‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه تاکنون بیش از ‪ 70‬درصد سهم بازار‬ ‫فیزیوتراپی کشور را به دست اورده اند‪ ،‬افزود‪« :‬اغلب‬ ‫مصرف کننده های محصوالت فیزیوتراپی‪ ،‬کلینیک ها و‬ ‫درمانگاه های خصوصی اند‪ ،‬اگرچه امار رسمی و درستی از‬ ‫خرید ان ها در این حوزه وجود ندارد‪».‬‬ ‫‪37‬‬ صفحه 37 ‫تولید‪ ،‬موانع و‬ ‫راهکارها‬ ‫مدیرعامل شرکت تولیدکنندۀ نوین جایگاه تولید‬ ‫تجهیزات پزشکی را با توجه به پیشرفت فناوری های‬ ‫پزشکی و اعتماد درمانگران و بیماران به تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬بسیار مهم و روبه رشد عنوان کرد‪ .‬او در ادامه‬ ‫گفت‪« :‬به نظر من‪ ،‬درمان موفق سه رکن اصلی دارد‪:‬‬ ‫اول‪ ،‬دانش و تخصص درمانگر؛ دوم‪ ،‬اعتقاد بیمار به‬ ‫درمانگر و پایبندی به اصول درمان؛ سوم‪ ،‬فناوری که‬ ‫این موضوع ارزش افزودۀ بسیاری در تشخیص و درمان‬ ‫ایجاد می کند‪».‬‬ ‫‪38‬‬ ‫جذب و نگهداری نیروی انسانی‪ ،‬عامل موفقیت در‬ ‫اقتصاد دانش محور‬ ‫جعفری پور دربارۀ مشکالت و موانع تولید درون بخشی‬ ‫و برون بخشی و راه حل های برون رفت از این مشکالت‬ ‫به ارزش منابع انسانی اشاره کرد و گفت‪« :‬اگر بهره وری‬ ‫سرمایۀ انسانی را به عنوان اهرم در اقتصاد دانش محور‬ ‫امروز بپذیریم‪ ،‬با توجه به مهاجرت نخبگان و بی انگیزگی‬ ‫نیروهای کارامد‪ ،‬جذب و نگهداری نیروی انسانی‬ ‫اساسی ترین مشکل در سازمان ما و اغلب سازمان های‬ ‫ﻋﻢ از داخلی‬ ‫دانش محور است‪ .‬تمام مشکالت سازمان‪ ،‬ﺍ ّ‬ ‫و خارجی‪ ،‬با نیروهای کارامد قابل حل است‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬در قسمت برون بخشی‪ ،‬پیشنهاد می کنم که‬ ‫دولت نقش کنترلی خود را به خوبی ایفا کند و از دادن‬ ‫امتیازهای خاص به هر نحوی خودداری کند تا مانع از‬ ‫رقابت ناسالم و فسادزا شود‪».‬‬ ‫او دربارۀ تشکل هایی همچون انجمن تولیدکنندگان یا‬ ‫اتحادیۀ صادرکنندگان و نقش ان ها در تقویت تولید گفت‪:‬‬ ‫«ما از سابق در این دو انجمن عضویت داشتیم‪ ،‬به دالیلی‬ ‫از عضویت اتحادیه صادرکنندگان خارج شدیم‪ .‬همچنین‬ ‫تاکنون نتوانسته ایم از قابلیت های انجمن تولیدکنندگان‬ ‫استفاده کنیم‪ ،‬ولی چانه زنی ها و نشست هایی که با اعضا‬ ‫و ادارۀ کل برگزار می کند‪ ،‬می تواند موثر باشد‪».‬‬ ‫دولت و بحث تصدیگری و حاکمیتی ان‬ ‫این تولیدکنندۀ تجهیزات فیزیوتراپی خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«اصوال ً دولت باید از بحث تصدیگری بیرون بیاید و ان‬ ‫را به بخش خصوصی واگذار کند‪ ،‬ولی با نقش حاکمیتی‬ ‫و وضع قوانین و نظارت می تواند کاری کند که بخش‬ ‫خصوصی با رقابت سالم به ارائۀ خدمات و کاال به مردم‬ ‫ایران مشغول باشد‪».‬‬ ‫او در این خصوص تصریح کرد‪« :‬در تحقیقات قبلی‪،‬‬ ‫مشخص شد که افزایش اندازۀ دولت در ﺑُﻌﺪ ﺗﺼﺪیگری‬ ‫سبب بدتر شدن شاخص های توزیع درامد و در ﺑُﻌﺪ‬ ‫حاکمیتی به بهبود این شاخص ها می انجامد‪».‬‬ ‫چرایی کم توجهی تولیدکنندگان به صادرات‬ ‫جعفری پور دربارۀ اقتصاد حوزۀ تجهیزات پزشکی‬ ‫گفت‪« :‬اصوال ً کار در حوزۀ تجهیزات پزشکی با سطح‬ ‫باالیی از فناوری ها سروکار دارد و بالطبع‪ ،‬حاشیۀ‬ ‫سود این محصوالت نیز زیاد خواهد بود‪ .‬کماکان با‬ ‫افزایش روزافزون مالیات ها روبه رو هستیم‪ ،‬درحالی که‬ ‫معافیت های مالیاتی که برای محصوالت شرکت های‬ ‫دانش بنیان وضع شده بود‪ ،‬برداشته شدند‪ .‬از طرفی‬ ‫تسهیالتی هم که در قالب های گوناگون به شرکت های‬ ‫دانش بنیان داده می شد‪ ،‬برداشته شد‪ .‬سقف تسهیالتی‬ ‫که به مشتریان ما‪ ،‬با توجه به سیاست انقباضی دولت‬ ‫داده می شد‪ ،‬کاهش پیدا کرد و در واقع‪ ،‬از طرف دولت‬ ‫کاری کرده اند که صادرات مقرون به صرفه نباشد‪».‬‬ ‫او در ادامه دربارۀ اینکه چرا تولیدکنندگان ما کمتر‬ ‫به مقوله صادرات می اندیشند‪ ،‬گفت‪« :‬مهم ترین‬ ‫مشکالت صادرات دربرگیرندۀ عناوین بی شماری از قبیل‬ ‫نداشتن کیفیت الزم و نبود فرهنگ کیفیت محور در‬ ‫تولیدکنندگان داخلی‪ ،‬وجود تحریم ها و سخت بودن‬ ‫مراودات مالی با یکدیگر‪ ،‬لزوم داشتن استانداردهای ‪CE‬‬ ‫معتبر‪ ،‬تصور ذهنی نامناسب دیگر کشورها دربارۀ ایران‬ ‫و برند ایرانی‪ ،‬سیاست نادرست برگرداندن درامد حاصل‬ ‫از صادرات در چرخۀ سامانۀ نیما و نداشتن راهکار در‬ ‫زمینۀ خدمات پس از فروش است‪».‬‬ ‫نگاه و ایندۀ ما در گروی صادرات محصوالت است‬ ‫این تولیدکننده دربارۀ میزان صادرات محصوالت خود‬ ‫با اشاره به برند خوش نام نوین در عراق گفت‪« :‬ما‬ ‫صادرات موردی به بسیاری از کشورها داشته ایم‪ ،‬ولی‬ ‫عمدۀ صادرات به صورت خرید مشتری از داخل شرکت‬ ‫به کشورهای عراق و افغانستان بوده است‪».‬‬ ‫جعفری پور راجع به ضرورت اخذ استاندارد ‪ CE‬اروپا گفت‪:‬‬ ‫«امکان صادرات به تمام کشورهای اروپایی و کشورهای‬ ‫دیگر‪ ،‬ملزم شدن به رعایت استانداردها و در نتیجه‪،‬‬ ‫افزایش کیفیت محصوالت‪ ،‬بیشتر شدن اعتبار شرکت‬ ‫نزد مشتریان داخل کشور و رقابت در حوزۀ جهانی‪ ،‬از‬ ‫جمله مزیت های اخذ استاندارد‪ CE‬اروپاست‪».‬‬ ‫او در پایان خاطرنشان کرد‪« :‬با توجه به باال بودن کیفیت‬ ‫محصوالت سالمت محور‪ ،‬طراحی و ساخت بر اساس‬ ‫استانداردهای جهانی و اتصال به این بازار بزرگ قطعا ً‬ ‫نگاه و ایندۀ ما در گروی صادرات محصوالت است‪».‬‬ صفحه 38 ‫پرونده ویژه‬ ‫گزارش ششمین دورۀ نمایشگاه ایران فارما؛‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬سمیرا قریب‬ ‫اولین نمایشگاه ایمن صنعت داروسازی پس از شیوع کووید‪19‬‬ ‫«ایران فارما» عنوانی اشنا برای عالقه مندان به حوزۀ‬ ‫دارو و داروسازی است که به عنوان بزرگ ترین نمایشگاه‬ ‫بین المللی جامع و فراگیر در حوزۀ صنعت دارویی‬ ‫خاورمیانه شناخته شده و از سال ‪ 1393‬در تقویم‬ ‫نمایشگاهی کشور ثبت شده است تا فرصت مغتنمی را‬ ‫برای شرکت های تولیدکنندۀ دارو‪ ،‬شرکت های تولیدکنندۀ‬ ‫مــــــواد اولیـــــۀ دارویــــــی‪ ،‬شرکــــــت های توزیــــع کننــدۀ دارو‪،‬‬ ‫شرکت های تجهیزات و ماشین االت دارویی‪ ،‬شرکت های‬ ‫خدمات چاپ و بسته بندی دارو‪ ،‬شرکت های تولیدکنندۀ‬ ‫داروهای نوترکیب‪ ،‬شرکت های دانش بنیان‪ ،‬شرکت های‬ ‫تولیدکنندۀ داروهای گیاهی‪ ،‬شرکت های تولیدکنندۀ‬ ‫مکمل هــــای غذایی و رژیمـــی‪ ،‬مراکــــز علمــــی‪ ،‬تحقیقاتــــی‬ ‫و پژوهشــــی داروســـازی‪ ،‬انجمـــن ها‪ ،‬اهـــالی مطبـــوعــات و‬ ‫نشریات حوزۀ پزشکی‪ ،‬دارویی و‪ ...‬به ارمغان اورد‪.‬‬ ‫نمایشـــگاه ایران فارمــــا بـــا هــــدف مـــــعرفی تـــــــوانمندی‬ ‫و ظرفیت صنعت دارویی کشور‪ ،‬ارائۀ اخریـن تحـــوالت و‬ ‫دستاوردهای صنعـــت دارو‪ ،‬اشنایــی با بازارهــــای جدید و‬ ‫ایجاد بستر الزم برای انتقال دانش فنی‪ ،‬بستر مناسبی‬ ‫را برای مشارکت چشمگیر شرکت های داخلی و خارجی‬ ‫و معرفی ظرفیت های صنعت دارویی کشور در سطح‬ ‫جهانی فراهم می کند‪.‬‬ ‫گفتنی است این نمایشگاه از سال ابتدایی خود‪ ،‬به طور‬ ‫منظم و پیاپی برگزار شد‪ ،‬اما پاندمی و شیوع ویروس‬ ‫کووید‪ 19‬موجب شد زمان بندی نمایشگاه به دلیل شروع‬ ‫پیک چهارم کرونا‪ ،‬از فروردین ماه ‪ 1400‬به مردادماه و‬ ‫سپس به دلیل شروع پیک پنجم این بیماری‪ ،‬به ابتدای‬ ‫پاییز سال جاری تغییر یابد‪ .‬ازاین رو‪ ،‬ششمین دورۀ‬ ‫نمایشگاه ایران فارما‪ ،‬دارو و صنایع وابسته در راستای‬ ‫صیانت از سالمت مخاطبان و دست اندرکاران صنایع‬ ‫دارویی‪ ،‬پس از مدتی تعویق با خروج تهران از وضعیت‬ ‫قرمز‪ ،‬به عنوان اولین نمایشگاه ایمن صنعت داروسازی‬ ‫پس از همه گیری بیماری کرونا‪ ،‬از تاریخ ‪ 19‬تا ‪ 21‬مهرماه‬ ‫‪ 1400‬در مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد‪.‬‬ ‫نکتۀ قابل توجه ششمین دورۀ نمایشگاه ایران فارما‬ ‫که سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران‬ ‫با همکاری وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‪،‬‬ ‫سازمان غذا و دارو‪ ،‬وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی و با‬ ‫مشارکت گستردۀ انجمن ها و حضور بیش از ‪ 509‬شرکت‬ ‫دارویی و صنایع وابسته داخلی و خارجی برگزار کرد‪ ،‬این‬ ‫است که سالمت شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان را از‬ ‫اولویت های اصلی خود قرار داد و تا زمان گذر از پیک‬ ‫پنجم‪ ،‬نزولی شدن ابتال به بیماری کرونا‪ ،‬واکسیناسیون‬ ‫گسترده و موافقت ستاد مقابله با کرونا‪ ،‬حاضر به‬ ‫برگزاری این نمایشگاه تخصصی نشد‪ .‬برگزارکنندگان‬ ‫‪39‬‬ صفحه 39 ‫پرونده ویژه‬ ‫‪40‬‬ ‫رعایت پروتکل های بهداشتی را در دستور کار خود قرار‬ ‫دادند و استفاده از ماسک در تمام روزهای فعالیت‬ ‫نمایشگاه و واکسیناسیون تمام شرکت های دارویی را به‬ ‫همت سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران‬ ‫الزامی دانستند‪.‬‬ ‫با نگاهی اجمالی به این نمایشگاه می توانستیم با توجه‬ ‫به حفظ فاصلۀ اجتماعی میان غرفه ها‪ ،‬برگزارکنندگان و‬ ‫بازدیدکنندگان‪ ،‬تجهیزات مکانیزۀ ضدعفونی دست در‬ ‫غرفه ها و به همراه داشتن کارت برای حضار‪ ،‬ایران فارمای ‪1400‬‬ ‫را جزو ایمن ترین نمایشگاه های تخصصی به شمار اوریم‪.‬‬ ‫با ماهنامۀ «توسعه فناوری های نوین پزشکی» همراه‬ ‫باشید تا بخوانید چه رویدادهایی در سه روز برگزاری‬ ‫ششمین دوره نمایشگاه ایران فارما پیش امد‪.‬‬ ‫ایران فارما امسال فقط یک نمایشگاه با چندین و چند‬ ‫غرفه در مصلی امام خمینی تهران نبود‪ ،‬بلکه رویدادی‬ ‫بین المللی بود که در بیش از ‪ 43‬هزار مترمربع و در سطح‬ ‫باالی تجاری و اقتصادی برگزار شد و بخش های مختلفش‪،‬‬ ‫ان را از نمایشگاه های علمی و اقتصادی دیگر کشور متمایز‬ ‫کرد‪ .‬برای نمونه‪ ،‬باید یاداور شد گرچه در این دوره از برگزاری‬ ‫نمایشگاه‪ ،‬همه گیری کرونا شرایط ویژه ای را برای مشارکت‬ ‫شرکت های خارجی بزرگ دارویی ایجاد کرد‪ 413 ،‬شرکت‬ ‫داخلی و ‪ 96‬شرکت خارجی از ‪ 23‬کشور دنیا از جمله المان‪،‬‬ ‫کانادا‪ ،‬هلند‪ ،‬ژاپن‪ ،‬دانمارک‪ ،‬روسیه‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬انگلستان‪،‬‬ ‫چک‪ ،‬فرانسه‪ ،‬امریکا‪ ،‬سوئیس‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬امارات‪ ،‬اوکراین‪،‬‬ ‫هندوستان‪ ،‬پرتغال‪ ،‬سوئد‪ ،‬تایلند‪ ،‬بالروس ‪ ،‬کنیا‪ ،‬چین و‬ ‫پاکستان در این نمایشگاه و هئیت های تجاری از ‪ 24‬کشور‬ ‫و سفرای خارجی در مراسم افتتاحیه ان حضور داشتند‪.‬‬ ‫از میان کشورهای مشارکت کننده‪ ،‬هندوستان در‬ ‫مقایسه با کشورهای دیگر حضور پررنگ تری داشت‬ ‫و شرکت های هندی از جمله پاویون هند و هیئت های‬ ‫تجاری این کشور همکاری چشمگیری داشتند‪.‬‬ ‫این نمایشگاه با شعار «ایران فارما فقط یک نمایشگاه‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه فرصتی برای انعقاد قراردادهای تجاری‬ ‫است»؛ فرصت مناسبی را برای ارائۀ ظرفیت های موجود‬ ‫و توانمندی های کشور توسط متخصصان و صنعتگران در‬ ‫دنیای پویای صنعت دارو‪ ،‬حضور شرکت های دانش بنیان‬ ‫داروسازی‪ ،‬انجمن های علمی و دانشجویی حوزۀ سالمت‬ ‫و دانشجویان داروسازی سراسر کشور فراهم کرد‪ .‬گفتنی‬ ‫است پزشکان‪ ،‬داروسازان‪ ،‬متخصصان‪ ،‬صاحبان صنایع‪،‬‬ ‫مدیران اجرایی‪ ،‬استادان دانشگاه و دانشجویان این‬ ‫حوزها‪ ،‬ازجمله بازدیدکنندگان این نمایشگاه بودند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬هرچند این رویداد بزرگ دارویی امسال‬ ‫به دلیل شرایط ارزی کشور‪ ،‬تحریم ها و محدودیت های‬ ‫کرونایی تحت شعاع قرار گرفت‪ ،‬می توان مهم ترین‬ ‫اهداف برگزاری ان را تاثیرگذاری بر بازار دارویی داخلی و‬ ‫بین المللی‪ ،‬برقراری ارتباط با مراکز تحقیقاتی علمی داخلی‬ ‫و بین المللی‪ ،‬ایجاد بستر مناسب برای تجارت بین المللی‬ ‫در زمینۀ دارو و صنایع وابسته‪ ،‬حمایت از تولیدات داخلی‬ ‫و توسعۀ صادرات در حوزۀ دارو و صنایع وابسته دانست‪.‬‬ ‫رئیس هیئت مدیرۀ سندیکای صاحبان صنایع داروهای‬ ‫انسانی ایران‪ ،‬هدف از برگزاری این نمایشگاه را توسعۀ‬ صفحه 40 ‫پرونده ویژه‬ ‫صنایع داروسازی کشور با همکاری سازمان های ذی ربط‪،‬‬ ‫وزارت بهداشت‪ ،‬وزارت صمت و سازمان توسعۀ تجارت‬ ‫دانست و توسعۀ صادرات را با توجه به حضور میهمانان‬ ‫خارجی از مهم ترین این اهداف شمرد‪ .‬همچنین‪ ،‬از دیگر‬ ‫اهداف و موضوعات مورد بحث در نمایشگاه امسال‪ ،‬بیان‬ ‫مشکالت و چالش های گریبان گیر صنعت داروسازی‪،‬‬ ‫قیمت گذاری دارو‪ ،‬نرخ ارز‪ ،‬هزینه های ‪ IRC‬و‪ ...‬بود‪.‬‬ ‫انچه در مراسم افتتاحیۀ نمایشگاه ایران فارما روی داد‬ ‫مراسم افتتاحیۀ ششمین نمایشگاه دارویی ایران فارما‪،‬‬ ‫بزرگ ترینگردهماییبین المللیتخصصیصنعتداروسازی‬ ‫کشور با حضور محمد عبده زاده‪ ،‬رئیس و عضو هیئت مدیرۀ‬ ‫سندیکای صاحبان صنایع دارو های انسانی ایران‪ ،‬محمدرضا‬ ‫شانه ساز‪ ،‬معاون وقت وزیر و رئیس سابق سازمان غذا و‬ ‫دارو‪ ،‬حسینعلی شهریاری‪ ،‬رئیس کمیسیون بهداشت‬ ‫و درمان مجلس‪ ،‬بهرام عین اللهی وزیر بهداشت‪ ،‬درمان‬ ‫و اموزش پزشکی و مصطفی قانعی‪ ،‬دبیر ستاد توسعه‬ ‫زیست فناوری برگزار شد‪.‬‬ ‫وضعیت صنعت دارو در ایران شکننده است‬ ‫رئیس هیئت مدیرۀ سندیکای صاحبان صنایع دارو های‬ ‫انسانـــــی ایـــــران گفــــت‪« :‬با توجـــه به فرمایشــــات مـــقام‬ ‫ی و مانع زدایی‪ ،‬‬ ‫معظم رهبری مبنی بر تولید‪ ،‬پشتیبان ‬ ‫ه و رویکردهای‬ ‫وزارتخانه ها و سازمان های مرتبط باید برنام ‬ ‫مبتنی بر تولید و مانع زدایی را اجرا کنند‪ ،‬بنابراین باید‬ ‫شفاف سازی های الزم صورت گیرد تا مشخص شود چه‬ ‫دستورات و پشتیبانی هایی برای حل چالش ها و مشکالت‬ ‫صنعت داروسازی انجام شده است‪ ،‬زیرا سوداور نبودن‬ ‫این صنعت سبب بی تمایلی شرکت ها برای سرمایه گذاری‬ ‫شده و با وجود انکه نیمی از سال گذشته‪ ،‬هیچ برنامه ای‬ ‫در این زمینه ارائه نشده است‪».‬‬ ‫عبــده زاده دربــارۀ چـــالـــش هـــای صنعـــــــت داروســــازی‪،‬‬ ‫قیمت گذاری ها و نرخ ارز خاطرنشان کرد‪« :‬هرساله ‪35‬‬ ‫هزار میلیارد تومان به بازار دارو اختصاص می یابد که از‬ ‫این مقدار‪ 30 ،‬هزار میلیارد تومان؛ یعنی ‪97‬درصد‪ ،‬مربوط‬ ‫به تولید داروهای داخلی است‪ .‬به بیان دیگر‪ ،‬یک میلیارد‬ ‫دالر ارز برای داروهای داخلی و یک میلیارد دیگر نیز برای‬ ‫داروهای وارداتی در نظر گرفته شده است‪ ،‬اما تنها بخشی‬ ‫از مواد اولیۀ داروهای تولید داخل ارز یارانه ای دریافت‬ ‫می کنند و برای دیگر نهادهای تولید دارو ارز نیمایی‬ ‫اختصاص داده شده است‪ .‬اختصاص ارز یارانه ای‪ ،‬ان هم‬ ‫فقط به بخشی از مواد اولیۀ تولید دارو‪ ،‬موجب واقعی‬ ‫نبودن قیمت گذاری ها شده است‪ ،‬زیرا رویکرد قیمت گذاری‬ ‫در سازمان غذا و دارو براساس هزینۀ تمام شدۀ شرکت ها و‬ ‫اضافه شدن درصدی سود ثابت به ان است‪ .‬این موضوع‬ ‫سبب می شود تا هزینۀ مضاعف به معنای قیمت باالتر و‬ ‫سوداوری بیشتر تلقی شود و ارزش دارو و کارایی ان در‬ ‫درمان بیماری‪ ،‬مهم ارزیابی نشود‪».‬‬ ‫او در ادامه گفت‪« :‬از سوی دیگر‪ ،‬با افزایش نرخ ارز‬ ‫مواد اولیه‪ ،‬شرکت های دارویی برای حفظ سطح موجودی‬ ‫و افزایش سرمایۀ اولیه خود‪ ،‬ملزم به دریافت وام بانکی و‬ ‫پرداخت هزینۀ بهره ان می شوند که باید در قیمت گذاری‬ ‫داروها لحاظ شود‪ .‬در روش قیمت گذاری بر مبنای ارز‬ ‫نیمایی نیز ارزش دارو و درصدی از قیمت ان در کشور‬ ‫مرجع مورد قبول سازمان غذا و دارو لحاظ می شود که‬ ‫برای کاهش تاثیر بر مصرف کنندگان‪ ،‬پس از افزایش‬ ‫قیمت به دلیل نیمایی شدن ارز مابقی داروها‪ ،‬دولت‬ ‫باید مابه التفاوت هزینۀ تمام شده و هزینه دریافت شده‬ ‫را به سازمان های بیمه پرداخت کند و میزان پوشش بیمۀ‬ ‫دارویی افزایش یابد؛ درحالی که خروج باقی ماندۀ صنعت‬ ‫دارو از ارز حمایتی موجب واقعی شدن قیمت‪ ،‬جلوگیری از‬ ‫قاچاق معکوس و نیز تسهیل نقل وانتقاالت ارزی می شود‪.‬‬ ‫همچنین این موضوع به شرکت های دارویی فرصت‬ ‫می دهد تا با ورود به اقتصاد واقعی بتوانند سرمایه گذاری‬ ‫کنند‪ ،‬چون بخش زیادی از اقتصادشان بر مبنای تورم‬ ‫عمومی جامعه و نرخ ارز نیمایی تغییر می کند‪».‬‬ ‫‪41‬‬ صفحه 41 ‫پرونده ویژه‬ ‫رئیس هیئت مدیرۀ سندیکای صاحبان صنایع داروهای‬ ‫انسانی ایران افزود‪« :‬شرکت های دارویی دیگر حاضر‬ ‫به سرمایه گذاری در صنعت داروسازی کشور نیستند‪،‬‬ ‫چون سوداوری ندارد و علتش این است که از سه ماه‬ ‫گذشته‪ ،‬سازمان غذا و دارو قیمت مواد اولیۀ دارویی را‬ ‫اعالم کرد؛ اما شرکت های تولیدکننده این قیمت ها را‬ ‫اعمال نکرده اند و محصوالت خود را با قیمت بیشتری‬ ‫به فروش می رسانند‪ .‬با وجود این‪ ،‬سازمان غذا و دارو با‬ ‫در نظر گرفتن این موضوع که قیمت مواد اولیه را اعالم‬ ‫کرده است‪ ،‬قیمت داروها را تعیین می کند که سبب‬ ‫ایجاد چالش برای شرکت های دارویی شده است‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر‪ ،‬اجرای دستورات مبنی بر خودکفایی در تولید مواد‬ ‫اولیه عمال ً راه را برای واردات ان بسته و تولیدکنند گان‬ ‫گران فروش ان را به انحصار رسانده است‪ .‬ازاین رو‪ ،‬دولت‬ ‫و مجلس باید از این صنعت حمایت کنند‪ ،‬زیرا صنعت‬ ‫داروسازی یکی از ستون های مهم در نظام سالمت است‬ ‫و اگر مانع زدایی های الزم صورت نگیرد‪ ،‬تا پنج سال اینده‬ ‫چیزی از ان باقی نخواهد ماند‪».‬‬ ‫‪42‬‬ ‫کاهش ارزبری داروهای وارداتی‬ ‫در بخش دیگر این مراسم محمدرضا شانه ساز‪ ،‬رئیس‬ ‫وقت سازمان غذا و دارو جایگاه صنعت دارویی کشور را‬ ‫شرح و دربارۀ مشکالت پیش روی این صنعت توضیح‬ ‫داد‪ .‬شانه ساز با اشاره به تحریم ها و دست اندازی های‬ ‫صورت گرفته برای جلوگیری از دسترسی مردم به دارو‪،‬‬ ‫بیان کرد‪« :‬صنعت داروسازی ما صنعت لوکس و بدون‬ ‫پشتوانه ای نیست‪ ،‬درحالی که برخی کشورها صنعت‬ ‫داروسازی را صنعتی مونتاژی می دانستند‪ ،‬در ازمون‬ ‫سخت کرونا توانستیم همۀ داروهای وارداتی کرونا را‬ ‫که داخل مصرف می شود‪ ،‬در مدت زمان کوتاهی تولید و‬ ‫عکس ان را ثابت کنیم‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬توانستیم با کاهش‬ ‫ارز ترجیحی و ارزهای دیگر از ‪ 4/2‬به ‪ ۲/5‬میلیارد دالر و‬ ‫اختصاص تنها دو درصد ارزبری به مواد اولیه‪ ۳۱ ،‬درصد‬ ‫ارزبری واردات دارو را کاهش دهیم‪ .‬در مقابل نیز در حوزۀ‬ ‫دارو‪ ،‬تجهیزات پزشکی و مکمل ها ‪ ۱۰‬درصد سهم ارز تولید‬ ‫را افزایش و ‪ ۲۹‬درصد واردات را کاهش دادیم‪».‬‬ ‫صادرات و توسعۀ صنعت داروسازی مستلزم‬ ‫حقیقی سازی قیمت ها‬ ‫در ادامۀ این مراسم حسینعلی شهریاری‪ ،‬رئیس‬ ‫کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به جایگاه‬ ‫صنعت داروسازی کشور‪ ،‬بیان کرد‪« :‬در حال حاضر‪ ،‬ایران‬ ‫جزو شش کشور اول دنیا در ساخت واکسن است و‬ ‫این افتخاری برای نظام جمهوری اسالمی ایران به شمار‬ ‫می اید‪ .‬در دوران پاندمی کرونا توانستیم داروهای مورد‬ ‫نیاز بیماران را در داخل تولید کنیم و دیگر نیازی به‬ ‫واردات ان نداشته باشیم‪».‬‬ ‫رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس خاطرنشان‬ ‫کرد‪« :‬تا زمانی که قیمت دارو واقعی نشود‪ ،‬صادرات و‬ ‫توسعۀ صنعت داروسازی امکان پذیر نخواهد بود؛ زیرا‬ ‫دولت برای فشار نیاوردن به شهروندان در تامین دارو‪،‬‬ ‫ارز ترجیحی و نیمایی را به داروهای حیاتی اختصاص داده‬ ‫و قیمت ها را پایین نگه داشته است‪ .‬همچنین حذف ارز‬ ‫دولتی دارو به ‪ ۶۰‬هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد تا به‬ ‫بیمه ها داده شود‪ ،‬اما نگران بودیم این پول به بیمه ها‬ ‫اختصاص نیابد‪ ،‬زیرا صنعت بیمۀ ما مانند قلکی است که‬ ‫فقط پول دریافت می کند تا به مردم بدهد و مثل صنعت‬ ‫عمل نمی کند‪ .‬ازاین رو‪ ،‬دولت و مجلس باید به گونه ای‬ ‫از صنعت داروسازی کشور حمایت کنند تا بتوان برای‬ ‫صادرات دارو اقدام کرد‪».‬‬ صفحه 42 ‫پرونده ویژه‬ ‫رونمایی از کتاب «تاریخ شفاهی داروسازی ایران»‬ ‫توسط دکتر موید علویان‬ ‫در این مراسم‪ ،‬دکتر سید موید علویان‪ ،‬رئیس‬ ‫هیئت مدیرۀ نظام پزشکی تهران از کتاب «تاریخ شفاهی‬ ‫داروسازی ایران» رونمایی و لوح تقدیری را به پاس‬ ‫زحمات بی کران شادروان دکتر حسن فرسام در تدوین‬ ‫این کتاب ارزشمند‪ ،‬به همسر ایشان اهدا کرد و تابلوی‬ ‫یادگاری تدوین این کتاب را نیز به امضا رساند‪ .‬کتاب‬ ‫«تاریخ شفاهی داروسازی ایران» شامل گفت وگوهایی‬ ‫است که طی سال های ‪ 1383‬تا ‪ 1388‬با شش تن از‬ ‫بزرگان داروسازی ایران‪ ،‬دکتر حسن فرسام‪ ،‬دکتر عباس‬ ‫شفیعی‪ ،‬دکتر علی خلج‪ ،‬دکتر مرتضی رفیعی تهرانی‪،‬‬ ‫دکتر حسنیه تاجرزاده و دکتر احمدرضا دهپور انجام شده‬ ‫است‪ .‬این گفت وگوها با طرح پرسش هایی دربارۀ دوران‬ ‫کودکی‪ ،‬خانواده و محیط زندگی ایشان اغاز شده است‬ ‫و سپس تا چگونگی ورود این بزرگان به داروسازی ادامه‬ ‫می یابد و دربارۀ کارهای علمی شاخص مصاحبه شوندگان‪،‬‬ ‫نظرات ان ها دربارۀ جایگاه پژوهش و اموزش در ایران‪،‬‬ ‫ایندۀ داروسازی و‪ ...‬بحث می شود‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬دکتر علویان در حاشیۀ بازدید از ششمین‬ ‫نمایشگاه بین المللی ایران فارما گفت‪« :‬داروسازان ایرانی‬ ‫و صنعت دارویی داخلی از ارکان مهم نظام سالمت ما‬ ‫هستند‪ .‬تقویت این عرصه با حمایت دولت‪ ،‬مجلس‪،‬‬ ‫سیاست گذاران و نگاه عالج جویانه به حل مشکالت‬ ‫امکان پذیر است‪ ».‬علویان افزود‪« :‬تجویز منطقی دارو‬ ‫در سیستم سالمت و حمایت از صنعت داخلی تولید‬ ‫دار و جزو سیاست های پیشرو نظام پزشکی است که‬ ‫قطعاً‪ ،‬تعامل با دست اندرکاران صنعت داخلی دارو را‬ ‫می طلبد‪ .‬عالو ه بر ان‪ ،‬برگزاری برنامه های اموزشی مدون‬ ‫با مشارکت شرکای متعدد‪ ،‬ازجمله انجمن های علمی‪ ،‬جزو‬ ‫برنامه های نظام پزشکی کشور است و مشارکت هرچه‬ ‫بیشتر پزشکان عضو نظام پزشکی‪ ،‬سبب می شود تا هم‬ ‫نظام سالمت به اهداف عالی خود برسد و هم به صنعت‬ ‫داخلی دارو در حوزه های مختلف کمک می کند‪».‬‬ ‫در حاشیۀ نمایشگاه ایران فارما‬ ‫تامین ‪۹۷‬درصدی نیاز دارویی توسط شرکت های داخلی‬ ‫دکتر بهرام عین اللهی‪ ،‬وزیر بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش‬ ‫پزشکی در بازدید از ششمین دوره ایران فارما اظهار کرد‪:‬‬ ‫«یکی از مهم ترین اقدامات شرکت های دارویی‪ ،‬در حوزۀ‬ ‫داروی بیماران کووید‪ ۱۹‬بوده است‪ .‬گرچه این بیماری‬ ‫داروی مشخصی ندارد‪ ،‬امروز تمامی داروهای موثر در‬ ‫درمان کرونا‪ ،‬داخل کشور تولید می شود و دیگر کمبودی‬ ‫نداریم‪ .‬همچنین پیشرفت های چشمگیری در حوزۀ‬ ‫دارویی داشته ایم و شرکت های داخلی حدود ‪ ۹۷‬درصد‬ ‫نیاز دارویی کشور را تامین می کنند‪ ».‬او افزود‪« :‬با وجود‬ ‫این‪ ،‬همیشه به پزشکان توصیه می کنیم تا حداقل دارو‬ ‫را به طور منطقی برای بیماران تجویز و داروهای تولید‬ ‫داخلی را جایگزین نمونۀ وارداتی ان کنند‪ ،‬زیرا هم برخی‬ ‫بیماری ها بدون دارو‪ ،‬درمان می شوند و هم متوسط‬ ‫مصرف دارو در ایران‪ ،‬باالتر از مصرف جهانی است‪.