ماهنامه عتف (علوم،تحقیقات و فناوری) شماره 48

‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫با حکم وزیر علوم؛‬ ‫دکتر "مهدی بیات" به عنوان "مشاور وزیر علوم در‬ ‫امور هیات های امنا و ممیزه" منصوب شد‬ ‫وزیر علوم ‪:‬‬ ‫‪ 20‬میلیون تحصیل کرده دانشگاهی‪ ،‬بزرگ ترین سرمایه‬ ‫ارزشمندجامعهمی باشند‬ ‫‪2‬‬ ‫دکتر ملکی فر مطرح کرد؛‬ ‫شتابدهنده ها بازیگران اصلی اکوسیستم نواوری‬ ‫هستند‬ ‫‪44‬‬ ‫‪78‬‬ ‫با حکم وزیر علوم؛‬ ‫دکتر محمد سلیمانی‪ ،‬به عنوان "قائم مقام وزیر و رئیس مرکز‬ ‫هیئت های امنا و هیئت های ممیزه" منصوب شد‬ ‫رییسکنفرانسبین المللیبالکچین‪،‬‬ ‫سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش و پیامد های اموزشی‪:‬‬ ‫رمزارزها و اقتصاد جهانی‪ :‬فناوری منتظر ما نمی ماند‬ ‫رابطه افزایش هزینه های اموزشی و بازده تحصیلی‬ ‫‪66‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪14‬‬ ‫‪52‬‬ ‫◼ شمار ه ‪ ◼ 48‬شهریور ماه ‪ ◼ 1400‬محرم ‪ ◼ 1443‬سپتامبر ‪2021‬‬ ‫رییس جمهور در حکم انتصاب وزیر علوم اعالم کرد‪:‬‬ ‫با اعتماد دولت و مجلس محقق شد؛‬ ‫سکانداری علم و فناوری کشور به‬ ‫دکتر زلفی گل‬ ‫سپرده شد‬ ‫در تحقق اهداف دولت و حل مشکالت‬ ‫کشور مجدانه بکوشید‬ ‫رییس جمهور در حکم انتصاب دکتر‬ ‫محمدعلی زلفی گل اظهار امیدواری کرد با‬ ‫اتکال به خداوند متعال و اهتمام به عدالت‬ ‫محوری‪ ،‬روحیه انقالبی‪ ،‬مردم داری‪...،‬‬ ‫صفحه ‪2‬‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری‪:‬‬ ‫تحول صنعت با توسعه اب ژرف در سیستان و‬ ‫بلوچستان محقق می شود‬ ‫فناوری های نوین برای بهره برداری از‬ ‫منابع جدید ابی به کمک امد ؛‬ ‫صفحه ‪28‬‬ ‫دکتر وحدت مطرح کرد؛‬ ‫تامین نیازهای مالی شرکت های دانش بنیان در‬ ‫همه استان ها با خط اعتباری صندوق نواوری‬ ‫رییس صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫گفت‪ :‬طی نزدیک به سه سال اخیر بیش‬ ‫از ‪ 16‬هزار میلیارد تومان خدمات مالی‬ ‫(تسهیالت و ضمانت نامه) به ‪...‬‬ ‫صفحه ‪41‬‬ ‫دکتر رضا عامری‬ ‫دکتر شاوردی اعالم کرد‪:‬‬ ‫حمایت صندوق نواوری از حضور رشکت های دانش بنیان در‬ ‫‪ 163‬منایشگاه خارجی‬ ‫پانزدهمین رویداد "یکشنبه های صادراتی " صندوق نواوری و شکوفایی با موضوع "نشست‬ ‫انالین پذیرش هیات تجاری از کشور عمان" و به منظور ارائه مشاوره و مدیریت صادرات‬ ‫محصوالت دانش بنیان در محل صندوق نواوری برگزار شد‪.‬‬ ‫صفحه ‪43‬‬ ‫اﻣﺎﻳﺶ اموزش عایل‬ ‫امایش اموزش عالی‪ ،‬عبارتی است مختصر‪ ،‬برای "برنامه ریزی اموزش عالی کشور با رویکرد امایش سرزمین"‪ .‬در امایش سرزمین با سه فرایند رابطه انسان‪،‬‬ ‫فضا و فعالیت روبرو هستیم‪ .‬هدف امایش سرزمین بهره برداری بهینه از امکانات سرزمینی در راستای بهبود وضعیت مادی و معنوی در قلمرو جغرافیایی‬ ‫خاص است‪ .‬در این نوع برنامه ریزی مزیت های فضای طبیعی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی ساماندهی و نظام مند می شوند‪... .‬‬ ‫صفحه ‪14‬‬ ‫دکتر طهرانچی در بازدید ‪ ۴‬ساعته از دانشگاه ازاد اسالمی واحد اراک‪:‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬درگذشت‬ ‫همکار ستادی "خامن سحر‬ ‫هسراب زاده" را تسلیت گفت‬ ‫صفحه ‪12‬‬ ‫گزارش‬ ‫گزارش‬ ‫ده ها رسای نواوری متناسب اب موضوعات تخصیص در استان ها بزودی‬ ‫راه اندازی یم شود‬ ‫دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه ازاد اسالمی در سفر یک روزه به استان مرکزی‪ ،‬دو سرای نواوری "سالمت کار" و "بازیافت و پسماند " و مراکز‬ ‫تحقیقاتی دانشگاه ازاد اسالمی واحد اراک را افتتاح کرد‪.‬‬ ‫صفحه ‪63‬‬ صفحه 1 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫■‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪2‬‬ ‫رییس جمهور در حکم انتصاب وزیر عتف اعالم کرد‪:‬‬ ‫در تحقق اهداف دولت و حل مشکالت کشور مجدانه بکوشید‬ ‫رییسجمهوردرحکمانتصابدکترمحمدعلیزلفیگل‬ ‫اظهار امیدواری کرد با اتکال به خداوند متعال و اهتمام به‬ ‫عدالت محوری‪ ،‬روحیه انقالبی‪ ،‬مردم داری‪ ،‬پاکدستی‪،‬‬ ‫فسادستیزی‪ ،‬قانون مداری‪ ،‬مفاد عهدنامه مدیران‬ ‫دولت مردمی و تعامل با هیات وزیران در تحقق اهداف‬ ‫دولت و حل مشکالت کشور مجدانه بکوشید‪.‬‬ ‫به گزارش نشریه عتف به نقل از ایرنا‪ ،‬ایت اهلل سید‬ ‫ابراهیم رییسی در این حکم بیان کرده است‪ :‬با استناد به‬ ‫اصول هشتاد و هفتم و یکصد و سی و سوم قانون اساسی‬ ‫جمهوری اسالمی ایران و با عنایت به رای اعتماد مورخ ‪3‬‬ ‫شهریور ماه ‪ 1۴00‬مجلس شورای اسالمی جنابعالی را به‬ ‫سمت وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری منصوب می نمایم‬ ‫تا با به کارگیری همه استعدادها و توانمندی های خویش‬ ‫و استفاده از مدیران شایسته و مجرب‪ ،‬در پیشبرد برنامه‬ ‫دولت و اولویت ها و ماموریت های ابالغی اقدام نماید‪.‬‬ ‫تفصیل ماموریت ها و انتظارات از ان وزارتخانه به پیوست‬ ‫این حکم ابالغ می شود‪.‬‬ ‫توفیقات انجانب در انجام وظائف محوله‪ ،‬خدمت رسانی‬ ‫به مردم‪ ،‬تحقق ارمان های نظام اسالمی و به ویژه‬ ‫بیانیه گام دوم انقالب اسالمی را از درگاه خداوند متعال‬ ‫خواستارم‪.‬‬ ‫سوم شهریورماه؛ ‪ 18‬وزیر پیشنهادی دولت سیزدهم‬ ‫از جمله دکتر محمدعلی زلفی گل به عنوان وزیر علوم‪،‬‬ ‫تحقیقات و فناوری‪ ،‬رای اعتماد را از نمایندگان مجلس‬ ‫شورای اسالمی گرفتند‪.‬‬ ‫رای اعتماد نمایندگان مجلس به دکتر زلفی گل برای تصدی وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫نماینــدگان مجلــس شــورای اســامی بــا انتخــاب‬ ‫دکتــر محمدعلــی زلفــی گل بــه عنــوان وزیــر علوم‪،‬‬ ‫تحقیقــات و فنــاوری موافقــت کردنــد‪.‬‬ ‫به گزارش خبرنگار پارلمانی ایرنا‪ ،‬نمایندگان مجلس‬ ‫شورای اسالمی با ‪ 210‬رای موافق‪ ۵۶ ،‬رای مخالف و ‪19‬‬ ‫رای ممتنع با تصدی وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری از‬ ‫سوی دکتر محمد علی زلفی گل موافقت کردند‪.‬‬ ‫زلفی گل متولد سال ‪ 13۴۵‬روستای صالح اباد از حومه‬ ‫شهرستان اشتیان استان مرکزی و دانش اموخته دکتری‬ ‫شیمی الی از دانشگاه شیراز و عضو هیات علمی دانشگاه‬ ‫بوعلی سینای همدان است‪.‬‬ ‫قائم مقام معاون اول رییس جمهوری در بنیاد نخبگان‬ ‫در دولت نهم‪ ،‬عضو کمیسیون مشورتی نخبگان و‬ ‫استعدادهای درخشان شورای عالی انقالب فرهنگی‪،‬‬ ‫معاون اموزشی دانشکده علوم پایه‪ ،‬ریاست و معاونت‬ ‫پژوهشی و فناوری دانشگاه بوعلی سینا همدان‪ ،‬دبیر و‬ ‫نایب رییس انجمن شیمی ایران (به صورت انتخابی به‬ ‫مدت چهارده سال که اکنون ادامه دارد) از جمله سوابق‬ ‫مدیریتی و اجرایی وی در مراکز علمی‪ ،‬دانشگاهی و‬ ‫تحقیقاتی کشور است‪.‬‬ ‫دریافت نشان درجه ‪ 2‬پژوهش‪ ،‬رتبه اول جشنواره‬ ‫بین المللی خوارزمی‪ ،‬انتخاب به عنوان استاد نمونه و‬ ‫پژوهشگر برتر کشوری‪ ،‬کسب رتبه شیمیدان برجسته‪،‬‬ ‫دانشمند یک درصد ای‪.‬اس‪.‬ای‪ ،‬برنده جایزه عالمه‬ ‫طباطبایی(ره) بنیاد ملی نخبگان‪ ،‬انتخاب به عنوان‬ ‫دانشمند برگزیده کشورهای اسالمی و تالیف کتب و‬ ‫مقاالت متعدد علمی و پژوهشی بین المللی از جمله‬ ‫موفقیت های علمی وی است‪ .‬نامبرده مقاالت متعدد در‬ ‫زمینه سیاستگذاری علم‪ ،‬فناوری و فرهنگی منتشر نموده ‬ ‫است‪ .‬کتاب "دانش برای دانایی " وی برگرفته از مقاالت‬ ‫نامبرده در این زمینه می باشد‪.‬‬ ‫تشکر وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری از رسانه ها و نمایندگان مجلس‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری با صدور پیامی از رسانه ها‬ ‫و نمایندگان مجلس شورای اسالمی تشکر کرد‪.‬‬ ‫به گزارش نشریه عتف به نقل از خبرنگار دانشگاه و اموزش‬ ‫ایرنا‪ ،‬متن پیام محمدعلی زلفی گل که چهارشنبه شب یک‬ ‫نسخه از ان در اختیار ایرنا قرار گرفت به شرح زیر است‪:‬‬ ‫بسمه تعالی‬ ‫من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق‬ ‫دوستان‪ ،‬همکاران و یاران عزیز و گرامی‬ ‫با سالم و دعای خیر‬ ‫احتراما به استحضار می رساند که به عنوان سربازی علمی‬ ‫نظام مقدس جمهوری اسالمی و مقام عظمای والیت‬ ‫مفتخرم که پس از روزها تالش همه جانبه و خستگی‬ ‫ناپذیر مجلس شورای اسالمی‪ ،‬اصحاب گرانقدر رسانه‪،‬‬ ‫کارشناسان و جمیع صاحب نظران برای بررسی سوابق‪،‬‬ ‫نظرات‪ ،‬اهداف و برنامه های وزرای پیشنهادی‪ ،‬با رای‬ ‫اعتماد ارزشمند نمایندگان محترم و معزز مجلس شورای‬ ‫اسالمی امانت سنگین مسئولیت وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫فناوری بر دوش این خادم همه مردم عزیز و گرامی ایران‬ ‫عزیز قرار گرفت‪.‬‬ ‫بدینوسیله بر خود واجب می دانم که در ابتدا از همه‬ ‫نمایندگان محترم مجلس شورای اسالمی اعم از موافقین و‬ ‫مخالفین که در این ایام با صبر و حوصله تمام تالش خود را‬ ‫برای بررسی صالحیت وزرای پیشنهادی و با هدف کمک به‬ ‫دولت به کار بسته اند‪ ،‬صمیمانه تشکر کنم‪ .‬همچنین خود را‬ ‫قدردان تمام عزیزانی می دانم که به طرق مختلف نظرات و‬ ‫انتقادات خود را در اختیار بنده گذاشته اند‪.‬‬ ‫در پایان دست تمام دانشمندان‪ ،‬اندیشمندان‪ ،‬صاحبان‬ ‫نظر و اصحاب رسانه را به گرمی می فشارم و از خداوند‬ ‫متعال می خواهم که نظرات خود را به ما ارزانی دارند تا‬ ‫■‬ ‫با حکم وزیر علوم؛‬ ‫به کمک هم مسیر پیشرفت و اعتالی نظام مقدس اسالمی‬ ‫و کشور عزیزمان ایران را بپیماییم‪ .‬همچنین امیدوارم که‬ ‫ان شاءاهلل در فرصت های اتی سعادت دیدار همه عزیزان‬ ‫نصیب این خدمتگذار جامعه دانشگاهی و علمی کشور‬ ‫گردد‪ .‬امیدوارم که کل جامعه فرهیخته دانشگاهی قدر‬ ‫بینند و شاد و سالمت باشند‪.‬‬ ‫به گزارش ایرنا‪ ،‬محمدعلی زلفی گل بعد چهارشنبه سوم‬ ‫شهریورماه ‪ 1400‬با کسب ‪ 210‬رای از نمایندگان خانه‬ ‫ملت‪ ،‬به عنوان وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری دولت‬ ‫سیزدهم انتخاب شد‪.‬‬ ‫■‬ ‫دکتر "مهدی بیات" به عنوان "مشاور وزیر علوم در امور هیات های امنا و ممیزه" منصوب شد‬ ‫دکتر محمد علی زلفی گل‪ ،‬وزیر علوم تحقیقات و‬ ‫فناوری با صدور حکمی‪ ،‬دکتر "مهدی بیات" را به‬ ‫عنوان "مشاور وزیر علوم در امور هیات های امنا و‬ ‫هیات های ممیزه" منصوب کرد‪.‬‬ ‫به گزارش نشریه عتف به نقل از اداره کل روابط عمومی‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬در متن حکم انتصاب دکتر بیات امده است؛‬ ‫جناب اقای دکتر مهدی بیات‬ ‫سالم علیکم‬ ‫نظر به مراتب تعهد‪ ،‬دانش و تجارب ارزنده جناب عالی‪،‬‬ ‫به موجب این حکم به سمت "مشاور وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فناوری در امور هیئت های امنا و هیئت های ممیزه"‬ ‫منصوب می شوید‪.‬‬ ‫الزم است ضمن هماهنگی با اینجانب و رئیس مرکز‬ ‫هیئت های امنا در تمشیت و پیشبرد امور و کمک به‬ ‫دستیابی به اهداف‪ ،‬سیاست ها و برنامه های ان مرکز‪،‬‬ ‫هماهنگی و همکاری بایسته مبذول نمایید‪.‬‬ ‫امید است با توکل به خداوند سبحان و تالش های جنابعالی‬ ‫و همکاران محترم ان مرکز‪ ،‬اهداف و سیاست های این‬ ‫وزارت در زمین راهبری دانشگاه ها و موسسات اموزش‬ ‫عالی‪ ،‬پژوهشی و فناوری بر پایه قوانین و سیاست های‬ ‫دولت محترم و در چارچوب برنامه های ارائه شده اینجانب‬ ‫به مجلس شورای اسالمی تحقق یابد‪.‬‬ ‫توفیق جناب عالی را در خدمت به نظام مقدس جمهوری‬ ‫اسالمی ایران از خداوند متعال خواستارم‪.‬‬ ‫محمدعلی زلفی گل‬ ‫وزیر علوم تحقیقات و فناوری‬ ‫شایان ذکر است؛ دکتر مهدی بیات‪ ،‬متولد سال ‪1361‬‬ ‫دانش اموخته رشته شیمی است که سوابقی چون‬ ‫مدیریت فرهنگی دانشگاه بوعلی سینا‪ ،‬مسئول دفتر‬ ‫ارتباط با صنعت و جامعه دانشگاه بوعلی سینا‪ ،‬مدیر‬ ‫پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا‪ ،‬دبیر شبکه ملی جامعه‬ ‫و دانشگاه استان همدان‪ ،‬سرپرستی مرکز رشد دانشگاه‬ ‫بوعلی سینا‪ ،‬دبیر هیات نظارت بر موسسات پژوهشی‬ ‫استان همدان‪ ،‬مدیر مسئول نشریه پژوهش های شیمی‬ ‫را در کارنامه کاری خود دارد‪.‬‬ ‫وی همچنین افتخارات ذیل را کسب کرده است؛‬ ‫• پژوهشگر جوان برتر کشوری در رشته شیمی معرفی‬ ‫شده توسط فرهنگستان علوم جمهوری اسالمی ایران در‬ ‫سال ‪97‬‬ ‫• رتبه دوم جشنواره جوان خوارزمی در پژوهش های‬ ‫بنیادی سال ‪91‬‬ ‫• دانشجوی نمونه کشوری سال ‪86‬‬ ‫• جایزه علمی بنیاد ملی نخبگان در سطح دو برای‬ ‫تحصیل در دوره دکتری سال ‪87‬‬ ‫• کسب اعتبار پژوهشی دکتر کاظمی اشتیانی ویژه‬ ‫استادیاران جوان از بنیاد ملی نخبگان سال ‪91‬‬ ‫• نفر اول پژوهشگر علوم پایه در بخش جوان در دومین‬ ‫همایش فرهیختگان غرب کشور (جشنواره پروفسور‬ ‫شمسی پور)‬ صفحه 2 ‫‪3‬‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫اعتماد دولت و مجلس به‬ ‫دکتر زلفی گل‬ ‫برای وزارت عتف‬ صفحه 3 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪4‬‬ ‫برنامه پیشنهادی جهت تصدی وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫فناوری محمد علی زلفی گل‬ ‫برای ارائه به مجلس شورای اسالمی‬ ‫مـــردادمـــــاه‪1۴00‬‬ ‫بسم اهلل الرحمن الرحیم‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫صیل َع َلیه‪.‬‬ ‫صال بِهِ َو َمن لَم یَجِ د ُه‬ ‫جد ُه‬ ‫ِلم ُس‬ ‫لطان َمن َو َ‬ ‫ٌ‬ ‫لع ُ‬ ‫دانش‪ ،‬سلطنت و قدرت است‪ ،‬هر که ان را بیابد با ان یورش برد و پیروز شود‪ ،‬و هر که ان را نیابد بر او‬ ‫یورش برند و مغلوب گردد‪.‬‬ ‫ ‪.319‬‬ ‫ص‬ ‫ج‪،20‬‬ ‫الحدید‪،‬‬ ‫ابی‬ ‫ابن‬ ‫البالغه‪،‬‬ ‫ج‬ ‫‏‬ ‫نه‬ ‫ح‬ ‫‏‬ ‫شر‬ ‫امام علی(علیه السالم)‪،‬‬ ‫و امروز مسلمان یکسان باشد‪ ،‬وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫مقدمه‬ ‫ارمان یک جامعه‪ ،‬بزرگترین سرمایه ان جامعه است‪.‬‬ ‫دانشگاه ارمانی باید تمدن ساز باشد و توسعه دانایی را‬ ‫محقق کند‪ .‬به همین دلیل امروزه‪ ،‬تالش در جهت تحقق‬ ‫دانشگاه دانا‪ ،‬حکمت‪-‬بنیان و جامعه محور‪ ،‬به یک مطالبه‬ ‫عمومی و همگانی تبدیل شده است‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬فعالیت‬ ‫در محیط دانشگاه که نقطه تمرکز تهاجم بی رحمانه ی فکری‬ ‫دشمنان اسالم و قران از یک سو و محل تالقی اندیشه های‬ ‫گوناگون از سوی دیگر است‪ ،‬کاری ظریف‏‪ ،‬دقیق‪ ،‬پرالتهاب‬ ‫و در عین حال لذت بخش است‪.‬‬ ‫با وقوع انقالب اسالمی ایران‪ ،‬فصل نوینی در حیات و‬ ‫جوشش اموزش عالی ایران اغاز شد‪ .‬در این دوران نظام‬ ‫مقدس جمهوری اسالمی با تقویت زیرساخت های اموزشی‬ ‫و ظرفیت سازی مناسب‪ ،‬زمینه ساز جذب حداکثری‬ ‫جوانان مستعد را در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی‬ ‫فراهم اورد تا به این طریق بتواند نیروهای متخصص را در‬ ‫زمینه های مورد نیاز کشور تامین کند‪.‬‬ ‫در اغاز دهه دوم انقالب بتدریج رشته ها و گرایش های‬ ‫متعدد تحصیالت تکمیلی در دانشگاه های کشور ایجاد‬ ‫شد‪ .‬گسترش دوره های تحصیالت تکمیلی به رشد تولید‬ ‫علمی کشور‪ ،‬که در واقع تمرینی برای تولید علم بود؛ منجر‬ ‫شد‪ .‬در اواخر دهه دوم انقالب زمزمه های لزوم مشارکت‬ ‫کشور در تولید علم جهانی و گسترش مرزهای دانش اغاز‬ ‫شد‪ .‬بدین ترتیب موضوع اموزش و پژوهش به ارامی در‬ ‫بین عموم مردم نیز جای خود را باز کرد و به یک پروژه ملی‬ ‫تبدیل شد‪ ،‬که امروز نتیجه این فرهنگ سازی را در هر‬ ‫گوشه این کشور با پیشرفت های شگرف علمی و فناوری‬ ‫ایران اسالمی شاهد هستیم که بیان این پیشرفت ها در‬ ‫این برنامه ضروری نیست و تنها به کسب رتبه اول علمی‬ ‫در منطقه اشاره می شود‪.‬‬ ‫باید اذعان کرد که تالش‪ ،‬هماهنگی و انسجام ملی صرفا‬ ‫مستلزم وجود شرایط حاد‪ ،‬نظیر جنگ و رویارویی با بالیا‬ ‫نیست و اگر نگوییم عرصه زندگی همواره یک عرصه نبرد‬ ‫همه جانبه است‪ ،‬بی تردید عرصه رقابت و سبقت جویی ها‬ ‫است‪ .‬انان که در تغییر اوضاع زندگی و سرنوشت خویش و‬ ‫بهبود ان تالش کنند‪ ،‬مطابق سنت الهی نیز پیشرو خواهند‬ ‫بود‪ .‬همان گونه که در قران مجید به عنوان سنتی الهی امده‬ ‫تى ُیغَ ِّیروا ما ب َِانفُ ِسهِ م"‪.‬‬ ‫وم َح ّ‬ ‫است‪" :‬ا َِّن ال َّل َه ال ُیغَ ِّی ُر ما بِقَ ٍ‬ ‫اگر هشت سال دفاع مقدس یک اهتمام ملی به وجود اورده‬ ‫بود‪ ،‬زمانی که مبنا بر زندگی در یک سطح ملی است‪ ،‬این‬ ‫هماهنگی و انسجام به نحو مقتضی باید تداوم یابد‪ .‬امروز‬ ‫این مساله به لحاظ گرایش عمده رقابت های جهانی به‬ ‫عرصه های علمی کشیده شده و برنامه ریزی خاص خود را‬ ‫طلب کند و بیانات مقام معظم رهبری (حفظ اهلل) در حوزه‬ ‫علمی‪ ،‬تدوین سند چشم انداز بیست ساله‪ ،‬سیاست های‬ ‫کلی علم و فناوری‪ ،‬نقشه جامع علمی کشور‪ ،‬سند دانشگاه‬ ‫اسالمی و اسناد علوم مختلف کشور نیز بر این واقعیت صحه‬ ‫می گذارد‪ .‬بنابراین سیاست گذاری علم و فناوری نیز به سبد‬ ‫سیاستی حکومت ها اضافه شده و دیپلماسی علم و فناوری‬ ‫عرصه جدیدی را در دنیای سیاست به خود اختصاص داده‬ ‫است‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬برنامه ریزی های دقیق علمی در این‬ ‫زمینه ضرورت دارد‪ .‬از طریق پیشرفت های علمی و فنی‬ ‫قدرت نرم هر کشوری از جمله جمهوری اسالمی ایران‬ ‫همگام با قدرت سخت به دلیل افزایش جاذبه در نزد مردم‬ ‫کشورمان و جوامع دیگر افزایش می یابد و در داخل کشور‬ ‫منجر به افزایش سرمایه اجتماعی و مقبولیت حاکمیت‬ ‫نظام شده و در خارج از کشور نیز منجر به افزایش نفوذ‬ ‫فرهنگ اسالمی‪ ،‬تاثیرگذاری و در نهایت صدور انقالب‬ ‫اسالمی و نهایتا مصونیت جامعه در مقابل جنگ نرم دشمن‬ ‫می شود‪ .‬به همین دلیل دنیای سلطه و استکبار در پی‬ ‫حذف فیزیکی دانشمندان اثرگذار جمهوری اسالمی است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد‪ ،‬فرایند تحول در جهان هم از دانشگاه ها‬ ‫شروع شده و هم به دانشگاه ها ختم می‪-‬شود‪ .‬دانشگاه ها‬ ‫در یک سو با تولید دانش و اطالعات‪ ،‬امکان تولید فناوری‪،‬‬ ‫تجهیزات و امکانات جدید و در نهایت اسایش و ارامش‬ ‫جامعه را بوجود می اورند و محصوالت متنوع تولیدی جهان‬ ‫نتیجه عملی فرایند تولید دانش و تجهیزات ان ها است‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر با تغییر فضای فرهنگ و اقتصاد اجتماعی و‬ ‫ایجاد تحوالت بعدی که در اثر افزایش ذخیره دانش بشر‬ ‫صورت می گیرد‪ ،‬مجددا" این دانشگاه ها هستند که تغییرات‬ ‫بوجود امده را به عنوان سوال اساسی مورد نقد‪ ،‬بررسی و‬ ‫دست مایه تولید دانش و فناوری جدید می نمایند‪.‬‬ ‫جمهوری اسالمی ایران در افق ارمانی و چشم انداز بیست‬ ‫ساله خود‪ ،‬برخورداری از دانش پیشرفته‪ ،‬توانا در تولید علم‬ ‫و فناوری و احراز جایگاه نخست اقتصادی‪ ،‬علمی و فناوری‬ ‫در سطح منطقه و کشورهای همسایه را هدف گذاری کرده‬ ‫است‪ .‬خداوند بزرگ را شاکریم که از سال ‪ 1390‬رتبه اول‬ ‫علمی منطقه مورد نظر سند چشم انداز تحقق یافته است‪.‬‬ ‫این واقعیت بدین معنی است که جامعه دانشگاهی کشور به‬ ‫خوبی در این عرصه فعالیت کرده اند که به رسم ادب به انها‬ ‫دست مریزاد گفته و تالش انان را می ستاییم‪.‬‬ ‫تحقق اهداف سند چشم انداز در ابعاد علمی‪ ،‬پژوهشی‬ ‫و فناوری مستلزم یک عزم ملی‪ ،‬روحیه انقالبی و جهاد‬ ‫علمی است‪ .‬فرمان جنبش تولید علم و نهضت نرم افزاری‬ ‫که توسط مقام معظم رهبری صادر شده است و نیز تاکید‬ ‫ایشان بر داشتن نقشه جامع علمی کشور‪ ،‬از یک سو مبین‬ ‫تاکید و درخواست مشارکت از دانشگاه ها‪ ،‬دانشمندان‪،‬‬ ‫صاحب نظران و محققان کشور در راستای تحرک علمی‬ ‫است و از سویی دیگر تایید این نکته است که کشتی علم‪،‬‬ ‫پژوهش و فناوری کشور‪ ،‬علیرغم برخورداری از هدایت‬ ‫گران نخبه و ناخدایان کار ازموده بدون داشتن نقشه و‬ ‫سیاست علمی و فناوری مناسب به موقع و سالم به مقصد‬ ‫نخواهد رسید‪ .‬به عبارت بهتر وقتی نگرش های موجود‬ ‫در توسعه دانایی محور را مورد توجه قرار می دهیم‪ ،‬باید‬ ‫برای هر یک از مولفه های توسعه‪ ،‬پیشرفت و ارتقاء دانایی‬ ‫جامعه‪ ،‬زیر ساخت‪ ،‬گزینه و هزینه مناسبی تخصیص داده‬ ‫تا با سرعت مورد انتظار در جهت دلخواه به پیش رود‪.‬‬ ‫رویکرد اهداف‪ ،‬برنامه ها و نوع عملکرد تعیین کننده نتایج‬ ‫حاصل است‪ .‬فراتر از نتیجه توسعه ای هر برنامه‪ ،‬نقشه و‬ ‫اسناد فرادستی مصوب نظام یعنی‪ :‬ارتقاء شاخص های‬ ‫امنیت‪ ،‬سالمت‪ ،‬قدرت و اقتصاد نباید از تاثیرات فرهنگی‬ ‫ان ها و مدل توسعه انتخاب شده غافل شد‪ .‬باید قبل از‬ ‫تصویب هر قانون‪ ،‬مصوبه‪ ،‬ایین نامه‪ ،‬اجرای هر پروژه‬ ‫عمرانی و یا هر دستوری‪ ،‬تاثیرات فرهنگی ان را پیش‪-‬‬ ‫بینی کرده و با علم به ان‪ ،‬هر گونه اقدامی را انجام داد‪ .‬زیرا‬ ‫فرهنگ قوه ای است که جامعه را به کمال‬ ‫می رساند‪ .‬بنابراین برای سرمایه گذاری جاودان و‬ ‫مادام العمر باید فرهنگ سالم ایجاد کرد و چه نهاد‪ ،‬سازمان‬ ‫و وزارتخانه ای شایسته تر از وزارتخانه های متولی اموزش‬ ‫و پژوهش از جمله وزارت علوم تحقیقات و فناوری است‪.‬‬ ‫بنابراین در مهندسی فرهنگی نظام مقدس جمهوری‬ ‫اسالمی‪ ،‬کارکرد فرهنگی‪ -‬تربیتی دانشگاه ها‪ ،‬بخش غیر‬ ‫قابل تفکیک وظایف وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫است‪ ،‬اگر چه در نام این وزارت نشانی از فرهنگ نباشد‪.‬‬ ‫اگر دانشگاه ها‪ ،‬موسسات اموزشی‪ ،‬مراکز پژوهشی و‬ ‫پارک های علم و فناوری کشور به ماموریت بنیادی خود‪،‬‬ ‫یعنی پژوهش‪ ،‬اموزش‪ ،‬نواوری و فناوری‪ ،‬خدمات‬ ‫اجتماعی و فرهنگی و در نتیجه‪ ،‬تربیت شهروندان عالم‪،‬‬ ‫عاقل‪ ،‬دین باور‪ ،‬قانون مدار و دانا توجه کنند‪ ،‬نقش انها در‬ ‫حل معضالت اجتماعی‪ ،‬نواوری های فناورانه و در نهایت‬ ‫پیشرفت و بهبود زندگی مردم بسیار چشمگیر تر از گذشته‬ ‫خواهد بود و دانشگاه های تمدن ساز به وجود خواهند امد‬ ‫که بستر نرم افزاری و‬ ‫سخت افزاری الزم برای تحقق تمدن نوین اسالمی بر اساس‬ ‫الگوی اسالمی‪-‬ایرانی پیشرفت مد نظر جمهوری اسالمی را‬ ‫مهیا خواهد کرد‪ .‬باید توجه داشت همان گونه که نباید دیروز‬ ‫و فناوری باید به گونه ای سیاست گذاری‪ ،‬برنامه ریزی‪،‬‬ ‫اجرا‪ ،‬هدایت‪ ،‬حمایت و نظارت کند که نسل های اینده را‬ ‫اثربخش تر از گذشته به جامعه تحویل دهد‪.‬‬ ‫در نهایت‪ ،‬با در دست بودن سیاست ها و راهبردهای کالن‬ ‫در اسناد باال دستی فوق الذکر‪ ،‬و همچنین اینده نگری و‬ ‫بهره گیری از نظرات نخبگان‪ ،‬اهم محورها و برنامه های‬ ‫اینجانب در تحقق اسناد باالدستی و به ویژه سند دانشگاه‬ ‫اسالمی در راستای تحقق اهداف و برنامه های اعالمی‬ ‫رئیس جمهور محترم‪ ،‬حضرت حجت االسالم و المسلمین‬ ‫دکتر ابراهیم رئیسی در نشست های مختلف با استادان و‬ ‫دانشجویان‪ ،‬از جمله نشست دانشگاه تهران در ‪ 19‬خرداد‬ ‫‪ 1400‬تنظیم شده است‪ ،‬که فرمودند‪:‬‬ ‫"پایه تحول باید علم و فناوری باشد و دانشگاه باید در متن‬ ‫تحوالت باشد و یکی از اشکاالت فعلی در حاشیه بودن‬ ‫دانشگاه است که دولت من این نگاه را تغییر می دهد"‬ ‫یقینا نگاه مثبت و راهبردی ریاست محترم جمهوری به‬ ‫نظام علمی کشور‪ ،‬از جمله توجه ویژه به نقش و جایگاه‬ ‫محوری دانشگاه ها در حل مسائل کشور و تحقق توسعه‬ ‫جامع االطراف‪ ،‬پشتوانه عظیمی برای تحقق اهداف و‬ ‫برنامه های علمی ذیل است‪.‬‬ ‫بخشی از اهداف توسعه هدفمند اموزش عالی‬ ‫‪ -1‬متناسب سازی توسعه اموزش عالی و اصالح‬ ‫سیاست های پذیرش دانشجو متناسب با نیازهای جامعه‬ ‫در مقیاس استانی‪ ،‬منطقه ای‪ ،‬ملی و بین المللی بر اساس‬ ‫امایش سرزمین‪ ،‬یعنی ایجاد توازن بین مناطق مختلف‬ ‫کشور‪ ،‬جمعیت‪ ،‬فضا و فعالیت های اموزش عالی‪.‬‬ ‫‪ – 2‬ماموریت گرایی در ایجاد‪ ،‬توسعه و یا تجمیع موسسات‪،‬‬ ‫رشته ها‪ ،‬مقاطع و زیرنظام های اموزش عالی و اصالح‬ ‫وضعیت موجود اموزش عالی‪.‬‬ ‫‪ - 3‬بازنگری در برنامه های اموزشی (بروزرسانی‪ ،‬بازنگری‪،‬‬ ‫کاربردی کردن‪ ،‬توسعه میان رشته ای ها) با توجه به نیاز های‬ ‫بومی‪ ،‬ملی‪ ،‬منطقه ای و بین المللی‪.‬‬ ‫‪ - 4‬تبیین و بازنگری و تفکیک ماموریت های زیرنظام های‬ ‫اموزشی و دانشگاه ها‪ ،‬متناسب با توانمندی و اهداف کالن‬ ‫اموزش عالی و تقسیم کار ملی در مناطق کشور‪.‬‬ ‫‪-5‬نهادینهکردنکیفیتدرنظاماموزشعالی(ساختارسازی‪،‬‬ ‫تدوین شاخص ها و استانداردها‪ ،‬اعتبارسنجی‪ ،‬درجه بندی‬ ‫و رتبه بندی) متناسب با نیازهای حال و اینده کشور‪.‬‬ ‫‪ - 6‬تعیین جایگاه و نقش اموزش عالی فراملی (ایجاد دوره‬ ‫مشترک بین المللی‪ ،‬ایجاد شعب دانشگاه های داخل در‬ ‫خارج و پذیرش دانشجوی خارجی) برای دانشگاههای‬ ‫مناطق مختلف خصوصا دانشگاههای مناطق مرزی‪.‬‬ ‫‪-7‬حمایت از توانمندسازی مشارکت فعال و تاثیرگذار بخش‬ ‫غیردولتی در توسعه اموزش عالی با رعایت استانداردهای‬ ‫اموزشی‪-‬پژوهشی و کیفیت در مناطق مختلف کشور‪.‬‬ ‫‪ - 8‬تقویت و توسعه دوره های مهارتی اموزش عالی در‬ ‫مناطق مختلف کشور متناسب با مزیت های ان مناطق‪.‬‬ ‫‪ – 9‬کارامدسازی و توانمندسازی دانش اموختگان در‬ ‫راستای کارافرینی و ورود به بازارکار و رفع نیاز های بومی و‬ ‫ملی (موضوع بند‪ 8-5‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ - 10‬حمایت از تولید علم و فناوری بومی در تمام حوزه ها‪،‬‬ ‫به ویژه در حوزه علوم انسانی و‬ ‫زمینه سازی برای ورود نخبگان در رشته های علوم انسانی‪.‬‬ ‫‪ - 11‬ارتقاء همزمان شاخص های کمی و کیفی اموزش عالی‪.‬‬ ‫‪ – 12‬توجه ویژه به جذب‪ ،‬نگهداری و دانش افزایی و‬ ‫توانمند سازی اعضای هیات علمی در راستای ایفای‬ ‫نقش موثر در جامعه (موضوع بند ‪ 3-1‬نظام مدیریتی سند‬ ‫دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ - 13‬اصالح ساختار مدیریتی و تصمیم گیری نظام اموزش‬ ‫عالی در راستای مشارکت جمعی در اموزش عالی‪( ،‬استقرار‬ ‫مدیریت توزیع شده به جای مدیریت از باال به پایین) و تمرکز‬ ‫زدایی و ایجاد پویایی اموزش عالی و افزایش اختیارات در‬ ‫زمینه های برنامه ریزی اموزشی‪ ،‬توسعه رشته ها‪ ،‬تدوین‬ ‫برنامه های درسی‪ ،‬توسعه اموزش عالی‪ ،‬ارزیابی و نظارت‬ ‫و افزایش اختیارات در مناطق و‬ ‫پهنه بندی های امایشی‪ ،‬همراه با نظارت و ارزیابی نظام مند‬ ‫از انها‪.‬‬ ‫‪-14‬توجه خاص به حفظ و نهادینه کردن ارزش های‬ ‫اسالمی در محیط های دانشگاهی و توجه به بافت فرهنگی‪-‬‬ ‫اجتماعی مناطق در توسعه اموزش عالی‪ ،‬با بهره گیری از‬ ‫امکانات رسانه ای و فضای مجازی‪.‬‬ ‫اسناد باالدستی‬ ‫■ سیاست های کلی علم و فناوری ابالغی مقام معظم‬ ‫رهبری‬ ‫• بیانات و رهنمودهای مقام معظم رهبری در حوزه علم‬ ‫و فناوری‬ ‫• سند چشم انداز جمهوری اسالمی ابران در افق ‪1۴0۴‬‬ ‫• سیاست های کلی برنامه ششم توسعه اقتصادی‪،‬‬ ‫اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسالمی ایران‬ ‫• سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی‬ ‫• بیانیه گام دوم رهبر معظم انقالب ‪1398‬‬ ‫■ قوانین مصوب مجلس شورای اسالمی‬ ‫• قانونبرنامهپنجسالهششمتوسعهجمهوریاسالمیایران‬ ‫• قانون اهداف‪ ،‬وظایف وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫تشکیالت وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫• قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان و‬ ‫تجاری سازی نواوری ها و اختراعات ‬ ‫• قوانین برنامه های توسعه پنج ساله شامل‪ :‬قوانین پنجم‬ ‫و ششم توسعه ج‪.‬ا‪.‬ا‪،.‬‬ ‫• قانون تشکیل وزارت عتف (مصوب سال ‪)1383‬‬ ‫■ مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی‬ ‫• سند نقشه جامع علمی کشور‬ ‫• سند دانشگاه اسالمی‬ ‫• سند تحول راهبردی علم و فناوری کشور‬ ‫• سند امایش اموزش عالی (مصوب وزارت عتف‪)1391‬‬ ‫اهم برنامه های فرابخشی پیشنهادی وزیر علوم‪،‬‬ ‫تحقیقات و فناوری دولت سیزدهم‬ ‫‪ -1‬تخصیص اعتبارات دانشگاهی بر اساس سرانه‪ ،‬نرخ‬ ‫محلی و بهره وری‬ ‫از انجایی که بر اساس برنامه پنجم توسعه "به منظور زمینه‬ ‫سازی برای تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهد‪،‬‬ ‫دانش مدار‪ ،‬خالق و کارافرین‪ ،‬منطبق با نیازهای نهضت‬ ‫نرم افزاری‪ ،‬با هدف توسعه کمی و کیفی دولت مجاز است‪:‬‬ ‫هزینه سرانه تربیت نیروی انسانی متخصص مورد تقاضای‬ ‫کشور بر اساس هزینه های اموزشی و خدمات پژوهشی‪،‬‬ ‫تحقیقاتی و فناوری مورد حمایت را در چهارچوب‬ ‫بودجه ریزی و فناوری دولتی محاسبه و به طور ساالنه‬ ‫تامین کند" لذا بر اساس طرح بودجه ریزی عملیاتی با لحاظ‬ ‫سرانه‪ ،‬نرخ محلی و بهره وری اعتبارات دانشگاه ها و مراکز‬ ‫اموزشی تعیین و به تصویب مجلس شورای اسالمی خواهد‬ ‫رسید‪ .‬این طرح باعث رقابت علمی و فناوری سازنده و‬ ‫چابکی سیستم مدیریتی موسسات اموزش عالی شده و‬ ‫از استخدام نیرو و هزینه های غیرضرور‪ ،‬ممانعت می کند‪.‬‬ ‫‪ -2‬تفریغ و هدفمند کردن بودجه در ابعاد ملی‬ ‫استقالل موسسات اموزش عالی با حضور هیات های امناء‪،‬‬ ‫برای ماموریت گرا شدن و رقابت علمی در سطح منطقه ای‪،‬‬ ‫ملی و فراملی موسسات اموزش عالی یک ضرورت‬ ‫است‪ ،‬اما شکل گیری شخصیت متوازن علمی‪ ،‬فناوری‪،‬‬ ‫اجتماعی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی انها نیاز به چاچوب های‬ ‫منعطف هدایتگر دارد‪ .‬زیرا در صورت نبود این چارچوب‬ ‫ممکن است سالیق مدیریتی‪ ،‬برای تحقق بعضی از اهداف‬ ‫اصلی هزینه نکند‪ .‬در نتیجه با توزیع بودجه در ردیف های‬ ‫اصلی قانون بودجه موسسات اموزش عالی و‬ ‫به ویژه مستقل کردن بودجه پژوهشی و فناوری بستر تحقق‬ ‫دانشگاه جامعه محور ایجاد خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ -3‬مدیریت هزینه دانشگاه ها‪ ،‬موسسات اموزشی‪،‬‬ ‫⏪‬ صفحه 4 ‫‪5‬‬ ‫⏪‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫مراکز پژوهشی و پارک های علم و فناوری‬ ‫هدف از این بخش‪ ،‬برنامه ریزی عملیاتی برای اعتبارات‬ ‫مازاد بر پرداخت هزینه های اجتناب ناپذیر در دانشگاه ها‪،‬‬ ‫موسسات اموزشی‪ ،‬مراکز پژوهشی و پارک های علم و‬ ‫فناوری کشور است‪ .‬این طرح عالوه بر نقش اموزش‬ ‫مدیران‪ ،‬موجب افزایش بهره وری‪ ،‬شاخص مداری و دوری‬ ‫جستن از سلیقه در هزینه کرد منابع خواهد شد‪ .‬اساس‬ ‫این طرح‪ ،‬توجه به تفریغ بودجه‪ ،‬قوانین جاری و اولویت ها‬ ‫است‪ .‬در یک جامعه فرهیخته و شاداب دانشگاهی‬ ‫تصمیمی که از پشتوانه منطقی و علمی برخوردار نباشد‬ ‫نه تنها پذیرفته نیست‪ ،‬بلکه جایگاه مدیریت دانشگاهی را‬ ‫تضعیف می کند‪ .‬بنابراین توزیع عادالنه امکانات و اعتبارات‬ ‫بر اساس شاخص های علمی‪ ،‬مشروع و مقبول پیش نیاز‬ ‫توسعه و پیشرفت است‪ .‬هیات امناء دانشگاه ها در این‬ ‫بخش نقش پر رنگی خواهند داشت‪.‬‬ ‫‪ -4‬تقویت و توسعه پایگاه استنادی علوم جهان اسالم‬ ‫(‪ )ISC‬و موسسه پژوهش و برنامه ریزی اموزش عالی‬ ‫در دنیای پر رمز و راز کنونی‪ ،‬یکی از منابع مهم پیشرفت‪،‬‬ ‫دانایی است‪ .‬استفاده از این منبع نه تنها از مقدار ان‬ ‫نمی کاهد‪ ،‬بلکه موجب افزایش میزان و مقدار ان نیز‬ ‫می شود‪ .‬برای دستیابی به پیشرفت دانش بنیان و استفاده‬ ‫از منبع دانایی برای رسیدن به پیشرفت‪ ،‬اطالع داشتن و‬ ‫اگاهی از امار دقیق در عرصه های مختلف انسانی‪ ،‬معنوی‪،‬‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬علمی و فناوری‬ ‫اجتناب ناپذیر است‪ .‬برنامه ریزی برای پیشرفت بدون لحاظ‬ ‫امار دقیق از حوزه مورد نظر‪ ،‬جامعه هدف و شاخص های‬ ‫ذیربط عقیم و ناکارامد جلوه خواهد نمود‪ .‬واقعیت این است‬ ‫که کشور ما در زمینه امار قوی عمل نکرده است و مرکز امار‬ ‫کشور برای همه عرصه ها و برای برنامه ریزی پیشرفت‪ ،‬امار‬ ‫کامل و الزم را در اختیار ندارد‪ .‬برای مهندسی امار کشور نیز‬ ‫برنامه های کوتاه مدت‪ ،‬میان مدت و بلند مدت نداشته ایم‪.‬‬ ‫خوشبختانه در عرصه علمی پایگاه استنادی علمی جهان‬ ‫اسالم (‪ )ISC‬تاسیس شده که در حال حاضر در بخش های‬ ‫محدود و خاصی برنامه داشته و فعال است‪ .‬نهادها و‬ ‫سازمان های مختلف به فراخور نیاز خویش مرکز اماری‬ ‫تخصصی دارند که اغلب غیرحرفه ای عمل می کنند‪ .‬به‬ ‫عنوان نمونه‪ ،‬موسسه پژوهش و برنامه ریزی اموزش عالی‬ ‫با تکمیل داده های اماری خود می تواند برای اموزش‬ ‫به صورت هدفمند برنامه ریزی کند‪ .‬مثال تعداد دانش‬ ‫اموخته های رشته های مختلف در هر سال و یا در کل به‬ ‫تفکیک زن و مرد‪ ،‬استانی‪ ،‬شهرستانی‪ ،‬سنی‪ ،‬بیکار و‬ ‫شاغل برای تنظیم میزان پذیرش دانشجو برای ان رشته و‬ ‫یا تاسیس ان رشته برای اینده یک ضرورت است‪.‬‬ ‫در عرصه های مختلف از جمله اقتصادی و فرهنگی‬ ‫وضعیت اماری بسیار نامطلوب و غیر شفاف است‪ .‬لذا‬ ‫برای برنامه ریزی صحیح‪ ،‬عالوه بر نیازسنجی‪ ،‬وظیفه‬ ‫نیازافرینی اماری نیز در هر بخش یک ضرورت است‪.‬‬ ‫امروزه کشورهای پیشرفته جهت برنامه ریزی علمی و قابل‬ ‫اعتماد برای مدیریت واردات و صادرات‪ ،‬امار الزم در مورد‬ ‫دیگر کشورهای هدف و مورد نظر دنیا را نیز خود طراحی‪،‬‬ ‫تغذیه و مدیریت می کنند‪ .‬یعنی یک کشور پیشرفته بر‬ ‫اساس امار نیازها و سالیق دیگر کشورهای طرف تعامل‬ ‫خویش‪ ،‬صنعت‪ ،‬محصول و خدمات تاسیس می کند‪ .‬این‬ ‫در حالی است که در کشور ما‪ ،‬به نحو مطلوب از پتانسیل‬ ‫امار استفاده نشده است‪.‬‬ ‫این واقعیت‪ ،‬تقویت و گسترش افزایش ظرفیت اماری و‬ ‫نمایه سازی اماری پایگاه استنادی علوم جهان اسالم را‬ ‫به عنوان استخر دانش و اطالعات اماری علمی کشور برای‬ ‫نمایه سازی نیازها‪ ،‬بانک ایده‪ ،‬طرح ها و کتب را ضروری‬ ‫می نماید‪ .‬در حقیقت با توسعه این بخش از موازی کاری‬ ‫و کارهای تکراری جلوگیری کرده و دسترسی اسان به‬ ‫اطالعات علمی‪ ،‬نظارت بر تولید علم و فناوری‪ ،‬هدفمند‬ ‫کردن تحقیقات و ‪ ..‬را مقدور می سازد‪ .‬این دو نهاد کلیدی‬ ‫در رتبه بندی هدفمند و اثر بخش موسسات اموزش عالی‬ ‫می توانند هم افزا عمل نمایند‪.‬‬ ‫‪ -5‬همسو سازی منافع فردی با منافع ملی با تقویت‬ ‫هیات امناء دانشگاه ها و معاونت حقوقی و امور مجلس‬ ‫از انجایی که قانون‪ ،‬مجوز مدیریت و استفاده از منابع‬ ‫اعم از مادی و معنوی را صادر می‪-‬کند و اجرای قوانین‪،‬‬ ‫شاخص های علم‪ ،‬فناوری‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬اقتصاد‪ ،‬سیاست‪،‬‬ ‫امنیت‪ ،‬قدرت‪ ،‬ثروت‪ ،‬سالمت و معنویت را ارتقاء یا تنزل‬ ‫می دهد‪ ،‬باید برای طراحی‪ ،‬تصویب‪ ،‬اجرا و نظارت بر ان‪،‬‬ ‫اهمیت فوق العاده قائل شد‪ .‬هرگونه هزینه وقت و سرمایه‬ ‫عالمانه برای قانون‪ ،‬در واقع سرمایه گذاری برای پیشرفت‬ ‫و تعالی جامعه است‪ .‬باید این واقعیت را پذیرفت که‬ ‫کنترل و هدایت جامعه به سمت پیشرفت و تعالی از طریق‬ ‫کنترل های بیرونی یعنی قوانین و نظارت بر حسن اجرای‬ ‫انها مقدور و میسور است‪ .‬اگر چه نقش کنترل های درونی‬ ‫یعنی دین‪ ،‬وجدان و اخالق را نباید در سالمت معنوی‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫فردی و اجتماعی جامعه نادیده گرفت‪.‬‬ ‫بدیهی است که دستیابی به پیشرفت عدالت محور صرف ًا با‬ ‫اجرای قوانین حاصل می شود و به عبارت بهتر پیشرفت‪،‬‬ ‫نتیجه و خروجی اجرای قوانین پیشرفته و عالمانه است‪.‬‬ ‫بنابراین در راستای طراحی الگوی اسالمی‪-‬ایرانی‬ ‫پیشرفت‪ ،‬ضروری است یکی از موثرترین مولفه ها قانون‬ ‫باشد‪ .‬لذا معاونت حقوقی و امور مجلس و هیات امناء‬ ‫مرکزی و هیات امناء دانشگاه ها‪ ،‬موسسات‪ ،‬مراکز اموزشی‬ ‫و پارک های علم و فناوری وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫به منزله ی اتاق فکر‪ ،‬پاالیش‪ ،‬اسیب شناسی‪ ،‬نیازسنجی‪،‬‬ ‫نیازافرینی و ارزیابی قوانین در راستای رسیدن به توسعه‬ ‫جامع اعم از انسانی‪ ،‬معنوی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬علمی‪ ،‬فنی و‬ ‫تکنولوژیکی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬سیاسی باشند‪ .‬این قوانین‬ ‫می تواند توسط مجلس شورای عالی انقالب فرهنگی‪،‬‬ ‫شورای اسالمی‪ ،‬هیات وزیران و وزارتخانه های مختلف‪،‬‬ ‫طراحی‪ ،‬تصویب و اجرا گردد‪ .‬ضمن ًا ارزیابی قوانین کالن‬ ‫موجود و تاثیر انها در پیشرفت نیز در‬ ‫گرو داشتن هیات های امناء و معاونت حقوقی و امور مجلس‬ ‫قوی است‪ .‬برای طراحی قوانین پیشرفت و توسعه‪ ،‬مطالعه‬ ‫تطبیقینیزیکضرورتاست‪.‬بدیهیاستکهکارکردایندو‬ ‫معاونت اگرچه متفاوت است ولی هدف ان ها مشترک است و‬ ‫با اشتراک مساعی ان ها می توان از طریق قانون به پیشرفت‬ ‫رسید و نقش سلیقه را کاهش داد‪ .‬برای موفقیت این برنامه‬ ‫نیاز به سیستم نمایه سازی قوانین و مصوبات در وزارت‬ ‫متبوع وجود دارد‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬یکی از ارزوهای دیرینه‬ ‫تمامی مسئوالن کشور ارتباط صنعت و دانشگاه است‪ .‬اگر‬ ‫تا کنون این هدف محقق نشده است‪ ،‬یکی از مهمترین‬ ‫دالیل ان‪ ،‬فقدان قوانین کارامد و الزم االجرا است‪ .‬قانون‬ ‫مناسب‪ ،‬عالمانه‪ ،‬واقع گرایانه و الزم االجرا بزرگ راهی‬ ‫است که جامعه را با سرعت مطمئن و یا سرعت ممکن‪ ،‬به‬ ‫هدف می رساند‪ .‬سرعت مطمئن و ممکن بستگی به مجری‬ ‫قانون و شرایط و بستر اجرا دارد‪ .‬در حقیقت مدیریت نیز‬ ‫در سرعت دستیابی به پیشرفت و بهره وری متاثر از قانون‬ ‫است‪ .‬بهره وری در علم مدیریت‪ ،‬برای استفاده از منابع‬ ‫مختلف اعم از مادی و انسانی بکار می رود‪ ،‬در صورتیکه‬ ‫میزان بهره وری از قانون و ابداع فرمول و شیوه نامه محاسبه‬ ‫ان می تواند منشاء خدمات ارزنده ای برای کشور شود‪ .‬این‬ ‫ادعا بدین معنی است که نتیجه اجرای قانون باید هدف‬ ‫قانون گذار را براورده سازد‪ .‬اینکه یک قانون با چه سرعت‬ ‫و هزینه ای به اجرا در می اید‪ ،‬به مدیریت و مجری قانون نیز‬ ‫بستگی دارد‪ ،‬که قانون گذار باید کف سرعت و سقف هزینه را‬ ‫نیز در قانون ببیند تا سرعت مطمئن حداکثر باشد‪ .‬نکات‬ ‫فوق حکایت از این واقعیت دارد که در کشور ما به خوبی از‬ ‫پتانسیل قانون برای دستیابی به پیشرفت استفاده نشده‬ ‫است‪ .‬دالیل عدم استفاده مطلوب از پتانسیل قانون بماند‬ ‫دستیابی به پیشرفت در کشور متعدد است و پرداختن به‬ ‫ان در این مجال نمی گنجد‪ .‬این واقعیت ها‪ ،‬تاسیس پایگاه‬ ‫نمایه سازی قوانین و مصوبات را در وزارت عتف ضروری‬ ‫می نماید‪ .‬روش تحقیق در عرصه علمی به ما اموخته است‬ ‫که برای تصویب قوانین و مصوبات جدید‪ ،‬دستیابی به‬ ‫قوانین و مصوبات گذشته و شرایط زمانی و مکانی تصویب‬ ‫و پیشینه انها اجتناب ناپذیر است‪ .‬از جمله مشکالت‬ ‫موجود در وزارت عتف عدم وحدت رویه در پرداخت حقوق‬ ‫و مزایای پرسنل اعم از هیات علمی و غیر هیات علمی است‬ ‫که موجبات تفرقه و از هم گسیختگی دانشگاه ها شده است‪.‬‬ ‫اگرچه رقابت سالم علمی در بین دانشگاه ها اصل است و هر‬ ‫کس به میزان استعداد و کارش باید دریافتی داشته باشد‪،‬‬ ‫ولی پرداخت از بیت المال به افراد با وظیفه و کار یکسان در‬ ‫اثر عدم مدیریت این دو بخش صورت می پذیرد‪.‬‬ ‫‪ -6‬ایجاد سیستم انگیزشی و سنجشی مستمر علمی‬ ‫با توجه به اینکه ارتقاء مرتبه های یک عضو هیات علمی در‬ ‫نیمه اول خدمت او اتفاق می افتد‪ ،‬وجود سیستم انگیزشی‬ ‫و سنجشی دائمی برای تالش پیوسته پرسنل هیات علمی‬ ‫ضرورت دارد‪ .‬در این رابطه از تجربیات موفق ملی (مطالعه‬ ‫تطبیقی) و فراملی در هیات های امناء موسسات اموزش‬ ‫عالی استفاده خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ -7‬استفاده از ظرفیت شورای عالی علوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫فناوری (شورای عتف) برای ارتباط دانشگاه و صنعت‬ ‫در سال ‪ 1383‬تشکیل شورای عتف با هدف ایجاد‬ ‫هماهنگی و یکپارچگی در سیاست گذاری کالن اجرایی‬ ‫در حوزه علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری پیش بینی شده است‪.