‬‬ ‫درهرحال‪ ،‬با توجه به بیماری های مختلف‪ ،‬سازمان غذا و‬ ‫دارو‪ ،‬نوع و مقدار تولید دارو را پیش بینی می کند‪ .‬البته‬ ‫در وضعیت های خاص و تغییر شکل نوعی از بیماری که‬ ‫مصرف برخی اقالم دارویی بیشتر می شود‪ ،‬سازمان غذا و‬ ‫دارو با تمهیدات الزم‪ ،‬کمبودها را برطرف می کند‪ ».‬وزیر‬ ‫بهداشت در ادامه گفت‪« :‬خوشبختانه‪ ،‬کیفیت داروهای‬ ‫ایرانی‪ ،‬بسیار قابل قبول است و حتی برخی کشورهای‬ ‫همسایه نیز از ما درخواست دارو دارند و داروهای ایرانی‬ ‫را باکیفیت می دانند‪».‬‬ ‫‪43‬‬ صفحه 43 ‫پرونده ویژه‬ ‫تشکیل پنل و نشست های تخصصی و اموزشی‬ ‫‪44‬‬ ‫از دیگر بخش های ششمین نمایشگاه ایران فارما تشکیل‬ ‫بیش از ده برنامۀ اموزشی‪ ،‬مطالعۀ موردی‪ ،1‬پنل و نشست‬ ‫تخصصی بود‪ .‬این پنل ها در سه حوزۀ سیاست گذاری ‪،‬‬ ‫ل اموزشی از ‪ 19‬تا ‪ 21‬مهرماه در طبقۀ باالی‬ ‫کسب وکار و پن ‬ ‫مصالی امام خمینی برگزار شد‪ .‬ازجملۀ این پنل ها در زمینۀ‬ ‫ل چالش های موجود در نظام دارویی‬ ‫سیاست گذاری‪ ،‬پن ‬ ‫در حوزۀ دسترسی به داروها و فناوری های نوین بود‪ .‬از‬ ‫انجا که دسترسی به دارو و خدمات درمانی یکی از حقوق‬ ‫بنیادین شهروندان است و موارد و زمینه های متعددی را‬ ‫شامل می شود‪ ،‬در این پنل چالش های موجود در زمینۀ‬ ‫دسترسی به دارو و فناوری های نوین‪ ،‬مباحث مربوط به‬ ‫فهرست دارویی کشور و لزوم حمایت از فناوری و داروهای‬ ‫جدید بررسی شد‪.‬‬ ‫از دیگر پنل ها در همین حوزه می توان به پنل نقد و‬ ‫بررسی ضابطه های اخیر سازمان غذا و دارو اشاره کرد‪ .‬در‬ ‫سال های اخیر‪ ،‬اهالی صنعت داروسازی از پایین بودن‬ ‫قیمت داروهای خود ناراضی اند و بنا بر نظر بسیاری‬ ‫از کارشناسان‪ ،‬ادامۀ این روند چالش ها و بحران های‬ ‫جبران ناپذیری را برای صنعت داروسازی کشور ایجاد‬ ‫می کند؛ به عبارت دیگر‪ ،‬دارو ارزان ترین و درعین حال‪،‬‬ ‫حیاتی ترین کاالیی است که در کشور به فروش می رسد‪.‬‬ ‫این در حالی است که کاالهای دیگر با توجه به نرخ تورم‪،‬‬ ‫تعیین قیمت می شوند‪ .‬ازاین رو‪ ،‬سازمان غذا و دارو‬ ‫دستورالعمل ضابطۀ قیمت گذاری دارو را اخیرا ً بازنگری‬ ‫کرده و تضمین مجوز بازنگری به داروهای مورد نیاز‬ ‫خود‪ ،‬حمایت از فناوری ها و توانمندی های داخلی برای‬ ‫تامین و تولید مستمر داروها و ایجاد شفافیت در فرایند‬ ‫قیمت گذاری داروها را به تمامی واحدهای مرتبط اعالم و‬ ‫به لزوم اجرای همۀ بندها و تبصره های ان تاکید کرده‬ ‫است‪ .‬در این پنل قیمت گذاری دارو و ضابطه های موثر‬ ‫سازمان غذا و دارو در ان بررسی شد‪.‬‬ ‫پنل های کسب وکار از دیگر نشست های تخصصی بود که‬ ‫در نمایشگاه ایران فارما برپا شد‪ .‬در پنل ورود به بازارهای‬ ‫بو کار‬ ‫جهانی با دانش فنی ایران‪ ،‬یکی از پنل های کس ‬ ‫‪1. Case study‬‬ ‫برگزارشده در ایران فارما‪ ،‬دربارۀ ورود صنعت داروسازی‬ ‫ایران به بازارهای جهانی و چالش های مربوط به ان بود‪.‬‬ ‫در دومین دست از این پنل ها‪ ،‬مدعوان حوزۀ دارو و‬ ‫داروسازی دربارۀ نواوری و الگوی ان در صنعت داروسازی‬ ‫کشور بحث کردند و ان را شرح دادند‪ .‬با توجه به انچه‬ ‫در این نشست گفته شد‪ ،‬هر الگو سه رکن اصلی شامل‬ ‫هستی شناسی‪ ،‬شناخت شناسی و روش شناسی دارد‬ ‫و از طرف دیگر‪ ،‬الگو های صنعت داروسازی به عنوان‬ ‫مجموعه ای از باورها و پیش فرض های بنیادین رشد و‬ ‫توسعه داروسازی کشور‪ ،‬از عناصر کلیدی ان به شمار‬ ‫می ایند‪ .‬ازاین رو‪ ،‬گام های مستمر و ثابتی در مسیر‬ ‫توسعه نواوری و فناوری های دارویی برداشته شده است‬ ‫تا ارزش های ایجادشده به ارتقای کارایی و اثربخشی هرچه‬ ‫بیشتر واحدهای تولیدی صنعتی و درنهایت‪ ،‬شکوفایی‬ ‫اقتصاد دارویی منجر شود‪.‬‬ ‫در دومین روز از نمایشگاه ایران فارما‪ ،‬بازدیدکنندگان و‬ ‫متخصصان این حوزه از دو پنل دیگر در حوزۀ کسب وکار‬ ‫همانند دیگر پنل ها استقبال کردند و این دو‪ ،‬با حضور‬ ‫مدعوان در سطح تخصصی برگزار شد‪.‬‬ ‫انچه در پنل هوش تجاری مطرح شد‪ ،‬دربارۀ هوش تجاری‬ ‫و ابزارهای مربوط به ان بود؛ بنا بر انچه گفته شد‪ ،‬هوش‬ ‫تجاری‪ ،2‬فرایندی تکنولوژی محور برای تحلیل داده هاست‪.‬‬ ‫این فرایند درنهایت به مدیران‪ ،‬صاحبان کسب وکارها و تمام‬ ‫تصمیم گیرنده های اساسی کسب وکارها‪ ،‬اطالعاتی عملی‬ ‫می دهد‪ .‬ابزارهای هوش تجاری برای تجزیه وتحلیل داده ها‬ ‫به صورت های مختلفی ارائه می شود؛ مثال ًگزارش‪ ،‬داشبورد‪،‬‬ ‫چارت‪ ،‬نقشه‪ ،‬گراف و تمام ابزارهایی که بتوانند اطالعات و‬ ‫داده های خام را در قالب های بصری و قابل استفاده به نمایش‬ ‫دراورند‪ .‬شرکت های داروسازی نیز مانند کسب وکارهای دیگر‬ ‫باید انبوهی از داده های خود را در چندین منبع داده ذخیره‬ ‫کنند و با تجزیه وتحلیل درست این اطالعات تصمیمات‬ ‫ن مقطع‪ ،‬هوش تجاری به‬ ‫دقیق و حیاتی بگیرند‪ .‬در ای ‬ ‫شرکت های داروسازی کمک می کند تا بینش غنی تری از‬ ‫محیط خود و بازارهای رقابتی به دست اورند‪.‬‬ ‫در اخرین پنل حوزۀ کسب وکار‪ ،‬فرصت ها و چالش های‬ ‫پیش روی شرکت های چندملیتی در حوزۀ داروسازی برای‬ ‫ورود به بازار کشورهای درحال توسعه بررسی شد‪.‬‬ ‫با توجه به انچه در این نشست گفته شد‪‎ ،‬امروزه‬ ‫تکنولوژی و دسترسی به ان یکی از ضرورت ها و شاخص های‬ ‫اساسی توسعۀ اقتصادی به شمار می رود؛ ازاین رو‪ ،‬مبادلۀ‬ ‫تجاری ان به یکی از موضوعات عمدۀ تجارت بین المللی‬ ‫تبدیل شده است‪ .‬انتقال موفق تکنولوژی به شناخت‬ ‫اهداف صنعت‪ ،‬منابع تکنولوژی‪ ،‬نحوۀ ابداع و انتقال‪،‬‬ ‫روش های انتقال‪ ،‬فاکتورهای تاثیرگذار‪ ،‬نحوۀ جذب و‬ ‫توسعۀ ان نیاز دارد و قراردادهای انتقال تکنولوژی به‬ ‫علت وسعت دامنه‪ ،‬پیچیدگی موضوعی و شرایط مختلف‬ ‫)‪2. Business Intelligence (BI‬‬ صفحه 44 ‫پرونده ویژه‬ ‫چنین قراردادهایی‪ ،‬ویژگی های خاصی دارد‪.‬‬ ‫در بخش دیگری از این نشست های تخصصی‪،‬‬ ‫معتبرسازی فرایند تولید مواد موثرۀ دارویی بررسی شد‪.‬‬ ‫در این برنامۀ اموزشی بیان شد که معتبرسازی بخش‬ ‫جدایی ناپذیر از تضمین کیفیت است و این واژه در تولید‬ ‫موجب بروز مشکالت و چالش های بسیاری می شود‪.‬‬ ‫ازاین رو‪ ،‬در مطالعات معتبرسازی‪ ،‬سیستم ها‪ ،‬تجهیزات‪،‬‬ ‫عملیات و فرایندها به صورت نظام مند بررسی می شوند تا‬ ‫مشخص شود عملکرد و کارایی ان ها متناسب با اهداف‬ ‫تعریف شده برای هریک از ان هاست یا خیر‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬در تولید دارو‪ ،‬کیفیت مواد اولیۀ دارویی‪ ،‬یعنی‬ ‫مادۀ موثره دارو و مواد جانبی اهمیت زیادی دارد‪ .‬مادۀ‬ ‫موثره جزء موثر و فعال دارو است که در پیشگیری‪ ،‬کنترل‬ ‫و درمان بیماری تاثیر بسزایی دارد‪.‬‬ ‫اختتامیه ششمین دورۀ نمایشگا ه ایران فارما‪ ،‬دارو و‬ ‫صنایع وابسته‬ ‫نمایشگاه ایران فارما در حالی به کار خود پایان داد که با‬ ‫استقبال گرم متخصصان‪ ،‬اهالی و دانشجویان حوزۀ دارو‬ ‫و سالمت مواجه شد و بخش مهمی از مراسم اختتامیۀ‬ ‫خود را به تقدیر و بزرگداشت شهدای مدافع سالمت حوزۀ‬ ‫داروسازی و اهدای هدیه به خانواده های شهدا‪ ،‬ازجمله‬ ‫فرزندان دکتر فریدون سیامک نژاد و پخش کلیپ مجموعه‬ ‫دانشگر‪ ،‬تهیه شده توسط دکتر مرتضی خیرابادی‪ ،‬عضو‬ ‫هیئت مدیرۀ سندیکای صنایع داروسازی اختصاص داد‪.‬‬ ‫همچنین در این مراسم‪ ،‬دکتر حسین قناعتی‪ ،‬سرپرست‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران‪ ،‬در دقایقی کوتاه با ایراد‬ ‫سخنرانی‪ ،‬از شرکت های داروسازی‪ ،‬متولیان صنعت دارو‪،‬‬ ‫مسئوالن برگزاری نمایشگاه و زحمات ان ها در پاندمی‬ ‫کرونا تشکر کرد‪ .‬از دیگر میهمانان افتخاری این مراسم‪،‬‬ ‫دکتر محمد شریف زاده‪ ،‬رئیس دانشکدۀ داروسازی‬ ‫دانشگاه تهران بود‪ .‬او دربارۀ اهمیت ارتباط دانشکدۀ‬ ‫داروسازی با صنعت‪ ،‬نقش مهم دوره های تخصصی‬ ‫مهارت اموزی دانش اموختگان‪ ،‬ارائۀ امار از نظرسنجی های‬ ‫انجام شده در دانشکدۀ داروسازی‪ ،‬نمایش تغییر نگاه و‬ ‫افزایش عالقۀ دانشجویان داروسازی به حضور در صنعت‬ ‫داروسازی و شرایط فعلی ارتباط دانشگاه و صنعت در‬ ‫کشورهای دیگر سخن گفت و به تولید پایان نامه های‬ ‫محصول محور با همکاری و اموزش دانشجویان توسط‬ ‫شرکت های داروسازی‪ ،‬با حفظ امتیازات شرکت ها‪ ،‬اشاره‬ ‫و تاکید کرد‪.‬‬ ‫حضور غرفۀ سازمان تامین اجتماعی و بانک سامان‬ ‫از دیگر ویژگی های ششمین دوره ایران فارما حضور و‬ ‫مشارکت فعال سازمان تامین اجتماعی و بانک سامان بود‪.‬‬ ‫سازمان تامین اجتماعی به منظور عرضۀ محصوالت فرهنگی‬ ‫و بیمه ای خود‪ ،‬اطالع رسانی و تقویت ارتباط چهره به چهره با‬ ‫صنعتگران‪ ،‬کارفرمایان و فعاالن صنعت داروسازی کشور‪،‬‬ ‫در این گردهمایی بین المللی حضور یافت و شرکت های‬ ‫دارویی تابعۀ ان نیز با نمایش محصوالت تولیدی خود‬ ‫در این نمایشگاه مشارکت چشمگیری داشتند‪ .‬بانک‬ ‫سامان نیز که به دلیل خدمات گسترده و کامل خود در‬ ‫سال های گذشته به انتخاب اول شرکت های تولیدی و‬ ‫صنعتی‪ ،‬به ویژه در حوزه غذا و داروی کشور تبدیل شده‬ ‫بود‪ ،‬به منظور ارائۀ خدمات‪ ،‬محصوالت و برنامه های خود‬ ‫برای حمایت از فعاالن صنعت داروسازی در حوزۀ خدمات‬ ‫ریالی‪ ،‬ارزی و اعتباری در این نمایشگاه حضور یافت‪.‬‬ ‫شرکت ها و غرفه های حاضر در بزرگ ترین گردهمایی‬ ‫دارویی خاورمیانه‬ ‫در نمایشگاه ایران فارمای امسال‪ 413 ،‬شرکت داخلی و‬ ‫‪ 96‬شرکت خارجی مشارکت و حضور چشمگیری داشتند‪.‬‬ ‫این شرکت ها ازجمله شرکت های تولیدکنندۀ دارو و مواد‬ ‫اولیه دارویی‪ ،‬توزیع کنندۀ دارو‪ ،‬تامین کنندۀ تجهیزات‬ ‫و ماشین االت دارویی‪ ،‬شرکت های تولید کنندۀ داروهای‬ ‫نوترکیبوشرکت های دانشبنیان‪،‬شرکت هایتولیدکنندۀ‬ ‫محصوالت بیوسیمیالر و داروهای گیاهی و تولیدکنندۀ‬ ‫مکمل های غذایی و رژیمی بودند‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬مشارکت‬ ‫مستمر شرکت های خدمات چاپ و بسته بندی دارو و مراکز‬ ‫علمی‪ ،‬تحقیقاتی و پژوهشی داروسازی قابل مشاهده بود‪.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫شرکت دارویی تماد‬ ‫بزرگ ترین تولید کنندۀ مواد اولیۀ دارویی در خاورمیانه‬ ‫شرکت «تولید مواد اولیه داروپخش (تماد)» یکی از‬ ‫شرکت های گروه دارویی تامین از خانوادۀ اقتصادی بزرگ‬ ‫«شستا» است‪ .‬حمیدرضا علی پور‪ ،‬مدیرعامل شرکت تماد‬ ‫دربارۀ محصوالت و خدمات این شرکت گفت‪« :‬شرکت‬ ‫تماد اولین و بزرگ ترین تولیدکنندۀ مواد اولیه دارویی‬ ‫‪3‬‬ ‫در کشور است که در دو دستۀ عمدۀ مواد اولیه موثره‬ ‫‪3. API‬‬ صفحه 45 ‫پرونده ویژه‬ ‫و نیمه ساخته پلت و دی سی‪ 4‬در صنعت دارویی کشور‬ ‫سابقۀ فعالیت دارد و در حال حاضر‪ ٥٤ ،‬قلم محصول‬ ‫دارویی شامل محصوالت قلبی وعروقی‪ ،‬مغز و اعصاب‪،‬‬ ‫انتی بیوتیک‪ ،‬ضددیابت‪ ،‬مسکن ها و داروهای جایگزین‬ ‫برای ترک اعتیاد تولید می کند‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬از سال ‪١٣٨٣‬‬ ‫خط تولید فراورده های پلت را به عنوان اولین تولیدکنندۀ‬ ‫انحصاری ان در کشور پایه گذاری و از سال ‪ ١٣٩٦‬اقدامات‬ ‫الزم را برای تولید محصوالت نهایی دارویی از مواد اولیه یا‬ ‫‪ Semi Finished‬تماد اغاز کرد‪ .‬تالش ما بر این بوده است تا‬ ‫زنجیرۀ تامین مواد موثره تا محصول نهایی در خود شرکت‬ ‫تولید شود و از این نظر‪ ،‬تماد تنها شرکت دارویی کشور‬ ‫است که سه حوزه را هم زمان با هم تولید می کند‪».‬‬ ‫‪46‬‬ ‫شرکت تماد از سال ‪ ۱۳۷۵‬صادرات محصوالت خود را‬ ‫شروع کرده و عالوه بر تامین نیاز شرکت های دارویی‬ ‫داخل کشور‪ ،‬با حضور در عرصۀ رقابت های بین المللی‪،‬‬ ‫نه تنها صادرات خود را افزایش داده‪ ،‬بلکه در این ‪25‬‬ ‫سال توانسته است از ‪ ٥٤‬محصول ‪ API‬تولیدشده‪٢٥ ،‬‬ ‫محصول خود را به ‪ ٤٥‬کشور دنیا صادر کند‪ .‬گرچه انحصار‬ ‫محصوالت تماد با کاهش ‪ 30‬الی ‪ 35‬درصدی‪ ،‬از ‪ 60‬درصد‬ ‫به ‪ 15‬تا ‪ 25‬درصد رسیده است‪ ،‬هم سطح بودن کیفیت‬ ‫ان ها با نمونه های خارجی و درعین حال‪ ،‬مقرون به صرفه‬ ‫بودنشان‪ ،‬مشتریان داخلی و خارجی را به انعقاد قرارداد‬ ‫با این شرکت دارویی متمایل می کند‪ .‬علی پور همچنین‬ ‫دربارۀ چالش ها و مشکالت پیش رویشان‪ ،‬توضیح داد‪:‬‬ ‫«هدف و سیاست دنیای استکبار از تحریم ها علیه ایران‬ ‫محدودسازی عرصۀ اقتصادی کشور بوده است و از انجا‬ ‫که پایه و اساس اقتصادی کشور‪ ،‬اقتصاد نفتی است‪،‬‬ ‫مستکبران قصد دارند با جلوگیری از ارزاوری نفتی و‬ ‫محدودسازی ارتباط مالی ایران با کشورهای دیگر جهان‪،‬‬ ‫بیشترین ضربه را به ایران وارد کنند‪ .‬به همین دلیل‪،‬‬ ‫با محدودیت ها و مشکالت بسیاری مواجه ایم؛ همچون‬ ‫محدودیت دریافت ارز‪ ،‬زمان بر بودن تامین ارز و مواد‬ ‫اولیه و تاخیر در تولید مواد اولیه‪ ،‬چنان که در دو سال‬ ‫اخیر‪ ،‬به دلیل کمبود ارز دولتی‪ ،‬سیاست های دولت‪،‬‬ ‫بانک مرکزی و وزارت بهداشت دربارۀ اختصاص ارز‬ ‫‪4. Semi Finished‬‬ ‫نیمایی به محصوالت دارای ارز یارانه ای مانند محصوالت‬ ‫‪ OTC‬و کمبود نقدینگی در بنگاه های تولیدی و صنعت‬ ‫دارویی و مشکل بهینه سازی زیرساخت های تولیدی و‬ ‫ارتقای ‪ ،GMP‬با چالش ها و محدودیت های بسیاری روبه رو‬ ‫بودیم‪ .‬از نظر مدیرعامل تماد‪ ،‬مدیر صنعتی باید بنگاه‬ ‫خود را در شرایط سخت به نحو احسن اداره و تهدید های‬ ‫پیش رو را به فرصت تبدیل کند؛ چنان که شرکت تماد در‬ ‫سه سال اخیر‪ ،‬صادرات ارزی و ریالی خود را صعودی کرده‬ ‫و از حدود ‪٢٠‬میلیون دالر ارز مورد نیاز برای واردات‪٨/٥ ،‬‬ ‫میلیون دالر ان را از طریق ارز صادراتی تامین کرده است‪.‬‬ ‫عالوه بر ان‪ ،‬در این مدت‪ ،‬بهینه سازی زیرساخت های‬ ‫نرم افزاری و سخت افزاری ‪ GMP‬خود را در دستور کار قرار‬ ‫داده است تا بتواند صادراتش را توسعه دهد‪ .‬علی پور‬ ‫در پایان افزود‪« :‬در سه سال اخیر‪ ،‬با رشد کمی فروش‪،‬‬ ‫رشد ریالی و افزایش و توسعۀ صادرات روبه رو بوده ایم‪،‬‬ ‫ازاین رو هدف و برنامه مان این است که در بهینه سازی‪،‬‬ ‫صادراتمان را از ‪ ٨/٥‬میلیون دالر به باالی ‪١٠‬میلیون دالر‬ ‫افزایش دهیم‪ .‬از لحاظ ارزی نیز قصد داریم کفۀ ارزی‬ ‫واردات و صادرات خود را متوازن کنیم و ‪٥٠‬درصد از ارز‬ ‫مورد نیاز واردات را از صادرات خود تامین کنیم‪ .‬هدفمان‬ ‫این است به جایگاهی برسیم که نه تنها نیازی به دریافت‬ ‫ارز نداشته باشیم‪ ،‬بلکه بتوانیم ارز مازاد بر نیاز واردات‬ ‫و زیرساخت های خود را به شرکت های دیگر واگذار کنیم‪.‬‬ ‫همچنین قصد داریم با توسعۀ محصوالت بازارمحور و‬ ‫مشتری محور و تکمیل سبد محصوالتمان‪ ،‬میزان فروش‬ ‫را افزایش دهیم‪».‬‬ ‫شرکت داروسازی اکسیر؛‬ ‫بزرگ ترین واحد صنعتی کشور در عرصۀ تولید‬ ‫داروهای انسانی‬ ‫شرکت داروسازی «اکسیر»‪ ،‬یکی از بزرگ ترین و‬ ‫پیشرفته ترین تولیدکنندگان داروهای انسانی در کشور‪،‬‬ ‫در سال ‪ 1367‬تاسیس شد و از سال ‪ 1373‬به بهره برداری‬ ‫رسید‪ .‬این شرکت در سال ‪ 1379‬وارد بازار بورس شد و‬ صفحه 46 ‫پرونده ویژه‬ ‫با بهره برداری از فناوری های جدید و دانش روز این امکان‬ ‫را فراهم کرد تا ضمن دستیابی به کیفیت برتر در تولید‬ ‫محصوالت خود‪ ،‬قیمت های رقابتی مناسبی را در قراردادهای‬ ‫تجاری و خرید محصوالت دارویی در داخل و خارج از کشور‬ ‫در اختیار مشتریان قرار دهد‪ .‬محسن کردی‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫شرکت داروسازی اکسیر دربارۀ محصوالت و خدمات این‬ ‫شرکت گفت‪« :‬شرکت داروسازی اکسیر یکی از بزرگ ترین‬ ‫شرکت های تولیدی ایران در حوزۀ تولید داروهای انسانی‬ ‫است و در حال حاضر‪ ،‬بیش از ‪ 250‬قلم محصول شامل‬ ‫انواع فراورده های دارویی به شکل قرص‪ ،‬کپسول‪ ،‬امپول‪،‬‬ ‫کارتریج‪ ،‬شربت‪ ،‬ویال تزریقی و پودر برای سوسپانسیون‬ ‫خوراکی تولید می کند‪ .‬شرکت دارویی اکسیر چهاردرصد از‬ ‫بازار دارویی کشور و محصوالت دانش بنیان را با تکنولوژی‬ ‫پیشرفته تولید می کند‪».‬‬ ‫کردی افزود‪« :‬شرکت اکسیر با صادرات محصوالت انحصاری‬ ‫و غیرانحصاری خود به ‪ ٩١‬کشور جهان ازجمله اوکراین‪،‬‬ ‫افغانستان‪ ،‬یمن‪ ،‬فیلیپین‪ ،‬اذربایجان‪ ،‬تاجیکستان‪ ،‬عراق‪،‬‬ ‫سوریه‪ ،‬سومالی‪ ،‬سریالنکا‪ ،‬اوگاندا‪ ،‬ارمنستان و لبنان‬ ‫توانست به عنوان سومین صادرکنندۀ برتر کشوری و برای‬ ‫شش سال متوالی به عنوان شرکت ممتاز صادراتی کشور‬ ‫انتخاب شود‪ .‬ازاین رو‪ ،‬هدف ما در بازار داخلی افزایش‬ ‫فروش و در بازار جهانی‪ ،‬توسعۀ هرچه بیشتر صادرات‬ ‫است‪ .‬شایان ذکر است مشکالت قیمت گذاری‪ ،‬چالش های‬ ‫دریافت و تخصیص ارز‪ ،‬کمبود ارز یارانه ای و محدودیت های‬ ‫مربوط به دریافت ارز ‪ 4200‬تومانی‪ ،‬مشکالت بسیاری را در‬ ‫جهت صادرات ایجاد کرده است‪».‬‬ ‫شرکت دانش بنیان اکسیرسازۀ رازی‬ ‫اولین تولیدکنندۀ دستگاه اولترافریزر ازمایشگاهی‬ ‫منفی‪ 86‬درجۀ سانتی گراد یا دیپ فریزر در کشور‬ ‫شرکت دانش بنیان «اکسیرسازۀ رازی» با هدف تولید‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی و کمک اموزشی‪ ،‬فعالیت خود را در‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۲‬اغاز کرد‪ .‬هدف اصلی این شرکت دانش بنیان‪،‬‬ ‫تحقیق‪ ،‬توسعه و افزایش توان علمی در راستای بهبود‬ ‫کیفیت تولید و محصوالتش است؛ ازاین رو جلب رضایت‬ ‫مشتری‪ ،‬ارائۀ محصول با کیفیت و قیمت مناسب و ارائۀ‬ ‫خدمات پس از فروش را جزء خط مشی و اهداف اصلی‬ ‫خود قرار داده است‪.‬‬ ‫یونس سرخوش‪ ،‬عضو هیئت مدیرۀ شرکت دانش بنیان‬ ‫اکسیر سازۀ رازی در معرفی محصول این شرکت گفت‪:‬‬ ‫«شرکت ما به کمک فارغ التحصیالن جوان و ممتاز‬ ‫دانشگاهی‪ ،‬بهره گیری از تجربیات و علم روز برندهای‬ ‫شناخته شدۀ جهانی و گذراندن دوره های معتبر اموزشی‬ ‫اروپایی و اسیایی‪ ،‬موفق به ثبت رسمی و تولید محصول‬ ‫دانش بنیان اولترافریزر منفی ‪ 86‬درجۀ سانتی گراد یا‬ ‫دیپ فریزر شده است‪ ،‬تا هم در راستای تحقق اهداف‬ ‫ملی‪ ،‬رونق تولید و ایجاد رقابت سازنده بین تولیدکنندگان‬ ‫داخل کشور گامی بردارد و هم نیاز کاربران متخصص را در‬ ‫مراکز معتبر دولتی براورده کند‪».‬‬ ‫او در توضیح و معرفی این دستگاه گفت‪« :‬دستگاه‬ ‫اولترافریزر ازمایشگاهی منفی ‪ 86‬درجۀ سانتی گراد یا‬ ‫دیپ فریزر برای نگهداری نمونه های تحقیقاتی و ازمایشگاهی‬ ‫در دمای منفی ‪ 86‬درجۀ سانتی گراد در دانشگاه های علوم‬ ‫پزشکی‪ ،‬پژوهشکده های تحقیقات ژنتیک‪ ،‬بیولوژیک‪،‬‬ ‫بیوتکنولوژی و ازمایشگاه های تحقیقاتی صنایع پزشکی‪،‬‬ ‫کشاورزی‪ ،‬غذایی و دارویی استفاده می شود‪ .‬صفر تا صد‬ ‫این محصول را شرکت دانش بنیان اکسیرسازۀ رازی تولید‬ ‫کرده است و مزیت ان در مقایسه با نمونه های خارجی‪،‬‬ ‫پایداری اش در دمای منفی ‪ 86‬درجۀ سانتی گراد است‪.‬‬ ‫دستگاه های مشابه دیگر پس از مدتی پایداری خود را‬ ‫در این دما از دست می دهند‪ ،‬اما شرکت اکسیرسازۀ رازی‬ ‫موفق به تولید دیپ فریزرهایی ارتقایافته با طراحی فنی‬ ‫جدیدی شده است که بر اساس تجربیات اخیر‪ ،‬ازمون‬ ‫و خطاهای صورت گرفته در شرایط مختلف و به کارگیری‬ ‫بازخورد کاربران متخصص این تجهیز‪ ،‬پایداری خود را در‬ ‫دمای منفی ‪ 86‬درجۀ سانتی گراد حفظ می کند‪ .‬همچنین‬ ‫با توجه به نتیجۀ تحقیقات انجام شده برای درمان بیماری‬ ‫کرونا‪ ،‬واکسن کشف شده نیاز به نگهداری در دمای کمتر‬ ‫از منفی ‪ 70‬درجه سانتی گراد را دارد که این محصول‬ ‫می تواند نیاز کادر درمان را در این زمینه برطرف کند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬یکی دیگر از مزیت های دستگاه اولترافریزر‬ ‫در مقایسه با نمونه های خارجی‪ ،‬قیمت مناسب تر با همان‬ ‫کیفیت و عملکرد و مهم تر از ان‪ ،‬خدمات پس از فروش‪،‬‬ ‫سرویس و نگهداری ادواری است‪ .‬این مهم با توجه به‬ ‫اینکه تولیدکنندگان خارجی با در نظر گرفتن تحریم های‬ ‫صورت گرفته امکان خدمات دهی اسان را ندارند‪ ،‬موضوع‬ ‫بسیار بااهمیتی است‪ .‬همچنین مزیت اصلی این دستگاه‬ ‫کیفیت قابل رقابت و رسیدن به دمای واقعی منفی ‪86‬‬ ‫درجۀ سانتی گراد و پایداری در این دماست؛ زیرا نمونه های‬ ‫بسیار ارزشمندی در این دستگاه ها نگهداری می شود و‬ ‫ناپایداری دما ممکن است ضررهای جبران ناپذیری برای‬ ‫پژوهشگران ایرانی به بار اورد‪ .‬ازاین رو‪ ،‬در تالشیم با‬ ‫صرف زمان و هزینۀ بیشتر‪ ،‬توانایی و بازار هدف خود را‬ ‫‪47‬‬ صفحه 47 ‫پرونده ویژه‬ ‫در برابر رقبای داخلی و خارجی افزایش دهیم‪».‬‬ ‫او در پایان گفت‪« :‬البته باید متذکر شوم از انجا که‬ ‫ما تولیدکنندۀ این محصولیم‪ ،‬تحریم ها سبب ایجاد‬ ‫چالش هایی در زمینۀ قیمت گذاری و تهیۀ مواد اولیه‬ ‫دستگاه ها با قیمت بیشتر شده که ضروری است با‬ ‫چاره اندیشی های درست و در نظر گرفتن مزیت هایی‬ ‫برای تولیدکنندگان‪ ،‬بتوانیم مواد اولیه محصوالت خود را‬ ‫راحت تر و با قیمت مناسب تر تهیه کنیم‪».‬‬ ‫که همانند ما‪ ،‬داروهای انسانی و خوراکی تولید می کنند‪،‬‬ ‫اما داروسازی امین سعی می کند با توسعۀ صادرات خود‬ ‫جایگاه متمایزی میان رقبای خویش بیابد‪ .‬به این دلیل‪،‬‬ ‫صادرات خود را به کشورهای همسایه‪ ،‬اسیای میانه و‬ ‫حوزۀ ‪ CIS‬گسترش داده ایم؛ البته چالش ها و مشکالت‬ ‫داخلی و بین المللی‪ ،‬مسئلۀ ارز و تخصیص ان‪ ،‬مشکالتی‬ ‫ی را برای ما و به طور کلی صنعت داروسازی ایران ایجاد‬ ‫جد ‬ ‫کرده است و کسری دارویی که در بازار مشاهده می شود‪،‬‬ ‫نتیجۀ همین مشکالت ارزی است که نیاز به مدیریت و‬ ‫همکاری بانک مرکزی‪ ،‬سازمان غذا و دارو و دستگاه های‬ ‫ذی ربط دارد؛ زیرا صنعت داروسازی به سالمت شهروندان‬ ‫مربوط است و اهمیت بسزایی دارد‪».‬‬ ‫او در پایان عنوان کرد‪« :‬همان طور که صادرات در تمامی ‬ ‫حوزه ها اهمیت زیادی دارد‪ ،‬برای ما نیز مهم است‪ ،‬بنابراین‬ ‫سعی می کنیم با توسعۀ صادراتمان‪ ،‬حوزۀ فروش‪ ،‬تولید و‬ ‫به طور کلی‪ ،‬جامعۀ هدفمان را گسترش دهیم‪».‬‬ ‫شرکت داروسازی امین‬ ‫تولید کنندۀ محصوالت دارویی انسانی و دامی‬ ‫‪48‬‬ ‫شرکت داروسازی «امین» (سهامی عام) در سال‬ ‫م کردن‬ ‫‪ 1369‬به بهره برداری رسید‪ .‬این شرکت با فراه ‬ ‫ساختمان های تولیدی‪ ،‬ازمایشگاه های کنترل کیفیت‪،‬‬ ‫تحقیقات‪ ،‬دپارتمان های مسئول فنی‪ ،‬تضمین کیفیت‪،‬‬ ‫اموزش و ‪ ...‬همواره در تالش بوده است برای دستیابی‬ ‫به موفقیت‪ ،‬در مسیر الگوی رفتاری مناسب‪ ،‬احترام‬ ‫متقابل‪ ،‬درستکاری‪ ،‬اموزش مداوم‪ ،‬کار گروهی و ایجاد‬ ‫انگیزه‪ ،‬کاری موثر انجام دهد و گامی سازنده بردارد‪.‬‬ ‫امیرحسین قلمبر‪ ،‬مدیر فروش و بازاریابی داروسازی‬ ‫امین که خود از فعاالن صنعت داروسازی کشور است‪ ،‬در‬ ‫توضیح محصوالت و خدمات این شرکت داروسازی گفت‪:‬‬ ‫«طی این سال ها شرکت داروسازی امین جزء ده شرکت‬ ‫مطرح و برتر در صنعت داروسازی کشور بوده که در حوزۀ‬ ‫بورس و سهامی عام نیز وارد شده است‪».‬‬ ‫او دربارۀ محصوالت داروسازی امین عنوان کرد‪« :‬حدود‬ ‫‪ ١٧٠‬قلم محصول با دزهای مختلف در زمینۀ خوراکی‬ ‫تولید می کنیم که شامل محصوالت انسانی همچون‬ ‫انتی هیستامین‪ ،‬اعصاب وروان‪ ،‬ام اس‪ ،‬جنسی‪ ،‬ضدباکتری‬ ‫یو عروقی‪ ،‬گوارشی‪،‬‬ ‫و ویروس‪ ،‬ضددیابت‪ ،‬ضدچربی‪ ،‬قلب ‬ ‫مسکن و ضدالتهاب و البته محصوالت دامی می شود که‬ ‫داروهای دامی جدیدا ً به سبد محصوالت ما اضافه شده‬ ‫است‪ .