‬‬ ‫از ظرفیت این شورا برای تثبیت جایگاه مرجعیت‪ ،‬تجمیع‬ ‫و شناسایی اولویت های تحقیقاتی کشور و تقسیم کار ملی‬ ‫بین موسسات اموزش عالی توانمند پژوهشی با توجه‬ ‫به مزیت های نسبی انها استفاده خواهد شد‪ .‬همچنین‬ ‫از ظرفیت اجرایی این شورا برای تعامل سازنده و ایجاد‬ ‫هم افزایی در تعیین و اجرای ماموریت های موسسات‬ ‫با استفاده از تخصیص منابع مشترک با معاونت علمی و‬ ‫نهادهای هم هدف استفاده خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ -8‬هدفمند کردن تحقیقات و هدایت بخشی از پایان‬ ‫نامه های دانشجویان تحصیالت تکمیلی در زمینه‬ ‫تحقیقاتکاربردی‬ ‫در این طرح برای اعضاء هیات علمی با لحاظ رتبه علمی‬ ‫ایشان‪ ،‬ظرفیت ویژه کاربردی برای پذیرش دانشجوی‬ ‫کارشناسی ارشد و دکتری (با پایان نامه و رساله دکتری‬ ‫کاربردی) در نظر گرفته می شود‪ .‬برای هر عضو هیات علمی‬ ‫در هر دانشگاه با دو کد رشته کاربردی و بنیادی دانشجو‬ ‫پذیرفته خواهد شد‪ .‬اعضاء هیات علمی غالب رشته ها‬ ‫حداقل می توانند از ظرفیت ویژه کاربردی استفاده کنند‪.‬‬ ‫شیوه نامه پذیرش‪ ،‬انتخاب عنوان پایان نامه و رساله‪،‬‬ ‫داوری و ادامه تحصیل دانشجویان با کد پایان نامه و رساله‬ ‫کاربردی تهیه خواهد شد‪ .‬اجرای نظام پیشنهادات ملی‬ ‫و اجرای ان توسط پایگاه استنادی جهان اسالم صورت‬ ‫خواهد پذیرفت‪ .‬شیوه نامه پیشنهادی موجود بازنگری‪،‬‬ ‫تکمیل‪ ،‬تصویب‪ ،‬اجرا و نظارت خواهد شد (موضوع بند‬ ‫‪ 3-3‬نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -9‬تکمیل و اجرای طرح امایش اموزش عالی و تفکیک‬ ‫وظایف دانشگاه های دولتی‪ ،‬غیردولتی و عدم مجوز‬ ‫ورود به ماموریت های یکدیگر‬ ‫با توجه به اینکه اموزش عالی رشد شگرف کمی نموده‬ ‫است (اگرچه کتمان رشد کیفی نیز بی انصافی است) امروزه‬ ‫خانواده ها‪ ،‬نگران ادامه تحصیل فرزندانشان نیستند‪ .‬رقابت‬ ‫بر سر ورود به دانشگاه های برتر است‪ .‬بنابر این‪ ،‬تنوع بخشی‬ ‫به رشته ها در هر استان جهت پاسخ دادن به سالیق مختلف‬ ‫داوطلبان‪ ،‬ادامه تحصیل و هماهنگی با مزیت های نسبی‬ ‫و منطقه ای با اجرای طرح امایش اموزش عالی مقدور و‬ ‫میسور است‪ .‬تاسیس پردیس های بین الملل در بهترین‬ ‫دانشگاه های کشور جهت درامد زایی‪ ،‬به نوعی مبارزه با‬ ‫دانشگاه های غیردولتی است‪ .‬چنانچه تخصیص اعتبارات‬ ‫دانشگاهی بر اساس سرانه دانشجویی شود و طرح امایش‬ ‫اموزش عالی به اجرا دراید‪ ،‬شاهد چنین اقداماتی نخواهیم‬ ‫بود‪ .‬دانشگاه های دولتی با بودجه عمومی و بیت المال بر‬ ‫اساس نیاز کشور نیروی متخصص تربیت کنند و دانشگاه‬ ‫های غیر دولتی با هزینه شخصی و بر اساس عالقه افراد و‬ ‫عرضه و تقاضا خدمات اموزشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬علمی و فنی ارائه‬ ‫نمایند‪ .‬دانشگاه‪-‬های دولتی مهم کشور نیز برای درامدزایی‬ ‫روش های درست و علمی را جایگزین کنند‪.‬‬ ‫‪ -10‬بازنگری و تقویت کارگروه گسترش اموزش عالی‬ ‫استانی‬ ‫جهت اجرای موفق طرح امایش اموزش عالی و توجه به‬ ‫مزیت های نسبی و منطقه ای‪ ،‬از ظرفیت کارگروه گسترش‬ ‫اموزش عالی استانی (مصوب ‪ )1399/12/1‬استفاده خواهد‬ ‫گرفت‪ .‬از جمله اهداف این طرح ممانعت از ایجاد رشته های‬ ‫تکراری و موازی است‪ ،‬تا بتوان توزیع متوازن و متنوعی از‬ ‫رشته ها را در یک استان ایجاد کرد‪ .‬از این طریق می توان‬ ‫به سالیق مختلف جهت ادامه تحصیل در استان پاسخ داد‪.‬‬ ‫البته امکان رقابت در رشته ها برای دانشگ اه های دولتی‬ ‫و غیر دولتی لحاظ خواهد شد‪ .‬این کارگروه از تعطیلی‬ ‫رشته ها در دانشگاه های استان به دلیل تعداد زیاد رشته‬ ‫یکسان جلوگیری می کند‪ .‬شورای گسترش اموزش عالی‬ ‫وزارت متبوع صرفا تقاضاهایی را مورد بررسی قرار خواهد‬ ‫داد که مجوز کارگروه استانی را داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ -11‬بازنگری و تقویت شورای راهبردی اموزش عالی‬ ‫استان‬ ‫این شورا به ریاست استاندار و دبیری رئیس دانشگاه مادر‬ ‫حداقل ماهیانه یکبار تشکیل واعضائ ان روسای همه‬ ‫دانشگاه های استان اعم از دانشگاه های وزارتخانه های‬ ‫علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری و بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش‬ ‫پزشکی‪ ،‬دانشگاه های ازاد‪ ،‬فرهنگیان و‪ ...‬بوده و مسایل‬ ‫مختلف اموزش عالی را بررسی و موجب همراهی مدیریت‬ ‫ارشد استان با اموزش عالی می شود‪.‬‬ ‫‪ -12‬تدوین و بازنگری برنامه راهبردی دانشگاه براساس‬ ‫برنامه تحولی دولت جدید‬ ‫از انجایی که داشتن هدف‪ ،‬چشم انداز و برنامه راهبردی‬ ‫جهت افزایش بهره وری و سرعت رسیدن به توسعه یک‬ ‫ضرورت است‪ .‬بنابراین دانشگاه ها موظف خواهند بود سند‬ ‫چشم انداز و راهبردی خود را تهیه‪ ،‬بازنگری و ارائه نموده تا‬ ‫بتوانند بر اساس شاخص های ارزیابی طراحی شده میزان‬ ‫تحقق اهداف خویش را ارزیابی کنند‪.‬‬ ‫‪ -13‬تقویت ارتباط حوزه و دانشگاه و تالش در جهت‬ ‫تحقق دانشگاه اسالمی‬ ‫برای تحقق واقعی ارتباط ناگسستنی بین حوزه و دانشگاه‬ ‫در راستای دستیابی به دانشگاه اسالمی نقاط قوت هریک‬ ‫مشخص شده و به دیگری تسری داده شود‪ .‬همچنین‬ ‫با بسترسازی مناسب زمینه فعالیت دانشمندان و دانش‬ ‫پژوهان هر یک در دیگری مهیا شود‪ .‬بسترهایی از جمله‬ ‫ایجاد و برگزاری دوره ها و رشته های مشترک و تعریف‬ ‫پروژه های مشترک مجالت و کتب مشترک و غیره مقدور و‬ ‫میسور است‪ .‬ایجاد زمینه تعامل و تفاهم و احترام متقابل‬ ‫میان اصحاب حوزه و دانشگاه و هماهنگی الزم جهت‬ ‫دستیابی به الگوی اسالمی‪-‬ایرانی پیشرفت در حوزه های‬ ‫علم‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬معنویت و اقتصاد از راه های دیگری برای‬ ‫تقویت همبستگی میان حوزه و دانشگاه محسوب می شود‬ ‫(موضوع بند ‪ 1-5‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -14‬تالش در جهت تسویه مطالبات دانشگاهیان و‬ ‫طرف های قرارداد با دانشگاه ها‪ ،‬موسسات‪ ،‬مراکز‬ ‫اموزشی‪ ،‬پژوهشی و پارک های علم و فناوری‪ ،‬وزارت‬ ‫علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫در حال حاضر دانشگاه ها‪ ،‬موسسات‪ ،‬مراکز اموزشی‪،‬‬ ‫پژوهشی و پارک های علم و فناوری وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فناوری دارای کسری بودجه شدید هستند و دانشگاهیان‬ ‫مطالبات زیادی از دانشگاه دارند‪ .‬بدهکاری به طرف های‬ ‫قراردادها مدیریت در دانشگاه ها را چالش زا و طاقت فرسا‬ ‫نموده است‪ .‬با حمایت دولت محترم و مجلس شورای‬ ‫اسالمی نه تنها باید تمامی مطالبات پرداخت شود‪ ،‬بلکه با‬ ‫تزریق بودجه بستر الزم برای مدیریت دوره مهم پساکرونا‬ ‫فراهم گردد‪ .‬تهیه ملزومات اموزشی و پژوهشی اجتناب‬ ‫ناپذیر است‪ .‬در صورت عدم پرداخت مطالبات و تامین‬ ‫اعتبار برای تعمیر و تجهیز سال تحصیلی جدید همراه با‬ ‫چالشهای صنفی خواهد بود‪.‬‬ ‫‪ -15‬برنامه ریزی جهت جلوگیری از مهاجرت ژن ها‬ ‫مهاجرت ژنهای هوشمند به عنوان یک نظریه جدید توسط‬ ‫اینجانب ارائه شده است‪ .‬بر اساس این نظریه نه تنها‬ ‫نخبگان کشور به ثروت ملی می باشند از دست می روند‪،‬‬ ‫بلکه پس از گذشت قرن ها از نظر ژنتیکی کشورهای نخبه‬ ‫پذیر (مقصد) به جوامع نخبه تبدیل خواهند شد و درصد‬ ‫ژن های هوشمند انها به شکل گسترده ای افزایش می یابد‪.‬‬ ‫لذا در زمینه تولید علم‪ ،‬فن و تکنولوژی همچنان پیشتاز‬ ‫خواهند بود‪ .‬در نتیجه کشورهای نخبه گریز (مبدا) روز به‬ ‫روز فقیرتر شده و به دلیل همین فقر‪ ،‬وابسته تر می شوند‬ ‫و تعادل جهانی با شدت بیشتری به هم می خورد‪ .‬بنابراین‬ ‫ضرورت دارد‪ ،‬حفظ‪ ،‬صیانت و کرامت نخبگان به عنوان یک‬ ‫پروژه ملی تعریف شده و عوامل دافعه‪-‬زا رفع شود‪ .‬از جمله‬ ‫راهکارهای عملی برای جلوگیری از مهاجرت طیف وسیعی‬ ‫از ژن های هوشمند‪ ،‬حمایت مادی و معنوی از مقاطع‬ ‫تحصیالت تکمیلی باالخص مقاطع دکتری و پسا دکتری‬ ‫در داخل کشور‪ ،‬مشارکت تمامی شرکتهای خصوصی و‬ ‫دولتی در تاسیس مراکز پژوهشی تخصصی برای خویش‬ ‫و بکارگیری نخبگان در این مراکز است‪ .‬وزارت علوم‬ ‫تحقیقات و فناوری با همفکری و همیاری معاونت علمی‬ ‫و فناوری ریاست جمهوری زمینه حمایت مادی‪ ،‬کاری‪،‬‬ ‫رشد علمی و احساس شیرین اثر بخشی را برای ایشان مهیا‬ ‫خواهند نمود‪ .‬بدیهی است در این زمینه نیاز سنجی و نیاز‬ ‫افرینی یک ضرورت است که باید با استفاده از پتانسیل‬ ‫دانشگاهیان دانشمند استفاده گردد و طرح های کاربردی‬ ‫ایشان اجرایی گردد‪.‬‬ ‫‪ -16‬افزایش سرمایه اجتماعی و قدرت نرم نظام مقدس‬ ‫جمهوری اسالمی با حفظ استقالل دانشگاه ها‬ ‫اگر میزان مقبولیت و مشروعیت نظام مقدس جمهوری‬ ‫اسالمی ایران را در نزد هم میهنانمان "سرمایه اجتماعی"‬ ‫و افزایش جاذبه و عالقه ی مردم و سایر ملل جهان را به‬ ‫کشور عزیزمان ایران و نظام اسالمی " قدرت نرم" بدانیم‪،‬‬ ‫یکی از موثرترین راه ها برای افزایش انها بدون شک رشد‬ ‫علمی و فنی است‪ .‬زیرا بدین طریق معنویت‪ ،‬اخالق‪،‬‬ ‫فرهنگ‪ ،‬سیاست‪ ،‬قدرت‪ ،‬امنیت‪ ،‬سالمت و ثروت‪ ،‬دانش‬ ‫بنیان و دانایی محور شده و به عنوان الگویی کارامد جلوه‬ ‫می کند‪ .‬از طرف دیگر با علم و فناوری‪ ،‬فرهنگ عمومی در‬ ‫کشور تولید‪ ،‬پاالیش و ترویج می شود‪ .‬لذا هر گونه هزینه‬ ‫در این وزارتخانه‪ ،‬سرمایه گذاری برای اینده نظام و کشور‬ ‫است‪ .‬دانشگاه ها مرجعی مستقل‪ ،‬تاثیر گذار‪ ،‬ملی‪ ،‬فراتر‬ ‫از احزاب و گروه های سیاسی بوده و سرچشمه کندوکاو‬ ‫اندیشه و مکانی برای دستیابی به رموز هستی است‪.‬‬ ‫هدایتتغییراتاجتماعی‪،‬تحوالتسیاسی‪،‬ارمان خواهی‬ ‫و مطالبه‪-‬گری از کارکردها و نشانه های یک دانشگاه پویا و‬ ‫مطلوب نظر حضرت امام خمینی (ره)‪ ،‬مقام معظم رهبری‬ ‫و جمهوری اسالمی است‪ .‬اگر استقالل دانشگاه ها در قالب‬ ‫قانون اساسی جمهوری اسالمی حفظ نشود‪ ،‬همیشه‬ ‫در داخل دانشگاه ها با "جنگ فرهنگی" روبرو خواهیم‬ ‫بود‪ .‬جنگ فرهنگی‪ ،‬به تالش احزاب و گروه های مختلف‬ ‫جهت حاکم کردن فرهنگ حزبی و گروهی خویش بر‬ ‫فضای دانشگاه ها است‪ .‬استقالل دانشگاه ها با حاکمیت‬ ‫فرهنگ ملی و فرهنگ خاص دانشگاهی بر فضای ان‪ ،‬که‬ ‫فراتر از فرهنگ احزاب و گروه های سیاسی است‪ ،‬تحقق‬ ‫می یابد‪ .‬در حقیقت‪ ،‬فرهنگ دانشگاهی با مشی و منش‬ ‫"مدارای فرهنگی" با انواع مختلف خرده فرهنگ های‬ ‫داخلی اعم از قومی و سیاسی روبرو شده و همه انها را در‬ ‫خود هضم کرده و شهروندان متخصص‪ ،‬متعهد‪ ،‬متدین‪،‬‬ ‫⏪‬ صفحه 5 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫والیت مدار‪ ،‬میهن دوست و با فرهنگ اسالمی‪-‬ایرانی‬ ‫تحویل جامعه می دهد‪ .‬با فرهنگ دانشگاهی می توان از‬ ‫تمامی پتانسیل ها و استعدادها در دانشگاه ها بهره برد‬ ‫و شایسته ساالری را بر ان حاکم کرد‪ ،‬در غیر این صورت‬ ‫همیشه چالش بر دانشگاه ها حاکم بوده و بخشی از‬ ‫استعدادها و توانمندی های ان هدر خواهد رفت و در نهایت‬ ‫به نظام هزینه مادی و معنوی تحمیل می کند‪ .‬در صورت‬ ‫حفظ‪ ،‬مدیریت و ارتقاء استقالل دانشگاه ها با تعاریف فوق‪،‬‬ ‫این نهاد عالوه بر وظایف علمی و تربیتی و فنی خویش‪،‬‬ ‫می تواند به نحو مطلوبی بر عملکرد قوای سه گانه نظارت‬ ‫عالمانه‪ ،‬شجاعانه‪ ،‬منصفانه و اجتماعی داشته و از کیان و‬ ‫ناموس دین و میهن در عرصه های مختلف ملی و فراملی‬ ‫دفاع نماید‪ .‬در نهایت‪ ،‬دانشگاهی مستقل است که بر ان‬ ‫فرهنگ دانشگاهی مبتنی بر الگوی اسالمی‪ -‬ایرانی حاکم‬ ‫باشد و مدیریت دانشگاه ها مستقل از جریان های سیاسی‬ ‫و سیاست زده باشد‪.‬‬ ‫‪ -17‬برنامه ریزی جهت افزایش سرانه دانشمند‪ ،‬تولید‬ ‫علم‪ ،‬پروانه ساخت (راز نوشته) در ابعاد ملی و فرا ملی‬ ‫در حال حاضر به جز شاخص تولید علم در سایر موارد‬ ‫علمی و فنی از جمله‪ :‬نسبت تعداد دانشمند و راز نوشته‬ ‫در ابعاد فراملی به نسبت جمعیت کشورمان‪ ،‬زیر خط فقر‬ ‫می باشیم‪ .‬بنابر این‪ ،‬باید با برنامه ریزی و سیاست گذاری‬ ‫های ترغیبی و تشویقی‪ ،‬نظام سنجشی‪ ،‬انگیزشی مناسب‪،‬‬ ‫عملیاتی و با پشتوانه ی روحیه ی جهادی و انقالبی جهت‬ ‫ارتقاء این شاخص های کیفی گام های موثر برداشت‪.‬‬ ‫خوشبختانه تجربه و بسترهای نرم افزاری و سخت افزاری‬ ‫الزم در زمینه انقالب علمی و فناوری در کشور موجود‬ ‫است‪ ،‬که می توان با تکیه بر ان ها اقدام و مدیریت نموده‬ ‫و به پیش رفت‪ .‬با یک عزم و همت ملی می توان سرانه ی‬ ‫شاخص های اساسی علم و فناوری را نیز افزایش داد‪.‬‬ ‫‪ -18‬تالش در جهت توزیع متوازن استعدادها و توجه‬ ‫به تمامی رشته های علمی به عنوان تکه های جورچین‬ ‫(پازل) علمی و فناوری کشور‪ :‬ارامش و سالمت روحی‬ ‫انسان با بکارگیری علوم انسانی حاصل می شود و اسایش‬ ‫و سالمت جسمی نیز با توجه و به کار گیری رشته های علوم‬ ‫طبیعی تحقق می یابد‪ .‬استفاده از پتانسیل انجمن های‬ ‫علمی مصوب وزارت عتف در این راستا سرنوشت ساز است‪.‬‬ ‫‪ -19‬تالش در جهت ایجاد شفافیت‪ :‬تمامی قوانین‬ ‫و مقررات وزارت عتف باید بر مبنای شفافیت باشد‪.‬‬ ‫سیستم های انگیزشی‪ ،‬سنجشی‪ ،‬ترفیع‪ ،‬ارتقاء مرتبه و‬ ‫غیره باید بر مبنای نظارت عمومی و نخبگانی شکل بگیرد‬ ‫و انجام شود که در حال حاضر ناقص اجرا می شود‪.‬‬ ‫‪ -20‬دستیابی به مرجعیت علمی‪ :‬تنها تفاوت کشورهای‬ ‫نابرخوردار‪ ،‬کم برخوردار و در حال توسعه با کشورهای‬ ‫پیشرفته در توان علمی و فناوری انها است‪ .‬تعیین‬ ‫الویت های علمی و فناوری ملی‪ ،‬منطقه ای و استانی و‬ ‫ماموریت گرا نمودن دانشگاهها و موسسات اموزش عالی‬ ‫موجب همگرا شدن پتانسیلهای اموزشی‪ ،‬پژوهشی و‬ ‫دستیابی به مرجعیت علمی می شود‪ .‬تدوین برنامه های‬ ‫راهبردی کوتاه‪ ،‬میان و بلند مدت دانشگاهها و موسسات‬ ‫اموزش عالی با هدایت وزارت عتف‪ ،‬شورای عتف و نظارت‬ ‫هیات های امناء مربوطه‪ ،‬جذب هیات علمی و دانشجو را‬ ‫در راستای دستیابی به مرجعیت علمی هدفمند می کند که‬ ‫امایش اموزش عالی نیز در این راستا است‪.‬‬ ‫‪ -21‬دیپلماسی علمی تعاملی‪ :‬سیستم و تفکر حاکم حال‬ ‫حاضر به صورت کم رمقی صرفا ارتباط علمی با کشورهای‬ ‫پیشرفته را در حد ناچیزی می پذیرد‪ .‬این در حالیکه در‬ ‫دیپلماسی علمی باید کنشگر و تعاملی عمل کرد‪ .‬اثر گذاری‬ ‫علمی اکادمیک در دانشگاه های کشورهای نا برخوردار‪،‬‬ ‫کم برخوردار و در حال توسعه همسایه یقینا در توسعه‬ ‫اقتصادی‪ ،‬امنیتی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی طرفین‬ ‫موثر است‪ .‬در علم مالکیت مطرح نیست‪ ،‬در حالی که در‬ ‫فناوری و تکنولوزی مالکیت انگیزه اصلی و اساس کار است‪.‬‬ ‫علم عنکبوت وار توسعه نمی یابد‪ ،‬در نتیجه دیپلماسی‬ ‫علمی در سطح اعضای هیات علمی و دانشجویی یک‬ ‫ضرورت است‪ .‬بایستی با برنامه ریزی های الزم‪ ،‬بی هزینه‬ ‫و یا کم هزینه بستر دیپلماسی علمی را مهیا کرد‪ .‬چنانچه‬ ‫دیپلماسی علمی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی کشور‬ ‫هماهنگ عمل کنند‪ ،‬هم افزایی اتفاق خواهد افتاد‪ .‬برای‬ ‫تقویت گفتمان مقاومت نیاز به دیپلماسی علمی بین‬ ‫کشورهای همسو است‪( .‬کاربرگ پیوست)‪.‬‬ ‫‪ -22‬استفاده از امکانات بالاستفاده دانشگاه پیام نور از‬ ‫انجایی که به دلیل کاهش جدی دانشجو در دانشگاه های‬ ‫پیام نور موجب کاهش درامد جدی این دانشگاه شده است‬ ‫و تامین منابع مالی الزم برای حقوق اعضاء هیات علمی‬ ‫و پرسنل غیر هیات علمی این دانشگاه با مشکل مواجه‬ ‫شده است بنابراین استفاده از فضاهای فیزیکی خالی‬ ‫مراکز دانشگاه پیام نور برای اهداف مختلف ضروری است‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬دانشگاه ها و سازمان های دولتی دیگر به جای‬ ‫استخدام نیروی جدید شایسته است که با تقاضای انتقال‬ ‫نیروهای پیان نور موافقت نموده و انها را پذیرش کنند‪.‬‬ ‫‪ -23‬شیوه انتخاب روسای دانشگاه ها‬ ‫ابتدا با تحقیقات محلی سه نفر حائز شرایط به عنوان کاندیدا‬ ‫مشخص شده و سپس برنامه چهار ساله از هر یک از ایشان‬ ‫اخذ گردیده و پس از ارائه در کمیته انتصابات و تطبیق با‬ ‫برنامه ی راهبردی دانشگاه‪ ،‬برنامه ی وزیر عتف و اسناد‬ ‫فرادستی کشور‪ ،‬گزینه ی شایسته تر انتخاب می گردد‪.‬‬ ‫حوزه اموزش‬ ‫‪ -1‬تحول در نظام اموزشی رشته های مختلف در راستای‬ ‫نیازهای کشور با توجه به تحوالت سریعی که در حوزه علم و‬ ‫فناوری در دنیا رخ می دهد‪.‬‬ ‫‪ -2‬ادامه بازنگری در رشته ها و محتوای واحدهای‬ ‫دانشگاهی به ویژه در دوره های تحصیالت تکمیلی با توجه‬ ‫به پیشرفت های جهانی علم‪.‬‬ ‫‪ -3‬ایجاد رشته های بین رشته ای‪ ،‬خاص و کاربردی با توجه‬ ‫به قابلیت های کشور‪.‬‬ ‫‪-4‬تحول در رشته های علوم انسانی با توجه به فرهنگ غنی‬ ‫اسالمی‪-‬ایرانی‪.‬‬ ‫‪ -5‬توجه ویژه به کیفیت محتوای اموزشی از نظر کاربردی‬ ‫بودن برای کشور‪.‬‬ ‫‪ -6‬متناسب کردن ظرفیت پذیرش دانشجویان دوره های‬ ‫تحصیالت تکمیلی به ویژه دوره دکترا جهت رفع نیاز‬ ‫دانشگاه ها‪ ،‬مراکز اموزشی و صنایع مختلف کشور‪.‬‬ ‫‪ -7‬گسترش ارتباطات بین المللی دانشگاه ها با کشورهای‬ ‫مختلف خصوصا کشور های همسایه‪.‬‬ ‫‪ -8‬اصالح هرم هیات علمی و ایجاد زمینه های مناسب‬ ‫جهت ارتقاء اموزشی و پژوهشی اعضای هیات علمی بر‬ ‫مبنای تولید علم و فناوری (موضوع بند ‪ 3-2‬نظام پژوهش و‬ ‫فناوری سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -9‬ایجاد زمینه های مناسب برای تربیت دانشجویان‬ ‫کارشناسی ارشد و دکتری متناسب با نیاز‬ ‫حوزه های کاربردی و صنعت‪.‬‬ ‫‪ -10‬بررسی دقیق نیاز های اموزشی کشور در مناطق‬ ‫مختلف وگسترش اموزش عالی متناسب با نیازهای کشور‪.‬‬ ‫‪ – 11‬تشکیل کارگروه گسترش اموزش عالی استانی (در‬ ‫بخش اول مفصل توضیح داده شد)‪.‬‬ ‫‪ -12‬تاکید بر پذیرش و جذب دانشجوی خارجی و تبادل‬ ‫استاد و دانشجو و افزایش فرصت های مطالعاتی و استفاده‬ ‫از پتانسیل کشورهای اسالمی و گروه ‪.D8‬‬ ‫‪ -13‬توجه به کیفیت اموزشی‪ ،‬هم راستا با کمیت اموزش‬ ‫عالی‪.‬‬ ‫‪ -14‬اموزش روشهای نوین تدریس به اساتید دانشگاه و‬ ‫اجرایی کردن این روش ها در دانشگاه ها‪.‬‬ ‫‪ -15‬ترغیب و تشویق اعضای هیات علمی به تالیف کتب‬ ‫علمی به زبان مادری به گونه ای که بخشی از مفاهیم‬ ‫دروس‪ ،‬مربوط به یافته های دانشمندان داخل کشور باشد‬ ‫تا خودباوری در دانشجویان تقویت شود‪.‬‬ ‫‪-16‬اصالح نسبت دانشجویان تحصیالت تکمیلی به کل‬ ‫دانشجویان‪.‬‬ ‫‪ -17‬ممنوعیت اشتغال پاره وقت و تمام وقت اعضاء هیات‬ ‫علمی در بیش از یک دانشگاه و اصالح نسبت دانشجو به‬ ‫استاد‪.‬‬ ‫‪ -18‬تالش در جهت تربیت نیروهای متعهد و متخصص‬ ‫پاسخگو با مدیریت اعضاء هیات علمی از طریق رعایت‬ ‫سرفصل دروس‪ ،‬نظم در حضور و پاسخگو بودن به شیوه‬ ‫ارزیابی خویش‪.‬‬ ‫‪ -19‬اموزش ضمن خدمت برای اعضای هیات علمی‬ ‫دانشگاه ها با همکاری انجمن های علمی از طریق‬ ‫قراردادهای فی مابین‪.‬‬ ‫‪-20‬حمایتازاعضاءهیاتعلمیموفقوسرامداناموزشی‪.‬‬ ‫‪ -21‬ارزیابی مستمر و کارشناسی شده ی اساتید و‬ ‫مدیریت های مختلف گروه‪ ،‬دانشکده و دانشگاه در راستای‬ ‫ارتقاء کیفیت اموزشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬فناوری و‬ ‫اجرایی‪.‬‬ ‫‪ -22‬ایجاد و توسعه رشته هایی که باعث افزایش مهارت های‬ ‫زندگی خصوصا برای بانوان باشد‪.‬‬ ‫‪ -23‬تالش در جهت ایجاد ارتباط موثر اساتید با اموزش و‬ ‫پرورش و رفع نیاز دبیران در امور اموزشی به منظور تربیت‬ ‫شایسته دانش اموزان جهت ورود به دانشگاه‪.‬‬ ‫‪ -24‬افزایش قدرت انتخاب عدالت‪-‬محور استاد توسط‬ ‫دانشجو و دانشجو توسط استاد طبق شیوه نامه ای که‬ ‫تدوین خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ -25‬بستر سازی جهت نرمش پذیری در تاسیس رشته های‬ ‫ضروری جدید و محدود کردن رشته های غیر ضرور و‬ ‫ناکارامد‪.‬‬ ‫‪ -26‬بستر سازی سخت افزاری و نرم افزاری جهت‬ ‫شاگردپروری در مقاطع مختلف تحصیلی به ویژه مقطع‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫دکتری (موضوع بند ‪ 9-2‬نظام اموزشی سند دانشگاه‬ ‫اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -27‬تالش در جهت تربیت دانش اموختگان همیشه اموز و‬ ‫معتقد به اموزش مادام العمر‪.‬‬ ‫‪ -28‬بازنگری و اصالح قوانین و مقررات اموزشی موجود بر‬ ‫مبنای تقاضای اجتماعی (موضوع بند‬ ‫‪ 7-1‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -29‬توسعه اموزش پژوهش‪-‬محور و پژوهش اموزش‪-‬محور‪.‬‬ ‫‪ -30‬ترغیب و تشویق اعضای هیات علمی جهت استفاده‬ ‫کمکی و اضافی از تدریس مجازی برخط و برون خط در‬ ‫دوران پساکرونا‪.‬‬ ‫‪ -31‬تاکید بر تقسیم کار ملی در حوزه های مهارتی اموزش‬ ‫عالی و تبیین نقش دانشگاه های‬ ‫فنی‪ -‬حرفه ای و جامع علمی‪ -‬کاربردی ب ه عنوان یکی از‬ ‫مهم ترین عوامل سهیم و موثر در ایجاد اشتغال و تامین‬ ‫نیروی انسانی میانی کشور‪.‬‬ ‫حوزه پژوهش و فناوری‬ ‫‪ -1‬وجه ویژه به سند دانشگاه اسالمی بویژه فرمایشات‬ ‫حضرت امام (ره)‪ ،‬مقام معظم رهبری‪ ،‬سند چشم انداز‪،‬‬ ‫نقشه جامع علمی و اسناد علوم پایه کشور‬ ‫‪ -2‬توسعه زیر ساخت های پژوهشی دانشگاه متناسب‬ ‫با اولویت های کشور و تجهیز ازمایشگاه ها مطابق با‬ ‫استانداردهایبین المللی‬ ‫‪ -3‬تالش در جهت فرهنگ سازی در حوزه پژوهش و‬ ‫فناوری با همکاری صدا و سیمای جمهوری اسالمی‬ ‫‪ -4‬تاسیس دفتر اینده پژوهی در حوزه تحقیقات بنیادی و‬ ‫کاربردی‬ ‫‪ -5‬سامان دهی طرح های پژوهشی و پایان نامه های‬ ‫دوره های تحصیالت تکمیلی متناسب با اولویت ها و‬ ‫نیازهای کشور بر اساس طرح پیوست‪.‬‬ ‫‪ -6‬تشویق بخش خصوصی جهت مشارکت در بخش‬ ‫پژوهش (موضوع بند ‪ 7-6‬نظام پژوهش و فناوری سند‬ ‫دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -7‬تالش در جهت تقویت روحیه همکاری و تحقیق‬ ‫مشارکتی‬ ‫‪ -8‬ایجاد نظام جامع اماری و نظام جامع پویش‪ ،‬پایش‪،‬‬ ‫پاالیش‪ ،‬پیرایش و ارزیابی حوزه پژوهش و فناوری (موضوع‬ ‫بند ‪ 4-3‬نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫ی و حمایت از افزایش‬ ‫‪ -9‬تقویت و گسترش مجالت علم ‬ ‫قانون مند این مجالت در دانشگاه در راستای افزایش سهم‬ ‫دانشگاه و کشور در تولید علم جهانی و تالش در جهت‬ ‫بین المللی کردن انها‬ ‫‪ -10‬ساماندهی علمی همایشها و نشستهای علمی و‬ ‫استقالل مالی انها‬ ‫‪ -11‬توسعه زیر ساخت های پژوهشی دانشگاه در زمینه‬ ‫علوم و فناوری های نوین با هدف تولید علم در این زمینه‬ ‫(بیوتکنولوژی‪،‬نانوتکنولوژیو‪)...‬‬ ‫‪ -12‬تقویت مراکز تحقیقاتی و پژوهشی موجود و تاسیس‬ ‫مراکز جدید بر اساس نیاز افرینی‬ ‫‪ -13‬تقویت ارتباط دانشگاه با صنعت به منظور رفع نیازها‬ ‫صنایع و گسترش پژوهش های تقاضا محور‬ ‫‪ -14‬همکاری در تاسیس دفاتر پژوهشی صنایع استان در‬ ‫دانشگاه‬ ‫‪ -15‬گسترش ارتباطات و همکاری بین المللی جهت‬ ‫تبادالت علمی بیشتر‬ ‫‪ -16‬تقویت شبکه ازمایشگاه های کشور به منظور استفاده‬ ‫بهینه از تجهیزات ازمایشگاهی‬ ‫‪ -17‬تقویت سامانه شناسایی‪ ،‬گرداوری و به روزرسانی‬ ‫نیازهای بخش های دولتی‪ ،‬عمومی و خصوصی به‬ ‫محصوالت و خدمات فنی و دانش بنیان‬ ‫‪ -18‬تالش در جهت تحقق مرجعیت علمی از طرق‬ ‫مختلف‪ ،‬از جمله ساماندهی و تقویت انجمن ها‪ ،‬مجالت‪،‬‬ ‫انجمن های علمی و همچنین قطب های علمی در راستای‬ ‫پژوهش های تقاضامحور (صنعت و جامعه)‪ ،‬مسئله محور و‬ ‫بین رشته ای (مطابق کاربرگ پیوست‪ ،‬موضوع بندهای ‪8-1‬‬ ‫و ‪ 3-5‬نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسالمی)‬ ‫‪ -19‬تاکید بر دانشگاه دانا و جامعه محور و تبدیل علم به‬ ‫ثروت و تدوین سند ملی تجاری‪-‬سازی علم و کاربردی‬ ‫کردن دانش و حل مشکالت جامعه و افزایش رفاه اجتماعی‬ ‫از طریق اموزش عالی در راستای تحقق نقشه جامع علمی‬ ‫کشور (موضوع بند ‪ 7-1‬نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه‬ ‫اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -20‬تولید علم و دانش‪ ،‬تولید و گسترش پژوهش‪ ،‬تولید و‬ ‫تامین فناوری های مورد لزوم کشور و توجه به مقوله نواوری‬ ‫و شکوفایی در دانشگاه ها‬ ‫‪ -21‬کمک در صدور دانش فنی‪ ،‬خدمات علمی و فناوری‬ ‫به کشورهای دیگر به ویژه کشورهای اسالمی و به خصوص‬ ‫کشورهای محور مقاومت‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪ -22‬شناسایی مزیتهای نسبی پژوهشی کشور و تقویت انها‬ ‫و تالش در جهت مزیت سازی های جدید‬ ‫‪ -23‬ساماندهی نظام مالکیت فکری در حوزه های علم و‬ ‫فناوری‬ ‫‪ -24‬مطالعه تطبیقی پژوهش و فناوری در کشورهای‬ ‫پیشرفته و الگو برداری از انها‬ ‫‪ -25‬تقویت نمایندگی های علمی خارج از کشور و استفاده‬ ‫از توانمندی پژوهشگران و دانشمندان ایرانی مقیم خارج‬ ‫از کشور‬ ‫‪ -26‬تالش در جهت افزایش سهم تحقیقات از تولید‬ ‫ناخالص ملی و پیگیری تحقق درصد اختصاص داده شده‬ ‫به پژوهش بر اساس برنامه پنج ساله پنجم ششم و هفتم‬ ‫توسعه کشور (که در شرف تدوین است)‪.‬‬ ‫‪ -27‬ساماندهی خروجی پژوهش (رساله ها‪ ،‬طرح های‬ ‫تحقیقاتی) با تقویت ایرانداک‪.‬‬ ‫‪ -28‬حمایت و تقویت طرح های کالن ملی و کاربردی کردن‬ ‫دانش فنی‪.‬‬ ‫‪ -29‬ساماندهی و ایجاد تعامل مثبت بین وزارت علوم‪،‬‬ ‫تحقیقات و فناوری‪ ،‬معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری و صندوق حمایت از پژوهشگران برای جلوگیری‬ ‫از کارهای تکراری و تهیه سند راهبردی‪.‬‬ ‫‪ -30‬ایجاد ازمایشگاه مرکزی در دانشگاه مادر هر استان‬ ‫جهت سرویس دهی به کل دانشگاه های استان‪.‬‬ ‫‪ -31‬افزایش امکانات ازمایشگاهی و تحقیقاتی جهت‬ ‫کیفیت بخشی به مقاطع تحصیالت تکمیلی‪.‬‬ ‫‪ -32‬حمایت از دوره های موثر در پژوهش دانشگاهی مانند‬ ‫دوره های پسا دکتری و دستیاران پژوهشی‪.‬‬ ‫‪ -33‬انجام تحقیقات هدفمند و تعیین اولویت های‬ ‫تحقیقاتی کشور در جهت تقاضا محور کردن پژوهش‪.‬‬ ‫‪ -34‬تسهیل بررسی و خدمات رسانی به پژوهشگران و‬ ‫فناوران با استقالل مالی حوزه پژوهش و فناوری دانشگاه ها‬ ‫از بخش امور مالی دانشگاه‪.‬‬ ‫‪ -35‬تقویت پژوهانه پژوهشی و اموزشی اعضاء هیات علمی‬ ‫در دانشگاه ها‪.‬‬ ‫‪ -36‬تشویق مناسب مولفان بروندادهای پژوهشی و فناوری‬ ‫اعم از مقاله‪ ،‬کتاب‪ ،‬ثبت علمی اثار بدیع هنری‪ ،‬رازنوشته‪.‬‬ ‫‪ -37‬اینده نگاری پژوهش و فناوری در کلیه موضوعات‬ ‫علمی و هدایت بخشی از پژوهش ها به سمت ان (موضوع‬ ‫بند ‪ 2-2‬نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -38‬توجه به اهمیت علوم پایه و تحول در علوم انسانی‪.‬‬ ‫‪ -39‬مشارکت با سایر نهادهای دست اندرکار برای‬ ‫یکپارچه سازی نظام ملی امار و اطالعات علم و فناوری‬ ‫و ایجاد یک تقسیم کار ملی حول شکل گیری این نظام با‬ ‫بهره گیری از ظرفیت شورای عالی عتف (موضوع بند ‪1-4‬‬ ‫نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -40‬احیای اختیارات و ظرفیت های شورای عالی عتف به‬ ‫عنوان نهاد فرابخشی متولی سیاستگذاری اجرایی‪.‬‬ ‫‪ -41‬ماموریت گرایی دانشگاه ها‪.‬‬ ‫‪ -42‬تعیین مصادیق موسسات پژوهشی غیر حاکمیتی‬ ‫قابل واگذاری موضوع ماده ‪ ۴‬قانون دانش بنیان بر اساس‬ ‫دسته بندی موسسات پژوهشی‪.‬‬ ‫‪ -43‬تالش در جهت هدایت دانشگاه ها و موسسات اموزش‬ ‫عالی به سمت اختصاص حداقلی از درامدهای اختصاصی‬ ‫خود به امور پژوهش و فناوری‪.‬‬ ‫‪ -44‬حمایت از خیرین و واقفین جهت هزینه کرد در توسعه‬ ‫علم و فناوری (موضوع بند ‪ 3-7‬نظام پژوهش و فناوری سند‬ ‫دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫‪ -45‬تدوین ائین نامه تشویق مشارکت دانشگاه ها و‬ ‫موسسات پژوهشی در پروژه های بین المللی علم و فناوری‪.‬‬ ‫‪ -46‬پیاده سازی نظام مالکیت فکری امور پژوهش و فناوری‬ ‫و حمایت از راه اندازی دفاتر مالکیت فکری در سطح‬ ‫دانشگاه ها و موسسات پژوهشی‪.‬‬ ‫پارک های علم و فناوری‬ ‫در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و دانش بنیان و به‬ ‫منظور تسهیل فعالیت واحدهای پژوهشی‪ ،‬فناوری و‬ ‫مهندسی‪ ،‬پیگیری اقدامات زیر را برای توسعه فعالیت های‬ ‫شهرک های علمی و تحقیقاتی و پارک های علم و فناوری‬ ‫ضروری است‪ .‬در نتیجه تالش خواهد شد که موارد ذیل در‬ ‫قانون برنامه توسعه هفتم گنجانده شود‪.‬‬ ‫• به پارک علم و فناوری کشور به نسبت توسعه شرکت ها و‬ ‫موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نتایج تحقیقات انها‪،‬‬ ‫حمایت مالی‪ ،‬حقوقی و پشتیبانی ویژه کند‪ .‬اعتبارات الزم‬ ‫این بند در قانون بودجه سنواتی منظور شده و وزارت علوم‪،‬‬ ‫تحقیقات و فناوری مسئول تعیین شاخص ها و اختصاص‬ ‫اعتبارات تشویقی می باشد‪.‬‬ ‫• وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت موظف شود‪ ،‬برای‬ ‫واحدهای پژوهشی‪ ،‬فناوری و مهندسی مستقر در‬ ‫پارک های علم و فناوری استان ها که در زمینه تولید‬ ‫⏪‬ صفحه 6 ‫‪7‬‬ ‫⏪‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫محصوالت با فناوری های پیشرفته فعالیت می کنند‪ ،‬با‬ ‫تایید ریاست پارک پروانه بهره برداری صادر کند‪ .‬این‬ ‫شرکت ها از همه تسهیالت قانونی شرکت های مشابه در‬ ‫خارج از پارک علم و فناوری برخوردار می باشند‪.‬‬ ‫• در راستای دیپلماسی علم و فناوری‪ ،‬شرکت ها و‬ ‫موسسات بین المللی فعال در زمینه های علم و فناوری‪،‬‬ ‫می توانند در پارک های علم و فناوری مستقر شده و فعالیت‬ ‫نمایند‪ .‬ایین نامه اجرایی این بند ظرف مدت شش ماه از‬ ‫تاریخ تصویب قانون برنامه‪ ،‬توسط وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فناوری با همکاری وزارت امور خارجه تهیه و به تصویب‬ ‫هیات وزیران می رسد‪.‬‬ ‫• کلیه واحدهای پژوهشی‪ ،‬فناوری و مهندسی مستقر در‬ ‫پارک های علم و فناوری با تایید ریاست پارک از پرداخت‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫هرگونه عوارض معمول کشور اعم از عوارض صدور پروانه‬ ‫ساختمان توسط شهرداری ها و حقوق و عوارض گمرکی و‬ ‫همچنین مالیات بر حقوق کارکنان معاف شوند‪.‬‬ ‫• کلیه بانک ها موظف شوند‪ ،‬قراردادهای مربوط به‬ ‫تخصیص زمین توسط شهرک های علمی و تحقیقاتی و‬ ‫پارک های علم و فناوری را هم ردیف اسناد رسمی پذیرفته‬ ‫و تسهیالت اعتباری و حقوقی مربوط به اسناد رسمی را در‬ ‫خصوص قراردادهای مزبور اعمال کنند‪.‬‬ ‫• بخش خصوصی که در ایجاد و توسعه پارک های علم و‬ ‫فناوری و صنایعی که در استقرار واحدهای تحقیق و توسعه‬ ‫و مهندسی در پارک های علم و فناوری سرمایه گذاری‬ ‫می کنند‪،‬بهتناسبمیزانسرمایه گذاریمشمولبخشودگی‬ ‫مالیاتیخواهندشد‪.‬‬ ‫• دولت موظف شود تا زیرساخت های فیزیکی مورد نیاز‬ ‫شهرک های علمی و تحقیقاتی و پارک های علم و فناوری‬ ‫از جمله شبکه های اب‪ ،‬فاضالب‪ ،‬برق‪ ،‬گاز‪ ،‬راه‪ ،‬راه اهن‪،‬‬ ‫مخابرات و اینترنت براساس ضوابط و استانداردهای‬ ‫عملیاتی قابل رقابت در سطح بین المللی را به صورت‬ ‫رایگان فراهم و اعتبارات مورد نیاز این بند را ساالنه در‬ ‫قانون بودجه سنواتی پیش بینی کند‪.‬‬ ‫• پشتیبانی و توانمندسازی کسب و کارهای فناورانه از‬ ‫طریق ترویج و توسعه فرهنگ کسب و کارهای فناورانه و‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬ایجاد نظام اموزشی و مهارت افزایی برای منابع‬ ‫انسانی‪ ،‬تقویت دوره های نگرشی و خدمات منتورینگ‬ ‫برای شرکت ها‪ ،‬گسترش شبکه کارگزاران مربوطه همراه‬ ‫با نظارت و ارزیابی مستمر‪ ،‬ارائه خدمات با ارزش افزوده‬ ‫به شرکت ها از جمله جذب تسهیالت و حمایت ها‪ ،‬ایجاد‬ ‫شبکه کارگزاران خدمات مورد نیاز برای کسب و کارها همراه‬ ‫با نظارت و ارزیابی مستمر (موضوع بند ‪ 7-5‬نظام پژوهش و‬ ‫فناوری سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫• حمایت از شرکت های دانش بنیان و ترغیب جهت‬ ‫تاسیس انها‪.‬‬ ‫• حمایت و تقویت مراکز رشد و پارک های علم و فناوری در‬ ‫استان ها و دانشگاه ها و استقالل مالی انها‪.‬‬ ‫• تقدیم الیحه "قانون ملی نهادهای تجاری سازی پژوهش و‬ ‫فناوری" به مجلس شامل مواردی از جمله حدود ماموریت‪،‬‬ ‫نحوه مالکیت و اداره‪ ،‬انواع مشوق ها و حمایت های قابل‬ ‫تعریف‪ ،‬نقش بخش خصوصی و اجازه تاسیس شعب‬ ‫نهادهای حامی تجاری سازی در استان ها‪.‬‬ ‫تحول در علوم انسانی‬ ‫اهداف‬ ‫اقدامات و راهبردها‬ ‫‪1‬‬ ‫حوزه کالن و‬ ‫ساختاری‬ ‫• پیاده سازی امایش سرزمینی و امایش اموزش عالی با رویکرد تقاضا محورسازی نظام اموزش علوم انسانی و حذف و ادغام رشته های غیر ضرور و تعیین ظرفیت دانشگاه ها و مراکز علمی در جذب استاد و‬ ‫دانشجو متناسب با نیازهای واقعی حال و اینده کشور (موضوع بند ‪ 1-4‬نظام پژهش و فناوری سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫• تالش برای تبدیل کردن وزارت عتف از یک بخش در دولت به یک بعد در حاکمیت و پذیرش وظایف حاکمیتی‪.‬‬ ‫• الزام رشته های علوم طبیعی به پیوست نگاری های فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و زیست محیطی به منظور رفع چالش عدم تعامل میان رشته‪-‬های علوم طبیعی و علوم انسانی‪.‬‬ ‫• استفاده از عالمان علوم انسانی در سیاست گذاری باالدستی وزارت عتف‪.‬‬ ‫• تعیین و اولویت بندی در نظام مسائل کالن جامعه ایرانی به منظور رفع چالش عدم ارتباط دانشگاه با نظام مسائل جامعه‪.‬‬ ‫• بهره مندی از ظرفیت دانشمندان متخصص و نخبه انقالبی علوم انسانی در توسعه و پیشرفت نظام تعلیم و تربیت و اموزش عالی وتوجه به علوم انسانی به عنوان شاخه راهبر جریان علمی کشور‪.‬‬ ‫• بازتعریف و اصالح نسبت وزارتخانه با معاونت علمی‪ ،‬فرهنگستان ها و صندوق حمایت از پژوهشگران و صندوق نواوری و شکوفایی باالخص در جهت دهی و حمایت از طرح های علوم انسانی‪.‬‬ ‫• راه اندازی اندیشکده های سیاست پژوهی در دانشگاه ها مبتنی بر امایش های ملی اموزش عالی‪ ،‬فرهنگی و سرزمینی‪.‬‬ ‫• کیفی کردن و محلی کردن شاخص های جذب دانشجو‪.‬‬ ‫• جهت دهی ارزیابی اموزشی از محفوظات به یادگیری حل مساله (موضوع بند ‪ 4-1‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫• تعیین شاخص ها و مالک های کیفی ناظر به حل مسائل کشور در ارزیابی های علمی‪.‬‬ ‫• تعیین شاخص های ارزیابی علمی در علوم انسانی با توجه به اقتضائات و تفاوت های علوم انسانی با رشته های طبیعی و فنی‪.‬‬ ‫• احصاء نظام مسائل و اولویت های کشور به صورت ساالنه در سطوح ملی‪ ،‬منطقه ای و محلی مبتنی بر امایش اموزش عالی‪ ،‬فرهنگی و سرزمینی در وزارت عتف‪.‬‬ ‫• تعیین شاخص ها و مالک های کیفی ناظر به توجه و حل مسائل کشور در ارزیابی های علمی و تخصیص ها‪.‬‬ ‫• تقویت رشته های پایه توصیفی در حوزه های علوم انسانی (تاریخ فرهنگی و اجتماعی‪ ،‬مردم شناسی‪ ،‬باستان شناسی‪ ،‬بوم شناسی‪ ،‬ادبیات و‪ )...‬در دانشگاه ها‪.‬‬ ‫• الزام توجه به امایش فرهنگی و سرزمینی در پژوهش ها‪.‬‬ ‫• تقویت رویکردهای بومی در حوزه رشته های انسانی و اجتماعی‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سطح دانشگاهی‬ ‫‪3‬‬ ‫حوزه اساتید‬ ‫‪4‬‬ ‫حوزه دانشجویی‬ ‫‪5‬‬ ‫حوزه اموزش‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫‪6‬‬ ‫حوزه پژوهش‬ ‫• تقویت روش شناسی بومی تولید علوم انسانی اسالمی‪.‬‬ ‫• تعیین شاخص مسائل اجتماعی در ارزیابی پژوهش های کاربردی به منظور نسبت سنجی پژوهش ها با مسائل و مشکالت حکمرانی و جامعه‪.‬‬ ‫• زمینه سازی انتشار بین المللی اثار فاخر پژوهشی علوم انسانی اسالمی به زبان های علمی دنیا‪.‬‬ ‫• تقویت نظام رتبه بندی دانشگاه های اسالمی جهان اسالم و نظام علم سنجی با تاکید بر‬ ‫مولفه های اسالمی در علوم انسانی (موضوع بند ‪ 4-2‬نظام مدیریتی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫• حمایت ویژه از پژوهشگران نخبه علوم انسانی اسالمی و شبکه سازی ایشان به صورت میان رشته ای برای حل مسائل فرهنگی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬سیاسی و مدیریتی کشور (موضوع بند ‪ 1-1‬نظام مدیریتی سند‬ ‫دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫• بازتعریف ماموریت و جایگاه مراکز پژوهشی‪ ،‬پژوهشگاه ها‪ ،‬پژوهشکده ها و ‪ ...‬در حوزه علوم انسانی اسالمی و ارزیابی و حمایت بر اساس میزان ماموریت گرایی و حل مسائل بنیادین و کاربردی اولویت دار‬ ‫موضوع بند ‪ 2-12‬نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسالمی‬ ‫• تقویت اکوسیستم زنجیره علم تا عمل درحوزه علوم انسانی با راه اندازی و حمایت بیشتر از مراکز رشد علوم انسانی‪ ،‬اندیشکده ها و مراکز تحقیقاتی کاربردی علوم انسانی‪.‬‬ ‫• تقویت تعامالت اکادمیک و ارتقای دیپلماسی علمی با کشورهای اسالمی در حوزه علوم انسانی اسالمی‪.‬‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫تعریف ماموریت مشخص و متمایز برای دانشگاه ها و امایش اموزش عالی کشور در راستای مطالبه مقام معظم رهبری‬ ‫ترازیابی دانشگاه های اسالمی و جهت گیری در راستای تقویت انها‪.‬‬ ‫انتصاب مدیران دانشگاهی با رویکردی شایسته گزینی و با تاکید بر روحیه انقالبی و جهادی در تولید علم‪ ،‬پرانگیزگی‪ ،‬وفاق افرینی و حسن شهرت‪.‬‬ ‫کاهش نسبت ستاد به صف در ترکیب نیروی اداری دانشگاه ها و تقویت جریان مدیریت هوشمند و مبتنی بر فناوری اطالعات‪.‬‬ ‫• اصالح نظام ارتقا و ترفیع اساتید علوم انسانی بر اساس اقتضائات خاص علوم انسانی اسالمی با تاکید بر تولید علوم انسانی اسالمی نافع و مرجعیت علمی در علوم انسانی اسالمی در عرصه جهانی‪.‬‬ ‫• تقویت نظام جذب اساتید عالم‪ ،‬متخصص‪ ،‬انقالبی و دلسوز‪.‬‬ ‫• طراحی نظام دانش افزایی اساتید با هدف تحکیم مبانی فکری انقالبی و اسالمی و تقویت مهارت استادی در عرصه های تربیت دانشجو‪ ،‬پژوهش و تدریس (موضوع بند ‪ 9-4‬نظام اموزشی سند دانشگاه‬ ‫اسالمی)‪.‬‬ ‫• تدوین سیاست های توسعه و راهبری به منظور تقویت کرسی های نقد و نظریه پردازی علوم انسانی اسالمی (موضوع بندهای ‪ 3-2‬و ‪ 6-3‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫• اصالح نظام مشاوره و هدایت تحصیلی دانش اموزان با تاکید بر تقویت ورودی های مستعد به حوزه علوم انسانی و علوم پایه‬ ‫• هدایت تحصیلی و توزیع متوازن دانشجویان نخبه در رشته های اثرگذار علوم انسانی (موضوع بند ‪ 4-3‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫• ایجاد دفاتر مشاوره تحصیلی در دانشگاه ها به دانش اموزان به منظور تامین عدالت اموزشی‬ ‫• تقویت نظام استادراهنمایی دانشجو از بدو ورود دانشجو به دانشگاه با تاکید بر مولفه های تربیت اسالمی‬ ‫• شناسایی دانشجویان دارای استعداد برتر در حوزه علوم انسانی و حمایت ویژه از ایشان‬ ‫• راه اندازی برنامه ها و فعالیت های دانشجویی پرنشاط و سازنده برای دانشجویان بخصوص در قالب اردوهای جهادی و ارتباط با مراکز اجرایی و تصمیم گیری کشور با هدف کاربردی سازی علوم انسانی‬ ‫اسالمی (موضوع بند ‪ 7-8‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫تاکید بر چهار مولفه ی روزامدی‪ ،‬کاربردی‪ ،‬بومی و مبتنی بر اموزه های اصیل اسالمی بودن تعلیم دانشگاهی‪.‬‬ ‫ماموریت محور کردن دانشگاه ها و مراکز اموزشی پژوهشی‪.‬‬ ‫تسریع در بازنگری رشته ها‪ ،‬عناوین دروس و سرفصل های دروس علوم انسانی و اجتماعی ‪.‬‬ ‫بازنگری در ساختار و جایگاه شورای تحول علوم انسانی با هدف چابک سازی و تقویت ابعاد اسالمی تصمیمات و اقدامات (موضوع بند ‪ 1-1‬نظام اموزشی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫حمایت از راه اندازی رشته های میان رشته ای با جهت گیری حل مسائل واقعی کشور در حوزه حکمرانی‪ ،‬اقتصاد‪ ،‬مدیریت‪ ،‬علوم شناختی و علوم اجتماعی‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 7 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫تحقق دانشگاه اسالمی تمدن ساز‬ ‫در راستای تحقق سند دانشگاه اسالمی (مصوبه جلسه‬ ‫‪ 735‬مورخ ‪ 1392 /4/25‬شورای عالی انقالب فرهنگی) لزوم‬ ‫فعالیت در سه بخش دانشجویی‪ ،‬کارکنان و هیات علمی‬ ‫بصورت هماهنگ یکی از ضروریات است‪ .‬عمدتا تا به امروز‬ ‫بیشتر فعالیت های فرهنگی در حوزه دانشجویی تمرکز شده‬ ‫و به سایر بخش ها کمتر توجه شده است‪ .‬لذا لزوم توجه به‬ ‫فعالیت های فرهنگی در بخش کارکنان و اساتید با رویکرد‬ ‫جدید هماهنگ‪ ،‬در این حوزه خواهد بود‪ .‬از سیاست های‬ ‫کالن در حوزه فرهنگی دانشگاههای کشور تالش در راستای‬ ‫تحقق " دانشگاه اسالمی تمدن ساز " خواهد بود ‪ .‬براساس‬ ‫کالم حضرت امام خمینی (ره) "دانشگاه کارخانه ادم سازی‬ ‫است"‪ ،‬دانشگاه انسان ساز و تمدن ساز اسالمی به عنوان‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫دانشگاهی که مبدا تحوالت در جامعه اسالمی است و تولید‬ ‫کننده فرهنگ ناب اسالمی و سبک زندگی اسالمی است‪ ،‬بر‬ ‫جایگاه اصلی خود استوار گردد‪ .‬سبک زندگی اسالمی که‬ ‫مقام معظم رهبری ان را در سفر خراسان شمالی مطرح‬ ‫فرمودند‪ :‬یکی از وظایف نوین دانشگاه اسالمی است و باید‬ ‫دانشگاه اسالمی منشور سبک زندگی اسالمی برای ایرانیان‬ ‫را تولید نموده و به جامعه عرضه نماید‪ .‬معاونت فرهنگی‬ ‫‪8‬‬ ‫وزارت علوم در این دوره‪ ،‬با تقویت جریان های انقالبی در‬ ‫راستای اموزش سبک زندگی اسالمی برای ایرانیان را باز‬ ‫تولید نموده و به جامعه عرضه خواهد نمود‪.‬‬ ‫از طرفی دیگر‪ ،‬اموزش سبک زندگی اسالمی ایرانی را‬ ‫به نسل اینده جامعه اسالمی در راستای ایجاد دانشگاه‬ ‫اسالمی تمدن ساز‪ ،‬مورد تاکید خواهد داد‪ .‬در این راستا‬ ‫ط مشی های کالن حوزه فرهنگی به شرح زیر است‪:‬‬ ‫خ ‬ ‫حوزه فرهنگی‬ ‫اقدامات و راهبردها‬ ‫اهداف‬ ‫‪1‬‬ ‫گفتمان سازی‪ :‬فرهنگ سازی و گفتمان سازی در راستای افزایش‬ ‫سرعت پیشرفت و رشد علمی و جبران عقب ماندگی ها در این زمینه‬ ‫به استناد بند نخست بیانیه گام دوم انقالب و سند نقشه جامع علمی‬ ‫کشور(راهبرد کالن دوم از راهبردهای کالن توسعه عل مو فناوری در‬ ‫کشور) سند دانشگاه اسالمی و بند ‪ 6-2‬سیاست های کلی عل مو فناوری‬ ‫• الگوسازی و الگونمایی از بین جهادگران برجسته علمی کشور به ویژه با مخاطب نسل جوان‪.‬‬ ‫• تولید محتوای گسترده فرهنگی رسانه ای برای معرفی عزت افرین و امید بخش پیشرفت های فناورانه کشور با مشارکت رسانه ها و اصحاب هنر‪.‬‬ ‫• زمینه سازی برای گسترش فعالیت های جریان ساز دانشجویی با موضوع گفتمان پیشرفت علم و فناوری‪.‬‬ ‫• برنامه ریزی در راستای امایش نظام اموزش عالی با رویکرد عدالت اموزشی بر اساس اموزه های اسالمی (موضوع بند ‪ 1-3‬نظام اموزشی سند دانشگاه‬ ‫اسالمی)‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫دانشجوی تراز انقالب اسالمی‪:‬‬ ‫الگوسازی دانشجوی تراز انقالب اسالمی موضوع بند ‪ 7-2‬سیاست های‬ ‫کلی علم و فناوری‬ ‫• همکاری با بنیاد ملی نخبگان و زمینه سازی برای شناخت و پرورش نخبگان دانشجو در قالب کارویژه های مشترک‬ ‫• بستر سازی برای فعالیت و کنشگری دانشجویان مومن و انقالبی در قالب فعالیت های علمی‪،‬فرهنگی و اجتماعی در محیط های دانشگاهی‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫زمینه سازی زیست مومنانه دانشجویان‪:‬‬ ‫زمینه سازی برای زیست مومنانه دانشجویان به استناد توصیه هفتم‬ ‫بیانیه گام دوم انقالب‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫‪4‬‬ ‫کانون های فرهنگی و هنری‪:‬‬ ‫تخصصی کردن مناسبت های فرهنگی دانشجویی در راستای عمق‬ ‫بخشی به این مناسبت ها‪.‬‬ ‫• ساماندهی کانون های فرهنگی و هنری جهت استقرار در خانه های فرهنگ دانشگاه ها و تقویت انها‪.‬‬ ‫• جهت دهی کانون های فرهنگی در راستای اجرای اسناد باالدستی در حوزه فرهنگ و هویت اسالمی‪.‬‬ ‫• تقویت و ایجاد اتحادیه کانون های تخصصی فرهنگی دانشگاههای کشور‪.‬‬ ‫• تقویت کانون هایی با نگاه دینی‪ ،‬معنوی و الحاق کانون های فرهنگی دینی به کانون های ذیل معاونت فرهنگی دانشگاه‪.‬‬ ‫• ایجاد کانون سبک زندگی اسالمی‪-‬ایرانی در دانشگاههای کشور به هدف تبیین و ترویج سبک زندگی اسالمی در بین دانشجویان‪.‬‬ ‫• ایجاد سینماهای دانشجویی به هدف ایجاد فضایی با نشاط جهت استفاده از فیلم های معناگرا متناسب با فضاهای دانشجویی‪.‬‬ ‫• حمایت از مسابقات نقاشی‪ ،‬فیلم و تئاتر دانشجویی و جهت گیری به سمت برگزاری بین المللی‪.‬‬ ‫• ایجاد و تقویت کانون جهاد و ایثار جهت گسترش سطح فرهنگ ایثارگری و جهاد در عرصه های مختلف برای شکل گیری شخصیت انقالبی و متعهدانه دانشجویان‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫تشکل هایسیاسیدانشجویی‪:‬‬ ‫ایجاد ارتباط بین فعالیت های فرهنگی دانشجویی با فعالیت های‬ ‫فرهنگی جاری در سطح جامعه‪.‬‬ ‫• حمایت از تشکل های دانشجویی در برگزاری کرسی های ازاد اندیشی و نظریه پردازی دانشجویی براساس فرمایشات مقام معظم رهبری‪.‬‬ ‫• ایجاد ارتباط مداوم و رو در رو با تشکل های دانشجویی و استفاده از نظرات انها در عرصه فعالیتهای مرتبط با حوزه دانشجویی به عنوان راهکار تقویت‬ ‫پایبندی به منافع ملی و دفاع از ارزشهای اسالمی و انقالبی‪.‬‬ ‫• تعامل سازنده و مثبت با تشکل های اسالمی دانشجویان به عنوان راهکار توسعه فرایند جامعه پذیری سیاسی و ارتقا دانش و بینش سیاسی دانشجویان‪.‬‬ ‫• تالش در جهت ایجاد فضای با نشاط و پویا برای با استفاده از پتانسیل تشکل های دانشجویی‪.‬‬ ‫• برگزاری نشست ساالنه تشکل های دانشجویی با وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‪.‬‬ ‫• تالش در جهت افزایش فهم‪ ،‬درک و افزایش قدرت تحلیل سیاسی دانشجویان از طریق کارگاه های سیاسی با حضور اساتید توانمند و با مدیریت‬ ‫تشکل های دانشجویی‪.‬‬ ‫• ممانعت از سیاست زدگی دانشگاه ها‪.‬‬ ‫• مقابله با روش های نفوذ نرم دشمن و جریانات کاذب عرفانی و مواجه با اشاعه خرافات و موهومات در فضای فرهنگی دانشگاه‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫دانشگاه انسان ساز و تمدن ساز‪:‬‬ ‫سوق دادن فعالیتهای فرهنگی دانشجویی به سمت شعار انسان سازی‬ ‫و ایجاد یک جامعه معتقد‪ ،‬متخصص و قانون مدار‪.‬‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫‪7‬‬ ‫تقویتفعالیت هایفرهنگی‪:‬‬ ‫الگوسازی و الگو نمایی از بین جهادگران برجسته علمی کشور به ویژه‬ ‫با مخاطب نسل جوان‬ ‫• حمایت از اردوهای دانشجویی با توجه به کاهش این اردوها در سالهای گذشته بدالئل مسائل مالی و هدفمند نمودن این اردوها‪.‬‬ ‫• استفاده از توان بخش خصوصی و صنعتی کشور در حمایت از اردوهای دانشجویی ‪.‬‬ ‫• جهت گیری اردو های دانشجویی به سمت بازدید از پروژه های بزرگ ملی کشور در جهت تقویت خود باوری دانشجویان با همکاری های دستگاه های اجرایی کشور‪.‬‬ ‫• حمایت مالی از نشریات دانشجویی بویژه در موضوعات علمی‪.‬‬ ‫• تقویت جشنواره نشریات دانشجویی کشور‪.‬‬ ‫• راه اندازی نشریات مجازی دانشجویی‪.‬‬ ‫• ایجاد فضای مناسب نقد علمی و منصفانه در نشریات دانشجویی جهت پویایی و نشاط در این نشریات‪.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫تقویتفعالیت هایقرانی‪:‬‬ ‫تقویت قران محوری در فعالیت های فرهنگی و ترویج فرهنگ انس‬ ‫بیشتر با متون و مفاهیم دینی در دانشگاه‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫‪9‬‬ ‫توسعه و تقویت کرسی های ازاد اندیشی‪:‬‬ ‫فضا سازی برای گفتگوهای علمی و کرسی های ازاد اندیشی در‬ ‫محیط دانشگاه ها (موضوع بند ‪ 3-4‬سیاست های کلی علم و فناوری)‬ ‫• حمایت از برگزاری کرسی های ازاد اندیشی با موضوعات مرتبط در محیط‪-‬های دانشگاهی‪.‬‬ ‫• تقویت مجامع‪ ،‬جلسات و محافل علمی دانشجویان به منظور ایجاد فضای گفتگو‪.‬‬ ‫تقویت برنامه های مرتبط با ازدواج دانشجویی با همکاری نهاد رهبری و تشکل های دانشجویی‪.‬‬ ‫تکریم دانشجویان در قالب بسته های برنامه ای رفاهی‪،‬حمایتی و مشاوره ای‪.‬‬ ‫به سازی فضای خوابگاه های دانشجویی با رویکرد تحول گرایانه در ابعاد رفاهی‪،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و اخالقی‪.‬‬ ‫حمایت از حضور روحانیون و مبلغین برگزیده در راستای ماموریت های نهاد مقام معظم رهبری در محیط های دانشگاهی‪.‬‬ ‫دارا بودن محیطی با ساختار هوشمند و خالق که دغدغه بازاندیشی تمدنی و بازسازی اجتماعی دارد‪.‬‬ ‫دانشگاهی است معنویت گرا که در پی رهبری معنوی و جهت دهی فرهنگی جامعه است‪.‬‬ ‫دانشگاهی پژوهش محور‪ ،‬دانشگرا و معرفت ساز است‪.‬‬ ‫دانشگاهی است عدالت محور که دغدغه عدالت در عرصه جامعه‪ ،‬اموزش و تحصیل را سرلوحه کار خود قرار می دهد‪.‬‬ ‫دانشگاهی فن گرا‪ ،‬تخصص محور و مهارت ساز است‪.‬‬ ‫دانشگاهی پاسخگو در برابر نیازهای جامعه و تحقیقات کشور است (موضوع بند ‪ 3-3‬نظام مدیریتی سند دانشگاه اسالمی)‪.‬‬ ‫فعال نمودن مرکز توسعه فعالیتهای قرانی دانشجویی‪.‬‬ ‫تاسیس خانه قران دانشجویی در دانشگاه های کشور در جهت تقویت و حمایت از فعالیت های قرانی دانشجویی‪.‬‬ ‫ایجاد تسهیالت ویژه برای رتبه های اول تا سوم مسابقات قرانی در هر دانشگاه‪.‬‬ ‫تالش در جهت ترویج مبانی قرانی و گسترش کالس های تفسیر و حفظ قران‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 8 ‫‪9‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫⏪‬ ‫اقدامات و راهبردها‬ ‫اهداف‬ ‫‪10‬‬ ‫فرهنگی‪،‬دانشجویی‪:‬‬ ‫تقویت فعالیت های فرهنگی در هر دانشگاه در راستای مدیریت‬ ‫مناسب تر‬ ‫• ایجاد و تقویت انجمن های علمی دانشجویی جدید با رویکر حضوری و مجازی‪.‬‬ ‫• تقویت انجمن های علمی دانشجویی با تشکیل اتحادیه های علمی دانشجویی‪.‬‬ ‫• جهت دهی تخصصی انجمن های علمی دانشجویی در برگزاری های نشست های تخصصی و همایش های تخصصی در سطح استانی‪ ،‬منطقه ای و ملی‪.‬‬ ‫• حمایت از تیم های تخصصی دانشجویی جهت شرکت در مسابقات ملی و بین المللی‪.‬‬ ‫• ایجاد خانه علم در دانشگاه های کشور جهت تجمیع انجمن های علمی دانشجویی هر دانشگاه‪.‬‬ ‫• حمایت از طرح های پژوهشی دانشجویی در قالب انجمن های علمی دانشجویی‪.‬‬ ‫• تقویت جشنواره حرکت‪.‬‬ ‫• راه اندازی پژوهش سراهای دانشجویی‪.‬‬ ‫• تاسیس مراکز تحقیقاتی و انجمن های فرا رشته ای دانشجویی مانند علم و دین علم و فرهنگ‪ ،‬تاریخ علم‪ ،‬تاریخ تمدن ایرانی‪ -‬اسالمی و فلسفه علم در‬ ‫راستای تقویت مبانی اندیشه دینی دانشجویان‪.‬‬ ‫• دعوت از مجریان پروژهای ملی در دانشگاه و تقاضای ارائه شیوه طراحی و اجرای پروژه جهت اشنایی‪ ،‬ایجاد انگیزه و معرفی الگوی تخصصی به دانشجویان‬ ‫جهت پی بردن به نقش رشته ی خویش در رفاه جامعه‪.‬‬ ‫• ترویج فرهنگ نماز با برگزاری مستمر نماز جماعت در خوابگاه ها‪ ،‬دانشکده ها و دانشگاه‪.‬‬ ‫• حمایت از اردوهای دانشجویی با توجه به کاهش این اردوها در سال های گذشته بدالئل مسائل مالی و هدفمند نمودن این اردوها‪.‬‬ ‫• حمایت از توسعه و تقویت اردوهای جهادی و راهیان نور‪.‬‬ ‫• استفاده از توان بخش خصوصی و صنعتی کشور در حمایت از اردوهای دانشجویی‪.‬‬ ‫‪11‬‬ ‫اعتالی هویت معرفتی‪:‬‬ ‫اعتالی هویت و جایگاه اساتید ارزشی‪ ،‬متعهد و متخصص مستند به‬ ‫بیانات رهبری معظم انقالب در دیدار با مسئولین وزارت علوم (ابان‬ ‫‪ )94‬سند دانشگاه اسالمی (راهبرد سوم سیاست های اجرایی ذیل‬ ‫موضوع اساتید) بند ‪ 3-2‬سیاست های کلی علم و فناوری‬ ‫• به سازی فرایندها‪ ،‬سازوکارها و شاخص های جذب اعضای هیئت علمی مبتنی بر شایسته گزینی‪ ،‬تعهد و تخصص‪.‬‬ ‫• طراحی و اجرای برنامه رشد و اعتالی علمی‪ ،‬معرفتی و مهارتی اساتید دانشگاه ها در قالب برنامه های روزامد ‪ ،‬منسجم و اینده نگر‪.‬‬ ‫• اتخاذ رویکرد تکریم و تجلیل در جهت ارتقاء منزلت اساتید دانشگاه ها به عنوان مربیان رشد و اعتالی فرهنگ دانشگاهی‪.‬‬ ‫• زمینه سازی برای تقویت جایگاه و نقش افرینی مجموعه های فرهنگی متولی‪ ،‬کانون ها و کنشگران فرهنگی اجتماعی دانشگاه ها‪.‬‬ ‫• تقویت فعالیت های مساجد دانشگاهی به ویژه برنامه های معنوی نظیر اعتکاف و محافل اخالقی و معرفتی و همچنین‪ ،‬ترویج نمازهای جماعت در‬ ‫محیط هایدانشگاهی‪.‬‬ ‫• تقویت فضایل اخالقی مبتنی بر حفظ حریم های مورد نظر شریعت مقدس در محیط های دانشگاهی‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫به سازی مدیریتی‪ ،‬ساختاری و سرمایه انسانی‪:‬‬ ‫به سازی مدیریتی‪ ،‬ساختاری و سرمایه انسانی وزارت علوم به ویژه در‬ ‫بخش های فرهنگی‪ ،‬پژوهشی و دانشجویی به استناد بند ‪ 2‬سیاست‬ ‫های کلی علم و فناوری بند ‪ 4‬سیاست های کلی تحول در نظام اداری‬ ‫سند نقشه جامع علمی کشور (راهبرد کالن هشتم از راهبردهای‬ ‫کالن توسعه علم و فناوری در کشور)‪.‬‬ ‫• تالش برای انتخاب مدیران شایسته‪ ،‬کارامد‪ ،‬تحول افرین‪ ،‬امین و متعهد در جایگاه های مدیریتی ستادی و میدانی‪.‬‬ ‫• بازبینی برنامه ها و کارویژه های فرهنگی پژوهشی وزارت علوم با همفکری صاحب نظران‪ ،‬نخبگان و اساتید‪.‬‬ ‫• به سازی ساختار و فرایندهای وزارت علوم مبتنی بر چابک سازی‪ ،‬اثر بخشی و زدودن زوائد اداری و سازمانی‪.‬‬ ‫‪13‬‬ ‫تقویتبرنامه هایمعرفتی‪:‬‬ ‫تقویت برنامه های اخالقی‪،‬معنوی و معرفتی در محیط دانشگاه ها‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫زمینه سازی برای تقویت جایگاه و نقش افرینی مجموعه های فرهنگی متولی‪ ،‬کانون ها و کنشگران فرهنگی اجتماعی دانشگاه ها‪.‬‬ ‫تقویت فعالیت های مساجد دانشگاهی به ویژه برنامه های معنوی نظیر اعتکاف و محافل اخالقی و معرفتی‪.‬‬ ‫ترویج نمازهای جماعت در محیط های دانشگاهی‪.‬‬ ‫تقویت فضایل اخالقی مبتنی بر حفظ حریم های مورد نظر شریعت مقدس در محیط های دانشگاهی‪.‬‬ ‫‪14‬‬ ‫کارکنان (یاوران علمی)‪:‬‬ ‫برای اینکه دانشگاه انسان ساز باشد‪ ،‬الزم است کل ساختار ان از نظر‬ ‫فرهنگی شرایط تربیت و پرورش یک انسان ممتاز را داشته باشد‪ ،‬لذا‬ ‫فعالیت فرهنگی در حوزه کارمندی از ضروریات دانشگاه است‪ ،‬که‬ ‫کمتر به ان توجه شده است و الزم است مدنظر قرار گیرد‪.‬‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫برنامه ریزی مدون فرهنگی در طول سال تحصیلی برای کارکنان و خانواده های انان ‪.‬‬ ‫برگزاری کارگاهها و کالس های فرهنگی برای کارکنان و خانواده های انان ‪.‬‬ ‫برگزاری اردوهای فرهنگی و زیارتی برای کارکنان‪.‬‬ ‫اجرای نشست های فرهنگی ضمن خدمت در راستای رشد و اعتالی ظرفیت های این بخش‪.‬‬ ‫استفاده از ظرفیت های فرهنگی کارکنان خانم به عنوان مادران فرهنگی در بخش خواهران‪.‬‬ ‫افزایش رضایت مندی از نگاه روحی و معنوی در بخش کارمندی‪.‬‬ ‫‪15‬‬ ‫اعضای هیات علمی‪:‬‬ ‫یکی از محورهای اساسی در تحقق دانشگاه انسان ساز اعضای هیات‬ ‫علمی می باشند‪ ،‬که لحاظ این مجموعه در کار و فعالیت های فرهنگی‬ ‫و استفاده از ظرفیت انها مهم و ضروری است ‪.‬‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫•‬ ‫تالش در جهت ایجاد نگرش جامع و متوازن در اعضای هیات علمی دانشگاه ها در زمینه علم و فرهنگ و سیاست‪.‬‬ ‫برنامه ریزی در طول سال برای استفاده از ظرفیت فرهنگی اساتید‪.‬‬ ‫برنامه ریزی برای فعالیت های فرهنگی برای مجموعه اساتید دانشگاهها و خانواده انان‪.‬‬ ‫استفاده از اساتید به عنوان والدین دانشگاه ها در عرصه های معرفتی و رفتاری دانشجویان‪.‬‬ ‫استفاده از ظرفیت اساتید ذیصالح برای ایجاد کرسی های اسالم شناسی در دانشگاه های معتبر دنیا‪.‬‬ ‫تالش درجهت تحقق دانشگاه اسالمی به گونه ای که همه اعضای هیات علمی نقش معاونت فرهنگی را در حوزه عملکردی خویش بازی نمایند‪.‬‬ ‫ترغیب و تشویق اعضاء هیات علمی به شاگرد پروری‪.‬‬ ‫تقویت طرح ضیافت اندیشه اساتید و برنامه ریزی فرهنگی برای خانواده های اعضا هیات علمی‪.‬‬ ‫استفاده از مناسبت های ملی و مذهبی جهت گرد همایی اعضاء هیات علمی و خانواده های ایشان‪.‬‬ ‫تبیین فلسفه علم و جایگاه ان از نگاه های غربی و جهان بینی اسالمی‪.‬‬ ‫حوزه اجتماعی‬ ‫‪ -1‬تالش در جهت وحدت حوزه و دانشگاه به عنوان دو نهاد‬ ‫اثر بخش اجتماعی به منظور رفع مشکالت اجتماعی‪.‬‬ ‫‪ -2‬ترویج فرهنگ کار‪ ،‬تالش‪ ،‬گذشت‪ ،‬ایثار‪ ،‬شهادت جهت‬ ‫تربیت دانشجویان با اخالق‪ ،‬متعهد‪ ،‬متخصص و قانون‬ ‫مدار به جامعه‪.‬‬ ‫‪ -3‬تشویق دانشگاهیان به قلم زدن در نشریات عمومی و بها‬ ‫دادن به بروندادهای نشریات عمومی‬ ‫‪ -4‬ترغیب دانشگاهیان به ارتباط موثر با نهادهای مردم نهاد‬ ‫اجتماعی و مذهبی‪.‬‬ ‫‪ -5‬برگزاری مراسمات مذهبی و ملی در دانشگاه و دعوت‬ ‫عمومی جهت تعامل دانشگاه با جامعه‪.‬‬ ‫‪ -6‬تاسیس دفتر (خانه و خوابگاه) در دانشگاه ها‪ ،‬جهت‬ ‫برقراری ارتباط مستمر با خانواده دانشجویان‪.‬‬ ‫‪ -7‬ترویج فرهنگ اموزش مادم العمر و تالش در جهت‬ ‫افزایش سرانه ی مطالعه‪.‬‬ ‫‪ -8‬افزایش سرمایه اجتماعی و قدرت نرم نظام از طریق‬ ‫دیپلماسی علم و فناوری‪.‬‬ ‫‪ -9‬تالش در جهت تبدیل نهضت تولید علم و فناوری به یک‬ ‫پروژه ملی‪.‬‬ ‫‪ -10‬بسیج اجتماعی و ایجاد وحدت ملی در راستای تدوین‬ ‫و پذیرش الگوی اسالمی‪-‬ایرانی پیشرفت‪.‬‬ ‫حوزه دانشجویی‬ ‫تحقق شعار عدالت توزیعی در خدمات رسانی و گسترش‬ ‫ورزش در میان دانشجویان از طریق‪:‬‬ ‫‪ -1‬ایجاد زمینه های مناسب برای حضور بخش خصوصی در‬ ‫ارایه خدمات دانشجویی از جمله تغذیه و خدمات درمانی با‬ ‫حفظ استانداردهای فرهنگی‪.‬‬ ‫‪ -2‬ایجاد خوابگاه های دانشجویی در دانشگاه ها به موازات‬ ‫فعالیت بخش خصوصی در این زمینه به منظور استمرار‬ ‫نظارت مستقیم بر روند فعالیت های خوابگاهی و مدیریت‬ ‫جغرافیای فراغت دانشجویان و فعالیتهای فرهنگی در‬ ‫خوابگاه ها‪.‬‬ ‫‪ -3‬توسعه زیر ساخت های الزم ورزشی به ویژه در مجاورت‬ ‫خوابگاه ها به منظور ایجاد نشاط و شادابی و گسترش ورزش‬ ‫همگانی با اولویت دانشجویان دختر‪.‬‬ ‫‪ -4‬توجه ویژه به ورزش شنا با هدف تحقق هر دانشگاه‬ ‫یک استخر و الزامی نمودن اموزش شنا بر اساس تعالیم‬ ‫اسالمی‪.‬‬ ‫‪ -5‬تحقق شاخص های پهلوان پروری در فضاهای ورزشی‬ ‫دانشجویان‪.‬‬ ‫‪ -6‬تقویت سازوکار ورزش منطقه ای در دانشگاه های‬ ‫کشور با رعایت شرایط اقلیمی و ورزش های خاص هر‬ ‫منطقه‬ ‫‪ -7‬تعامل سازنده با کمیسیون اموزش و تحقیقات مجلس‬ ‫شورای اسالمی در جهت افزایش‬ ‫حمایت های مادی از صندوق رفاه دانشجویان‪.‬‬ ‫حوزه تربیت بدنی‬ ‫از انجایی که انرژی باال‪ ،‬شور و شعف جوانی و فضای‬ ‫دانشجویی می طلبد که به بخش تربیت بدنی توجه ویژه‬ ‫شود‪ ،‬این بخش به صورت خاص مد نظر خواهد بود‪ .‬در‬ ‫راستای اثر بخشی بیشتر پژوهشگاه تربیت بدنی‪ ،‬فدراسیون‬ ‫ملی ورزش های دانشگاهی و اداره کل تربیت بدنی برنامه های‬ ‫ذیلپیشنهادمی گردد‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 9 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫‪-1‬پژوهشگاهتربیت بدنی‬ ‫• ایجاد اکوسیستم پژوهشی‪ ،‬علمی و فناوری در ورزش‬ ‫کشور با مشارکت دستگاه های مرتبط‪.‬‬ ‫• تدوین برنامه راهبردی و نقشه علمی – پژوهشی ورزش‬ ‫کشور با مشارکت دستگاه های مرتبط‪.‬‬ ‫• ارتقاء علمی و جایگاه پژوهشگاه به عنوان مهم ترین مرکز‬ ‫علمی – پژوهشی و ورزشی در کشور‪.‬‬ ‫• بهره مندی از قابلیت های فناوری اطالعات در توسعه‬ ‫ورزش علمی کشور‪.‬‬ ‫• مشارکت گیری و همکاری با دانشکده های تربیت بدنی‬ ‫دانشگاه ها در ایجاد مراکز رشد و کارافرینی در ورزش کشور‪.‬‬ ‫‪ -2‬فدراسیون ملی ورزش های دانشگاهی‬ ‫در دنیا تشکیالتی به نام فدراسیون بین المللی ورزش‬ ‫دانشگاهی (‪ )FISU‬وجود دارد که هدف ان افزایش‬ ‫فرصت ها‪ ،‬توسعه و جنبش ورزش دانشگاهی و‬ ‫ظرفیت سازی برای رقابت پذیری جهانی در رویدادهای‬ ‫ورزشی است‪.‬‬ ‫• حضور کیفی و حداکثری دانشجویان در مسابقات‬ ‫یونیورسیادجهانی‪.‬‬ ‫• تالش برای کسب کرسی های بین المللی در فیزو و‬ ‫تشکیالتبین المللی‪.‬‬ ‫• ارتقاء جایگاه ورزش دانشجویی در سطح بین المللی‪.‬‬ ‫• تشکیل شورای عالی ورزش دانشجویی کشور‪.‬‬ ‫• مشارکت و همکاری با فدراسیون های ورزشی برای‬ ‫توسعه ورزش قهرمانی دانشجویان و افزایش درصد حضور‬ ‫دانشجویان در تیم های ملی‪.‬‬ ‫• میزبانی مسابقات قهرمانی دانشجویان جهان در ایران و‬ ‫در رشته های هدفمند‪.‬‬ ‫‪-3‬اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم‬ ‫این اداره به صورت مستقیم کلیه فعالیت های ورزشی را در‬ ‫سطح دانشگاه های دولتی به عهده دارد‪.‬‬ ‫• تدوینبرنامهراهبردیموثرواثربخشجهتافزایشمیزان‬ ‫مشارکتدانشجویاندرفعالیت هایورزشیدردانشگاه‪.‬‬ ‫• نقش افرینی اداره کل در توسعه زیرساخت ها و اماکن‬ ‫ورزشی در دانشگاه ها‪.‬‬ ‫• تدوین برنامه جامع شناسایی استعدادها و معرفی‬ ‫دانشجویان زبده به تیم های ملی دانشجویان و ورزش کشور‪.‬‬ ‫• تدوین برنامه توانمندسازی مدیران‪ ،‬مربیان‪ ،‬داوران‬ ‫و برگزارکنندگان مسابقات ورزش دانشجویی با مشارکت‬ ‫فدراسیون های ورزشی‪.‬‬ ‫حوزه اجرایی‬ ‫‪ -1‬تحقق و تالش در جهت ایجاد ساز و کارهای مناسب‬ ‫برای افزایش سطح رفاه و تکریم کارکنان خدوم و اعضای‬ ‫محترم هیات علمی‪.‬‬ ‫‪ -2‬تالش در جهت تکمیل طرح جامع دانشگاه ها و تکمیل و‬ ‫ساخت اماکن اموزشی و کمک اموزشی مورد نیاز‪.‬‬ ‫‪ -3‬ارائه راهکارهای مناسب برای اصالح الگوی مصرف در‬ ‫تمامی زمینه ها در جهت صیانت از بیت المال‪.‬‬ ‫‪ -4‬تعیین دقیق شاخص های کلی نظیر نسبت دانشجو به‬ ‫استاد ‪ ،‬نسبت دانشجو به کارمند ‪ ،‬نسبت دانشجو به فضا های‬ ‫اموزشی و رفاهی به منظور تامین منابع مالی مورد نیاز‪.‬‬ ‫‪ -5‬استاندارد سازی واگذاری امور مختلف دانشگاه ها به‬ ‫بخش خصوصی‪.‬‬ ‫‪ -6‬گسترش و اجرای پدافند غیر عامل در ابعاد مختلف‬ ‫دانشگاه ها‪.‬‬ ‫‪-7‬اجرای برنامه های الزم برای ارتقاء سطح سالمت‬ ‫دانشگاهیان و نخبگان جامعه‪.‬‬ ‫‪ -8‬حرکت به سمت درامد زایی و استقالل مالی دانشگاه ها‬ ‫بدون کمترین اسیب به بخش اموزش و پژوهش‪.‬‬ ‫‪ -9‬تسهیل امور مالی در ارتباطات دانشگاه با صنعت‪.‬‬ ‫‪ -10‬نشست ادواری با روسای دانشگاه ها‪ ،‬پژوهشگاه ها و‬ ‫پارک ها و نقد و بررسی برنامه های اجرایی‬ ‫‪ -11‬ارزیابی عملکرد روسای دانشگاه ها و تقویت نظارت‪.‬‬ ‫‪ -12‬انتخاب روسای دانشگاه ها بر مبنای شایسته ساالری‪،‬‬ ‫محبوبیت در دانشگاه‪ ،‬توان علمی‪ ،‬نگرش و تجربه فناوری‬ ‫و پژوهشی‪.‬‬ ‫‪ -13‬تالش در جهت اعمال سیاست کارمزدی بجای روز‬ ‫مزدی‪ ،‬ایجاد وحدت سازمانی‪ ،‬وحدت رویه در پرداخت‬ ‫حقوق پرسنل هیات علمی و غیر هیات علمی جهت‬ ‫جلوگیری از مهاجرت ژن های هوشمند‪.‬‬ ‫‪ -14‬تکمیل پروژه های عمرانی نیمه تمام که هزینه چند‬ ‫برابری را به دانشگاه ها تحمیل می نماید (به علت تعریف‬ ‫پروژه های زیاد عمرانی و عدم تخصیص بودجه به موقع‬ ‫باعث شده است که قیمت تمام شده یک پروژه چندین برابر‬ ‫قیمت قرارداد اولیه افزایش یابد)‪.‬‬ ‫‪ -15‬مقاوم سازی ساختمان های موجود قدیمی بویژه‬ ‫خوابگاه های دانشجویی که اکثر ًا در برابر زلزله ضعیف‬ ‫می باشند‪.‬‬ ‫‪ -16‬افزایش منابع درامدی دانشگاه ها (به جز اموزش)‪.‬‬ ‫‪ -17‬توجه ویژه به اقتصاد در اموزش عالی و پیگیری‬ ‫استقالل مالی دانشگاهها به کمک هیات امناء‬ ‫‪ -18‬استقرار سامانه هم اندیشی انالین در وزارتخانه و اخذ‬ ‫تصمیم های مهم با مشارکت اساتید برجسته و مجرب‬ ‫سراسر کشور‪.‬‬ ‫‪ -19‬تالش در جهت استفاده از سامانه الکترونیک تهیه کاال‬ ‫که باعث چابکی و شفافیت سیستم خرید می شود‪.‬‬ ‫حوزهپشتیبانی‬ ‫موفقیت وزارت عتف‪ ،‬دانشگاه ها و موسسات‬ ‫از انجایی که‬ ‫ّ‬ ‫اموزش عالی وابسته در نیل به اهداف اموزشی و پژوهشی‬ ‫و پرورش نیروی انسانی کارامد به عملکرد در این حوزه که‬ ‫وظیفه ی تامین‪ ،‬حفظ و ارتقاء سرمایه های انسانی و مالی را‬ ‫عهده دار است وابستگی زیادی دارد‪.‬‬ ‫ن که در رسیدن دانشگاه ها و موسسات‬ ‫این حوزه عالوه برای ‬ ‫اموزش عالی به اهدافشان موثر است‪ ،‬در صورت فراهم‬ ‫شدن بسترهای الزم‪ ،‬می تواند زمینه ساز بهره مندی سایر‬ ‫دستگاه های اجرایی از تخصص علمی و توان کارشناسی‬ ‫موجود در دانشگاه ها و موسسات اموزشی و پژوهشی باشد‪.‬‬ ‫اهداف محوری مورد نظر در این حوزه عبارتند از‪:‬‬ ‫• اسیب شناسی در حوزه های استخدامی‪ ،‬اداری‪ ،‬مالی و‬ ‫معامالتی و تعیین زمینه ها و بسترهای ایجاد ناکارامدی‪،‬‬ ‫بی عدالتی‪ ،‬و فساد و ارایه روش های علمی و اجرایی برای‬ ‫حذف این زمینه ها و ممانعت از بروز و ظهور مجدد این نوع‬ ‫زمینه ها در ساختار اداری و اجرایی‬ ‫• رعایت اصل شایسته ساالری در همه امور و در همه ی‬ ‫سطوح با تعیین شاخص های الزم برای تصدی مسئولیت‬ ‫• استقرار نظام برنامه ریزی و مدیریت عملکرد با رویکرد‬ ‫برنامه های توسعه ی کشور و سیاست های ابالغی‬ ‫• استقرار نظام ارزیابی برای ارزیابی مستمر عملکرد‬ ‫موسسات اموزش عالی و تاکید بر پاسخگو بودن مسئولین‬ ‫در قبال عملکردشان به کمک فناوری اطالعات‬ ‫• فراهم نمودن بسترهای مناسب برای تبادل تجربیات‬ ‫بین دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی‬ ‫• فراهم نمودن بسترهای مناسب برای ایجاد ارتباط بین‬ ‫بدنه ی اجرائی با جامعه ی علمی و متخصص کشور‬ ‫برای تحقق این اهداف الزم است از توان تخصصی اعضای‬ ‫هیات علمی و تجربه ی کارشناسان حوزه های مختلف در‬ ‫دانشگاه ها و مراکز اموزشی و پژوهشی و صاحب نظران‬ ‫سایر دستگاه ها برای برنامه ریزی‪ ،‬تعیین روش های اجرا‪،‬‬ ‫تعیین روش های ارزیابی و پایش مستمر برنامه ها به‬ ‫منظور مشخص شدن نواقص و موانع و ارایه راهکار برای‬ ‫رفع ان ها بهره مند شد‪ .‬به این منظور تالش می شود در‬ ‫تدوین و اجرای همه ی برنامه ها‪ ،‬کارگروه هایی متشکل‬ ‫از اعضای هیات علمی متخصص‪ ،‬کارشناسان حوزه ی‬ ‫مربوطه در وزارت عتف و موسسات وابسته و صاحب نظران‬ ‫سایر دستگاه ها به کار گرفته شوند‪ .‬به منظور تقویت بدنه‬ ‫کارشناسی در وزارت عتف و موسسات وابسته بستری‬ ‫فراهم می شود که در قالب ان تبادل تجربیات انجام شود و‬ ‫به منظور انتقال این تجربیات به سایر دستگاه ها ی دولتی‬ ‫و نهادهای حاکمیتی تالش خواهیم کرد که بستر مناسب‬ ‫فراهم شود‪ .‬اقدامات ضروری که حوزه ی پشتیبانی وزارت‬ ‫عتف و موسسات اموزشی و پژوهشی وابسته به خود را‬ ‫مکلف به انجام ان ها می دانند عبارتند از‪:‬‬ ‫‪ -1‬اهتمام جدی به اجرای اقتصاد مقاومتی به عنوان‬ ‫تنها راه پیروزی در جنگ اقتصادی از طریق‪:‬‬ ‫• نظارت بر اجرای دقیق قوانین و دستورالعمل های مربوطه‬ ‫• برنامه ریزی برای کاهش هزینه ها از طریق ایجاد نظم و‬ ‫انضباط مالی‬ ‫• تنوع بخشی به منابع درامدی دانشگاه ها و سایر موسسات‬ ‫وابسته به وزارت عتف با اهتمام ویژه به درامدهای مبتنی بر‬ ‫اقتصاد دانش بنیان‪.‬‬ ‫• ارتقاء بهره وری با تحول در ساختارها‪ ،‬روش ها و فرایندها‪.‬‬ ‫• اصالح الگوی مصرف اب و انرژی با تاکید بر اجرای‬ ‫برنامه های مدیریت سبز‪.‬‬ ‫• جلوگیری از اسراف و جلوگیری از هزینه های غیر ضروری‬ ‫از طریق ارتقاء فرهنگ مصرف و نظارت مستمر بر هزینه ها‪.‬‬ ‫• استقرار نظام حساب داری تعهدی‪.‬‬ ‫‪ -2‬مبارزه با فساد اداری و مالی از طریق‪:‬‬ ‫• ایجاد سامانه شفافیت به منظور شفاف و در دسترس‬ ‫بودن کلیه ی اطالعات شامل اطالعات مربوط به درامدها‪،‬‬ ‫قراردادها‪ ،‬معامالت‪ ،‬مصوبات‪ ،‬هزینه ها‪ ،‬پیشرفت‬ ‫پروژه ها‪ ،‬انتصابات و‪ ..‬با درج کلیه ی اطالعات و گزارشات‬ ‫و تحلیل ان ها در سامانه‪.‬‬ ‫• اهتمام به رعایت دقیق قانون ارتقاء سالمت اداری و‬ ‫مبارزه با فساد اداری‪.‬‬ ‫• ارتقاء فرهنگ قانون گرایی و مسئولیت پذیری در بین‬ ‫کارکنان (هیات علمی و کارمندان)‪.‬‬ ‫• شناسائی و ساماندهی اموال منقول و غیر منقول‪.‬‬ ‫‪ -3‬استاندارد سازی و برنامه محور بودن فعالیت ها و‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫نظارت بر فعالیت ها از طریق‪:‬‬ ‫• تدوین طرح جامع راهبردی اموزش عالی شامل‬ ‫طرح های جامع کالبدی‪ ،‬سرمایه های انسانی‪ ،‬اموزشی‪،‬‬ ‫پژوهشی و فرهنگی و تالش برای محقق شدن این طرح با‬ ‫اقدام در زمینه ی‪:‬‬ ‫کمی و کیفی در حوزه های‪:‬‬ ‫• تدوین شاخص های ّ‬ ‫• اداری و سرمایه های انسانی‬ ‫• بودجه و هزینه‬ ‫• فضاهای کالبدی‬ ‫• تجهیزات و امکانات‬ ‫• تدوین برنامه برای رسیدن از وضعیت موجود به وضعیت‬ ‫مطلوب براساس شاخص های تعیین شده شامل‪:‬‬ ‫• برنامه ریزی در خصوص نظام تخصیص و توزیع منابع بر‬ ‫مبنایعملکرد‬ ‫• بازنگری و تکمیل طرح تعیین بودجه سرانه دانشگاه ها با‬ ‫هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه ریزی‬ ‫• استقرار کامل نظام بودجه ریزی مبتنی بر عملکرد‬ ‫• تدوین برنامه جامع سرمایه های انسانی‬ ‫• تدوین برنامه برای ساماندهی سرمایه های انسانی شاغل‬ ‫در وزارت عتف و موسسات وابسته‪ ،‬با توجه به ظرفیت های‬ ‫قانونی موجود‬ ‫• تدوین برنامه برای تامین تجهیزات و امکانات مورد نیاز‬ ‫براساس الویت نیاز‬ ‫• تدوین برنامه برای تامین فضای کالبدی مورد نیاز‬ ‫براساس الویت نیاز با تاکید بر تکمیل ساختمان های ناتمام‬ ‫• نظارت دقیق بر اجرای برنامه ها و تعیین میزان انحراف از‬ ‫برنامه هایمصوب‬ ‫‪ -4‬تسهیل امور اداری از طریق‪:‬‬ ‫• ایجاد تحول اداری به منظور روان سازی امور دانشگاه ها‬ ‫و رفع موانع‬ ‫• بازمهندسی نقش‪ ،‬کارکرد و ساختار وزارت عتف‪،‬‬ ‫دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی و ارتقاء نظام‬ ‫تصمیم سازی و تصمیم گیری و اجرایی‬ ‫• باز طراحی و باز مهندسی فرایندها و روش ها‬ ‫• اجرای طرح های اتوماسیون اداری به منظور تسریع در‬ ‫امور و کاهش هزینه ها‬ ‫• به روز رسانی سامانه های مالی‪ ،‬اداری و اجرایی‬ ‫‪ -5‬ارتقاء جایگاه سرمایه های انسانی با رعایت کرامت‬ ‫انسانی و اصل شایسته ساالری‬ ‫• بازنگری و اصالح ایین نامه های استخدامی کارکنان‬ ‫(اعضای هیات علمی و کارمندان)‪.‬‬ ‫• برنامه ریزی برای بهبود کیفیت زندگی کارکنان و ارتقاء‬ ‫کیفیت روابط بین انسانی در وزارت عتف و سازمان های‬ ‫وابسته‪.‬‬ ‫• برنامه ریزی برای توانمندسازی کارکنان با توجه به شغل‬ ‫مورد تصدی‪.‬‬ ‫• تالش برای ایجاد حس امنیت شغلی برای کارکنان‬ ‫توانمند‪.‬‬ ‫• اموزش کارکنان و تالش برای ارتقاء دانش و مهارت ان ها‪.‬‬ ‫• طراحی و استقرار نظام اموزش برای تصدی پست ها و‬ ‫سمت هایمدیریتی‪.‬‬ ‫• طراحی و استقرار نظام ارزشیابی‪.‬‬ ‫• استقرار نظام های پرداخت براساس عملکرد‪.‬‬ ‫• تدوین و دستورالعمل عزل و نصب مدیران (هیات علمی‬ ‫و کارکنان) و الزام به گذراندن دوره های اموزشی پیش بینی‬ ‫شده قبل از انتصاب‪.‬‬ ‫• برنامه ریزی برای تامین مسکن کارکنان‪.‬‬ ‫• تدوین و استقرار نظام نامه ورزش و سالمت کارکنان‪.‬‬ ‫• برنامه ریزی برای پرداخت معوقات کارکنان و ممانعت از‬ ‫تاخیر در پرداخت مطالبات کارکنان‪.‬‬ ‫• پیگیری اجرای قانون تبدیل وضعیت ایثارگران‪.‬‬ ‫• پیگیری برای اجرای قانونی همسان سازی حقوق اعضای‬ ‫هیات علمی وزارت عتف با اعضای هیات علمی غیر بالینی‬ ‫وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‪.‬‬ ‫حوزهبین الملل‬ ‫در راستای دستور مقام معظم رهبری(مدظله العالی) مورخ‬ ‫‪ 1395/6/9‬و سند جامع "روابط علمی بین المللی جمهوری‬ ‫اسالمی" ایران مصوب جلسه ‪ 805‬مورخ ‪1396/12/15‬‬ ‫شورای عالی انقالب فرهنگی برنامه های ذیل جهت تحقق‬ ‫دیپلماسی علمی دهنده‪-‬گیرنده مد نظر است‪:‬‬ ‫‪ -1‬توسعه کرسی های زبان فارسی و اسالم شناسی در‬ ‫کشورهای جهان‪.‬‬ ‫‪ -2‬افزایش پذیرش دانشجوی خارجی و رفع موانع پذیرش‬ ‫دانشجو‪.‬‬ ‫‪ -3‬افزایش دانشجویان بورسیه سایر کشورها به عنوان یک‬ ‫فعالیت استراتژیک برای کشور بویژه کشورهای همسایه و‬ ‫کشور های امریکای التین و افریقا‪.‬‬ ‫‪ -4‬حمایت از ایجاد دانشگاه در کشورهای همسایه با تمرکز‬ ‫بر کشورهای محور مقاومت‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪ -5‬تسهیل فرصتهای مطالعاتی اعضا هیات علمی و‬ ‫دانشجویان دکتری جهت انتقال علم و فناوری به داخل‬ ‫کشور‪.‬‬ ‫‪ -6‬طراحی و تصویب ایین نامه ویژه تعامالت ملی و‬ ‫بین المللی جهت حضور اعضا هیات علمی‪ ،‬در خارج از‬ ‫تقویم اموزشی در دانشگاههای داخل و خارج‬ ‫‪ -7‬استفاده از دیپلماسی علم جهت افزایش قدرت نرم نظام‬ ‫مقدس جمهوری اسالمی در جهان اسالم و ابعاد فراملی‪.‬‬ ‫‪ -9‬استفاده از دیپلماسی علم و فناوری جهت صدور فرهنگ‬ ‫ایرانی اسالمی و اثر بخشی در بیداری اسالمی‪.‬‬ ‫حوزه خیرین‬ ‫‪ -1‬حمایت و تقویت حضور خیرین در حوزه علم و فناوری‬ ‫کشور‪.‬‬ ‫‪ -2‬حمایت از طرح های عمرانی خیرین دانشگاه ساز‬ ‫بصورت تامین ‪ %50‬از هزینه های هر بنای اهدائی‪.‬‬ ‫‪ -3‬حمایت از پژوهش ها و تجهیزات پژوهشی که خیرین‬ ‫دانشگاه ساز تامین نمایند بصورت ‪ %50‬اعتبارات‪.‬‬ ‫‪ -4‬دعوت از خیرین برای مشارکت در صندوق های‬ ‫قرض الحسنه دانشجویی جهت تسهیالت در امر ازدواج‬ ‫دانشجویی‪.‬‬ ‫‪ -5‬حمایت از خیرین در جهت احداث خوابگاه های متاهلی‬ ‫برای کمک و تسهیل در امر ازدواج دانشجویان‪.‬‬ ‫‪ -6‬حمایت از حضور خیرین در امر اموزشی با حمایت‬ ‫‪ %50‬از طرحهای خیرین در حوزه تامین کتب درسی برای‬ ‫دانشجویان بویژه قشر نیازمند دانشجویان‪.‬‬ ‫‪ -7‬حمایت از حضور خیرین در هیات امنای دانشگاه های‬ ‫کشور‪.‬‬ ‫‪ -8‬حمایت از جامعه خیرین دانشگاه ساز کشور به عنوان یک‬ ‫بازوی مهم در توسعه علم و فناوری کشور و نماد مشارکت‬ ‫مردمی ‪.‬‬ ‫‪ -9‬لحاظ نمودن میزان جذب مشارکت مردمی و جذب‬ ‫خیرین توسط روسای دانشگاه ها به عنوان یک معیار در رتبه‬ ‫بندیدانشگاه ها‪.‬‬ ‫‪ -10‬حمایت از موسسه های خیریه دانشجویی با هدف‬ ‫حمایت از دانشجویان کم بضاعت که توسط دانشگاهیان‬ ‫اعم از شاغل و بازنشسته تامین مالی و مدیریت می شوند‪.‬‬ ‫مشروط به درج ممنوعیت هرگونه فعالیت سیاسی در‬ ‫اساسنامهانها‪.‬‬ ‫حوزه حقوقی و امور مجلس‬ ‫با قانون مناسب استعدادهای مختلف انسانی و غیر انسانی‬ ‫شناسایی‪ ،‬پرورش و بکار گرفته شده و با چابکی و بهره وری‬ ‫و ارتقاء سیستم و نظم و کارامدی ایجاد می شود‪ .‬طراحی‪،‬‬ ‫تدوین و تصویب قانون دانش بنیان و دانایی محور معیاری‬ ‫از میزان عقالنیت‪ ،‬دانایی و توانایی یک نظام‪ ،‬نهاد‪ ،‬سازمان‬ ‫و یا وزارتخانه است‪ .‬بنا به دالیل فوق معاونت حقوقی و امور‬ ‫مجلس وزارت متبوع می تواند در رشد‪ ،‬توسعه و تحقق‬ ‫اهداف سند باالدستی و برنامه های مورد نظر نقش موثری‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫با توجه به اهمیت جایگاه کمیسیون اموزش و تحقیقات‬ ‫مجلس شورای اسالمی ایجاد تعامل نزدیک و سازنده با این‬ ‫کمیسیون و نمایندگان محترم یکی از محورهای اساسی‬ ‫مدنظر در این دوره می باشد‪ .‬از انجا که هماهنگی در‬ ‫سیاست های کالن با اعضای کمیسیون اموزش و تحقیقات‬ ‫از اتالف انرژی جلوگیری و همچنین تقویت تصمیمات را به‬ ‫همراه خواهد داشت موارد زیر مدنظر است‪:‬‬ ‫‪ -1‬برگزاری جلسات ماهانه مشترک با کمیسیون اموزش و‬ ‫تحقیقات در مورد تبادل نظر در مورد سیاست های کالن‬ ‫اموزش عالی کشور‪.‬‬ ‫‪ -2‬استفاده از ظرفیت های کمیسیون اموزش و تحقیقات‬ ‫مجلس شورای اسالمی در جهت رفع موانع و مشکالت‬ ‫توسعه علم و فناوری کشور و کمک به تدوین قانون برنامه‬ ‫هفتم‪.‬‬ ‫‪ -3‬اطالع رسانی از ضوابط و مقررات حوزه اموزش عالی‬ ‫به نمایندگان محترم در جهت جلوگیری از اتالف وقت‬ ‫نمایندگان محترم در پیگیری مطالبات موکلین و مراجعین‬ ‫محترم به نمایندگان‪.‬‬ ‫‪ -4‬برگزاری جلسات مشترک با مجمع نمایندگان استان ها‬ ‫در راستای بررسی وضعیت اموزش عالی هر استان با حضور‬ ‫نمایندگان مردم در ان استان و اتخاذ تصمیم برای رفع‬ ‫موانع‪.‬‬ ‫‪ -5‬تقویت جایگاه مدیریت حقوقی در دانشگاهها در راستای‬ ‫قانونمند نمودن فعالیت ها در دانشگاه‪.‬‬ ‫‪ -6‬برگزاری نشست های علمی در مورد کمبودهای حقوقی و‬ ‫قوانیناموزشعالیکشوربادعوتازمتخصصیندانشگاه ها‬ ‫و رفع کمبودهای قوانین با استفاده از ظرفیت های مجلس‬ ‫شورای اسالمی‪.‬‬ ‫‪-7‬یکپارچه سازیفعالیت هایحقوقیوقانونیدروزارتعلوم‬ ‫ذیل معاونت حقوقی و جلوگیری از موازی کاری در این حوزه‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 10 ‫‪11‬‬ ‫⏪‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪ -8‬اموزش روسای دانشگاه های کشور در مورد مسائل‬ ‫حقوقی‪ ،‬مالی و عمرانی مورد نیاز در دانشگاه ها جهت‬ ‫پیشگیری از مشکالت احتمالی اتی‪.‬‬ ‫‪ -9‬بررسی دقیق کمبودها در زمینه قوانین و مقررات و ارائه‬ ‫انها بصورت لوایح به مجلس شورای اسالمی‪.‬‬ ‫‪ -10‬تصویب جایگاه بخش حقوقی در وزارت علوم و‬ ‫دانشگاه ها و ابالغ بخشنامه ها و قوانین و مقررات ابالغی‬ ‫بویژه توسط مرکز هیات امنا به عنوان بخش قانونگذاری در‬ ‫وزارت علوم بعد از تصویب توسط معاونت حقوقی وزارت‪.‬‬ ‫‪ -11‬تالش در جهت تصویب صندوق بیمه پژوهش جهت‬ ‫بیمه طرح های پژوهشی‪.‬‬ ‫‪ -12‬تالش در جهت تفکیک بودجه پژوهشی‪ ،‬فرهنگی و‬ ‫ورزشی در فصل های مشخصی از الیحه بودجه و تبدیل به‬ ‫قانون در مجلس شورای اسالمی‪.‬‬ ‫‪ -13‬پویش‪ ،‬پاالیش و پیرایش کلیه قوانین جاری و ساری‬ ‫در وزارت عتف و لغو ائین نامه ها ناکارامد و تاریخ مصرف‬ ‫گذشته‪.‬‬ ‫سخن پایانی‬ ‫نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران که بر پایه اموزه های‬ ‫وحیانی شکل گرفته و درخت تنومند ان به واسطه خون‬ ‫پاک شهیدان هر روز مستحکم تر شده‪ ،‬بدون شک با‬ ‫پیشرفت هایعلمیبهثمرخواهدنشست‪.‬اینپیشرفت های‬ ‫علمی نیازمند برنامه ریزی دقیق و عالمانه برای دستیابی به‬ ‫دانشگاهی تمدن ساز و ثمربخش شدن این نظام الهی است‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬ضرورت تعامل قوای قانون گذار و قوای اجرا‬ ‫کننده ی قانون برای دستیابی به ارمان دانشگاه اسالمی و‬ ‫نیل به هدف غایی انسان سازی و ایجاد تحول در رسیدن به‬ ‫جامعه مطلوب از اموری بدیهی است‪.‬‬ ‫به دوش کشیدن بار مسئولیت برنامه ریزی برای نیل به‬ ‫اهداف فوق در این نظام مقدس از یک سو افتخاری برای هر‬ ‫مومن انقالبی و از سوی دیگر پاسخ گویی در پیشگاه خدواند‬ ‫متعال است‪ .‬در صورت دریافت رای اعتماد از مجلس‬ ‫شورای اسالمی‪ ،‬با توکل به خدای متعال و امید به یاری‬ ‫شما عزیزان و همه فرهیختگان علمی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی‬ ‫جامعه‪ ،‬نهایت تالش خویش را در اجرای موفق برنامه های‬ ‫فوق که عمدتا برگرفته از اسناد باالدستی به ویژه سند‬ ‫دانشگاه اسالمی است‪ ،‬بکار خواهم گرفت‪ .‬انشاءاهلل‬ ‫محمدعلی زلفی گل‬ ‫شانزدهم مرداد ماه هزار چهارصد‬ ‫پیوست ‪1‬‬ ‫برنامه‪ :‬توسعه ی پایدار همکاری های ملی و بین المللی‬ ‫هدف‬ ‫اسناد باال دستی‬ ‫(ماده و بنده مربوطه)‬ ‫جامعه هدف‬ ‫قلمرو‬ ‫مجری‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫منطقه ای‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫اقدام‬ ‫زمان‬ ‫عامل‬ ‫جذب‬ ‫مستمر‬ ‫مرکز جذب اعضاء هیات علمی‬ ‫ترفیع جدید‬ ‫(الگو‪ :‬مطالعات تطبیقی)‬ ‫کوتاه مدت‬ ‫کمیتهترفیع‬ ‫میان مدت‬ ‫هیات جذب‬ ‫مستمر‬ ‫معاون پژوهشی‪ ،‬سازمان ها و‬ ‫نهادهای خصوصی و دولتی‬ ‫تبدیل وضعیت‬ ‫ارتقاء(جدید)‬ ‫جذب اعتبار منابع مالی‬ ‫کرسی های علمی‬ ‫شرکت دانش بنیان‬ ‫قرارگرفتن در فهرست دانشمندان یک درصد‪،‬‬ ‫دو درصد و پر استناد‬ ‫قرارگرفتن در فهرست سرامدان علمی‬ ‫کسب عنوان استاد ممتاز و استاد نمونه کشوری‬ ‫کانال های تخصصی تدریس مجازی ملی‬ ‫عضویت در هیات تحریریه مجالت بین المللی‬ ‫سردبیر و مدیر مسئول نشریات ملی و بین المللی‬ ‫سند چشم انداز (ماده ؟