‬همچنین در کنار داروهای تولیدی‪ ،‬داروهای دیگری‬ ‫را نیز به صورت تولید قراردادی برای شرکت های دیگر تولید‬ ‫می کنیم که پروانۀ تولیدی دارند و محصوالت را به نام‬ ‫خود‪ ،‬اما با ‪ GMP‬و امکانات داروسازی امین تولید می کنند‪».‬‬ ‫قلمبر دربارۀ حوزۀ صادرات داروسازی امین ادامه داد‪« :‬در‬ ‫حال حاضر بیش از صد شرکت دارویی ایرانی وجود دارد‬ ‫شرکت شتاب دهندۀ پرسیس ژن؛‬ ‫اولین شتاب دهندۀ حوزۀ بیوتکنولوژی پزشکی در کشور‬ ‫شرکت شتاب دهندۀ «پرسیس ژن» فعالیت خود را‬ ‫به عنوان شرکتی شتاب دهنده در حوزۀ بیوتکنولوژی پزشکی‬ ‫از سال ‪ ١٣٩٥‬شروع کرد و با ویژگی های متمایزکننده ای‬ ‫چون فناورمحور بودن‪ ،‬تنوع در مدل های مشارکت‪ ،‬مدل‬ ‫کسب وکار متمایز‪ ،‬شناخت عمیق از دو طرف عرضه وتقاضا و‬ ‫سرمایه گذاری جسورانۀ شرکتی‪ ،‬مسیر توسعه و پیشرفت‬ ‫خود را پیش گرفت‪.‬‬ ‫مرتضی جعفراقایی دربارۀ خدمات این شرکت گفت‪:‬‬ صفحه 48 ‫پرونده ویژه‬ ‫«پرسیس ژن‪ ،‬شرکتی شتاب دهنده در حوزۀ بیوتکنولوژی‬ ‫پزشکی است و حوزۀ فعالیت ما جذب استارتاپ ها‪،‬‬ ‫گروه های فناورمحور و گروه های تخصصی به منظور توسعۀ‬ ‫محصوالت بیوتکنولوژی پزشکی است؛ به این صورت که‬ ‫تعداد زیادی محصول و استارتاپ جذب شتاب دهندۀ‬ ‫پرسیس ژن شده و با محصوالت خود خارج می شوند‪.‬‬ ‫در واقع‪ ،‬مشتریان ما استارتاپ های تازه تاسیس شده یا‬ ‫گروه ها و افراد متخصصی هستند که ایده و تصمیم انجام‬ ‫فعالیت روی پروژه ای خاص را دارند؛ حتی اگر به صورت‬ ‫رسمی نیز ثبت نشده باشند‪ .‬ازاین رو‪ ،‬خدمات ما بیشتر‬ ‫در حوزۀ تامین فضا‪ ،‬خدمات و کمک به استارتاپ ها‬ ‫برای توسعۀ محصوالتشان به شیوه هایی چون همکاری‬ ‫مشارکتی یا خرید خدمات ان هاست‪».‬‬ ‫جعفراقایی ادامه داد‪« :‬اگرچه پرسیس ژن اولین‬ ‫شتاب دهندۀ حوزۀ بیوتکنولوژی پزشکی است‪ ،‬اکنون‬ ‫شتاب دهنده های دیگر‪ ،‬پارک های علم و فناوری و‬ ‫مراکز رشد‪ ،‬خدماتی مانند پرسیس ژن ارائه می دهند‪.‬‬ ‫به همین دلیل تالش می کنیم تا با جذب استارتاپ ها‪،‬‬ ‫رقابت سالمی با رقبای دیگر داشته باشیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل پرسیس ژن خاطرنشان کرد‪« :‬مهم ترین‬ ‫چالش و مشکل ما موضوع مالی تحریم و تامین ارز‬ ‫برای واردات محصوالت است‪ ،‬زیرا بیشتر تجهیزات ما‬ ‫از خارج تامین می شود‪ .‬البته معاونت علمی ریاست‬ ‫جمهوری و ستاد توسعه زیست فناوری کمک های شایانی‬ ‫کرده اند‪ ،‬اما برای ایجاد جهش در حوزۀ بیوتکنولوژی‪،‬‬ ‫حمایت های بیشتری نیاز است؛ زیرا تاکنون نتوانستیم‬ ‫راهی برای مهاجرت نکردن نخبگان بیابیم و این موجب‬ ‫ل نگرفتن استارتاپ ها و به دنبال ان‪ ،‬شرکت های‬ ‫شک ‬ ‫شتاب دهنده می شود‪ .‬از این رو‪ ،‬سازمان های دولتی باید‬ ‫حمایت های معنوی و مالی بالعوض و مضاعفی صورت‬ ‫دهند‪ ،‬زیرا این استارتاپ ها در سال های ابتدایی تاسیس‪،‬‬ ‫توانایی بازگرداندن وام های خود را ندارند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬همچنین یکی دیگر از چالش ها در موضوع‬ ‫بیوتکنولوژی دارویی که ما را با تنگا مواجه کرده است‪،‬‬ ‫مسئلۀ ارز چندنرخی‪ ،‬بسته شدن فهرست دارویی ایران و‬ ‫امکان ناپذیری واردات محصوالت جدید است‪ ،‬درحالی که‬ ‫استارتاپ ها زمان و هزینۀ خود را صرف ان کرده اند؛ این‬ ‫مسئله شتاب دهندۀ پرسیس ژن را با بحران جدی روبه رو‬ ‫کرده است‪».‬‬ ‫او در پایان افزود‪« :‬تنها راهکار برای حل این گونه‬ ‫چالش ها‪ ،‬کمک سازمان های ذی ربط‪ ،‬تغییر سیاست‪،‬‬ ‫تصمیم گیری درست‪ ،‬ایجاد زیرساخت های الزم‪ ،‬تغییر‬ ‫دیدگاه به تکنولوژی و توسعۀ ان است‪ ،‬زیرا با نگاه سنتی‬ ‫نمی توانیم به حوزۀ تکنولوژی و استارتاپ وارد شویم‪.‬‬ ‫همچنین از دست دادن نخبگانمان در این حوزه موجب‬ ‫می شود تا جهش صورت گرفته در حوزۀ بیوتکنولوژی به‬ ‫همان سرعت رشد قبلی خود بازگردد و اگر چاره اندیشی‬ ‫مناسبی صورت نگیرد‪ ،‬موقعیت خود را در عرصۀ‬ ‫بیوتکنولوژی جهانی از دست می دهیم‪».‬‬ ‫شرکت نانو دارو پژوهان پردیس‬ ‫اولین تولیدکنندۀ داروهای تزریقی ترک اعتیاد در کشور‬ ‫شرکت «نانو دارو پژوهان پردیس» از سال ‪1390‬‬ ‫فعالیت خود را در زمینه هایی همچون تحقیق‪ ،‬توسعه‪،‬‬ ‫تولید‪ ،‬صادرات‪ ،‬واردات‪ ،‬مشاوره و توزیع مواد و داروهای‬ ‫ضدسرطان و دیگر داروهای شیمیایی‪ ،‬گیاهی‪ ،‬بیولوژیکی‪،‬‬ ‫مکمل ها‪ ،‬فراورده های ارایشی و بهداشتی‪ ،‬مواد غذایی و‬ ‫گیاهان دارویی شروع کرد‪.‬‬ ‫نوید گودرزی‪ ،‬مدیرعامل شرکت دانش بنیان نانو دارو‬ ‫پژوهان پردیس دربارۀ محصوالت این شرکت گفت‪:‬‬ ‫«سیاست شرکت ما تولید داروهای پیشرفته در حوزۀ‬ ‫تخصصی داروسازی داخل کشور است و در سه حوزۀ طراحی‬ ‫و تولید صنعتی نانو ذرات هدفمند داروهای ضدسرطان و‬ ‫میکروذرات با ازادسازی کنترل شده‪ ،‬داروهای ترک اعتیاد‬ ‫تزریقی و داروهای بیماری های نادر بر پایۀ فناوری نانو و‬ ‫میکرو فعالیت می کند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬توسعۀ داروی ترک اعتیاد توسط شرکت‬ ‫نانو دارو پژوهان پردیس ‪ 9‬سال به طول انجامید و در‬ ‫سال جاری وارد بازار شد‪ .‬تاثیر دارو به این صورت است‬ ‫که بیماران جوان‪ ،‬کم سابقه یا بیمارانی که در کمپ‬ ‫زندان ها حضور دارند‪ ،‬تا یک ماه پس از تزریق این دارو‬ ‫تمایلی به مصرف دوباره نخواهند داشت‪».‬‬ ‫باید خاطرنشان کرد این محصول تولید انحصاری شرکت‬ ‫نانو دارو پژوهان پردیس است و فقط نمونۀ خارجی دارد‬ ‫که از نظر کیفیت همانند نمونۀ امریکایی ان است‪ ،‬اما‬ ‫قیمت کمتر این محصول تولید داخل موجب می شود تا‬ ‫بیماران نمونۀ داخلی را جایگزین نمونۀ خارجی کنند‪.‬‬ ‫گودرزی در پایان گفت‪« :‬ازاین رو‪ ،‬محصوالتمان را عالوه‬ ‫بر فروش در بازارهای داخلی‪ ،‬به کشورهای هم جوار نیز‬ ‫صادر می کنیم که البته تحریم ها‪ ،‬نقل وانتقاالت پول را‬ ‫در زمینۀ صادرات با مشکل بسیاری روبه رو کرده است‪.‬‬ ‫هدف ما این است که با عرضۀ بیشتر محصولمان‪ ،‬ان را‬ ‫در سبد محصوالت ترک اعتیاد اضافه کنیم و در اختیار‬ ‫بیماران داخلی و خارجی قرار دهیم‪».‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬سراغ دو تن از اعضای هیئت مدیرۀ سندیکای‬ ‫صاحبان صنایع داروهای انسانی رفتیم که برگزارکنندۀ‬ ‫نمایشگاه بود‪ .‬با ان ها دربارۀ این رویداد مهم به‬ ‫گفت وگو نشستیم که به عنوان بخش پایانی این‬ ‫گزارش تقدیم مخاطبان و خوانندگان گرامی می شود‪.‬‬ ‫‪49‬‬ صفحه 49 ‫پرونده ویژه‬ ‫ایران فارما فرصتی برای ورود به بازارهای جهانی‬ ‫‪50‬‬ ‫دکتر محمد عبده زاده‪ ،‬رئیس و عضو هیئت مدیرۀ‬ ‫سندیکای صاحبان صنایع دارو های انسانی ایران‪ ،‬دربارۀ‬ ‫ششمین دورۀ نمایشگاه ایران فارما عنوان کرد‪« :‬این دوره‬ ‫از نمایشگاه به دلیل شیوع بیماری کرونا با یک سال‬ ‫تاخیر در مهرماه سال جاری برپا شد و هدف از برگزاری‬ ‫ان‪ ،‬بیان مطالبات‪ ،‬توسعۀ صادرات و افزایش تجارت‬ ‫شرکت ها بود‪.‬‬ ‫در نمایشگاه امسال مجموعه ای از شرکت های تولیدکنندۀ‬ ‫دارو‪ ،‬مواد اولیه‪ ،‬ماشین االت داروسازی‪ ،‬صنایع بسته بندی‬ ‫و شرکت های دانش بنیان در کنار دانشکده های داروسازی‪،‬‬ ‫ی حوزۀ داروسازی مشارکت‬ ‫دانشجویان و انجمن های علم ‬ ‫چشمگیری داشتند‪.‬‬ ‫همچنین شاهد حضور سفرا و شرکت های بین المللی‬ ‫همچون پاویون هند بودیم‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬در این نمایشگاه‬ ‫پنل ها و نشست هایی تخصصی و اموزشی برگزار و‬ ‫دستاورد های صنعت داروسازی کشورمان به نحو احسن‬ ‫به نمایش گذاشته شد‪ ».‬عبده زاده دربارۀ تفاوت ششمین‬ ‫دورۀ این نمایشگاه با دوره های پیشین ان گفت‪« :‬بر‬ ‫اساس نظرسنجی ها‪ ،‬تفاوتی که میان این دوره از نمایشگاه ‬ ‫ایران فارما با دوره های قبلی مشاهده می شد‪ ،‬اطالع رسانی‬ ‫عالی با وجود وقفۀ یک ساله در برگزاری نمایشگاه‪ ،‬نظم‬ ‫و سازمان دهی در برگزاری و واکسیناسیون عوامل و‬ ‫شرکت کنندگان‪ ،‬حضور مسئوالن‪ ،‬مدیران وزارتخانه های‬ ‫ذی ربط‪ ،‬مشارکت چشمگیر شرکت های دانش بنیان و‬ ‫ماشین االت داروسازی‪ ،‬حضور متفاوت دانشکده های‬ ‫داروسازی و فعاالن این حوزه و مهم تر از ان‪ ،‬حضور‬ ‫شرکت های تولیدی جدید و سفرای کشورهای بین المللی‬ ‫بود‪ ».‬با توجه به انکه هدف از برگزاری نمایشگاه ایران فارما‬ ‫معرفی توانمندی و ظرفیت صنعت دارویی کشور‪ ،‬ارائۀ‬ ‫اخرین تحوالت و دستاوردهای صنعت دارو‪ ،‬اشنایی با‬ ‫بازارهای جدید و ایجاد بستر الزم برای انتقال دانش فنی‬ ‫است‪ ،‬عبده زاده بیان کرد‪« :‬ما در تمامی این حوزه ها‪،‬‬ ‫ازجمله بیان دستاوردهای صنعت داروسازی‪ ،‬مطرح سازی‬ ‫خواسته ها و مطالبات و افزایش همکاری های بازرگانی‬ ‫میان شرکت های داخلی موفق بوده ایم‪ ،‬اما باید ظرفیت‬ ‫و توانمندی خود را در حوزۀ تجارت و صادرات بین المللی‬ ‫افزایش دهیم؛ زیرا مهم ترین عامل برای استمرار و بقای‬ ‫شرکت های داخلی در سال های اتی‪ ،‬همین مسئلۀ صادرات‬ ‫است‪ .‬ازاین رو‪ ،‬ایران فارما باید بستری را برای حضور‬ ‫شرکت های داخلی در حوزۀ صادرات و مهم تر از ان بازسازی‬ ‫و نوسازی صنایع داروسازی کشور فراهم کند؛ چنان که در‬ ‫ت خارجی از ‪۲۳‬‬ ‫نمایشگاه امسال شاهد حضور ‪ ۹۶‬شرک ‬ ‫کشور جهان و عمدتا ًکشورهای چین و هند بودیم‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬همواره شعار نمایشگاه ایران فارما این‬ ‫بوده است که ایران فارما فقط یک نمایشگاه نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫فرصتی برای انعقاد قراردادهای تجاری است؛ ازاین رو‪ ،‬چه‬ ‫م در‬ ‫در نمایشگاه امسال و چه در سال های پیشین‪ ،‬ه ‬ ‫حوزۀ تامین و تدارک مواد اولیه و هم در حوزۀ ماشین االت‬ ‫و دانش فنی شرکت های دانش بنیان انعقاد قراردادهای‬ ‫تجاری صورت گرفته است؛ البته باید در دوره های اتی‬ ‫برنامه ریزی های سازمان دهی شده ای را برای افزایش انعقاد‬ ‫این قراردادها در نظر بگیریم‪».‬‬ ‫چالش های صنعت داروسازی و قیمت گذاری های دارویی‬ ‫از مهم ترین موضوعات نمایشگاه امسال بود‪ .‬رئیس‬ ‫سندیکای صاحبان صنایع دارو های انسانی ایران دربارۀ‬ ‫این موضوع گفت‪« :‬مهم ترین و بزرگ ترین چالشی که‬ ‫گریبان گیر صنعت داروسازی ماست‪ ،‬مسئلۀ بازسازی و‬ ‫نوسازی صنایع داروسازی است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬ما فقط‬ ‫برای مادۀ موثره ارز دولتی دریافت می کنیم‪ ،‬درحالی که‬ ‫از نظر مسئوالن قیمت نهایی محصوالت باید بر اساس‬ ‫ارز ‪ ۴۲۰۰‬تومانی قیمت گذاری شود و وزارت بهداشت‬ ‫ت را اعمال می کند‪ .‬این در حالی است که‬ ‫همین سیاس ‬ ‫هزینه های صنعت‪ ،‬تابع نرخ تورم و قیمت های روز کشور‬ ‫است؛ به همین دلیل‪ ،‬صنعت داروسازی ایران نمی تواند‬ ‫خود را بازسازی کند و توسعه دهد‪ ،‬زیرا قیمت فروش‬ ‫محصوالت به نرخ چهار سال پیش است‪ ،‬اما هزینه های‬ ‫خود را به نرخ روز می پردازد‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬از نظر من‪ ،‬این چالش ها نیاز به برنامه ریزی های‬ ‫سازمان دهی شده ای دارد که باید با حضور سازمان غذا و دارو‬ ‫و کمیسیون بهداشت و درمان مجلس صورت گیرد؛ ضمن‬ ‫انکه موارد دیگری چون تامین ارز و نقدینگی شرکت ها و‬ ‫محدودیت صادرات نیز در صورت عدم ازادسازی نرخ ارز‬ ‫مطرح می شود که ازجمله چالش های اتی صنعت داروسازی‬ ‫ایران است‪ .‬همچنین‪ ،‬ازجمله مهم ترین انتقادها به‬ ‫ایران فارما حضور نداشتن مشتریان خارجی و به تبع ان‪،‬‬ ‫کم رنگ تر شدن صادرات است‪».‬‬ ‫این مقام مسئول همچنین خاطرنشان کرد‪« :‬حضور وزرا‬ ‫و مسئوالن از حوزه های مختلف در نمایشگاه ایران فارما‬ ‫کمک شایانی به ان می کند‪ ،‬زیرا راهی برای بیان چالش های‬ ‫صنعت داروسازی و پیشنهادهای حوزه های مختلف است‪.‬‬ ‫همچنین حضور مدیران ذی ربط در ایران فارما موجب‬ ‫می شود تا رشد صنایع داروسازی را مشاهده کنند و اهمیت‬ صفحه 50 ‫پرونده ویژه‬ ‫بیشتری به ان دهند‪ .‬ضمن انکه سندیکای صاحبان‬ ‫صنایع دارو های انسانی برای هریک از این وزارتخانه ها‬ ‫پیشنهادهای متفاوتی را مطرح و کتبا ً برای سازمان های‬ ‫مربوطه ارسال کرده است‪».‬‬ ‫دکتر عبده زاده در پایان افزود‪« :‬نمایشگا های تولیدی‪،‬‬ ‫توانمندی های کشورها را نشان می دهند‪ ،‬ازاین رو کمک و‬ ‫حمایت حوزۀ رسانه ها‪ ،‬مسئوالن مربوط و وزارت خارجه را‬ ‫می طلبند‪ ،‬زیرا زمانی که سیاست های کالن کشور به صورت‬ ‫متعدد و به درستی در راستای حمایت از تولید باشد‪ ،‬در‬ ‫بخش سیاست گذاری نیز سیاست وزارتخانه ها در راستای‬ ‫تسهیل تولید برنامه ریزی می شود‪ ،‬به این ترتیب‪ ،‬سعی‬ ‫ما بر ان است تا این سیاست های کالن را از مسئوالن‬ ‫مطالبه کنیم و موجب توسعه و افزایش تولید در صنعت‬ ‫ی کشور شویم‪».‬‬ ‫داروساز ‬ ‫دکتر عباس کبریایی زاده‪ ،‬رئیس سندیکای تولیدکنندگان‬ ‫مکمل های رژیمی و غذایی‪ ،‬عضو هیئت مدیرۀ سندیکای‬ ‫صاحبـــــان صنایــــع داروهـــای انسانــی و رئیـــس کمیتــــۀ‬ ‫اموزش وپرورش سندیکای دارو دربارۀ ششمین دورۀ‬ ‫نمایشگاه ایران فارما گفت‪« :‬ششمین دورۀ نمایشگاه‬ ‫ایران فارما تفاوت های زیادی با دوره های پیشین ان‬ ‫داشت که می توان ازجملۀ ان به وقفۀ یک ساله در‬ ‫برپایی نمایشگاه به دلیل شیوع بیماری کرونا اشاره کرد‪.‬‬ ‫این موضوع متاسفانه‪ ،‬موجب شد تا تعداد بسیاری از‬ ‫شرکت ها و افرادی که اعالم امادگی کرده بودند‪ ،‬امکان‬ ‫حضور در نمایشگاه را نیابند‪ .‬بااین حال‪ ،‬تعداد شرکت های‬ ‫حاضر در نمایشگاه در مقایسه با سال های پیشین رشد‬ ‫چشمگیری داشت‪ .‬همچنین از دیگر تفاوت های این دوره‬ ‫می توان به حضور پررنگ دانشکده های داروسازی ازجمله‬ ‫دانشکدۀ علوم پزشکی تهران‪ ،‬شرکت های دانش بنیان‪،‬‬ ‫موسسات حامی ان ها نظیر صندوق های نواوری و شکوفایی‬ ‫و صندوق های وابسته به معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری اشاره کرد که فرصت مناسبی را برای مذاکرۀ‬ ‫شرکت های دانش بنیان با ان ها فراهم کرده بودند‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬نمایشگاه ایران فارما فراتر از نمایشگاه است‬ ‫و بیشتر نوعی رخداد فرهنگی‪ ،‬علمی و فناوری محسوب‬ ‫می شود‪ .‬به این دلیل‪ ،‬هرساله در فضای نمایشگاه‬ ‫عالوه بر انکه شرکت های تولیدکنندۀ کاال و خدمات‬ ‫دارویی حضور تجاری دارند‪ ،‬دانشگاه ها و مراکز اموزشی و‬ ‫پژوهشی در قالب پنل های اموزشی در جهت امور صنفی‬ ‫نیز به فعالیت های اموزشی و پژوهشی می پردازند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬در این راستا‪ ،‬به تناسب بازۀ زمانی که در‬ ‫اختیار داشتیم‪ ،‬به طور متوسط هر روز بین سه تا شش‬ ‫پنل و نشست تخصصی در حیطۀ اموزش های تخصصی‬ ‫و امور صنفی برگزار کردیم که در این دوره نیز به طور‬ ‫ش تخصصی در حوز ۀ ارتقای‬ ‫خاص بیش از ‪ ۱۲‬پنل و اموز ‬ ‫کیفیت‪ ،‬نواوری و تولید مواد اولیه برگزار شد‪ .‬ازجملۀ‬ ‫این پنل ها می توان به نشست هایی دربارۀ ایندۀ شغلی‬ ‫فارغ التحصیالن داروسازی‪ ،‬ضرورت بازنگری اموزش های‬ ‫داروسازی و اشنایی فناوران جوان با حوزه های تجاری سازی‬ ‫فناوری اشاره کرد که با استقبال زیادی روبه رو شد‪».‬‬ ‫کبریایی زاده دربارۀ شعار نمایشگاه و انعقاد قراردادهای‬ ‫تجاری گفت‪« :‬این فرصت در تمامی دوره ها فراهم‬ ‫بوده است‪ .‬در این دوره نیز نمایشگاه ایران فارما فضای‬ ‫مناسبی را به وجود اورد و شرکت های دارویی توانستند‬ ‫تفاهم هایی را در جهت همکاری های داخلی و در سطح‬ ‫بین الملل با یکدیگر داشته باشند‪ .‬البته سندیکا در‬ ‫جزئیات قراردادهای تجاری شرکت ها ورودی ندارد‪ ،‬زیرا‬ ‫در حیطۀ تخصصی خود شرکت هاست‪ ،‬اما دبیرخانۀ‬ ‫ایران فارما همواره این زمینه سازی را فراهم کرده است و‬ ‫شرکت ها نیز استقبال خوبی از ان کرده اند‪».‬‬ ‫این مقام مسئول دربارۀ سخنان وزیر بهداشت مبنی‬ ‫بر انکه «پیشرفت های خیلی خوبی را در حوزۀ دارویی‬ ‫داشته ایم و حدود ‪ ۹۷‬درصد نیاز دارویی کشور را‬ ‫شرکت های داخلی تامین می کنند‪ ».‬گفت‪« :‬نمایشگاه‬ ‫ایران فارما نوعی فرصت افرینی عالی است که در سالیان‬ ‫گذشته توانمندی کشور را در حوزۀ تولید دارو در‬ ‫حیطه های مختلف همچون تولید مواد اولیه دارویی‪ ،‬مواد‬ ‫واسط شیمیایی‪ ،‬فرموالسیون دارویی و به ویژه داروهای‬ ‫بیولوژیک و واکسن ها به نمایش گذاشته و زمینه ای را‬ ‫فراهم کرده است مسئوالن به توانایی ها و قابلیت های‬ ‫موجود در کشور توجه کنند‪».‬‬ ‫کبریایی زاده یاداوری کرد‪« :‬در دوره های گذشته نیز‬ ‫مسئوالنی از سوی شخص مقام معظم رهبری برای‬ ‫بازدید از نمایشگاه تشریف می اوردند تا گزارش هایی را‬ ‫دربارۀ توانمندی های دارویی کشور به استحضار ایشان‬ ‫برسانند‪ ،‬چنان که در این دوره نیز وزیر محترم بهداشت‬ ‫طی بازدیدشان بر حفظ‪ ،‬توسعه و برون گرا کردن این‬ ‫توانمندی تاکید کردند‪».‬‬ ‫رئیس سندیکای تولیدکنندگان مکمل های رژیمی و‬ ‫غذایی دربارۀ چالش های صنعت داروسازی بحث شده در‬ ‫نمایشگاه‪ ،‬ازجمله چالش قیمت گذاری دارو گفت‪« :‬در حال‬ ‫حاضر‪ ،‬چالش های مورد توجه صنعت داروسازی که در پنل ها‬ ‫نیز بسیار درباره شان صحبت شد‪ ،‬بوروکراسی و تشریفات‬ ‫‪51‬‬ صفحه 51 ‫پرونده ویژه‬ ‫اداری حاکم بر ساختار دولت است که فعالیت های صنعت‬ ‫را کند کرده و مشکالت مربوط به قیمت گذاری ها‪ ،‬با وجود‬ ‫انکه بودجۀ ارزی بخش قابل توجهی از نهادهای تاثیرگذار در‬ ‫قیمت دارو ازاد شده است‪ ،‬کماکان باقی است‪ .‬متاسفانه‪،‬‬ ‫به تناسب هزینه ها‪ ،‬قیمت های مصوب وزارت بهداشت‬ ‫در نظر گرفته نمی شود‪ .‬از دیگر چالش ها‪ ،‬می توان به‬ ‫مراحل اداری مربوط به صادرات اشاره کرد که با وجود‬ ‫ظرفیت های زیادی که برای صادرات در اختیار داریم‪،‬‬ ‫موجب شده است تا تراز صادراتی ما را منفی کند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬انتقاد دیگر به ایران فارما این است که‬ ‫هنوز نیز مشارکت در بخش هایی از صنعت دارو‪ ،‬از‬ ‫جمله صنعت مادۀ اولیه دارو کم رنگ است و همچنان‬ ‫نمایشگاه ان به صورت جداگانه برگزار می شود‪ .‬امیدواریم‬ ‫این صنعت همچون صنایع دیگر به نمایشگاه ایران فارما‬ ‫ملحق شود و حضور همدل و پررنگ فعاالن صنعت دارو‬ ‫را مشاهده کنیم‪».‬‬ ‫کبریایی زاده تاکید کرد‪« :‬سازمان های مختلف ازجمله‬ ‫ریاست مصلی امام خمینی تهران سالیان طوالنی است‬ ‫که در برگزاری نمایشگاه ایران فارما همکاری کرده اند و‬ ‫هیچ چالشی برای همکاری نهادها و مسئوالن نداشته ایم‪.‬‬ ‫هرساله وزارت صنایع و گمرکات برای حضور شرکت های‬ ‫ک بسیاری می کنند‪،‬‬ ‫خارجی در نمایشگاه ایران فارما کم ‬ ‫چنان که در این دوره شرکت های بیش از ده کشور دنیا‬ ‫در نمایشگاه غرفه داشتند و کشوری مانند هند پاویون‬ ‫اختصاصی داشت‪ .‬ازاین رو‪ ،‬با وجود تمامی موانع همچون‬ ‫تحریم ها و شیوع بیماری کرونا‪ ،‬این نمایشگاه فرصت ‬ ‫بسیار خوبی را برای صنعت داروسازی ما فراهم می کند و‬ ‫‪52‬‬ ‫می توانم به مجریان و مسئوالن سازمان دهنده نمایشگاه‬ ‫امتیاز خوبی دهم‪ ،‬زیرا برای برنامه ریزی منظم تمام تالش‬ ‫خود را کردند و با کمترین حاشیه روبه رو بودیم‪».‬‬ ‫او به عنوان سخن پایانی یاداور شد‪« :‬به اعتقاد من‪،‬‬ ‫امروز ایران فارما به عنوان برند شناخته شده است؛‬ ‫نه تنها برند نمایشگاهی‪ ،‬بلکه نوعی رخداد فرهنگی‪ ،‬علمی‬ ‫و فناوری نیز محسوب می شود و محل رجوع کشورهای‬ ‫مختلف به ویژه کشورهای چین و هند است‪ .‬شرکت های‬ ‫این کشورها از همین امسال برای سال اینده ثبت نام‬ ‫حضورشان را انجام داده اند که این خود سرمایه ای برای‬ ‫نظام دارویی کشور است و با حفظ ان باید در جهت‬ ‫ارتقا‪ ،‬توسعه و رفع چالش های ان عمل کنیم تا بتوانیم‬ ‫نمایشگاه را با کیفیت و در سطح باالتری برگزار کنیم‪».‬‬ ‫در پایان‪ ،‬گفتنی است در ششمین دورۀ ایران فارما‪،‬‬ ‫اپلیکشن «ام فارما» به عنوان بانک اطالعاتی جامع در‬ ‫دسترس بازدیدکنندگان قرار گرفت‪ ،‬تا هم از اخرین‬ ‫اخبار حوزۀ دارو و سالمت باخبر شوند و هم به اطالعات‬ ‫و محصوالت تمامی شرکت های فعال در حوزۀ دارو و‬ ‫سالمت دسترسی یابند‪.‬‬ ‫همچنین در بخش نمایشگاه رسانه های سالمت محور‬ ‫امسال‪ ،‬اهالی رسانه‪ ،‬مجالت و نشریات تخصصی فعال‬ ‫در حوزۀ سالمت و سالمت محور و انجمن های صنفی‪،‬‬ ‫علمی و دانشجویی دارویی حضور داشتند‪ .‬این نمایشگاه‬ ‫پس از سه روز برگزاری پی در پی‪ ،‬روز چهارشنبه ‪ 21‬مهرماه‬ ‫به کار خود پایان داد‪.‬‬ صفحه 52 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک‪:‬‬ ‫استاندارد هزینه نیست؛ الزام و حقوق شهروندی است‬ ‫ویدا سینا متولد ‪ 1338‬است‪ .‬او از دانشگاه علم وصنعت‬ ‫لیسانس مهندسی برق والکترونیک دارد و مدیریت‬ ‫‪2‬‬ ‫ارشد کسب وکار‪ 1‬و دکترای مدیریت حرفه ای کسب وکار‬ ‫خوانده است‪ .‬سینا اکنون مدیرعامل «مرکز تحقیقات‬ ‫صنایع انفورماتیک» است‪ .‬او سابقۀ هشت دوره عضویت‬ ‫هیئت مدیرۀ مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک و عضویت‬ ‫هیئت موسس این مرکز‪ ،‬مدیریت کارخانۀ «سیستم های‬ ‫جانبی کامپیوتر پرتو»‪ ،‬مدیریت طرح و توسعۀ شرکت‬ ‫«تابـــا الکترونیــــک»‪ ،‬مدیریـــت امـــور مشتریـــان ســازمان‬ ‫«خدمات کامپیوتری شهرداری تهران» و سرپرستی بخش‬ ‫دیجیتال واحد تحقیق وتوسعۀ شرکت «پارس الکتریک» را‬ ‫در کارنامۀ کاری خود دارد‪.‬‬ ‫او همچنین عضو سندیکای تولیدکنندگان تجهیزات‬ ‫فناوری اطالعات‪ ،‬رئیس هیئت مدیرۀ انجمن ازمایشگاه های‬ ‫همکار ازمون و کالیبراسیون کشوری‪ ،‬عضو هیئت رئیسۀ‬ ‫انجمن ازمایشگاه های همکار ازمون و کالیبراسیون استان‬ ‫تهران‪ ،‬عضو هیئت مدیرۀ انجمن صنفی امنیت فضای تولید‬ ‫و تبادل اطالعات (سندیکای افتا)‪ ،‬نایب رئیس کمیسیون‬ ‫فناوری اطالعات و ارتباطات و رسانه های دیجیتال اتاق بازرگانی‬ ‫ایران‪ ،‬عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪ ،‬معادن‬ ‫و کشاورزی ایران‪ ،‬عضو اصلی کارگروه صنعت بومی سایبری‬ ‫‪1.MBA‬‬ ‫‪2.DBA‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫سازمان پدافند غیرعامل‪ ،‬عضو حقوقی جامعۀ ممیزی و‬ ‫بازرسی ایران‪ ،‬مدیرمسئول نشریۀ مرکز تحقیقات صنایع‬ ‫‪3‬‬ ‫انفورماتیک‪ ،‬عضو موسسۀ مهندسان برق والکترونیک‬ ‫و عضو نظام صنفی رایانۀ استان تهران (کمیسیون افتا)‬ ‫است‪ .‬سینا کتاب «چالش ها و فرصت های کسب وکار در‬ ‫حوزۀ ای تی» را نیز تالیف کرده است‪.‬‬ ‫با او دربارۀ چگونگی شکل گیری‪ ،‬رشد و چالش های مرکز‬ ‫تحقیقات صنایع انفورماتیک که مانند فرزندی برای اوست‪،‬‬ ‫به گفت وگو نشسته ایم‪ .‬این مرکز که یکی از بزرگ ترین‬ ‫مراکز تحقیقاتی و ازمایشگاهی کشور است‪ ،‬به خوبی‬ ‫توانسته دانش را در مسیر توسعۀ فناوری هدایت کند‪.‬‬ ‫تدوین ‪ 450‬استاندارد توسط مرکز تحقیقات صنایع‬ ‫انفورماتیک‬ ‫«شروع کار مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک به بعد‬ ‫از جنگ؛ یعنی سال ‪ 1368‬برمی گردد‪ .