‪ ،‬بند)‬ ‫نقشه جامع علمی کشور(ماده ؟‪ ،‬بنده)‬ ‫بیانات مقام معظم رهبری در دانشگاه علم و صنعت‬ ‫‪1387/9/24‬‬ ‫سیاست های کلی علم و فناوری (‪)1‬‬ ‫سیاست های کلی سالمت (بند ‪)14‬‬ ‫نقشه جامع علمی کشور (بندهای ‪ 1‬و ‪)2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ایجاد هرم تحقیقاتی با بهره‪-‬گیری از‬ ‫دانشجویان پروژه کارشناسی‪ ،‬کارشناسی ارشد‪،‬‬ ‫دکتری‪ ،‬پسا دکتری‪ ،‬دستیار پژوهشی‬ ‫دانشجویان تحصیالت تکمیلی‬ ‫منطقه ای‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫منطقه ای‬ ‫ملی‬ ‫پژوهشگرانپسادکتری‬ ‫اعضاء هیات علمی و دانشجویان‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫فراملی‬ ‫فراملی‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫پایگاه های اطالعات علمی‬ ‫(‪)ISC, ISI, Scopus‬‬ ‫رتبه بندی‬ ‫انجمن هایعلمی‬ ‫پژوهشگران ایرانی مقیم خارج‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫مستمر‬ ‫ملی‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫کمیسیوننشریات‬ ‫کمیسیون انجمن های علمی‬ ‫دستیاران پژوهشی (کارشناسان‬ ‫ازمایشگاه ها و کارگاه ها)‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی‬ ‫و زیر مجموعه های مربوطه‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫انتخاب استاد محور‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫پایان نامه ها‪ ،‬رساله ها و پروژه ها‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫مستمر‬ ‫ایجاد و ارتقاء زیرساخت های اموزش مجازی‬ ‫ملی‬ ‫مراکز رشد و پارک های علم و فناوری‬ ‫سازمان سنجش اموزش (بر اساس‬ ‫شیوه نامه پیوست)‬ ‫مجالت علمی‬ ‫پژوهشگاه ها‬ ‫میان مدت‬ ‫صندوق حمایت از پژوهشگران و‬ ‫صنعتگران‬ ‫پژوهش برنامه مدار‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫میانمدت‬ ‫هیاتممیزه‬ ‫پایگاه های اطالعات علمی و سیستم های‬ ‫رتبه بندی‬ ‫مستمر‬ ‫پایگاه استنادی جهان اسالم (‪)ISC‬‬ ‫و دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی‬ ‫رتبه بندی‬ ‫مستمر‬ ‫معاون پژوهشی‬ ‫سیستم های رتبه بندی‬ ‫رتبه بندی‬ ‫مستمر‬ ‫پایگاه استنادی‬ ‫دانشگاه ها و ایرانداک‬ ‫ساماندهی‬ ‫مستمر‬ ‫ایرانداک‬ ‫ازمایشگاه هایمرجع‬ ‫ارزیابی و ارتقاء‬ ‫مستمر‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫جذب مشارکت‬ ‫مستمر‬ ‫مرکز همکاری های علمی بین المللی‬ ‫موسسات اموزش عالی‪ ،‬صندوق حمایت‬ ‫از پژوهشگران و صنعتگران‪ ،‬فدراسیون‬ ‫سرامدان علمی‬ ‫ارزیابی و جذب‬ ‫مستمر‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫حضور فعال و موثر در مجامع تصمیم ساز فراملی‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫اختصاص گرنت ویژه به اساتید مرجع‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫رتبه بندی‬ ‫عضویت در انجمن های بین المللی‬ ‫مستمر‬ ‫کمیته ارزیابی‬ ‫کارشناسان خبره و ممتاز‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫⏪‬ صفحه 11 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫پیوست ‪2‬‬ ‫اسناد باال دستی‬ ‫هدف (ماده و بنده‬ ‫مربوطه)‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪12‬‬ ‫برنامه‪ :‬توسعه ی پایدار همکاری های ملی و بین المللی‬ ‫جامعه‬ ‫هدف‬ ‫‪1‬‬ ‫دیپلماسیعلمی‬ ‫برنامه ششم توسعه‪ ،‬سیاست های کلی‪،‬‬ ‫علم و فناوری کشور‪ ،‬سیاست های کلی‬ ‫اقتصاد مقاومتی‪ ،‬بیانات مقام معظم‬ ‫رهبری‪ ،‬نقشه جامع علمی کشور‬ ‫اعضاء هیات علمی و دانشجویان‬ ‫‪1‬‬ ‫قلمرو‬ ‫ترویج علم‬ ‫برنامه ششم توسعه‪ ،‬سیاست های کلی‪ ،‬علم و فناوری کشور‪،‬‬ ‫سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی‪ ،‬بیانات مقام معظم‬ ‫رهبری‪ ،‬نقشه جامع علمی کشور‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫فراملی‬ ‫فراملی‬ ‫مجری‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫اقدام‬ ‫زمان‬ ‫عامل‬ ‫حضور فعال و موثر در مجامع تصمیم ساز فراملی‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫عضویت در هیات تحریریه مجالت بین المللی‬ ‫مستمر‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫مستمر‬ ‫عضویت در انجمن های بین المللی‬ ‫طرح های پژوهشی و اموزشی مشترک‬ ‫فراملی اعضاء هیات علمی‪ ،‬دانشگاه ها و‬ ‫موسسات اموزشی‪ -‬پژوهشی‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫مستمر موسساتاموزشعالی‬ ‫تقویت و گسترش دانشگاه بین المللی ‪D8‬‬ ‫تقویت و حمایت از فرصت مطالعاتی خارجی اعضاء هیات علمی و دانشجویان تحصیالت تکمیلی‬ ‫ایجاد زمینه برای پذیرش متقاضیان فرصت مطالعاتی اعضاء هیات علمی و دانشجویان تحصیالت تکمیلی خارجی‬ ‫به داخل کشور‬ ‫مستمر موسسات اموزش عالی‬ ‫انتشار مجالت‪ ،‬برگزاری کارگاه ها‪ ،‬دوره های اموزشی‪ ،‬مسابقات‪ ،‬جشنواره ها و نمایشگاه ها‪ ،‬ایجاد و تقویت موزه های‬ ‫علوم و فناوری‬ ‫فراملی‬ ‫ملی‬ ‫فراملی‬ ‫دانشگاه ها و موسسات اموزشی‪-‬‬ ‫پژوهشی‬ ‫جذب و تبادل دانشمندان سایر کشورها‪ ،‬دانشمندان ایرانی مقیم خارج‪ ،‬دانشجویان دوره های تحصیالت تکمیلی‪،‬‬ ‫پسادکتری و ایجاد مراکز تحقیقاتی و ازمایشگاه های مشترک‬ ‫مستمر‬ ‫دانشگاه ها‬ ‫و موسسات اموزشی‪-‬‬ ‫پژوهشی‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫برگزاری کرسی های زبان و ادبیات فارسی و همایش‪-‬های ایرانشناسی‬ ‫اعضاء هیات علمی‬ ‫انتشار مقاالت مشترک بین المللی‬ ‫ثبت اختراع‬ ‫ارائه سخنرانی های علمی‬ ‫ارائه کارگاه ها و بسته های اموزشی‬ ‫اموزش و ارتقاء سطح زبان خارجی انتشار کتاب یه زبان های فراملی‬ ‫مستمر‬ ‫ارتباط با صدا و سیمای استانی در راستای تهیه برنامه های علمی تخصصی به منظور باال بردن سطح دانش عمومی‬ ‫"زلفی گل" شانزدهمین وزیر اموزش عالی ایران شد‬ ‫وزرای علوم چه کسانی بودند؟‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬درگذشت همکار ستادی "خانم‬ ‫سحر سهراب زاده" را تسلیت گفت‬ ‫دکتر محمدعلی زلفی گل‪ ،‬وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫فناوری در پیامی درگذشت همکار پرتالش اداره کل‬ ‫روابط عمومی ستاد را تسلیت گفت‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم‪ ،‬متن‬ ‫پیام دکتر زلفی گل به شرح زیر است؛‬ ‫اناهلل و انا الیه راجعون‬ ‫متاسفانهمطلعشدیمسرکارخانم"سحرسهراب زاده"‬ ‫همکار ارجمند و پرتالش اداره کل روابط عمومی‬ ‫که سال ها در حوزه پوشش اخبار جلسات ستادی‬ ‫زحمات فراوان کشیدند‪ ،‬بر اثر ابتال به کرونا رخ در‬ ‫نقاب خاک کشید‪.‬‬ ‫از دست دادن هر همکار ارجمندی در مجموعه ستاد‬ ‫و دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی‪ ،‬پژوهشی و‬ ‫فناوری‪ ،‬از دست دادن بخشی از سرمایه ارزشمند‬ ‫اموزش عالی کشور است‪ .‬متاسفم از اینکه در بدو‬ ‫ورود به این وزارت‪ ،‬ناگزیرم فقدان همکاری ارجمند‪،‬‬ ‫یاوری از یاوران علمی حوزه ستادی را تسلیت‬ ‫بگویم‪ .‬با نهایت تاسف و تالم این مصیبت دردناک را‬ ‫به خانواده محترم ان مرحومه‪ ،‬دوستان و همکاران‬ ‫ستادی وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‪ ،‬به ویژه‬ ‫همکاران اداره کل روابط عمومی ستاد‪ ،‬صمیمانه‬ ‫تسلیت عرض نموده و از درگاه پروردگار متعال برای‬ ‫ان زنده یاد‪ ،‬امرزش بیکران و علو درجات در رضوان‬ ‫الهی و برای بازماندگان صبر و شکیبایی مسئلت‬ ‫می نمایم‪ .‬امیدوارم به زودی شاهد ریشه کن شدن‬ ‫این بیماری مهلک از ایران اسالمی عزیز باشیم‪.‬‬ ‫محمدعلیزلفی گل‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫"محمدعلی زلفی گل" توانست شانزدهمین سکاندار وزارت‬ ‫علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری شود‪.‬‬ ‫به گزارش نشریه عتف به نقل از خبرگزاری فارس محمدعلی‬ ‫زلفی گل با کسب ‪ 210‬رای موافق‪ 56 ،‬رای مخالف و ‪ 19‬رای‬ ‫ممتنع توانست شانزدهمین وزیر اموزش عالی ایران شود‪.‬‬ ‫‪ 15‬وزیر علوم بعد از انقالب اسالمی ایران‬ ‫علی شریعتمداری اولین وزیر اموزش عالی ایران است‬ ‫که در از سوم اسفند ‪ 1357‬تا ششم مهر ‪ 1358‬سکاندار‬ ‫وزارت علوم بود‪ .‬پس از وی‪ ،‬حسن ابراهیم حبیبی وزیر‬ ‫اموزش عالی شد که تا ‪ 16‬شهریور ‪ 1359‬فعالیت کرد‪.‬‬ ‫سومین وزیر‪ ،‬حسن عارفی است که تا ‪ 25‬مرداد ‪1360‬‬ ‫فعالیت کرد؛ چهارمین وزیر محمدعلی نجفی است که تا‬ ‫‪ 22‬مرداد ‪ 1363‬سکانداری وزارت علوم را بر عهده گرفت‪.‬‬ ‫پنجمین وزیر هم ایرج فاضل است که از مرداد ‪ 1363‬تا‬ ‫پنجم ابان ‪ 1364‬فعالیت کرد‪ .‬بعدی از وی محمد فرهادی‬ ‫وزیر علوم شد که مدت وزارت وی در ششم شهریور ‪1368‬‬ ‫پایانپذیرفت‪.‬‬ ‫هفتمین وزیر مصطفی معین است که تا ‪ 24‬مرداد ‪1372‬‬ ‫تصدی پست وزارت علوم را بر عهده گرفت‪ .‬بعد از وی‪،‬‬ ‫محمدرضا هاشمی گلپایگانی وزیر شد که وی نیز تا ‪ 28‬مرداد‬ ‫‪ 1376‬فعالیت کرد‪.‬‬ ‫مصطفی معین دوباره در ‪ 29‬مرداد ‪ 1376‬وزیر اموزش عالی‬ ‫شد که تا سال ‪ 82‬ادامه داشت؛ اما دهمین وزیر‪ ،‬جعفر‬ ‫توفیقی است که از شانزدهم مهر ‪ 1382‬تا اول شهریور ‪1382‬‬ ‫سکاندار وزارت علوم بود‪.‬‬ ‫یازدهمین وزیر هم محمدمهدی زاهدی است که تا ‪11‬‬ ‫شهریور ‪ 1388‬مسوولیت وزارت علوم را عهده دار شد‪.‬‬ ‫کامران دانشجو‪ ،‬دوازدهمین وزیر است که تا ‪ 23‬مرداد‬ ‫‪ ،1392‬تصدی وزارت علوم را بر عهده گرفت‪.‬‬ ‫سیزدهمین وزیر اموزش عالی ایران بعد از انقالب رضا‬ ‫فرجی داناست که از پنجم ابان ‪ 1392‬تا ‪ 29‬مرداد ‪1393‬‬ ‫فعالیتکرد‪.‬‬ ‫اما چهاردهمین وزیر‪ ،‬محمد فرهادی است که تا ‪ 28‬مرداد‬ ‫‪ 1396‬فعالیت کرد؛ پانزدهمین وزیر هم منصور غالمی است‬ ‫که از ‪ 8‬ابان ‪ 1396‬سکاندار شد و تا پایان دولت دوازدهم‬ ‫ادامه داشت‪.‬‬ ‫شانزدهمین وزیر علوم کیست؟‬ ‫امروز محمدعلی زلفی گل توانست مسوولیت وزارت علوم را‬ ‫بر عهده بگیرد‪ .‬او متولد ‪ 1345‬در روستای صالح اباد از حومه‬ ‫شهرستان اشتیان از توابع استان مرکزی است‪.‬‬ ‫زلفی گل مدرک کارشناسی اش را از دانشگاه اراک در بهمن‬ ‫‪ ،1369‬مدرک کارشناسی ارشدش را از دانشگاه صنعتی‬ ‫اصفهان در شهریور ‪ ،1372‬مدرک دکتری اش را از دانشگاه‬ ‫شیراز در مرداد ‪ ،1376‬عنوان دانشیاری اش را در دانشگاه‬ ‫بوعلی سینا در مرداد ‪ 1380‬و استادی را در دانشگاه بوعلی‬ ‫سینا در مرداد ‪ 1384‬کسب کرد‪.‬‬ ‫اقای زلفی گل سوابق جبهه هم دارد؛ او در لشکر ‪ 17‬علی‬ ‫ابن ابیطالب (ع) در سال ‪ ،1361‬در گردان خط شکن سید‬ ‫الشهدا والفجر مقدماتی‪ ،‬در لشکر ‪ 17‬علی ابن ابیطالب(ع)‬ ‫سال ‪ 1364‬و لشکر ‪ 17‬علی ابن ابیطالب (ع) در سال ‪1365‬‬ ‫حضور داشته است‪.‬‬ ‫رتبه علمی کسب شده در دوران تحصیل‬ ‫‪- 1‬کسب رتبه اول در نهمین گردهمایی دانشجویان ارشد و‬ ‫دکتری داخل و خارج از کشور ‪ 1371‬و دریافت لوح از معاونت‬ ‫اموزشی‬ ‫‪- 2‬دانشجوی نمونه دکتری دانشگاه شیراز سال ‪1373‬‬ ‫‪- 3‬کسب رتبه دانشجوی ممتاز در چهارمین ‪ ،‬پنجمین و‬ ‫ششمین مجمع دانشجویان ممتاز بسیجی و ایثارگر کشور‬ ‫رتبه های علمی کسب شده پس از فارغ التحصیلی‬ ‫‪-1‬پژوهشگر برتر کشوری در سال ‪1397‬‬ ‫‪- 2‬انتخاب به عنوان یکی از هفت دانش اموخته برجسته‬ ‫دانشگاه صنعتی اصفهان در جشن چهل سالگی این‬ ‫دانشگاه در سال ‪1396‬‬ ‫‪- 3‬کسب جایزه عالمه طباطبایی بنیاد ملی نخبگان در سال‬ ‫‪1394‬‬ ‫‪- 4‬انتخاب به عنوان محقق سرامد توسط ستاد نانوی‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال های‬ ‫‪ 1394‬و ‪1395‬‬ ‫‪- 5‬دریافت نشان درجه ‪ 2‬پژوهش بر اساس اصل ‪ 129‬قانون‬ ‫اساسی جمهوری اسالمی از ریاست جمهوری در سال‬ ‫‪1390‬‬ ‫‪- 6‬دریافت لوح تقدیر از وزیر علوم تحقیقات و فناوری به‬ ‫خاطر انتخاب توسط مرکز اطالعات و امار علمی ‪ ISI‬به‬ ‫عنوان دانشمند برگزیده در لیست یک درصد دانشمندان پر‬ ‫استناد جهان‪ ،‬در رشته شیمی و انتخاب به عنوان پژوهشگر‬ ‫برتر کشوری در سال ‪1383‬‬ ‫‪- 7‬انتخاب به عنوان استاد نمونه کشوری در سال ‪ 1394‬و‬ ‫دریافت لوح تقدیر از وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪- 8‬کسب رتبه اول پژوهش های بنیادی در بیست و یکمین‬ ‫جشنواره بین المللی خوارزمی ‪ 1386.11.16‬و دریافت لوح‬ ‫تقدیر از معاون اول ریاست جمهوری‬ ‫‪- 9‬کسب رتبه اول پژوهش های بنیادی توسط دانش اموخته‬ ‫دکترای تحت راهنمایی او دکتر وحید خاکیزاده در‬ ‫شانزدهمین جشنواره جوان خوارزمی ‪ 1393.9.15‬و‬ ‫دریافت لوح تقدیر از وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪- 10‬کسب رتبه سوم پژوهش های بنیادی توسط‬ ‫دانش اموخته دکترای تحت راهنمایی او‪ ،‬دکتر سعید باقری‬ ‫در هجدهمین جشنواره جوان خوارزمی ‪ 1395.9.7‬و‬ ‫دریافت لوح تقدیر از وزیر علوم تحقیقات و فناوری‬ ‫‪- 11‬اخذ جایزه رتبه اول پژوهش های بنیادی از‬ ‫‪ COMSTEC‬در بیست و یکمین جشنواره بین امللی‬ ‫خوارزمی ‪ 1386.11.16‬و دریافت لوح تقدیر‬ ‫‪- 12‬انتخاب به عنوان استاد نمونه بسیجی کشور در سال‬ ‫‪ 1388‬و دریافت لوح تقدیر مشترک وزیر علوم تحقیقات و‬ ‫فناوری و فرمانده سپاه پاسداران انقالب اسالمی‬ ‫‪- 13‬کسب رتبه شیمیدان برجسته الی زیر ‪ 40‬سال کشور و‬ ‫دریافت جایزه ویژه دکتری ارشیا ازاد‬ ‫‪-14‬انتخاب شیمیدان برجسته الی جوان کشور در گرایش‬ ‫شیمی الی توسط انجمن شیمی کشور و اهدای لوح تقدیر‬ ‫ریاست انجمن شیمی در شانزدهمین کنگره شیمی ایران در‬ ‫‪1392.6.16‬‬ ‫‪ -15‬انتخاب به عنوان دانشمند برگزیده کشورهای جهان‬ ‫اسالم ‪ OIC‬در سال ‪1388‬‬ ‫❚❚‬ صفحه 12 ‫‪13‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫هدفمندسازی تحصیالت تکمیلی‬ ‫در راستای رفع نیازها و مسائل دستگاه های اجرایی‪ ،‬سازمان ها‪ ،‬شرکت های دولتی و غیردولتی‬ ‫مهدی پاکزاد بناب‬ ‫عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور‬ ‫معاون اجرایی دبیرخانه شورای عالی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫جهان به سرعت در حال تغییر کنونی‪ ،‬فرصت ها و چالش های فراوانی را برای سازمان ها و کسب وکارها فراهم اورده است‪.‬‬ ‫در این فضای متالطم و سرشار از عدم قطعیت‪ ،‬علم و فناوری به کسب وکارها کمک نموده تا تغییراتی در نیازها و انتظارات‬ ‫مشتریان‪ ،‬رقبا‪ ،‬فناوری و حتی محدودیت های درونی و محیطی ایجاد کنند‪ .‬همچنین علم و فناوری‪ ،‬به کمک بهبود‬ ‫سوداوری‪ ،‬اشتغال زایی و افزایش سهم بازار‪ ،‬منجر به عملکرد مطلوب و پایدار برای کسب وکارها‪ ،‬به ویژه کسب وکارهای‬ ‫دانشی و مبتنی بر فناوری های پیشرفته شده است‪ .‬بنابراین با توجه به روند فزاینده تغییرات فناورانه و ضرورت بهره گیری‬ ‫حداکثری از انها برای ارتقای جایگاه خود‪ ،‬سازمان ها و شرکت ها همواره در کنار راهبرد انجام فعالیت های پژوهشی در‬ ‫درون مجموعه خود‪ ،‬استفاده از ظرفیت های دانشی موجود در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی بیرونی را به عنوان راهبرد‬ ‫اصلی در نظر گرفته اند‪.‬‬ ‫در کشور ما همراستا با روندهای جهانی سازمان ها‪ ،‬شرکت ها‪ ،‬موسسات دولتی و غیردولتی به منظور رفع چالش ها و‬ ‫مسائلموجودوبهره گیریحداکثریازفرصت هایایندهنسبتبهتعریفپروژه هایتحقیقاتیبادانشگاه هاوپژوهشگاه ها‬ ‫و مراکز تحقیقاتی اقدام می نمایند‪ .‬بررسی امار و ارقام منتشر شده توسط مراجع قانونی در کشور نشان دهنده این امر‬ ‫است که یکی از ظرفیت های پژوهشی کشور که علیرغم روندهای دنیا‪ ،‬کمتر مورد استفاده قرار می گیرد‪ ،‬پروژه های انجام‬ ‫شده در دوره های تحصیالت تکمیلی و باالخص رساله های دکتری تخصصی می باشد‪ .‬همانطور که در جدول ‪ 1‬نشان‬ ‫داده شده است براساس اعالم پژوهشگاه علوم و مدارک علمی ایران (ایرانداک) از بین ‪ 12500‬پیشنهاده ثبت شده در بهار‬ ‫‪ 1400‬در سامانه تنها ‪ 93‬پیشنهاده مبتنی بر نیاز رسمی اعالم شده از سوی سازمان ها و شرکت های دولتی و غیردولتی‬ ‫بوده است‪ .‬به عبارت دیگر کمتر از ‪ 1‬درصد دانشجویان تحصیالت تکمیلی در سه ماهه اول سال ‪ 1400‬فعالیت پژوهشی‬ ‫خود را با موضوع های تقاضا محور شروع کرده اند‪.‬‬ ‫جدول ‪ : 1‬شمار و فراوانی و پیشنهاده های تقاضامحور ثبت شده در گروه های اموزشی در بهار ‪۱۴۰۰‬‬ ‫شماره‬ ‫گروه اموزشی‬ ‫شمارپیشنهاده های درصد نسبی پیشنهاده های شمار همه پیشنهاده ها درصدپیشنهاده های‬ ‫تقاضامحور در گروه‬ ‫در گروه‬ ‫تقاضامحور در گروه ها‬ ‫تقاضامحور در گروه‬ ‫‪۱‬‬ ‫علوم انسانی‬ ‫‪23‬‬ ‫‪24.73‬‬ ‫‪5.468‬‬ ‫‪0.42‬‬ ‫‪۲‬‬ ‫علوم پایه‬ ‫‪13‬‬ ‫‪13.98‬‬ ‫‪946‬‬ ‫‪1.37‬‬ ‫‪۳‬‬ ‫فنی و مهندسی‬ ‫‪25‬‬ ‫‪26.88‬‬ ‫‪3.584‬‬ ‫‪0.70‬‬ ‫‪۴‬‬ ‫علوم پزشکی‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4.30‬‬ ‫‪299‬‬ ‫‪1.34‬‬ ‫‪۵‬‬ ‫هنر‬ ‫‪12‬‬ ‫‪12.90‬‬ ‫‪1.369‬‬ ‫‪0.88‬‬ ‫‪۶‬‬ ‫کشاورزی‬ ‫‪16‬‬ ‫‪17.20‬‬ ‫‪795‬‬ ‫‪2.01‬‬ ‫‪۷‬‬ ‫دامپزشکی‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0.00‬‬ ‫‪67‬‬ ‫‪0.00‬‬ ‫همه‬ ‫‪93‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪12.528‬‬ ‫‪0.74‬‬ ‫← منبع پژوهشگاه علوم و فناوری اطالعات(ایران داک)‬ ‫از سوی دیگر بررسی میزان تقاضامحوری دانش اموختگان دوره تحصیالت تکمیلی در سه ماهه اول سال ‪ 1400‬نشان‬ ‫دهنده این واقعیت است که از بین حدود ‪ 15500‬پایان نامه و رساله ثبت شده در سامانه تنها ‪ 270‬مورد تقاضامحور بوده‬ ‫است‪ .‬به عبارت دیگر تنها کمتر از ‪ 2‬درصد از ‪ 15500‬دانش اموخته تحصیالت تکمیلی پژوهش و مطالعه خود را در‬ ‫راستای نیازهای پژوهشی سازمان ها و شرکت ها و موسسات تعریف کرده اند (جدول ‪.)2‬‬ ‫جدول ‪ .2‬شمار و فراوانی و پارساهای تقاضامحور ثبت شده در گروه های اموزشی در بهار ‪۱۴۰۰‬‬ ‫شماره‬ ‫گروه اموزشی‬ ‫‪۱‬‬ ‫علوم انسانی‬ ‫شمار پارساهای‬ ‫تقاضامحور در گروه‬ ‫‪97‬‬ ‫درصد نسبی پارساهای‬ ‫تقاضامحور در گروه ها‬ ‫شمار همه پارساها در‬ ‫گروه‬ ‫درصد پارساهای‬ ‫تقاضامحور در گروه‬ ‫‪۲‬‬ ‫علوم پایه‬ ‫‪36‬‬ ‫‪13.33‬‬ ‫‪1.751‬‬ ‫‪2.06‬‬ ‫‪۳‬‬ ‫فنی و مهندسی‬ ‫‪96‬‬ ‫‪35.56‬‬ ‫‪4.390‬‬ ‫‪2.19‬‬ ‫‪۴‬‬ ‫علوم پزشکی‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1.48‬‬ ‫‪260‬‬ ‫‪1.54‬‬ ‫‪۵‬‬ ‫هنر‬ ‫‪12‬‬ ‫‪4.44‬‬ ‫‪984‬‬ ‫‪1.22‬‬ ‫‪۶‬‬ ‫کشاورزی‬ ‫‪25‬‬ ‫‪9.26‬‬ ‫‪840‬‬ ‫‪2.98‬‬ ‫‪۷‬‬ ‫دامپزشکی‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0.00‬‬ ‫‪103‬‬ ‫‪0.00‬‬ ‫همه‬ ‫‪270‬‬ ‫‪35.93‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪7.237‬‬ ‫‪15.565‬‬ ‫‪1.34‬‬ ‫‪1.73‬‬ ‫← منبع پژوهشگاه علوم و فناوری اطالعات(ایران داک)‬ ‫از سوی دیگر بررسی امار دانشجویان تحصیالت تکمیلی کشور و میزان پذیرش ساالنه دانشجویان در این دوره ها‪ ،‬میزان‬ ‫ظرفیت پژوهشی مغفول مانده را به روشنی نشان می دهد‪ .‬براساس اعالم موسسه پژوهش و برنامه ریزی اموزش عالی‬ ‫تعداد دانشجویان دکتری تخصصی در سال تحصیلی ‪ 1399-1398‬حدود ‪ 150‬هزار نفر و میزان ثبت نام دانشجویان‬ ‫دکتری تخصصی در همان سال حدود ‪ 25‬هزار نفر بوده است‪ .‬به عبارت دیگر نظام دانشگاهی کشور با استفاده از توان و‬ ‫ظرفیت دانشجویان دکتری تخصصی‪ ،‬که برای اتمام دوره خود باید مطالعه و پزوهشی را به سرانجام برسانند‪ ،‬می تواند‬ ‫ساالنه برای رفع و حل حداقل ‪ 25‬هزار مساله‪ ،‬چالش و بهره گیری از فرصت اینده که توسط سازمان ها و شرکت ها و‬ ‫موسسات به این نظام ارجاع شده است اقدام و برنامه ریزی نماید‪.‬‬ ‫مرور اسناد و قوانین کشور نشان می دهد که ضرورت هم راستایی فعالیت های پژوهشی نظام دانشگاهی با نیازها‬ ‫و مسائل کشور همواره مورد تاکید قرار گرفته است‪ .‬از جمله این اسناد می توان به موراد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫• تاکید بر برقراری ارتباط و تعامل بین نظام اموزش عالی‪ ،‬تحقیقاتی و فناوری کشور با سایر بخش ها (بند "‪"5‬‬ ‫سیاست های کلی علم و فناوری ابالغی مقام معظم رهبری ‪)1393/06/29‬‬ ‫• جهت دهی اموزش‪ ،‬پژوهش‪ ،‬فناوری و نواوری به سمت حل مشکالت و رفع نیازهای واقعی و اقتضائات کشور با توجه‬ ‫به امایش سرزمین و نواوری در مرزهای دانش برای تحقق مرجعیت علمی (راهبرد ‪ 7‬نقشه جامع علمی کشور)‬ ‫• تکلیف به شرکت ها و موسسات دولتی برای هزینه کرد حداقل ‪ 40‬درصد از اعتبارات پژوهشی خود در راستای‬ ‫پروژه های پژوهشی ‪ -‬کاربردی و حمایت از پایان نامه ها و رساله های تحصیالت تکمیلی (بند "و" تبصره ‪ 9‬قانون بودجه‬ ‫سال ‪)1400‬‬ ‫• تکلیف به دستگاه های اجرایی برای هزینه کرد حداقل‬ ‫‪ 10‬درصد از اعتبارات پژوهشی خود در راستای حمایت‬ ‫از پایان نامه ها و رساله های تحصیالت تکمیلی (بند "د"‬ ‫تبصره ‪ 9‬قانون بودجه سال ‪)1400‬‬ ‫• در صورتی که پایان نامه ها و رساله های تحصیالت‬ ‫تکمیلی و یا طرح ها (پروژه ها) و یا مقاالت استخراجی‬ ‫اعضای هیات علمی منجر به حل یکی از مسائل اساسی‬ ‫کشور شود‪ ،‬جایگزین امتیاز فعالیت های پژوهشی و‬ ‫فناوری مندرج در جداول شماره (‪ )۶‬ایین نامه جاری‬ ‫ارتقای مرتبه اعضای هیات علمی و جداول مشابه در‬ ‫ایین نامه های بعدی تا سقف امتیازات مکتسبه خواهد شد‬ ‫(بند "ج" ماده ‪ 12‬قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی‬ ‫و خدماتی کشور و حمایت از کاالی ایرانی ‪)1398/03/12‬‬ ‫• دانشگاه ها و موسسات پژوهشی و فناوری کشور تمام‬ ‫توان خود را برای تسهیل ارتباط میان دانشگاه و جامعه‬ ‫را به کار گیرند و پژوهش های خود‪ ،‬باالخص پژوهش های‬ ‫تحصیالت تکمیلی را جهت حل معضالت و نیازمندی های‬ ‫سازمان ها‪ ،‬دستگاه ها و شرکت های دولتی و غیردولتی‬ ‫هدایت کنند (بخشنامه ابالغی ریاست جمهوری به‬ ‫کلیه دستگاه ها‪ ،‬شرکت ها و نهادهای عمومی دولتی‪،‬‬ ‫‪.)1398/10/14‬‬ ‫با توجه به تاکید اسناد و قوانین باالدستی مبنی بر لزوم‬ ‫هدفمندسازی اموزش عالی و وضع موجود تقاضامحوری‬ ‫پژوهش های انجام شده در دوره تحصیالت تکمیلی‪،‬‬ ‫در دولت سیزدهم وزارت عتف با بهره گیری از تمام‬ ‫ظرفیت های علمی و فناورانه خود در کنار ارتقاء جایگاه‬ ‫علمی کشور در سطح جهان‪ ،‬بایستی به دستگاه حل‬ ‫مسائل‪ ،‬نیازها و چالش های امروز و اینده وزارتخانه ها‪،‬‬ ‫دستگاه‍ های اجرایی‪ ،‬شرکت های دولتی و غیردولتی‬ ‫تبدیل شود‪ .‬در راستای تحقق این اهداف باید برنامه ریزی‬ ‫منسجم تری صورت گیرد‪ .‬اقدامات زیر برای بهره مندی‬ ‫از ظرفیت علمی و پژوهشی دوره های تحصیالت‬ ‫تکمیلیپیشنهادمی شود‪:‬‬ ‫‪ -1‬شناسایی و اولویت بندی نیازها و چالش ها و مسائل‬ ‫جاری و اینده دستگاه های اجرایی‪ ،‬سازمان ها و‬ ‫شرکت های دولتی‬ ‫یکی از اقدامات اساسی در برای هدفمندسازی‬ ‫پژوهش هایانجامشدهدرنظامدانشگاهیکشورشناسایی‬ ‫نیازها و چالش های دستگاه های اجرایی و سازمان ها‬ ‫و شرکت های دولتی و ترسیم ماموریت ها‪ ،‬محورها و‬ ‫برنامه های مطالعاتی برای دانشگاه ها و اساتید می باشد‪ .‬با‬ ‫توجه به گستره باال و تنوع موضوعات و نیازهای پژوهشی‬ ‫شناسایی شده الزم است تا در یک نهادی و با حضور خود‬ ‫سازمان های موردنظر نیازها غربالگری‪ ،‬هم راستاسازی و‬ ‫در صورت نیاز ترکیب و ادغام شوند‪ .‬عملیاتی کردن این‬ ‫اقدام با توجه به کمیسیون های تخصصی دهگانه فعال در‬ ‫دبیرخانه شورای عالی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری و حضور و‬ ‫مشارکت تمامی دستگاه های اجرایی در ان دبیرخانه قابل‬ ‫انجام است‪.‬‬ ‫‪ -2‬تشکیل صندوق توسعه علمی و پژوهشی‬ ‫در راستای حمایت از پژوهش های تقاضامحور در‬ ‫دوره های تحصیالت تکمیلی‪ ،‬تقویت و گسترش‬ ‫پژوهش های بنیادی‪ ،‬کاربردی و توسعه ای در کشور‪،‬‬ ‫تامین مالی تحقیقات مرتبط با پایان نامه ها و رساله های‬ ‫تحصیالت تکمیلی‪ ،‬همچنین حمایت از فعالیت های‬ ‫پژوهشی و نواوری در دانشگاه ها و موسسه های اموزش‬ ‫عالی و پژوهشی و دستیابی به مرجعیت علمی در‬ ‫جهان و منطقه‪ ،‬صندوق ملی توسعه علمی و پژوهشی‬ ‫(بنیاد ملی علم) کشور در وزارت عتف تاسیس گردد‪.‬‬ ‫این صندوق با تجمیع و بهره گیری از منابع پخش شده‬ ‫حوزه پژوهش دستگاه های اجرایی‪ ،‬شرکت های دولتی‬ ‫و هزینه کرد مدیریت شده انها می تواند نقش چشم گیری‬ ‫در هدفمندسازی رساله های دکتری و پژوهش های‬ ‫دانشگاهی ایفا نماید‪.‬‬ ‫‪ -3‬پذیرش بخشی از ظرفیت دانشجویان تحصیالت‬ ‫تکمیلی براساس گرنت پژوهشی‬ ‫در حال حاضر اکثر قریب به اتفاق رساله های دکتری‬ ‫و پایان نامه های کارشناسی ارشد براساس تمایالت و‬ ‫برنامه پژوهشی اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه ها‬ ‫تعریف و اجرایی می شود‪ .‬این در حالی است که در‬ ‫صورت تقاضامحور شدن تحصیالت تکمیلی و تعریف‬ ‫موضوع های رساله ها و پایان نامه ها براساس نیازها‪ ،‬مسائل‬ ‫و چالش های دستگاه های اجرایی و شرکت ها‪ ،‬ساالنه‬ ‫می توان با تکیه بر ظرفیت های علمی دانشجویان و اساتید‬ ‫تعداد زیادی از مسائل و نیازهای کشور را رفع کرد‪ .‬برای‬ ‫رفع این دغدغه بایستی طی برنامه میان مدت ‪ 4‬ساله‪،‬‬ ‫سهم بزرگی از پذیرش در دوره های تحصیالت تکمیلی‬ ‫مبتنی بر نیاز کمی و کیفی اعالم شده از بخش بهره بردار‬ ‫و براساس گرنت پژوهشی باشد‪.‬‬ ‫‪ -4‬پرداخت حقوق ماهیانه به دانشجویان دکتر از محل‬ ‫گرنت پژوهشی‬ ‫در حال حاضر بخش زیادی از دانشجویان تحصیالت‬ ‫تکمیلی برای تامین هزینه های زندگی‪ ،‬مجبور هستن‬ ‫به صورت پاره وقت مشغول به کار شوند‪ ،‬این امر باعث‬ ‫طوالنی شدن دوره تحصیل و کاهش کیفیت پژوهش های‬ ‫انجام شده در دوره های تحصیالت تکمیلی شده است‪.‬‬ ‫برای رفع این مشکل الزم است از محل گرنت های‬ ‫پژوهشی و پروژه های تعریف شده بر مبنای نیازهای‬ ‫دستگاه های اجرایی ماهیانه مبلغی به عنوان حقوق ثابت‬ ‫به شرط حضور تمام وقت در دانشگاه ها به دانشجویان‬ ‫تحصیالت تکمیلی پرداخت شود‪.‬‬ ‫‪ -5‬اصالح ایین نامه ها و افزایش سهم پرداختن به‬ ‫مسائل و چالش های اعالم شده توسط دستگاه های‬ ‫اجرایی‬ ‫برای ترغیب اساتید و اعضای هیئت علمی دانشگاه ها‬ ‫الزم است فعالیت ها و اقدامات اموزشی و پژوهشی انها‬ ‫در راستای دستیابی به اهداف مورد نظر نظام دانشگاهی‬ ‫جهت دهی شود‪ .‬یکی از ابزارهای مهم در این زمینه‬ ‫ایین نامه ارتقاء مرتبه اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و‬ ‫مراکز پژوهشی می باشد‪ .‬در این ایین نامه در کنار توجه‬ ‫به جهت دهی فعالیت اساتید در راستای ارتقای جایگاه‬ ‫علمی کشور بایستی فعالیت های اساتید در جهت رفع‬ ‫مسائل و نیازهای کشور نیز با امتیاز متناسب مورد توجه‬ ‫قرار گیرد‪.‬‬ ‫‪ -6‬فراهم سازی زیرساخت الزم برای فراخوان‬ ‫نیازهای پژوهشی و برقراری ارتباط بین دانشگاه ها‬ ‫و مراکز پژوهشی با دستگاه های اجرایی‪ ،‬سازمان ها و‬ ‫شرکت های دولتی و غیردولتی‬ ‫به منظور تسهیل در برقراری ارتباط بین دانشگاه ها و مراکز‬ ‫پژوهشی به عنوان عرضه کننده پژوهش و دستگاه های‬ ‫اجرایی و سازمان ها و شرکت ها به عنوان متقاضی الزم‬ ‫است سامانه ای برخط ایجاد شود تا از طریق ان ارتباط‬ ‫بین عرضه و تقاضا به صورت شفاف و سریع صورت گیرد‪.‬‬ ‫دبیرخانه شورای عالی عتف در راستای انجام وظایف‬ ‫قانونی خود از سال ‪ 1397‬سامانه تقاضا و عرضه پژوهش و‬ ‫فناوری (ساتع) را طراحی و راه اندازی کرده است‪ .‬طی این‬ ‫سه سال تعداد ‪ 1200‬قرارداد پژوهشی با حدود ‪۱۰۸۲۳‬‬ ‫میلیارد ریال اعتبار بین دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و‬ ‫شرکت های دولتی تنظیم شده است‪.‬‬ ‫این سامانه در حال حاضر قابلیت فراخوان نیازهای‬ ‫پژوهشی تمامی دستگاه های اجرایی‪ ،‬سازمان ها و‬ ‫شرکت های دولتی و غیردولتی و برقراری ارتباط انها‬ ‫با مراکز دانشگاهی و اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و‬ ‫پژوهشگران کشور را دارد‪.‬‬ ‫سامانه ساتع‪www.sate.atf.gov.ir :‬‬ صفحه 13 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫■‬ ‫با حکم وزیر عتف؛‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪14‬‬ ‫دکتر محمد سلیمانی‪ ،‬به عنوان "قائم مقام وزیر و رئیس مرکز هیات های امناء و هیات های ممیزه" منصوب شد‬ ‫دکتر محمدعلی زلفی گل‪ ،‬وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فناوری؛ در حکمی‪ ،‬دکتر محمد سلیمانی را به‬ ‫عنوان "قائم مقام وزیر و رئیس مرکز هیئت های امنا و‬ ‫هیئت های ممیزه" منصوب کرد‪.‬‬ ‫به گزارش نشریه عتف به نقل از اداره کل روابط عمومی‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬متن کامل حکم انتصاب دکتر سلیمانی در‬ ‫سمت قائم مقام وزیر و رئیس هیات امنا و هیئت ممیزه‬ ‫به شرح زیر است‪:‬‬ ‫جناب اقای دکتر محمد سلیمانی‬ ‫سالم علیکم‪،‬‬ ‫نظر به تعهد و تجارب ارزشمند جنابعالی در سطوح کالن‬ ‫علمی و اجرایی نظام اسالمی و اشنایی با همه زوایای‬ ‫مدیریت اموزش عالی‪ ،‬به موجب این حکم به عنوان‬ ‫"قائم مقام وزیر و رئیس مرکز هیئت های امنا و هیئت های‬ ‫ممیزه " منصوب می شوید‪.‬‬ ‫بی شک‪ ،‬دهه پنجم انقالب اسالمی ایجاب می کند که با‬ ‫تکیه بر تجربه ها و دستاوردهای چهار دهه گذشته‪ ،‬تحولی‬ ‫متناسب با نیازها و ضرورت های حوزه علوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫فناوری صورت پذیرفته و دانشگاه ها و موسسه های اموزش‬ ‫عالی‪ ،‬پژوهشی و فناوری‪ ،‬دوران جدیدی را که زیبنده‬ ‫انقالب اسالمی است‪ ،‬با هدف زمینه سازی برای تحقق‬ ‫"تمدن نوین اسالمی" و شعار محوری دولت سیزدهم‪،‬‬ ‫"دولت مردمی‪ ،‬ایران قوی" را با جدیت اغاز کنند‪.‬‬ ‫امید است در مسیر تحقق این هدف متعالی و‬ ‫عملیاتی سازی راهبردهای طرح شده در "بیانیه گام دوم‬ ‫انقالب اسالمی" در حوزه علم و فناوری و برنامه ارائه شده‬ ‫به مجلس شورای اسالمی‪ ،‬با به کارگیری همه ظرفیت های‬ ‫نظام علم و فناوری کشور و همکاری و هم افزایی همکاران‬ ‫ستادی و دانشگاهی‪ ،‬موفق و سربلند باشید‪.‬‬ ‫توفیق روزافزونتان را در پیشبرد اهداف متعالی نظام مقدس‬ ‫جمهوری اسالمی ایران و منویات رهبر حکیم انقالب‬ ‫اسالمی‪ ،‬حضرت ایت اهلل خامنه ای (مدظله العالی)‪ ،‬از‬ ‫درگاه پروردگار متعال خواستارم‪.‬‬ ‫محمد علی زلفی گل‬ ‫وزیر علوم تحقیقات و فناوری‬ ‫همچنین دکتر زلفی گل‪ ،‬در نامه ای جداگانه‪ ،‬خطاب به‬ ‫دکتر عبدالرضا باقری رئیس سابق مرکز هیات های امنا و‬ ‫هیات های ممیزه گفت‪ :‬اکنون که دوره مسئولیت جناب‬ ‫عالی خاتمه یافته است‪ ،‬مراتب سپاس و قدردانی خود‬ ‫را از تالش های ارزنده شما در دوره تصدی "قائم مقام‬ ‫وزیر و ریاست مرکز هیئت های امنا و هیئت های ممیزه"‬ ‫اعالم می کنم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬بی شک تالش و عزم صادقانه چندین ساله شما‬ ‫در عرصه برنامه ریزی و مدیریت نظام اموزش عالی کشور‬ ‫در مقیاس ملی و منطقه ای که پیشرفت و توسعه این‬ ‫نظام را در حوزه های اموزشی‪ ،‬پژوهشی و ف ّناوری در پی‬ ‫داشته‪ ،‬مورد نظر جمع فرهیخته جامعه است و مشمول‬ ‫اجر اخروی نزد ایزد متعال خواهد بود‪ .‬استمرار عزت و‬ ‫توفیقات جناب عالی را در خدمت به پیشبرد اهداف‬ ‫اموزش عالی از خداوند متعال مسالت می نمایم‪.‬‬ ‫گفتنی است؛ دکتر محمد سلیمانی نماینده تهران در دوره‬ ‫نهم مجلس شورای اسالمی و وزیر ارتباطات و فناوری‬ ‫اطالعات در دولت نهم بوده است‪ .‬وی در سال ‪۱۳۵۷‬‬ ‫لیسانس خود را در رشته مهندسی برق و الکترونیک با‬ ‫کسب رتبه ممتاز از دانشگاه شیراز کسب کرد‪ .‬سپس برای‬ ‫ادامه تحصیالت راهی اروپا شد و فوق لیسانس خود را‬ ‫در سال ‪ ۱۳۵۹‬و مدرک دکترای تحصیلی خود را در سال‬ ‫‪ ۱۳۶۱‬از دانشگاه پیر و ماری کوری پاریس مدرسه عالی‬ ‫برق ‪ SUPELEC‬فرانسه در رشته مخابرات و با گرایش‬ ‫بسامد باال دریافت کرد‪ .‬وی مدتی هم معاون دانشگاه علم‬ ‫و صنعت ایران بوده است‪.‬‬ ‫دکتر سلیمانی سوابق مدیریتی زیر را در کارنامه کاری‬ ‫خود دارد‪:‬‬ ‫• وزیر ارتباطات و فناوری اطالعات‬ ‫• معاون امور دانشجویی در وزارت فرهنگ و اموزش عالی‬ ‫• معاون پژوهشی دانشگاه علم و صنعت ایران‬ ‫• معاون پژوهشی سازمان پژوهش های علمی و صنعتی‬ ‫ایران‬ ‫• مدیر امور اداری دانشگاه علم و صنعت ایران‬ ‫• مدیر گروه مخابرات دانشگاه علم و صنعت ایران‬ ‫• معاون امور جنگ دانشگاه علم و صنعت ایران‬ ‫• مدیر صنعت سامانه های فضایی صنایع مخابرات ایران‬ ‫• مسوول کمیته برق معاونت جنگ وزارت علوم در وزارت‬ ‫فرهنگ و اموزش عالی‬ ‫• ریاست سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران‬ ‫• رئیس مرکز تحقیقات عالی الکترونیک صنایع‬ ‫الکترونیک ایران‬ ‫• فعالیت ها در عرصه های مختلف‬ ‫همچنین وی در عرصه های علمی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اجتماعی‬ ‫و فرهنگی هم فعالیت داشته که مهم ترین این‬ ‫فعالیت ها در زیر فهرست شده است‪:‬‬ ‫• تدریس و رهبری فعالیت های علمی پژوهشی در زمینه‬ ‫مخابرات در دانشگاه علم و صنعت ایران‬ ‫• ارائه بالغ بر ‪ ۲۰۹‬مقاله علمی و ‪ ۷۲‬طرح کارشناسی‪،‬‬ ‫ارشد و دکترا‬ ‫• مشارکت فعال در طرح های مهم همچون طراحی و‬ ‫ساخت ماهواره کوچک و ماهواره زهره و طرح های پوشش‬ ‫راداری‬ ‫• تالیف و ترجمه ‪ ۱۹‬عنوان کتاب و ‪ ۸‬متن پایه درسی‬ ‫چاپ شده‬ ‫• انتخاب به عنوان پژوهش گر نمونه دانشگاه علم و صنعت‬ ‫ایران در سال ‪ ۱۳۸۳‬و پژوهشگر نمونه جشنواره سلمان‬ ‫فارسی‬ ‫اﻣﺎﻳﺶ امـــوزش عالـــی‬ ‫دکتر رضا عامری‬ ‫استاد دانشگاه تهران و مدیر کل اسبق مرکز نظارت و ارزیابی اموزش عالی‬ ‫چکیده‪:‬‬ ‫امایـش امـوزش عالـی‪ ،‬عبارتـی اسـت مختصـر‪ ،‬بـرای‬ ‫"برنامه ریـزی امـوزش عالـی کشـور بـا رویکـرد امایـش‬ ‫سـرزمین"‪ .‬در امایـش سـرزمین بـا سـه فراینـد رابطـه‬ ‫انسـان‪ ،‬فضـا و فعالیـت روبـرو هسـتیم‪ .‬هـدف امایـش‬ ‫سـرزمین بهـره بـرداری بهینـه از امکانـات سـرزمینی‬ ‫در راسـتای بهبـود وضعیـت مـادی و معنـوی در قلمـرو‬ ‫جغرافیایـی خـاص اسـت‪ .‬در ایـن نـوع برنامه ریـزی‬ ‫مزیت هـای فضـای طبیعـی‪ ،‬اجتماعـی و اقتصـادی‬ ‫سـاماندهی و نظـام مند می شـوند‪ .‬با عنایت بـه اینکه در‬ ‫فراینـد توسـعه هیچ بخشـی نباید جـدا از سـایر بخش ها‬ ‫توسـعه یابـد و توسـعه های بخشـی و جزیـره ای ممنـوع‬ ‫اسـت‪ ،‬بنابر این توسـعه اقتصـادی‪ ،‬اجتماعی‪-‬فرهنگی‬ ‫می بایسـت بـا هـم انجـام پذیـرد‪ .‬در توسـعه فرهنگـی‪-‬‬ ‫اجتماعـی بیـش از هـر چیـز بـر "توسـعه منابـع انسـانی"‬ ‫تاکیـد شـده اسـت‪ .‬همانگونـه کـه سـرمایه های فیزیکی‬ ‫و منابـع خـدادادی و طبیعـی بـا ایجـاد تغییر در مـواد به‬ ‫ابزار هـای تولید و نتیجتـا به درامدهـای اقتصادی منجر‬ ‫مـی گردند‪ ،‬سـرمایه های انسـانی نیز با تغییـر دادن افراد‬ ‫یـک جامعـه بـرای واگـذاری مسـئولیت ها‪ ،‬مهارت هـا‪،‬‬ ‫توانمندی هـای فکـری و اموزشـی به انهـا پدید می ایند‬ ‫و انسـان ها را توانمـد می سـازند تـا بـه شـیوه های جدیـد‬ ‫و مطلوب تـری رفتـار نمـوده و نقـش مهمتری در توسـعه‬ ‫همه جانبه ایفا نمایند‪ .‬از انجا که توسـعه نیروی انسـانی‬ ‫در قالـب تربیت نیروی انسـانی متخصـص‪ ،‬ماهر‪،‬کارامد‬ ‫و خلاق و کار افریـن بـر عهـده دانشگاه هاسـت‪ ،‬لـذا این‬ ‫سـوال اساسـی هماره پیش روی سیاسـت برنامه ریزان‬ ‫امـوزش عالـی کشـور قـرار داشـته‪ ،‬کـه توسـعه امـوزش‬ ‫عالـی( شـامل‪ :‬ایجـاد دانشـگاه ها و موسسـات امـوزش‬ ‫عالـی‪ ،‬ایجـاد رشـته های تحصیلـی‪ ،‬مقاطـع تحصیلـی‪،‬‬ ‫توزیع دانشـجویان در کشـور بر حسـب رشته ها‪ ،‬مقاطع‬ ‫تحصیلـی‪ ،‬جنسـیت‪ ،‬جـذب هیـات علمـی‪ ،‬برنامه های‬ ‫درسـی و نظایـر ان)‪ ،‬تـا چـه میـزان بر اسـاس رویکردی‬ ‫ماموریتگـرا یـا نـه و مبتنـی بـر امایـش سـرزمین انجـام‬ ‫گرفتـه اسـت؟ یقینا پاسـخ بـه این سـوال امـری ضروری‬ ‫و اساسـی اسـت‪ ،‬چـرا کـه ندانسـتن پاسـخ ایـن سـوال‪،‬‬ ‫تمـام فعالیت هـا و توسـعه امـوزش عالـی کشـور را بـه‬ ‫فعالیت هایـی کـور و غیـر هدفمنـد‪ ،‬و نابهینـه تبدیـل‬ ‫خواهـد کرد و تـداوم رویکـرد فعلی بمنزله رهـا کردن تیر‬ ‫در تاریکـی اسـت‪ ،‬و ثمـره ای جز اتالف منابع ارزشـمند‬ ‫انسـانی و اقتصـادی کشـور نتیجـه ای در پـی نخواهـد‬ ‫داشـت‪ .‬از دیگـر سـو‪ ،‬در تمامـی اسـناد بـاال دسـتی‬ ‫مرتبـط بـا حـوزه علمی کشـور‪ ،‬مانند نقشـه جامع علمی‬ ‫و سیاسـت های کلـی علـم و فنـاوری‪ ،‬بـر وظایـف مهـم‬ ‫دانشـگاه ها و موسسـات پژوهشـی کشـور در جهت رشـد‬ ‫و توسـعه همـه جانبـه کشـور تاکید شـده اسـت‪.‬‬ ‫از جملـه در طـرح امایـش امـوزش عالـی مصـوب ‪1391‬‬ ‫وزارت علـوم‪ ،‬تحقیقـات و فنـاوری (وزارت عتـف)‪،‬‬ ‫بـر ایجـاد تحـول در نظـام امـوزش عالـی مبتنـی بـر‬ ‫رویکـرد امایش سـرزمینی و اقـدام بـرای ماموریتگرایی‬ ‫دانشـگاه ها در سـطوح مختلـف اسـتانی( منطقـه ای)‪،‬‬ ‫ملـی و بین المللـی تاکیـد شـده اسـت‪ .‬ایـن طـرح بـا‬ ‫مشـارکت جمـع کثیـری ازمدیـران و کارشناسـان حـوزه‬ ‫سـتادی‪ ،‬روسـای دانشـگاه ها‪ ،‬معاونیـن اموزشـی‪،‬‬ ‫کارشناسـان‪ ،‬متخصصـان‪ ،‬ذینفغـان و خبـرگان حـوزه‬ ‫امـوزش عالی طی سـه سـال با صرف هزارن نفر‪-‬سـاعت‬ ‫کار‪ ،‬در قالـب کار گروه هـای تخصصـی‪ :‬مبانـی ارزشـی‪،‬‬ ‫نیـروی انسـانی‪ ،‬برنامه ریزی درسـی‪ ،‬گسـترش اموزش‬ ‫عالـی‪ ،‬امـوزش عالـی فراملـی و کیفیـت اموزشـی انجام‬ ‫گرفتـه اسـت‪ .‬همچنیـن‪ ،‬بمنظـور پشـتیبانی علمـی از‬ ‫طـرح‪ ،‬برخی مطالعات پشـتیبان ماننـد‪ :‬تدوین اطلس‬ ‫امـوزش عالی‪ ،‬مطالعه تطبیقی اموزش عالی‪ ،‬مطالعات‬ ‫اسـتانی امایـش امـوزش عالـی‪ ،‬پهنه بنـدی امایـش‬ ‫امـوزش عالی‪ ،‬مدیریت امـوزش عالی بر اسـاس امایش‬ ‫نیز صورت گرفت‪ .‬برای اسـتفاده بهتر و اثربخشی بیشتر‬ ‫نتایـج طـرح‪ ،‬مـا حصـل ان نیـز در قالب "سـند اموزش‬ ‫عالی مبتنـی بر امایش سـرزمین" در سـال ‪1391‬تدوین‬ ‫گردیـد‪ ،‬کـه توسـط وزیـر وقت عتـف‪ ،‬جناب اقـای دکتر‬ ‫کامـران دانشـجو به دانشـگاه ها ابالغ گردیـد‪ .‬و همزمان‬ ‫نیـز بـرای تصویـب در یـک مرجع باالدسـتی‪ ،‬به شـورای‬ ‫عالـی انقلاب فرهنگـی ارسـال گردیـد‪ ،‬کـه در بعدهـا در‬ ‫سـال ‪ 1394‬بـا برخـی تغییـرات‪ ،‬تحـت عنـوان "طـرح‬ ‫امایـش امـوزش عالـی (در چارچوب نقشـه جامع علمی‬ ‫کشـور )" بـه تصویـب شـورای عالـی انقلاب فرهنگـی‬ ‫رسـید و ابلاغ شـد‪ .‬یقینـا‪ ،‬ارائـه گـزارش کامـل طـرح و‬ ‫تمام اسـناد پشـتیبان ان از حوصله ایـن گزارش مختصر‬ ‫خـارج اسـت‪ .‬در ایـن گـزارش تنهـا مـروری خواهیـم‬ ‫داشـت بـه برخی از فراز هـای طرح مذکور و معرفی سـند‬ ‫امایـش امـوزش عالـی‪ .‬امید اسـت اجـرای این طـرح در‬ ‫دولت سـیزدهم توسـط وزارت عتف و با مشـارکت جدی‬ ‫تمامـی دانشـگاه ها مـورد توجـه قـرار گیـرد‪ .‬تا بـا اجرای‬ ‫ان شـاهد اثر بخشـی هر چه بیشـتر اموزش عالی کشـور‬ ‫و پاسـخگویی بـه نیاز هـای حـال و اینده جامعه باشـیم‪.‬‬ ‫مهمترین و موثرترین راه مبارزه با اجنبی مجهز شدن به‬ ‫سالح علم دین و دنیاست‪.‬‬ ‫صحیفه نور‪ -‬جلد ‪2‬‬ ‫◆◆◆•◆◆◆‬ ‫توسعه غیر هدفمند اموزش عالی را موجب اتالف بودجه‬ ‫و نیروی انسانی خواندند و افزودند‪ :‬نیازهای اصلی کشور‬ ‫را در حوزه های مختلف علوم و فناوری‪ ،‬شناسایی کنید‬ ‫تا تعداد دانشگاه ها و دانشجویان‪ ،‬رشته های الزم و‬ ‫سطوح این رشته ها براساس این نیازها مشخص شود و‬ ‫وزارت علوم و اموزش عالی نیز تنها براساس این اهداف‪،‬‬ ‫به توسعه اموزش عالی اقدام کند‪.‬‬ ‫مقام معظم رهبری‬ ‫⏪‬ صفحه 14 ‫‪15‬‬ ‫⏪‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪ .1‬مقدمه‪:‬‬ ‫بدون شک اموزش عالی کشور دارای نقش و جایگاه منحصر‬ ‫بفردی در رشد و توسعه همه جانبه کشور در تمامی ابعاد‬ ‫اعم از فرهنگی‪-‬اجتماعی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬سیاسی برخوردار‬ ‫است‪ .‬کشور ما نیز از این موضوع مستثنی نبوده و طی چهار‬ ‫دهه پس از پیروزی انقالب شکوهمند اسالمی‪ ،‬اموزش‬ ‫عالی در کشور توسعه چشمگیری داشته است بطوری که‬ ‫تعداد دانشجویان از ‪ 160000‬نفر در سال ‪ 1357‬به حدود‬ ‫از‪ 3/2‬میلیون نفر در سال ‪ 1399‬افزایش یافته است‪ .‬تعداد‬ ‫موسسات اموزش عالی نیز در سال ‪ 1399‬حدود ‪2500‬‬ ‫موسسه است(شایان ذکر اینکه در این شمارش هر یک از‬ ‫واحدها و شعب دانشگاه های ازاد اسالمی‪ ،‬پیام نور‪ ،‬جامع‬ ‫علمی – کاربردی‪ ،‬فنی و حرفه ای و فرهنگیان به عنوان‬ ‫یک موسسه اموزش عالی در نظر گرفته شده است)‪ .‬تعداد‬ ‫رشته محل ها به ‪ 62463‬افزایش یافته و تعداد اعضای هیات‬ ‫علمی افزون بر ‪ 150‬هزار تن می باشد‪ .‬تعداد دانشجویان‬ ‫دکتری بالغ بر ‪ 150000‬نفرو تعداد دانشجویان کارشناسی‬ ‫ارشد بیش از ‪ 500000‬نفر می باشد‪ .‬عالوه بر این کشور‬ ‫دستاوردهای خوبی در زمینه تولید علم( چاپ مقاالت‬ ‫علمی) با نرخ رشد ‪ 5‬برابر میانگین جهانی و تولید حدود‬ ‫‪ 3‬درصد از تولید علم جهانی‪ ،‬دستاوردهای فناوری در‬ ‫زمینه های فناوری های پیشرفته مانند‪ ،‬فناوری هسته ای‪،‬‬ ‫هوا فضا‪ ،‬سلول های بنیادی‪ ،‬نانو تکنولوزی ‪ ،‬فناوری‬ ‫اطالعات‪ ،‬فناوری های دفاعی و بخش های مختلف صنعتی‬ ‫داشته است که خود موید پیشرفت های علمی کشور‬ ‫طی چهار دهه اخیر است‪ .‬علیرغم این دستاوردها هنوز‬ ‫نظام علمی ما در ابتدای راه است و انتظارا زیادی از ان در‬ ‫راه تحقق اهداف کالن و راهبردی نظام و رفع مسایل و‬ ‫مشکالت جامع وجود دارد‪ ،‬خصوصا اینکه انقالب اسالمی‬ ‫بخاطر جهت گیری های ایدئولوژیک‪ ،‬روحیه انقالبی و‬ ‫الهام بخش بودن در جهان اسالم و حتی جهان معاصر‪ ،‬و‬ ‫داعیه استقالل طلبی و استکبار ستیزی‪ ،‬و تبدیل شدن به‬ ‫یک قدرت منطقه ای و حتی بین المللی‪ ،‬مورد هجمه های‬ ‫مختلف فرهنگی‪ ،‬نظامی و تحریم های گسترده اقتصادی‬ ‫و دسترسی به دانش فنی و فناوری های نوین حتی در‬ ‫زمینه های اقتصادی و صنعتی و حتی اموزشی قرار گرفته‬ ‫است‪ .‬به اذعان صریح خود دشمنان‪ ،‬این تحریم های بی‬ ‫سابقه اقتصادی قرار گرفته است که هدف ان خشکاندن‬ ‫چشمه های توانمندی های اقتصادی کشور‪ ،‬مایوس نمودن‬ ‫مردم از نظام و در نهایت به سازش کشاندن ناعادالنه و پایمال‬ ‫کردن حقوق مسلم ملت سرافراز ایران است‪ .‬از اینرو وظیفه‬ ‫نظام علمی کشور در جهت پشتیبانی از نظام و ملت و کاستن‬ ‫از اثر تحریم ها از یکسو و کمک به توسعه همه جانبه کشور‬ ‫در بخش های صنعتی‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬خدماتی و اقتصادی‬ ‫بسیار خطیر و مهم است‪ .‬چرا که بیشترین متخصصان‬ ‫کشور در دانشگاه ها حضور دارند و این بخش مسئولیت‬ ‫تربیت نیروی متخصص برای کشور‪ ،‬ارایه خدمات علمی به‬ ‫جامعه‪ ،‬کمک به تولید و بومی سازی فناوری های مورد نیاز‬ ‫جامعه‪ ،‬تولید علم نافع و در نهایت کمک و پشتیبانی از تامی‬ ‫بخش های کشور را بر عهده دارد‪ .‬این نقش و اهمیت برای‬ ‫نظام علمی کشور در تمامی اسناد باال دستی کشور کامال‬ ‫مورد تاکید قرار گرفته است‪ .‬از جمله در سند چشم انداز‬ ‫توسعه جمهوری اسالمی ایران در افق ‪ 1404‬داریم‪:‬جامعه‬ ‫ی ایرانی در افق این چشم انداز ویژگیهایی خواهد داشت که‬ ‫جایگاه اول اقتصادی‪ ،‬علمی و فناوری در سطح منطقه ای‬ ‫اسیای جنوب غربی (شامل اسیای میانه‪ ،‬قفقاز‪ ،‬خاورمیانه‬ ‫و کشورهای همسایه) هدف محوری و اصلی ان خواهد بود‪.‬‬ ‫در نقشه جامع علمی کشور(راهبرد کالن ‪ :)7‬امده است‪:‬‬ ‫جهت دهی اموزش‪ ،‬پژوهش و فناوری و نو اوری به سمت‬ ‫حل مشکالت و رفع نیاز های واقعی و اقتضا عات کشور با‬ ‫توجه به امایش سرزمین و نو اوری در مرزهای دانش برای‬ ‫تحقق مرجعیت علم‪.‬‬ ‫همچنین در بیانیه گام دوم انقالب مقام معظم رهبری‬ ‫می فرمایند‪ " :‬اما انچه من می خواهم بگویم این است که‬ ‫این راه طی شده‪ ،‬با همه اهمیتش فقط یک اغاز بوده است‬ ‫و نه بیشتر‪ .‬ما هنوز از قله های دانش عظیم جهان بسیار‬ ‫عقبیم‪ ،‬باید به قله ها دست یابیم‪ .‬باید از مرزهای کنونی‬ ‫دانش در مهمترین رشته ها عبور کنیم‪ .‬ما از این مرحله‬ ‫هنوز بسیار عقبیم‪ ،‬ما از صفر شروع کرده ایم‪ ،. ...‬ما اکنون‬ ‫حرکت را اغاز کرده و با شتاب پیش می رویم ‪ ،‬ولی این‬ ‫شتاب باید سالها با شدت باال ادامه یابد تا ان عقب ماندگی‬ ‫جبران شود‪ .‬این جانب همواره به دانشگاه ودانشگاهیان‬ ‫و مراکز پژوهش و پژوهندگان‪ ،‬گرم و قاطع در باره تذکر و‬ ‫هشدار و فراخوان داده ام‪ ،‬ولی اینک مطالبه ی عمومی من‬ ‫از شما جوانان ان است که این راه را با احساس مسئولیت‬ ‫بیشتر و همچون یک جهاد در پیش گیرند‪ .‬سنگ بنای یک‬ ‫انقالب علمی در کشور گذاشته شده و این انقالب شهیدانی‬ ‫از قبیل شهدای هسته ای نیز داده است‪ .‬بپا خیزید و دشمن‬ ‫بدخواه و کینه توز را که از جهاد علمی شما بشدت بیمناک‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫است ناکام سازید‪".‬‬ ‫ازاینرودانشگاه هاوموسساتپژوهشیمیبایستدر تمامی‬ ‫حوزه های کالن و راهبردی کشور نیز در جهت پشتیانی‬ ‫تصمیم‪،‬تصمیمسازیورفعمسایلومشکالت کشورنقشی‬ ‫اساسی ایفا نمایند‪ .‬بویژه‪ ،‬حوزه اموزش نیازمند یک تحول‬ ‫اساسی مبتنی بر تغییر رویکرد فعلی از "تقاضای اجتماعی‬ ‫یا " عرضه گرایی" به رویکردی "ماموریتگرا" است‪ ،‬بطوری‬ ‫که در هر استان ( یامنطقه از کشور ) دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی‪ ،‬بر اساس ماموریتی معین در راستای کمک‬ ‫به توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه خود گام بر دارند‪،‬‬ ‫در این راستا هدف از تربیت دانشجو برای مدرک گرایی‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه هدف از اموزش تربیت نیروی انسانی در جهت‬ ‫پاسخگویی به نیاز های جامعه و بهره وری اقتصادی و االبته‬ ‫در راستای ماموریت فراملی تولید علم نافع‪ ،‬مرز شکنی‬ ‫علمی و گسترش مرزهای دانش خواهد بود‪.‬‬ ‫اگر نظری به سیر تحول و تطور دانشگاه های جهان داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬و بخواهیم متناسب با اوضاع خود از انها اگو برداری‬ ‫کنیم‪ .‬بروشنی در می یابیم که متناسب با تغییرات‬ ‫و تحوالت فرهنگی‪ -‬اجتماعی ‪ ،‬اقتصادی و معرفتی‪،‬‬ ‫نسل های متعددی بوجود امده اند که برخی انها را تا شش‬ ‫نسل هم بر شمرده اند‪ .‬هرچند در مورد دانشگاه های نسل‬ ‫پنجم و ششم اختالف نظر و دیدگاههای بعنوان نسل‬ ‫دانشگاه ها وجود دارد‪ ،‬اما انچه مسلم است دانشگاه های‬ ‫نسل سوم و چهارم در جهان شکل گرفته و یا در حال شکل‬ ‫گیری اند‪ .‬دانشگاه های نسل اول‪ ،‬نهادهای علمی بودند‬ ‫که در انها اموزش‪ ،‬نقش محوری داشته است‪ .‬دانشگاه های‬ ‫نسل دوم‪ ،‬که در قرن نوزده پدید می ایند دانشگاه هایی‬ ‫هستند که عالوه بر اموزش و انتقال معرفت به نسل جدید‪،‬‬ ‫هدف خود را انجام پژوهش و کشف موضوعاتی قرار می دهد‬ ‫که گذشتگان نمی دانند‪ .‬کشف کاستی در دانش گذشته و‬ ‫یا ارائه یک ایده جدید موتور محرک دانشگاه های نسل‬ ‫دوم است‪ .‬بعالوه‪ ،‬کشفیات و ایده پردازی های جدید به‬ ‫طور مستمر در محتوای اموزشی تعلیم داده شده به نسل‬ ‫جدید گنجانده می شوند تا نسل جدید نیز بتواند با پیشبرد‬ ‫و نقد این دانش‪ ،‬در مسیر این هدف گام بردارد‪ .‬از این رو‬ ‫می توان دانشگاه نسل دوم را بر محور پژوهش نقادانه و‬ ‫اموزش دستاوردهای ناشی از ان تلقی کرد‪ .‬حتی در قرن‬ ‫بیست و یکم نیز بسیاری از دانشگا ه ها در این چارچوب‬ ‫فعالیت می کنند‪ .‬نسل سوم دانشگاه ها‪ ،‬دانشگاهی هستند‬ ‫که صرفا به دنبال پژوهش و اموزش نیستند و سعی دارد‬ ‫ی سازی ایده های‬ ‫با سرمایه گذاری روی نواوری و تجار ‬ ‫تولیدشده در دانشگاه‪ ،‬به تولید ثروت و کارافرینی بپردازد‪.‬‬ ‫در دانشگاه های نسل سوم‪ ،‬اموزش و پژوهش همه ذیل‬ ‫نواوری و کارافرینی تعریف می شوند‪ .‬خطوط پژوهشی‬ ‫دنبال شده در این دانشگاه ها ان هایی هستند که به نیازهای‬ ‫جامعه و صنایع و کسب وکارها پاسخ می گویند‪ .‬اموزش ارائه ‬ ‫شده نیز فراخور نیازهای بازار کار است و طرح درس بایستی‬ ‫دانشجو را برای نواوری و تولید ثروت اماده کند‪ .‬جالب‬ ‫این است که در این الگو از نهاد دانشگاه‪ ،‬حتی پژوهش‬ ‫های بنیادی در علوم پایه نیز ذیل پژوهش های کاربردی‬ ‫تعریف می شود‪ .‬دانشگا ه های نسل دوم عمدتا دانشجویان‬ ‫و پژوهشگران را از مناطقی که در ان واقع بودند جذب‬ ‫می­ کردند؛ ولی دانشگاه های نسل سوم ناچارند تا بهترین‬ ‫استعدادها را از سرتاسر جهان جذب کنند‪ .‬همچنین‬ ‫امدوشد پژوهشگران و دانشجویان بین دانشگاه های‬ ‫مختلف و استفاده مستمر از تجربیات و امکانات بقیه مراکز‬ ‫برای همپاماندن در این مسیر پرشتاب ضروری است‪ .‬این‬ ‫ی سازی در دانشگا ه های نسل‬ ‫امر سبب می شود تا بین الملل ‬ ‫سوم نه صرفا یک مزیت که یک ضرورت باشد‪ .‬یکی دیگر از‬ ‫ویژگی های جالب دانشگا ه های نسل سوم ساختار مدیریتی‬ ‫این دانشگاه هاست‪ .‬برخالف دانشگا ه های نسل دوم که‬ ‫عموم ًا یک استاد برجسته به طور پاره وقت مدیریت دانشگاه‬ ‫را به صورت ادواری به عهده می گیرد‪ ،‬دانشگاه های نسل‬ ‫سوم را مدیران حرفه ای که به علم مدیریت اشنا هستند‪،‬‬ ‫اداره می کنند‪ .‬در واقع مدیریت دانشگاه صرفا مدیریت‬ ‫علمی‪-‬پژوهشی نیست و سهم مهارت اقتصادی‪-‬مدیریتی‬ ‫در موفقیت دانشگاه به مراتب بیشتر است‪ .‬دانشگاه نسل‬ ‫چهارم نیز به دانشگاهی اطالق می گردد که صرفا مانند‬ ‫یک بنگاه اقتصادی به صورت منفعالنه به دنبال پاسخگویی‬ ‫به نیاز بازار نیست‪ .‬این دانشگاه سعی می کند تا به صورت‬ ‫فعاالنه محیط اجتماعی اقتصادی پیرامونش را شکل دهد‪.‬‬ ‫ایجاد یک جامعه بهتر هدف غایی دانشگاه نسل چهارم‬ ‫است‪ .‬امروزه بطور پرامده در مورد دانشگاه های نسل‬ ‫پنجم و ششم نیز صحبت به میان امده است که انها را‬ ‫دانشگاه هایی ارزش مدار با اثرگذاری اجتماعی می دانند‬ ‫که به خلق ارزش در جامعه می پردازند‪ .‬مفاهیمی چون‬ ‫طراحی حساس به ارزش‪ ،‬نواوری و پژوهش مسئوالنه و‬ ‫ت مند از این نوع دانشگاه ها حکایت دارند‬ ‫دانشگاه فضیل ‬ ‫که البته هنوز به قدر کافی در مورد انان ادبیات تحقیقی‬ ‫انجام نشده است و برخی در مورد اینکه ایا انها را نسل های‬ ‫جدید بنامیم تردید های اساسی دارند و معتقدند که این ها‬ ‫ویژگی هایی هستند که دانشگاه های نسل سوم قادر به تامین‬ ‫و انجام انها هستند‪ .‬نگاهی به خصوصیات دانشگاه های‬ ‫نسل سوم‪ ،‬بروشنی نشان می دهد که دانشگاه های ما هنوز‬ ‫به این دانشگاه ها هم ورو پیدا نکرده اند و بسیاری از دانشگا‬ ‫ههای ما در حال حاضر در همان نسل دوم که ارائه اموزش‬ ‫و پژوهش های دانشگاهی است بسر می برند و ویژگی مهم‬ ‫دیگر دانشگاه های نسل سوم‪ ،‬یعنی نواوری و تولید ثروت‬ ‫کمتر در دانشگاه های ما تحقق یافته است و تنها تعداد کمی‬ ‫از دانشگاه های ما به ان ورود پیدا کرده اند‪ .‬بر اساس اسناد‬ ‫باال دستی در حوزه علم و فناوری ورود دانشگاه های ما به‬ ‫دانشگاه های نسل سوم کامال توصیه شده است‪ ،‬هرچند‬ ‫در این زمینه باید واقع بینانه حرکت کنیم و تمهدیدات و‬ ‫الزامات الزم را فراهم کنیم نه اینکه با صدور بخشنامه ها‬ ‫و دستورالعمل های شتابزده بخواهیم همه دانشگاه های‬ ‫ما وارد نسل سوم شوند‪ ،‬اما دانشگاه ها باید برنامه و اولویت‬ ‫های خود را برای ورود به نسل سوم تدوین کنند و در جهت‬ ‫نیل به ان قدم های اساسی و موثری را بردارند‪ ،‬که این امر‬ ‫با رویکرد ماموریتگرایی اموزش عالی و پاسخگویی به نیاز‬ ‫های جامعه کامال سازگار و هم راستاست‪.‬‬ ‫شایان ذکر است مطالعات و بررسی های انجام شده(از‬ ‫جمله در طرح امایش اموزش عالی‪ ،‬وزارت عتف ‪-1391‬‬ ‫‪ )1388‬نشان می دهد توسعه اموزش عالی در کشور منطبق‬ ‫بر اهداف و اسناد باال دستی کشور در جهت پاسخگویی به‬ ‫نیاز های جامعه و بازار کار‪ ،‬افزایش بهره وری اقتصادی و‬ ‫همچنین تولید ثروت صورت نگرفته است ‪ .‬بلکه‪ ،‬توسعه‬ ‫اموزش عالی رویکردی کامال "عرضه محور" داشته و مبتنی‬ ‫بر تقاضای اجتماعی‪ ،‬یعنی بر اساس تقاضای پشت صف‬ ‫کنکور وهمچنینبرنامه هایبخشیدانشگاه هاتوسعهیافته‬ ‫است‪ ،‬نه بر اساس یک رویکرد برنامه محور و ماموریتگرا‬ ‫که در اسناد باال دستی بر انها تاکید شده است‪ .‬بر اساس‬ ‫مطالعات انجام شده در طرح امایش اموزش عالی‪ ،‬توسعه‬ ‫و بر نامه ریزی اموزش عالی ‪ ،‬شامل ایجاد دانشگاه ها‪ ،‬سهم‬ ‫رشته ها و مقاطع تحصیلی‪ ،‬هدایت تحصیلی دانش اموزان‬ ‫و دانشجویان‪ ،‬جذب و ارتقای اعضای هیات علمی و سایر‬ ‫فعالیت های اموزشی ‪ ،‬فارغ از امایش سرزمین و اینده‬ ‫نگاری انجام شده است‪ .‬بطوری که فعالیت های فرهنگی‬ ‫و اجتماعی در محیط های دانشگاهی‪ ،‬و عملکرد اموزش‬ ‫عالی کشور در راستای سند چشم انداز‪ ،‬نقشه جامع علمی‬ ‫کشور‪ ،‬سیاست های اقتصاد مقاومتی‪ ،‬سیاست های کالن‬ ‫علم و فناوری و بیانیه گام دوم انقالب اسالمی فاصله بسیار‬ ‫زیادی دارد‪.‬‬ ‫لذا بسیاری از فعالیت های اموزش عالی شامل پذیرش‬ ‫دانشجو‪ ،‬ایجاد دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی‪،‬‬ ‫ایجاد رشته ها‪ ،‬پذیرش دانشجو و بسیاری دیگر از اقدامات‬ ‫دیگر در این حوزه نه تنها درجهت تحقق ماموریت های‬ ‫اموزش عالی و افزایش بهره وری نیست‪ ،‬بلکه در بسیاری‬ ‫از موارد موجب هدر دادن منابع ارزشمند نیروی انسانی و‬ ‫اقتصادی گردیده است که نتیجه ان‪ ،‬بروز برخی چالش ها‬ ‫و مشکالت جدی در حوزه های اجتماعی‪ -‬فرهنگی‪،‬‬ ‫اقتصادی و سیاسی شده است‪ .‬از جمله این معضالت می‬ ‫توان به بیکاری فزاینده فارغ التحصیالن دانشگاهی‪ ،‬باال‬ ‫رفتن سن ازدواج‪ ،‬بی ارزش شدن تحصیل علم در جامعه‪،‬‬ ‫کمرنگ شدن ارزش ها و دوری از ارمانهای اصیل انقالب‬ ‫اسالمی در محیط های دانشگاهی نام اشاره کرد‪ .‬بی سبب‬ ‫نیست که رهبر فرزانه انقالب در رابطه با توسعه غیر هدفمند‬ ‫اموزش عالی می فرمایند‪:‬‬ ‫"توسعه غیر هدفمند اموزش عالی را موجب اتالف بودجه‬ ‫و نیروی انسانی خواندند و افزودند‪ :‬نیازهای اصلی کشور‬ ‫را در حوزه های مختلف علوم و فناوری‪ ،‬شناسایی کنید تا‬ ‫تعداد دانشگاه ها و دانشجویان‪ ،‬رشته های الزم و سطوح‬ ‫این رشته ها براساس این نیازها مشخص شود و وزارت‬ ‫علوم و اموزش عالی نیز تنها براساس این اهداف‪ ،‬به توسعه‬ ‫اموزش عالی اقدام کند‪".‬‬ ‫نگاهی به امار و اطالعات اموزش عالی کشور نشان می دهد‬ ‫که هرم دانشجویی( تعداد دانشجویان در مقاطع مختلف‬ ‫تحصیلی از کاردانی تا دکتری) کامال معیوب بوده و تنها ‪22‬‬ ‫درصد از دانشجویان در مقاطع تکنسینی(کاردانی) تحصیل‬ ‫می کنند و ‪ 65‬درصد از دانشجویان در مقطع کارشناسی‬ ‫تحصیل می کنند‪ ،‬یعنی در مقابل هر سه کارشناس(یا‬ ‫مهندس) تنها یک کارشناس وجود دارد‪ ،‬یا بیش از ‪46‬‬ ‫درصد از دانشجویان تنها در رشته های علوم انسانی تحصیل‬ ‫می کنند که بسیار بیش از حد نیاز کشور است‪ .‬بررسی های‬ ‫اماری نشان می دهد که ‪80‬درصد از دانشجویان تنها در ‪20‬‬ ‫درصد از رشته ها تحصیل می کنند که این امر باعث تورم‬ ‫شدید فارغ التحصیالن دراین رشته ها و در نتیجه بیکاری‬ ‫روبه تزاید فارغ التحصیالن دانشگاهی در جامعه گردیده‬ ‫است‪ .‬عالوه بر ان مطالعه تعداد دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی نشان می دها که تاسیس بسیاری ازانها بر‬ ‫اساس نیاز منطقه یا الگوی هدفمندی بوجود نیامده اند‬ ‫بلکه بر اساس اراده سیاسی و نامتناسب با مزیت های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪-‬فرهنگی‪ ،‬جمعیت و الگوی توسعه‬ ‫استان و مناطق شکل گرفته اند‪.‬‬ ‫لذا می بایست وضعیت اموزش عالی از نظر تعداد موسسات‪،‬‬ ‫تعداد دانشجویان و هیات علمی‪ ،‬در گروه های اموزشی‪،‬‬ ‫مقاطع تحصیلی‪ ،‬رشته ها زیر نظام های اموزشی‪ ،‬استان ها‬ ‫و مناطق مختلف کشور متناسب با نیاز های جامعه و بر‬ ‫اساس برنامه ریزی به سبک امایش سرزمین بازنگری و‬ ‫سامان بخشی گردد‪.‬‬ ‫‪ .2‬وضعیت کالن اموزش عالی از نگاه امار‪:‬‬ ‫اطالعات و داده های اماری بنیادی ترین اصل برای‬ ‫برنامه ریزی است و برنامه ریزی اساسی ترین شاخص‬ ‫برای مدیریت قلمداد می شود‪ .‬سه حلقه امار و اطالعات‬ ‫و برنامه ریزی و مدیریت از حلقه های توسعه به شمار‬ ‫می روند‪ .‬به طوری که عصر ارتباطات و اطالعات وقتی‬ ‫معنا می یابد که جمع اوری اطالعات و داده ها به روز باشد‬ ‫و یکی از نکاتی که در برنامه ریزی هر سازمانی میتوان بدان‬ ‫بعنوان شاخصترین اصل از ان باد نمود این است که توسعه‬ ‫بدون برنامه ریزی و برنامه ریزی بدون امار و اطالعات قابل‬ ‫تحقق نیست و این سه ملزوم و الزمه یکدیگرند و این مهم‬ ‫وقتی قابل تحقق است که نگاه ما به امار و اطالعات نگاه‬ ‫جامعی باشد به اصل امار‪ .‬عالوه بر ان تفسیر‪ ،‬پردازش و‬ ‫تحلیل داده ها به عنوان پایه های امار و اطالعات از طریق‬ ‫تکنیک های اماری صورت می گیرد‪ .‬در هر سازمانی برای‬ ‫نمایش کمی و کیفی عملیات های صورت گرفته از داده ها‬ ‫با عنوان اطالعات خام استفاده می کنند‪.‬‬ ‫امار و اطالعات اموزش عالی در سطح خرد وکالن حاوی‬ ‫اطالعات و حقایق پنهان و اشکار زیادی است که می تواند‬ ‫نقاط قوت‪ ،‬نقاط ضعف و چالش های اموزش عالی را به‬ ‫برنامه ریزان و تصمیم گیران اموزش عالی بنمایاند‪ .‬از جمله‬ ‫اطالعاتی که امار اموزش عالی در اختیار قرار می دهد‪،‬‬ ‫تعداد دانشجویان‪ ،‬تعداد ثبت نام شدگان در هرسال‪،‬‬ ‫درصد دانشجویان کشور بر اساس جنسیت‪ ،‬گروه های‬ ‫اموزشی‪ ،‬مقاطع تحصیلی‪ ،‬سهم زیر نظام های اموزش‬ ‫عالی‪ ،‬تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل در رشته ای‬ ‫تحصیلی‪ ،‬تعداد دانش اموختگان در هر سال‪ ،‬میزان‬ ‫بودجه اختصاص یافته به اموزش عالی در هرسال‪ ،‬میزان‬ ‫بودجه تامین شده توسط بخش غیر دولتی در اموزش‬ ‫عالی‪ ،‬میزان فضا های کالبدی موسسات اموزش عالی‪،‬‬ ‫تعداد و نرخ رشد مقاالت کشور ‪ ،‬تعداد دانش اموختگان‬ ‫دانشگاهی در هر سال حسب رشته‪ ،‬مقطع‪ ،‬جنسیت‬ ‫و‪ ...‬در سطوح ملی و استانی‪ .‬بویژه اگر این اطالعات و‬ ‫روند های چند ساله تغییرات انها و ارتباط انها با برنامه های‬ ‫توسعه کشور‪ ،‬استانها و مناطق مختلف کشور بررسی شود‬ ‫معلوم می شود که در حال حاظر وضعیت اموزش عالی‬ ‫کشور بر اساس متغیرها ی مختلف چگونه است‪.‬‬ ‫تفسیر داده های اموزش عالی کشور می بایست از مناظر‬ ‫گوناگون بررسی و مورد تفسیر و داده کاوی قرار گیرد تا‬ ‫روندهای شکل گیری توسعه اموزش عالی در مقیاس ملی‪،‬‬ ‫استانی و شهر های مختلف مورد بررسی قرار گیرد‪ .‬خصوصا‬ ‫انکه این روند های توسعه اموزش عالی با پتانسیل ها و‬ ‫مزیت های مناطق مختلف و برنامه های اینده توسعه این‬ ‫مناطق مطابقت داده شود تا مشخص شود نقش اموزش‬ ‫عالی در توسعه این مناطق چگونه خواهد بود‪ .‬اطالعات‬ ‫کسب شده از استان ها و مناطق مختلف کشور نشان‬ ‫می دهد بین امایش سرزمین و اموزش عالی در بسیاری از‬ ‫مناطق همبستگی معناداری وجود ندارد و در بیشتر مناطق‬ ‫اموزش عالی راه خود می رود و صنعت‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬خدمات‬ ‫و غیره راه خود را می رود‪.‬‬ ‫بعنوان نمونه حدود ‪ 60‬درصد توسعه اموزش عالی در‬ ‫استان ایالم در رشته های علوم انسانی صورت گرفته است‬ ‫در حالیکه عمده مزیت ها و برنامه های توسعه این استان در‬ ‫بخش های کشاورزی‪ ،‬صنعتی‪ ،‬گردشگری و خدماتی است‬ ‫و این استان نیاز به تربیت این همه دانشجو در علوم انسانی‬ ‫ندارد‪ .‬یا امار ها نشان می دهند بین پوشش اموزش عالی‬ ‫در استان ها(تعداد دانشجویان در هر صد هزار نفر جمعیت‬ ‫استان تفاوت بسیاری وجود دارد بطوری که در حالیکه‬ ‫میانگین پوشش اموزش عالی در استان ها ‪ 5500‬نفر است‬ ‫این عدد در برخی استانها حود ‪ 15000‬نفر و در برخی دیگر‬ ‫حدود ‪ 3000‬نفر است‪ ،‬عالوه بر ان سهم مردم مختلف کشور‬ ‫ازاموزش عالی دولتی و غیر دولتی تفاوت چشمگیری دارد‪.‬‬ ‫هرچند که بررسی جامع اماری اموزش عالی از حوصله این‬ ‫گزارش خارج است ولی در ذیل برخی از اماره های کالن‬ ‫اموزش عالی برای نشان دادن عدم توازن و هدفمندی در‬ ‫توسعه اموزش عالی بسنده می شود‪ .‬امارهای ارایه شده‬ ‫مربوط به سال ‪ 1392-93‬است که البته قابل بروز رسانی بر‬ ‫اساس امار های جدید وجود دارد‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 15 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫الف ‪ :1‬ثبت نام کنندگان‬ ‫جدول شماره ‪ :1‬امار و اطالعات ثبت نام شدگان اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام و گروه اموزشی سال تحصیلی‬ ‫‪1392 – 1393‬‬ ‫زیرنظام‬ ‫کشاورزی و‬ ‫علوم انسانی علوم پایه علوم پزشکی فنیمهندسی‬ ‫دامپزشکی‬ ‫هنر‬ ‫جمع‬ ‫‪7099‬‬ ‫‪179098‬‬ ‫‪372361‬‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪61394‬‬ ‫‪30733‬‬ ‫‪410‬‬ ‫‪57109‬‬ ‫‪22353‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫‪152863‬‬ ‫‪17923‬‬ ‫‪21295‬‬ ‫‪131662‬‬ ‫‪12750‬‬ ‫‪35868‬‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪109495‬‬ ‫‪12438‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪14001‬‬ ‫‪7694‬‬ ‫‪2776‬‬ ‫‪146404‬‬ ‫دانشگاه جامع علمی کاربردی‬ ‫‪113356‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪1394‬‬ ‫‪74936‬‬ ‫‪7700‬‬ ‫‪24645‬‬ ‫‪222041‬‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫‪10313‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪34751‬‬ ‫‪2800‬‬ ‫‪9770‬‬ ‫‪57634‬‬ ‫سایر دستگاههای اجرایی‬ ‫‪4689‬‬ ‫‪339‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2978‬‬ ‫‪218‬‬ ‫‪483‬‬ ‫‪8707‬‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫‪40841‬‬ ‫‪1435‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪63396‬‬ ‫‪1830‬‬ ‫‪17912‬‬ ‫‪125414‬‬ ‫‪492951‬‬ ‫‪62878‬‬ ‫‪23099‬‬ ‫‪378833‬‬ ‫‪55345‬‬ ‫‪98553‬‬ ‫‪1111659‬‬ ‫مجموع‬ ‫نمودار شماره ‪ : 1‬امار و اطالعات ثبت نام شدگان اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام سال تحصیلی ‪1392 – 1393‬‬ ‫‪1392‬‬ ‫تفکیکزیرنظام‬ ‫تفکیک‬ ‫کشور به‬ ‫اموزش‬ ‫اطالعات ثبت‬ ‫‪ :1‬امار‬ ‫نمودار شماره‬ ‫‪1392 -–1393‬‬ ‫تحصیلی‪1393‬‬ ‫سال تحصیلی‬ ‫زیرنظام سال‬ ‫کشور به‬ ‫عالیعالی‬ ‫اموزش‬ ‫شدگانشدگان‬ ‫نام ثبت نام‬ ‫اطالعات‬ ‫شمارهو‪ : 1‬امار و‬ ‫نمودار‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫سایر دستگاههای‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫و فناوری‬ ‫اجرایی‬ ‫‪%11‬‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫‪%16‬‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫‪%1‬‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫و فناوری‬ ‫‪%16‬‬ ‫فناوری‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫‪%15‬‬ ‫‪%9‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫‪%34‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫علمی‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫کاربردی‬ ‫‪%4‬‬ ‫‪%16‬‬ ‫دانشگاه جامع‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫علمی‬ ‫‪%22‬‬ ‫کاربردی‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫‪%16‬‬ ‫‪%34‬‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪%22‬‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 2‬و نمودار شماره ‪ 3‬نشان داده شده است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع‬ ‫‪ 4514825‬نفر برای نخستین بار در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی کشور مشغول به تحصیل بوده اند که از این تعداد‬ ‫نمودار شماره ‪ :4‬امار و اطالعات دانشجویان شاغل به تحصیل اموزش عالی کشور به تفکیک گروه اموزشی سال تحصیلی ‪- 1393‬‬ ‫پیام نور ‪998756‬‬ ‫اموزش عالی به ترتیب در دانشگاه ازاد اسالمی ‪ 1518167‬نفر (‪ 34‬درصد)‪ ،‬در دانشگاه‬ ‫در زیرنظامهای‬ ‫‪1392‬‬ ‫نفر (‪ 22‬درصد)‪ ،‬در دانشگاه جامع علمی کاربردی ‪ 707930‬نفر (‪ 16‬درصد)‪ ،‬در وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ‪667661‬‬ ‫کشاورزی و دامپزشکی‬ ‫(‪ 9‬درصد)‪ ،‬در دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫نفر (‪ 15‬درصد)‪ ،‬در موسسات اموزش عالی غیردولتی‪ -‬غیرانتفاعی ‪ 427240‬نفر‬ ‫‪%5‬‬ ‫نفر (کمتر از ‪ 1‬درصد) مشغول به تحصیل بوده اند‪.‬‬ ‫‪ 167925‬نفر (‪ 4‬درصد) و در سایر دستگاههای ‪ 27146‬هنر‬ ‫دانشجویانبه ‪%8‬‬ ‫تحصیلی‬ ‫سال‬ ‫اموزشی‬ ‫گروه‬ ‫تفکیک‬ ‫به‬ ‫کشور‬ ‫عالی‬ ‫اموزش‬ ‫تحصیل‬ ‫دانشجویان شاغل‬ ‫اطالعات‬ ‫نمودار شماره ‪ :4‬امار‬ ‫شاغل به تحصیل اموزش عالی کشور به تفکیک گروه اموزشی سال تحصیلی ‪- 1393‬‬ ‫امار و اطالعات‬ ‫نموداروشماره ‪:4‬‬ ‫علوم انسانی‬ ‫‪1392 1392 - 1393‬‬ ‫فنی مهندسی‬ ‫کشاورزی و دامپزشکی‬ ‫ای‬ ‫‪%5‬‬ ‫‪%8‬‬ ‫‪%46‬‬ ‫‪%5‬‬ ‫‪%33‬‬ ‫هنر‬ ‫‪%6‬‬ ‫علوم انسانی‬ ‫فنی مهندسی‬ ‫علوم پزشکی‬ ‫‪%2‬‬ ‫‪%33‬‬ ‫علوم پایه‬ ‫نمودار شماره ‪ :5‬امار و اطالعات دانش اموختگان اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫‪%6‬‬ ‫‪%20‬‬ ‫‪%34‬‬ ‫‪%4‬‬ ‫موسسات اموزش عالی سایر دستگاههای اجرای‬ ‫دانشگاهیجامع‬ ‫‪%46‬‬ ‫کاربردی‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫‪%15‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫‪%9‬‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه‬ ‫دانشگاه جامع علمی‬ ‫‪%13‬‬ ‫فناوری‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫علوم پایه‬ ‫‪%20‬‬ ‫‪%34‬‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫موسسات اموزش عالی سایر دستگاههای اجرایی‬ ‫اجراییای‬ ‫کاربردی‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫نمودارشماره‪:3‬امارواطالعاتدانشجویانشاغلبهتحصیلاموزشعالیکشوربهتفکیکزیرنظامسالتحصیلی‪1392- 1393‬‬ ‫سایر دستگاههای‬ ‫‪ %11‬دانشگاه جامع علمی‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه‬ ‫‪%5 %1‬‬ ‫‪16‬‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪%13‬است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 1‬و نمودار شماره ‪ 1‬نشان داده شده‬ ‫‪ 1111659‬نفر برای نخستین بار در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی کشور پذیرفته شده و ثبت نام کرده اند که از این‬ ‫نمودار شماره ‪ :2‬امار و اطالعات ثبت نام شدگان اموزش عالی کشور به تفکیک گروه اموزشی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫تعداد در زیرنظامهای اموزش عالی به ترتیب در دانشگاه ازاد اسالمی ‪ 372361‬نفر (‪ 34‬درصد)‪ ،‬در دانشگاه جامع علمی‬ ‫کاربردی ‪ 222041‬نفر (‪ 20‬درصد)‪ ،‬در وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری کشاورزی و‬ ‫‪ 179098‬نفر (‪ 16‬درصد)‪ ،‬در دانشگاه پیام نور‬ ‫دامپزشکی‬ ‫‪ 125414‬نفر (‪ 11‬درصد)‪ ،‬در دانشگاه فنی و‬ ‫غیردولتی‪ -‬غیرانتفاعی‬ ‫‪ 146404‬نفر (‪ 13‬درصد)‪ ،‬در موسسات اموزش عالی هنر‬ ‫‪%5‬‬ ‫اجرایی‪ 8707‬نفر (‪ 1‬درصد) ثبت نام نموده اند‪.‬‬ ‫حرفه ای ‪ 57634‬نفر (‪ 5‬درصد) و در سایر دستگاههای ‪%9‬‬ ‫علوم انسانی‬ ‫ثبت نام شدگان اموزش عالی کشور به تفکیک گروه اموزشی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :2‬امار و اطالعات‬ ‫‪%44‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :2‬امار و اطالعات ثبت نام شدگان اموزش عالی کشور به تفکیک گروه اموزشی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫فنی مهندسی‬ ‫‪%34‬‬ ‫علوم پایه‬ ‫‪%6‬‬ ‫کشاورزی و‬ ‫‪%5‬‬ ‫‪%9‬‬ ‫علوم انسانی‬ ‫‪45148251392‬‬ ‫مجموع‬ ‫‪ 1392-1393‬در‬ ‫تحصیلی‬ ‫است‪ ،‬در‬ ‫داده شده‬ ‫دانشنشان‬ ‫شماره ‪4‬‬ ‫نمودار‬ ‫همانطور که در جدول‬ ‫‪- 1393‬‬ ‫یرنظام سال تحصیلی‬ ‫سالتفکیک ز‬ ‫کشور به‬ ‫اموزش عالی‬ ‫اموختگان‬ ‫اطالعات‬ ‫‪ 2‬وامار و‬ ‫شماره‪:5‬‬ ‫نمودار شماره‬ ‫نفر برای نخستین بار در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی کشور مشغول به تحصیل بوده اند که از این تعداد در گروه های‬ ‫اموزشی به ترتیب در گروه اموزشی علوم انسانی ‪ 2087793‬نفر (‪ 46‬درصد)‪ ،‬گروه اموزشی فنی مهندسی ‪33( 1495687‬‬ ‫درصد)‪ ،‬گروه اموزشی هنر ‪ 334581‬نفر (‪ 8‬درصد)‪ ،‬گروه اموزشی علوم پایه ‪ 282515‬نفر (‪ 6‬درصد)‪ ،‬کشاورزی و دامپزشکی‬ ‫‪ 5( 239214‬درصد) و گروه اموزشی علوم پزشکی ‪ 75035‬نفر (‪ 2‬درصد) مشغول به تحصیل بوده‪-‬اند‪.‬‬ ‫الف ‪ :3‬دانش اموختگان‬ ‫زیرنظام‬ ‫علوم پزشکی‬ ‫‪%44‬‬ ‫‪%2‬‬ ‫جدول شماره ‪ :3‬امار و اطالعات دانش اموختگان اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام و گروه اموزشی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫دامپزشکی‬ ‫هنر‬ ‫علوم پزشکی‬ ‫کشاورزی و‬ ‫علوم انسانی علوم پایه علوم پزشکی فنیمهندسی‬ ‫دامپزشکی‬ ‫هنر‬ ‫جمع‬ ‫‪3193‬‬ ‫‪94653‬‬ ‫‪301424‬‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪36379‬‬ ‫‪16900‬‬ ‫‪299‬‬ ‫‪25719‬‬ ‫‪12163‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫‪119826‬‬ ‫‪16401‬‬ ‫‪6136‬‬ ‫‪126105‬‬ ‫‪16004‬‬ ‫‪16952‬‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪65755‬‬ ‫‪8865‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪7610‬‬ ‫‪5166‬‬ ‫‪388‬‬ ‫‪87784‬‬ ‫دانشگاه جامع علمی کاربردی‬ ‫‪40873‬‬ ‫‪101‬‬ ‫‪360‬‬ ‫‪29163‬‬ ‫‪4813‬‬ ‫‪7953‬‬ ‫‪83263‬‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫‪8587‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪21625‬‬ ‫‪2555‬‬ ‫‪6752‬‬ ‫‪39519‬‬ ‫سایر دستگاههای اجرایی‬ ‫‪1701‬‬ ‫‪135‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1821‬‬ ‫‪215‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪3885‬‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫تحصیلی‬ ‫عالی در‬ ‫است‪،‬‬ ‫تحصیلشده‬ ‫نشان داده‬ ‫شماره ‪2‬‬ ‫نمودار‬ ‫شمارهو ‪ 1‬و‬ ‫همانطور که در‬ ‫‪1392-1393‬یلیدر‪- 1393‬‬ ‫زیرنظام سال تحص‬ ‫سال تفکیک‬ ‫کشور به‬ ‫اموزش‬ ‫شاغل به‬ ‫دانشجویان‬ ‫اطالعات‬ ‫جدول‪ :3‬امار‬ ‫نمودار شماره‬ ‫مجموع‪ 1392‬غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫‪26007‬‬ ‫‪887‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪47406‬‬ ‫‪1980‬‬ ‫‪7157‬‬ ‫‪83437‬‬ ‫‪299128‬‬ ‫‪43289‬‬ ‫‪6795‬‬ ‫‪259449‬‬ ‫‪42896‬‬ ‫‪42408‬‬ ‫‪693965‬‬ ‫‪%2‬‬ ‫فنی مهندسی‬ ‫تفکیک‪ %‬زیرنظام سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :3‬امار و اطالعات دانشجویان شاغل به تحصیل اموزش عالی کشور به ‪34‬‬ ‫علوم پایه‬ ‫‪%6‬‬ ‫علوم پزشکی‬ ‫‪%2‬‬ ‫‪ 1111659‬نفر برای نخستین بار در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی کشور پذیرفته شده و ثبت نام کرده اند که از این‬ ‫تعداد در گروه های اموزشی به ترتیب در گروه اموزشی علوم انسانی ‪ 492951‬نفر (‪ 44‬درصد)‪ ،‬گروه اموزشی فنی مهندسی‬ ‫‪ 34( 378833‬درصد)‪ ،‬گروه اموزشی هنر ‪ 98553‬نفر (‪ 9‬درصد)‪ ،‬گروه اموزشی علوم پایه ‪ 62878‬نفر (‪ 6‬درصد)‪ ،‬کشاورزی و‬ ‫دامپزشکی ‪ 5( 55345‬درصد) و گروه اموزشی علوم پزشکی ‪ 23099‬نفر (‪ 2‬درصد)‪ ،‬ثبت نام نموده اند‪.‬‬ ‫الف ‪ :2‬دانشجویان شاغل به تحصیل‬ ‫جدول شماره ‪ :2‬امار و اطالعات دانشجویان شاغل به تحصیل اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام و گروه اموزشی سال‬ ‫تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫زیرنظام‬ ‫کشاورزی و‬ ‫علوم انسانی علوم پایه علوم پزشکی فنیمهندسی‬ ‫دامپزشکی‬ ‫هنر‬ ‫جمع‬ ‫‪29410‬‬ ‫‪667661‬‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ‪114241 226128‬‬ ‫‪1723‬‬ ‫‪209360‬‬ ‫‪86799‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫‪585266‬‬ ‫‪84741‬‬ ‫‪69119‬‬ ‫‪597339‬‬ ‫‪59670‬‬ ‫‪1518167 122032‬‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪742034‬‬ ‫‪76244‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪111357‬‬ ‫‪54606‬‬ ‫‪14515‬‬ ‫‪998756‬‬ ‫دانشگاه جامع علمی کاربردی‬ ‫‪350437‬‬ ‫‪113‬‬ ‫‪4193‬‬ ‫‪251105‬‬ ‫‪22378‬‬ ‫‪79704‬‬ ‫‪707930‬‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫‪29576‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪99496‬‬ ‫‪8368‬‬ ‫‪30485‬‬ ‫‪167925‬‬ ‫سایر دستگاههای اجرایی‬ ‫‪14020‬‬ ‫‪1251‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪10343‬‬ ‫‪479‬‬ ‫‪1053‬‬ ‫‪27146‬‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫‪140332‬‬ ‫‪5925‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪216687‬‬ ‫‪6914‬‬ ‫‪57382‬‬ ‫‪427240‬‬ ‫‪75035‬‬ ‫‪1495687‬‬ ‫‪239214‬‬ ‫‪334581‬‬ ‫‪4514825‬‬ ‫مجموع‬ ‫‪282515 2087793‬‬ ‫مجموع‬ ‫نمودار شماره ‪ :5‬امار و اطالعات دانش اموختگان اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫سایر دستگاههای دانشگاه فنی و‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫و فناوری‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫اجرایی‬ ‫حرفه ای‬ ‫‪%14‬‬ ‫‪%12‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫‪%6‬‬ ‫دانشگاه جامع‬ ‫علمی‬ ‫کاربردی‬ ‫‪%12‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪%43‬‬ ‫‪%13‬‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 3‬و نمودار شماره ‪ 5‬نشان داده شده است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع ‪693935‬‬ ‫نفر برای از دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی کشور فارغ التحصیل شده اند که از این تعداد در زیرنظامهای اموزش عالی‬ ‫نفر‪1392‬‬ ‫‪- 1393‬‬ ‫تحصیلی‬ ‫اموزشیو سال‬ ‫علوم‪ ،‬گروه‬ ‫وزارتبه تفکیک‬ ‫عالی کشور‬ ‫اموختگان اموزش‬ ‫اطالعات‬ ‫ازاد‪ :‬امار و‬ ‫شماره ‪6‬‬ ‫به ترتیب ازنمودار‬ ‫(‪ 14‬درصد)‪،‬‬ ‫‪94653‬‬ ‫فناوری‬ ‫تحقیقات‬ ‫درصد)‪ ،‬از‬ ‫دانشنفر (‪43‬‬ ‫‪301424‬‬ ‫اسالمی‬ ‫دانشگاه‬ ‫کشاورزی و دامپزشکی‬ ‫هنر‬ ‫علوم انسانی‬ ‫‪%6‬‬ ‫‪%6‬‬ ‫‪%43‬‬ ‫فنی مهندسی‬ ‫⏪‬ صفحه 16 ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫و فناوری‬ ‫غیردولتی‪-‬غیرانتفاعی‬ ‫اجرایی‬ ‫حرفه ای‬ ‫‪%14‬‬ ‫‪%12‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫‪%6‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫سایر دستگاههای دانشگاه فنی و‬ ‫دانشگاه جامع‬ ‫علمی‬ ‫کاربردی‬ ‫‪17‬‬ ‫⏪‬ ‫شهریور ‪• 1400‬‬ ‫‪%12‬‬ ‫‪48‬اسالمی‬ ‫شماره ازاد‬ ‫دانشگاه‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪%43‬‬ ‫‪%13‬‬ ‫به ترتیب مرتبه علمی‪ ،‬مربی ‪ 25892‬نفر (‪ 45‬درصد)‪ ،‬استادیار ‪ 23892‬نفر (‪ 41‬درصد)‪ ،‬دانشیار ‪ 5159‬نفر (‪ 9‬درصد)‪ ،‬استاد‬ ‫‪ 2560‬نفر (‪ 4‬درصد) و مربی اموزشیار ‪ 665‬نفر (‪ 1‬درصد) مشغول به تدریس و فعالیت هستند‪.‬‬ ‫ب‪ :‬در سطح استان‬ ‫جدول شماره ‪ :5‬امار و اطالعات استانی دانشجویی کشور به تفکیک استان‬ ‫از دانشگاه پیام نور ‪ 87784‬نفر (‪ 13‬درصد)‪ ،‬از موسسات اموزش عالی غیردولتی‪ -‬غیرانتفاعی ‪ 83437‬نفر (‪ 12‬درصد)‪،‬‬ ‫از دانشگاه جامع علمی کاربردی ‪ 83263‬نفر (‪ 12‬درصد)‪ ،‬از دانشگاه فنی و حرفه ای ‪ 39519‬نفر (‪ 6‬درصد) و از سایر‬ ‫دستگاههای ‪ 3885‬نفر (کمتر از کمتر از ‪ 1‬درصد) فارغ التحصیل شده اند‪.‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :6‬امار و اطالعات دانش اموختگان اموزش عالی کشور به تفکیک گروه اموزشی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :6‬امار و اطالعات دانش اموختگان اموزش عالی کشور به تفکیک گروه اموزشی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫استان‬ ‫کشاورزی و دامپزشکی‬ ‫‪%6‬‬ ‫هنر‬ ‫‪%6‬‬ ‫علوم انسانی‬ ‫‪%43‬‬ ‫فنی مهندسی‬ ‫‪%38‬‬ ‫علوم پایه‬ ‫‪%6‬‬ ‫علوم پزشکی‬ ‫‪%1‬‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 3‬و نمودار شماره ‪ 6‬نشان داده شده است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع ‪693935‬‬ ‫اموزشی به ترتیب‬ ‫تحصیلی های‬ ‫تعدادسالدر گروه‬ ‫تفکیکاین‬ ‫ اندبهکه از‬ ‫شده‬ ‫فارغ‬ ‫عالی‬ ‫اموزش‬ ‫نفر برای از دانشگاه ها و‬ ‫‪1392 - 1393‬‬ ‫زیرنظام‬ ‫کشور‬ ‫التحصیلعالی‬ ‫علمی اموزش‬ ‫کشورهیات‬ ‫اعضای‬ ‫اطالعات‬ ‫موسساتامار و‬ ‫نمودار شماره ‪:7‬‬ ‫از گروه اموزشی علوم انسانی ‪ 299128‬نفر (‪ 43‬درصد)‪ ،‬از گروه اموزشی فنی مهندسی ‪ 38( 259449‬درصد)‪ ،‬از گروه‬ ‫اموزشی هنر ‪ 42408‬نفر (‪ 6‬درصد)‪ ،‬از گروه اموزشی علوم پایه ‪ 43289‬نفر (‪ 6‬درصد)‪ ،‬از کشاورزی و دامپزشکی ‪6( 42896‬‬ ‫درصد) و از گروه اموزشی علوم پزشکی ‪ 6795‬نفر (‪ 1‬درصد) فارغ التحصیل شده اند‪.