‬اقای نعمت زاده‪ ،‬از‬ ‫صاحبان تولیدکنندۀ ای تی ان زمان قصد داشت نقشۀ‬ ‫راه صنعت ای تی را پیشنهاد بدهد‪ .‬تولیدکنندگان این‬ ‫حوزه دور هم جمع شدند و نقشۀ راه را ترسیم کردند‪.‬‬ ‫این نقشه به تصویب هیئت وزیران وقت رسید‪ .‬وزارت‬ ‫صمت نیز از مجموعۀ تولیدکنندگان درخواست کرد‬ ‫‪3.IEEE‬‬ ‫‪53‬‬ صفحه 53 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫‪54‬‬ ‫شرکتی تاسیس کنند و از طریق ان شرکت به عنوان‬ ‫بازوی کارشناسی وزارت صنایع‪ ،‬با این وزارتخانه همکاری‬ ‫کنند‪ .‬ان زمان هنوز نه تشکل ها وجود داشتند‪ ،‬نه اتاق‬ ‫بازرگانی و نه نظام صنفی‪ .‬پس از انکه شرکت را تشکیل‬ ‫دادیم‪ ،‬با تفاهم نامه ای که با وزارت صنایع داشتیم و بر‬ ‫اساس مصوبۀ هیئت وزیران و نقشۀ راه صنعت و با توجه‬ ‫به اینکه تحریم بودیم‪ ،‬به وزارت صمت تخصیص ارز را‬ ‫پیشنهاد دادیم‪ .‬ان ها نیز اقدام کردند؛ به این ترتیب‪ ،‬پس‬ ‫از ورود کاال به کشور‪ ،‬ان را کنترل و پایش می کردیم‪ .‬بعد‬ ‫هم که کاال وارد مرحلۀ تولید می شد‪ ،‬باز هم ان را کنترل‬ ‫و پایش می کردیم‪ .‬پس از ان‪ ،‬نتیجه را محرمانه به وزارت‬ ‫صمت اعالم می کردیم و ان پرونده بسته می شد‪ .‬ان‬ ‫زمان هم قیمت دالر برای تولیدکننده و بازار ازاد متفاوت‬ ‫بود‪ .‬تجربۀ کاری ما برای بازرسی از انجا شروع شد‪ .‬چند‬ ‫سال بعد‪ ،‬مسائل مربوط به کیفیت مطرح شد‪ .‬متوجه‬ ‫شدیم در کشور اصال ً استانداردی در حوزۀ ای سی تی وجود‬ ‫ندارد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬شروع به تدوین استاندارد کردیم‬ ‫و تاکنون حدود ‪ 450‬استاندارد تدوین کرده ایم‪».‬‬ ‫ویدا سینا در ادامۀ داستان تشکیل و راه اندازی مرکز‬ ‫تحقیقات صنایع انفورماتیک می گوید‪« :‬اوایل دهۀ ‪80‬‬ ‫موضوع تعرفه گذاری مطرح شد‪ .‬به دلیل سابقه ای که در‬ ‫حوزۀ استاندارد پیدا کرده بودیم‪ ،‬با سازمان استاندارد‬ ‫تفاهم نامه ای امضا کردیم و به این ترتیب نخستین‬ ‫ازمایشگاه ای تی کشور ایجاد شد که البته بسیار ساده و‬ ‫ابتدایی بود‪ ،‬اما شروع خوبی بود‪ .‬این ازمایشگاه با توجه‬ ‫به شرایط ارام ارام و در حوزه های تجهیزات پزشکی‪ ،‬لوازم‬ ‫خانگی‪ ،‬لوازم صوتی وتصویری و خودرو توسعه پیدا کرد‬ ‫تا جایی که اکنون‪ ،‬جامع ترین ازمایشگاه کشور در این‬ ‫حوزه هاست‪ .‬مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک مسیر‬ ‫سی ساله ای را تجربه کرده تا به این درجه رسیده است‪».‬‬ ‫بخشی از فعالیت های اجرایی این مرکز عبارت است از‪:‬‬ ‫تحقیق در تحوالت و تکنولوژی تجهیزات ‪ ICT‬در ایران‬ ‫و جهان‪ ،‬انجام مطالعات راهبردی در زمینۀ ‪ ،ICT‬انجام‬ ‫ازمون های امنیت‪ ،‬کیفیت نرم افزار و سخت افزار‪ ،‬انجام‬ ‫ازمون های ارزیابی انطباق با استاندارد‪ ،‬تجهیزات فناوری‬ ‫اطالعات و ارتباطات و تجهیزات الکترونیکی پزشکی و‬ ‫لیزری‪ ،‬خودرو‪ ،‬لوازم خانگی و سیستم های صوتی و ‪،...‬‬ ‫بازرسی و نمونه برداری از تمام کاالهای وارداتی و صادراتی‬ ‫و واحدهای تولیدی‪ ،‬انجام بازرسی سورویانس کاالهای‬ ‫وارداتی ازجمله بازرسی بانکی‪ LC ،‬داخلی و ‪ LC‬خارجی‬ ‫و صدور ‪ COI‬در مبدا و مقصد‪ ،‬بازرسی خدمات پس از‬ ‫فروش از شرکت های حوزۀ ‪ ،ICT‬موبایل‪ ،‬باتری‪ ،‬لوازم‬ ‫خانگی و‪ ،...‬اعطای نشان کیفیت به محصوالت وارداتی‬ ‫و تولید داخل‪ ،‬برگزاری دوره های اموزشی در حوزه های‬ ‫تخصصی فعالیت مرکز در دانشگاه ها و صندوق شکوفایی‬ ‫و نواوری و شرکت ها‪ ،‬تدوین بیش از ‪ 450‬پیش نویس‬ ‫استاندارد و مشارکت در تدوین استانداردهای بین المللی‪.‬‬ ‫مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک همچنین در پروژه های‬ ‫تخصصی نیز فعالیت کرده است؛ مانند‪ :‬طراحی و‬ ‫ساخت مجموعۀ نرم افزاری مرکز امضای دیجیتال‪ ،‬تدوین‬ ‫شاخص های بومی ارزیابی امنیتی محصوالت فناوری‬ ‫اطالعات برای سازمان فناوری اطالعات‪ ،‬پروژۀ تعیین‬ صفحه 54 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫شاخص ها و استانداردها‪ ،‬نظام کیفی و امنیتی طرح و‬ ‫معماری‪ ،‬برنامۀ اجرایی و اپراتوری خدمات در شبکۀ ملی‬ ‫اطالعات‪ ،‬پژوهش و تدوین نظام محرمانگی‪ ،‬امضای‬ ‫دیجیتال و طرح حمایت از رمز ملی در کشور‪ ،‬طبقه بندی‬ ‫سیستم های اطالعاتی و تدوین دستورالعمل های تضمین‬ ‫امنیت‪ ،‬طراحی و پیاده سازی سیستم مدیریت فرایندهای‬ ‫کسب وکار‪ ،4‬توسعۀ توزیع لینوکس امن پایه به نام ‪، ISIRIX‬‬ ‫پژوهش در برنامه های کاربردی‪ ،‬سیستمی و سیستم عامل‬ ‫گوشی های هوشمند‪.‬‬ ‫مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک در حال حاضر‬ ‫ازمایشگاه های متعددی دارد؛ ازجمله ازمایشگاه ارزیابی‬ ‫امنیت محصوالت فناوری اطالعات و ارتباطات‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫ارزیابی کیفیت نرم افزار‪ ،‬ازمایشگاه ارزیابی نرم افزارهای‬ ‫صدور گواهی الکترونیکی ‪ ،CA‬ازمایشگاه ارزیابی نرم افزارهای‬ ‫مجهز به زیرساخت کلید عمومی ‪ ، PKE‬ازمایشگاه ارزیابی‬ ‫کارت هوشمند‪ ،‬ازمایشگاه ازمون ‪ EMC‬تجهیزات ‪،ICT‬‬ ‫صوتی وتصویری‪ ،‬لوازم خانگی برقی‪ ،‬برق والکترونیک و‬ ‫خودرو‪ ،‬ازمایشگاه ارزیابی تجهیزات رادیویی‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫اندازه گیری نرخ جذب ویژه‪ 5‬تجهیزات دارای سیم کارت‪،‬‬ ‫ازمایشگاه کارایی گیرندۀ تلویزیون دیجیتال‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫کارایی گوشی موبایل‪ ،‬ازمایشگاه ‪ EMC‬المپ ها و چراغ های‬ ‫‪ ،LED‬ازمایشگاه کارایی تجهیزات کامپیوتری‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫‪ EMC‬تجهیزات پزشکی الکترونیکی‪ ،‬ازمایشگاه ازمون‬ ‫ایمنی تجهیزات ‪ ICT‬صوتی وتصویری‪ ،‬لوازم خانگی برقی‪،‬‬ ‫برق والکترونیک‪ ،‬ازمایشگاه ازمون ایمنی محصوالت لیزری‪،‬‬ ‫ازمایشگاه ایمنی تجهیزات الکتریکی پزشکی‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫ایمنی تجهیزات اندازه گیری و ازمایشگاهی‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫ازمون منابع تغذیه و ‪ ،UPS‬ازمایشگاه حفاظت در برابر نفوذ‬ ‫اب‪ ،‬ازمایشگاه اشتعال پذیری‪ ،‬ازمایشگاه ازمون سیستم‬ ‫اعالم حریق‪ ،‬ازمایشگاه باتری موبایل‪ ،‬نوت بوک و اسید‬ ‫سربی‪ ،‬ازمایشگاه اندازه گیری مصرف انرژی تجهیزات اداری‬ ‫و تلویزیون‪ ،‬ازمایشگاه کالیبراسیون الکتریکی‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫ایمنی بردهای اسانسور‪ ،‬ازمایشگاه ارتعاش و ازمایشگاه‬ ‫ایمنی المپ ها و چراغ های ‪.LED‬‬ ‫مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک در حال حاضر با‬ ‫مراکز‪ ،‬سازمان ها و نهادهای متعددی ازجمله سازمان ملی‬ ‫استاندارد ایران‪ ،‬ادارات کل استاندارد استان های تهران‪،‬‬ ‫هرمزگان و قم‪ ،‬سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی‪،‬‬ ‫سازمان فناوری اطالعات ایران‪ ،‬مرکز مدیریت راهبردی‬ ‫ریاست جمهوری (افتا)‪ ،‬سازمان پدافند غیرعامل‪ ،‬اداره‬ ‫کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت‪ ،‬سازمان غذا و دارو‪،‬‬ ‫سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان‪ ،‬وزارت‬ ‫ت ملی پخش فراورده های نفتی ایران‪ ،‬وزارت‬ ‫نفت‪ ،‬شرک ‬ ‫کشور و سازمان امور مالیاتی وزارت امور اقتصاد و دارایی‬ ‫همکاری می کند‪.‬‬ ‫ارائۀ مشاوره و بررسی عملکردی و امنیتی‪ ،‬مشاوره و‬ ‫‪4.BPMS‬‬ ‫‪5.SAR‬‬ ‫بررسی امنیتی در حوزۀ مقاوم سازی امنیت سیستم‬ ‫مطابق با شرح خدمات اعالم شده بر اساس چارچوب معتبر‬ ‫جهانی‪ ،‬ارائۀ مشاوره برای تدوین شرح خدمات طرح های‬ ‫امنیتی و نظارت بر خدمات ارائه شده توسط پیمانکاران‬ ‫دیگر‪ ،‬همکاری در پیاده سازی و اجرای راهکارها در صورت‬ ‫درخواست کارفرما‪ ،‬مشاوره در پیکربندی سیستم مدیریت‬ ‫رخداد و اطالعات امنیتی‪ ،‬مشاوره و طراحی سیستم‬ ‫مدیریت امنیت اطالعات با رویکرد ‪ ISO27001‬و ارائۀ مشاوره‬ ‫و خدمات فنی برای دریافت گواهی نامۀ امنیت اطالعات‪،‬‬ ‫بخشی از فعالیت هایی است که در مرکز تحقیقات صنایع‬ ‫انفورماتیک به مشتریان ارائه می شود‪.‬‬ ‫در این مجموعه بیش از صد متخصص فعالیت می کنند‬ ‫که پنج نفر ان ها دکترا دارند‪ .‬بیش از چهل نفر کارشناس‬ ‫ارشدند و بیش از پنجاه نفر مدرک کارشناسی دارند‪.‬‬ ‫تحصیالت همۀ این افراد در زمینۀ برق‪ ،‬الکترونیک‪،‬‬ ‫مخابرات‪ ،‬فیزیک‪ ،‬لیزر‪ ،‬ای تی‪ ،‬سخت افزار و نرم افزار و‬ ‫مانند این هاست‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی؛ بیشترین‬ ‫مراجعه کنندگان به مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک‬ ‫به گفتۀ ویدا سینا‪ ،‬تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی‬ ‫بیشترین مراجعه کنندگان به مرکز تحقیقات صنایع‬ ‫انفورماتیک را تشکیل می دهند‪ .‬تعداد تولیدکنندگان‬ ‫تجهیزات پزشکی که به این مرکز مراجعه کرده اند‪ ،‬بسیار‬ ‫زیاد است‪ ،‬زیرا هر تجهیزی که به این مرکز ارجاع داده‬ ‫م از تخصصی تا فوق تخصصی و حتی تجهیزات‬ ‫می شود‪ ،‬اع ّ‬ ‫ساده و نرم افزارهای وزارت بهداشت‪ ،‬مانند نرم افزارهای‬ ‫داروخانه و بیمارستان‪ ،‬دقیق بررسی می شود‪ .‬همچنین‬ ‫نرم افزارهایی وجود دارند که با تجهیزات سخت افزاری کار‬ ‫می کنند و اصول استانداردی دارند که باید بررسی شوند‪.‬‬ ‫در کل کشور‪ ،‬جایی غیر از ازمایشگاه مرکز تحقیقات‬ ‫صنایع انفورماتیک این کار را انجام نمی دهد‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬از حوزۀ تجهیزات پزشکی تولیدکنندگان‬ ‫زیادی به این مرکز مراجعه می کنند‪ ،‬زیرا وزارت بهداشت و‬ ‫سازمان غذا و دارو برای تولیدات داخل این را الزام می دانند‪.‬‬ ‫به این دلیل که این تجهیزات با جان و سالمت بیماران‬ ‫سروکار دارند‪ .‬ما نیز ازمون های مربوط به تشعشعات‬ ‫الکترونیک‪ ،‬مغناطیس‪ ،‬لیزر و ایمنی را روی تجهیزات‬ ‫الکترونیکی پزشکی انجام می دهیم‪ .‬همچنین نرم افزارهای‬ ‫پزشکی را بررسی می کنیم‪ ،‬اشکاالت را به تولیدکنندگان‬ ‫گوشزد و مشکالت را با اموزش دادن حل می کنیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک تاکید‬ ‫می کند‪« :‬تولیدکنندگان ما در این حوزه های کاری اشراف‬ ‫الزم را ندارند‪ .‬در دانشگاه ها استاندارد را توضیح و‬ ‫اموزش نمی دهند‪ .‬طراحان و تولیدکنندگان با این حوزه‬ ‫اشنا نیستند؛ به همین دلیل بعد از تولید محصول‪ ،‬در‬ ‫‪6.Hardening‬‬ ‫‪55‬‬ صفحه 55 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫ازمایشگاه به مشکل برمی خورند‪ .‬ما تالش زیادی کرده ایم‬ ‫تا این فرهنگ را جا بیندازیم و اکنون‪ ،‬عدۀ زیادی از‬ ‫زمان طراحی به ما مراجعه می کنند تا با استاندارد اشنا‬ ‫شوند و در محصوالت خودشان از ان استفاده کنند‪».‬‬ ‫او البته نگران تجهیزات پزشکی وارداتی است که وزارت‬ ‫بهداشت و سازمان غذا و دارو ان ها را از دریافت استاندارد‬ ‫داخلی معاف می دانند‪ .‬سینا دربارۀ این موضوع می گوید‪:‬‬ ‫«وزارت بهداشت کاالهای وارداتی را به ندرت برای ازمایش‬ ‫می فرستد و بیشتر ان ها را با گواهی نامه های بین المللی‬ ‫قبول می کند‪ .‬امیدوارم این مسئله هم حل شود و‬ ‫تجهیزات پزشکی بیشتری را به ازمایشگاه ها بفرستند تا‬ ‫ازمایشگاه ها نیز بتوانند مشکالت تجهیزات را که خیلی‬ ‫هم زیاد است‪ ،‬مطرح کنند‪».‬‬ ‫بعد از تجهیزات پزشکی‪ ،‬تجهیزات حوزۀ ای تی‪ ،‬ای سی تی‬ ‫و مخابراتی بیشترین مراجعه کنندگان به این مرکزند‪.‬‬ ‫تولیدکنندگان یا واردکنندگان‪ ،‬سازمان تنظیم مقررات‬ ‫یا سازمان استاندارد این تجهیزات را به ازمایشگاه ها‬ ‫می فرستند تا در این مجموعه بررسی شود‪ .‬تجهیزات در‬ ‫هر زمینه ای که باشد‪ ،‬پس از رسیدن به ازمایشگاه با‬ ‫اخرین استانداردهای ملی و بین المللی ازمایش و پاسخ‬ ‫به سازمان باالدستی ارسال می شود‪ .‬در زمینۀ لوازم‬ ‫خانگی نیز همین روند اعمال می شود؛ هرچند برای لوازم‬ ‫صوتی و تصویری بیشتر مصرف انرژی بررسی می شود‪.‬‬ ‫سینا ادامه می دهد‪« :‬پروژۀ دیگری که مرکز تحقیقات‬ ‫صنایع انفورماتیک روی ان کار می کند‪ ،‬حوزۀ ازمایشگاه‬ ‫امنیت‪ ،‬تجهیزات امنیتی و تجهیزات شبکه است که در‬ ‫‪56‬‬ ‫کشور تولید یا وارد می شوند‪ .‬تولیدکنندگان این تجهیزات‬ ‫همگی باید گواهی نامۀ افتا (امنیت فضای تولید و تبادل‬ ‫اطالعات) را بگیرند که ما نیز یکی از ازمایشگاه های مورد‬ ‫تایید افتا هستیم‪ .‬باید این محصوالت را بر اساس‬ ‫پروفایل های حفاظتی که افتا تایید کرده است‪ ،‬بررسی کنیم‬ ‫تا بتوانند مجوز بگیرند‪ .‬افزون بر این‪ ،‬اگر قرار باشد این‬ ‫تجهیزات در سازمان های حساس و حیاتی استفاده شوند‪،‬‬ ‫باید الزامات سازمان پدافند غیرعامل را هم داشته باشند‬ ‫که ما ازمایشگاهش هستیم‪ .‬دربارۀ تجهیزات وارداتی نیز‬ ‫ذکر این نکته ضروری است که حدودا ً از سال ‪ 90‬تا ‪ ،98‬به‬ ‫دستور وزیر ای سی تی وقت این ازمایش ها انجام و نتایج‬ ‫بررسی ها و ازمایش ها به سازمان تنظیم مقررات اعالم‬ ‫می شد‪ ،‬ولی متاسفانه بر اثر اعتراضات سنگین صنفی‪،‬‬ ‫این ازمایش ها فعال ً انجام نمی شود و سازمان فناوری‬ ‫اطالعات بر اساس خوداظهاری اقدام می کند‪».‬‬ ‫بسیاری از گواهی نامه های بین المللی تقلبی است‬ ‫به گفتۀ سینا‪ ،‬وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو‬ ‫برای تجهیزات پزشکی وارداتی بیشتر بر گواهی نامه های‬ ‫بین المللی مانند ‪ CE‬اروپا تمرکز و تایید دارد؛ این در حالی‬ ‫است که بسیاری از این گواهی نامه ها تقلبی اند؛ حتی‬ ‫بسیاری از کاالها که با گواهی نامه های اصل وارد می شوند‪،‬‬ ‫از قطعات و المان هایی که تاییدیه گرفته اند‪ ،‬استفاده‬ ‫نمی کنند‪ .‬او تاکید می کند‪« :‬تمام این ها باید بررسی شود‬ ‫که متاسفانه نمی شود‪ .‬برای نمونه‪ ،‬تجهیزات لیزری که‬ صفحه 56 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫اکنون به صورت عام در کلینیک ها و ارایشگاه ها استفاده‬ ‫می شوند‪ ،‬اگر از توان و طول موج های مدنظر استفاده‬ ‫نکنند‪ ،‬اسیب رسان خواهند بود‪ .‬این موضوعات بررسی‬ ‫نمی شوند و درنتیجه‪ ،‬در این زمینه شاهد پرونده های‬ ‫بسیاری در قوۀ قضاییه هستیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک می گوید‪:‬‬ ‫«برای حل این مشکل تعامالتی با وزارت بهداشت‬ ‫داشته ایم‪ .‬ان ها هم مشکالت را قبول دارند و قصد دارند‬ ‫در این زمینه اقدام کنند‪ .‬اما نمی دانم چه موانعی وجود‬ ‫دارد که این کار انجام نمی شود‪».‬‬ ‫او که نقش مافیای واردات را در این مسئله بی تاثیر‬ ‫نمی داند‪ ،‬ادامه می دهد‪« :‬امکانات ازمایشگاهی و تخصصی‬ ‫الزم برای انجام این ازمایش ها در کشور وجود دارد‪ .‬فقط‬ ‫برخی از تجهیزات هستند که امکان ازمایششان در کشور‬ ‫وجود ندارد‪ .‬برای ان ها می توان اصالت کاال را بررسی کرد‪،‬‬ ‫ولی برای تجهیزات دیگر‪ ،‬ازمایشگاه های بسیار مجهز با‬ ‫هزینه های سرسام اور و متخصصان بسیار خبره وجود دارد‬ ‫که باید استفاده شود‪ ،‬وگرنه ازمایشگاه ها رو به نابودی‬ ‫می روند و انچه طی سال ها به وجود امده است‪ ،‬نابود‬ ‫می شود‪ .‬متاسفانه‪ ،‬در کشور ما استانداردها تحت عنوان‬ ‫حمایت از تولیدکنندگان و واردکنندگان‪ ،‬نادیده گرفته‬ ‫می شوند یا تنها بزکی هستند برای انجام کار تبلیغاتی‪».‬‬ ‫سینا با اشاره به هزینۀ تبلیغات تجهیزات‪ ،‬این هزینه ها‬ ‫را چندبرابر هزینه های استانداردسازی می داند و تاکید‬ ‫می کند‪« :‬استاندارد هزینه نیست؛ الزام و حقوق شهروندی‬ ‫است؛ ولی متاسفانه این ها در نظر گرفته نمی شوند‪».‬‬ ‫سعی کردیم نخستین کارها را در کشور انجام دهیم‬ ‫سینا دربارۀ اینکه چگونه تجهیزات پزشکی به حوزۀ‬ ‫کاری مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک اضافه شد‪،‬‬ ‫می گوید‪« :‬تجهیزات پزشکی نیز مانند حوزه های دیگر‬ ‫کم کم و در مراحل رشد به مرکز افزوده شد‪ .‬کار ما بیشتر‬ ‫برق والکترونیک بود و تجهیزات پزشکی هم عموما ً با‬ ‫برق والکترونیک ارتباط دارند‪ .‬در تجهیزات پزشکی بیشتر‬ ‫از بردهای الکترونیک و نرم افزارها استفاده می شود‪.‬‬ ‫ما نیز وارد این حوزه شدیم‪ .‬تجهیزات پزشکی نیازمند‬ ‫ی است که به امکانات‬ ‫انجام ازمون های ویژه و تخصص ‬ ‫خاصی احتیاج دارد‪ .‬برای نمونه‪ ،‬وقتی بخواهید مانیتور‬ ‫عالئم حیاتی یا ونتیالتور را ازمایش کنید‪ ،‬باید تجهیزات‬ ‫شبیه سازی شدۀ شش مصنوعی را در اختیار داشته باشید‬ ‫یا تجهیزاتی که بتواند مانیتور عالئم حیاتی را شبیه سازی‬ ‫کند و عملیات قلب را داشته باشد‪ ،‬اما برای ازمایش های‬ ‫دیگر که شامل ایمنی یا ای ام سی می شود‪ ،‬نیاز به امکانات‬ ‫تخصصی است که معموال ً در حوزۀ الکترونیک و ای تی نیز‬ ‫استفاده می شود‪ .‬استانداردهای دنیا استانداردهای عام‬ ‫هستند و همه از یک اصل تبعیت می کنند‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬در حال حاضر‪ ،‬ما ازمایشگاه های‬ ‫ای ام سی داریم که شاید در کل کشور فقط دو یا سه‬ ‫ازمایشگاه دیگر تجهیزات و امکانات این نوع ازمایشگاه ها را‬ ‫داشته باشند‪ .‬در مقطعی از زمان ما در کشور منحصربه فرد‬ ‫بودیم‪ .‬اکنون نیز به مرور در حال رشدیم و امکاناتمان در‬ ‫طول زمان افزایش می یابد‪ .‬شاید ازمایشگاه ما مجموعه ای‬ ‫خصوصی باشد‪ ،‬اما درعین حال‪ ،‬مجموعه ای است که به‬ ‫کشور بخشیده شده است‪ .‬تولیدکنندگانی که ان زمان و‬ ‫برای ایجاد این مرکز دست به کار شدند‪ ،‬قصد داشتند با‬ ‫فرهنگ پس از جنگ کاری انجام دهند و موضوع اساسنامه‬ ‫را ارتقای سطح تکنولوژی ملی و مسائل زیرساختی بنا‬ ‫نهادند‪ .‬این افراد در این ‪ 32‬سال حتی یک ریال سود هم‬ ‫از این مرکز برداشت نکرده اند و همیشه سعی کرده اند‬ ‫کارهایی را انجام دهند که برای نخستین بار در کشور انجام‬ ‫می شده است‪ .‬حاال مرکزی که با چنین فرهنگی ایجاد‬ ‫شده‪ ،‬به جایی رسیده است که کل کشور از ان استفاده‬ ‫می کند‪ .‬این ها فرایند تکمیلی اند‪».‬‬ ‫مستندسازی نادرست و نااشنایی با استانداردها مشکل‬ ‫واقعی صنعت ماست‬ ‫«مستندسازی نادرست و نااشنایی با استانداردها دو‬ ‫مشکل واقعی است که صنعت ما را دچار اسیب کرده‬ ‫است؛ اگر این دو مقوله حل شود‪ ،‬توسعۀ تجهیزاتی و‬ ‫تولید ما بیشتر می شود‪ ».‬سینا پس از گفتن این مطلب‬ ‫می افزاید‪« :‬برای نمونه‪ ،‬کسی نرم افزاری را تولید می کند‪،‬‬ ‫بعد به هر دلیلی می رود‪ .‬نفر بعدی اصال ً نمی داند که او‬ ‫چه کرده و مجبور است کار را از صفر انجام دهد؛ درحالی که‬ ‫اگر نوع نرم افزار و کار‪ ،‬به طور درست و کامل مستندسازی‬ ‫شده و معماری مشخص داشته باشد‪ ،‬نفر بعدی می تواند‬ ‫ان را ادامه بدهد‪».‬‬ ‫او تاکید می کند‪« :‬متاسفانه‪ ،‬مستندسازی و اشنایی با‬ ‫اصول استاندارد در کشور ما بسیار ضعیف است‪ .‬روی این‬ ‫دو موضوع باید خیلی کار شود و جزو موضوعاتی اند که‬ ‫دیده نشده اند‪ .‬صحه گذاری بر انجام کار بسیار مهم است؛‬ ‫باید بررسی شود که ایا انچه سازنده ادعا می کند‪ ،‬با انچه در‬ ‫حال اتفاق است‪ ،‬یکسان است یا نه‪ .‬پزشک یا بیمارستانی‬ ‫بر اساس ان ادعا‪ ،‬کاال را تهیه می کند و بعد متوجه می شود‬ ‫عملکردش درست نیست و با انچه ادعاشده‪ ،‬متفاوت‬ ‫است‪ .‬این ها اهمیت موضوعی دارد‪».‬‬ ‫مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک ادامه‬ ‫می دهد‪« :‬انچه سال هاست به عنوان حمایت از تولید در‬ ‫کشور ما مطرح می شود‪ ،‬بحث غلطی است‪ .‬حمایت از تولید‬ ‫به معنای چشم پوشی از استاندارد نیست‪ .‬اگر به جامعه‬ ‫جهانی توجه نکنید و نتوانید محصوالتتان را استاندارد‬ ‫کنید‪ ،‬فقط در بازار کوچکی حضور خواهید داشت و در این‬ ‫بازار کوچک‪ ،‬نمی توانید محصول عمده بفروشید‪ .‬وقتی هم‬ ‫‪57‬‬ صفحه 57 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫‪58‬‬ ‫که بخواهید کاال صادر کنید‪ ،‬باید استاندارد داشته باشید‪.‬‬ ‫امکان ندارد تجهیزات کاالهای پزشکی در کشورهای دیگر‬ ‫الزامات استاندارد‪ ،‬مستندات‪ ،‬دفترچۀ راهنما و راهنمای‬ ‫نحوۀ استفاده نداشته باشند و این‪ ،‬منهای استاندارد‬ ‫عملکرد تجهیزات است‪ .‬این ها مسائل بسیار مهمی است که‬ ‫در کشور ما مغفول مانده است و انجام نمی شود؛ متاسفانه‬ ‫هنوز هم چندان به ان ها توجه نمی شود‪ .‬استاندارد در‬ ‫کشور ما روزبه روز در حال ضعیف تر شدن است‪ .‬این اواخر‬ ‫مستنداتی و ابالغاتی می اید که همه وهمه شامل این است‬ ‫که کاالها استاندارد نداشته باشند‪».‬‬ ‫ویــــدا سینـــــا می گویــــــد‪« :‬من چـــــون رئیـــــس انجمـــن‬ ‫ازمایشگاه های همکار ازمون و کالیبراسیون کشوری‬ ‫هستم‪ ،‬مسائل را از دیدگاه انجمنی نیز با مسئوالن‬ ‫مطرح می کنم‪ ،‬اما ان ها معتقدند چون در شرایط تحریم‬ ‫هستیم‪ ،‬نباید دربارۀ این مسائل سخت بگیریم‪ .‬من‬ ‫مطلقا ً اعتقادی به این حرف ندارم‪ .‬هرچقدر که روی‬ ‫مقاصد حاکمیتی پافشاری کنیم که درحقیقت‪ ،‬پایگاه‬ ‫ملی و بین المللی دارد و بخواهیم که بنگاه های اقتصادی‬ ‫ان را اجرا کنند‪ ،‬همه اجرا خواهند کرد‪ ،‬ولی اگر نخواهیم‬ ‫چه اتفاقی می افتد؟ وقتی می توانند هزینه نکنند‪،‬‬ ‫وقتی می توانند نیایند‪ ،‬وقتی می توانند اجرا نکنند‪،‬‬ ‫قطعا ً نخواهند کرد‪ .‬وقتی کسی از شما نمره نخواهد‪،‬‬ ‫ایا برای امتحان درس می خوانید؟ تنها چند نفر‪ ،‬ان هم‬ ‫کسانی که دیدگاه بین المللی دارند و از قبل به کیفیت‬ ‫اهمیت می دادند‪ ،‬حتی اگر استاندارد اجباری نباشد‪ ،‬باز‬ ‫هم استاندارد می گیرند‪ .‬تعداد خیلی کمی از بنگاه های‬ ‫اقتصادی به مفهوم استاندارد اعتقاد دارند‪ .‬ان ها هم‬ ‫وقتی متوجه می شوند با وجود همۀ هزینه ای که می کنند‪،‬‬ ‫برایشان مزیتی قائل نمی شوند‪ ،‬کم کم سست می شوند‪».‬‬ ‫او تاکید می کند‪« :‬حاکمیت باید در جایگاه تصمیمی‬ ‫که گرفته است و اعمال قوانین کشور بایستد‪ .‬نمی تواند‬ ‫قوانین را نادیده بگیرد‪ .‬باید همان طور که به واحدهای‬ ‫تولیدی نگاه می کند و می بیند که در ان ها سرمایه و‬ ‫کارگر هست‪ ،‬به ازمایشگاه ها هم توجه کند‪ .‬بیش‬ ‫از سه هزار ازمایشگاه در کشور فعالند که به صورت‬ ‫تخصصی در حوزه های مختلفی مانند دارو‪ ،‬غذا‪ ،‬تجهیزات‬ ‫و ملزومات مصرفی پزشکی و ‪ ...‬کار می کنند‪ .‬کارشناسان‬ ‫و کارمندانشان همه متخصصان عالی رتبۀ کشوری اند‪،‬‬ ‫همه دکترا یا کارشناسی ارشد دارند‪ ،‬تجهیزاتشان‬ ‫به شدت گران است و هزینه های بسیار سنگینی دارند‪،‬‬ ‫ولی به ان ها توجهی نمی شود‪ ،‬به این بهانه که در دورۀ‬ ‫کنونی فقط باید تولید کنیم‪ .‬می دانید اگر تجهیز درست‬ ‫عمل نکند‪ ،‬چه اسیبی ایجاد می کند؟ وقتی که پزشک‬ ‫بر اساس ان تجهیز تصمیم گیری می کند‪ ،‬اگر ای ام سی‬ ‫درست نباشد‪ ،‬چه اتفاقی می افتد؟ ای ام سی تاثیرات‬ ‫تشعشعاتی تجهیزات را دور هم نشان می دهد؛ یعنی‬ ‫می گوید هر برد الکترونیکی تشعشعاتی از خودش ساطع‬ ‫می کند و امواجی رویش اثر دارد‪ .‬اگر ای ام اسی در تجهیزات‬ ‫پزشکی تست نشود‪ ،‬معلوم نیست عملکردش درست‬ ‫خواهد بود یه نه‪ .‬ایا اگر کنارش موبایل یا موتور اسانسور‬ ‫روشن شود‪ ،‬روی ان تاثیر می گذارد یا نه؟ این ها اهمیت‬ ‫موضوعی دارد‪ .‬بعد از همۀ اتفاقاتی که در اسانسورها‬ ‫افتاد‪ ،‬متوجه شدند تابلوهای اسانسور استاندارد الزم را‬ ‫ندارد‪ .‬پس از بررسی های دقیق‪ ،‬حوادث به مراتب کمتر‬ ‫شده است؛ بنابراین سخت گرفتن حاکمیت در جهت‬ ‫حفظ سالمت مردم و ایمنی است‪ .‬استاندارد به ایمنی‬ ‫ارتباط دارد‪ .‬عملکرد کارایی به گونه ای است که هر بنگاه‬ ‫اقتصادی‪ ،‬هرچقدر پول بدهد از ان استفاده می کند‪.‬‬ ‫می توانند تجهیز ارزان تر تهیه کنند‪ ،‬ولی باید ایمن باشد‪.‬‬ ‫ماشین‪ ،‬چه پراید باشد چه بنز‪ ،‬باید ایمن باشد‪ .‬حاال‬ ‫توان اقتصادی یک نفر می شود پراید و برای یکی دیگر‬ ‫می شود بنز‪ .‬ولی ایمن بودن ماشین یا تجهیز پزشکی‪،‬‬ ‫هرچه که هست باید بررسی شود‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬بسیاری‬ ‫از این استانداردها لحاظ نمی شوند‪ .‬موضوع نادرستی که‬ ‫به تازگی در حال القای ان هستند‪ ،‬این است که اگر یکی‬ ‫از واحدهای تولیدی ملی جایزۀ ملی بگیرد‪ ،‬الزم نیست‬ ‫گواهی نامه بگیرد؛ این در حالی است که بیشتر جوایز‬ ‫ملی ما پولی هستند‪ .‬شرکت های قدر با پول این جوایز را‬ ‫می خرند؛ مانند ایران خودرو‪ .‬کافی است به سوابق چندین‬ ‫ساله اش نگاه کنید‪ .‬یا شرکت های تولید مواد غذایی‬ ‫بزرگ که پول می دهند و این جوایز را می گیرند‪ .‬اما ایا‬ ‫الودگی کم می شود؟ نه‪».‬‬ ‫سینا می افزاید‪« :‬چرا در دنیا شرکت های بزرگ‬ ‫استانداردها را می نویسند و همیشه ان ها را باالتر اعالم‬ ‫می کنند؟ درحالی که ما به تولیدکنندگانمان ارفاق می کنیم‪.‬‬ ‫در تمام دنیا شرکت های بزرگی مانند ‪ AEG‬کارهایی می کنند‬ ‫که هرکسی نتواند انجام بدهد‪ .‬ژاپن استاندارد خودش را‬ ‫انقدر باال می برد که هرکسی نتواند وارد کشورش بشود‪.‬‬ ‫ولی در ایران هرکس هرچه بخواهد می تواند وارد کند و حتی‬ ‫می تواند خاکمان را الوده کند‪ .‬ما در کشورمان به استاندارد‪،‬‬ ‫اثاری که این تولیدات و واردات در طول زمان روی سالمتی‬ ‫می گذارند‪ ،‬به اینکه فلزات سنگین موجب بیماری های‬ ‫مانند ام اس و نازایی می شوند‪ ،‬اهمیت نمی دهیم‪ .‬ما به‬ ‫مسائل حاشیه ای بیشتر از اصل موضوع توجه می کنیم‪».‬‬ ‫می خواهم شماره یک جهان شوم‬ ‫ویدا سینا قصد دارد مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک‬ ‫را به مرکز شماره یک اعتباردهی در جهان تبدیل کند‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬اقداماتم را در این زمینه شروع کرده ام‪ ،‬فقط‬ ‫به اماده کردن برخی زیرساخت ها نیاز دارم که در حال‬ ‫تدارکشان هستم‪».‬‬ ‫البته او برای اینکه به این ارزویش برسد‪ ،‬با چالش های‬ ‫بزرگ و سختی روبه رو است‪ .‬مرکز تحقیقات صنایع‬ صفحه 58 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫انفورماتیک با اینکه نمایندۀ سومین مرکز اعتباردهی‬ ‫جهان‪« ،‬نمکو» است‪ ،‬اما تاکنون نتوانسته است پروژۀ‬ ‫خارجی داشته باشد‪.‬‬ ‫او تحریم ها را عامل این مشکل می داند و می گوید‪« :‬به‬ ‫خاطر تحریم کسی نمی تواند تجهیز ارسال کند یا پولش‬ ‫را بگیرد‪ ،‬ولی این یکی از امکاناتی است که در سطح‬ ‫بین المللی مطرح است‪ .‬قبل از این اتفاق برای برجام‪ ،‬از‬ ‫ایتالیا‪ ،‬کرۀ جنوبی و بسیاری کشورهای دیگر قصد داشتند‬ ‫با ما همکاری کنند و رشد خوبی هم در این زمینه کردیم‪.‬‬ ‫در حال گرفتن گواهی نامه های بین المللی و مطرح شدن‬ ‫بودیم‪ ،‬ولی متاسفانه برجام با مشکل مواجه شد و این‬ ‫اتفاقات برایمان مانند اسیب و افت بود‪».‬‬ ‫رگوالتوری نرم افزارهای پزشکی ضعیف است‬ ‫با اینکه چند سالی است نرم افزارهای پزشکی وارد‬ ‫سازوکار این حرفه شده اند و نقش موثری در عملکرد‬ ‫تجهیزات پزشکی و کارهای درمانی دارند‪ ،‬هنوز رگوالتوری و‬ ‫استانداردسازی دقیقی برایشان انجام نشده است‪ .‬سینا‬ ‫معتقد است مافیایی پشت پرده مانع ان بوده است که‬ ‫وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو بتوانند رگوالتوری‬ ‫جامع و موفقی در این زمینه داشته باشند‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬ان ها از پس این کار برنمی ایند و نمی توانند‬ ‫انجامش بدهند‪ ،‬چون عده ای نمی خواهند این کدها‬ ‫عوض شوند‪ .‬کلمۀ مافیا برای این گروه درست ترین‬ ‫کلمه است‪ .‬وزارت بهداشت چند سال است که قصد‬ ‫دارد برای استانداردسازی نرم افزارهای پزشکی کاری انجام‬ ‫دهد‪ ،‬ولی نمی تواند‪ ،‬چون اگر ان ها یک دفعه کار را زمین‬ ‫بگذارند‪ ،‬سیستم به مشکل برمی خورد؛ درنتیجه ترجیح‬ ‫می دهند دائم تعامل کنند‪ .‬درحالی که باالخره باید جایی‬ ‫ان ها را جریمه و با ان ها برخورد کرد‪ .‬نمی توان این روند را‬ ‫همین گونه ادامه داد‪ .‬وزارت بهداشت در این زمینه بسیار‬ ‫ضعیف عمل می کند‪».‬‬ ‫مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک تاکید‬ ‫می کند‪« :‬وزارت بهداشت باید استانداردهایش را اعالم‬ ‫عمومی و برای تحقق ان ها زمان تعیین کند و همه را برای‬ ‫اجرای این استانداردها ازاد بگذارد‪ .‬باید افراد جدیدی را‬ ‫در این حوزه بپذیرد و به تمام بیمارستان ها و نهادهایی‬ ‫که زیرمجموعه اش هستند‪ ،‬اعالم کند از تاریخ مشخصی‬ ‫به بعد دیگر اجازۀ استفاده از این نرم افزارها را ندارند‪،‬‬ ‫حتی اگر کار بیمارستان متوقف شود‪ .‬ان زمان کار درست‬ ‫می شود‪ .‬البته وزارت بهداشت باید زمان معقولی برای‬ ‫انجام این روند در نظر بگیرد‪ ،‬زیرا اعالم زمان بندی‬ ‫نامعقول؛ یعنی واقعا قصد ندارد کاری انجام شود‪ .‬برای‬ ‫چنین کاری باید دست کم یک سال فرصت بگذارند‪ .‬بعد‬ ‫هم روند کار را پایش‪ ،‬کنترل و بررسی کنند که کاری انجام‬ ‫می شود یا نه‪».‬‬ ‫سینا با اشاره به اینکه دولت استانداردهای زیادی‬ ‫در این زمینه دارد‪ ،‬ادامه می دهد‪« :‬ما اسناد و قوانین‬ ‫زیادی داریم‪ .‬امیدوارم روزی بیاید که دیگر به استاندارد‬ ‫به چشم مزاحم نگاه نکنند و جزئی از محصول باشد و‬ ‫همان طور که هزینۀ تولید‪ ،‬حمل ونقل‪ ،‬تبلیغات و نوشتن‬ ‫نرم افزار را محاسبه می کنند‪ ،‬هزینۀ استاندارد را هم‬ ‫به عنوان جزئی از هزینۀ تمام شدۀ کاال ببینند‪ .‬هیچ کس‬ ‫نباید بتواند محصولی را بدون داشتن استانداردهای‬ ‫‪59‬‬ صفحه 59 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫تخصصی و گواهی ازمون های مرتبط تولید یا وارد کند؛‬ ‫به ویژه که امکان ازمایش ‪95‬درصد تجهیزات داخل کشور‬ ‫وجود دارد و برای ان پنج درصد باقی مانده هم می توان‬ ‫از امکانات خارج کشور استفاده کرد‪ .‬اما در حال حاضر‬ ‫‪95‬درصد فدای پنج درصد شده است‪».‬‬ ‫تحریم ها خرید تجهیزات را با مشکل روبه رو کرده است‬ ‫پس از خروج امریکا از برجام‪ ،‬ایران با سخت ترین‬ ‫تحریم های تاریخ علیه یک کشور مواجه شد‪ .‬این‬ ‫تحریم های سنگین بسیاری از فعالیت ها را در ایران‬ ‫تحت تاثیر قرار داد‪ .‬مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع‬ ‫انفورماتیک دربارۀ تاثیر تحریم ها بر روند کار این مرکز‬ ‫می گوید‪« :‬تحریم ها روی کار ما تاثیر زیادی داشته است‪.‬‬ ‫ما برای خرید تجهیزات به مشکل برمی خوریم و مجبوریم‬ ‫تجهیزات مورد نیازمان را چندین برابر قیمت تهیه‬ ‫کنیم؛ ان هم تجهیزاتی که خودبه خود بسیار گرانند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬وقتی کسی بخواهد در سطح بین المللی‬ ‫کار کند‪ ،‬باید مبادالت مالی داشته باشد و از خارج‬ ‫کشور کار بیاورد تا اینجا انجام دهد‪ ،‬ولی تحریم ها مانع‬ ‫ایجاد می کنند‪ .‬وقتی نتوانیم تجارت بین المللی داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬مانند این است که در کشور خودمان دچار‬ ‫خفقان شویم‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬واردکننده‪ ،‬تولیدکننده‬ ‫و حاکمیت هر روز دنبال این هستند که استاندارد را‬ ‫حذف کنند‪ .‬من از اینکه هر روز قوانین و بخشنامه های‬ ‫جدید می اید‪ ،‬کالفه هستم‪ .‬اگر بتوانیم وارد فعالیت‬ ‫بین المللی بشویم‪ ،‬بسیاری از مشکالت حل خواهد شد‪،‬‬ ‫زیرا ان ها لزوم استاندارد را خوب می فهمند‪».‬‬ ‫‪60‬‬ ‫کشور ما صنعتی نماست‪ ،‬نه صنعتی‬ ‫کارشناسان معتقدند کشور باید به سمت استفادۀ‬ ‫بیشتر از فناوری های مبتنی بر دانش برود تا با ایجاد‬ ‫ارزش افزودۀ بیشتر‪ ،‬بسیاری از مشکالت را حل کند‪.‬‬ ‫اما سینا عقیده دیگری دارد‪ .‬او می گوید‪« :‬کشور ما‬ ‫صنعتی نیست‪ ،‬صنعتی نماست‪ .‬ما حتی یک پیچ هم‬ ‫نمی توانیم تولید کنیم‪ .‬مشکل ما دانش نیست‪ .‬البته‬ ‫که نمی توانیم فقط در کشاورزی یا همین صنایعی که‬ ‫داریم‪ ،‬پیش برویم‪ .‬الزم است در تمام زمینه ها کارهایی‬ ‫انجام بدهیم‪ .‬حال برخی ارزش افزوده دارد و برخی به‬ ‫دلیل مسئلۀ استراتژیک است‪ ،‬همه را نمی توان از یک‬ ‫زاویه دید‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬همه دنیا این گونه عمل می کند؛‬ ‫برخی مواقع دولت ها به کار بها می دهند‪ ،‬هزینه‪ ،‬حمایت‬ ‫و سرمایه گذاری می کنند و وقتی کار رشد کرد‪ ،‬درامدزایی‬ ‫نیز به همراه خواهد داشت‪ .‬اما در ایران این اتفاقات‬ ‫نمی افتد‪ .‬در ایران‪ ،‬حمایت کردن دولت یعنی کم و زیاد‬ ‫شدن میزان ازار‪ .‬درواقع‪ ،‬هیچ حمایتی وجود ندارد‪.‬‬ ‫تفکرش را هم ندارند‪ .‬دولت فقط به فکر گرفتن مالیات و‬ ‫بیمه است‪ .‬نه تنها از تولیدکننده حمایتی نمی شود‪ ،‬بلکه‬ ‫در این زمینه امارسازی نیز می کنند‪ .‬انگار نمایشنامه اجرا‬ ‫می کنند‪ ،‬درحالی که واقعیت چیز دیگری است‪».‬‬ ‫سینا معتقد است اگر دولت مردم را ازاد بگذارد‪،‬‬ ‫خودشان تجارتی را انتخاب می کنند و راهی را می روند که‬ ‫برایشان سوداور است‪ .‬او تاکید می کند‪« :‬حمایت باید‬ ‫واقعی باشد‪ ،‬همان طور که کشورهای دیگر دنیا انجامش‬ ‫می دهند‪ .‬در تمام دنیا‪ ،‬دولت ها هزینه می کنند‪ ،‬قیمت ها‬ ‫را برای تولیدکننده کاهش می دهند و همۀ کارها را برای‬ ‫تولیدکننده تسهیل می کنند‪ .‬دولت ما هم باید واقعا ً‬ ‫روند کارها را برای تولیدکنندگان داخلی تسهیل کند‪،‬‬ ‫ان هم برای همۀ صنایع‪ .‬درست است که فقط برخی از‬ ‫صنایع ما قابلیت رشد بسیار باالتری دارند و باید روی‬ ‫ان ها تمرکز کرد‪ ،‬ولی این به ان معنا نیست که به باقی‬ ‫صنایع بی توجهی شود‪ .‬اگر مردم را ازاد بگذارند‪ ،‬بسیاری‬ ‫از تولیدکنندگان به سمت صنایع با قابلیت رشد بیشتر‬ ‫می روند‪ ،‬اما برخی نگاه چالشی تر دارند و سراغ صنایع‬ ‫های تک می روند‪ .‬ما همه کار می توانیم انجام بدهیم‪ ،‬ولی‬ ‫تا زمانی که نخواهیم در زمینۀ استاندارد کار کنیم‪ ،‬در‬ ‫هیچ صنعتی موفق نخواهیم بود‪».‬‬ ‫زنان باید با توان ده برابر حرکت کنند‬ ‫ویدا سینا در بیش از سه دهه فعالیت خود موفقیت های‬ ‫بسیاری داشته و افتخارات زیادی به دست اورده است‪.‬‬ ‫او توانسته است لوح تقدیر از شورای گفت وگوی دولت‬ ‫و بخش خصوصی در سال ‪ ،1396‬تندیس زنان برتر‬ ‫کارافرین در فرانسه در سال ‪ ،1396‬لوح تقدیر از شبکۀ‬ ‫ازمایشگاهی فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری در سال ‪ ،1397‬لوح تقدیر به عنوان‬ ‫کارافرین برتر از معاونت زنان ریاست جمهوری در سال‬ ‫‪ ،1398‬لوح تقدیر به عنوان کارافرین برتر از صندوق نواوری‬ ‫و شکوفایی ریاست جمهوری در سال ‪ ،1399‬لوح مهندس‬ ‫برتر از سازمان ‪ IEEE‬در سال ‪ 1399‬و لوح تقدیر از کمیتۀ‬ ‫ملی برق والکترونیک ایران ‪ INECTC77‬با عنوان سازگاری‬ ‫الکترومغناطیسی از سازمان ملی استاندارد ایران در سال‬ ‫‪ 1394‬را به دست بیاورد‪.‬‬ ‫از دیگر موفقیت های او در طول این سال ها می توان‬ ‫به این موارد اشاره کرد‪ :‬ایجاد مجموعه ازمایشگاه های‬ ‫تخصصی در حوزۀ ‪ ICT‬و برق والکترونیک با ‪ 72‬ازمایشگاه‬ ‫تخصصی‪ ،‬دریافت دیپلم افتخار نظام اداری و الکترونیکی‬ ‫در سال ‪ ،1388‬ثبت اختراع نرم افزار زیرساخت کلید‬ ‫عمومی ‪ CA‬در شورای عالی انفورماتیک در سال ‪،1389‬‬ ‫انتخاب به عنوان مدیر برتر در بخش صنعت انفورماتیک‬ ‫توسط کمیتۀ مخابرات مجلس شورای اسالمی ایران در‬ ‫سال ‪ ،1390‬دریافت تندیس افتخار در دومین همایش‬ صفحه 60 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫برترین های انفورماتیک و ‪ IT‬در تیرماه ‪ ،1390‬افتتاح‬ ‫ازمایشگاه ‪ EMC‬توسط وزیر فناوری اطالعات و ارتباطات‬ ‫در سال ‪ ،1391‬انتخاب به عنوان اولین ازمایشگاه نمونۀ‬ ‫کشوری از سوی سازمان ملی استاندارد ایران در سال‬ ‫‪ ،1391‬دریافت لوح تقدیر از کارگروه صنعتی کمیسیون‬ ‫اقتصادی مجلس شورای اسالمی ایران در سال ‪،1391‬‬ ‫انتخاب به عنوان ازمایشگاه نمونۀ استان تهران در‬ ‫سال های ‪ 1397 ،1394 ،1391 ،1390‬و ‪ ،1398‬انتخاب‬ ‫به عنوان شرکت بازرسی نمونۀ استان تهران در سال های‬ ‫‪ 1390‬و ‪ ،1394‬افتتاح اولین ازمایشگاه تجهیزات لیزری‬ ‫در کشور در سال ‪ ،1393‬دریافت لوح تقدیر از مرکز‬ ‫ازمایشگاه های مرجع کنترل غذا و دارو در سال ‪،1394‬‬ ‫دریافت لوح تقدیر از رئیس سازمان پدافند غیرعامل‬ ‫در چهاردهمین همایش ملی پدافند غیرعامل در سال‬ ‫‪ ،1394‬افتتاح اولین ازمایشگاه کارت هوشمند در کشور‬ ‫با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطالعات سال ‪،1394‬‬ ‫دریافت لوح تقدیر از کمیتۀ ملی برق والکترونیک‬ ‫ایران ‪ INECTC77‬با عنوان سازگاری الکترو مغناطیسی از‬ ‫سازمان ملی استاندارد ایران در سال ‪ 1394‬و دریافت‬ ‫لوح تقدیر از شورای گفت وگوی دولت و بخش خصوصی‬ ‫در سال ‪.1396‬‬ ‫او دربارۀ دلیل دریافت این افتخارات می گوید‪« :‬تمام‬ ‫کارهایی که من در ازمایشگاه انجام می دهم‪ ،‬برای اولین بار‬ ‫در کشور انجام شده است‪ .‬جامعیت مرکز ما در جای‬ ‫دیگری در ایران وجود ندارد‪ ،‬به همین دلیل برخی کارها و‬ ‫ازمایشگاه های ما هنوز در کشور انحصاری اند‪».‬‬ ‫ً‬ ‫رسیدن به چنین نقطه ای به عنوان یک زن‪ ،‬اصال کار راحتی‬ ‫نبوده است‪ .‬او در این سال ها سعی کرده است تمام وقت و‬ ‫انرژی خود را صرف کار کند و در دنیای مردانۀ صنعت‪ ،‬خود‬ ‫را جا بیندازد‪ .‬او می گوید‪« :‬ما به عنوان زن همه جا مشکل‬ ‫داریم‪ .‬صحبت یک خانم با صحبت یک مرد‪ ،‬بسیار متفاوت‬ ‫است‪ .‬حرف مردان را راحت تر می پذیرند‪ ،‬اما شنیدن همان‬ ‫حرف از یک زن‪ ،‬برایشان سخت و درداور است‪ .‬زنان باید‬ ‫با توان ده برابر حرکت کنند و خستگی ناپذیر باشند؛ چون‬ ‫به شدت با ان ها برخورد می شود‪ .‬تابه حال چند بار وزیر زن‬ ‫انتخاب کرده اند؟ چندبار معاونت ها و ریاست جمهوری را‬ ‫به غیر از حوزۀ زنان و خانواده به بانوان سپرده اند؟ این در‬ ‫حالی است که خانم ها خوب کار می کنند و خیلی حرف برای‬ ‫گفتن دارند‪ .‬من خانم های موفق بسیاری را می شناسم‪.‬‬ ‫متاسفانه از ‪ 50‬درصد نیروی کار مفید جامعه استفاده‬ ‫نمی شود‪ .‬در دنیا هم تا حدی همین شرایط برای زنان وجود‬ ‫دارد‪ ،‬اما نه این قدر که در ایران هست؛ به ویژه در فضای‬ ‫صنعت این مسئله شدیدتر است‪ .‬به نظر من‪ ،‬نباید کوتاه‬ ‫امد‪ .‬باید راهت را ادامه بدهی و فقط مراقب باشی هیچ‬ ‫خطایی نکنی‪ ،‬چون همه چیز را سر زن بودن خالی می کنند‪.‬‬ ‫اگر خانمی هنگام رانندگی خطایی کند‪ ،‬می گویند به خاطر‬ ‫زن بودنش است و رانندگی خانم ها خوب نیست‪ .‬این در‬ ‫حالی است که از نظر اماری‪ ،‬تخلفات و تصادفات رانندگی‬ ‫اقایان بیشتر است‪ .‬این ها مسائل فرهنگی است و طول‬ ‫می کشد تا زمانش تمام شود‪».‬‬ ‫مدیرعامل مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک ادامه‬ ‫می دهد‪« :‬یکی از دالیل این شرایط‪ ،‬این است که اقایان‬ ‫فرهنگ «هم» دارند؛ مانند همکالسی‪ ،‬همکار‪ ،‬هم محلی‪،‬‬ ‫هم سربازی و مانند این ها‪ .‬اما خانم ها این فرهنگ را‬ ‫ندارند‪ .‬مردها هرجا که باشند‪ ،‬این نوع ارتباط را با هم دارند‬ ‫و ان را حفظ می کنند‪ ،‬اما خانم ها این طور نیستند و بیشتر‬ ‫جذب خانواده و درگیر همسر و فرزند می شوند‪ .‬این شرایط‬ ‫مانند زنجیرهایی به پای خانم ها بسته شده است‪».‬‬ ‫گفت وگوی ما با این بانوی موفق به پایان رسید‪ .‬نکات‬ ‫بسیار ارزشمندی بیان کردند که امیدواریم دست اندرکاران‬ ‫و سیاست گذاران این حوزه ان ها را مدنظر قرار دهند‪.‬‬ ‫‪61‬‬ صفحه 61 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫یادداشت‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫رگوالتوری حوزۀ دوراپزشکی نیازمند نگاه به تجربۀ پلتفرم های پزشکی است‬ ‫‪62‬‬ ‫حوالی سال ‪ ،9002‬با ورود نخستین گوشی های هوشمند‬ ‫به بازار که قابلیت اتصال به اینترنت را داشتند‪ ،‬تحول‬ ‫بزرگی در ابعاد مختلف زندگی افراد به وجود امد و ان‬ ‫را تحت تاثیر قرار داد‪ ،‬به طوری که اینترنت به زوایای‬ ‫مختلف زندگی ان ها نفوذ کرد‪ .‬شکل و شیوۀ بسیاری‬ ‫از کسب وکارها تغییرات وسیعی پیدا کرد و شیوه های‬ ‫نوین کم کم جای خود را در زندگی مردم باز کرد‪ .‬این‬ ‫تغییرات جامعه ایرانی را هم بی نصیب نگذاشت؛ کمتر از‬ ‫یک دهه است که کسب وکارهای اینترنتی در ایران جای‬ ‫خود را یافته اند و با استقبال مردم‪ ،‬هر روز بخش های‬ ‫بیشتری را تصرف می کنند‪ .‬حاال‪ ،‬کمتر شهروندی است‬ ‫که به جای استفاده از تاکسی های اینترنتی با تاکسی های‬ ‫تلفنی تماس بگیرد‪ .‬مردم هنگام گرسنگی به سراغ‬ ‫اپلیکیشن های رستورانی می روند‪ .‬عدۀ زیادی به خرید‬ ‫انالین عادت کرده اند و کمتر حوصله دارند در بازار‪،‬‬ ‫مغازه به مغازه دنبال کاالی مدنظر خود بگردند‪ .‬حاال‪ ،‬مردم‬ ‫ترجیح می دهند حتی اسباب کشی شان را به یکی از این‬ ‫اپلیکیشن ها بسپارند یا برای تعمیرات تاسیسات یا لوازم‬ ‫خانگی از کسب وکارهای اینترنتی کمک بگیرند‪.‬‬ ‫سالمت و درمان هم شاید نه به سرعت بقیه‪ ،‬اما کم کم‬ ‫ورود به این نوع بازار را امتحان کرد‪ .‬در سال های ‪ 39‬و ‪49‬‬ ‫بود که نخستین اپلیکیشن های پزشکی و سالمت محور‬ ‫کم کم کار خود را شروع کردند‪ ،‬اما ماهیت این کار که با‬ ‫جان و سالمتی افراد سروکار داشت‪ ،‬اعتماد کردن را برای‬ ‫مردم کمی سخت می کرد‪ .‬مردم همچنان ترجیح می دادند‬ ‫تا با پزشکشان رخ به رخ مالقات کنند و از نزدیک معاینه‬ ‫شوند‪ .‬اما از اواخر سال ‪ 8931‬ورق برگشت؛ همه گیری‬ ‫کرونا ایران را از هم درنوردید و هر روز تعداد مبتالیان و‬ ‫کشته های این بیماری بیشتر می شد‪ .‬قرنطینه همگانی‬ ‫اعمال و درخواست شد رفت وامدها به کمترین حد ممکن‬ ‫برسد تا انتقال الودگی کنترل شود‪ .‬مراکزی که خدمات‬ ‫سالمتی ارائه می دادند‪ ،‬مانند مطب ها‪ ،‬بیمارستان ها‪،‬‬ ‫درمانگاه ها‪ ،‬ازمایشگاه ها و داروخانه ها‪ ،‬به دلیل ازدحام‬ ‫جمعیت و ماهیت ان ها که محل جمع شدن بیماران است‪،‬‬ ‫خود به عنوان مرکز الودگی شناخته شدند؛ بنابراین مراجعۀ‬ ‫مردم به این مراکز ناگهان با کاهش شدید مواجه شد‪.‬‬ ‫این در حالی بود که بیمارهای مختلف و نیازهای درمانی‬ ‫منتظر پایان نامعلوم این همه گیری نمی ماندند و نیاز‬ ‫مردم به پزشک‪ ،‬دارو و ازمایشگاه حتی بیشتر از پیش‬ ‫وجود داشت؛ اینجا بود که به سایت ها و اپلیکشن های‬ ‫پزشکی و سالمت محور‪ ،‬که پیش از این چندان با اقبال‬ ‫عمومی رو به رو نبودند‪ ،‬توجه شد و حتی اپلیکیشن های‬ ‫جدیدی راه اندازی شدند‪.‬‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬مشکالت بیش از پیش خود را به رخ‬ ‫کشیدند و نمود پیدا کردند‪ .‬تا پیش از این‪ ،‬قوانین و‬ ‫استانداردهای مشخصی برای هدایت و کنترل این بخش‬ ‫وجود نداشت‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬مدیران کسب وکارهای‬ ‫نوین حوزۀ پزشکی و سالمت یا با بی قانونی در این‬ ‫حوزه مواجه بودند یا گرفتار برخوردهای غیرتخصصی و‬ ‫سلیقه ای مسئوالن بودند؛ شرایطی که رشد و توسعۀ‬ ‫این کسب وکارها را با مشکالت جدی روبه رو کرده است‪.‬‬ ‫وزارت بهداشت به عنوان رگوالتور این بخش‪ ،‬در مهرماه‬ ‫‪ 9931‬نخستین ایین نامۀ پزشکی از راه دور را ابالغ کرد‪.‬‬ ‫اما این ایین نامۀ کوتاه ابعاد کلی موضوع را مدنظر داشت‬ ‫و همۀ جوانب و زوایا را پوشش نمی داد‪ .‬اکنون‪ ،‬مسئوالن‬ ‫وزارت بهداشت درصدد تدوین ایین نامۀ مدون و کاملی‬ ‫در این زمینه اند‪ .‬اما مدیران پلتفرم ها و اپلیکیشن های‬ ‫پزشکی و سالمت همچنان نگرانند‪ ،‬زیرا معتقدند کسانی‬ ‫که نگارش و تدوین استانداردها و قوانین دوراپزشکی را‬ ‫برعهده گرفته اند‪ ،‬تجربه و اشنایی چندانی در این حوزه‬ ‫ندارند و از ان ها به عنوان کسانی که به طور مستقیم با‬ ‫مشکالت و مسائل دوراپزشکی دست وپنجه نرم می کنند‪،‬‬ ‫مشورت نمی گیرند‪ .‬در ماهنامۀ «توسعه فناوری های نوین‬ ‫پزشکی» هرماه به سراغ یکی از این کسب وکارها می رویم‬ ‫تا از نزدیک با ان ها اشنا شویم و نیازهایشان در زمینۀ‬ ‫استانداردسازی و رگوالتوری این حوزه را از زبان خودشان‬ ‫بشنویم‪ .‬شاید فرصتی باشد برای یافتن نگاهی جدید و‬ ‫تخصصی به این حوزه‪.‬‬ صفحه 62 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫گلرخ داوران‪ ،‬بنیان گذار و مدیرعامل اسنپ دکتر‪:‬‬ ‫پزشکی انالین به ایجاد عدالت اجتماعی در‬ ‫دسترسی به خدمات پزشکی منجر می شود‬ ‫سال ‪ 1393‬نخستین بار بود که جامعۀ ایرانی با کسب وکار‬ ‫جدیدی به نام تاکسی یاب یا همان تاکسی اینترنتی اشنا‬ ‫شد‪ .‬هم زمان با رونق استفاده از تلفن های هوشمند در‬ ‫ایران‪ ،‬این کسب وکار هم رونق گرفت؛ تا جایی که یک‬ ‫سال بعد؛ یعنی در سال ‪ ،1394‬به طور رسمی با نام تجاری‬ ‫اسنپ جای خود را میان مشاغل باز کرد‪ .‬اسنپ با توجه به‬ ‫نیاز جامعه بسیار سریع رشد کرد و اکنون با وجود رقبای‬ ‫مختلف‪ ،‬بسیاری از افراد جامعه واژۀ اسنپ را به عنوان‬ ‫معادل تاکسی اینترنتی استفاده می کنند‪ ،‬اما اسنپ به‬ ‫همین بسنده نکرد‪.‬‬ ‫گروهی که هدایت این کسب وکار اینترنتی را برعهده‬ ‫داشتند‪ ،‬به افق های دورتری نگاه می کردند؛ به گونه ای‬ ‫که خیلی زود‪ ،‬اسنپ به سوپراپلیکیشن تبدیل شد‪.‬‬ ‫امروز‪ ،‬اگر به اپلیکیشن اسنپ روی گوشی خود نگاهی‬ ‫بیندازید‪ ،‬با امکانات متعدد و متنوعی مواجه می شوید‪.‬‬ ‫سفارش غذا‪ ،‬بلیت قطار‪ ،‬اتوبوس و پروازهای خارجی و‬ ‫داخلی‪ ،‬سوپرمارکت انالین‪ ،‬رزرو اقامتگاه و هتل‪ ،‬پیک‬ ‫موتوری‪ ،‬اسباب کشی‪ ،‬داروخانۀ انالین‪ ،‬غذا و ‪ ...‬بخشی از‬ ‫خدماتی است که در سوپراپلیکیشن اسنپ ارائه می شود‪.‬‬ ‫لو نیم پیش‪ ،‬با توجه به شیوع کرونا و‬ ‫حدود یک سا ‬ ‫نیاز مردم به خدمات پزشکی از را ه دور‪ ،‬این اپلیکیشن‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫تصمیم گرفت «اسنپ دکتر» را نیز به مجموعۀ خدمات‬ ‫خود بیفزاید؛ به این ترتیب‪ ،‬اسنپ دکتر با سرمایه گذاری‬ ‫گروه اسنپ در اپلیکیشن هاسپیتل که در حوزۀ پزشکی‬ ‫از راه دور فعالیت می کرد‪ ،‬شکل گرفت و با بازسازی برند‬ ‫هاسپیتل کار خود را اغاز کرد‪.‬‬ ‫اسنپ دکتر در حال حاضر با بیش از سه هزار پزشک و‬ ‫مشاور در بیش از ‪ 27‬رشتۀ مختلف مانند بیماری های‬ ‫عفونی‪ ،‬زنان و زایمان‪ ،‬روان پزشکی‪ ،‬بیماری های داخلی‪،‬‬ ‫سالمت جنسی‪ ،‬پوست ومو‪ ،‬مغز و اعصاب و ‪ ...‬همکاری‬ ‫و به پنج میلیون کاربر خدمات ارائه می کند‪.