‬‬ ‫الف ‪ :4‬اعضای هیات علمی‬ ‫جدول شماره ‪ :4‬امار و اطالعات اعضای هیات علمی اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام و مرتبه علمی سال تحصیلی‬ ‫‪1392 - 1393‬‬ ‫زیرنظام‬ ‫استاد‬ ‫دانشیار‬ ‫استادیار‬ ‫مربی‬ ‫مربی اموزشیار‬ ‫جمع‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪1903‬‬ ‫‪4023‬‬ ‫‪12577‬‬ ‫‪3394‬‬ ‫‪52‬‬ ‫‪21949‬‬ ‫دانشگاه پیام نور‬ ‫‪16‬‬ ‫‪91‬‬ ‫‪1120‬‬ ‫‪2122‬‬ ‫‪118‬‬ ‫‪3467‬‬ ‫دانشگاه جامع علمی کاربردی‬ ‫‪4‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪61‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪109‬‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪52‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪64‬‬ ‫سایر دستگاههای اجرایی‬ ‫‪6‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪185‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪320‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫‪550‬‬ ‫‪921‬‬ ‫‪9398‬‬ ‫‪18285‬‬ ‫‪451‬‬ ‫‪29605‬‬ ‫موسسات اموزش عالی غیردولتی‪ -‬غیرانتفاعی‬ ‫‪81‬‬ ‫‪85‬‬ ‫‪569‬‬ ‫‪1882‬‬ ‫‪37‬‬ ‫‪2654‬‬ ‫مجموع‬ ‫‪2560‬‬ ‫‪5159‬‬ ‫‪23892‬‬ ‫‪25892‬‬ ‫‪665‬‬ ‫‪58168‬‬ ‫جمع‬ ‫استان‬ ‫جمع‬ ‫‪131163‬‬ ‫اذربایجان شرقی‬ ‫‪210549‬‬ ‫قزوین‬ ‫اذربایجان غربی‬ ‫‪136400‬‬ ‫قم‬ ‫‪64632‬‬ ‫اردبیل‬ ‫‪62226‬‬ ‫کردستان‬ ‫‪65867‬‬ ‫اصفهان‬ ‫‪314550‬‬ ‫کرمان‬ ‫‪165030‬‬ ‫البرز‬ ‫‪107303‬‬ ‫کرمانشاه‬ ‫‪98049‬‬ ‫ایالم‬ ‫‪43310‬‬ ‫کهگیلویه و بویراحمد‬ ‫‪46335‬‬ ‫بوشهر‬ ‫‪76179‬‬ ‫گلستان‬ ‫‪88498‬‬ ‫تهران‬ ‫‪831234‬‬ ‫گیالن‬ ‫‪141514‬‬ ‫چهارمحال و بختیاری‬ ‫‪48575‬‬ ‫لرستان‬ ‫‪102529‬‬ ‫خراسان جنوبی‬ ‫‪48106‬‬ ‫مازندران‬ ‫‪232970‬‬ ‫خراسان رضوی‬ ‫‪287383‬‬ ‫مرکزی‬ ‫‪108903‬‬ ‫خراسان شمالی‬ ‫‪43324‬‬ ‫هرمزگان‬ ‫‪86400‬‬ ‫خوزستان‬ ‫‪254004‬‬ ‫همدان‬ ‫‪101656‬‬ ‫زنجان‬ ‫‪72267‬‬ ‫یزد‬ ‫‪86935‬‬ ‫سمنان‬ ‫‪105934‬‬ ‫خارج از کشور‬ ‫‪945‬‬ ‫سیستان و بلوچستان‬ ‫‪92071‬‬ ‫فارس‬ ‫‪259984‬‬ ‫مجموع‬ ‫‪4514825‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :9‬امار و اطالعات استانی دانشجویی کشور به تفکیک استان و جایگاه استانها در بین استانهای کشور‬ ‫‪900000‬‬ ‫‪800000‬‬ ‫‪700000‬‬ ‫‪600000‬‬ ‫‪500000‬‬ ‫‪400000‬‬ ‫‪300000‬‬ ‫‪200000‬‬ ‫‪100000‬‬ ‫‪0‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :7‬امار و اطالعات اعضای هیات علمی اموزش عالی کشور به تفکیک زیرنظام سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫تهران‬ ‫اصفهان‬ ‫خراسان رضوی‬ ‫فارس‬ ‫خوزستان‬ ‫مازندران‬ ‫اذربایجان شرقی‬ ‫کرمان‬ ‫گیالن‬ ‫اذربایجان غربی‬ ‫قزوین‬ ‫مرکزی‬ ‫البرز‬ ‫سمنان‬ ‫لرستان‬ ‫همدان‬ ‫کرمانشاه‬ ‫سیستان و بلوچستان‬ ‫گلستان‬ ‫یزد‬ ‫هرمزگان‬ ‫بوشهر‬ ‫زنجان‬ ‫کردستان‬ ‫قم‬ ‫اردبیل‬ ‫چهارمحال و بختیاری‬ ‫خراسان جنوبی‬ ‫کهگیلویه و بویراحمد‬ ‫خراسان شمالی‬ ‫ایالم‬ ‫خارج از کشور‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫غیردولتی‪ -‬غیرانتفاعی‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فناوری‬ ‫‪%5‬‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫غیردولتی‪ -‬غیرانتفاعی‬ ‫‪%38‬‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فناوری‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی ‪%5‬‬ ‫‪%51‬‬ ‫‪%38‬‬ ‫دانشگاه جامع‬ ‫علمی کاربردی‬ ‫‪%0‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫دانشگاه‬ ‫پیام نور‬ ‫‪%6‬‬ ‫سایر‬ ‫دستگاههای‪%‬‬ ‫‪51‬‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای‬ ‫اجرایی‬ ‫‪%0‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 5‬و نمودار شماره ‪ 9‬نشان داده شده است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع‬ ‫کشور‬ ‫استانها در بین‬ ‫کشورجایگاه‬ ‫استان و‬ ‫تفکیک‬ ‫کشور به‬ ‫هیاتوعلمی‬ ‫اطالعات‬ ‫‪ :10‬امار و‬ ‫نمودار‬ ‫این تعداد در استانهای‬ ‫استانهایکه از‬ ‫تحصیل بوده اند‬ ‫مشغول به‬ ‫عالی‬ ‫اموزش‬ ‫موسسات‬ ‫دانشگاه ها‬ ‫دانشجو در‬ ‫شمارهنفر‬ ‫‪4514825‬‬ ‫ً‬ ‫کشور به ترتیب استان تهران با ‪ 831234‬نفر دانشجو (‪ 18.4‬درصد) بیشترین و استان ایالم با ‪ 43310‬نفر دانشجو (تقریبا ‪1‬‬ ‫درصد) کمترین تعداد دانشجو را شاهد هستیم‪.‬‬ ‫جدول شماره ‪ :6‬امار و اطالعات هیات علمی دانشجویی کشور به تفکیک استان‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 4‬و نمودار شماره ‪ 7‬نشان داده شده است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع ‪58168‬‬ ‫دانشگاه‬ ‫‪- 1393‬‬ ‫تحصیلی‬ ‫سال‬ ‫مرتبه علمی‬ ‫کشور به‬ ‫عالی‬ ‫اموزش‬ ‫هیات علمی‬ ‫اطالعاتو اعضای‬ ‫امار و‬ ‫شماره‬ ‫دانشگاهر‬ ‫نفر هیات علمینمودا‬ ‫‪1392‬این تعداد‬ ‫ اند که از‬ ‫بوده‬ ‫سایرفعالیت‬ ‫تدریس و‬ ‫تفکیک به‬ ‫مشغول‬ ‫کشور‬ ‫عالی‬ ‫اموزش‬ ‫موسسات‬ ‫دانشگاه ها‬ ‫وقت‪:8‬در‬ ‫دستگاههای‬ ‫تمامجامع‬ ‫ر‬ ‫نو‬ ‫پیام‬ ‫علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫درصد)‪ ،‬در وزارت‬ ‫ازاد اسالمی ‪ 29605‬نفر (‪51‬‬ ‫دانشگاه‬ ‫کاربردیعالی به ترتیب در‬ ‫اموزش‬ ‫در زیرنظامهای‬ ‫حرفه ای‬ ‫اجرایی‬ ‫علمی‬ ‫مربی اموزشیار‬ ‫دانشیاردانشگاه فنی واستاد‬ ‫‪ 21949‬نفر (‪ 38‬درصد)‪ ،‬در‪%6‬‬ ‫غیردولتی‪ -‬غیرانتفاعی ‪2654‬‬ ‫‪ 3467‬نفر (‪ 6‬درصد)‪ ،‬در‬ ‫موسسات اموزش عالی ‪%0‬‬ ‫‪%0‬‬ ‫‪%1‬‬ ‫دانشگاه پیام نور‪%4 %0‬‬ ‫‪%9‬‬ ‫نفر (‪ 5‬درصد)‪ ،‬در سایر دستگاههای ‪ 320‬نفر (کمتر از ‪ 1‬درصد)‪ ،‬در دانشگاه جامع علمی کاربردی ‪ 109‬نفر (کمتر از ‪1‬‬ ‫مربی‬ ‫تدریس و فعالیت بوده اند‪.‬‬ ‫درصد)‪ ،‬و در دانشگاه فنی و حرفه ای ‪ 64‬نفر (کمتر از ‪ 1‬درصد) مشغول به‬ ‫‪%45‬‬ ‫مرتبه علمی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :8‬امار و اطالعات اعضای هیات علمی اموزش عالی کشور به تفکیک‬ ‫نمودار شماره ‪ :8‬امار و اطالعات اعضای هیات علمی اموزش عالی کشور به تفکیک مرتبه علمی سال تحصیلی ‪1392 - 1393‬‬ ‫استادیار‬ ‫استاد‬ ‫مربی اموزشیار‬ ‫‪%9‬‬ ‫‪%4‬‬ ‫‪%1‬‬ ‫دانشیار‬ ‫‪%41‬‬ ‫مربی‬ ‫‪%45‬‬ ‫استادیار‬ ‫نمودار شماره ‪ :9‬امار و‪%41‬‬ ‫اطالعات استانی دانشجویی کشور به تفکیک استان و جایگاه استانها در بین استانهای کشور‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 4‬و نمودار شماره ‪ 8‬نشان داده شده است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع ‪58168‬‬ ‫نفر هیات علمی تمام وقت در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی کشور مشغول به تدریس و فعالیت بوده اند که از این تعداد‬ ‫نمودار شماره ‪ :9‬امار و اطالعات استانی دانشجویی کشور به تفکیک استان و جایگاه استانها در بین استانهای کشور‬ ‫‪15000‬‬ ‫استان‬ ‫جمع‬ ‫استان‬ ‫‪10000‬‬ ‫جمع‬ ‫‪5000‬‬ ‫‪1220‬‬ ‫اذربایجان شرقی‬ ‫‪3749‬‬ ‫قزوین‬ ‫اذربایجان غربی‬ ‫‪1552‬‬ ‫قم‬ ‫‪0‬‬ ‫‪877‬‬ ‫اردبیل‬ ‫‪814‬‬ ‫کردستان‬ ‫‪704‬‬ ‫اصفهان‬ ‫‪4167‬‬ ‫کرمان‬ ‫‪2051‬‬ ‫البرز‬ ‫‪1598‬‬ ‫کرمانشاه‬ ‫‪1002‬‬ ‫ایالم‬ ‫‪499‬‬ ‫کهگیلویه و بویراحمد‬ ‫‪549‬‬ ‫بوشهر‬ ‫‪551‬‬ ‫گلستان‬ ‫‪1012‬‬ ‫تهران‬ ‫‪12924‬‬ ‫گیالن‬ ‫‪1490‬‬ ‫چهارمحال و بختیاری‬ ‫‪659‬‬ ‫لرستان‬ ‫‪861‬‬ ‫خراسان جنوبی‬ ‫‪611‬‬ ‫مازندران‬ ‫‪2998‬‬ ‫خراسان رضوی‬ ‫‪3145‬‬ ‫مرکزی‬ ‫‪1502‬‬ ‫خراسان شمالی‬ ‫‪369‬‬ ‫هرمزگان‬ ‫‪532‬‬ ‫خوزستان‬ ‫‪2871‬‬ ‫همدان‬ ‫‪1225‬‬ ‫زنجان‬ ‫‪1174‬‬ ‫یزد‬ ‫‪1119‬‬ ‫سمنان‬ ‫‪1765‬‬ ‫خارج از کشور‬ ‫‪5‬‬ ‫سیستان و بلوچستان‬ ‫‪1310‬‬ ‫فارس‬ ‫‪3263‬‬ ‫مجموع‬ ‫‪58168‬‬ ‫⏪‬ صفحه 17 ‫تهران‬ ‫اصفهان‬ ‫خراسان رضوی‬ ‫فارس‬ ‫خوزستان‬ ‫مازندران‬ ‫اذربایجان شرقی‬ ‫کرمان‬ ‫گیالن‬ ‫اذربایجان غربی‬ ‫قزوین‬ ‫مرکزی‬ ‫البرز‬ ‫سمنان‬ ‫لرستان‬ ‫همدان‬ ‫کرمانشاه‬ ‫سیستان و بلوچستان‬ ‫گلستان‬ ‫یزد‬ ‫هرمزگان‬ ‫بوشهر‬ ‫زنجان‬ ‫کردستان‬ ‫قم‬ ‫اردبیل‬ ‫چهارمحال و بختیاری‬ ‫خراسان جنوبی‬ ‫کهگیلویه و بویراحمد‬ ‫خراسان شمالی‬ ‫ایالم‬ ‫خارج از کشور‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫‪500000‬‬ ‫‪400000‬‬ ‫‪300000‬‬ ‫‪200000‬‬ ‫‪100000‬‬ ‫‪0‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪18‬‬ ‫نمودار شماره ‪ :10‬امار و اطالعات هیات علمی کشور به تفکیک استان و جایگاه استانها در بین استانهای کشور‬ ‫نمودار شماره ‪ :10‬امار و اطالعات هیات علمی کشور به تفکیک استان و جایگاه استانها در بین استانهای کشور‬ ‫‪15000‬‬ ‫‪10000‬‬ ‫‪5000‬‬ ‫‪0‬‬ ‫همانطور که در جدول شماره ‪ 6‬و نمودار شماره ‪ 10‬نشان داده شده است‪ ،‬در سال تحصیلی ‪ 1392-1393‬در مجموع ‪58168‬‬ ‫نفر هیات علمی تمام وقت در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی کشور مشغول به تدریس و فعالیت بوده اند که از این تعداد‬ ‫در استانهای کشور به ترتیب استان تهران با ‪ 12924‬نفر هیات علمی تمام وقت (‪ 22.2‬درصد) بیشترین و استان خراسان‬ ‫شمالی با ‪ 369‬نفر هیات علمی تمام وقت (تقریب ًا بیش از نیم درصد) کمترین تعداد دانشجو را شاهد هستیم‪.‬‬ ‫جدول شماره (‪ :)4‬توزیع جمعیت دانشجویی در رشته های تحصیلی در سطح کشور ‪91-90‬‬ ‫ردیف‬ ‫رشته اصلی‬ ‫تعداد دانشجو‬ ‫درصد تجمعی دانشجو‬ ‫درصد رشته‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪22‬‬ ‫مدیریت‬ ‫حسابداری‬ ‫مهندسیکامپیوتر‬ ‫مهندسی عمران‬ ‫حقوق‬ ‫مهندسی برق‬ ‫علوم تربیتی‬ ‫معماری‬ ‫الهیات و معارف اسالمی‬ ‫مهندسیمکانیک‬ ‫زبان انگلیسی‬ ‫روانشناسی‬ ‫شیمی‬ ‫زبان فارسی‬ ‫ریاضی‬ ‫مهندسی کشاورزی‬ ‫مهندسیصنایع‬ ‫تربیت بدنی و علوم ورزشی‬ ‫خدمات عمومی‬ ‫جغرافیا‬ ‫زیست شناسی‬ ‫علوم زراعی‬ ‫‪314757‬‬ ‫‪282413‬‬ ‫‪257672‬‬ ‫‪219020‬‬ ‫‪184678‬‬ ‫‪165440‬‬ ‫‪126243‬‬ ‫‪113975‬‬ ‫‪109059‬‬ ‫‪101272‬‬ ‫‪90078‬‬ ‫‪80796‬‬ ‫‪75234‬‬ ‫‪68116‬‬ ‫‪54609‬‬ ‫‪49115‬‬ ‫‪43400‬‬ ‫‪43237‬‬ ‫‪43029‬‬ ‫‪41740‬‬ ‫‪40259‬‬ ‫‪39125‬‬ ‫‪10.5‬‬ ‫‪19.07‬‬ ‫‪27.29‬‬ ‫‪34.29‬‬ ‫‪40.18‬‬ ‫‪45.47‬‬ ‫‪49.50‬‬ ‫‪53.14‬‬ ‫‪56.62‬‬ ‫‪59.85‬‬ ‫‪62.73‬‬ ‫‪65.31‬‬ ‫‪67.71‬‬ ‫‪69.88‬‬ ‫‪71.63‬‬ ‫‪73.20‬‬ ‫‪74.58‬‬ ‫‪75.96‬‬ ‫‪77.34‬‬ ‫‪78.62‬‬ ‫‪79.95‬‬ ‫‪81.20‬‬ ‫‪1.18‬‬ ‫‪2.35‬‬ ‫‪3.53‬‬ ‫‪4.71‬‬ ‫‪5.88‬‬ ‫‪7.06‬‬ ‫‪8.24‬‬ ‫‪9.41‬‬ ‫‪10.59‬‬ ‫‪11.76‬‬ ‫‪12.94‬‬ ‫‪14.12‬‬ ‫‪15.29‬‬ ‫‪16.47‬‬ ‫‪17.65‬‬ ‫‪18.82‬‬ ‫‪20.00‬‬ ‫‪21.18‬‬ ‫‪22.35‬‬ ‫‪22.53‬‬ ‫‪24.71‬‬ ‫‪25.88‬‬ ‫جدول ‪ 4‬به روشنی نشان می دهد که حدود ‪ 81‬درصد از دانشجویان تنها در ‪ 22‬رته تحصیل می کنند‪ ،‬این در حالی است که‬ ‫در صدها رشته دیگر که چه بسا مورد نیاز کشور است تنها ‪ 19‬درصد دانشجویان مشغول به تحصیل هستند‪ .‬این امر باعث‬ ‫اشباع فارغ التحصیالن دانشگاهی در این ‪ 22‬رشته و در نتیجه بیکاری گسترده انان شده است‪ .‬اما‪ ،‬این روند همجنان‬ ‫ادامه دارد ‪ ،‬چرا که تقاضای اجتماعی بر اساس مد بودن این رشته ها‪ ،‬انها را به داوطلبان ورود به دانشگاه توصیه می کنند‪.‬‬ ‫در مجموع تجزیه و تحلی اماری اموزش عالی‪ ،‬واقعیت های بسیاری در مورد چگونگی توسعه اموزش عالی در کشور ارائه‬ ‫می کند‪ ،‬که حاکی از عدم توازن توسعه ان و نبود همبستگی بین امایش سرزمین و شکل گیری اموزش عالی در گستره‬ ‫جغرافیای کشور است‪ .‬بعنوان نمونه ضریب پوشش اموزش عالی در برخی استانها تا سه برابر میانگین استانهاهاست‪ .‬یا‬ ‫در برخی مناطق ‪ 80‬درصد اموزش عالی دولتی( بدون شهریه) است در حالیکه این عدد در برخی استانها کامال معکوس‬ ‫است‪ ،‬که حاکی از عدم رعایت عدالت اموزشی است‪.‬‬ ‫‪ .3‬مهمترین چالش های اموزش عالی‬ ‫مطالعه و تحلیل وضعیت اموزش عالی کشور نشان می دهد که اموزش عالی با صد ها چالش های اساسی روبرو است درطرح‬ ‫تحول نظام اموزش عالی (وزارت عتف ‪ )1388‬چالش ها‪ ،‬نقاط قوت و ضعف اموزش عالی در‪ 13‬حوزه ها مختلف بشرح ذیل‬ ‫تعیینگردیده اند‪:‬‬ ‫شناسه‬ ‫‪PM‬‬ ‫‪HR‬‬ ‫‪ED‬‬ ‫‪EV‬‬ ‫‪FR‬‬ ‫‪RS‬‬ ‫‪S‬‬ ‫‪CU‬‬ ‫‪ICT‬‬ ‫‪MO‬‬ ‫‪IS‬‬ ‫‪IR‬‬ ‫‪GR‬‬ ‫مرجع شناسه‬ ‫برنامه ریزی و مدیریت‬ ‫منابع انسانی‬ ‫اموزش‬ ‫نظارت و ارزیابی‬ ‫منابع مالی‬ ‫پژوهش‬ ‫استانداردها‬ ‫فرهنگ‬ ‫فناوری اطالعات و ارتباطات‬ ‫نهادهای متولی‬ ‫زیرساخت ها‬ ‫روابط با بخش صنعت و خدمات‬ ‫روابط با مراکز علمی بین المللی‬ ‫چالش های اموزش عالی در حوزه ها مختلف‬ ‫در ذیل به برخی از مهمترین چالش های اموزش عالی‬ ‫اشاره می کنیم‪:‬‬ ‫مروری بر این چالش ها نشان می دهد که مهمترین‬ ‫چالش های پیش روی اموزش عالی بویژه در رابطه با‬ ‫توسعه اموزش عالی عبارتند از‪:‬‬ ‫• فقدان یک الگوی مناسب توسعه اموزش عالی متناسب‬ ‫با نیاز های جامعه در بخش های مختلف کشاورزی‪ ،‬صنعتی‬ ‫و خدماتی متناسب با مزیت ها ی جغرافیایی‪ ،‬اقتصادی و‬ ‫جمعیتی مناطق و استانهای کشور و جهت گیری اشتغال و‬ ‫بهرره وری‬ ‫• معیوب بودن هرم دانشجویی( عدم توازن سهم مقاطع‬ ‫تحصیلی قاطع کارشناسی و کار دانی وارونه است ‪ 65‬درصد‬ ‫جمعیت کارشناسی در مقابل ‪ 22‬درصد کاردانی)‬ ‫• توسعه مدرک گرایی بجای کسب علم‪ ،‬مهارت و تخصص‬ ‫در جهت رفع مسائل و مشکال کشور‬ ‫• عدم توازن و تناسب جنسیتی در پذیرش دانشجو( بیش‬ ‫از ‪ 60‬در صد دانشجویان خانم ها هستند)‬ ‫• وجود رقابت کور و غیر سازنده در بین زیر نظام ها برای‬ ‫کسب سهم بیشت از بازار رو به افول اموزش عالی و در نتیجه‬ ‫گسترش بی رویه و بی کیفیت دورهای تحصیالت تکمیلی‬ ‫• عدم نهادینه شدن ارزش ها در محیط هی دانشگاهی و‬ ‫عدم گسترش فرهنک عفاف وحجاب در دانشگاه ها و عدم‬ ‫تحقق دانشگاه اسالمی‬ ‫عدم توازن درسهم گروهای اموزشی‪ ،‬رشته های‬ ‫•‬ ‫تحصیلی‪ ،‬تعداد موسسات اموزش عالی و نحوه پراکنش ها‬ ‫در کشور و حاکمیت دیدگاه عرضه گرایی بجای رویکرد‬ ‫ماموریت گرایی‬ ‫• تاکید بیش از حد بر توسعه کمی بجای توسعه کیفی‬ ‫• بیکاری فزاینده دانش اموختگان اموزش عالی وایجاد‬ ‫مسایل حاد اجتماعی –فرهنگی در جامعه‬ ‫• نبود جایگاه و منزلت اجتماعی و حمایت های قانونی‬ ‫الزم برای فرهنگ کار و در نتیجه عدم توسعه رشته های‬ ‫مهارتی و کاردانی مورد نیاز بازار کار و جامعه‬ ‫• فقدان نظام هدایت تحصیلی علمی و کار امد در اموزش‬ ‫و پرورش و در نتیجه معیوب بودن‬ ‫چرخه پذیرش دانشجو در اموزش عالی و اتکای بیش از حد‬ ‫به ازمون های کنکور‬ ‫• عدم تعامل و همکاری نظام مند بین برنامه های اموزشی‬ ‫دردوره اموزش عمومی و اموزش عالی‬ ‫• توسعه نامتوازن اموزش عالی در کشور بلحاظ‬ ‫جغرافیایی‪ ،‬فرهنگی‪-‬اجتماعی‪ ،‬جمعیتی‪،‬تکنولوژیکی‪،‬‬ ‫امایش سرزمینی‪ ،‬جهت گیری های اشتغال و کارافرینی و‬ ‫اینده نگری‬ ‫• تجمع بیش از حد مراکز علمی در تهران‬ ‫• عدم ارتباط الزم بین تربیت دانش اموزان دردوره های‬ ‫متوسطه با نیاز های بوم و منطقه و رشته های اموزش عالی‬ ‫مرتبط با منطقه‬ ‫• عدم هدایت دانشجویان در شیوه های پذیرش به سمت‬ ‫رشته های اولویت دارمورد نیاز جامعه‬ ‫• عدم نیاز سنجی در ایجاد و توسعه موسسات و رشته های‬ ‫در مناطق و حاکم بودن دیدگاه های سیاسی و غیر‬ ‫کارشناسانه‬ ‫• عدم وجود رویکرد های فناورانه در توسعه کشور و‬ ‫عقب ماندگی بخش های کشاورزی‪ ،‬صنعتی و خدماتی از‬ ‫بهره گیری فناوری ها و دانش روز و استفاده از متخصصان‬ ‫دانشگاهی‪.‬‬ ‫‪ -4‬امایش سرزمین در اموزش عالی‬ ‫از نظر تاریخی‪ ،‬استفاده از اصول و فنون امایش سرزمین‪،‬‬ ‫برای سرو سامان دادن و تنظیم امور مکانی‪ ،‬جغرافیایی‪،‬‬ ‫طبیعی‪ ،‬مسکونی و نظامی‪ ،‬پیشینه ای به قدمت پیدایش‬ ‫نخستین تمدن های بزرگ در جهان دارد‪ .‬بسیاری از‬ ‫تمدن های باستانی چون پارسی ها‪ ،‬فنیقی ها‪ ،‬یونانیان‪،‬‬ ‫کارتاژها‪،‬مصری ها‪،‬چینی هاورومی هااغلبازاصولامایش‬ ‫سرزمین استفاده کرده و شبکه های جاده ای‪ ،‬کانال های ابی‬ ‫و زیرساخت های مکانی را می ساختند تا بتوانند فضاها و‬ ‫قلمروهایی را که در سلطه داشتند‪ ،‬کنترل و مدیریت نمایند‪.‬‬ ‫ولی سابقه جدید پارادایم نوین و علمی امایش سرزمین به‬ ‫کشور فرانسه بر می گردد که با انگیزه ترمیم خرابی های جنگ‬ ‫جهانی دوم و تعدیل و توازن مناطق مختلف سرزمین خود‪،‬‬ ‫برای نخستین بار مبانی و اصول امایش سرزمین را در جهان‬ ‫تدوین و بر مبنای انها تمامی طرح های بزرگ ملی خود را نیز‬ ‫به مرحله اجرا دراوردند‪ .‬امروزه در کشورهای مختلف جهان‬ ‫به منظور توسعه و رشد از برنامه ریزی امایش سرزمینی‬ ‫استفاده می کنند‪ .‬امای یعنی اراینده و امایش اسم مصدر‬ ‫امای‪ ،‬به معنی هنر یا فن جای دادن با نظم و ترتیب و اراسته‬ ‫کردن و همراه با اینده نگری انسان ها‪ ،‬فعالیتها‪ ،‬زیرساختها و‬ ‫وسایل ارتباطی در خدمت انسان ها در فضای کشور با در نظر‬ ‫گرفتن الزامات طبیعی‪ ،‬انسانی و اقتصادی می باشد‪.‬‬ ‫امایش سرزمین‪ ،‬برنامه ریزی سرزمینی و ترکیب سرزمینی‬ ‫تولید اسامی مختلف نوعی برنامه ریزی است که به سرزمین‬ ‫به عنوان عاملی اساسی و تعیین کننده در تامین اهداف‬ ‫توسعه توجه می کند‪ .‬به طور کلی‪ ،‬می توان گفت که امایش‬ ‫سرزمین با هدف "استفاده معقول از فضا و درک کامل ارزش‬ ‫ان برای عملکرد موثر اقتصادی" انجام می گیرد و "تقسیم‬ ‫کار سرزمینی" یکی از جنبه های مهم ان است‪ .‬بر اساس‬ ‫نقش و مسئولیت این نوع برنامه ریزی‪ ،‬برنامه توسعه ملی‬ ‫می تواند در مناطق گوناگون کشور اجرا شود‪ .‬به سخن دیگر‬ ‫هدف اساسی از برنامه ریزی امایش سرزمین‪ ،‬برنامه ریزی‬ ‫منطقه ای و پیوند دادن ان با برنامه ملی است‪ .‬در نتیجه‪،‬‬ ‫ضرورت ان عمدت ًا ناشی از ضرورت برنامه ریزی منطقه ای‬ ‫د از رابطه ‬ ‫ش سرزمین ‪ ،‬ما با س ه فراین ‬ ‫است‪ .‬در برنام ه امای ‬ ‫چ بخش ‬ ‫ن ک ه هی ‬ ‫ت روبرو هستیم ‪ .‬با ا ‬ ‫انسان ‪ ،‬فضا و فعالی ‬ ‫ق یابد‪،‬‬ ‫ی از سایر بخش ها تحق ‬ ‫از فرایند توسع ه نباید جدا ‬ ‫ش از‬ ‫ی و علمی‪ ،‬بی ‬ ‫ی ‪ ،‬فرهنگ ‬ ‫ش توسع ه اجتماع ‬ ‫ی در بخ ‬ ‫ول ‬ ‫هر چیز بر "توسع ه انسانی " تاکید شد ه است ‪ .‬چرا ک ه انسان ‬ ‫ن تمامی‬ ‫ی قرار می گیردکه در ا ‬ ‫ن توسعه ا ‬ ‫ت ک ه محور چنا ‬ ‫اس ‬ ‫ن ساخت ه و‬ ‫ت دگرگو ‬ ‫ی را می بایس ‬ ‫ن انسان ‬ ‫ی پیشی ‬ ‫ فرایندها ‬ ‫توسع هبخشد‪.‬‬ ‫ن نیازهای ‬ ‫ع ساخت ‬ ‫ت ک ه به مرتف ‬ ‫ن با طبیع ‬ ‫ت رابط ه انسا ‬ ‫نخس ‬ ‫ت و میراث های ‬ ‫ت بوم ‪ ،‬محیط زیس ‬ ‫ی با حفظ زیس ‬ ‫زیست ‬ ‫ی ما منتهی شود‪ .‬دو م رابط ه انسان ‬ ‫ی ب ه جا ماند ه برا ‬ ‫طبیع ‬ ‫ی و نهادها‬ ‫ل اجتماع ‬ ‫گ و مسای ‬ ‫ن ک ه مشخص ًا ب ه فرهن ‬ ‫با انسا ‬ ‫ی اجتماعی ‬ ‫ف و نیازها ‬ ‫ک طر ‬ ‫ی از ی ‬ ‫ی اجتماع ‬ ‫و سازمان ها ‬ ‫ی و عمومی )‬ ‫ق خصوص ‬ ‫ق اجتماعی (حقو ‬ ‫ی و حقو ‬ ‫و فرهنگ ‬ ‫ن با خود‪ ،‬ک ه ب ه توانایی های ‬ ‫مربوط می شود‪ .‬سوم رابط ه انسا ‬ ‫ی از یک ‬ ‫ی معنو ‬ ‫ی و ارزش ها و هنجارها ‬ ‫خالق ه انسانی ‪ ،‬ازاد ‬ ‫ی مربوط‬ ‫ی از دیگر سو ‬ ‫ی انسان ‬ ‫ق فرد ‬ ‫سوی و نیازها و حقو ‬ ‫ی می گردد‪.‬‬ ‫ی منته ‬ ‫ت ب ه خوداگاه ‬ ‫شد ه ک ه در نهای ‬ ‫هدف امایش سرزمین‪ ،‬توسعه هر منطقه به طریقی است که‬ ‫اجازه دهد جمعیت ان منطقه به همان خوبی که می تواند در‬ ‫جایی دیگر زندگی کند‪ ،‬به زندگی بپردازد‪ .‬تاریخچه امایش‬ ‫سرزمین در کشور ما به قبل از انقالب در سال ‪ 1350‬باز می‬ ‫گردد‪ .‬در دهه هفتاد مجددا رویکرد امایشی مورد توجه قرار‬ ‫گرفت و مطالعاتی در سال ‪ 1379‬انجام شد‪ .‬در دهه ‪ 80‬این‬ ‫کار تکمیل شد و سرانجام سند اماش سرزمین در سال‬ ‫‪ 1398‬بتصویب شورای عالی امایش سرزمین رسید و ابالغ‬ ‫شد‪ .‬این سند مطالعات دقیق و عمیقی بر روی وضع موجود‬ ‫استانها و اینده نگری توسعه استانها انجام داده است‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬جهت گیری های امایشی و محور های توسعه‬ ‫استانها در افق بلند مدت تدوین شده است و بر اساس ان‬ ‫می بایست رابطه بین‪ ،‬فضا( سرزمین)‪ ،‬انسان و فعالیت در‬ ‫جهت توسعه مناطق انجا م گیرد‪ .‬یکی از مهمترین عوامل‬ ‫توسعه استانها و مناطق " توسعه منابع انسانی" است‪ .‬از‬ ‫عوامل توسعه نیروی انسانی نیز نیز اموزش برای توانمد‬ ‫سازی و تربیت نیروی انسانی با قابلیت تخصص و مهارت‬ ‫است‪ .‬با مطالعه وضعیت کشور از دیدگاه امایش سرزمین‪ ،‬با‬ ‫یک عدم تعادل چشمگیر منطقه ای‪ ،‬ناهماهنگی های بین‬ ‫بخشی‪ ،‬رشد غول اسای کالن شهرها‪ ،‬بخصوص پایتخت‪،‬‬ ‫ناکارامدی شبکه زیر ساختی کشور و دهها نارسایی دیگر‬ ‫مواجه می شویم‪ .‬به جرات می توانیم ادعا کنیم که ریشه‬ ‫بسیاری از این نابسامانی ها مانند فقر‪ ،‬بیکاری‪ ،‬مهاجرت‪،‬‬ ‫نابسامانی های فرهنگی‪-‬اجتماعی‪ ،‬گسست اتحاد ملی و‬ ‫‪ ....‬ریشه در عدم توجه و اجرای توسعه بر مبای امایش سر‬ ‫زمین بوده است‪.‬‬ ‫از انجا که توسعه بخشی از نیروی انسانی در قالب تربیت‬ ‫نیروی انسانی متخصص‪ ،‬ماهر و کارامد برای جامعه و بازار‬ ‫کار بر عهده دانشگاه هاست‪ ،‬از اینرو دانشگاه ها می بایست‬ ‫به موضوع کارکرد و توسعه خود با دیدگاه امایش سرزمین در‬ ‫راستای توسعه مناطق با دیدی بلند مدت و اینده نگر اقدام‬ ‫نمایند‪ ،‬و رفته رفته فعالیت های خود را به این سمت سوق‬ ‫دهند‪ .‬امروزه ما شاهدیم که دانشگاه های ما بر این اساس‬ ‫طراحی نشده و در این راستا فعالیت نمی کنند‪ ،‬بلکه انها در‬ ‫گیر گرته برداری از دانشگاه های بزرگتر کشور و همانند سازی‬ ‫خود با انها از قبیل توسعه تحصیالت تکمیلی‪ ،‬تولید مقاله‪،‬‬ ‫و دست یابی به رتبه های برتر در بین دانشگاه های منطقه‬ ‫و جهان هستند‪ ،‬که البته این امر در جای خود نکوست‪،‬‬ ‫اما پاسخگویی و اثربخشی اقتصادی نیز جزو الزامات نظام‬ ‫علمی کشور هاست‪ .‬و دانشگاه های ما از ماموریت توسعه‬ ‫مناطق و پاسخگویی به نیاز های جامعه باز مانده اند‪ .‬البته‬ ‫تحقق این امر نیاز مند یک رویکرد تعاملی بین دانشگاه ها‬ ‫و موسسات پژوهشی و سایر بخش های اجرایی کشور‬ ‫است‪ .‬تا با بهره گیری از توان تخصصی دانشگاه ها در جهت‬ ‫حل معضالت و مشکالت‪ ،‬پاسخگویی به نیاز ها و استقرار‬ ‫چرخه فناوری و نو اوری در کشور اقدام گردد‪ .‬لذا‪ ،‬رویکرد‬ ‫امایشی به اموزش عالی در کنار سایر رویکردهای توسعه‬ ‫علمی‪ ،‬مانند اینده نگاری گامی است مهم در جهت استقرار‬ ‫⏪‬ صفحه 18 ‫‪19‬‬ ‫⏪‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫" ماموریتگرایی" اموزش عالی کشور‪ .‬البته انجام این مهم نیاز مند تمهیدات‪ ،‬اقدامات و هماهنگی های بخشی و بین‬ ‫بخشی گسترده و حمایت همه جانبه دولت و الزام وزارت خانه ها و دستگاههای اجرایی برای تعامل و همکاری و هم یاری‬ ‫نظام علمی کشور است‪ ،‬و چرا که در غیر اینصورت وزارت عتف به تنهایی قادر به اجرای ان نخواهد بود‪.‬‬ ‫طرح امایش اموزش عالی درصدد است تا اموزش عالی در استانهای مختلف را با توانمندیهای و مزیتهای استانها و مناطق‬ ‫هماهنگ نماید به طوری که تعداد موسسات‪ ،‬تعداد دانشجویان‪ ،‬سهم گروه های اموزشی‪ ،‬سهم مقاطع تحصیلی‪ ،‬سهم‬ ‫زیرنظام ها‪ ،‬تعداد اعضای هیات علمی‪ ،‬توزیع رشته ها در استانها و مناطق مختلف کشور در ارتباط تنگاتنگ با ویژگیهای‬ ‫امایشی استان صورت پذیرد‪ .‬اگر بخواهیم تعریف جامعی از امایش اموزش عالی ارائه نماییم‪ ،‬شاید ان را بتوانیم به صورت‬ ‫زیر تعریف کنیم‪:‬‬ ‫اموزش عالی به عنوان بخشی از امایش سرزمین است که هدف ان برنامه ریزی بمنظور توزیع فعالیتهای اموزشی‬ ‫عالی در سرزمین(فضا) با دیدی دراز مدت به منظور تقسیم کار ملی و استقرار فعالیت های اموزش عالی از قبیل تعداد‬ ‫موسسات اموزش عالی و پژوهشی ‪ ،‬تعداد دانشجویان حسب‪ ،‬گروه های اموزشی‪ ،‬مقاطع تحصیلی‪ ،‬جنسیت‪،‬استادان‬ ‫و محققان حسب نوع زیر نظام و رشته های تحصیلی و برنامه های اموزشی و پژوهشی بمنظور کمک به بهره برداری بهینه‬ ‫ازتوانمندی ها و قابلیت ها اقتصادی و جمعیتی استان ها و مناطق مختلف کشور در جهت توسعه متوازن و پایدار ان مناطق‬ ‫ودر راستای تحقق اهداف نظام اموزش عالی و برنامه های کالن توسعه کشوراست‪.‬‬ ‫با توجه به نقشی که امایش سرزمین در سرعت بخشی و هماهنگ سازی رشد و توسعه در تمام بخشها و مناطق دارد "طرح‬ ‫امایش اموزش عالی کشور" با بهره گیری از توان و پتانسیل استانی‪ ،‬دستگاهی و نهادهای اجرایی‪ ،‬می تواند الگوی مناسبی‬ ‫جهت توسعه مناطق مختلف کشور در بمنظور تقسیم کار ملی بین دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور در راستای اهداف و‬ ‫اسناد باال دستی توسعه کشور در نظر گرفته شود تا با اجرای ان بتوان در جهت افزایش بهره وری در اموزش عالی و استفاده‬ ‫موثرتر از ان گام بر داشت‪ .‬در حقیقت در الگوی امایشی اموزش عالی با در نظر گرفتن مزیت های نسبی استانهای مختلف‬ ‫از حیث جغرافیا‪ ،‬نیروی انسانی‪ ،‬وضعیت اقتصادی‪ ،‬وضعیت سیاسی و فرهنگی ماموریت و برنامه های نظام اموزش عالی‬ ‫مورد بازنگری قرار می گیرد تا اموزش عالی کشور در جهت تحقق اهداف کالن نظام نقش موثرتر و کارامدتری را ایفائ نماید‬ ‫و از رویکرد عرضه گرایی به رویکرد ماموریتگرایی تغییر جهت دهد‪ .‬در این الگو دانشگاها بر حسب موقعیت جغرافیایی‪،‬‬ ‫پیشینه‪ ،‬توانمدی ها دارای ماموریت هایی در سطوح استانی(منطقه ای)‪ ،‬ملی و بین المللی خواهند گردید‪ .‬بر این اساس‬ ‫در ذیل الگوی مفهومی امایش اموزش عالی ارایه می گردد‪:‬‬ ‫جمع اوری اطالعات و‬ ‫شناخت اصلی ترین قابلیتها‬ ‫و مزیتهای نسبی استان در‬ ‫بخشهای مختلف‬ ‫شناخت کلیه قابلیتها و‬ ‫امکانات استانی‬ ‫شناخت اصلی ترین‬ ‫کاربری های استانی‬ ‫(کشاورزی منابع طبیعی‬ ‫صنعت خدمات و ‪) ...‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫تحلیل ساختار اقتصادی مناطق کشور بر اساس کدهای دو رقمی ‪ ISIC‬برای سال ‪1392‬پرداخته شده است‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه مزیت نسبی فعالیت ها براساس طبقه بندی فعالیت های اقتصادی ایران انجام گرفته است‪ .‬در جدول ‪1-4‬‬ ‫ضریب تمرکز مکانی فعالیتهای اقتصادی کشور را به تفکیک منطقه براساس ارزش افزوده در سال ‪1392‬نشان می دهد‪ .‬در‬ ‫این جدول مقادیر کمتر از یک با رنگ قرمز مشخص شدهاند و نشان میدهد که در این فعالیت در منطقه مورد نظر مزیتی‬ ‫وجود ندارد‪ .‬همچنین مقادیر بزرگتر از یک دارای مزیت نسبی میباشند که با رنگ سبز مشخص شدهاند‪ .‬سبز کمرنگ برای‬ ‫مقادیر بین یک تا دو و سبز پررنگ برای مقادیر بزرگتر از ‪2‬می باشد‪ .‬که مزیت های باال را نشان می دهد‪ .‬بنابراین در مناطق‬ ‫کشور فعالیتهایی که با رنگ سبز پررنگ مشخص شده اند دارای مزیت نسبی بیشتری می باشند‪.‬‬ ‫‪ .-4-1‬جدول ضریب تمرکز مکانی فعالیتهای اقتصادی کشور به تفکیک منطقه در سال ‪1392‬‬ ‫اینده نگری امایش اموزش عالی در سطح ملی منطقه ای و بین المللی‬ ‫شناخت وضعیت‬ ‫موجود استان ها‬ ‫ شناخت ویژگیها و‬‫قابلیتهای اموزش عالی‬ ‫استان‬ ‫ شناخت نقاط قوت‪،‬‬‫ضعف‪ ،‬فرصتها و‬ ‫چالشهای اموزش عالی‬ ‫در استانها‬ ‫تعیین اولویتهای استانی در‬ ‫توسعه اموزش عالی‬ ‫تعیین نقش مناطق‬ ‫مختلف کشور از نظر‬ ‫تقسیم کار ملی و استقرار‬ ‫فعالیتهای اموزش عالی‬ ‫تعیین و تدوین اهداف‪،‬‬ ‫برنامه ها و ماموریتهای اموزش‬ ‫عالی‬ ‫تعیین راهبرد های توسعه‬ ‫اموزش عالی از دیدگاه امایش‬ ‫شناخت اصلی ترین تگناها‬ ‫و محدودیت های توسعه‬ ‫اموزش عالی در سطح‬ ‫استانی‬ ‫تهیه نقشه قابلیتها و‬ ‫امکانات اموزش عالی در‬ ‫سطح استانی‬ ‫تعیین میزان جمعیت‬ ‫دانشجویی‪ ،‬هیات علمی‪،‬‬ ‫گروه های تخصصی‬ ‫اموزشی رشته ها حسب‬ ‫زیر نظامها‬ ‫تهیه نقشه قابلیتهای اموزش‬ ‫عالی در سطح ملی‬ ‫تعیین جمعیت موسسات‬ ‫رشته ها و مقاطع تحصیلی‬ ‫گروه های اموزشی زیر نظامها‬ ‫استانها و ‪....‬‬ ‫الگوی مفهومی اموزش عالی‬ ‫بر اساس این الگو با مطالعه وضعیت استانهای مختلف و شناخت اصلی ترین کاربری های استانها‪ ،‬تهیه نقشه اموزش عالی‬ ‫در سطح استانها و بالطبع نقشه قابلیت های اموزش عالی در سطح ملی بدست می اید که بر اساس انها و مطالعات اینده‬ ‫نگارانه در زمینه اموزش عالی تعداد موسسات اموزش عالی‪ ، ،‬رشته ها‪ ،‬مقاطع تحصیلی‪ ،‬جمعیت دانشجویی و غیره‬ ‫حسب زیر نظامها تعیین می گردد‪ .‬همچنین بر اساس معیار های همچون همگن بودن مناطق مختلف به جهت اقلیمی‪،‬‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی کشور به نه منطقه امایشی بشرح ذیل تقسیم گردیده است که از ان به پهنه بندی امایشی‬ ‫هم گفته می شود‪.‬‬ ‫مناطق ‪ 9‬گانه امایشی کشور‬ ‫واقعیتهای موجود در ایران نشاندهنده ان است که در مناطق مختلف کشور نابرابریهای گستردهای در امر تولید وجود‬ ‫دارد‪ .‬بنابراین در این بخش سعی خواهد شد مزیتهای نسبی مناطق کشور )براساس منطقه بندی ‪9‬گانه اموزش عالی(‬ ‫در بخشهای عمده اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد‪ .‬لذا با استفاده از ضریب تمرکز مکانی به معرفی فعالیتهای مزیت دار و‬ ‫لذا‪ ،‬دانشگاه های مناطق مختلف با مطالعه اخرین وضعیت امایشی و مهمترین کاربری های استان خود می توانند به‬ ‫اولویت بندی رشته ها و زمینه های اموزشی خود همانند جدول ‪ 4-1‬اقدام نمایند‪ .‬با توجه به طوالنی بودن کل طرح و‬ ‫گزارش کارگروه های تخصصی‪ ،‬در ادامه تنها به ماحصل طرح که در قالب سند امایش عالی در قالب برنماه راهبرد ب تهیه‬ ‫شده است بسنده می نمایم‪.‬‬ ‫جدول ‪ 1-7‬نیز استراتژی های توسعه فعالیت های اقتصادی در مناطق ‪9‬گانه امایش اموزش عالی کشور را نشان می دهد‬ ‫که براساس جدول قبل استخراج شده اند‪ .‬بنابراین در جدول زیر اولویت های توسعه فعالیت های اقتصادی مناطق که‬ ‫دارای مزیت نسبی می باشند به ترتیب ارائه شده است و می تواند مبنای تعیین استراتژی های توسعه رشته ها و حوزه های‬ ‫تخصصی اموزش عالی در مناطق ‪ 9‬گانه کشور قرار گیرد‪.‬‬ ‫این استراتژی ها می تواند به سیاستگذاران و برنامه ریزان در جهت توسعه و یا ایجاد رشته ها براساس فعالیت های دارای‬ ‫مزیت نسبی در مناطق کشور کمک کند‪ .‬البته‪ ،‬با تکمیل طرح امایش سرزمین و تصویب سند ان می توان عهده ترین‬ ‫استراتژی های توسعه فعالیت های اقتصادی در استان ها و مناطق مختلف کشور را بروز رسانی کرد ‪.‬‬ ‫حال دانشگاههای مناطق مختلف با مطالعه اخرین وضعیت امایشی و مهمترین کاربری های استان خود می توانند به‬ ‫اولویت بندی رشته ها و زمینه های اموزشی خود همانند جدول ‪ 4-1‬اقدام نمایند‪ .‬البته‪ ،‬دانشگاهها می بایست عالوه بر‬ ‫مطالعات انجام شده در امایش سرزمین برای مناطق خود‪ ،‬از مطالعات اینده نگارانه و ماموریت های خود در سطح ملی و‬ ‫بین المللی نیز اطمینان حاصل کنند و بر اساس انها برنامه های راهبردی کوتاه مدت و میان مدت خود را تدوین نمایند‪.‬‬ ‫همچنین وزارت عتف نیز می بایست‪ ،‬تمهیدات و پشتیبانی های الزم اجرای طرح امایش و هماهنگی های فرابخشی در‬ ‫دولت را فراهم اورده و پشتیبانی های قانونی الزم را از طریق مجلس مانند گنجاندن احکام قانونی از اجرای طرح امایش‬ ‫اموزش عالی و الزام دستگاههای اجرایی و استانداری ها برای تعامل‪ ،‬همکاری ‪ ،‬پشتیبانی و تامین بودجه های الزم برای‬ ‫اجرای برنامه های امایشی اموزش عالی در استانها را فراهم نمایند‪.‬‬ ‫با توجه به مفصل و طوالنی بودن نتایج طرح امایش اموزش عالی و گزارش کارگروههای تخصصی‪ ،‬در ادامه تنها به ماحصل‬ ‫طرح که در قالب سند امایش عالی در قالب "سند امایش عالی" در سال ‪ 1391‬تهیه شده است را در ادامه می اوریم‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 19 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫منطقه‬ ‫استراتژی های توسعه فعالیت های اقتصادی در منطقه‬ ‫• پست و مخابرات‬ ‫منطقه‪1‬‬ ‫• ساخت ماشین االت دفتری‪ ،‬حسابداری و محاسباتی‬ ‫• سایر واسطه گری های مالی و فعالیت های جنبی انها‬ ‫■ تهران‬ ‫• ساخت رادیو و تلویزیون‪ ،‬دستگاه ها و وسایل ارتباطی‬ ‫■ البرز‬ ‫• بانک‬ ‫• انتشار‪ ،‬چاپ و تکثیر رسانه های ضبط شده‬ ‫• کرایه و خدمات کسب و کار‬ ‫• ساخت وسایل نقلیه موتوری‪ ،‬تریلر و نیم تریلر‬ ‫• تفریحی ‪ ،‬فرهنگی ‪ ،‬و ورزشی‬ ‫• خدمات واحدهای غیر مسکونی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای خصوصی‬ ‫• دباغی و پرداخت چرم و سایر محصوالت چرمی‬ ‫• ساخت سایر تجهیزات حمل و نقل‬ ‫• خدمات واحدهای مسکونی اجاری‬ ‫• بیمه‬ ‫• مستغالت‬ ‫• خدمات واحدهای مسکونی‬ ‫• ساخت پوشاک‪ ،‬عمل اوری و رنگ کردن خز‬ ‫• خدمات واحدهای مسکونی شخصی‬ ‫• حمل و نقل هوایی‬ ‫• باز یافت‬ ‫• ساخت ابزار پزشکی‪ ،‬ابزار اپتیکی‪ ،‬ابزار دقیق و انواع ساعت‬ ‫• خدمات دالالن مستغالت‬ ‫• ساخت مبلمان و مصنوعات طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• امور عمومی‬ ‫• ساخت کاغذ و محصوالت کاغذی‬ ‫• اموزش عالی دولتی‬ ‫• راه اهن‬ ‫• اموزش ابتدائی خصوصی‬ ‫• رستوران‬ ‫• امور عمومی و خدمات شهری‬ ‫• ساخت ماشین‏االت و تجهیزات طبقه‏بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• حمل و نقل جاده ای‬ ‫• حمل و نقل زمینی‬ ‫• ساختمان های مسکونی‬ ‫• اموزش عالی‬ ‫• حمل و نقل و انبارداری‬ ‫• خدمات شهری‬ ‫• عمده فروشی‪ ،‬خرده فروشی‪ ،‬تعمیر وسایل نقلیه و کاالها‬ ‫• اموزش بزرگساالن دولتی‬ ‫• بهداشت و درمان خصوصی‬ ‫• ساخت محصوالت از الستیک و پالستیک‬ ‫• مددکاری اجتماعی‬ ‫• ساخت محصوالت فلزی فابریکی بجز ماشین االت و تجهیزات‬ ‫• سایر خدمات‬ ‫• تامین اجتماعی اجباری‬ ‫• اموزش بزرگساالن‬ ‫• خدمات پشتیبانی و انبارداری‬ ‫• برق‬ ‫• حمل و نقل لوله ای‬ ‫• ساخت ماشین االت و دستگاه های برقی طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• اموزش عالی خصوصی‬ ‫• بهداشت و درمان‬ ‫• ساخت محصوالت از توتون و تنباکو‬ ‫منطقه‪2‬‬ ‫• ساخت چوب و محصوالت چوبی‬ ‫• جنگلداری‬ ‫■ گیالن‬ ‫• ماهیگیری‬ ‫■ مازندران‬ ‫• دامداری‪ ،‬مرغداری‪ ،‬پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل و شکار‬ ‫■ گلستان‬ ‫• زراعت و باغداری‬ ‫• هتل و خوابگاه‬ ‫• ساخت محصوالت غذایی و انواع اشامیدنی ها‬ ‫• دامپزشکی‬ ‫• ساخت پوشاک‪ ،‬عمل اوری و رنگ کردن خز‬ ‫• اموزش ابتدائی خصوصی‬ ‫• رستوران‬ ‫• امور انتظامی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای دولتی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای‬ ‫• خدمات دالالن مستغالت‬ ‫• بهداشت و درمان دولتی‬ ‫• سایر خدمات‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای خصوصی‬ ‫• بهداشت و درمان‬ ‫• اموزش عالی خصوصی‬ ‫• اموزش ابتدائی‬ ‫• اموزش ابتدائی دولتی‬ ‫• ساخت محصوالت فلزی فابریکی بجز ماشین االت و تجهیزات‬ ‫• بهداشت و درمان خصوصی‬ ‫• حمل و نقل جاده ای‬ ‫• سایر ساختمان ها‬ ‫• حمل و نقل زمینی‬ ‫• مددکاری اجتماعی‬ ‫• عمده فروشی‪ ،‬خرده فروشی‪ ،‬تعمیر وسایل نقلیه و کاالها‬ ‫• ساخت کاغذ و محصوالت کاغذی‬ ‫• ساخت مبلمان و مصنوعات طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• تامین اجتماعی اجباری‬ ‫• حمل و نقل و انبارداری‬ ‫• ساخت ماشین االت و دستگاه های برقی طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• اموزش عالی‬ ‫• امور عمومی‬ ‫• امور دفاعی و انتظامی‬ ‫• ساخت ماشین‏االت و تجهیزات طبقه‏بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• خدمات پشتیبانی و انبارداری‬ ‫منطقه‬ ‫استراتژی های توسعه فعالیت های اقتصادی در منطقه‬ ‫منطقه‪3‬‬ ‫• ساخت ماشین االت و دستگاه های برقی طبقه بندی نشده در جای‬ ‫دیگر‬ ‫• دامداری‪ ،‬مرغداری‪ ،‬پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل و شکار‬ ‫• دباغی و پرداخت چرم و سایر محصوالت چرمی‬ ‫• ساخت منسوجات‬ ‫• خدمات دالالن مستغالت‬ ‫• ساخت ماشین‏االت و تجهیزات طبقه‏بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• دامپزشکی‬ ‫• سایر ساختمان ها‬ ‫• امور انتظامی‬ ‫• ساخت محصوالت غذایی و انواع اشامیدنی ها‬ ‫• ساخت محصوالت از توتون و تنباکو‬ ‫• ساخت چوب و محصوالت چوبی‬ ‫• سایر خدمات‬ ‫• زراعت و باغداری‬ ‫• ساخت محصوالت از الستیک و پالستیک‬ ‫• اموزش ابتدائی دولتی‬ ‫• امور دفاعی و انتظامی‬ ‫• اموزش ابتدائی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای دولتی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای‬ ‫• امور دفاعی‬ ‫• بهداشت و درمان دولتی‬ ‫• اموزش عالی خصوصی‬ ‫• رستوران‬ ‫• مذهبی و سیاسی‬ ‫• ساخت پوشاک‪ ،‬عمل اوری و رنگ کردن خز‬ ‫• اب‬ ‫• ساختمان های مسکونی‬ ‫• اموزش عالی‬ ‫• بهداشت و درمان‬ ‫• خدمات شهری‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای خصوصی‬ ‫• برق‬ ‫• اموزش عالی دولتی‬ ‫• ساخت کاغذ و محصوالت کاغذی‬ ‫• عمده فروشی‪ ،‬خرده فروشی‪ ،‬تعمیر وسایل نقلیه و کاالها‬ ‫• امور عمومی و خدمات شهری‬ ‫• اموزش بزرگساالن خصوصی‬ ‫• حمل و نقل جاده ای‬ ‫• تامین اجتماعی اجباری‬ ‫• ساخت سایر محصوالت کانی غیر فلزی‬ ‫• حمل و نقل زمینی‬ ‫• ساخت محصوالت فلزی فابریکی بجز ماشین االت و تجهیزات‬ ‫• بهداشت و درمان خصوصی‬ ‫• مددکاری اجتماعی‬ ‫• امور عمومی‬ ‫منطقه‪4‬‬ ‫• مذهبی و سیاسی‬ ‫• اموزش بزرگساالن دولتی‬ ‫• ساخت ابزار پزشکی‪ ،‬ابزار اپتیکی‪ ،‬ابزار دقیق و انواع ساعت‬ ‫• ساخت کاغذ و محصوالت کاغذی‬ ‫• ساخت محصوالت فلزی فابریکی بجز ماشین االت و تجهیزات‬ ‫• ساخت سایر محصوالت کانی غیر فلزی‬ ‫• اموزش بزرگساالن‬ ‫• ساخت ماشین االت دفتری‪ ،‬حسابداری و محاسباتی‬ ‫• ساخت محصوالت از الستیک و پالستیک‬ ‫• ساخت منسوجات‬ ‫• ساخت ماشین‏االت و تجهیزات طبقه‏بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• ساخت مبلمان و مصنوعات طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• ساخت سایر تجهیزات حمل و نقل‬ ‫• ساخت کک‪ ،‬فراورده های حاصل از تصفیه نفت و سوخت های‬ ‫هسته ای‬ ‫• ساخت ماشین االت و دستگاه های برقی طبقه بندی نشده در جای‬ ‫دیگر‬ ‫• دباغی و پرداخت چرم و سایر محصوالت چرمی‬ ‫• سایر ساختمان ها‬ ‫• ساخت وسایل نقلیه موتوری‪ ،‬تریلر و نیم تریلر‬ ‫• زراعت و باغداری‬ ‫• اب‬ ‫• دامپزشکی‬ ‫• ساخت فلزات اساسی‬ ‫• دامداری‪ ،‬مرغداری‪ ،‬پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل و شکار‬ ‫• ساخت محصوالت غذایی و انواع اشامیدنی ها‬ ‫• ساخت مواد شیمیایی و محصوالت شیمیایی‬ ‫• باز یافت‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای دولتی‬ ‫• اموزش عالی خصوصی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای‬ ‫• عمده فروشی‪ ،‬خرده فروشی‪ ،‬تعمیر وسایل نقلیه و کاالها‬ ‫• ساخت چوب و محصوالت چوبی‬ ‫• اموزش ابتدائی دولتی‬ ‫• بهداشت و درمان دولتی‬ ‫• اموزش ابتدائی‬ ‫• ساختمان های مسکونی‬ ‫• خدمات شهری‬ ‫• امور انتظامی‬ ‫• اموزش عالی‬ ‫■ اردبیل‬ ‫■‬ ‫اذربایجان‬ ‫شرقی‬ ‫■‬ ‫اذربایجان‬ ‫غربی‬ ‫■ زنجان‬ ‫■‬ ‫■‬ ‫■‬ ‫■‬ ‫همدان‬ ‫مرکزی‬ ‫قزوین‬ ‫قم‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫منطقه‬ ‫‪20‬‬ ‫استراتژی های توسعه فعالیت های اقتصادی در منطقه‬ ‫• اموزش بزرگساالن خصوصی‬ ‫منطقه‪5‬‬ ‫• امور انتظامی‬ ‫• جنگلداری‬ ‫■‬ ‫• امور دفاعی و انتظامی‬ ‫کردستان‬ ‫• امور دفاعی‬ ‫■‬ ‫• حمل و نقل لوله ای‬ ‫کرمانشاه‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای دولتی‬ ‫■ لرستان‬ ‫• دامپزشکی‬ ‫■ ایالم‬ ‫• برق‬ ‫• اموزش بزرگساالن‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای‬ ‫• مددکاری اجتماعی‬ ‫• اموزش ابتدائی دولتی‬ ‫• اموزش ابتدائی‬ ‫• دامداری‪ ،‬مرغداری‪ ،‬پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل و شکار‬ ‫• زراعت و باغداری‬ ‫• بهداشت و درمان دولتی‬ ‫• امور عمومی‬ ‫• ساخت سایر محصوالت کانی غیر فلزی‬ ‫• بهداشت و درمان‬ ‫• امور عمومی و خدمات شهری‬ ‫• تامین اجتماعی اجباری‬ ‫• اب‬ ‫• ماهیگیری‬ ‫• عمده فروشی‪ ،‬خرده فروشی‪ ،‬تعمیر وسایل نقلیه و کاالها‬ ‫• مذهبی و سیاسی‬ ‫• ساختمان های مسکونی‬ ‫• خدمات شهری‬ ‫• خدمات دالالن مستغالت‬ ‫• سایر خدمات‬ ‫• سایر ساختمان ها‬ ‫• بهداشت و درمان خصوصی‬ ‫• ساخت محصوالت غذایی و انواع اشامیدنی ها‬ ‫• ساخت فلزات اساسی‬ ‫منطقه‪6‬‬ ‫• سایر معادن‬ ‫• ساخت منسوجات‬ ‫■ یزد‬ ‫• ساخت کک‪ ،‬فراورده های حاصل از تصفیه نفت و سوخت های هسته ای‬ ‫■ اصفهان‬ ‫• ساخت سایر محصوالت کانی غیر فلزی‬ ‫■‬ ‫• راه اهن‬ ‫چهارمحال‬ ‫• باز یافت‬ ‫و بختیاری‬ ‫• ساخت ماشین االت و دستگاه های برقی طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• ساخت ابزار پزشکی‪ ،‬ابزار اپتیکی‪ ،‬ابزار دقیق و انواع ساعت‬ ‫• ساخت محصوالت فلزی فابریکی بجز ماشین االت و تجهیزات‬ ‫• ساخت ماشین‏االت و تجهیزات طبقه‏بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• ساخت کاغذ و محصوالت کاغذی‬ ‫• ساخت محصوالت از الستیک و پالستیک‬ ‫• عمده فروشی‪ ،‬خرده فروشی‪ ،‬تعمیر وسایل نقلیه و کاالها‬ ‫• توزیع گاز طبیعی‬ ‫• مذهبی و سیاسی‬ ‫• ساختمان های مسکونی‬ ‫• بهداشت و درمان دولتی‬ ‫• سایر ساختمان ها‬ ‫• اب‬ ‫• خدمات شهری‬ ‫• دامداری‪ ،‬مرغداری‪ ،‬پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل و شکار‬ ‫• دامپزشکی‬ ‫• بهداشت و درمان‬ ‫• مددکاری اجتماعی‬ ‫• سایر خدمات‬ ‫• نفت خام و گاز طبیعی‬ ‫منطقه‪7‬‬ ‫• ساخت مواد شیمیایی و محصوالت شیمیایی‬ ‫• توزیع گاز طبیعی‬ ‫■ بوشهر‬ ‫• حمل و نقل ابی‬ ‫■ فارس‬ ‫• خدمات پشتیبانی و انبارداری‬ ‫■‬ ‫• ماهیگیری‬ ‫کهگیلویه و‬ ‫• ساخت کک‪ ،‬فراورده های حاصل از تصفیه نفت و سوخت های هسته ای‬ ‫بویراحمد‬ ‫• اب‬ ‫• برق‬ ‫⏪‬ صفحه 20 ‫‪21‬‬ ‫⏪‬ ‫منطقه‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫استراتژی های توسعه فعالیت های اقتصادی در منطقه‬ ‫• حمل و نقل ابی‬ ‫منطقه‪8‬‬ ‫• سایر معادن‬ ‫• ماهیگیری‬ ‫■‬ ‫• خدمات پشتیبانی و انبارداری‬ ‫هرمزگان‬ ‫• ساخت کک‪ ،‬فراورده های حاصل از تصفیه نفت و سوخت های هسته ای‬ ‫■ کرمان‬ ‫• ساخت فلزات اساسی‬ ‫■‬ ‫• ساخت سایر تجهیزات حمل و نقل‬ ‫سیستان و‬ ‫• اب‬ ‫بلوچستان‬ ‫• زراعت و باغداری‬ ‫• راه اهن‬ ‫• جنگلداری‬ ‫• اموزش ابتدائی دولتی‬ ‫• اموزش ابتدائی‬ ‫• حمل و نقل و انبارداری‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای دولتی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای‬ ‫• بهداشت و درمان دولتی‬ ‫• امور دفاعی‬ ‫• امور دفاعی و انتظامی‬ ‫• امور انتظامی‬ ‫• دامپزشکی‬ ‫• حمل و نقل هوایی‬ ‫• حمل و نقل زمینی‬ ‫• حمل و نقل جاده ای‬ ‫• اموزش ابتدائی خصوصی‬ ‫• توزیع گاز طبیعی‬ ‫• اموزش عالی دولتی‬ ‫• بهداشت و درمان‬ ‫• هتل و خوابگاه‬ ‫منطقه‪9‬‬ ‫• حمل و نقل هوایی‬ ‫• اموزش عالی خصوصی‬ ‫■ خراسان‬ ‫• اموزش ابتدائی دولتی‬ ‫شمالی‬ ‫• اموزش ابتدائی‬ ‫■ خراسان‬ ‫• دامپزشکی‬ ‫رضوی‬ ‫• سایر ساختمان ها‬ ‫■ خراسان‬ ‫• ساخت منسوجات‬ ‫جنوبی‬ ‫• دباغی و پرداخت چرم و سایر محصوالت چرمی‬ ‫■ سمنان‬ ‫• راه اهن‬ ‫• امور انتظامی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای دولتی‬ ‫• مذهبی و سیاسی‬ ‫• اموزش متوسطه عمومی و متوسطه فنی و حرفه ای‬ ‫• ساخت مبلمان و مصنوعات طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• زراعت و باغداری‬ ‫• دامداری‪ ،‬مرغداری‪ ،‬پرورش کرم ابریشم و زنبور عسل و شکار‬ ‫• اموزش بزرگساالن خصوصی‬ ‫• اب‬ ‫• بهداشت و درمان خصوصی‬ ‫• امور دفاعی و انتظامی‬ ‫• اموزش عالی‬ ‫• ساخت سایر محصوالت کانی غیر فلزی‬ ‫• کرایه و خدمات کسب و کار‬ ‫• مددکاری اجتماعی‬ ‫• ساختمان های مسکونی‬ ‫• امور دفاعی‬ ‫• ساخت محصوالت غذایی و انواع اشامیدنی ها‬ ‫• ساخت محصوالت از الستیک و پالستیک‬ ‫• بهداشت و درمان‬ ‫• عمده فروشی‪ ،‬خرده فروشی‪ ،‬تعمیر وسایل نقلیه و کاالها‬ ‫• حمل و نقل زمینی‬ ‫• حمل و نقل جاده ای‬ ‫• سایر خدمات‬ ‫• خدمات واحدهای مسکونی اجاری‬ ‫• ساخت وسایل نقلیه موتوری‪ ،‬تریلر و نیم تریلر‬ ‫• ساخت ماشین االت و دستگاه های برقی طبقه بندی نشده در جای دیگر‬ ‫• بهداشت و درمان دولتی‬ ‫• حمل و نقل و انبارداری‬ ‫• خدمات واحدهای مسکونی‬ ‫• مستغالت‬ ‫• خدمات واحدهای غیر مسکونی‬ ‫• رستوران‬ ‫• جنگلداری‬ ‫• خدمات واحدهای مسکونی شخصی‬ ‫• خدمات شهری‬ ‫• اموزش ابتدائی خصوصی‬ ‫• اموزش بزرگساالن‬ ‫• توزیع گاز طبیعی‬ ‫• امور عمومی و خدمات شهری‬ ‫• تامین اجتماعی اجباری‬ ‫• تفریحی ‪ ،‬فرهنگی ‪ ،‬و ورزشی‬ ‫‪ .5‬ارزشهای بنیادین‬ ‫ارزش های بنیادین نظام اموزش عالی کشور بر موارد ذیل استوار است‪:‬‬ ‫اموزه های برگرفته شده از تعالیم انسان ساز قران کریم‪ ،‬سیره نبی مکرم‬ ‫اسالم (ص)‪ ،‬مکتب اهل بیت (ع) و رهنمودهای بنیان گذار جمهوری‬ ‫اسالمی ایران و مقام معظم رهبری‪.