‬‬ ‫کاربران اسنپ دکتر می توانند به صورت انالین برای حضور‬ ‫در مطب پزشک مدنظر خود نوبت دریافت کنند‪ ،‬به صورت‬ ‫متنی‪ ،‬تلفنی یا انالین با پزشک یا مشاور مدنظر مشورت‬ ‫یا درخواست کنند که خدمات پزشکی و پرستاری مورد‬ ‫نیازشان را به شکل حضوری در منزل دریافت کنند‪.‬‬ ‫انجام ازمایش پزشکی در منزل و تهیه نسخۀ دارو به‬ ‫صورت انالین از بخش های دیگر خدمات این اپلیکیشن‬ ‫اســــت‪ .‬در ضمــــن‪ ،‬مشــــاورۀ پزشـــک و متخصـــص‪ ،‬انجــام‬ ‫ازمایش های پزشکی و تهیۀ دارو در این اپلیکیشن تحت‬ ‫پوشش بیمه است‪.‬‬ ‫‪63‬‬ صفحه 63 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫پزشکی از راه دور رابطۀ پزشک و بیمار را دستخوش‬ ‫تغییر کرده است‬ ‫‪64‬‬ ‫گلــــــرخ داوران‪ ،‬بنیان گــــذار و مدیرعامـــل اسنـــپ دکتـــر‬ ‫می گوید‪« :‬پزشکی انالین نه تنها در ایران‪ ،‬بلکه در دنیا‬ ‫نیز حوزۀ جدیدی به حساب می اید و از انجا که عرصه های‬ ‫جدیدی را برای سالمت و درمان ایجاد می کند‪ ،‬بسیار‬ ‫جذاب است و توجه پزشکان زیادی را در دوران کرونا و‬ ‫حتی پیش از ان‪ ،‬به خود جلب کرده است‪ .‬این روش‬ ‫ارتباط با بیمار در پزشکی‪ ،‬امکانات فراوانی را برای بیماران‬ ‫فراهم می کند؛ دسترسی به خدمات و سرویس ها را‬ ‫برای همه بسیار ساده کرده‪ ،‬محدودیت های جغرافیایی‬ ‫را تحت تاثیر قرار داده و این امکان را فراهم کرده است‬ ‫که همه‪ ،‬از سراسر ایران‪ ،‬به خدمات پزشکی باکیفیت‬ ‫دسترسی داشته باشند‪ .‬همچنین رابطۀ بیمار و پزشک را‬ ‫دستخوش تغییر کرده است‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬اگرچه به نظر می رسد در پزشکی از‬ ‫راه دور محدودیت هایی وجود دارد‪ ،‬در واقع بیمار از این‬ ‫مزیت ها بهره می برد تا در فضای ارام تر و فرصت بیشتری‬ ‫که پزشک به او اختصاص می دهد‪ ،‬استفاده کند‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬امروزه همه به دنبال صرفه جویی در وقت برای‬ ‫انجام کارها هستند و پزشکی از راه دور این امکان را به‬ ‫بیماران می دهد که بدون صرف وقت و انتظار در مطب ها‬ ‫و مراکز درمانی‪ ،‬خدمات مشاورۀ پزشکی را دریافت کنند‪».‬‬ ‫داوران کاهش هزینه ها را یکی از مزایای استفاده از‬ ‫روش پزشکی از راه دور می داند و می افزاید‪« :‬ساالنه برای‬ ‫دسترسی به خدمات پزشکی هزینه های بسیار زیادی‬ ‫صرف می شود و خدمات پزشکی انالین به دلیل هزینۀ‬ ‫کمتر و دسترسی همیشگی‪ ،‬سبب می شوند که افراد‬ ‫در مراحل اولیۀ بیماری با پزشکان مشورت کنند و این‬ ‫امکان با تشخیص زودهنگام بیماری از هزینه های بعدی‬ ‫جلوگیری می کند‪».‬‬ ‫او با اشاره به توزیع نامناسب پزشکان و متخصصان‬ ‫پزشکی در اقصا نقاط کشور و دسترسی کم به این‬ ‫افراد در نقاط دور از دسترس و کم برخوردار تاکید کرد‪:‬‬ ‫«خدمات پزشکی انالین کمک می‪‎‬کند تا افراد بدون نیاز‬ ‫به خروج از منزل و در شرایط مختلف به خدمات پزشکی‬ ‫و روان شناسی دسترسی داشته باشند‪ .‬همچنین در‬ ‫شهرهای دورافتاده و کوچک تر که دسترسی به پزشک‬ ‫سخت تر است‪ ،‬منجر به دسترس پذیرتر شدن خدمات‬ ‫پزشکی و ایجاد عدالت اجتماعی در دسترسی به خدمات‬ ‫پزشکی می شود‪».‬‬ ‫همه گیری کرونا سبب رشد استارتاپ ها و‬ ‫سرمایه گذاری در تله مدیسین شد‬ ‫داوران با اشاره به تاثیر همه گیری کرونا در رشد پزشکی‬ ‫انالین تاکید می کند‪« :‬با همه گیری کرونا به این حوزه‬ ‫بیش از پیش توجه شد‪ .‬کرونا منجر به ایجاد و رشد‬ ‫استارتاپ ها و سرمایه گذاری های متعدد در حوزۀ سالمت‬ ‫و به ویژه تله مدیسین در سراسر جهان و ایران شد‪.‬‬ ‫ی به خدمات‬ ‫درواقع‪ ،‬شیوع کرونا اهمیت تسهیل دسترس ‬ ‫پزشکی و بهداشتی را برای افراد روشن تر کرد‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬همه گیری کرونا سبب شد افراد‬ ‫زیادی راه های جدیدی را برای دریافت خدمات تجربه‬ ‫کنند‪ ،‬حوز ۀ پزشکی نیز از این قاعده مستثنی نیست‪.‬‬ ‫درواقع‪ ،‬این همه گیری‪ ،‬استارتاپ های مختلفی را در‬ ‫حوزه های سالمت و روان شناسی در سراسر دنیا ارتقا داد‪.‬‬ ‫بسیاری افراد به دلیل قرنطینه‪ ،‬رفت وامد خود را کاهش‬ ‫داده اند و به دلیل نگرانی از احتمال ابتال به بیماری در‬ ‫صورت مراجعۀ حضوری به مراکز درمانی‪ ،‬ترجیح می دهند‬ ‫از مشاوره های انالین پزشکی و روان شناسی بهره ببرند‪.‬‬ ‫شرایط حاصل از پاندمی کرونا در دنیا‪ ،‬بر سالمت روان‬ ‫افراد اثر داشته است و بسیاری به دلیل همین شرایط‬ ‫به مشاوره و روان شناسی نیاز بیشتری احساس می کنند‪.‬‬ ‫شیوع کرونا منجر به تغییر الگو در حوزۀ سالمت و‬ ‫پزشکی شده است و این تغییر الگوی رفتار کاربران اگرچه‬ ‫به سختی رخ می دهد‪ ،‬براورد ما این است که نسبتا ًپایدار‬ ‫خواهد بود‪ .‬مزیت های خدمات پزشکی انالین در مواردی‬ ‫که نیاز به معاینۀ حضوری نیست‪ ،‬تضمین کنندۀ رشد‬ ‫این کسب وکارها در دوران پساکروناست‪».‬‬ ‫برخوردها در حوزۀ پزشکی انالین سلیقه ای است‬ ‫مدیرعامل اسنپ دکتر با اشاره به مشکالتشان برای‬ ‫راه اندازی و مدیریت این کسب وکار و وضعیت رگوالتوری‬ ‫در حوزۀ پزشکی از راه دور می گوید‪« :‬در ایران‪ ،‬این حوزه‬ صفحه 64 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫هنوز هم حوزۀ جدیدی به حساب می اید‪ .‬مسئوالن‬ ‫ابتدا با شک و نگرانی به ان نگاه می کردند‪ .‬همچنان نیز‬ ‫برخوردهای سلیقه ای با این حوزه صورت می گیرد‪ .‬البته‬ ‫خوشبختانه با وجود اعتمادی که کاربران اسنپ دکتر‬ ‫به ما و خدماتمان نشان دادند‪ ،‬توانسته ایم به تعداد‬ ‫زیادی از مردم در شهرهای مختلف خدمات ارائه دهیم؛‬ ‫به ویژه موفق شدیم در بحران کرونا و کمک به قطع‬ ‫زنجیرۀ ابتال به این بیماری‪ ،‬نقش موثری ایفا کنیم‪ .‬اما‬ ‫همان طور که اشاره شد‪ ،‬این حوزه‪ ،‬جدید است و ماهیت‬ ‫کسب وکارهای پلتفرمی برای بسیاری از تصمیم گیران‬ ‫ناشناخته است‪ .‬همین ناشناختگی سبب می شود که در‬ ‫این مسیر با سنگ اندازی های مسئوالن مواجه شویم و‬ ‫راه‪ ،‬کمی برایمان ناهموار شود‪ .‬امیدواریم با تعامل بیشتر‬ ‫با نهادهای ناظر و مسئول در حوزۀ سالمت و پزشکی‬ ‫بتوانیم از سد این مسائل عبور کنیم‪».‬‬ ‫داوران با اشاره به ایین نامه ای که در وزارت بهداشت در‬ ‫حال تهیه برای بخش دوراپزشکی است‪ ،‬تاکید می کند‪:‬‬ ‫«با توجه به اینکه ما خود را پلتفرم واسطی می دانیم که‬ ‫تسهیلگر دسترسی به خدمات حوزۀ درمان و سالمت‬ ‫است‪ ،‬باید برای قانون گذاری و تهیۀ هر نوع ایین نامه‬ ‫برای این حوزه‪ ،‬به ماهیت پلتفرم های سالمت توجه شود‬ ‫و با در نظر گرفتن مختصات ان ها‪ ،‬ایین نامه ها تهیه و‬ ‫تدوین شود‪».‬‬ ‫ایندۀ پزشکی به سمت پزشکی انالین حرکت می کند‬ ‫تعداد اپ ها و سایت های پزشکی از راه دور روزبه روز‬ ‫در حال افزایش است و هر روز رقبای جدیدی وارد این‬ ‫حوزه می شوند‪ .‬داوران در این زمینه می گوید‪« :‬حتی قبل‬ ‫از شیوع کرونا‪ ،‬استارتاپ های زیادی در ایران در حوزۀ‬ ‫سالمت فعالیت می کردند‪ ،‬اما با شیوع کرونا‪ ،‬تعداد و‬ ‫اهمیت این کسب وکارها بیشتر شد‪ .‬هنوز فرصت ها‬ ‫و قابلیت های زیادی برای توسعۀ این کسب وکارها در‬ ‫اینده وجود دارد و با برطرف شدن برخی موانع و کمک‬ ‫به ایجاد زمینۀ رشد برای این نوع فعالیت ها‪ ،‬می توانیم‬ ‫شاهد توسعۀ بیشتر کسب وکارهای حوزۀ سالمت در‬ ‫اینده باشیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل اسنپ دکتر ادامه می دهد‪« :‬با توجه به توسعۀ‬ ‫تکنولوژی‪ ،‬به ویژه در حوزۀ اپلیکیشن های سالمت‪ ،‬ایندۀ‬ ‫پزشکی به سمت پزشکی انالین حرکت خواهد کرد‪ .‬ما‬ ‫نیز کسب وکار خود را بر همین اساس توسعه می دهیم‬ ‫و بر اساس نیاز کاربران به خدمات پزشکی در دسترس و‬ ‫اسان‪ ،‬برای اینده برنامه ریزی می کنیم‪».‬‬ ‫او معتقد است کاهش سنگ اندازی مسئوالن‪ ،‬کاهش‬ ‫محدودیت های قانونی و تحت پوشش بیمه قرار گرفتن‬ ‫خدمات انالین سالمت‪ ،‬مواردی اند که در رشد بیشتر‬ ‫کسب وکارهای سالمت محور بسیار موثر خواهند بود‪.‬‬ ‫‪65‬‬ صفحه 65 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫تهیه و تنظیم‪:‬‬ ‫شمیم موالیی‬ ‫‪66‬‬ ‫در عصری به سر می بریم که سالمت دیجیتال و‬ ‫راهبرد بازاریابی در ان‪ ،‬رویکرد فناورانه ای پیدا کرده‬ ‫است؛ به گونه ای که برای بهره مندی افراد گوناگون در‬ ‫هر شرایط سنی و با نیازهای منحصر به فرد‪ ،‬راهکارها‬ ‫و پیشنهادهایی ارائه می دهد‪ .‬سرمایه گذاران حوزۀ‬ ‫صنعت همواره به سالمت دیجیتالی توجه کرده اند‪ .‬در‬ ‫سال ‪ ،2020‬بودجۀ سرمایه گذاران در صنعت سالمت‬ ‫دیجیتال بیش از ‪ 21/6‬میلیارد دالر شد‪ .‬در سال ‪،2019‬‬ ‫ارزش بازار جهانی سالمت دیجیتال‪ 175 ،‬میلیارد دالر‬ ‫تخمین زده شد‪ .‬بر اساس گزارش استاتیستا‪ ،1‬ارزش‬ ‫بازار سالمت دیجیتال تا سال ‪ 2025‬به حدود ‪600‬‬ ‫میلیارد دالر می رسد‪ .‬این گزارش که برگرفته از مقاالت‬ ‫تازه منتشر شدۀ فعاالن این حوزه است‪ ،‬نشان می دهد‬ ‫که استارتاپ های حوزۀ سالمت و مراقبت های بهداشتی‬ ‫چگونه می توانند عملکرد رشد بازاریابی خود را در سالمت‬ ‫دیجیتال از روش های گوناگون به طور نظام مند برای‬ ‫دو قشر سالمندان و جوانان افزایش دهند‪ .‬ماهنامۀ‬ ‫«توسعه فناوری های نوین پزشکی» در پایان این گزارش‪،‬‬ ‫گفت وگوهایی با بازاریابان اینترنتی حوزۀ مهندسی‬ ‫پزشکی به منظور انتقال تجربیات انان انجام داده است‪.‬‬ ‫با وجود رشد بسیار خوب بازار صنعت سالمت دیجیتال‪،‬‬ ‫چالش های منحصربه فردی در این حوزه برای کارافرینان‬ ‫و سرمایه گذاران وجود دارد‪ .‬برای این مشکالت می توان‬ ‫دالیل گوناگونی را برشمرد که یکی از مهم ترین ان ها‪،‬‬ ‫شرایط سختی است که بازاریابی در این زمینه را دشوار‬ ‫می کند‪ .‬چندین نمونه از ان ها در ادامه اورده شده است‪:‬‬ ‫بیماری های بسیاری به طور نامتناسب بر گروه های‬ ‫مصرف کنندۀ قدیمی که کمتر در معرض رسانه های‬ ‫اجتماعی قرار گرفته اند‪ ،‬تاثیر می گذارد‪.‬‬ ‫بیماران‪ ،‬پزشکان‪ ،‬پرستاران‪ ،‬مراقبان و درمانگران‬ ‫‪1.Statista‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪:‬‬ ‫نیلوفرحسن‬ ‫باید دربارۀ ارائه راه حل متقاعد شوند‪.‬‬ ‫در بیشتر کشورها‪ ،‬تبلیغات محصوالت و خدمات‬ ‫پزشکی تحت نظارت است‪ .‬همچنین ارائۀ موضوعات با‬ ‫ارزش حاوی ادعاهای پزشکی‪ ،‬پیچیده ترند‪.‬‬ ‫بیشتر مبتالیان به بیماری های مزمن از جامعه فاصله‬ ‫گرفته اند و دسترسی به ان ها سخت تر شده است‪.‬‬ ‫سالمت دیجیتالی و راهبرد بازاریابی‬ ‫به دلیل اهمیت رویکرد متفکرانه در بازاریابی سالمت‬ ‫دیجیتال‪ ،‬دیگر نباید از روش های صنایع دیگر کپی برداری‬ ‫کرد‪ ،‬زیرا این موضوع با شکست روبه رو می شود‪ .‬از‬ ‫زمان شیوع ویروس کرونا‪ ،‬تالش برای راهبرد بازاریابی‬ ‫بسیار ارزشمند شده است؛ به ویژه اگر به بیماران مسن‬ ‫دسترسی پیدا کنیم تا از سالمت دیجیتال بهره ببرند‬ ‫(شکل ‪ .)1‬عالوه بر این‪ ،‬سالمندان تقریبا ً ‪ 70‬درصد از کل‬ ‫دارایی های ایالت متحده را کنترل می کنند‪.‬‬ ‫شکل ‪ :1‬پیشنهاد های سالمت دیجیتال برای افراد مسن بیشتر‬ ‫از ‪ 65‬سال در المان‬ صفحه 66 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫این موضوع تنها مربوط به سن نیست‪ .‬بیماری ها‪،‬‬ ‫تاثیر متفاوتی بر افراد مختلف می گذارند‪ .‬برخی از‬ ‫ان ها در افراد مسن شایع ترند و برخی دیگر در افرادی‬ ‫با مشاغل خاص یا زمینه های ارثی‪ .‬هر راه حل سالمت‬ ‫دیجیتالی ممکن است به راهبرد بازاریابی متفاوتی نیاز‬ ‫داشته باشد‪ ،‬زیرا پاسخ گوی افراد مختلف با نیازهای‬ ‫منحصربه فرد است‪.‬‬ ‫کارافرینان حوزۀ سالمت دیجیتال‪ ،‬راهنمای کتاب‬ ‫‪4‬‬ ‫«جذب»‪ 2‬نوشتۀ گابریل واینبرگ‪ 3‬و جاستین مارتین‬ ‫را با زمینۀ سالمت دیجیتال تطبیق داده اند‪ .‬به گفتۀ‬ ‫ان ها‪ ،‬بر اساس توصیه ها و اموخته های این کتاب‪،‬‬ ‫نباید بیش از حد به بینش و شهود خود تکیه کنید و‬ ‫به جای ان‪ ،‬باید به صورت فرضیه و داده محور کار کنید‪.‬‬ ‫در نتیجه‪ ،‬دو یا سه کانال پرطرفدار برتر را که برای راه حل‬ ‫شما در بازار هدف ایدئال است‪ ،‬پیدا می کنید‪.‬‬ ‫از میان ‪ 19‬کانال جذبی بالقوه (شکل ‪ ،)۲‬می توانید‬ ‫شش موردی را که موفق ترند‪ ،‬انتخاب کنید‪ .‬سپس‬ ‫ان ها را به صورت نظام مند و با بودجۀ کم‪ ،‬امتحان کنید‬ ‫تا شواهدی را برای دو یا سه مورد برتر بیابید که در‬ ‫مقایسه با بقیه بهتر عمل می کنند‪ .‬این ها کانال هایی‬ ‫هستند که باید روی ان تمرکز و سرمایه گذاری کنید‪.‬‬ ‫شکل‪ :2‬کانال های جذبی سازگار با سالمت دیجیتال‬ ‫از تایید وبالگ نویسی که قبال ً در زمینۀ هدف مورد‬ ‫عالقۀ خود سرمایه گذاری کرده است‪ ،‬بهره مند می شوید‪.‬‬ ‫وبالگ نویسان گوناگونی وجود دارند‪ ،‬ممکن است‬ ‫وبالگ نویس بیمارنما‪ 5‬داشته باشید‪ .‬این افراد می توانند‬ ‫تاثیرگذاران معمولی شما باشند و افرادی هستند که به‬ ‫بیماری مبتال شده اند و از نگاه بیمار صحبت می کنند‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬معموال ًنویسندگانی دارید که مخاطبان حرفه ای را‬ ‫هدف قرار می دهند‪ .‬ان ها خارج از وبالگ خود‪ ،‬معموال ًکمتر‬ ‫در اینستاگرام یا فیسبوک فعالیت می کنند‪ ،‬اما در جوامع‬ ‫‪6‬‬ ‫حرفه ای فعال ترند و در توییتر‪ ،‬یوتیوب و ریسرچ گیت‬ ‫حضور دارند‪ .‬باید بکوشید ان ها را بیابید و قبل از تعامل با‬ ‫ایشان‪ ،‬پیش زمینه شان را بررسی کنید‪.‬‬ ‫تبلیغات‬ ‫روزنامه های سنتی‪ ،‬تلویزیون و رادیو‪ ،‬منابع اطالعاتی‬ ‫قابل اعتمادی‪ ،‬به ویژه برای افراد مسن هستند‪ .‬با‬ ‫نوشتن مقاالت خود برای مطبوعات و‪ ،...‬می توانید‬ ‫با افراد مربوط تماس بگیرید تا نامتان را بشنوند‪.‬‬ ‫برخالف رسانه های دیجیتالی‪ ،‬نام بردن ها در نشریات‬ ‫سنتی به سرعت محو می شود‪ ،‬زیرا به ندرت‪ ،‬بارها و‬ ‫بارها پخش یا منتشر می شوند و اغلب به دست افراد‬ ‫بیشتری مرتبط با راه حل شما می رسند‪ .‬اما تبلیغات‬ ‫سنتی نیز اعتبار را به میزان زیادی افزایش می دهند‪.‬‬ ‫در این رویکرد‪ ،‬رسانه های محبوب عمومی‪ ،‬به اندازۀ‬ ‫رسانه های متمرکز بر سالمت‪ ،‬جالبند‪« .‬وب ام دی»‪ ،7‬مجلۀ‬ ‫معتبر سالمت انالین در ایالت متحده امریکاست‪« .‬مجلۀ‬ ‫دارویی»‪ 8‬گسترده ترین رسانه در المان‪ ،‬به ویژه میان افراد‬ ‫مسن است‪ .‬با هر نشریه‪ ،‬به مخاطبان متفاوتی دسترسی‬ ‫می یابیم و با خوانندگان عالقه مند مواجه می شویم‪ .‬گاهی‬ ‫در رسانه های مختلف‪ ،‬یک خواننده به شما توجه می کند و‬ ‫این سبب افزایش اعتماد به نام تجاری می شود‪.‬‬ ‫وبالگ های هدفمند‬ ‫وبالگ های بسیاری برای بیماران دیابتی‪ ،‬خواب بهتر‪،‬‬ ‫تغذیه بدون گلوتن و‪ ...‬وجود دارند که بر موضوعات‬ ‫خاصی در زمینۀ سالمت متمرکز شده اند‪ .‬وبالگ هایی‬ ‫که خوانندۀ خوبی داشته باشند‪ ،‬مخاطبان بسیاری را‬ ‫در زمان کوتاهی مطابق با هدف شما جذب می کنند‪.‬‬ ‫صاحبان وبالگ های موفق‪ ،‬مخاطبان و جامعۀ هدف خود‬ ‫را به خوبی می شناسند و عبارات مناسبی پیدا می کنند‬ ‫تا توجه مخاطب را بیشتر جلب کنند‪ .‬معرفی وبالگ‬ ‫مربوطه چند مزیت دارد‪:‬‬ ‫در معرض افراد مناسبی قرار می گیرید که به‬ ‫راه حل های شما اهمیت می دهند‪.‬‬ ‫فردی را دارید که می تواند در ارسال پیام مناسب به‬ ‫شما کمک کند‪.‬‬ ‫روابط عمومی غیرمتعارف‬ ‫این موضوع برای جلب توجه جست وجوگران واقعی‬ ‫است؛ کاری که برای جلب توجه رسانه ها‪ ،‬غیرمعمول‬ ‫و غیرمنتطره است‪ .‬ویدئوهای ویروسی مثل حرکات‬ ‫تبلیغاتی ردبول‪ ،‬توجه افراد بسیاری را جلب می کند‪.‬‬ ‫گاهی اوقات می توانید لحظۀ لذت بخش کوچکی را‬ ‫برای مشتریان خود ایجاد و به کمک ان ها‪ ،‬تشخیص‬ ‫غیرمنتظره ای را پیدا کنید‪ .‬می توانید مانند «اسپرینگ‬ ‫اند کلو»‪ 9‬در کنار شرکای مشهور دانشگاهی‪ ،‬به طور‬ ‫فعال در تحقیقات سالمت مشارکت و توجه بیشتری‬ ‫را در مطبوعات به خود جلب کنید‪ .‬این کانال جذبی در‬ ‫مراقبت های بهداشتی کارایی دارد‪.‬‬ ‫‪2.Traction‬‬ ‫‪3.Gabriel Weinberg‬‬ ‫‪4.Justin Mares‬‬ ‫‪5.Patient-facing‬‬ ‫‪6.Researchgate‬‬ ‫‪7.WebMD‬‬ ‫‪8.Apotheken Umschau‬‬ ‫‪9.Spring and Clue‬‬ ‫‪67‬‬ صفحه 67 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫بازاریابی موتورهای جست وجو‬ ‫در اینجا‪ ،‬ایده این است که وارد تبلیغات پولی شوید‬ ‫تا در نتایج موتورهای جست وجو ظاهر شوید‪ .‬این کار‬ ‫در مراقبت های بهداشتی‪ ،‬به دلیل وجود محدودیت های‬ ‫زیاد‪ ،‬مشکل است؛ از جمله محدودیت های قانونی و‬ ‫اینکه سیستم هایی همانند گوگل‪ ،‬تبلیغات دارویی و‬ ‫درمان های پزشکی را ممنوع کرده اند‪.‬‬ ‫در مراقبت های بهداشتی‪ ،‬اغلب اصطالحات حرفه ای و‬ ‫غیرمعمول وجود دارد و باید اگاه باشید که کدام اصطالح‬ ‫را تبلیغ می کنید‪ .‬مثال ً اگر بر «حملۀ قلبی» تمرکز کنید‪،‬‬ ‫به احتمال زیاد افراد غیرتبلیغاتی شما را از طریق عبارت‬ ‫«سکتۀ قلبی» پیدا می کنند‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫تبلیغات اجتماعی و نمایشی‬ ‫این تبلیغات همیشه در مراقبت های بهداشتی وجود‬ ‫داشته اند‪ ،‬زیرا جوامع‪ ،‬تبلیغات مربوط به سالمتی را‬ ‫به ویژه زمانی که شامل درمان ها و ادعاهای مربوط به‬ ‫سالمتی می شود‪ ،‬بررسی می کنند یا به سادگی به طور‬ ‫کامل مسدود می شوند‪ .‬اما می توانید از ان ها برای‬ ‫افزایش اگاهی از نام تجاری و بازاریاب های هوشمند‬ ‫استفاده کنید‪.‬‬ ‫‪68‬‬ ‫تبلیغات افالین‬ ‫ایـــن تبلیغــــات‪ ،‬بـــرای محصولـــات دیجیتـــــالــی بســیار‬ ‫پسندیده اند‪ .‬به تبلیغات خنده دار و متناسب بیلبوردها‬ ‫و روزنامه ها توجه کنید‪ .‬اگر بتوانید احساس مخاطبان را‬ ‫تحریک کنید‪ ،‬اگاهی از نام تجاری خود را افزایش خواهید‬ ‫داد‪ .‬این موضوع ممکن است با موضوعات مرتبط با‬ ‫سالمتی امکان پذیر باشد‪.‬‬ ‫بیلبوردهای حمل ونقل عمومی نیز انتخاب خوبی خواهند‬ ‫بود و می توانید با نزدیک کردن ان به محلی که مخاطبان‬ ‫شما حضور دارند‪ ،‬مثال ً داروخانه‪ ،‬پارک و ‪ ،...‬ان را بهتر‬ ‫جلوه دهید‪.‬‬ ‫بهینه سازی موتورهای جست وجو‬ ‫هر رویکردی که شما را قادر می کند تا بدون اینکه پولی‬ ‫پرداخت کنید‪ ،‬در نتایج جست وجو برای کلمات کلیدی‬ ‫خاصی‪ ،‬رتبه باالتری را کسب کنید‪ ،‬زندگی تان را اسان‬ ‫می کند‪ .‬چالش سالمت دیجیتال این است که کلمه کلیدی‬ ‫مناسب انتخاب شود‪ .‬بیشتر استارتاپ ها از محیط کوچکی‬ ‫شروع می کنند و سپس گسترش می یابند‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫روی اصطالحات کلمات کلیدی طوالنی برای اولین‬ ‫بیماری مثل ارتروز‪ ،‬جراحی مفصل ران و درد مفصل ران‪،‬‬ ‫بیش از حد تمرکز نکنید و با اصطالحات گسترده تر نیز‬ ‫ارتباط برقرار کنید؛ مانند «همراه بیمار»‪« ،‬اموزش بیمار» یا‬ ‫حتی «سالمت دیجیتال»‪.‬‬ ‫‪11‬‬ ‫)‪10.Search Engine Marketing (SEM‬‬ ‫)‪11.Search Engine Optimization (SEO‬‬ ‫‪12.Long tail‬‬ ‫در اینجا‪ ،‬عالوه بر بیماران‪ ،‬پزشکان‪ ،‬پرستاران و درمانگران‬ ‫نیز باید متقاعد شوند‪ .‬شرایط نیز باید هم عمومی و هم‬ ‫خاص و هم دوستانه و هم حرفه ای باشد؛ مثال بکوشید‬ ‫سئو را برای سکتۀ قلبی و حملۀ قلبی دریافت کنید نه برای‬ ‫یکی از این دو‪.‬‬ ‫بازاریابی محتوا‬ ‫تشخیص قابل اعتماد بودن یا نبودن محتوا برای افراد‬ ‫معمولی در مبحث بازاریابی محتوا‪ ،‬به ویژه در مراقبت های‬ ‫بهداشتی‪ ،‬کمی دشوار است‪ .‬مردم تمایل دارند مشکالت‬ ‫سالمتی خود را در گوگل جست وجو و گفتۀ پزشکان را‬ ‫دوباره بررسی کنند‪ .‬می توانید با تبدیل شدن به منبع‬ ‫معتبری با محتواهای شگفت انگیز‪ ،‬قابل فهم‪ ،‬با دقت و‬ ‫صحت واقعی‪ ،‬به سرعت ارزش بسیاری را برای مشتریان‬ ‫خود فراهم کنید‪.‬‬ ‫به فکر مشارکت نویسندگان بانفوذ مانند پزشکان یا‬ ‫بیماران برجسته و روزنامه نگاران باشید تا تاثیر محتوای‬ ‫خود را افزایش دهید‪ .‬به هرحال‪ ،‬حتی اگر در درجۀ اول‬ ‫مخاطبانتان بیماران باشند‪ ،‬وقتی پزشکان متوجه شوند‬ ‫که کار خوبی در این زمینه انجام می دهید‪ ،‬به ارتقای شما‬ ‫کمک می کنند‪ .‬اموزش بیمار نیز مهم است‪.‬‬ ‫بازاریابی ایمیلی‬ ‫ارسال ایمیل های زیبا و تحلیل رفتار خوانندگان از طریق‬ ‫ابزارهای مختلف پست الکترونیکی مثل میل چیمپ‪ 14‬یا‬ ‫اکتیو کمپین‪ 15‬بسیار اسان شده است‪ ،‬اما تولید محتوای‬ ‫مناسب بسیار مشکل است‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬اغلب با‬ ‫بازاریابی محتوا ترکیب می شود‪.‬‬ ‫برای سهولت کار می توانید از مطالب خود مجددا ًاستفاده‬ ‫کنید؛ برای مثال ایمیل کردن محتوای وب سایت خود قبل‬ ‫از انالین شدن در صفحه شما‪.‬‬ ‫برخی خبرنامه ها فقط محتوای موجود را از صفحات‬ ‫خبری مرتبط دیگر تنطیم و در این کار‪ ،‬ارزش زیادی را‬ ‫برای خوانندگان خود ایجاد می کنند‪ .‬رفتار کاربر خود را‬ ‫تحلیل کنید‪ .‬کاهش تعداد دفعات دریافت خبرنامه‪ ،‬در‬ ‫واقع منجر به افزایش نرخ باز شدن خبرنامه می شود‪.‬‬ ‫اگر مخاطبان اصلی تان سالمندند‪ ،‬به جای ارسال خبرنامه‪،‬‬ ‫نامۀ فیزیکی ارسال کنید‪.‬‬ ‫‪13‬‬ ‫بازاریابی همه گیری‬ ‫همه گیربودن در راه حل های بهداشتی معجزه می کند‪.‬‬ ‫پزشکان ارتباط خوبی با یکدیگر دارند؛ اگر مجبورید به‬ ‫بیمارستان بروید یا در جلسات درمانی گروهی شرکت‬ ‫کنید‪ ،‬برنامه های ارجاعی را بیفزایید و انگیزه ای برای‬ ‫مراجعۀ موفق ارائه دهید‪.‬‬ ‫برای متخصصان مراقبت های بهداشتی‪ ،‬مشوق های‬ ‫‪16‬‬ ‫‪13.Email marketing‬‬ ‫‪14.Mailchimp‬‬ ‫‪15.Active Campaign‬‬ ‫‪16.Viral Marketing‬‬ صفحه 68 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫مالی ممکن است به سرعت منجر به مشکالت توافق‬ ‫شود یا برعکس‪ ،‬پزشکان از توصیه شما بترسند‪ .‬پس‬ ‫اطمینان کنید که تمامی جزئیات را با مشاور حقوقی خود‬ ‫بررسی کرده اید‪.‬‬ ‫سیستم عامل های موجود مثل فیسبوکند‪ .‬بسته به‬ ‫گروه سنی مدنظر‪ ،‬برخی سیستم عامل ها برای شما‬ ‫ارزشمندترند‪ .‬بر اساس نمودار موجود در شکل ‪،۳‬‬ ‫فیسبوک مکان بهتری برای افراد مسن است‪.‬‬ ‫مهندسی‬ ‫مهندسی به عنوان بازاریابی‪ ،‬پیچیده تر از ان چیزی است‬ ‫که به نظر می رسد‪ .‬باید امکانات مجانی را برای مشتریان‬ ‫اصلی خود فراهم کنید؛ مثال ً با ارائۀ چک لیست های‬ ‫رایگان به بیماران خود‪ ،‬به مشتریان کمک کنید تا برای‬ ‫جلسۀ مالقات با پزشک اماده شوند یا اینکه از عملکرد‬ ‫خود اطمینان یابید که برای مثال‪ ،‬فرد بعد از عمل جراحی‬ ‫تعویض مفصل ران‪ ،‬به خانه اش برگردد‪.‬‬ ‫توسعۀ کسب وکار‬ ‫دربارۀ همکاری با دیگران برای تبلیغ متقابل یا‬ ‫ایجاد پیشنهادهای مشترک که به نفع هر دو است‪،‬‬ ‫بیندیشید‪ .‬ان ها می توانند استارتاپ های دیگری باشند‬ ‫که خدماتی را ارائه می دهند و قادرند راه حل شما را‬ ‫کامل کنند‪ .‬مثال ً اگر برنامۀ شما بر بیماری های قلبی‬ ‫تمرکز می کند‪ ،‬می توانید دربارۀ مشارکت با دیابت یا‬ ‫ارائه دهندگان برنامۀ سالمت روان فکر کنید‪.‬‬ ‫از طرف دیگر‪ ،‬می توانید با ارائه دهندگان سالمت‪ ،‬مانند‬ ‫بیمارستان ها‪ ،‬خانه های سالمندان‪ ،‬فروشگاه های لوازم‬ ‫پزشکی و بیمه گذاران کار کنید‪ .