‬‬ ‫ارزش های بنیادین نظام اموزش عالی کشور بر موارد ذیل استوار است‪:‬‬ ‫‪ .1‬اموزه های برگرفته شده از تعالیم انسان ساز قران کریم‪ ،‬سیره نبی‬ ‫مکرم اسالم (ص)‪ ،‬مکتب اهل بیت (ع) و رهنمودهای بنیان گذار جمهوری‬ ‫اسالمی ایران و مقام معظم رهبری‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪ .2‬تولید علمی دینی مبتنی بر متافیزیک الهی و متناسب با فرهنگ دینی‬ ‫‪ .3‬تولید‪ ،‬ترویج و گسترش علم نافع و بومی سازی ان‪.‬‬ ‫‪ .4‬عدالت در دسترسی همگانی به اموزش برخوردار از کیفیت‪.‬‬ ‫‪ .5‬شکوفایی و پرورش استعدادها‪ ،‬ارتقاء روحیه پرسشگری‪ ،‬خالقیت و نواوری‪.‬‬ ‫‪ .6‬تولید ثروت و تقویت سطح رفاه اجتماعی جامعه‪.‬‬ ‫‪ .7‬ابتناء اموزه های علمی بر تعالی ارزش های فطری‪ ،‬روحی‪ ،‬معنوی‪،‬‬ ‫اعتقادی‪ ،‬اخالقی و دینی‬ ‫‪ .8‬ترویج و تعمیق ارزشهای انقالب اسالمی‬ ‫‪ .9‬حفظ کرامت الهی انسان با تاکید بر ازادگی‪ ،‬ازاداندیشی و تقویت روحیه‬ ‫تتبع علمی و تضارب افکار (جدال احسن) بر پایه ارزش مداری‪.‬‬ ‫‪ .10‬بهره مندی از مشارکت حداکثری عمومی و نهادهای علمی – اجتماعی‬ ‫جامعه در چارچوب ارزشهای حاکم بر جامعه‪ ،‬با حفظ جایگاه حاکمیتی نظام‪.‬‬ ‫‪ .11‬حفظ و تقویت ارزشهای منبعث از هویت فرهنگی‪ ،‬اسالمی ‪ -‬ایرانی و‬ ‫تحکیم بنیان خانواده به عنوان مهمترین رکن پرورش و تربیت افراد جامعه‪.‬‬ ‫‪ .12‬حفظ قداست دانشگاه به عنوان کانون توسعه علم و معرفت و پرورش‬ ‫انسان های متخصص‪ ،‬مومن و متعهد‪.‬‬ ‫‪ .13‬ارتقاء نقش و جایگاه زیربنایی علوم انسانی مبتنی بر جهان بینی اسالمی و‬ ‫تعامل نظام مند و اثربخش با حوزه های علمیه‪.‬‬ ‫‪ .6‬ماموریت‬ ‫نظام اموزش عالی کشور عهده دار تربیت نیروی انسانی متعهد‪ ،‬متخصص‪،‬‬ ‫پژوهشگر‪ ،‬کارافرین‪ ،‬ماهر و مبتنی بر اموزه ها و اندیشه های اسالمی – ایرانی‬ ‫و عدالت محور بوده و به تولید علم و توسعه و ترویج علم و نهادینه کردن احکام‬ ‫اسالمی‪ ،‬اخالق حرفه ای و گسترش اموزش عالی متناسب با نیازهای جامعهی‬ ‫دانش بنیان در ساختاری کارامد‪ ،‬نظام مند و اثربخش به تعامل سازنده و اثرگذار‬ ‫در سطوح ملی‪ ،‬منطقه ای و فراملی می پردازد‪.‬‬ ‫‪ .7‬ماموریت‪ :‬نظام اموزش عالی در افق (‪ )1404‬برخوردار از هویت اسالمی – ایرانی‪،‬‬ ‫توانمند‪ ،‬نقطه اتکاء کشور در رشد و تعالی‪ ،‬پیشرفت و پاسخگو به نیازهای جامعه در‬ ‫بخش های اقتصادی‪ ،‬صنعتی‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی‪ ،‬الهام بخش و سرامد‬ ‫در منطقه و جهان اسالم است‪.‬‬ ‫دانشگاه در افق چشم انداز ‪1404‬‬ ‫بر اساس چشم انداز اموزش عالی‪ ،‬دانشگاه مظهر تجلی و بروز ارزشهای متعالی‬ ‫اسالمی و مکتب اهل بیت (ع) و مرکز تولید علم دینی و تربیت نیروی انسانی‬ ‫متخصص و متعهد مبتنی بر ارزشهای واالی اسالمی‪ ،‬دارای ویژگی های زیر است‪:‬‬ ‫• مظهر تجلی فرهنگ غنی اسالمی‪ ،‬هویت اسالمی ‪ -‬ایرانی‪ ،‬مسئولیت پذیر‬ ‫و تکلیف گرا در برابر خدا و امت اسالمی‪ ،‬امانتدار‪ ،‬متخلق به اخالق اسالمی‪،‬‬ ‫خودباور‪ ،‬کارامد‪ ،‬خالق وکارافرین‪ ،‬پشتیبان اقتدار ملی‪ ،‬تولید کننده ثروت‪،‬‬ ‫رفاه و اسایش‪ ،‬برخوردار از کرامات انسانی‪ ،‬حق طلبی‪ ،‬ظلم ستیزی‪ ،‬مدافع‬ ‫محرومان و مستضعفان و پاسدار ارزشهای واالی اسالمی – انقالبی و والیت فقیه‬ ‫• موتور محرکه و نو اوری در علوم انسانی و علوم پایه بر اساس معرفت اسالمی‬ ‫و تولید علم و فناوری و رشد‪ ،‬تعالی و پیشرفت همه جانبه کشور‬ ‫• برخوردار از توانمندی های الزم به منظور رفع مسائل و مشکالت کشور در‬ ‫بخش های گوناگون و پشتیبانی و تصمیم سازی دولت‬ ‫• تامین کننده نیازهای فرد و جامعه در عرصه های علمی و فرهنگی ‪ -‬اجتماعی‬ ‫• پرورش دهنده استعدادها و خالقیت ها در جهت استفاده بهینه در تولید‬ ‫علم و فناوری‬ ‫• سرامد و شکوفا کننده در عرصه نظام علمی و فناوری در سطح منطقه و‬ ‫پیشرو در سطح جهانی‬ ‫• متاثر از هویت فرهنگ و تمدن اسالمی ‪ -‬ایرانی‬ ‫• تولید کننده علم نافع و ثروت افرین و کارامد‬ ‫• پشتیبان رشد و توسعه علمی و فناوری کشورهای مستضعف و انقالبی بویژه‬ ‫کشورهای جهان اسالم‬ ‫• برخوردار از مرجعیت علمی مبتنی بر فرهنگ و ارزشهای اسالمی در سطح منطقه‬ ‫و جهان‬ ‫• برخوردار از اعضای هیات علمی مومن‪ ،‬متعهد‪ ،‬متخصص‪ ،‬کارامد و متخلق‬ ‫به ارزشهای اسالمی و اخالق حرفه ای‬ ‫• برخوردار از زیرساخت های الزم برای ارائه خدمات علمی‪ ،‬اموزشی و‬ ‫پژوهشی به روز و کارامد در سطح استانداردهای جهانی‬ ‫• دارای تعامالت نظامند و موثر با بخش های مختلف جامعه در جهت پیشرفت‬ ‫و رفع مسائل و مشکالت کشور‬ ‫• برخوردار از کیفیت الزم در ارائه خدمات اموزشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬فناوری‪ ،‬رفاهی‪،‬‬ ‫فرهنگی‪ ،‬مهارتی و کارامد‬ ‫• متکی به فرهنگ و باورهای بومی و توانمند در عرصه علم بومی‬ ‫• متکی به فرهنگ و باورهای بومی و توانمند در عرصه علم بومی‬ ‫• دارای تعامالت موثر علمی و فرهنگی در سطوح ملی‪ ،‬منطقه ای و بین المللی‬ ‫• دارای نظام خود ارزیابی به منظور پاسخگویی و ارتقاء مستمر کیفیت ارائه‬ ‫خدمات علمی‬ ‫• نقطه اتکاء دولت و مردم برای رشد‪ ،‬تعالی و پیشرفت همه جانبه کشور‬ ‫• توانمند در پاسخگویی به نیازهای فرد و جامعه در عرصه علمی و فرهنگی‬ ‫ – اجتماعی‬ ‫• بهره مند از ظرفیت حوزه های علمیه در ابعاد علمی‪ ،‬پژوهشی و فرهنگی‪،‬‬ ‫به منظور تولید علم دینی و ارتقاء سطح معنویت و ایمان دانشجویان و اساتی‬ ‫‪ .7‬اهداف کالن‬ ‫‪- 1‬تربیتنیرویانسانیمومن‪،‬متعهد‪،‬متخصصوماهرمتناسببانیازهایکشور‬ ‫‪ - 2‬ارتقاء جایگاه و نقش اموزش عالی در اسالمی نمودن فرهنگ عمومی و رشد‬ ‫و توسعه کشور‬ ‫‪ - 3‬دستیابی به مرجعیت علمی و جایگاه برتر اموزش عالی کشور در منطقه و‬ ‫رقابت در سطح بین المللی با اموزش عالی کشورهای پیشرفته‬ ‫‪ - 4‬استقرار نظام اموزش عالی کشور مبتنی بر امایش سرزمین و توسعه‬ ‫ماموریتگرایی نظام اموزش عالی‬ ‫‪ - 5‬دسترسی همگانی و عادالنه به اموزش عالی برخوردار از کیفیت‬ ‫‪ - 6‬افزایش سهم اموزش عالی در تولید ثروت ملی‬ ‫‪ - 7‬ارتقاء کارایی‪ ،‬اثربخشی و عملکرد نظام اموزش عالی‬ ‫‪ - 8‬استقرار نظام ارزیابی و تضمین کیفیت در اموزش عالی‬ ‫‪ – 9‬افزایش قابلیتها و توانمندیهای معرفتی و تخصصی اعضای هیات علمی‬ ‫‪ – 10‬تقویت و احیای هویت فرهنگی و دینی محیط های دانشگاهی و ارتقای‬ ‫جایگاه و نقش علوم انسانی و پیگیری تحول علوم انسانی و تولید علم دینی با‬ ‫تاکید بر نهضت نرم افزاری‬ ‫‪ .8‬راهبرها‬ ‫‪ – 1‬دانش افزایی و توانمند سازی مستمر اعضای هیات علمی در ابعاد تخصصی‬ ‫حرفه ای و معرفتی در چارچوب برنامه های توسعه علمی و اقتصادی کشور‬ ‫‪ – 2‬جهت دهی برنامه های اموزشی در راستای تولید علم دینی در قلمروهای‬ ‫مختلفمعرفتی‬ ‫‪ -3‬حضور فعال و اثر بخش اعضای هیات علمی و دانش اموختگان اموزش عالی‬ ‫در عرصه های کار و تولید و پاسخگویی به نیازهای جامعه‬ ‫‪ -4‬پایش و ارزیابی مستمر وضعیت نظام اموزش عالی در منطقه و جهان‬ ‫‪ -5‬بازنگری در سیاست ها و برنامه ها در ایجاد و توسعه دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی و رشته های تحصیلی با بهره گیری هوشمند از ظرفیت های کشور‬ ‫مبتنی بر امایش اموزش عالی‬ ‫‪ -6‬توسعه متوازن و متناسب اموزش عالی‪ ،‬زمینه سازی برای بسط عدالت در‬ ‫توزیع امکانات‪ ،‬فراهم نمودن زیرساخت ها‪ ،‬ایجاد موسسات‪ ،‬توسعه رشته ها‬ ‫و مقاطع تحصیلی برخوردار از کیفیت در چارچوب طرح امایش اموزش عالی‬ ‫‪ -7‬جهت دهی برنامه های اموزشی به منظور تولید علم نافع‪ ،‬توسعه کارافرینی‪،‬‬ ‫اشتغال مولد‪ ،‬کاربست فناوریهای نوین و پیشرفته و تجاری سازی ان با رویکرد‬ ‫تعالی جامعه‬ ‫‪ -8‬بازنگری برنامه های اموزشی و تغییر رویکرد جذب و ارتقاء اعضای هیات‬ ‫علمی در راستای جایگاه و نقش اموزش عالی در پیشرفت کشور‬ ‫‪ -9‬اصالح و بهینه سازی الگوی توسعه اموزش عالی کشور مبتنی بر نظام ارزیابی‬ ‫و تضمین کیفیت‬ ‫ت حوزه های علمیه در عرصه های اموزشی‪،‬‬ ‫‪ -10‬بهره گیری حداکثری از ظرفی ‬ ‫پژوهشی و فرهنگی با تاکید بر تحول علوم انسانی و تولید علم دینی‬ ‫‪ – 11‬ارتقاء علوم انسانی و علوم پایه برای ایجاد ارتباط سالم و هماهنگ بین‬ ‫فرهنگ اسالمی و علوم مهندسی و کاربردی‬ ‫‪ .9‬اهداف عملیاتی‬ ‫‪ .1‬بازنگری برنامه های اموزشی و درسی در راستای تولید علم دینی‪ ،‬بومی‪،‬‬ ‫نافع و رفع نیازهای بخش های مختلف جامعه‬ ‫‪ .2‬متناسب سازی پذیرش دانشجو در راستای نیازهای کشور‬ ‫‪ .3‬افزایش توانمندیها و قابلیتهای تخصصی و مهارتی دانش اموختگان‬ ‫‪ .4‬افزایش قابلیتها و توانمندیهای نیروی انسانی تخصصی شاغل در بخشهای‬ ‫مختلف کشور‬ ‫‪ .5‬افزایش نقش و جایگاه دانشگاه ها به عنوان پشتوانه اصلی رشد و شکوفایی‬ ‫بخشهای اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬علمی و فناوری‬ ‫‪ .6‬افزایش نقش دانشگاه ها در ارتقاء سطح دانش و فرهنگ جامعه‬ ‫‪ .7‬حضورفعالوایفاینقشکارامددرهمکاریهایعلمیومنطقهایوبین المللی‬ ‫‪ .8‬بهره گیری از ظرفیت استانها و مناطق مختلف کشور در توسعه اموزش عالی‬ ‫‪ .9‬متناسب سازی فضا و معماری دانشگاه ها با شرایط اقلیمی‪ ،‬فرهنگی و‬ ‫ماموریتهایمرتبط‬ ‫‪ .10‬عدالت در دسترسی به اموزش عالی در استانها و مناطق کشور‬ ‫‪ .11‬استفاده از روشهای مختلف اموزشی در ارائه خدمات اموزشی‬ ‫‪ .12‬توسعه و ترویج اموزشهای منجر به افزایش تولید ملی‬ ‫‪ .13‬توسعه ماموریتگرایی تخصصی‪ ،‬حرفه ای و کاربردی در اموزش عالی‬ ‫‪ .14‬استقرار نظام پایش و نیازسنجی نیروی انسانی تخصصی بخش های‬ ‫مختلف اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬خدماتی‪ ،‬صنعتی و کشاورزی‬ ‫‪ .15‬اصالح الگوی مصرف بودجه ای در اموزش عالی‬ ‫‪ .16‬ایجاد نهاد منسجم سیاستگذار و برنامه ریز در زمینه نظارت و ارزیابی‬ ‫اموزش عالی‬ ‫‪ .17‬ارتقاء و بهبود ساختار و تشکیالت نظام مدیریت اموزش عالی‬ ‫‪ .18‬ایجاد زیرساخت های الزم در دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی و پژوهشی‬ ‫بر اساس معیارها و شاخصها‬ ‫‪ .19‬ارتقاء سطح برنامه ها و خدمات دانشجویی‬ ‫‪ .20‬توانمندسازی و دانش افزایی اعضای هیات علمی‬ ‫‪ .21‬احیای هویت فرهنگی و دینی محیطهای دانشگاهی و ارتقای جایگاه و‬ ‫نقش علوم انسانی برگرفته از ارزشهای اسالمی و معرفت دینی‬ ‫‪ .22‬تعامل نظامند و ساختار یافته با حوزه های علمیه در جهت کسب علوم‬ ‫و معارف اسالمی و احیای ارزشهای دین در محیط دانشگاهی و ایجاد تحول‬ ‫در علوم انسانی و بهره گیری متقابل حوزه های علمیه از دستاوردهای علمی و‬ ‫نواورانه دانشگاه ها و پایش مستمر عوامل موثر بر ارتقاء سطح اخالقی‪ ،‬معرفتی‬ ‫و دینی انها‬ ‫‪ .23‬تقویت میان رشته ای ها و رشته های اموزش عالی حوزوی – دانشگاهی‬ ‫‪ .10‬اهداف عملیاتی متناظر با اهداف کالن‬ ‫‪ - 1‬تربیت نیروی انسانی متعهد‪ ،‬متدین‪ ،‬متخصص و ماهر متناسب با‬ ‫نیازهایکشور‬ ‫• بازنگری برنامه های اموزشی و درسی در راستای تولید علم نافع و رفع نیازهای‬ ‫بخشهای مختلف جامعه‬ ‫⏪‬ صفحه 21 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫• متناسب سازی پذیرش دانشجو در راستای نیازهای‬ ‫کشور‬ ‫• افزایش توانمندیها و قابلیتهای تخصصی و مهارتی‬ ‫دانش اموختگان‬ ‫• افزایش قابلیتها و توانمندیهای نیروی انسانی تخصصی‬ ‫شاغل در بخشهای مختلف کشور‬ ‫• تقویت ایمان‪ ،‬معارف دینی‪ ،‬رفتار اسالمی و پایبندی به‬ ‫ارزشهای انقالب اسالمی در میان اساتید و دانشجویان‬ ‫‪ - 2‬ارتقاء جایگاه و نقش نظام اموزش عالی در اسالمی‬ ‫نمودن فرهنگ عمومی و رشد و توسعه کشور‬ ‫• افزایش نقش و جایگاه دانشگاه ها در ارتقاء دانش و‬ ‫فرهنگ اسالمی دانشگاه ها به عنوان پشتوانه اصلی رشد‬ ‫و شکوفایی بخشهای اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫سیاسی‪ ،‬علمی و فناوری‬ ‫• افزایش نقش دانشگاه ها در ارتقاء سطح دانش و فرهنگ‬ ‫جامعه‬ ‫‪ - 3‬دستیابی به مرجعیت علمی و جایگاه برتر اموزش‬ ‫عالی کشور در منطقه و رقابت با در سطح بین المللی با‬ ‫اموزش عالی کشورهای پیشرفته‬ ‫• حضور فعال و ایفای نقش کارامد در همکاری های علمی‬ ‫و منطقه ای و بین المللی‬ ‫‪ - 4‬استقرار نظام اموزش عالی کشور مبتنی بر امایش‬ ‫سرزمین و توسعه ماموریتگرایی نظام اموزش عالی‬ ‫• بهره گیری از ظرفیت استانها و مناطق مختلف کشور در‬ ‫توسعه اموزش عالی‬ ‫• متناسب سازی فضا و معماری دانشگاه ها با شرایط‬ ‫اقلیمی‪،‬فرهنگیوماموریتهایمرتبط‬ ‫‪ - 5‬دسترسی همگانی به اموزش عالی برخوردار از‬ ‫کیفیت‬ ‫• عدالت در دسترسی به اموزش عالی در استانها و مناطق‬ ‫کشور‬ ‫• استفاده از روشهای مختلف اموزشی در ارائه خدمات‬ ‫اموزشی‬ ‫‪ - 6‬افزایش سهم اموزش عالی در تولید ثروت ملی‬ ‫• توسعه و ترویج اموزشهای منجر به افزایش تولید ملی‬ ‫• توسعه و ترویج پژوهشهای منجر به تولید ملی‬ ‫‪ - 7‬ارتقاء کارایی و اثربخشی اموزش عالی در نظام علم‬ ‫و فناوری کشور‬ ‫• توسعه ماموریتگرایی تخصصی‪ ،‬حرفه ای و کاربردی در‬ ‫اموزش عالی‬ ‫• استقرار نظام پایش و نیازسنجی نیروی انسانی تخصصی‬ ‫بخش های مختلف اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫خدماتی‪ ،‬صنعتی و کشاورزی‬ ‫• اصالح الگوی مصرف بودجه ای در اموزش عالی‬ ‫• ارتقاء و بهبود ساختار و تشکیالت نظام مدیریت اموزش‬ ‫عالی‬ ‫• ایجاد زیرساخت های الزم در دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی بر اساس معیارها و شاخص ها‬ ‫• ارتقاء سطح ارائه برنامه ها و خدمات به دانشجویان‬ ‫‪ - 8‬استقرار نظام ارزیابی و تضمین کیفیت در اموزش‬ ‫عالی‬ ‫• ایجاد نهاد منسجم سیاستگذار و برنامه ریز در زمینه‬ ‫نظارت و ارزیابی اموزش عالی‬ ‫‪ - 9‬افزایش قابلیتها و توانمندیهای معرفتی و تخصصی‬ ‫اعضای هیات علمی‬ ‫• توانمندسازی و دانش افزایی اعضای هیات علمی‬ ‫‪ - 10‬تقویت و احیای هویت فرهنگی و دینی محیط‬ ‫های دانشگاهی و ارتقای جایگاه و نقش علوم انسانی و‬ ‫پیگیری تحول علوم انسانی و تولید علم دینی با تاکید‬ ‫بر نهضت نرم افزاری‬ ‫• احیای هویت فرهنگی و دینی محیطهای دانشگاهی‬ ‫و ارتقای جایگاه و نقش علوم انسانی برگرفته از ارزشهای‬ ‫اسالمی و معرفت دینی‬ ‫• تعامل نظامند و ساختار یافته با حوزه های علمیه در‬ ‫جهت کسب علوم و معارف اسالمی و احیای ارزشهای‬ ‫دین در محیط دانشگاهی و ایجاد تحول در علوم انسانی و‬ ‫بهره گیری متقابل حوزه های علمیه از دستاوردهای علمی‬ ‫و نواورانه دانشگاه ها و پایش مستمر عوامل موثر بر ارتقاء‬ ‫سطح اخالقی‪ ،‬معرفتی و دینی انها‬ ‫• تقویت رشته های اموزش عالی حوزوی – دانشگاهی‬ ‫‪ .11‬راهکارها متناظر با اهداف عملیاتی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :1‬بازنگری برنامه های اموزشی و درسی‬ ‫در راستای تولید علم نافع و رفع نیازهای بخش های‬ ‫مختلفجامعه‬ ‫• رائه الگوی نظری جامع برنامه درسی مبتنی بر ارزشهای‬ ‫اسالمی و اخرین یافته های دانش بشری‬ ‫• پایش و پاالیش عناوین رشته های موجود‬ ‫• تجدید ساختار الگوی برنامه ریزی درسی (با تاکید بر‬ ‫بهره گیری از الگوی مناسب لوزی)‬ ‫• توجه متوازن به ساحت های ارزشی (اسالمی)‪ ،‬اجتماعی‬ ‫ – فرهنگی‪ ،‬اقتصادی و تخصصی دانشجویان‬ ‫• اصالح و بازنگری برنامه های درسی با رویکرد بروزرسانی‪،‬‬ ‫غنی سازی‪ ،‬کارامد سازی‪ ،‬بومی سازی و کاربردی کردن‬ ‫• تعیین تناسب و توازن مطلوبیت بین دروس پایه‪ ،‬اصلی‪،‬‬ ‫تخصصی و عمومی‬ ‫• تقویت و افزایش میزان دروس عملی (کارگاهی‪،‬‬ ‫ازمایشگاهی و کارورزی)‬ ‫• اختصاص حداقل ‪ %10‬از سهم برنامه های اموزشی به‬ ‫ش در محیط کار و تاکید بر اجرای با کیفیت انها‬ ‫اموز ‬ ‫• انجام پایش و ارزیابی کیفیت و کارامدی برنامه های‬ ‫درسی از طریق رصد وضعیت اشتغال دانش‪-‬اموختگان‬ ‫• بکارگیری استانداردهای معتبر و روز جهانی در طراحی‪،‬‬ ‫تدوین و اجرای برنامه های درسی‬ ‫• بهره گیری از محتوای درسی در جهت تقویت و تحکیم‬ ‫ارزشهای دینی‪ ،‬اخالقی‪ ،‬فرهنگی و اعتالی هویت اسالمی‬ ‫ ایرانی‬‫• جهت گیری طراحی و تدوین برنامه های درسی ناظر بر‬ ‫اشتغال مولد و توسعه کارافرینی‬ ‫• افزایش سهم دروس اختیاری و تنوع بخشی انها در جهت‬ ‫افزایش سازگاری دانش‪ ،‬مهارت و نگرش دانش اموختگان با‬ ‫نیازهایجامعه‬ ‫• تنوع بخشی به محیط های یادگیری داخل و خارج از‬ ‫دانشگاه با تاکید بر بهره گیری از فناوریهای جدید و تعامل‬ ‫باجامعه‬ ‫• تقویت و توسعه رشته ها و میان رشته ای های مرتبط‬ ‫با فناوریهای نوین در راستای کاربردی کردن علوم و رفع‬ ‫نیازهایبخش هایمختلفجامعهوگسترشمرزهایدانش‬ ‫• استفاده از ظرفیت و مشارکت فعال و همگانی اعضای‬ ‫هیات علمی و نهادهای علمی مستقل برای تولید و بازنگری‬ ‫برنامهدرسی‬ ‫• تدوین و ارائه راهنمای عملی برای تولید و بازنگری‬ ‫برنامه هایدرسی‬ ‫• تعامل با وزارت اموزش و پرورش به منظور انسجام و‬ ‫یکپارچگی در برنامه ریزی اموزشی بویژه برای دوره های پنج‬ ‫ساله فنی و حرفه ای‬ ‫• ایجاد ساختار و فرایند مناسب به منظور مطالعه و ارائه‬ ‫روشهای کارامد در جهت بروزرسانی روشهای برنامه ریزی‬ ‫اموزشی و درسی و شیوه های یاددهی و یادگیری با تاکید بر‬ ‫اقدام پژوهی و درس پژوهی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :2‬توانمندسازی و دانش افزایی اعضای‬ ‫هیاتعلمی‬ ‫• استقرار نظام تعاملی هوشمند بین حوزه های تامین و‬ ‫تربیت هیات علمی‪ ،‬برنامه ریزی‪ ،‬گسترش و ارزیابی در‬ ‫جهت ارتقاء و اموزش نیروی انسانی مبتنی بر اموزه ها و‬ ‫معارف اسالمی و اخرین دستاوردهای علمی‬ ‫• طراحی الگوی اعتالء و بالندگی حرفه ای (بینشی و‬ ‫حرفه ای) در نظام اموزش عالی‬ ‫• طراحی و اجرای دوره های توانمندسازی و دانش افزایی‬ ‫اعضای هیات علمی در مسیر ارتقای حرفه ای و بینشی‬ ‫اعضای هیات علمی‬ ‫• رصد کردن یافته های علمی و سوق دادن فعالیت اعضای‬ ‫هیات علمی در جهت قرار گرفتن در تراز استانداردهای‬ ‫جهانی با لحاظ کردن معیارهای اسالمی و بومی‬ ‫• توانمند سازی اعضای هیات علمی از طریق حضور و‬ ‫اجرای پروژه های کاربردی و میدانی‬ ‫• طراحی و اجرای دوره های اماده سازی برای متقاضیان‬ ‫عضویت هیات علمی دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی و‬ ‫پژوهشی و مناصب مدیریتی در حوزه اموزش عالی‬ ‫• استقرار نظام یکپارچه جذب‪ ،‬نگهداری و ارتقاء شغلی‬ ‫‪ – 8 – 2‬انجام طرح استعداد یابی از میان دانش اموختگان یا‬ ‫دانشجویان تحصیالت تکمیلی مستعد و واجد شرایط برای‬ ‫جذب هیات علمی دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی و‬ ‫پژوهشی‬ ‫• اولویت بخشی به جذب استعدادهای درخشان و نخبگان‬ ‫علمی برای عضویت در هیات علمی دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی و پژوهشی‬ ‫• طراحی و استقرار نظام اماده سازی متقاضیان عضویت‬ ‫در هیات علمی با تاکید بر قابلیتهای مدرسی در زمینه های‬ ‫بینشی‪ ،‬معرفتی‪ ،‬اموزشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬فرهنگی – تربیتی‪،‬‬ ‫قوانین و مقررات واشنایی با حوزه های مختلف اموزش عالی‬ ‫و نظام دانشگاهی‬ ‫• تدوین و اجرای دوره های دانش افزایی و توانمندسازی‬ ‫اعضای هیات علمی و ارتقاء صالحیت حرفه ای و بالندگی‬ ‫شغلی‬ ‫• استقرار رویکرد سازمان یادگیرنده در دانشگاه ها و‬ ‫موسسات اموزش عالی و پژوهشی‬ ‫• برنامه ریزی برای حفظ کرامت و منزلت اجتماعی اعضای‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫هیات علمی و توجه خاص به مسائل رفاهی و معیشتی انان‬ ‫• فراهم نمودن امکانات و ملزومات سخت افزاری و نرم‬ ‫افزاری مورد نیاز در راستای ایفای نقش موثر اعضای هیات‬ ‫علمی در حوزه های تخصصی‬ ‫• برنامه ریزی به منظور استفاده موثر از ظرفیتها و تجارب‬ ‫اعضای هیات علمی بازنشسته در محیط های اموزشی و‬ ‫پژوهشی‬ ‫• توسعه ارتباط علمی و بین المللی با برنامه ریزی جهت‬ ‫استفاده از توانمندی های اعضای هیات علمی‬ ‫• تشویق و ترغیب اعضای هیات علمی به انجام فعالیت های‬ ‫اموزشی و پژوهشی کاربردی و حمایت از کلیه دستاوردهای‬ ‫علمی و مالکیت معنوی انان‬ ‫• بهره گیری از تجارب ارزنده حوزه های علمیه به منظور‬ ‫تربیت نیروی انسانی در ابعاد معرفتی‪ ،‬شناختی و شیوه های‬ ‫شاگرد پروری‬ ‫• تبیین صالحیت های عمومی‪ ،‬تخصصی و حرفه ای‬ ‫اعضای هیات علمی و مدرسان دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی و پژوهشی با تاکید بر نقش اسوه ای انان در‬ ‫تربیتدانشجویان‬ ‫• برنامه ریزی به منظور ارتقاء بینش دینی و معرفتی و‬ ‫بالندگی شغلی و حرفه ای اعضای هیات علمی در راستای‬ ‫اهداف و برنامه های اموزش عالی و موسسه محل خدمت‬ ‫• برنامه ریزی در جهت استفاده بهینه از فرصتهای حضور‬ ‫اعضای هیات علمی و بورسیه در خارج از کشور به عنوان‬ ‫ایجاد خط ارتباطی موثر و نظام مند دانشگاه ها با نظامهای‬ ‫علمی و فناوری کشورهای محل ماموریت در جهت نشر و‬ ‫ترویج فرهنگ و معارف اصیل اسالمی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :3‬متناسب سازی پذیرش دانشجو در‬ ‫راستای نیازهای کشور‬ ‫• اجرای کامل نیازسنجی برای رشته ها‬ ‫• تقسیم کار ملی در جهت شناسایی نیاز به تربیت نیروی‬ ‫انسانی متخصص بخش های مختلف کشور بر اساس‬ ‫نیازهای حال و اینده‬ ‫• تعیین نقش و ماموریت زیرنظام های اموزش عالی در‬ ‫تربیت نیروی انسانی مورد نیاز بخشهای مختلف کشور‬ ‫• اعطای نقش فعال به استانها و مناطق مختلف کشور برای‬ ‫مشارکت فعال در پذیرش دانشجو‪ ،‬گسترش‪ ،‬برنامه ریزی‪،‬‬ ‫نظارت و ارزیابی در حوزه اموزش عالی‬ ‫• ایجاد تحول اساسی در سیاستها‪ ،‬ضوابط‪ ،‬فرایندها و‬ ‫ساختار گسترش در حوزه اموزش عالی‬ ‫• تقویت و توسعه اموزش های مهارتی ‪ -‬علمی کاربردی‬ ‫اموزش عالی‬ ‫• تغییر رویکرد سیاست توسعه رشته ها از رویکرد عرضه‬ ‫محوری به رویکرد ترکیبی؛ عرضه محوری و تقاضا محوری‬ ‫• تغییررویکردتوسعهاموزشعالیبراساسماموریت گرایی‬ ‫ونیازسنجی‬ ‫• استفاده از ظرفیت بخش غیردولتی در ارتقاء و توسعه‬ ‫هدفمند اموزش عالی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :4‬افزایش توانمندیها و قابلیتهای‬ ‫تخصصی و مهارتی دانش اموختگان‬ ‫• تاکید بر اموزش های مبتنی بر شایستگی در طراحی و‬ ‫اجرای برنامه های اموزشی و درسی‬ ‫• طراحی و اجرای برنامه های اموزشی و درسی در ایجاد‬ ‫توانمندی ها و شایستگی های تخصصی و حرفه ای دانش‬ ‫اموختگان و تاکید بر اموزش های مادام العمر‬ ‫• ایجاد زیرساخت‪ ،‬امکانات‪ ،‬تجهیزات و منابع مورد نیاز‬ ‫برای اجرای برنامه های اموزشی و کسب تجربیات الزم‬ ‫• قوام بخشی به امر اموزش از طریق یادگیری در‬ ‫محیط های کار و انجام امور کارورزی و کارافرینی‬ ‫• اموزش و توانمندسازی دانشجویان برای انجام پژوهش‬ ‫ها و مشارکت در پروژه های گروهی‬ ‫• تاکید بر توانمندسازی حرفه ای اعضای هیات علمی به‬ ‫منظور ارائه اموزش های توانمندساز به دانشجویان‬ ‫• نهادینه کردن ارتباط دانشگاه ها با جامعه و ایفای نقش‬ ‫پشتیبان توسط دانشگاه برای پژوهشهای کاربردی و توسعه‬ ‫منابعانسانی‬ ‫• ارتباط دانشگاه با سایر دستگاهها و نهادهای اجتماعی‬ ‫• سوق دادن پایان نامه ها و رساله ها در جهت کاربردی‬ ‫کردن‪ ،‬تولید ثروت‪ ،‬افزایش رفاه اجتماعی و ارتقاء اقتدار‬ ‫علمی‬ ‫• تشکیل و فعال سازی کانون دانش اموختگان به منظور‬ ‫رصد وضعیت اشتغال انان‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :5‬افزایش نقش و جایگاه دانشگاه ها‬ ‫به عنوان پشتوانه اصلی رشد و شکوفایی بخشهای‬ ‫اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬علمی و‬ ‫فناوری‬ ‫• اماده سازی اعضای هیات علمی و افراد متخصص برای‬ ‫ارائه مشاوره های تخصصی و رایزنی به منظور بهره گیری‬ ‫موثر و نظام مند از اعضای هیات علمی و افراد متخصص‬ ‫‪22‬‬ ‫در نهادها‪ ،‬شوراها و کمیسیون های تخصصی درسطوح‬ ‫استانی‪ ،‬منطقه ای و ملی‬ ‫• اولویت بخشی به بهره گیری موثر از دانش اموختگان‬ ‫متخصص و مجرب در امور مشاوره ای و تصمیم سازی در‬ ‫نهادهای اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی‬ ‫• تقویت و توسعه شرکتهای دانش بنیان در اجرای‬ ‫پروژه های صنعتی‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬خدماتی و ‪ ...‬به منظور‬ ‫استفاده موثر از قابلیت ها و توانمندی های دانش اموختگان‬ ‫دانشگاهی‬ ‫• طراحی و اجرای الگوی نظام مدیریتی مبتنی بر‬ ‫شایستگیوتخصص گرایی‬ ‫• ایفای نقش فعال در اصالح هرم اشتغال در بخش های‬ ‫مختلف جامعه و تعیین نیاز به نیروهای متخصص و ماهر‬ ‫کشور‬ ‫• بازنگری برنامه های اموزشی و درسی در جهت تربیت‬ ‫نیروی انسانی مومن‪ ،‬متعهد‪ ،‬خالق‪ ،‬کارافرین و دارای‬ ‫قابلیتهایحرفه ایوتخصصی‬ ‫• فرهنگ سازی به منظور ارائه خدمات علمی و مشاوره ای‬ ‫دانشگاه ها در عرصه های سیاستگذاری‪ ،‬برنامه ریزی و‬ ‫نظارت و ارزیابی‬ ‫• تغییر نگرش و فرهنگ سازمانی دانشگاه ها از رویکرد‬ ‫تربیت دانشجو (عرضه گرایی) به ایفای نقش پشتیبانی‬ ‫(ماموریت گرایی) در جهت توسعه کشور در ابعاد استانی‪،‬‬ ‫منطقه ای و ملی‬ ‫• استقرار نظام صالحیت حرفه ای در تصدی مشاغل با‬ ‫رویکرد تخصصی و تخصص گرایی حرفه ای‬ ‫• بهبود و تقویت نگرش مدیران ارشد نظام مبنی بر ایفای‬ ‫نقش دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی و پژوهشی به‬ ‫عنوان نهادهای زیربنایی تولید ثروت و موتور محرکه توسعه‬ ‫اقتصادی و اجتماعی کشور‬ ‫• فراهم ساختن امکانات‪ ،‬زیرساختها و حمایتهای الزم‬ ‫درجهتپاسخگوییبهنیازهایروزافزونعلمیوتحقیقاتی‬ ‫نخبگان و دانشمندان کشور‬ ‫• برنامه ریزی جهت بهره گیری موثر از ظرفیت های فکری‬ ‫و علمی نخبگان کشور در توسعه اقتصادی و فرهنگی –‬ ‫اجتماعی‬ ‫• ظرفیت سازی دانشگاه ها به عنوان مراکز کمال و تبلور‬ ‫ارزشهای دینی‪ ،‬اخالقی‪ ،‬علمی‪ ،‬فرهنگی و کانون بروز و‬ ‫ظهور هویت اسالمی – ایرانی‬ ‫• تبیین و طراحی نقش دانشگاه ها به عنوان کانون تبلور‬ ‫ارزشهای اسالمی – ایرانی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :6‬حضور فعال و ایفای نقش کارامد در‬ ‫همکاری های علمی و منطقه ای و بین المللی‬ ‫• بازنگری‪ ،‬اصالح و کارامدسازی ساختار نهادها و مراکز‬ ‫ارتباط علمی – بین المللی در جهت رصد و پایش تحوالت‬ ‫علمی در عرصه های منطقه ای و بین المللی و بازخورد ان به‬ ‫دانشگاه ها‬ ‫• استفاده موثر از تعامالت علمی – بین المللی در جهت‬ ‫مشارکت فعال و موثر در عرصه های علمی و کسب تجربیات‬ ‫علمیبین المللی‬ ‫• اتخاذ رویکرد اثرگذار در عرصه های بین المللی و منطقه ای‬ ‫و کسب تجربیات علمی و فناوری روز به منظور اصالح‪،‬‬ ‫بازنگری و ارتقاء سطح علمی کشور‬ ‫• توسعه فعالیتهای علمی بین المللی از طریق افزایش سهم‬ ‫دانشگاه ها در برگزاری دوره های درون کشوری‪ ،‬منطقه ای و‬ ‫نالمللی‬ ‫بی ‬ ‫• توسعه و ارتقاء سطح فعالیت های اموزش عالی بین المللی‬ ‫از طریق توسعه دوره های مشترک اموزشی‪ ،‬افزایش سهم‬ ‫پذیرش دانشجویان خارجی‪ ،‬تبادل استاد و دانشجو با‬ ‫دانشگاه هایمعتبربین المللی‬ ‫• ماموریت گرایی در اعزام بورسیه ها در راستای اولویت های‬ ‫اموزشی‪ ،‬پژوهشی و فناوری کشور به همراه انجام‬ ‫ماموریت های علمی مورد نیاز دانشگاه ها‬ ‫• گسترش دیپلماسی علمی و دانشگاهی به عنوان یک‬ ‫راهبرد اساسی برای حضور فعال و موثر علمی‪ ،‬فرهنگی در‬ ‫منطقه و جهان‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :7‬توسعه ماموریتگرایی تخصصی‪،‬‬ ‫حرفه ای و کاربردی در اموزش عالی‬ ‫• بازمهندسی و معماری نظام اموزشی با رویکرد ترویج و‬ ‫تقویت ماموریت گرایی تخصصی و حرفه ای‬ ‫• بازنگری برنامه های اموزشی و درسی با رویکرد تقویت‬ ‫میان رشته ای ها‪ ،‬تلفیق رشته ها با تقویت رویکرد‬ ‫ماموریت گرایی تخصصی و پاسخگویی به نیازهای جامعه‬ ‫• برنامه ریزی به منظور پیشگامی و سرامدی نظام اموزش‬ ‫عالی در ایجاد و کاربست فناوری های نوین و به روز در جامعه‬ ‫• الزام هدایت پایان نامه ها و رساله های دانشجویان‬ ‫تحصیالت تکمیلی به پروژه های مساله محور و مورد نیاز‬ ‫جامعه در بخش های صنعتی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬کشاورزی‪،‬‬ ‫خدماتی‪ ،‬اجتماعی و رفاهی‬ ‫⏪‬ صفحه 22 ‫‪23‬‬ ‫⏪‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫• اصالح رویکرد تدوین برنامه های درسی مبتنی بر نیازهای‬ ‫استانی‪ ،‬ملی و بین المللی‬ ‫• واگذاری اختیار بخشی از برنامه ریزی درسی در جهت‬ ‫لحاظ نمودن کاربری های محیطی و منطقه ای‬ ‫• ارتقاء نقش و جایگاه اموزش های تخصصی – حرفه ای‬ ‫در اموزش عالی‬ ‫• متناسب سازی سهم دانشجویان فنی حرفه ای و مهارتی‬ ‫در اموزش عالی مبتنی بر نیازهای کاربردی جامعه و بازارکار‬ ‫• تقویت زیرساختهای کالبدی‪ ،‬تجهیزاتی و کارگاهی در‬ ‫جهت اجرای برنامه های اموزشی با تاکید بر تقویت بنیه‬ ‫مهارتی – تخصصی دانشجویان‬ ‫• بازنگری و اصالح نقش ماموریتگرایی دانشگاه جامع‬ ‫علمی کاربردی و فنی و حرفه ای در ارائه اموزش های خاص‬ ‫(مربوط به دانشگاه جامع علمی ‪ -‬کاربردی) و عام (مربوط به‬ ‫دانشگاه فنی و حرفه ای)‬ ‫• برنامه ریزی برای اعضای هیات علمی به حضور و ایفای‬ ‫نقش در محیطهای واقعی کار و انجام پروژه های مساله محور‬ ‫استانی‪ ،‬ملی و بین المللی‬ ‫• برنامه ریزی به منظور حمایت جدی از علوم پایه و گسترش‬ ‫مرزهای دانش‬ ‫• ایجاد سازوکارهای الزم برای سوق دادن فعالیت های‬ ‫اموزشی دانشگاه ها در راستای سند تحول علم و فناوری‬ ‫وزارت متبوع‬ ‫• تنوع بخشی به توانمندی های تخصصی اعضای هیات‬ ‫علمی در زمینه های مرتبط با تخصص اصلی‬ ‫• ایفای نقش ماموریتگرایی تخصصی و حرفه ای به منظور‬ ‫دستیابی به جامعه توسعه یافته و مبتنی بر دانش‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :8‬بهره گیری از ظرفیت استان ها و‬ ‫مناطق مختلف کشور در توسعه اموزش عالی‬ ‫• شناسایی قابلیت های استان ها در بخش های مختلف‬ ‫• انجام نیازسنجی و اینده نگری وضعیت اموزش عالی‬ ‫استانهاوتعییناولویتهایرشته ها‬ ‫• طراحی و اصالح الگوی توسعه اموزش عالی کشور بر‬ ‫مبنای پاسخگویی به نیازهای استانها و مناطق و در راستای‬ ‫سیاستها و برنامه های کالن توسعه کشور‬ ‫• تبیین و تدوین برنامه ها و اولویتهای توسعه اموزش‬ ‫عالی استان ها و مناطق کشور در راستای استفاده بهینه از‬ ‫ظرفیتها و قابلیت های انان و برنامه های توسعه ملی‬ ‫• شناسایی و تعیین قطبهای منطقه ای اموزش عالی‬ ‫مبتنیبرمزیتهاوقابلیتهایمنطقه ای‬ ‫• تبیین جهت گیری های اشتغال‪ ،‬جمعیت‪ ،‬توسعه و‬ ‫زمینه های اقتصادی – صنعتی‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬خدماتی‪،‬‬ ‫فرهنگیواجتماعیاستانها‬ ‫• یکپارچه سازی در سیاستگذاری و برنامه های کالن در‬ ‫حوزه اموزش عالی‬ ‫• متناسب سازی جمعیت دانشجویی بر حسب گروه های‬ ‫اموزشی‪ ،‬مقاطع تحصیلی‪ ،‬زیرنظامهای اموزش عالی و‬ ‫رشته های تحصیلی بر اساس برنامه ریزی امایش سرزمینی‬ ‫• پایش مستمر اجرای طرح امایش استان ها و اصالح و‬ ‫بروزرسانی ان‬ ‫• استفاده از ظرفیت و قابلیت بخش های مختلف استانی‬ ‫و منطقه ای جهت اجرای برنامه های اموزش عالی از قبیل‬ ‫انجام پروژه های کاربردی‪ ،‬تربیت نیروی انسانی شاغل و‬ ‫ارتقاء مهارت ها و توانمندی نیروی انسانی‬ ‫• ایجاد خوشه ها و شبکه همکاری منطقه ای و ملی‬ ‫بین دانشگاهی به منظور بهره برداری بهینه از امکانات و‬ ‫تجهیزات کارگاهی و ازمایشگاهی و ظرفیت های اموزشی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :9‬متناسب سازی فضا‪ ،‬معماری‬ ‫دانشگاه ها با شرایط اقلیمی‪ ،‬فرهنگی و ماموریتهای‬ ‫مرتبط‬ ‫• تعیین استانداردهای زیرساختی‪ ،‬فیزیکی و تجهیزاتی‬ ‫مورد نیاز در تدوین و طراحی اموزشی و درسی‬ ‫• تاکید نمودن بر ویژگی ها و شرایط اقلیمی‪ ،‬جغرافیایی‪،‬‬ ‫اجتماعی و فرهنگی و بهره گیری از سبک معماری اسالمی‬ ‫ – ایرانی در طراحی و ساخت فضاهای دانشگاهی‬ ‫• الزام به تدوین برنامه جامع توسعه دانشگاه در چارچوب‬ ‫برنامه راهبردی و بلند مدت‬ ‫• الزام به تهیه پیوست فرهنگی در معماری و فضاهای‬ ‫کالبدی و فضاهای موجود و اینده برای برنامه ها و اقدامات‬ ‫دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی و پژوهشی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :10‬عدالت در دسترسی به اموزش عالی‬ ‫در استانها و مناطق کشور‬ ‫• ایجاد و فراهم سازی زیرساختهای مورد نیاز در ابعاد‬ ‫کالبدی‪ ،‬تجهیزاتی و نیروی انسانی برای ایجاد و گسترش‬ ‫اموزش عالی در استان ها و مناطق مختلف بر حسب‬ ‫مطالعاتامایشیاستان ها‬ ‫• هدفمند نمودن توسعه در مقاطع کاردانی و کارشناسی و‬ ‫توسعههدفمندمقاطعتحصیالتتکمیلی‬ ‫• ایجاد شبکه منطقه ای از دانشگاه های استانهای همجوار‪،‬‬ ‫به منظور تعامل و بهره گیری از امکانات‪ ،‬تجربیات و نیروی‬ ‫انسانی در جهت ایجاد و توسعه اموزش عالی برخوردار از‬ ‫کیفیت‬ ‫• ماموریتگرا کردن دانشگاه های توانمند و برتر در جهت‬ ‫پاسخگویی به نیازهای علمی نخبگان سراسر کشور‬ ‫هدف عملیاتی‪ :11‬استفاده از روشهای مختلف اموزشی‬ ‫در ارائه خدمات اموزشی‬ ‫• بکارگیری شیوه های نوین ارائه اموزش های حضوری‪،‬‬ ‫نیمه حضوری و غیرحضوری با حفظ کیفیت الزم‬ ‫• ارائه دوره های اموزشی کوتاه مدت کاربردی و مهارت‬ ‫افزایی با تاکید بر تنوع بخشی در محیط های یادگیری خارج‬ ‫از دانشگاه برای دانشجویان‬ ‫• طراحی و اجرای دوره های پژوهش محور با هدف حل‬ ‫مسائلبخش هایمختلفجامعه‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :12‬توسعه و ترویج اموزشهای منجر به‬ ‫افزایش تولید ملی‬ ‫• ایجاد و توسعه رشته ها مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان‬ ‫• هدایت جهت گیری های اموزش به سمت تربیت‬ ‫دانش اموختگان برخوردار از توانمندی های الزم در‬ ‫تجاری سازیدستاوردهایعلمی‬ ‫• اصالح و بازنگری برنامه های اموزشی در کاربردی کردن‬ ‫بازنگری و طراحی برنامه های درسی با رویکرد توسعه‬ ‫فناوری و کاربردی کردن‬ ‫• طراحی و تدوین دوره های اموزشی مبتنی بر بررسی و‬ ‫تحلیل روندهای اتی علمی و فناوری‬ ‫• تغییر رویکرد برنامه های اموزشی از رویکرد متمرکز‬ ‫بر حیطه های شناختی به حیطه های محیطی و کاربردی‬ ‫با تاکید بر خالقیت و کارافرینی و اماده سازی و کسب‬ ‫مهارت های کاری برای ورود به بازار کار‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :13‬استقرار نظام پایش و نیازسنجی‬ ‫نیروی انسانی تخصصی بخش های مختلف اقتصادی‪،‬‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬خدماتی‪ ،‬صنعتی و کشاورزی‬ ‫• طراحی الگوی تعاملی پویا بین دانشگاه ها و محیط های‬ ‫کاری‬ ‫• استقرار نظام هوشمند نیازسنجی نیروی متخصص در‬ ‫بخش هایمختلفجامعه‬ ‫• طراحی و اجرای نظام پویای استعدادیابی و هدایت‬ ‫استعدادها به سمت اولویت ها و نیاز کشور‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :14‬افزایش قابلیتها و توانمندی های‬ ‫نیروی انسانی تخصصی شاغل در بخش های مختلف‬ ‫کشور‬ ‫• برنامه ریزی به منظور استفاده از فرصت های مطالعاتی‪،‬‬ ‫ماموریت های علمی کوتاه مدت اعضای هیات علمی در‬ ‫جهت توانمندسازی اعضای هیات علمی برای کسب‬ ‫تخصص و قابلیت های روز علمی و بکارگیری ان در‬ ‫دانشگاه ها‬ ‫• طراحی و اجرای دوره های دانش افزایی و توانمند سازی‬ ‫تخصصی حین خدمت برای اعضای هیات علمی به منظور‬ ‫کسب قابلیت ها و توانایی های الزم‬ ‫• طراحی و اجرای دوره های تخصصی کوتاه مدت برای‬ ‫نیروی انسانی شاغل‬ ‫• استفاده از تجارب نیروی انسانی ماهر و متخصص‬ ‫در بخش های صنعتی‪ ،‬کشاورزی و خدماتی در تدوین‬ ‫برنامه هایاموزشی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :15‬افزایش نقش دانشگاه ها در ارتقاء‬ ‫سطح دانش و فرهنگ جامعه‬ ‫• برنامه ریزی در جهت ترویج ارزشها و فرهنگ اصیل‬ ‫اسالمی – ایرانی در محیط های اموزشی و ارائه الگوهای‬ ‫مناسب فرهنگی به جامعه متناسب با محیط فرهنگی و‬ ‫اجتماعی‬ ‫• برنامه ریزی در جهت حفظ و تعمیق هویت ملی و ترویج‬ ‫فرهنگ صبر‪ ،‬انتظار و ایثار‬ ‫• ارتقاء نقش و جایگاه علوم انسانی در اموزش عالی از‬ ‫طریق تغییر