‬بیمه گذاران معموال ً قصد‬ ‫دارند با داشتن راه حل های دیجیتالی مشتری محور‪ ،‬برای‬ ‫رقابت خود تفاوت قائل شوند‪.‬‬ ‫از گروه های سنتی انتظار مشارکت سریع نداشته باشید‪،‬‬ ‫اما این مشارکت های احتمالی را در نظر داشته باشید و‬ ‫مدتی برای جست وجوی ان ها سرمایه گذاری کنید‪.‬‬ ‫پلتفرم های موجود‬ ‫پلتفرم های موجود را بررسی کنید و جامعۀ خود را از‬ ‫صفر نسازید‪ .‬بسیاری از ان ها بر بیماری های خاص یا‬ ‫گروه های هدف متمرکز شده اند‪.‬‬ ‫بیشترشان قوانین سخت گیرانه ای دارند و به هیچ محقق‬ ‫یا شرکت خارجی اجازه نمی دهند با مخاطبان خود تعامل‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫ً‬ ‫این موضوع عمدتا دالیل بسیار خوبی دارد‪ :‬بیماران‬ ‫به فضای امنی نیاز دارند که بتوانند بدون اینکه افراد‬ ‫با انگیزه های مالی نهایی‪ ،‬دائما ً ان ها را ازار دهند‪ ،‬با‬ ‫ایشان ارتباط برقرار کنند‪ .‬درنتیجه‪ ،‬در جوامعی که افراد‬ ‫غیرنظامی‪ ،‬بیماران یا خویشاوندان هدایتشان می کنند‪،‬‬ ‫شانس بیشتری دارید‪.‬‬ ‫والدین کودکان مبتال به بیماری مزمن نیز ارتباط‬ ‫خوبی با هم دارند‪ .‬این جوامع موجود‪ ،‬اغلب بخشی از‬ ‫شکل‪ :3‬فیسبوک برای بیش از ‪65‬ساله ها پرکاربردترین شبکۀ‬ ‫اجتماعی است‪.‬‬ ‫فروش مستقیم‬ ‫این روشی کالسیک در مراقبت های بهداشتی است‬ ‫که طی دهه های گذشته‪ ،‬صنایع داروسازی و تجهیزات‬ ‫پزشکی ان را تکمیل کرده اند‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬بیشتر‬ ‫پزشکان از فروشندگی خسته شده اند‪ .‬برخی استارتاپ ها‬ ‫از طرفداران قوی فروش مستقیم به کلینیک ها هستند‪.‬‬ ‫با وجود این‪ ،‬شاهد جلسات فروش ناامیدکننده با چندین‬ ‫ذی نفع‪ ،‬چرخه های طوالنی فروش و نرخ گفت وگوی کم‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫بازاریابی مشارکتی‬ ‫شرکت های دیگر برای راهنمایی شما‪ ،‬پاداش دریافت‬ ‫می کنند‪ .‬این کار در بیشتر صنایع بازدهی خوبی دارد‪،‬‬ ‫اما در اینجا باید جزئیات را با وکال بررسی کنیم‪ ،‬زیرا‬ ‫ممکن است مجبور شوید مسائل خاصی را رعایت کنید‪.‬‬ ‫همچنین بسیاری از خدمات بازاریابی وابسته‪ ،‬راه حل های‬ ‫مربوط به سالمتی را ممنوع کرده اند‪ .‬زود ناامید نشوید‪.‬‬ ‫وب سایت هایی که تمرکز فعلی ان ها بر مراقبت های‬ ‫بهداشتی است‪ ،‬برای بازاریابی وابسته بازترند؛ به ویژه‬ ‫اگر برای مخاطبان ارزش زیادی قائل شوند و صرفا ً به نفع‬ ‫شرکت بازاریابی وابسته نباشد‪.‬‬ ‫مشارکت در گفت وگو (رایگان یا با صرف هزینه)‬ ‫گفت وگوها راهی عالی برای جلب توجه اند‪ ،‬زیرا‬ ‫تصور شخصی خود را ایجاد می کنند‪ .‬در صورت امکان‪،‬‬ ‫گفت وگو را ضبط کنید یا پادکست و والگ‪ 17‬را انتخاب‬ ‫کنید‪ .‬سخنرانی افالین به مرور زمان مخاطبان بیشتری را‬ ‫برایتان به ارمغان می اورد و در اینده‪ ،‬می توانید افراد را‬ ‫به ان ارجاع دهید‪ .‬مراقب مخاطبان مختلف باشید و به‬ ‫ان ها توجه کنید‪ .‬در حالت ایدئال‪ ،‬سخنرانی ای خواهید‬ ‫‪17.Vlog‬‬ ‫‪69‬‬ صفحه 69 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫داشت که بیماران و دیگران را برای پزشکان‪ ،‬پرستاران و‬ ‫شرکای تجاری استراتژیک جالب تر می کند‪.‬‬ ‫نمایشگاه های تجاری‬ ‫نمایشگاه های تجاری فراوانی در صنعت مراقبت های‬ ‫بهداشتی وجود دارند‪ .‬این کانال مفیدی برای دسترسی‬ ‫به بیماران نیست‪ ،‬اما یافتن مشارکت های راهبردی‪،‬‬ ‫ممکن است مناسب باشد‪ .‬کنفرانس های گوناگونی برای‬ ‫مراقبت های بهداشتی وجود دارد‪ ،‬مثال ً دربارۀ ارتوپدی‬ ‫یا قلب وعروق‪ .‬رویدادهایی مثل ‪ HIMSS‬بیشتر بر‬ ‫نواوری های دیجیتالی در مراقبت های بهداشتی متمرکز‬ ‫است‪ .‬همچنین رویدادهای تجاری ای وجود دارند که بر‬ ‫افراد مسن یا مراقبان تمرکز دارد‪.‬‬ ‫‪70‬‬ ‫رویدادهای افالین‬ ‫تعامل شخصی‪ ،‬به ویژه در مراقبت های بهداشتی ممکن‬ ‫است راهگشا باشد‪ .‬رویدادهای افالین بسیاری وجود دارد‬ ‫که می توانید برای مالقات با گروه هدف در ان ها شرکت‬ ‫کنید‪ .‬بسیاری از بیمارستان ها‪ ،‬رویدادهای اطالعاتی دربارۀ‬ ‫بیماری خاصی دارند که حضور در ان ها رایگان است و با‬ ‫هدف کمک به بیماران برای درک بهتر بیماریشان و نشان‬ ‫دادن گزینه های درمانی موجود برگزار می شوند‪.‬‬ ‫حضور در ان ها مزایای مختلفی دارد؛ می توانید از‬ ‫موضوعاتی که سخنرانان روی ان تمرکز می کنند‪ ،‬یاد‬ ‫بگیرید و از پرسش های مخاطبان‪ ،‬مطالب خوبی بیاموزید‪.‬‬ ‫همچنین مستقیما ً بعد از صحبت به بیماران نزدیک‬ ‫شوید‪ ،‬درک بیشتری حاصل کنید و مشتریان بالقوۀ اولیه‬ ‫را بیابید‪ .‬همچنین ممکن است رویدادهای شخصی خود را‬ ‫راه اندازی کنید‪ .‬رویدادهای افالین می توانند برای مشارکت‬ ‫ذی نفعان دیگر نیز مناسب باشند‪.‬‬ ‫ایجاد جامعۀ هدف‬ ‫شما می توانید جامعۀ خود را ایجاد کنید‪ .‬این کار از‬ ‫طریق رویدادهای افالین‪ ،‬خبرنامه ها‪ ،‬انجمن انالین و‪...‬‬ ‫امکان پذیر است‪ .‬ارتباط دهان به دهان در مراقبت های‬ ‫بهداشتی‪ ،‬به ویژه در میان پزشکان قوی است‪ ،‬زیرا ارتباط‬ ‫خوبی با هم دارند‪ .‬اما این کار زمان بر است‪ ،‬زیرا جامعه‬ ‫برای جالب و سرپا بودن‪ ،‬به فعالیت اولیۀ قوی نیاز دارد‪.‬‬ ‫همچنین برای اطمینان یافتن از اینکه محتوا‪ ،‬کیفیت‬ ‫مناسبی دارد و عاری از گفتار ناراحت کننده است‪ ،‬به اعتدال‬ ‫و نظارت بسیاری نیاز داریم‪ .‬به دلیل وجود انجمن های‬ ‫فراوان‪ ،‬ممکن است ایجاد جامعۀ جدید برایتان بسیار‬ ‫مشکل باشد‪.‬‬ ‫دیجیتال مارکتینگ؛ قلب تپندۀ کسب وکارهای موفق‬ ‫حوزۀ سالمت‬ ‫بعد از خواندن مطالبی دربارۀ راهکارهای پیشنهادی و‬ ‫بین المللی برای موفقیت در بازاریابی سالمت دیجیتال‪،‬‬ ‫در این قسمت از گزارش‪ ،‬بازایابی دیجیتال در دنیای‬ ‫تجهیزات پزشکی ایران را بررسی می کنیم‪ .‬در ادامه‪ ،‬با‬ ‫سه نفر از بازاریابان اینترنتی عصر امروز دنیای سالمت‬ ‫در حوزۀ مهندسی پزشکی گفت وگو کردیم تا بدانیم انان‬ ‫برای ارائۀ خدمات خود چگونه می اندیشند و با چه نوع‬ ‫مشکالتی دست وپنجه نرم می کنند‪.‬‬ ‫«تمایز» و «اجبار» در عصر قدیم و جدید بازاریابی‬ ‫دیجیتال‬ ‫مهندس مجتبی خشامی‬ ‫دانش اموختۀ دهه هفتادی رشتۀ مهندسی پزشکی‬ ‫با چندین سال سابقۀ فعالیت تخصصی بازاریابی‬ ‫دیجیتال در حوزۀ سالمت و مهندسی پزشکی‬ ‫مدیر پروژۀ اموزش محور تمپا (رسانۀ مهندسی پزشکی)‬ ‫مدیرپروژۀ«مدک»‪،‬سامانهنیازمندی هایتجهیزاتپزشکی‬ ‫بازاریابی دیجیتال زیرشاخه ای از مکتب و علم بازاریابی‬ ‫است که پس از انقالب صنعتی چهارم و افزایش رقابت‬ ‫بین برندها و کسب وکارها‪ ،‬هر روز پررنگ تر شد‪ .‬هر‬ ‫بازاریاب اینترنتی ای باید همچون بازاریاب های دیگر‪،‬‬ ‫برای ارتباط‪ ،‬تعامل و فروش در بستر دیجیتال بر تمامی‬ ‫کانال ها و مهارت های این حوزه تسلط کافی داشته باشد تا‬ ‫بتواند در قالب یک نقشۀ راه و استراتژی به قلب مخاطب‬ ‫خود نفوذ کند‪ .‬بزرگ ترین چالش این روزهای شرکت ها و‬ ‫کسب وکارهای حوزۀ سالمت‪ ،‬همکاری با افراد یا اژانس های‬ صفحه 70 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫مربوط به بازاریابی اینترنتی ای است که متاسفانه به دلیل‬ ‫شناخت ناکافی اکوسیستم سالمت‪ ،‬کسب وکار را وارد فاز‬ ‫ازمون و خطا می کنند‪ .‬این موضوع سبب هدررفت زمان و‬ ‫هزینه های زیاد و گاهی اشتباهات جبران ناپذیر می شود‪ .‬در‬ ‫بازاریابی دیجیتال باید به شکل هنرمندانه و هوشمندانه‬ ‫برای دغدغۀ تک تک مخاطبان بخش های مرتبط با سالمت‪،‬‬ ‫پس از شناسایی و پیش بینی کلیدواژه ها‪ ،‬محتوا تولید‬ ‫کرد‪ .‬در این صورت‪ ،‬وقتی بخش های مختلف را در صورت‬ ‫احساس نیاز یا پس از ارتباط با کارشناس فروش یا کنجکاوی‬ ‫دربارۀ محصول‪ ،‬در گوگل جست وجو کنند‪ ،‬به پاسخ خود‬ ‫و البته محصول بازاریاب اینترنتی در پیشنهاد ها می رسند‪.‬‬ ‫به این عمل «بازاریابی محتوا» می گویند که بخشی از‬ ‫بازاریابی دیجیتال است‪ .‬قطعا ًالزم نیست کسب وکارها در‬ ‫اینستاگرام حضور داشته باشند‪ .‬پس از تحقیقات بازاریابی‬ ‫و با توجه با نوع تجارت و تراکم مخاطب کسب وکارها‪،‬‬ ‫تصمیم گرفته می شود که در چه کانال هایی از رسانه های‬ ‫اجتماعی حضور یابند‪ .‬امروزه‪ ،‬استفاده از بازاریابی دیجیتال‬ ‫برای شرکت ها اجباری است‪ ،‬درصورتی که تا دو سال پیش‪،‬‬ ‫این اقدام فقط تمایز محسوب می شد‪ .‬مخاطب امروز ما‬ ‫چه در بخش مصرف کنندگان‪ ،‬چه مدیران و چه اجزای‬ ‫شرکت ها و تصمیم گیرندگان‪ ،‬از «دهه هفتادی ها» تشکیل‬ ‫شده است‪ .‬مخاطبی که جلسات غیرحضوری و انالین را‬ ‫بیش از جلسات حضوری می پسندد‪ ،‬با فناوری بزرگ شده‬ ‫است و رفتارها و ارتباطات ک ُند را دوست ندارد‪ .‬ازاین رو‪،‬‬ ‫بهتر است فضای بازاریابی اینترنتی کسب وکارها را کمی‬ ‫دهه هفتادی تر نشان دهیم و با این قشر ارتباط بیشتری‬ ‫برقرار کنیم‪.‬‬ ‫چالش اصلی حوزۀ بازاریابی اینترنتی؛ نیاز به بودجۀ‬ ‫مستمر‪ ،‬زمان بر بودن و خودبزرگ بینی برخی برندها‬ ‫مهندس علیرضا فرهام‬ ‫دانش اموختۀ رشته های مهندسی برق و مهندسی پزشکی‬ ‫هم بنیان گذار مدیرنس‪ ،18‬نمایشگاه انالین‬ ‫ارائه دهندۀ خدمات بازاریابی اینترنتی تجهیزات پزشکی‬ ‫‪18.Medirence‬‬ ‫در دوران فعالیت خود در شرکت های گوناگون تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬با بارزترین مشکلی که متوجه شدم‪« ،‬در دسترس‬ ‫نبودن اطالعات به روز تجهیزات پزشکی» بود‪ .‬بدیهی است‬ ‫که حضور بازاریاب اینترنتی که به مهندسی پزشکی اشراف‬ ‫دارد‪ ،‬در شرکت های مهندسی پزشکی‪ ،‬بسیار ضروری‬ ‫است‪ ،‬اما به دلیل هزینه بر بودن این موضوع‪ ،‬شرکت های‬ ‫تجهیزات پزشکی به این حوزه عالقۀ چندانی نشان‬ ‫نمی دهند‪ .‬در دنیای دیجیتال باید حداقل سه تا شش‬ ‫ماه‪ ،‬بسته به نوع خدمت و محصولی که دارید‪ ،‬حضور‬ ‫داشته باشید تا نتیجه به دست اورید‪ .‬از طرفی‪ ،‬چون‬ ‫به طور مداوم شرکت های رقیب ظاهر می شوند‪ ،‬برای حفظ‬ ‫جایگاه خود‪ ،‬نباید بودجۀ مدنظر را قطع کنید‪ .‬البته میزان‬ ‫هزینه ای که پرداخت می کنید‪ ،‬در برابر بازخورد ان بسیار‬ ‫کم است‪ .‬مشکل دیگر در شرکت های تجهیزات پزشکی‪،‬‬ ‫خودبزرگ بینی برخی از برندهای بازار است‪.‬‬ ‫بازاریاب اینترنتی کامل و بی نقص نداریم‬ ‫مهندس فاطمه نعمت پور‬ ‫دانش اموختۀ مهندسی پزشکی (گرایش بیوالکتریک)‬ ‫مدرس دوره های بازاریابی اینترنتی‬ ‫فعالیت در حوزۀ بازاریابی اینترنتی باید سبب شود‬ ‫که کاربر در انتهای فرایند‪ ،‬هدفتان را محقق کند‪ .‬در‬ ‫حقیقت‪ ،‬بازاریاب اینترنتی کامل و بی نقص نداریم‪ .‬در‬ ‫این حوزه‪ ،‬احتمال موفقیت افرادی با مهارت های ‪T‬شکل‬ ‫بیشتر است؛ یعنی بازاریاب هایی که در چند حوزه دید‬ ‫نسبی و خوبی دارند‪ ،‬اما تخصص و تسلطشان در یکی‬ ‫از حوزه ها کامل است‪ .‬بازاریابی اینترنتی‪ ،‬هنر و علمی‬ ‫است که برای کسب ان باید سال ها وقت گذاشت و با‬ ‫شرکت کردن در یک دوره‪ ،‬بازاریاب اینترنتی نمی شوید‪.‬‬ ‫فعالیت های دیجیتال بر اساس نوع رسانه‪ ،‬به چهار‬ ‫دسته تقسیم می شوند‪ :‬رسانۀ شخصی‪ ،19‬رسانۀ پولی‪،20‬‬ ‫رسانۀ اکتسابی‪ ،21‬رسانۀ اشتراکی‪ .22‬چند نمونه از‬ ‫موقعیت های شغلی موجود در این حوزه عبارتند از‪:‬‬ ‫‪19.Owned Media‬‬ ‫‪20.Paid Media‬‬ ‫‪21.Earned Media‬‬ ‫‪22.Shared Media‬‬ ‫‪71‬‬ صفحه 71 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫مدیر بازاریابی دیجیتال‬ ‫دیجیتال استراتژیست‬ ‫‪25‬‬ ‫متخصص بازاریابی اینترنتی‬ ‫‪26‬‬ ‫متخصص کمپین های اینترنتی‬ ‫‪27‬‬ ‫تحلیلگر داده اینترنتی‬ ‫‪28‬‬ ‫متخصص خالقیت دیجیتال‬ ‫‪29‬‬ ‫متخصص سئو‬ ‫‪30‬‬ ‫متخصص تولید محتوا‬ ‫‪31‬‬ ‫متخصص شبکه های اجتماعی‬ ‫متخصص ‪UI/UX‬‬ ‫‪32‬‬ ‫متخصص نگهداشت مشتری‬ ‫‪33‬‬ ‫متخصص روابط عمومی دیجیتال‬ ‫‪23‬‬ ‫‪24‬‬ ‫برداشت های اصلی که از این گزارش می شود‪:‬‬ ‫افراد مسن در حوزۀ سالمت دیجیتال‪ ،‬بخشی از بازار‬ ‫رو به رشدند که معموال ً دسترسی به ان ها دشوار است‪،‬‬ ‫اما اگر به خوبی انجام شود‪ ،‬می توان بازار بزرگی را با‬ ‫نیازهای قوی تصاحب کرد‪.‬‬ ‫هنگام انتخاب کانالی جذبی‪ ،‬از تجربیات اولیۀ خود‬ ‫غافل نشویم‪ .‬در شروع کار خالقانه فکر کنیم که چطور‬ ‫هر کانال جذبی را برای مورد خاص خود به واقعیت‬ ‫تبدیل کنیم‪.‬‬ ‫‪23.Digital Marketing Manager‬‬ ‫‪24.Digital Strategist‬‬ ‫‪25.Digital Marketing Specialist‬‬ ‫‪26.Digital Campaign Specialist‬‬ ‫‪27.Digital Data Analyzer‬‬ ‫‪28.Digital Creative Specialist‬‬ ‫‪29.SEO Specialist‬‬ ‫‪30.Content Specialist‬‬ ‫‪31.Social Media Specialist‬‬ ‫‪32.Customer Retention Specialist‬‬ ‫‪33.Digital PR Specialist‬‬ ‫‪72‬‬ ‫ایده های خود را به صورت قابل اجرا و قابل اندازه گیری‬ ‫مستند کنیم و ساختار دهیم‪.‬‬ ‫وقتی کانال جذبی مناسب خود را یافتیم‪ ،‬به ان ها‬ ‫پایبند باشیم‪ ،‬اما خودمان را نیز به چالش بکشیم‪.‬‬ ‫شرکت های مهندسی پزشکی از همکاری با افراد یا‬ ‫اژانس های بازاریابی اینترنتی که شناختی از زیست بوم‬ ‫سالمت ندارند‪ ،‬خودداری کنند‪.‬‬ ‫«بازاریابی محتوا» بخشی از بازاریابی دیجیتال است‬ ‫که باید به ان توجه کرد‪.‬‬ ‫امروزه دهه هفتادی ها مخاطب اصلی فضای بازاریابی‬ ‫اینترنتی کسب وکارها هستند‪.‬‬ ‫در حوزۀ بازاریابی اینترنتی‪ ،‬افرادی با مهارت های ‪T‬شکل‪،‬‬ ‫بیشتر احتمال دارد موفق شوند‪.‬‬ ‫عملیاتی شدن برندسازی در فضای بازاریابی اینترنتی‪،‬‬ ‫نیازمند پرداخت هزینه و صرف وقت بسیار است‪.‬‬ ‫شرکت های تجهیزات پزشکی به همین علت‪ ،‬سراغ‬ ‫بازاریابی اینترنتی نمی روند‪.‬‬ ‫امیدواریم برخی از موانع این نوع فعالیت ها که ریشۀ‬ ‫فرهنگی دارد‪ ،‬از طریق حمایت های دولت برطرف شود‬ ‫و شاهد ورود متخصصان بیشتری به حوزۀ اقتصاد‬ ‫دیجیتال نیز باشیم‪ .‬چه بسا در دولت جدید‪ ،‬با برداشتن‬ ‫فیلترینگ‪ ،‬اعتماد برندهای ایرانی به تبلیغات در فضای‬ ‫شبکه های اجتماعی بیشتر شود‪.‬‬ صفحه 72 ‫باشگاه فناوری‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬دکتر فاطمه روستا‬ ‫نورومانیتورینگ؛ نظارت بر فیزیولوژی سیستم عصبی حین عمل جراحی‬ ‫تکنیک های مختلف نورومانیتورینگ حین عمل جراحی‬ ‫(‪ ،1)IONM‬عملکرد مغز‪ ،‬ساقۀ مغز‪ ،‬نخاع‪ ،‬اعصاب جمجمه‬ ‫و اعصاب محیطی را در طول عمل جراحی ارزیابی می کنند‪.‬‬ ‫ان ها در تشخیص و پیشگیری از اسیب های ناخواستۀ‬ ‫عصبی بسیار ارزشمندند‪ .‬امروزه‪ ،‬نورومانیتورینگ به‬ ‫یکی از شیوه های استاندارد پزشکی تبدیل شده است‬ ‫و در بسیاری از جراحی هایی که ریسک اسیب عصبی‬ ‫دارند‪ ،‬استفاده می شود‪ IONM .‬مجموعۀ وسیعی از‬ ‫داده های فیزیولوژیکی را به کار می گیرد که هرکدام کاربرد‬ ‫منحصربه فردی دارند‪ .‬هم زمان با روشن شدن مزایای‬ ‫نورومانیتورینگ‪ ،‬تکنیک های مختلفی در این فرایند‬ ‫نیز توسعه یافته اند‪ .‬در این نوشتار اصول و تکنیک های‬ ‫به کارگرفته شده در نورومانیتورینگ را معرفی و در‬ ‫شمارگان اینده‪ ،‬تجهیزاتی را که در این سیستم ها به کار‬ ‫می روند‪ ،‬بررسی خواهیم کرد‪.‬‬ ‫نظارت بر فیزیولوژی عصبی حین عمل (‪ )IONM‬به‬ ‫ارزیابی یکپارچگی ساختارهای عصبی و هوشیاری طی عمل‬ ‫جراحی کمک می کند‪ .‬این فرایند هم دربرگیرندۀ نظارت‬ ‫مداوم بر بافت عصبی و هم مکان یابی ساختارهای مهم‬ ‫عصبی است‪ .‬هدف ‪ IONM‬شناسایی اسیب های عصبی‬ ‫ایجادشده حین عمل جراحی است تا با فراهم شدن‬ ‫امکان مداخلۀ زودهنگام از اسیب های برگشت ناپذیر‬ ‫به ساختار عصبی جلوگیری شود یا این اسیب ها به‬ ‫حداقل برسد‪ .‬نکتۀ حائز اهمیت این است که استفاده‬ ‫‪1.Intraoperative Neurophysiological Monitoring‬‬ ‫از نورومانیتورینگ طی مراحل جراحی نیاز به تکنیک های‬ ‫بیهوشی خاصی دارد تا از تداخل و تغییر سیگنال به دلیل‬ ‫بیهوشی جلوگیری شود‪.‬‬ ‫تکنیک های مختلفی برای نورومانیتورینگ حین عمل‬ ‫در دسترس است که هرکدام مسیر عصبی خاصی را‬ ‫نظارت می کنند‪ .‬رایج ترین این تکنیک ها عبارتند از‪:‬‬ ‫پتانسیل های برانگیخته شامل پتانسیل برانگیختۀ‬ ‫حسی‪ ،2‬پتانسیل برانگیختۀ حرکتی‪ ،3‬پتانسیل برانگیختۀ‬ ‫‪5‬‬ ‫شنوایی ساقۀ مغز‪ ،4‬پتانسیل برانگیختۀ بصری‬ ‫‪6‬‬ ‫الکتروانسفالوگرافی‬ ‫‪7‬‬ ‫الکترومایوگرافی‬ ‫پتانسیل های برانگیخته‬ ‫پتانسیل های برانگیخته‪ 8‬سیگنال های الکتریکی اند که‬ ‫سیستم عصبی در پاسخ به تحریک خارجی تولید می کند‪.‬‬ ‫عبارت ‪ EP‬ابتدا برای پاسخ به سیگنال های الکتریکی ای‬ ‫استفاده می شد که تحریکات حسی تولید می کردند‪EP .‬‬ ‫های حسی ممکن است به دنبال تحریک حسی ایجاد‬ ‫شوند‪ .‬این تحریکات می توانند بینایی‪ ،9‬شنوایی‪ 10‬یا‬ ‫المسه ای‪ 11‬باشند‪.‬‬ ‫)‪2.Somatosensory Evoked Potential (SEP‬‬ ‫)‪3.Motor Evoked Potential (MEP‬‬ ‫)‪4.Brainstem Auditory Evoked Potential (BAEP‬‬ ‫)‪5.Visual Evoked Potential (VEP‬‬ ‫‪6.EEG‬‬ ‫‪7.EMG‬‬ ‫‪8.Evoked Potential‬‬ ‫‪9.VEP‬‬ ‫)‪10.Auditory Evoked Potential (AEP‬‬ ‫‪11.SEP‬‬ ‫‪73‬‬ صفحه 73 ‫در نورومانیتورینگ پاسخ های منتقل شده به کمک‬ ‫مسیرهای حرکتی نیز با عنوان پتانسیل های برانگیختۀ‬ ‫حرکتی‪ 12‬استفاده می شوند‪ .‬در ادامه هریک از این چهار‬ ‫نوع پتانسیل برانگیخته را شرح خواهیم داد‪.‬‬ ‫سیگنال های ‪ EP‬حسی را می توان به سه دستۀ با تاخیر‬ ‫کم (کمتر از ‪ 10‬میلی ثانیه)‪ ،‬با تاخیر متوسط (بین ‪ 10‬تا‬ ‫‪ 50‬میلی ثانیه) و با تاخیر زیاد (بیشتر از ‪ 50‬میلی ثانیه)‬ ‫تقسیم بندی کرد‪EP .‬های با تاخیر کوتاه معموال ً پایدارند‬ ‫و تحت تاثیر وضعیت فرد و داروهای بیهوشی قرار‬ ‫نمی گیرند‪EP .‬های با تاخیر متوسط تفاوت هایی را بین‬ ‫حالت های بیداری و خواب نشان می دهند و به طور‬ ‫چشمگیری توسط سطوح بیهوشی تغییر می کنند‪.‬‬ ‫‪EP‬های طوالنی مدت بیشترین اثار مربوط به حالت‬ ‫و بیهوشی را نشان می دهند و همچنین تحت تاثیر‬ ‫میزان توجه فرد به محرک ها قرار دارند؛ این یعنی با‬ ‫توجه بیشتر فرد به تسک شدت این سیگنال ها قوی تر‬ ‫می شود (شکل ‪.)1‬‬ ‫می شوند‪ .‬عصب مدیان در مچ دست‪ ،‬عصب تیبیال‬ ‫خلفی در مچ پا و عصب پرونئال در زانو شایع ترین‬ ‫مکان های تحریک در سیستم های نورومانیتورینگ‬ ‫هستند‪ .‬به کمک این سیگنال ها اجزایی که از اعصاب‬ ‫محیطی‪ ،‬طناب نخاعی‪ ،‬ساقۀ مغز و قشر حسی اولیۀ‬ ‫مغز منشا می گیرند‪ ،‬ارزیابی می شوند‪SEP .‬های قشری‬ ‫که ‪EP‬های با تاخیر متوسط هستند‪ ،‬در مقایسه با ‪SEP‬‬ ‫های تولیدشده در ساقۀ مغز‪ ،‬نخاع یا اعصاب محیطی‪،‬‬ ‫به اثرات بیهوشی حساس ترند‪ .‬بااین حال‪ ،‬با مدیریت‬ ‫دقیق رژیم بیهوشی‪SEP ،‬های قشری معموال ً برای‬ ‫نورومانیتورینگ مناسبند‪.‬‬ ‫اغلب‪VEP ،‬ها با تحریک فالش یا معکوس کردن‬ ‫الگوهای کنتراست باال‪ ،‬مانند تختۀ شطرنجی یا نوارهای‬ ‫سیاه و سفید ایجاد می شوند‪ .‬برای ثبت ‪ ،VEP‬فرد باید‬ ‫روی صفحۀ محرک تمرکز کند و ثابت شود؛ بنابراین‬ ‫برای ازمایش های تشخیص عصبی در افراد غیرهمکار یا‬ ‫بیهوش روش های خاص خود را دارند‪VEP .‬ها (ازجمله‬ ‫‪VEP‬های فلش) به طور قابل توجهی با بیهوشی عمومی‬ ‫ضعیف می شوند‪ .‬سیگنال های ‪ VEP‬در قشر اکسیپیتال‬ ‫تولید می شوند؛ بنابراین‪VEP ،‬ها می توانند در کنترل‬ ‫مسیرهای اعصاب بینایی‪ ،‬کیاسم بینایی یا مسیرهای‬ ‫بینایی رتروکیاسماتیک موثر باشند‪.‬‬ ‫محرک های صوتی گذرا و کوتاه مدت مانند کلیک ها یا‬ ‫صدای بیپ معموال ً‪AEP‬ها را برانگیخته می کنند‪ ،‬اگرچه این‬ ‫سیگنال ها با صدای پایدار نیز تولید می شوند‪AEP .‬های‬ ‫کوتاه مدت‪ ،‬با تاخیر کمتر از ده میلی ثانیه در بزرگ ساالن‪،‬‬ ‫مفیدترین ‪AEP‬های بالینی اند‪ ،‬زیرا ضبط ان ها اسان است‬ ‫و در افراد عادی بسیار پایدارند‪ .‬این سیگنال ها معموال ً‬ ‫‪ AEPs‬ساقۀ مغز‪ 13‬نامیده می شوند‪ ،‬با وجود اینکه بخشی‬ ‫از شکل موج تولیدشده داخل عصب شنوایی است نه در‬ ‫ساقۀ مغز‪.‬‬ ‫از ‪BAEP‬ها می توان برای ارزیابی گوش ها‪ ،‬اعصاب‬ ‫شنوایی و مسیرهای شنوایی ساقۀ مغز استفاده کرد‪.‬‬ ‫‪BAEP‬ها نیازی به همکاری سوژه ندارند و تحت تاثیر‬ ‫بیهوشی قرار نمی گیرند‪.‬‬ ‫معموال ً ‪MEP‬ها به دنبال و تحریک الکتریکی ترانس‬ ‫کرانیال در طول عمل جراحی از عضالت ثبت می شوند‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬زمانی که امکان دسترسی به داخل جمجمه‬ ‫فراهم باشد‪ ،‬می توان قشر حرکتی را مستقیما ً برای‬ ‫استخراج ‪ MEP‬تحریک کرد‪.‬‬ ‫عالوه بر ضبط عضالنی‪ ،‬در حین جراحی‪ ،‬می توان ‪MEP‬ها را‬ ‫با استفاده از الکترودهایی که در نزدیکی نخاع قرار می گیرند‪،‬‬ ‫از قشر نخاعی‪ ،‬ثبت کرد‪ MEP .‬برای ارزیابی یکپارچگی‬ ‫مسیرهای حرکتی استفاده می شود‪MEP .‬های ثبت شده از‬ ‫عضالت به شدت تحت تاثیر عوامل بیهوشی قرار می گیرند و‬ ‫این موضوع بر انتخاب رژیم بیهوشی تاثیر می گذارد‪.‬‬ ‫‪12.MEP‬‬ ‫‪13.BAEPs‬‬ ‫‪74‬‬ ‫شکل ‪AEP :1‬های با تاخیر کوتاه (باال)‪ ،‬تاخیر متوسط (وسط) و تاخیر‬ ‫طوالنی (پایین) که محرک های کلیک تک صدایی ان ها را برانگیخته اند‪.‬‬ ‫قطارهای کلیک با شدت های متفاوت‪ ،‬به داوطلبی عادی ارائه و از او‬ ‫خواسته شده است یا کلیک ها را نادیده بگیرد (سمت چپ) یا به ان ها‬ ‫توجه کند و تعداد کلیک های نرم تر را بشمارد (راست)‪ .‬در این شکل‬ ‫می توان نقش توجه (هوشیاری) را در انواع ‪AP‬ها مشاهده کرد‪.‬‬ ‫اگرچه سیستم المسه عموما ً به محرک های مکانیکی‬ ‫پاسخ می دهد‪ ،‬پتانسیل های ‪ SEP‬اغلب توسط تحریک‬ ‫الکتریکی اعصاب محیطی به جای تحریک مکانیکی ایجاد‬ صفحه 74 ‫الکتروانسفالوگرام‬ ‫تجهیزات‬ ‫الکتروانسفالوگرام (‪ 14)EEG‬ابزاری فیزویولوژیک است‬ ‫که در ان فعالیت الکتریکی مغز مانیتور می شود‪EEG .‬‬ ‫فرایندی غیرتهاجمی است که با نصب الکترودها روی‬ ‫سر بیمار سیگنال را ثبت می کند‪ .‬گروه هایی از نورون ها‪،‬‬ ‫که اجسام سلولی در الیۀ ‪ 3‬و ‪ 5‬قشر مغز دارند‪ ،‬فعالیت‬ ‫الکتریکی را که منجر به تولید سیگنال ‪ EEG‬می شود‪ ،‬اغاز‬ ‫می کنند‪ EEG .‬تقریبا ً در تمام جراحی های مغزی_عروقی‬ ‫یا خارج سازی تومور‪ ،‬زمانی که ریسک تداخل با جریان‬ ‫خون در حین عمل وجود دارد‪ ،‬به کار می رود‪ .‬الگوی غالب‬ ‫در شکل موج ‪ EEG‬هنگام عمل جراحی‪ ،‬سیگنال های‬ ‫فرکانس پایین بین ‪ 4-1‬هرتز است‪ .‬افزایش فرکانس‬ ‫نشان دهندۀ ایسکمی در کورتکس و کاهش دامنه‪،‬‬ ‫نشان دهندۀ ایسکمی در ساقۀ مغز است‪.‬‬ ‫سیستم های نورومانیتورینگ (‪ )IONM‬باید به تمام‬ ‫کانال های الزم برای نظارت بر سنجه های مختلف مورد نیاز‬ ‫برای انواع جراحی مجهز باشند‪ .‬در برخی از سیستم ها‬ ‫تحریک مغناطیسی مغز‪ 16‬نیز به کار می رود‪ .‬سیستم های‬ ‫نورومانیتورینگ قابلیت نمایش پیوستۀ سیگنال های‬ ‫خودبه خودی (‪ EMG‬و ‪ )EEG‬را به صورت خام و پردازش شده‬ ‫دارند‪ .‬همچنین می توانند عضالت و اعصاب خاصی‪ ،‬مثال ً‬ ‫محیطی و جمجمه ای را تحریک و سیگنال را ثبت کنند‪ .‬این‬ ‫سیستم ها زمان و تاریخ‪ ،‬شکل موج‪ ،‬داده های شکل موج‪،‬‬ ‫جزئیات و یادداشت های تکنسین را نیز ثبت می کنند‪ .‬در‬ ‫بسیاری از سیستم ها قوانینی مبتنی بر استفاده نکردن‬ ‫از تجهیزات الکتروسرجیکال وجود دارد‪ .‬در شمارۀ بعد‬ ‫ساختار داخلی این سیستم ها و الکترودهای استفاده شده‬ ‫در این دستگاه ها را بررسی خواهیم کرد‪.‬‬ ‫الکترومایوگرام‬ ‫الکترومایوگرافی (‪ 15)EMG‬نشان دهندۀ فعالیت الکتریکی‬ ‫عضالت است‪ EMG .‬بر فعالیت اعصاب وابران نظارت و‬ ‫یکپارچگی عملکردی این اعصاب را ارزیابی می کند‪ .‬به کمک‬ ‫این سیگنال اعصاب داخل جمجمه‪ ،‬نخاعی و محیطی در‬ ‫طول جراحی کنترل می شوند‪ .‬اعصاب حرکتی‪ ،‬سبب ایجاد‬ ‫پتانسیل الکتریکی در ماهیچه های موتور یونیت (مجموعۀ‬ ‫عصب و ماهیچه های عصب دهی شده توسط ان عصب‬ ‫خاص) می شوند و فعالیت الکتریکی تولیدشده با استفاده‬ ‫از الکترودهای زیرپوستی یا داخل عضالنی نظارت می شود‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫کاربران دستگاه‬ ‫‪14.Electroencephalogram‬‬ ‫‪15.Electromyogram‬‬ ‫نوروفیزیولوژیست ها یا تکنسین های ماهر ‪ IONM‬انجام‬ ‫نورومانیتورینگ (‪ )IONM‬را برعهده دارند که تحت نظارت‬ ‫مستقیم متخصصان باتجربه و اموزش دیده در این‬ ‫زمینه کار می کنند‪ .‬تیم ‪ IONM‬به همراه کادر بیهوشی‪،‬‬ ‫‪16.TMS‬‬ صفحه 75 ‫جراح و کارکنان اتاق عمل‪ ،‬تیمی چندرشته ای را حین عمل‬ ‫تشکیل می دهند‪.‬‬ ‫خطرات احتمالی و عوارض‬ ‫در حالت کلی‪ ،‬خطرات و عوارض جانبی نورومانیتورینگ‬ ‫بسیار کم است و روش ایمن و کارامدی برای جلوگیری‬ ‫از ایجاد اسیب های ناخواسته و کمک به افزایش کارایی‬ ‫فرایندهای جراحی به شمار می اید‪ ،‬اما ایمنی الکتریکی‬ ‫در اتاق عمل بسیار مهم است‪ .‬بیماران تحت بیهوشی‬ ‫نمی توانند ناراحتی یا درد را گزارش کنند؛ بنابراین‪ ،‬اطمینان‬ ‫از اینکه تجهیزات ‪ IONM‬قبل از عملیات از لحاظ ایمنی‬ ‫بررسی می شوند‪ ،‬حیاتی است‪ .‬عملکرد نادرست تجهیزات‬ ‫مانیتورینگ ممکن است منجر به سوختگی موضعی‬ ‫پوست و عوارض جدی دیگری شود‪ .‬در برخی از مقاالت‬ ‫گزارش شده است که تحریک الکتریکی مغز با فرکانس‬ ‫باال (‪ 50‬تا ‪ 60‬هرتز) ممکن است به فعالیت تشنجی ناشی‬ ‫از دشارژ شدن غیرطبیعی اعصاب منجر شود‪.‬‬ ‫تحریک عضالت ماستر و حرکت شدید فک حین‬ ‫مانیتورینگ ‪ MEP‬نیز ممکن است منجر به پارگی زبان‪،‬‬ ‫شکستگی دندان یا شکستگی فک پایین شود که با‬ ‫استفاده از گاردهای دهانی می توان از این خطرات جلوگیری‬ ‫کرد‪ .‬در موارد نادر‪ ،‬بیماران ممکن است سوزن سوزن شدن‪،‬‬ ‫کبودی‪ ،‬درد و تورم را در محل وارد کردن سوزن تجربه کنند‪.‬‬ ‫مانیتورینگ الکتروانسفالوگرام تهاجمی طی جراحی صرع‬ ‫نیز ممکن است منجر به عوارض جانبی شود‪ .‬خطرات این‬ ‫‪76‬‬ ‫روش بسیار کم است‪ ،‬اما شایع ترین حوادث گزارش شده‪:‬‬ ‫خونریزی داخل جمجمه‪ ،‬عفونت سطحی‪ ،‬عفونت های‬ ‫مغزی و افزایش فشار داخل جمجمه است‪.‬‬ ‫نورومانیتورینگ به عنوان نوعی روش پایش استاندارد‬ ‫در بسیاری از جراحی های ستون فقرات‪ ،‬داخل جمجمه‬ ‫و عروق‪ ،‬که در ان خطر اسیب عصبی وجود دارد‪ ،‬در‬ ‫نظر گرفته می شود‪ .‬ارتباط موثر و همکاری نزدیک بین‬ ‫تیم های چندرشته ای که ذکر شد‪ ،‬از جمله تکنسین‬ ‫نورومانیتورینگ‪ ،‬نوروفیزیولوژیست‪ ،‬تیم بیهوشی و‬ ‫تیم جراحی‪ ،‬برای انجام باکیفیت فرایند مذکور ضروری‬ ‫است‪.‬‬ ‫تقویت ارتباط بین این تیم های چندرشته ای‪ ،‬ایمنی‪،‬‬ ‫کیفیت‪ ،‬اثربخشی و کارایی مراقبت های حین عمل‬ ‫را با کاهش عوارض جانبی و بهبود نتایج حین عمل‬ ‫افزایش می دهد‪ IONM .‬پیوسته ابزار کمکی مفیدی‬ ‫برای تشخیص اسیب عصبی مربوط به ناهنجاری و‬ ‫مشکالت بیهوشی است‪ .‬گروه بیهوشی برای شناسایی‬ ‫این موارد به گروه ‪ IONM‬متکی است؛ درنتیجه می تواند‬ ‫دز بیهوشی خود را تنظیم کند‪ .‬هم زمان‪ ،‬تنظیم مناسب‬ ‫دز بیهوشی بر پایش موثر فرایندهای نوروفیزیولوژیک‬ ‫تاثیر بسزایی دارد‪.‬‬ ‫در شمارۀ اینده تجهیزات به کاررفته در نورومانیتورینگ‬ ‫را بررسی خواهیم کرد و با ساختار ثبت سیگنال انواع‬ ‫الکترودها و روش های تقویت سیگنال اشنا خواهیم شد‪.‬‬ صفحه 76 ‫باشگاه علمی‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬دکتر مریم هاشمی‬ ‫اهمیت تیتر انتی بادی بعد از تزریق واکسن‬ ‫در مطلب پیشین دربارۀ کاربرد انتی بادی ها در درمان‬ ‫صحبت و نقش ان ها را در درمان و همچنین پیشگیری‬ ‫از بیماری ها بررسی کردیم‪ .‬در این مقاله قصد داریم با‬ ‫اهمیت تیتر انتی بادی بعد از تزریق واکسن اشنا شویم‪.‬‬ ‫تاکنون برای ساخت بیشتر واکسن ها‪ ،‬مانند واکسن‬ ‫انفوالنزا و واکسن های سه گانه _ واکسن سه بیماری‬ ‫دیفتری‪ ،‬کزاز و سیاه سرفه _ از ویروس ضعیف یا‬ ‫غیرفعال استفاده می کردند‪ ،‬اما ساخت واکسن کرونا با‬ ‫تکنولوژی جدید اِم اراِن اِی‪ 1‬انجام شده و اولین واکسنی‬ ‫است که با این فناوری تهیه شده است‪ .‬در مراحل‬ ‫ساخت واکسن کرونا‪ RNA ،‬خبررسان یا ‪ MRNA‬ویروس‬ ‫شبیه سازی می شود و سپس از ان در ترکیبات واکسن‬ ‫استفاده می کنند‪ RNA .‬از اطالعات ژنتیکی هر ویروسی‬ ‫شناخته می شود‪ .‬بعد از تزریق‪ ،‬این ‪ RNA‬خبررسان وارد‬ ‫سلول های انسان می شود و پروتئین ویروس کرونا به‬ ‫نام پروتئین شاخی شکل را تولید می کند‪.‬‬ ‫سیستم ایمنی بدن در مواجهه با این پروتئین‪ ،‬ابتدا‬ ‫تصور می کند که ویروس کرونا وارد بدن شده است و برای‬ ‫محافظت از ان‪ ،‬شروع به تولید پادتن یا انتی بادی می کند‪.‬‬ ‫همان طور که گفتیم‪ ،‬پادتن یا انتی بادی نوعی پروتئین در‬ ‫دستگاه ایمنی بدن است که در برابر عوامل خارجی مانند‬ ‫ویروس ها و باکتری ها از بدن محافظت می کند؛ بنابراین‬ ‫با شناسایی این پروتئین و تولید انتی بادی‪ ،‬اگر زمانی‬ ‫‪1.MRNA‬‬ ‫خود ویروس وارد بدن شود‪ ،‬سیستم ایمنی بدن ان را‬ ‫شناسایی می کند و از بین می برد‪.‬‬ ‫در طول تاریخ‪ ،‬کشف داروها و از همه مهم تر واکسن ها‪،‬‬ ‫بزرگ ترین امید برای انسان ها بود ه است‪ .‬به همین دلیل‪،‬‬ ‫از اغاز همه گیری ویروس کووید‪ ،۱۹‬تالش برای کشف‬ ‫واکسن کرونا نیز موازی با دارودرمانی انجام شده است‪.‬‬ ‫ازمایش انتی بادی برای بررسی میزان ایمنی پس از تزریق‬ ‫واکسن کرونا و همچنین برای بررسی اثربخشی تزریق‬ ‫واکسن استفاده می شود‪ .‬افراد می توانند پس از تزریق‬ ‫واکسن کرونا ازمایش انتی بادی بدهند تا میزان تاثیرگذاری‬ ‫واکسن بر سیستم ایمنی بدنشان مشخص شود‪ .‬پس‬ ‫از دریافت واکسن کرونا‪ ،‬مدتی طول می کشد تا انتی بادی‬ ‫مورد نیاز در بدن تولید و فرد در برابر بیماری ایمن شود‪.‬‬ ‫با وجود این‪ ،‬افراد واکسینه شده همواره نگرانند که ایا‬ ‫واکسن به خوبی عمل کرده است یا خیر‪.‬‬ ‫زمان الزم برای تشکیل انتی بادی بعد از تزریق‬ ‫واکسن یا ابتال به بیماری‬ ‫بیشتر واکسن های تولیدشده برای کرونا باید در دو دز‬ ‫تزریق شوند تا بدن در برابر ویروس مدنظر ایمن شود‪.‬‬ ‫این دو دز با فاصلۀ زمانی مشخصی تزریق می شود تا‬ ‫بدن فرد حداکثر ایمنی الزم را به دست اورد‪ .‬با وجود‬ ‫اینکه دو دز واکسن کرونا سبب تولید انتی بادی در بدن‬ ‫می شود‪ ،‬بدن افراد چهارده روز پس از دریافت دز دوم‬ ‫واکسن‪ ،‬کامال ً ایمن می شود‪ .‬درصورتی که قبل از این‬ ‫‪77‬‬ صفحه 77 ‫باشگاه علمی‬ ‫دورۀ زمانی‪ ،‬میزان انتی بادی تولیدشده در بدن افزایش‬ ‫یابد‪ ،‬به این معناست که فرد تا حدودی در برابر بیماری‬ ‫ایمن شده است‪.‬‬ ‫معموال ً در بهترین حالت دو تا سه هفته بعد از تزریق‬ ‫در بدن‪ ،‬انتی بادی تشکیل می شود و حتی در صورتی‬ ‫هم که بیمار شویم‪ ،‬به طور طبیعی دو تا سه هفته طول‬ ‫می کشد تا بدن علیه ویروس انتی بادی تولید کند‪ .‬با‬ ‫تزریق واکسن‪ ،‬به صورت انی مصونیت ایجاد نمی شود و‬ ‫باید بازۀ زمانی دو تا سه هفته ای طی شود‪.‬‬ ‫از میزان تاثیر واکسن کرونا بر سیستم ایمنی بدن خود‬ ‫مطلع شوند‪.‬‬ ‫پزشکان به گروه های اسیب پذیر در برابر بیماری کرونا‬ ‫و افراد مسن توصیه کرده اند که پس از دریافت واکسن‬ ‫کرونا‪ ،‬ازمایش انتی بادی دهند تا میزان عملکرد واکسن‬ ‫بر بدنشان مشخص شود‪.‬‬ ‫اگر انتی بادی کافی در بدن تولید نشود‪ ،‬چه اتفاقی می افتد؟‬ ‫به نظر می رسد که انتی بادی بین ده تا هزار واحد بین المللی‬ ‫می تواند از افراد در برابر بیماری محافظت کند‪ .‬محققان‬ ‫معتقدند که تزریق واکسن میزان انتی بادی بدن را به بیش‬ ‫از ‪ ۳۰۰‬واحد افزایش می دهد‪.‬‬ ‫البته ایجاد ایمنی الزم در بدن فقط به افزایش عدد‬ ‫انتی بادی بستگی ندارد؛ برای مثال‪ ،‬ممکن است افراد‬ ‫به خوبی در برابر بیماری مدنظر ایمن شده باشند‪ ،‬اما‬ ‫مشکالت خاص موجود در بدن‪ ،‬مانع افزایش انتی بادی‬ ‫شده باشد‪.‬‬ ‫بررسی تیتر انتی بادی برای براورد میزان تاثیرگذاری‬ ‫واکسن بعد از تزریق‬ ‫میزان اهمیت و ضرورت تست انتی بادی بعد از‬ ‫تزریق واکسن‬ ‫‪78‬‬ ‫انتی بادی ها نوعی پروتئین هستند که سیستم ایمنی‬ ‫پس از الوده شدن بدن به عامل بیماری زا یا بعد از‬ ‫دریافت واکسن تولید می کند‪ .‬این پروتئین ها به‬ ‫سیستم ایمنی بدن افراد کمک می کنند تا به خوبی با‬ ‫عفونت ها مقابله کند؛ درنتیجه‪ ،‬از بدن افراد در برابر‬ ‫ابتالی مجدد به بیماری محافظت می کنند‪ .‬ازمایش‬ ‫انتی بادی کرونا‪ ،‬عفونت قبلی بدن و ایمنی نسبی‬ ‫به ویروس را نشان می دهد‪ ،‬اما نمی تواند عفونت‬ ‫به وجودامده به دلیل ویروس کرونا را تشخیص دهد‪،‬‬ ‫زیرا تولید انتی بادی در بدن ممکن است بین یک تا سه‬ ‫هفته طول بکشد‪.‬‬ ‫در این مدت حتی اگر بدن فرد به ویروس کرونا الوده‬ ‫شده باشد‪ ،‬احتمال دارد جواب تست انتی بادی او منفی‬ ‫شود‪ ،‬زیرا هنوز انتی بادی های ضدکرونا در بدنش تولید‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫انجام ازمایش انتی بادی پس از تزریق واکسن کووید‪،19‬‬ ‫یکی از راه های اصلی مقابله با این همه گیری و پیشگیری‬ ‫از شیوع گستردۀ ان است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬افراد زیادی در‬ ‫ش انتی بادی می دهند تا متوجه شوند ایا‬ ‫سراسر دنیا ازمای ‬ ‫به بیماری کرونا مبتال شده اند یا خیر‪.‬‬ ‫افرادی که واکسن کرونا را دریافت کرده اند‪ ،‬بیش از‬ ‫دیگران تمایل دارند ازمایش انتی بادی را انجام بدهند تا‬ ‫پس از دریافت واکسیناسیون‪ ،‬ازمایش انتی بادی پس‬ ‫از تزریق واکسن کرونا برای اندازه گیری پاسخ سیستم‬ ‫ایمنی بدن ایدۀ خوبی به نظر می رسد‪ ،‬اما انجام دادن‬ ‫این کار ضرورت چندانی ندارد‪.‬‬ ‫ممکن است پزشکان به برخی افراد توصیه کنند که‬ ‫قبل و بعد از واکسیناسیون‪ ،‬ازمایش انتی بادی را دهند‬ ‫که در این صورت‪ ،‬انجام این ازمایش ضرورت دارد‪.‬‬ ‫یکی از دالیلی که در حال حاضر‪ ،‬افراد ترجیح می دهند‬ ‫پس از دریافت واکسن کرونا تست انتی بادی بدهند‪،‬‬ ‫شیوع گستردۀ سویه های کروناست که جهش یافته اند‪.‬‬ ‫برخی متخصصان معتقدند که الزم نیست همۀ افراد‬ ‫پس از دریافت واکسن کرونا تست انتی بادی بدهند؛‬ ‫همچنین‪ ،‬سازمان بهداشت جهانی ازمایش انتی بادی‬ ‫کرونا بعد از واکسن را به افرادی توصیه می کند که عالئم‬ ‫بیماری دارند‪.‬‬ صفحه 78 ‫باشگاه علمی‬ ‫انتی بادی های خنثی کننده‬ ‫‪2‬‬ ‫این انتی بادی ها نقش مهمی در جلوگیری از انتشار‬ ‫ویروس دارند و برای محافظت در برابر عفونت ویروسی‬ ‫و ایجاد درمان های موثر ابزار مفیدی اند‪ .‬پروتئین ‪S1‬‬ ‫زیر واحد پروتئین ‪ S‬به ویژه (‪ N318-VS10(RBD‬مهم ترین‬ ‫هدف انتی بادی های خنثی کننده است‪ ،‬زیرا در مراحل‬ ‫ابتدایی بیماری نقش اساسی را بازی می کند و چندین‬ ‫مورد از انتی بادی های مونوکلونال علیه این انتی ژن‬ ‫می تواند به طور موثری گیرندۀ ‪ ACE2‬را مهار کند‪ .‬از انجا‬ ‫که این انتی بادی اپی توپ های مختلفی را شناسایی‬ ‫می کند‪ ،‬توانایی ان در اتصال به ویروس و خنثی کردن‬ ‫ ان ها متفاوت است‪ .‬انتی بادی های خنثی کننده در مقابل‬ ‫نواحی غالب ایمنی ویروس مانند انتی ژن پروتئین ‪S ،NP‬‬ ‫و ‪ M‬در جلوگیری از عفونت های ویروسی و در پاک سازی‬ ‫ویروس در مرحلۀ عفونت حاد یا کنترل روند بیماری در‬ ‫فاز مزمن نقش مهمی بازی می کنند‪.‬‬ ‫انتی بادی های خنثی کننده یا انتی بادی نویتروالیز عوامل‬ ‫اصلی محافظت در برابر عفونت در اینده اند و برای اولین بار‪،‬‬ ‫سنجش های مبتنی بر ویروس با توان باال برای کووید‪ ۱۹‬که‬ ‫به خوبی تایید شده اند‪ ،‬می توانند تیترهای انتی بادی های‬ ‫خنثی سازی را به طور دقیق در افراد تعیین کنند‪.‬‬ ‫ازمایش انتی بادی کرونا پس از تزریق واکسن‬ ‫(انتی بادی های نوترالیزان)‬ ‫ازمایش نوتروالیز نوعی ازمایش خون ساده است؛‬ ‫بنابراین انجام ان نسبتا ً سریع و اسان است‪ ،‬اما‬ ‫اطالعات بسیار ویژه ای ارائه می دهد که می تواند به‬ ‫تعیین پروتکل های ایمنی اینده کمک و دربارۀ مراحل‬ ‫بعدی برای ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و‬ ‫افراد واکسینه شده شفافیت ایجاد کند‪ .‬از این نظارت‬ ‫می توان برای درک بهتر سطح انتی بادی خنثی کننده برای‬ ‫محافظت استفاده و به ایجاد برنامه های دز تقویت کننده‬ ‫برای حفظ ایمنی ناشی از واکسن کمک کرد‪ .‬با توانایی‬ ‫اندازه گیری منظم تیتر انتی بادی نوتروالیز در افراد‬ ‫واکسینه شده‪ ،‬می توان درک کرد که چگونه سطح ریسک‬ ‫با گذشت زمان تغییر می کند‪.‬‬ ‫در مقالۀ بعدی دربارۀ اهمیت و میزان ضرورت تزریق‬ ‫دز بوستر واکسن صحبت خواهیم کرد‪.‬‬ ‫‪2. Neutralizing Antibodies‬‬ ‫‪79‬‬ صفحه 79 ‫جرعه ای دمنوش‬ ‫با طعم کتاب‬ ‫‪80‬‬ ‫نام اثر‪ :‬سمفونی کفش ها؛ خاطرات بنیان گذار شرکت نایک‬ ‫قطع کتاب‪ :‬رقعی‬ ‫(‪)Shoe Dog: A Memoir by the Creator of Nike‬‬ ‫قیمت فعلی در بازار‪ 85 :‬هزار تومان‬ ‫برگردان به پارسی‪ :‬علیرضا پارساییان‪ /‬نیلوفر خوش زبان‬ ‫قابلیت خرید اینترنتی‪ :‬دارد‬ ‫ناشر‪ :‬کتاب سده‬ ‫مدت زمان پیشنهاد برای مطالعه‪ :‬دو روز‬ ‫سال نشر به زبان اصلی‪2016 :‬‬ ‫موضوع‪ :‬خاطرات بنیان گذار شرکت نایک‪ /‬موفقیت در‬ ‫سال نشر به زبان پارسی‪1396 :‬‬ ‫کسب وکار‬ ‫تعداد صفحات‪492 :‬‬ صفحه 80 ‫جرعه ای دمنوش‬ ‫با طعم کتاب‬ ‫«اگر می خواهیم اینده من‪ ،‬شما و کره زمین‪،‬‬ ‫درخشان و خواستنی باشد‪ ،‬تمام کاری که باید‬ ‫انجام دهیم‪ ،‬کار و مطالعه است؛ مطالعه و کار تا جایی‬ ‫که می توانیم‪ ،‬خیلی زیاد! در واقع‪ ،‬باید استادهای‬ ‫جنگل زندگی باشیم‪».‬‬ ‫فیل نایت‬ ‫اگر شما هم صاحب کسب وکاری موفق یا در ارزوی‬ ‫داشتن ان باشید‪ ،‬بهتر خواهید دانست که طی کردن‬ ‫این مسیر‪ ،‬رسیدن به موفقیت و داشتن برند جهانی‪،‬‬ ‫مستلزم طی کردن چه راه ناهموار‪ ،‬طوالنی و سرشار از‬ ‫فرازوفرودهایی است‪ .‬این راه طوالنی را فقط کسانی طی‬ ‫خواهند کرد که امید و اشتیاق کافی دارند و با انگیزه ای‬ ‫راسخ راه رسیدن به این موفقیت را هموار می کنند‪.‬‬ ‫«فیل نایت» در کتاب «سمفونی کفش ها» از تمامی‬ ‫فرازوفرود های مسیر شکل گیری برند نایکی و همکاری اش‬ ‫با ورزشکاران‪ ،‬بازیگران هالیوود و افراد فعال در حوزه‬ ‫تبلیغات صحبت می کند‪ .‬این اثر معروف با نام های‬ ‫«کفش فروش پیر» و «کفش باز» نیز به فارسی ترجمه‬ ‫شده است‪ .‬بعد از اینکه بیل گیتس‪ ،‬که خود نیز یکی از‬ ‫کارافرینان موفق و مطرح عرصه فناوری دیجیتال است‪،‬‬ ‫در سال ‪ 2016‬کتاب سمفونی کفش ها را معرفی کرد‪،‬‬ ‫این کتاب به یکی از پرفروش ترین های نیویورک تایمز و‬ ‫سایت امازون تبدیل شد‪.‬‬ ‫«مهم نیست چه کاری انجام می دهیم؛ اگر تالشمان‬ ‫تمام عیار باشد‪ ،‬قلب مردم را ب ه دست خواهیم اورد‪».‬‬ ‫فیل نایت‬ ‫فیل در خانواده کوچک نسبتا ً مرفه ای در ایالت اورگان در‬ ‫غرب امریکا و کناره اقیانوس ارام بزرگ شد‪ .‬پدرش ویلیام‬ ‫نایت‪ ،‬ناشر مجله اورگان بود‪ .‬نایت بعد از تمام کردن‬ ‫دبیرستان‪ ،‬وارد دانشگاه اورگان شد و برای گرفتن مدرک‬ ‫کارشناسی ارشد بازرگانی به دانشگاه استنفورد رفت‪.‬‬ ‫بعد از اتمام تحصیالت دانشگاهی یک سال در ارتش‬ ‫امریکا خدمت کرد‪ .‬بعد از پایان خدمت در ارتش‪ ،‬زمانی‬ ‫که دوباره به زادگاهش بازگشت‪ ،‬زندگی دوباره در کنار‬ ‫خانواده‪ ،‬او را به یاد رویاهای کودکی اش و نقشه هایی‬ ‫انداخت که برای تحقق ان رویاها می کشید‪.‬‬ ‫رویای بزرگ ورزشکار شدن؛ فیل از کودکی عاشق ورزش‬ ‫یسبالیست شود‪ .‬او عاشق ورزش‬ ‫بود و قصد داشت ب ِ ْ‬ ‫کردن بود و یکی از رویاهای کودکی اش‪ ،‬تبدیل شدن‬ ‫به ورزشکاری حرفه ای و مدال اور بود‪ .‬او ابتدا به سمت‬ ‫یسبال کشیده شد‪ ،‬اما در سال اول دبیرستان‪،‬‬ ‫ورزش ب ِ ْ‬ ‫مربی خیلی راحت او را از تیم کنار گذاشت‪.‬‬ ‫فیل نایت درباره این موضوع می گوید‪« :‬این اولین‬ ‫اگاهی من از این بود که همه در دنیا مثل ما نیستند یا‬ ‫ما را نمی پذیرند‪».‬‬ ‫یسبال مدرسه جایی ندارد‪،‬‬ ‫ب‬ ‫تیم‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫فیل پذیرفت‬ ‫ِ ْ‬ ‫اما از رویای ورزشکار شدن دست نکشید‪ .‬این بار دویدن‬ ‫را انتخاب کرد؛ ورزشی که برای پذیرفته شدن در ان‪،‬‬ ‫نیازی نبود مربی او را انتخاب کند‪.‬‬ ‫فیل خیلی زود فهمید بزرگ ترین خواست هر دونده ای‬ ‫داشتن جفتی کفش راحت است‪ .‬همین شد که بعد از‬ ‫اتمام خدمت یک ساله در ارتش‪ ،‬طی سفر دور و درازش به‬ ‫ژاپن‪ ،‬هنگ کنگ‪ ،‬فیلیپین‪ ،‬تایلند‪ ،‬ویتنام‪ ،‬هند‪ ،‬هیمالیا‪،‬‬ ‫مصر‪ ،‬فلسطین‪ ،‬ترکیه‪ ،‬رم‪ ،‬ونیز‪ ،‬پاریس‪ ،‬مونیخ و چند جای‬ ‫دیگر‪ ،‬در تمام این مسیر پرازشگفتی و تازگی‪ ،‬به کفش ها و‬ ‫ادم های مختلفی که ان ها را می پوشیدند‪ ،‬فکر کرد‪.‬‬ ‫سفر او در لندن به پایان رسید و بعد از مدت ها به‬ ‫خانه بازگشت؛ این بار با برنامه ای برای تحقق ارزوی‬ ‫دیرینش‪ .‬فیل به کمک و شراکت بیل باورمن‪ ،‬توانست‬ ‫برای اولین بار شرکت «روبان ابی» را با نمایندگی فروش‬ ‫کفش های شرکت ژاپنی «انیتسوکا» تاسیس کند‪ ،‬اما‬ ‫شرکت انیتسوکا با تاخیر در ارسال کفش ها به امریکا‬ ‫و دادن نمایندگی به شرکت های دیگری در امریکا‪ ،‬فیل‬ ‫را به سمت تولید کفش برند روبان ابی هدایت کرد‪.‬‬ ‫فیل که فروش کفش ها را از فروشندگی در صندوق‬ ‫عقب ماشین اغاز کرده بود‪ ،‬به کمک بیل باورمن‪ ،‬جف‬ ‫جانسون و مدیر شرکت ژاپنی تیشو‪ ،‬توانست اولین‬ ‫محصول شرکت نایکی را تولید کند‪.‬‬ ‫در این مسیر‪ ،‬مسئله تامین نقدینگی برای شرکت‬ ‫تازه تاسیس روبان ابی از مهم ترین دغدغه های فیل بود‪.‬‬ ‫سرانجام فیل رمز موفقیت را یافت؛ تغییر رنگ کفش‬ ‫نایک و همرنگ شدن ان با لباس جین‪ ،‬نماد امریکایی‪،‬‬ ‫فروش شرکت را به طور معجزه اسایی افزایش داد‪ .‬این‬ ‫بار میزان فروش از تولید پیشی گرفته بود‪.‬‬ ‫فیل نایت به کمک بیل باورمن توانست شرکت نایک‬ ‫را تبدیل به یکی از بزرگ ترین رقبای برندهای معروفی‬ ‫چون ادیداس کند‪ .‬خواندن کتاب سمفونی کفش ها‬ ‫به همه صاحبان رویا که می خواهند کره زمین جایی‬ ‫درخشان و خواستنی باشد و برای تحقق این رویا از کار و‬ ‫مطالعه زیاد بهره می برند‪ ،‬توصیه می شود‪.‬‬ ‫‪81‬‬ صفحه 81 ‫فرم اشتراک‬ ‫اطالعات فرم اشتراک‬ ‫نام نام خانوادگی‪ ........................................................................... :‬نام شرکت‪....................................................................... :‬‬ ‫ادرس دقیق ‪ +‬کدپستی(برای شهرستان)‪:‬‬ ‫‪..................................................................................................................‬‬ ‫‪...................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫‪..................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫‪..................................................................................................................................................................................................‬‬ ‫شماره تلفن ثابت‪ .................................................................................. :‬همراه‪....................................................................... :‬‬ ‫ادرس ایمیل‪:‬‬ ‫‪...........................................................................................................................................................................‬‬ ‫نوع اشتراک انتخابی‬ ‫شش ماهه چاپی ‪ 360‬هزار تومان‬ ‫شش ماهه پی دی اف ‪ 210‬هزار تومان‬ ‫یک ساله چاپی ‪ 720‬هزار تومان‬ ‫یک ساله پی دی اف ‪ 420‬هزار تومان‬ ‫‪82‬‬ ‫دانشجویان (‪25‬درصدتخفیف) با اپلود کارت دانشجویی‬ ‫خواننده گرامی؛‬ ‫لطفا ً به جای ارسال پستی فرم اشتراک و به منظور جلوگیری از مصرف‬ ‫روزافزون کاغذ در کشور‪ ،‬تخریب جنگل ها‪ ،‬فرسایش خاک‪ ،‬الودگی هوا و‬ ‫هزاران اثر مخرب دیگر بر محیط زیست‪ ،‬تصویر فرم تکمیل شده را به ادرس‬ ‫ایمیل ‪ modernmed.mag@gmail.com‬ارسال کنید یا برای تسریع در ثبت‬ ‫اشتراک‪ QR CODE ،‬مقابل را اسکن و فرم اشتراک را به راحتی تکمیل فرمایید‪.‬‬ ‫همچنین مستدعی است برای دریافت نسخه چاپی تا پیش از‬ ‫پانزدهم هر ماه درخواست خود را به ایمیل مجله ارسال کنید‪.‬‬ ‫‪modernmed.mag@gmail.com‬‬ صفحه 82 ‫اراﺋـﻪ دﻫﻨـﺪه ﭘﯿﺸﺮﻓﺘـﻪ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﭘﺰﺷﮑـﯽ ﺑﺎ ﺧﺪﻣﺎﺗـﯽ ﻣﺘﻤﺎﯾـﺰ‬ Advance Advance medicaltechnologies technologies medical tomake makehealthcare healthcare to moreaccessible accessible more Better Better Healthcare Healthcare For All All For Mindray cisa ، vyaire ٢٤ ١٦ ٠٢١-٨٨٧٦١٨٨٥ www.Arayeh-medical.com صفحه 83 صفحه 84 صفحه 85 صفحه 86 ‫وﻧﺘﯿﻼﺗﻮر‬ ‫‪Puritan Bennett 980‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟﮑﺘﺮوﺷﻮک‬ ‫ﻣﺪل ‪LIFEPAK 20e‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﺎل ‪CPR‬‬ ‫ﻣﺪل ‪LUCAS 3‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ‬ ‫دﺳﺘﮕﺎه اﻟﮑﺘﺮوﺷﻮک‬ ‫ﻣﺪل ‪LIFEPAK 15‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ‬ ‫اﻟﮑﺘﺮوﺷﻮک اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ‬ ‫ﻣﺪل ‪LIFEPAK 1000‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﻤﭗ ﺳﺮﻧﮓ ﻣﺪل ‪SS730‬‬ ‫ﭘﻤﭗ ﺳﺮم ﻣﺪل ‪LF630‬‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ‬ ‫‪www.rahyanteb.com‬‬ ‫‪info@rahyanteb.com‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﯽ‪ :‬ﺳﻌﺎدت اﺑﺎد‪ ،‬ﺑﺮج روﯾﺎل‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪ ‪ ،8‬واﺣﺪ ‪807‬‬ ‫ﺗﻠﻔﻦ‪021 - 40880536 - 9 :‬‬ صفحه 87 صفحه 88 صفحه 89 صفحه 90 صفحه 91 صفحه 92 صفحه 93 صفحه 94 ‫شرکت سینا حمد اریا در نظر دارد در راستای ایفای تعهدات خود و به منظور کمک به نوسازی و زیباسازی مراکز‬ ‫درمانی محصوالت ممتاز خود را در قالب طرحهای زیر در اختیار مراکز درمانی قرار دهد‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫فروش با اقساط بلند مدت طرح تعویض با تخت مستهلک به دلخواه مشتری فروش با اوراق‬ ‫‪www.sinabed.com info@sinabed.com‬‬ ‫‪Tel: +98(41) 34 32 92 42 Fax: +98(41) 34 32 92 43‬‬ صفحه 95 23 صفحه 96