نگرش‪ ،‬اصالح و بازنگری برنامه های درسی‪،‬‬ ‫تولید دانش بومی‪ ،‬ترویج کرسی های ازاد اندیشی و نظریه‬ ‫پردازی‬ ‫• برنامه ریزی به منظور بهره گیری موثر و بهینه از ظرفیت ها‬ ‫و تقاضای اجتماعی ورود به اموزش عالی در جهت توسعه‬ ‫هدفمند اموزش عالی و توسعه ظرفیت های ملی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :16‬ارتقاء و بهبود ساختار و تشکیالت‬ ‫نظام مدیریت اموزش عالی‬ ‫• تمرکز زدایی در ساختار اموزش عالی کشور از طریق‬ ‫طراحی و اجرای روش مدیریت توزیع شده اموزش عالی‬ ‫به استانها و مناطق از طریق تشکیل مدیریت اموزش عالی‬ ‫استانی و منطقه ای در حوزه های برنامه ریزی‪ ،‬گسترش‪،‬‬ ‫جذب هیات علمی و امور اجرایی با حفظ وظایف حاکمیتی‬ ‫حوزه ستادی وزارت‬ ‫• تغییر ساختار حوزه ستادی وزارت به کانون مدیریت‬ ‫هوشمند نظام علمی و فناوری کشور به منظور تبیین‬ ‫سیاستهای کالن برنامه ها و نظارت و ارزیابی عملکرد نظام‬ ‫علمیکشور‬ ‫• تغییر ساختار و رویکرد ستاد وزارت از یک نهاد صرف ًا‬ ‫پشتیبان حوزه صف به یک نهاد متفکر سیاستگذار‪ ،‬برنامه‬ ‫ریز و نظارتی‬ ‫• تبیین نقش و جایگاه مرجعیت دانشگاه ها به عنوان موتور‬ ‫محرکه توسعه کشور و رعایت شان و جایگاه ان‬ ‫• اصالح و بازنگری ایین نامه مدیریتی دانشگاه ها در جهت‬ ‫تعالی دانشگاه ها و کارامدسازی نظام علمی کشور‬ ‫• ایجاد سیستم خود ارزیابی در دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزشعالیوپژوهشیدرجهتپاسخگوییوارتقاءعملکرد‬ ‫• استفاده از ظرفیت های نهادهای علمی مستقل مانند‬ ‫انجمن های علمی و فرهنگستان ها در امور سیاستگذاری در‬ ‫امور برنامه ریزی‪ ،‬نظارت و ارزیابی نظام اموزش عالی کشور‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :17‬اصالح الگوی مصرف بودجه ای در‬ ‫اموزش عالی‬ ‫• استقرار مدیریت منابع و مصارف در دانشگاه ها به منظور‬ ‫تنوع بخشی به منابع درامدی و بهینه سازی مصارف‬ ‫• اصالح نظام مدیریت منابع مالی دانشگاه ها به گونه ای که‬ ‫تا پایان برنامه پنجم‪ ،‬هزینه پرسنلی دانشگاه ها حداکثر ‪60‬‬ ‫درصد از کل بودجه های ان دانشگاه ها بیشتر نباشد‬ ‫• کاهش نرخ ضایعات اموزش از طریق استفاده از‬ ‫فناوری های جدید مانند فناوری اطالعات و اموزش کارکنان‬ ‫• تعیین اولویتها در هزینه کرد منابع بر اساس ماموریتهای‬ ‫اصلی و راهبردی دانشگاه ها با تاکید بر سرمایه‪-‬گذاری‬ ‫• تبیین نقش و سهم منابع دولتی‪ ،‬عمومی و خصوصی در‬ ‫تامینمنابعمالیدانشگاه ها‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :18‬ایجاد نهاد منسجم سیاستگذار‪،‬‬ ‫برنامه ریز در زمینه نظارت و ارزیابی اموزش عالی‬ ‫• ایجاد یک ساختار منسجم و واحد به منظور پشتیبانی‬ ‫و تصمیم سازی در تدوین سیاستها و برنامه ها در اموزش‪،‬‬ ‫نظارت و ارزیابی نظام علم و فناوری‬ ‫• ایجاد ساختار منسجم و یکپارچه نظارت و ارزیابی و رتبه‬ ‫بندی بر اساس اسناد باالدستی‬ ‫• استقرار نظام اعتباربخشی در صدور دانشنامه ها با‬ ‫بهره گیری از ظرفیت نهادهای علمی غیردولتی مانند‬ ‫انجمنهایعلمی‪،‬فرهنگستانهاوموسساتغیردولتیمرتبط‬ ‫• مستند سازی و استاندارد نمودن وظایف و فعالیتهای‬ ‫اعضای هیات علمی در بخش های فرهنگی – تربیتی‪،‬‬ ‫اموزشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬علمی و اجرایی‬ ‫• ارزیابی مستمر و نظام مند فعالیت اعضای هیات علمی‬ ‫و بازخورد نتایج ان به منظور ارتقاء علمی و تبدیل وضعیت‬ ‫استخدامی انان یا طی مراحل رکود علمی‬ ‫• طراحی و اجرای نظام ارزیابی عملکرد دانشگاه ها و‬ ‫موسسات اموزش عالی و پژوهشی مبتنی بر نقش جایگاه و‬ ‫ماموریت گراییانها‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :19‬ایجاد زیرساخت های الزم در‬ ‫دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی بر اساس معیارها‬ ‫و شاخصها‬ ‫• ایجاد نظام یکپارچه اطالع رسانی علم و فناوری‬ ‫• ایجاد شبکه همکاری و بهره گیری از امکانات کارگاهی و‬ ‫ازمایشگاهی‬ ‫• فراهم کردن زیرساخت ها و امکانات الزم برای ایجاد و‬ ‫توسعه رشته های مرتبط با فناوری های نوین و پیشرفته در‬ ‫سطحکشور‬ ‫• افزایش سرعت و ضریب نفوذ اینترنت در دانشگاه ها و‬ ‫موسسات اموزش عالی و پژوهشی‬ ‫• حمایت از تولید نرم افزار و ارائه خدمات زیرساختی‪ ،‬مواد‬ ‫و تجهیزات ازمایشگاهی و کارگاهی دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی و پژوهشی در جهت تولید بومی‬ ‫• ارائه تسهیالت مالی و بانکی درازمدت و کم بهره به‬ ‫دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی غیردولتی جهت تقویت‬ ‫و ارتقاء زیرساختها‬ ‫• حمایت از ایجاد و گسترش شرکتهای دانش بنیان وابسته‬ ‫به دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی و پژوهشی‬ ‫• اجرای پروژه های اولویت دار کشور در عرصه های علمی‪،‬‬ ‫صنعتی‪ ،‬دفاعی و مشاوره ای در دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی و پژوهشی و با در نظر گرفتن تکمیل و تجهیز‬ ‫امکانات و زیرساخت های الزم توسط دستگاههای اجرایی‬ ‫• طراحی و اجرای طرح جامع و ملی به روز رسانی تجهیزات‬ ‫ازمایشگاهها وکارگاهها در تراز جهانی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :20‬ارتقاء سطح ارائه برنامه ها و خدمات‬ ‫بهدانشجویان‬ ‫• ایجاد روحیه اعتماد به نفس‪ ،‬امیدواری و برخوردار از‬ ‫هویت اسالمی – ایرانی‬ ‫• توجه به دانشجویان به عنوان امانتهای الهی‬ ‫• استفاده از توانمندیهای علمی و فکری (هوش‪ ،‬استعداد‬ ‫و حافظه) دانشجویان‬ ‫• استفاده از ظرفیت ها و توان دانشجویان در اداره امور‬ ‫دانشگاه و تدوین سیاستها و برنامه های مرتبط با ان‬ ‫• تقویت‪ ،‬گسترش و تهیه امکانات انجام پژوهش ها‬ ‫(پروژه هایدانشجویی)‬ ‫• شناسایی استعدادهای درخشان و نخبگان علمی در‬ ‫مناطق محروم یا کمتر توسعه یافته‬ ‫• توجه و دقت نظر به شرایط روحی و روانی دانشجویان‬ ‫در محیط دانشگاه ها به ویژه برای دانشجویان جدیدالورود‬ ‫• توجه به پرورش ابعاد مختلف شخصیتی دانشجویان‬ ‫اعم از فرهنگی‪ ،‬علمی‪ ،‬روحی‪ ،‬روانی و نیازهای فردی و‬ ‫اجتماعی و ارائه مشاوره های دینی و روانشناسی‬ ‫• ترویج ارزشهای اسالمی‪ ،‬فضائل اخالقی‪ ،‬نهادینه کردن‬ ‫باورهای اسالمی و انقالبی و ترویج فرهنگ والیتمداری و‬ ‫انتظار‬ ‫• طراحی و اجرای برنامه های متوازن و فراگیر در‬ ‫محیط های اموزشی در راستای رشد و بالندگی همه جانبه‬ ‫شخصیت دانشجویان در ابعاد تربیتی‪ ،‬روحی‪ ،‬جسمی‪،‬‬ ‫علمی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬بینشی و معرفتی انان‬ ‫• توسعه ارائه خدمات مشاوره ای در حوزه های تربیتی‪،‬‬ ‫روانشناسی و دینی‬ ‫• حفظ کرامت و منزلت دانشجویان از طریق بهره مندی از‬ ‫نظرات‪ ،‬انتقادها و پیشنهادهای دانشجویان در محیط های‬ ‫اموزشی‬ ‫• فراهم کردن زمینه های الزم برای ایجاد و تقویت روحیه‬ ‫خودباوری و اعتماد به نفس در دانشجویان برای حضور موثر‬ ‫در عرصه های مختلف جامعه‬ ‫• بازنگری در برنامه ریزی درسی و اموزشی دانشجویان به‬ ‫منظور استفاده بهینه از اوقات دانشجویان‬ ‫• لحاظ نمودن حضور موثر و تمام وقت دانشجویان در‬ ‫محیط هایاموزشی‬ ‫• برنامه ریزی برای حضور و فعالیت تمام وقت دانشجویان‬ ‫در عرصه های اموزشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :21‬احیای هویت فرهنگی و دینی‬ ‫محیطهای دانشگاهی و ارتقای جایگاه و نقش علوم‬ ‫انسانی برگرفته از ارزشهای اسالمی و معرفت دینی‬ ‫• اهتمام به برنامه ریزی جدی در جهت تقویت و گسترش‬ ‫زبان فارسی و ذخایر فرهنگی – اجتماعی‬ ‫• بازنگری جدی در دروس معارف اسالمی در دانشگاه ها با‬ ‫رویکرد ترویج اخالق اسالمی‪ ،‬علوم دینی‪ ،‬تقویت باورهای‬ ‫درونی نسبت به دین و ترویج میان رشته ای های علوم‬ ‫اسالمی با سایر علوم‬ ‫• بهره گیری از ظرفیتهای علمی حوزه های علمیه در جهت‬ ‫کاربردی کردن مفاهیم و یافته های علوم انسانی در سایر‬ ‫علوم و کابردی کردن علم انسانی‬ ‫• پاسخگویی به سواالت و نیازهای معرفتی و دینی‬ ‫دانشگاهیان از طریق بهره گیری از اساتید حوزه های علمیه‬ ‫• بهره گیری از دستاوردهای و توانمندی های علمی‬ ‫دانشگاه ها در راستای توسعه اموزش عالی حوزوی و ایجاد‬ ‫ارتباط هماهنگی بین فرهنگ اسالمی و سایر علوم‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :22‬تعامل نظامند و ساختار یافته با‬ ‫حوزه های علمیه در جهت کسب علوم و معارف اسالمی‬ ‫و احیای ارزشهای دین در محیط دانشگاهی و ایجاد‬ ‫تحول در علوم انسانی و بهره گیری متقابل حوزه های‬ ‫علمیه از دستاوردهای علمی و نواورانه دانشگاه ها‬ ‫⏪‬ صفحه 23 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫و پایش مستمر عوامل موثر بر ارتقاء سطح اخالقی‪،‬‬ ‫معرفتی و دینی ان‬ ‫• تبیین سازگاری رابطه بین علم و دین در محیط های‬ ‫دانشگاهی و استفاده از برهان نظم در جهت تقویت ایمان‬ ‫به خدا و باورهای دینی‬ ‫• تعامل مستمر و نظام مند دانشگاه ها با حوزه های علمیه‬ ‫و نهادهای فرهنگی و دینی کشور در راستای توسعه فضای‬ ‫تعقل‪ ،‬تفکر و تولید علم دینی‪ ،‬بویژه در قلمرو علوم انسانی‬ ‫و ارتقای سطح فرهنگی و ارزشی دانشگاه ها‬ ‫• پیوند علوم دینی و معرفتی در کلیه برنامه های درسی در‬ ‫جهت تقویت و صیانت معارف و ارزش های اسالمی‬ ‫• استقرار نظام یکپارچه و پویا و ایجاد پیوند ساختار‬ ‫یافته (نظامند) بین دانشگاه ها و حوزه های علمیه در جهت‬ ‫افزایش قابلیتهای اعضای هیات علمی و درک ارزشهای‬ ‫مقبول دین اسالمی و کاهش نگرش تفکیکی بین انها‬ ‫هدف عملیاتی ‪ :23‬تقویت رشته های اموزش عالی‬ ‫حوزوی – دانشگاهی‬ ‫• فراهم کردن زمینه حضور و بهره مندی موثر دانشجویان‬ ‫متعهد و عالقمند رشته های فنی و مهندسی و علوم پایه در‬ ‫رشته های علوم انسانی با اولویت تحصیالت تکمیلی‬ ‫• توجه به نقش مکمل و پشتیبان حوزه های علمیه در‬ ‫زمینه توسعه منابع انسانی و تبلور ارزش های دینی و‬ ‫اخالقی در محیطهای دانشگاهی‬ ‫• ایجاد برنامه های درسی میان رشته ای و چند رشته ای‬ ‫در حوزه های علوم اسالمی با سایر علوم خصوص ًا علوم پایه‬ ‫و فنی و مهندسی‬ ‫• توجه به توسعه متوازن تمامی علوم‪ ،‬به ویژه توسعه‬ ‫هدفمند علوم انسانی و ایجاد تعامل و ارتباط ان با سایر‬ ‫علوم‬ ‫• انجام پژوهشهای مرتبط با چگونگی تبیین و استقرار‬ ‫اموزه های دینی و اعتقادی ونهادینه کردن ارزش اسالمی‬ ‫و اخالقی در محیط های اموزشی و پاسخگویی به نیازهای‬ ‫فردی و اجتماعی‬ ‫• هدایت بخشی از ظرفیتهای حوزه های علمیه در جهت‬ ‫انجام پژوهش های مورد نیاز جامعه و پاسخگویی به مسائل‬ ‫محیط هایدانشگاهی‬ ‫‪ .12‬سیاست های اجرایی‬ ‫‪ .1‬اطالع رسانی جامعه پذیر نمودن عوامل ذینفع و‬ ‫ذینقش نسبت به ابعاد گوناگون سند و درگیر نمودن جامعه‬ ‫دانشگاهی در اجرای سند‬ ‫‪ .2‬پایبندی عوامل ذینفع و ذینقش در اجرای سند تحول‬ ‫اموزش عالی کشور مبنی بر امایش در حوزه های ستادی‬ ‫و صف‬ ‫‪ .3‬ارائه تقسیم کار ملی در رابطه با اجرای کامل سند‬ ‫‪ .4‬تدوین و بازنگری برنامه های جامع دانشگاه ها مبتنی بر‬ ‫سند‬ ‫‪ .5‬اختصاص منابع مالی و پشتیبانی های قانونی در اجرای‬ ‫سند‬ ‫‪ .6‬پایبندی به بیانیه ارزشها در تمامی شئون مربوط‬ ‫به اموزش عالی (در حوزه های نگرشی‪ ،‬قانونگذاری‪،‬‬ ‫برنامه ریزی و اجرا)‬ ‫‪ .7‬توجه به محوریت و اجرای امایش در اموزش عالی و‬ ‫برنامه ریزی و توسعه ی اموزش عالی مبتنی بر ان‬ ‫‪ .8‬توجه به بهره مندی از ظرفیت های بخش غیردولتی در‬ ‫توسعه اموزش عالی در عین حفظ عدالت و کیفیت اموزش‬ ‫‪ .9‬حفظ نقش حاکمیتی اموزش عالی در حوزه های‬ ‫برنامه ریزی درسی‪ ،‬گسترش‪ ،‬ارتقاء و جذب اعضای هیات‬ ‫علمی و سنجش و پذیرش دانشجو‬ ‫‪ .10‬توجه به رویکرد گسترش و تقویت دوره های تحصیالت‬ ‫تکمیلی در راستای توسعه کشور‪ ،‬پاسخگویی به نیازهای‬ ‫جامعه‬ ‫‪ .11‬توجه به توسعه و کاربست اخرین دستاوردهای علمی و‬ ‫فناوری در باالترین سطوح و بومی سازی انها‬ ‫‪ .12‬اولویت بخشی به کیفیت اموزش عالی در برابر توسعه‬ ‫کمی ان‬ ‫‪ .13‬تغییر رویکرد توسعه اموزش عالی از عرضه گرایی به‬ ‫ماموریتگرایی‬ ‫‪ .14‬تنوع بخشی به منابع مالی دانشگاه ها و مراکز پژوهشی‬ ‫در راستای کاهش اتکای منابع مالی انها به دولت‬ ‫‪ .15‬تقویت رویکرد حضور و تعامل موثر دانشگاه با صنعت و‬ ‫انجام پژوهش های کاربردی‬ ‫‪ .16‬توجه به اختصاص منابع مالی و توسعه دانشگاه ها بر‬ ‫■‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫اساس رویکرد رقابتی و شایسته ساالری‬ ‫‪ .17‬توجه به رویکرد تمرکز زدایی و مشارکتی در عرصه های‬ ‫سیاستگذاری‪،‬برنامه ریزیواجراییتوامباتقویتابعادنظارتی‬ ‫‪ .18‬جهت گیری توسعه اموزش عالی در زمینه گسترش‬ ‫و تقویت میان رشته ای ها ‪ ،‬رشته های کاربردی ومهارتی‬ ‫مورد نیاز جامعه‬ ‫‪ .19‬توجه متوازن به پرورش ابعاد مختلف ساحتهای انسانی‬ ‫اعم از علمی‪ ،‬دینی‪ ،‬اخالقی‪ ،‬روحی‪ ،‬روانی و زیستی‬ ‫‪ .20‬توجه به نقش و جایگاه ممتاز اعضای هیات علمی در‬ ‫تحول و کیفیت بخشی اموزش عالی‬ ‫‪ .21‬توجه به جذب اعضای هیات علمی در تراز نظام‬ ‫جمهوری اسالمی و دانشگاه اسالمی‪.‬‬ ‫‪-13‬نتیجه گیری و پیشنهادات‬ ‫بر اساس بررسی های بعمل امده در طرح تحول نظام‬ ‫اموزش عالی و طرح امایش اموزش عالی‪ ،‬توسعه‬ ‫اموزش عالی در مناطق مختلف کشور از یک الگوی‬ ‫هدفمند و منطبق بر سیاستها و برنامه های کالن کشور‬ ‫پیش نمی رود و اموزش عالی با چالش هایی مواجه‬ ‫است که نتیجه ان عدم نیاز سنجی وتوازن درپذیرش‬ ‫دانشجو در رشته ها و مقاطع تحصیلی‪ ،‬جنسیت ‪،‬‬ ‫نازل بودن کیفیت‪ ،‬توسعه بی رویه تحصیالت تکمیلی‬ ‫‪ ،‬توزیع نامتوازن دانشجویان در مناطق مختلف کشور‬ ‫وعدم همخوانی ان با امایش سرزمین‪ ،‬ودر نتیجه توسعه‬ ‫نامتوازن و غیرهدفمند اموزش عالی و بیکاری فزاینده‬ ‫دانش اموختگان دانشگاهی بوده است‪ .‬الگوی فعلی‬ ‫توسعه اموزش عالی مبتنی بر "عرضه گرایی" است‪ .‬در‬ ‫این الگو توسعه اموزش عالی صرفا بر اساس "تقاضای‬ ‫اجتماعی" و تقاضای پشت صف کنکور شکل گرفته است‬ ‫نه بر اساس "ماموریتگرایی" و در راستای تحقق اسناد‬ ‫باال دستی‪ ،‬پاسخگویی به مسایل و مشکالت جامعه و‬ ‫تحقق اسناد باالدستی مانند نقشه جامع علمی‪ ،‬سیاست‬ ‫های اقتصاد مقاومتی و سیاست های کلی علم و فناوری‪.‬‬ ‫از اینرو می بایست در اسرع وقت نسبت به بازنگری در‬ ‫سیاست ها وبرنامه های اموزش عالی و سامان بخشی‬ ‫ان بر اساس یک رویکرد ماموریتگرا مبتنی بر امایش‬ ‫با حکم وزیر علوم؛‬ ‫‪24‬‬ ‫سرزمین و مطالعات اینده نگارانه اقدام نمود‪ .‬در این‬ ‫راستا می بایست کمیته امایش اموزش امایش اموزش‬ ‫عالی در معاونت اموزشی وزارت عتف بمنظور برنامه ریزی‬ ‫نحوه و چگونگی بروز رسانی و اجرای طرح امایش اموزش‬ ‫عالی با مشارکت کلیه ذینفعان و ذینقشان اموزش عالی و‬ ‫سایر دستگاههای مرتبط‪ .‬تشکیل شود تا با تببین دقیق‬ ‫وضعیت فعلی اموز عالی کشور با تاکید بر نقاط قوت‪،‬‬ ‫ضعف‪ ،‬فرصت ها و چالشها ‪ ،‬نسبت به اصالح و توسعه‬ ‫اتی اموزش عالی بر اساس رویکرد"امایش سرزمین"‬ ‫اقدام نمود‪ ،‬بطوری که در ان نقش مناطق مختلف‬ ‫کشور از نظر جمعیت‪ ،‬وضعیت اقتصادی و جغرافیایی در‬ ‫نظر گرفته شود تا بر اساس ان برنامه های اموزش عالی‬ ‫مانند پذیرش دانشجو‪ ،‬ایجاد رشته ها‪ ،‬مقاطع تحصیلی‪،‬‬ ‫تعداد موسسات ‪ ،‬و در یک کالم فعالیت های اموزش‬ ‫عالی در مناطق مختلف کشور تعیین گردد‪ .‬در این راستا‬ ‫می بایست دانشگاهها نیز با رویکرد ماموریتگرایانه نسبت‬ ‫به تدوین برنامه های راهبردی کوتاه مدت و میان مدت‬ ‫خود در برای اجرای امایش اموزش عالی و اتعیین‬ ‫ماموریت های خود در سطوح استانی(منطقه ای)‪ ،‬ملی‬ ‫و بین المللی اقدام نمایند‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬وزارت عتف‬ ‫نیز می بایست با تفویض اختیارات الزم در حوزه های‬ ‫‪ ،‬برنامه ریزی اموزشی‪ ،‬تدوین برنامه های درسی‪ ،‬و‬ ‫ایجاد رشته ها ‪ ،‬جذب هیات علمی‪ ،‬تنها بر نقش اصلی‬ ‫و واقعی خود در زمینه سیاستگذاری‪ ،‬برنامه ریزی کالن‬ ‫و نظارت و ارزیابی اموزش عالی اقدام نموده و نسبت به‬ ‫ایجاد تعامالت گسترده و بین بخشی حمایت الزم را‬ ‫از دانشگاهها برای تحقق ماموریتگرایی فراهم نماید‪.‬‬ ‫بعالوه وزارت عتف می بایست از طریق مجلس نسبت‬ ‫به تصویب قوانین مورد نیاز برای اجرای امایش عالی از‬ ‫قبیل حمایت های قانونی و تامین بودجه ها ای الزم‬ ‫اقدام نماید‪ .‬از جمله در برنامه های توسعه هفتم و هشتم‬ ‫کشور‪ .‬در خاتمه یاد اور می شود که طرح امایش اموزش‬ ‫عالی در افق دراز مدت و با حمایت دولت و اماده سازی‬ ‫دانشگاهها میسر می گردد ولی نتایج ان بسیار سودمند و‬ ‫برای توسعه کشور ضروری و حیاتی است‪.‬‬ ‫پایان‪.‬‬ ‫■‬ ‫دکتر علی شمسی پور به عنوان مشاور وزیر و سرپرست حوزه وزارتی منصوب شد‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری در حکمی؛ دکتر علی‬ ‫شمسی پور را به عنوان مشاور وزیر و سرپرست حوزه‬ ‫وزارتی منصوب کرد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم‪ ،‬در حکم‬ ‫انتصاب دکتر شمسی پور امده است؛‬ ‫جناب اقای دکتر علی شمسی پور‬ ‫نظر به مراتب تعهد‪ ،‬تخصص و توانمندی های ارزشمند‬ ‫جناب عالی‪ ،‬به موجب این حکم به عنوان «مشاور وزیر و‬ ‫سرپرست حوزۀ وزارتی» وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫منصوبمی شوید‪.‬‬ ‫انتظار می رود ضمن هماهنگی با اینجانب در تمشیت و‬ ‫پیشبرد امور و کمک به دستیابی به اهداف‪ ،‬سیاست ها‬ ‫و برنامه های این وزارت‪ ،‬هماهنگی و همکاری بایسته را‬ ‫مبذولنمایید‪.‬‬ ‫امید است با توکل به خداوند سبحان و تالش های جنابعالی‬ ‫و همکاران محترم‪ ،‬اهداف و سیاست های این وزارت‬ ‫در زمینۀ راهبری دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی‪،‬‬ ‫پژوهشی و فناوری بر پایه قوانین و سیاست های دولت‬ ‫محترم و در چارچوب برنامه های ارائه شده اینجانب به‬ ‫مجلس شورای اسالمی تحقق یابد‪ .‬توفیق جناب عالی را در‬ ‫خدمت به نظام مقدس جمهوری اسالمی ایران از خداوند‬ ‫متعالخواستارم‪.‬‬ ‫محمدعلی زلفی گل‬ ‫گفتنی است؛ دکتر علی شمسی پور متولد سال ‪ ۱۳۵۷‬و‬ ‫عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر است که مشاور‬ ‫رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسالمی در امور‬ ‫نخبگان‪ ،‬عضویت در شورای برنامه های علمی دانشگاه‬ ‫ازاد استان تهران‪ ،‬دبیر کمیسیون علم و فناوری مجمع‬ ‫عالی بسیج‪ ،‬مدیرکل دفتر ترویج و گفتمان سازی نقشه‬ ‫جامع علمی کشور‪ -‬شورای عالی انقالب فرهنگی‪ ،‬مشاور‬ ‫ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور را در کارنامه کاری‬ ‫و اجرائی خود دارد‪.‬‬ ‫شایان ذکر است؛ پیش از این دکتر مسعود شمس بخش‬ ‫مسئولیت مدیرکلی دفتر وزارتی را بر عهده داشت که وزیر‬ ‫علوم تحقیقات و فناوری در نامه ای ضمن قبول استعفای‬ ‫وی از زحمات و تالش های ایشان در مدت تصدی این‬ ‫مسئولیت قدردانی کرد‪.‬‬ ‫در نامه دکتر زلفی گل خطاب به دکتر شمس بخش امده‬ ‫است؛ ضمن قدردانی از زحمات شما در دورۀ تصدی‬ ‫"مشاورت وزیر و مدیرکل دفتر وزارتی" بدینوسیله با‬ ‫استعفای جناب عالی موافقت می شود‪.‬‬ ‫بی شک تالش و عزم صادقانه چندین سالۀ شما در عرصۀ‬ ‫برنامه ریزی و مدیریت نظام اموزش عالی کشور مورد نظر‬ ‫جمع فرهیختۀ جامعه است و مشمول اجر اخروی نزد ایزد‬ ‫متعال خواهد بود‪.‬استمرار عزت و توفیقات جناب عالی را‬ ‫در خدمت به پیشبرد اهداف اموزش عالی از خداوند متعال‬ ‫مسالت می نمایم‪.‬‬ ‫■ وزیر علوم در ائین افتتاح پنجاه و دومین کنفرانس ریاضی ایران تاکید کرد‪■ :‬‬ ‫حمایت ویژه از دیپلماسی علمی" ضرورت گسترش تعامالت علمی با کشورهای همسایه"‬ ‫به گزارش نشریه عتف به نقل از اداره کل روابط عمومی‬ ‫وزارت علوم‪ ،‬دکتر محمد علی زلفی گل در ارتباط انالین‬ ‫با ائین افتتاحیه پنجاه و دومین کنفرانس ریاضی ایران‬ ‫که توسط دانشکده ریاضی و کامپیوتر دانشگاه شهید‬ ‫باهنر کرمان برگزار شد‪ ،‬با تاکید بر اهمیت گسترش‬ ‫تعامالت علمی با کشورهای همسایه‪ ،‬گفت‪ :‬در این‬ ‫دوره‪ ،‬حمایت ویژه ای از دیپلماسی علمی خواهیم‬ ‫داشت و برای تحقق مرجعیت علمی در جهان تمام‬ ‫تالشمان را به کار خواهیم بست‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬نتیجه زحمات دانشمندان علم ریاضی باعث‬ ‫افتخار هر ایرانی است و باید قدردان تالش های ارزشمند‬ ‫و افتخار افرینی انان باشیم‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل ادامه داد‪ :‬براساس امار پایگاه استنادی‬ ‫علوم جهان در رشته ریاضی ‪ ۶۳‬هزار و ‪ ۷۷۶‬مستند علمی‬ ‫در سطح جهان منتشر شده است که تعداد قابل توجهی‬ ‫از ان ارجاعات دانشمندان ایرانی است‪ .‬همچنین تعداد‬ ‫مقاالت با کیفیت دانشگاه های ایران در مجالت معتبر‬ ‫دنیا قابل توجه بوده است که دانشگاه های امیرکبیر‪ ،‬ازاد‪،‬‬ ‫صنعتی شریف‪ ،‬تهران‪ ،‬علم و صنعت به ترتیب در این زمینه‬ ‫افتخارافرینی کرده اند که تالش های انان را ارج می نهیم‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل افزود‪ :‬نکته ارزشمند در کار ریاضی دانان‬ ‫کشورمان این است که دارای دیپلماسی علمی هستند و این‬ ‫مهم باید به عنوان سرلوحه علمی سایر علوم نیز قرار گیرد‪.‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری اظهار داشت‪ :‬مشارکت‬ ‫گسترده ای در دانش ریاضی از کشورهای مختلف انجام‬ ‫شده است که نکته مهم این تعامل‪ ،‬متوازن بودن ان است‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل با تاکید بر اهمیت دیپلماسی علمی تصریح‬ ‫کرد‪ :‬در این دوره از مدیریت وزارت عتف‪ ،‬حمایت ویژه ای‬ ‫از دیپلماسی علمی خواهم داشت و برای تحقق مرجعیت‬ ‫علمی تالش خواهم کرد تا ردیف ویژه ای در بودجه سال‬ ‫اینده در نظر گرفته شود‪.‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‪ ،‬حمایت از مجالت علمی‬ ‫با کیفیت و معتبر را بسیار مهم دانست و اظهار داشت‪:‬‬ ‫اگر دانشمندان و انجمن های علمی را مورد حمایت قرار‬ ‫دهیم و تحت حمایت نمایه های بین المللی قرار دهیم‪،‬‬ ‫شاهد رشد و توسعه عالی انان خواهیم بود‪.‬‬ ‫وی همچنین ادامه داد‪ :‬امتیازات ویژه ای برای کسانی‬ ‫که در دیپلماسی علمی فعالیت کنند قائل خواهیم شد و‬ ‫در ائین نامه ارتقا و ترفیع اعضای هیات علمی بازنگری‬ ‫خواهد شد‪ .‬هر عضو هیات علمی باید حداقل با یک‬ ‫گروه بین المللی تعامل علمی داشته باشد و بزرگان و‬ ‫اندیشمندان دانش ریاضی باید دانشجویان خود را برای‬ ‫نقش افرینی در عرصه های بین المللی تشویق‪ ،‬ترغیب‬ ‫و راهنمایی کنند‪ .‬باید در تقویم اموزشی دانشگاه ها‬ ‫این تعامالت تسریع شود و امکان رفت و امد اساتید و‬ ‫دانشگاهیان برای توسعه تعامالت علمی فراهم شود‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه ما در قبال ‪ ۶۳۰‬میلیون جمعیت‬ ‫کشورهای همسایه‪ ،‬مسئولیم گفت‪ :‬علم عنکوبت وار که‬ ‫فقط در داخل و دور خودش باشد‪ ،‬اثربخشی ندارد‪ ،‬علم‬ ‫زمانی ارزشمند است که دارای تعامالت دهنده و گیرنده‬ ‫باشد‪ .‬تعامل با کشورهای پیشرفته مهم است‪ ،‬اما تعامل‬ ‫با کشورهای همسایه نیز اهمیت باالیی دارد‪ ،‬چرا که اگر‬ ‫تعامالت علمی گسترده باشد‪ ،‬انها نیز رفتارهای هم افزا‬ ‫خواهند داشت‪ ،‬وقتی از مرز بین دو کشور‪ ،‬دانشمندان‬ ‫و تاجران عبور کنند‪ ،‬سربازان عبور نخواهند کرد‪ .‬وقتی‬ ‫همسایگان ما دانایی باالتری داشته باشند‪ ،‬امنیت منطقه‬ ‫تامین می شود‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل با بیان اینکه دانشمندان غرورافرین در‬ ‫سطح بین الملل را باید قدر دانست و بر صدر نشاند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫خوشبختانه جمهوری اسالمی ایران در رشته ریاضی‬ ‫رتبه های خوبی دارد‪ .‬در ریاضی کاربردی رتبه ‪ ۱۶‬و در‬ ‫محاسبات ریاضی حائز رتبه ‪ ۱۲‬هستیم‪.‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری با بیان اینکه‪ ،‬سال اینده‬ ‫سال علوم پایه است‪ ،‬اظهار داشت‪ :‬از انجمن ریاضی‬ ‫ایران که به عنوان نگین علم ایران است‪ ،‬انتظار می رود‬ ‫در سپهر علمی جهان همچنان بدرخشد و برنامه های‬ ‫مفصلی برای ارائه پیش بینی کنند‪ .‬ما هم در وزارت علوم‪،‬‬ ‫تحقیقات و فناوری‪ ،‬به سهم خود تالش خواهیم کرد تمام‬ ‫حمایت خود را از این موضوع انجام دهیم‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل‪ ،‬عدم توزیع متوازن استعدادها در کشور و‬ ‫کاهش تمایل ورود به علوم پایه‪ ،‬را دو مورد از مشکالت‬ ‫عمده اموزش عالی کشور دانست و گفت‪ :‬حتم ًا باید با‬ ‫این موضوع فکر اساسی کرد‪ .‬تقویت علوم پایه نیاز به‬ ‫برنامه ریزی فرابخشی دارد و بنده نیز در برنامه هایم برای‬ ‫این مهم ایده های خوبی دارم که الزم است با هماهنگی‬ ‫وزارت اموزش و پرورش و وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و‬ ‫اموزش پزشکی کار اساسی در این زمینه انجام شود‪.‬‬ ‫عالی ترین مقام وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری در‬ ‫پایان گفت‪ :‬اعتقاد دارم باید قدر علوم بنیادی و پایه را‬ ‫در کشورمان بیشتر بدانیم و برای حل مشکالت انان‬ ‫تالش کنیم‪ .‬چرا که این علوم فراتر از زمین و زمان است و‬ ‫نخبه ترین افراد باید در علوم پایه تحصیل کنند‪ .‬ان شا اهلل‬ ‫در سال های اتی زمینه ورود داوطلبان دانشگاهی به علوم‬ ‫پایه افزایش یابد‪.‬‬ ‫❚❚‬ صفحه 24 ‫‪25‬‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری‬ صفحه 25 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪26‬‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫در این بخش یم خوانید‪:‬‬ ‫‪ 5‬نرم افزار صنایع خالق طراحی شد تا‬ ‫گردشگری دیجیتال در کشور رونق گیرد‬ ‫با حمایت معاونت علمی و فناوری ‪ 5‬نرم افزار در حوزه‬ ‫واقعیت مجازی و افزوده برای توسعه گردشگری‬ ‫دیجیتال در کشور طراحی و تولید شد‪.‬‬ ‫توسعهزیست بومفناوریبهپرورشاستعدادهای‬ ‫استانیمنجرمی شود‬ ‫مرکزنواوریوصنایعخالقسیستان وبلوچستان‬ ‫افتتاحمی شود‬ ‫مشاهدهساختارداخلیریزذره هابادستگاه‬ ‫تصویربرداریایران ساختممکنشد‬ ‫ایرانبهفناوریجداسازیشیردستیافت‬ ‫تامینابشربوکشاورزی سرعتمی گیرد‬ ‫تحولصنعتباتوسعهابژرفدرسیستانو‬ ‫بلوچستانمحققمی شود‬ ‫گفتمان سازیاقتصاددانش بنیان؛الزامیبرایایندگان‬ ‫‪ 4‬خدمتبرایتسهیلاقامتبهمهاجراننخبهدرایران‬ ‫تعلقگرفتتاازتوانکارافرینانخارجیبهره مندشویم‬ ‫تسهیلورودمحصوالتخالقبهبازارهایجهانی؛ ارائه‬ ‫‪ 3‬خدمتبهفعالیت هایاینحوزهشتابمی دهد‬ ‫فراینددرمانستونفقراتهوشمندشد؛ رویکردینودر‬ ‫راهبریجراحی‬ ‫این فناوری ها به کمک امده اند تا عالقه مندان به گردشگری‬ ‫در کشور بتوانند به شکلی مجازی سفر و از مراکز و اماکن‬ ‫دیدنی ایران بازدید کنند‪ 5 .‬نرم افزار داخلی با حمایت‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری طراحی و تولید‬ ‫شده است‪ .‬این محصوالت ایران ساخت گامی اثرگذار در‬ ‫توسعه گردشگری کشور هستند و خدماتی فناورانه و نواورانه‬ ‫به عالقه مندان این صنعت ارائه کرده اند‪.‬‬ ‫در ادامه این گزارش با این نرم افزارها اشنا می شویم‪:‬‬ ‫‪ .1‬واقعیت ترکیبی تخت جمشید‬ ‫یکی از نرم افزارهای تولید شده در این حوزه که توسط‬ ‫شرکت مهد ارتباط گوهر اریا به تولید رسیده‪ ،‬اپلیکیشن‬ ‫واقعیت ترکیبی تخت جمشید است‪.‬‬ ‫مجموعه گردشگری تخت جمشید که ساالنه پذیرای بیش‬ ‫از‪1‬میلیون و‪ ۴00‬هزار گردشگر است‪ ،‬پتانسیل بسیار باالیی‬ ‫دارد‪ .‬ترکیب فناوری که قادر باشد به گردشگران این امکان‬ ‫را بدهد تا در هنگام گشت و گذار در این مجموعه با گرفتن‬ ‫موبایل‪ ،‬تبلت یا هدست واقعیت مجازی خود به هر سو ان‬ ‫قسمت را به صورت سه بعدی بازسازی شده ببینند یک کار‬ ‫باارزش و با صرفه اقتصادی باال است‪.‬‬ ‫با طراحی نرم افزار واقعیت ترکیبی تخت جمشید کاربران‬ ‫با انتخاب یک کلید کل مجموعه را به صورت ‪ 3۶0‬درجه‬ ‫مشاهده و همزمان نیز با کمک فایل های مولتی مدیا‬ ‫(ویدئو‪ ،‬اسالید عکس‪ ،‬صوت و متن) اطالعات کامل تری از‬ ‫ان محدوده دریافت می کنند‪.‬‬ ‫‪ .2‬اموزش مجازی ساخت صنایع دستی‬ ‫شرکت نگاره گردان شهر فیروزه ای نیز با ورود به این حوزه‬ ‫اقدام به طراحی و تولید دوربین های واقعیت افزوده شهری‬ ‫کرده است‪ .‬فعالیت اصلی این شرکت در حوزه معماری‪،‬‬ ‫شهرسازی و گردشگری است‪.‬‬ ‫این مجموعه‪ ،‬فعالیت خود را سال ‪ 90‬در زمینه معماری و‬ ‫شهرسازی اغاز کرد‪ .‬طراحی و تولید دوربین های واقعیت‬ ‫افزوده شهری و گردشگری با رویکرد تجربه محوری و هم‬ ‫افرینی (اقیانوس) از جمله محصوالت این شرکت است‪.‬‬ ‫در این شرکت با استفاده از فناوری واقعیت مجازی‪ ،‬به‬ ‫کاربران اموزش ساخت صنایع دستی ارائه می شود‪.‬‬ ‫‪ .3‬گردش مجازی در برج طغرل‬ ‫"شبیه ساز واقعیت مجازی برج تاریخی طغرل" هم‬ ‫محصولی است که توسط شرکت فرجاد سپهر جهان ارا تولید‬ ‫شده است‪ .‬در برنامه شبیه ساز واقعیت مجازی برج تاریخی‬ ‫طغرل‪ ،‬تالش شده است تا با به کارگیری فناوری های‬ ‫گوناگون‪ ،‬ضمن تولید محیطی واقع گرایانه از مکان باستانی‪،‬‬ ‫ویژگی های منحصر به فرد اثار موجود در ان‪ ،‬بصورت قابل‬ ‫درک برای کاربر نهایی‪ ،‬در ان شبیه سازی شود‪ .‬کاربر در‬ ‫این محیط ازادانه حرکت و با تغییر تاریخ و زمان‪ ،‬تاثیرات‬ ‫تغییرات زاویه تابش نور بر سطح برج را مشاهده می کند‪.‬‬ ‫همچنین با تولید صدا در فضای داخلی برج‪ ،‬متوجه پژواک‬ ‫ ❚‬ ‫نماینده مردم ورامین؛‬ ‫از سطوح ان می شود و همچنین‪ ،‬با تعامل با اشیاء موجود در‬ ‫محوطه‪ ،‬درباره ویژگی های منحصر بفرد ان اطالعات کسب‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫‪ .4‬توسعه فناوری های گردش مجازی‬ ‫ارمان گیتی رای نیز به حوزه ارائه خدمات واقعیت مجازی و‬ ‫افزوده گردشگری ورود و محصوالتی در این زمینه ارائه کرده‬ ‫است‪ .‬مجموعه دانش بنیان اگیرا در سال ‪ 92‬حول توسعه‬ ‫فناوری های نوین صنعت گردشگری در دانشگاه صنعتی‬ ‫شریف تاسیس شد‪.‬‬ ‫این شرکت با استفاده از فناوری های نوین طراحی وب‪ ،‬داده‬ ‫کاوی کالن داده ها‪ ،‬سامانه های بازدید واقعیت مجازی و‬ ‫واقعیت افزوده و نرم افزارهای موبایل محصوالت متعددی‬ ‫را در صنعت گردشگری توسعه داده است‪.‬‬ ‫‪ .5‬بازدید مجازی از موزه ها‬ ‫موزه مجازی ایران محصولی است که توسط شرکت پایدار‬ ‫میراث ارکا به تولید رسیده است‪ .‬این مجموعه سال ‪ 94‬با‬ ‫هدف مستندنگاری‪ ،‬شبیه سازی‪ ،‬ارشیو‪ ،‬معرفی و اشاعه‬ ‫میراث فرهنگی و طبیعی ایران تاسیس شد‪.‬‬ ‫این شرکت با استفاده از فناوری های نوینی چون‬ ‫فتوگرامتری‪ ،‬پهپاد فتوگرامتری‪ ،‬اسکن لیزر‪ ،‬عکاسی‬ ‫گیگاپیکسلی‪ ،‬واقعیت مجازی‪ ،‬واقعیت افزوده و پرینت سه‬ ‫بعدی در تالش است تا میراث این مرز و بوم را به میراثی‬ ‫پایدار بدل کند و در راستای توسعه پژوهش در حوزه‬ ‫مطالعات ایران قدم بردارد‪ .‬یکی از این تالش ها‪ ،‬فراهم‬ ‫کردن بازدید مجازی از موزه های کشور است‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫شرکت های خالق در برنامه هفتم توسعه مورد توجه ویژه هستند‬ ‫فعاالنصنعتهواییکشورباشبکه سازیساخت‬ ‫قطعاترارونقمی دهند‬ ‫‪ 135‬پایگاهتخصصیشکلگرفتتامتخصصانایرانی‬ ‫خارجازکشورخدماتخودراگسترشدهند‬ ‫فناورانبهنیازهایصنایعدرحوزهساختافزایشی‬ ‫پاسخمی دهند‬ ‫زیست بومیبرایاعتبارسنجیمحصوالتایران ساخت‬ ‫تحوالتافغانستانچهتاثیریبرروندمهاجرپذیری‬ ‫ایراندارد‬ ‫صنعتتعمیرونگهداریهواپیماباتوانمتخصصان‬ ‫کشوررونقمی گیرد؛کاهشهزینه ها‬ ‫و ‪....‬‬ ‫یک نماینده مجلس با اشاره به اهمیت شرکت های خالق‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬که در برنامه توسعه هفتم کشور باید به تالش این‬ ‫شرکت ها توجه ویژه شود‪.‬‬ ‫حسین نوش ابادی نماینده مردم از حوزه انتخابیه‬ ‫ورامین گفت‪ :‬با توجه به شرایط اقتصادی کشور‪،‬‬ ‫ضرورت بهره مندی صنایع و صنوف مختلف از فناوری و‬ ‫نواوری‪ ،‬یک ضرورت انکار ناشدنی است‪ .‬مجلس نیز بر‬ ‫این ضرورت واقف است و با تمام توان از فرایند خالق و‬ ‫دانش بنیان کشور حمایت می کند‪.‬‬ ‫به گفته وی‪ ،‬همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند‬ ‫که من تا جان در بدن دارم از روند علمی کشور حمایت‬ ‫می کنم‪ ،‬ما نیز وظیفه داریم که تمام بسترهای الزم برای‬ ‫پیشرفت علمی کشور و فعالیت های فناورانه‪ ،‬خالق و‬ ‫شرکت های خالق‪ ،‬دانش بنیان و کسب و کارهای فناورانه‬ ‫نوپا مهیا سازد‪.‬‬ ‫وی در خصوص حمایت از شرکت های خالق و نوار گفت‪:‬‬ ‫پایه فعالیت شرکت های دانش بنیان نیز همان خالقیت و‬ ‫نواوری است و شرکت های خالق نیز با توجه به ماهیت‬ ‫ثروت افرین و اشتغال زایی که دارند‪ ،‬صددرصد مورد‬ ‫حمایت قوه مقننه قرار خواهند گرفت و قوانین الزم برای‬ ‫پشتیبانی از انها تنظیم خواهد شد‪.‬‬ ‫دانش بنیان را فراهم کنیم‪.‬‬ ‫این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس‬ ‫در ادامه افزود‪ :‬مجلس شورای اسالمی عزمش را جزم‬ ‫کرده است تا بسته های حمایتی مورد نیاز را برای ادامه کار‬ ‫نوش ابادی همچنین بیان کرد‪ :‬با توجه به اینکه چند ماه‬ ‫دیگر‪ ،‬برنامه هفتم توسعه به مجلس ارائه می شود‪ ،‬بدون‬ ‫شک یک فصل مجزا در مورد حرکت علمی کشور در این‬ ‫برنامه پیش بینی خواهد شد و حمایت های خوبی برای‬ ‫شرکت های خالق و دانش بنیان در نظر گرفته می شود‪.‬‬ صفحه 26 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫‪27‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫مراکز نواوری و خالق در ‪ 6‬شهر سیستان و بلوچستان اغاز به کار کرد؛‬ ‫دکتر ستاری‪:‬‬ ‫توسعه زیست بوم فناوری به پرورش استعدادهای استانی منجر می شود‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در بازدید از روند‬ ‫ساخت کارخانه نواوری سیستان و بلوچستان‪ ،‬توسعه‬ ‫فناورانه این استان را قابل توجه دانست‪.‬‬ ‫سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در‬ ‫بخش دیگری از سفر خود به استان سیستان و بلوچستان از‬ ‫مراحل ساخت کارخانه نواوری زاهدان بازدید کرد و در جمع‬ ‫رسانه های استانی گفت‪ :‬ایجاد کارخانه نواوری زاهدان یک‬ ‫اتفاق مهم برای جوانان مستعد و خالق استان سیستان و‬ ‫بلوچستان است‪ .‬البته هنوز کارهای زیادی برای ساخت این‬ ‫کارخانه باقی مانده است‪.‬‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری ادامه داد‪ :‬شروع‬ ‫ساخت کارخانه زاهدان خود به تنهایی شور و شعف زیادی‬ ‫بین جوانان و متخصصان بومی استان ایجاد کرده است و این‬ ‫کارخانه فضایی برای توسعه خالقیت ها و ابتکارات استانی‬ ‫جوانانمی شود‪.‬‬ ‫به گفته ستاری‪ ،‬با همکاری نهادهای استان سیستان و‬ ‫بلوچستان‪ ،‬سوله های خالی و بالاستفاده در اختیار جوانان‬ ‫مستعد شهرهای مختلف این استان قرار گرفته و امیدی در‬ ‫دل انها ایجاد شده است تا بتوانند توانمندی ها و ابتکارات‬ ‫خود را اجرایی و عملیاتی کنند‪.‬‬ ‫اغاز به کار مراکز نواوری در ‪ 6‬شهر استان‬ ‫رییس بنیاد ملی نخبگان با اشاره به اینکه دانشگاه سیستان‬ ‫و بلوچستان و دانشگاه علوم پزشکی این استان در حال‬ ‫توسعه دادن پارک علم و فناوری خود هستند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫همچنین امروز مراکز نواوری در ‪ 6‬شهر اصلی استان مانند‬ ‫شهرهای چابهار‪ ،‬سراوان‪ ،‬زابل و غیره کار خود را اغاز‬ ‫می کنند‪ .‬این اتفاق یعنی توسعه زیست بوم فناوری و نواوری‬ ‫استان که می تواند به پرورش و بروز استعدادهای استانی و‬ ‫رفع نیازهای این منطقه منجر شود‪.‬‬ ‫ستاری ادامه داد‪ :‬مهم ترین نتیجه این تالش ها شکل گیری‬ ‫و گسترش کسب و کارهای فناورانه استانی است‪ .‬کاری که‬ ‫کمک می کند نیازهای استانی در درون زیست بوم منطقه‬ ‫مرتفعشود‪.‬‬ ‫فروش بیش از ‪ 300‬هزار میلیارد تومانی شرکت ها در‬ ‫سال ‪99‬‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری همچنین با اشاره‬ ‫به فروش بیش از ‪ 300‬هزار میلیارد تومانی ‪ 7‬هزار شرکت ‬ ‫ ❚‬ ‫توسعه فناوری های نوظهور در سیستان و بلوچستان؛‬ ‫دانش بنیان و خالق کشور در سال گذشته‪ ،‬گفت‪ :‬این‬ ‫شرکت ها توانستند توان خود را در بازار داخلی به اثبات‬ ‫برسانند و امروز به دنبال توسعه صادرات محصوالت خود‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫گشایش مراکز نواوری و خالق در استان‬ ‫با سفر معاون علمی و فناوری رییس جمهوری به استان‬ ‫سیستان و بلوچستان‪ ،‬پروژه های فناورانه مختلفی در‬ ‫شهرهای زاهدان‪ ،‬ایرانشهر‪ ،‬زابل‪ ،‬سراوان‪ ،‬چابهار و دیگر‬ ‫بخش ‪‎‬های این استان افتتاح شد تا توسعه زیست بوم‬ ‫فناوری و نواوری در این منطقه سرعت گیرد‪.‬‬ ‫افتتاح مرکز نواوری و صنایع خالق ایرانشهر‪ ،‬افتتاح‬ ‫ساختمان شماره ‪ 2‬مرکز نواوری دانشگاه سیستان و‬ ‫بلوچستان و توسعه فعالیت مرکز رشد سالمت دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی زاهدان‪ ،‬از جمله دستاوردهای این سفر یک‬ ‫روزه بود‪ .‬همچنین اغاز به کار مراکز نواوری اموزشکده فنی‬ ‫و حرفه ای فرخی سیستانی زابل‪ ،‬مرکز نواوری مجتمع‬ ‫اموزش عالی سراوان‪ ،‬مرکز نواوری دانشگاه بین المللی‬ ‫چابهار‪ ،‬مرکز توسعه و تجاری سازی چابهار‪ ،‬مرکز نواوری‬ ‫دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار نیز در این سفر‬ ‫اتفاقافتاد‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫کارخانه نواوری زاهدان گشایش یافت‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در ادامه سفر‬ ‫خود به سیستان و بلوچستان از روند پیشرفت ساخت برج‬ ‫نواوری دانشگاه این استان بازدید کرد‪.‬‬ ‫سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری‬ ‫همزمان با اغاز هفته دولت برای بررسی پیشرفت پروژه های‬ ‫عمرانی و فناورانه به استان سیستان و بلوچستان سفر کرده‬ ‫است‪ .‬ستاری در این سفر به دانشگاه این استان به عنوان‬ ‫یکی از بازیگران زیست بوم فناوری و نواوری استان رفت‬ ‫تا از نزدیک روند پیشرفت پروژه ساخت برج نواوری این‬ ‫دانشگاه را بازدید کند‪ .‬در حال حاضر این پروژه ‪ 40‬درصد‬ ‫پیشرفت داشته و قرار است فضای ‪ 8‬هزار متر مربعی‬ ‫برای استقرار شرکت های دانش بنیان و خالق و تیم های‬ ‫استارتاپی فراهم شود‪.‬‬ ‫شرکت های دانش بنیان و خالق سیستان و بلوچستان‬ ‫گرد هم جمع می شوند‬ ‫این برج میزبان همه شرکت های دانش بنیان و خالقی‬ ‫می شود که در زمینه توسعه فناوری های نوظهور فعالیت‬ ‫می کنند‪ .‬برج نواوری دانشگاه سیستان و بلوچستان‬ ‫سقفی برای گردهم ایی شرکت های بزرگ و نوپایی است که‬ ‫می توانند صفر تا صد نیازهای خود را در ان مرتفع و انواع‬ ‫خدمات تخصصی را دریافت کنند‪.‬‬ ‫همچنین ستاری در این دانشگاه ساختمان شماره ‪ 2‬مرکز‬ ‫نواوری ان را نیز افتتاح کرد‪ .‬این ساختمان در ‪ 650‬متر‬ ‫مربع و ‪ 2‬طبقه در حال ساخت است و فاز توسعه ان نیز تا‬ ‫پایان امسال به نتیجه خواهد رسید‪ .‬یکی از مزایای استقرار‬ ‫موسسات فناور‪ ،‬هسته های پژوهشی و واحدهای تحقیق‬ ‫و توسعه در مرکز رشد‪ ،‬بهره برداری از شرایط تجمیع و‬ ‫هم افزایی پژوهشی در مجاورت سایر پژوهشگران و امکان‬ ‫حضور در فضایی میان رشته ای و میان بخشی است‪.‬‬ ‫ساختمان های جدید به مرکز رشد سالمت دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی زاهدان افزوده شد‬ ‫افتتاح ساختمان های جدید مرکز رشد سالمت دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی زاهدان دیگر برنامه ستاری در بخش دوم این‬ ‫سفر است‪ .‬مرکزی که با زیربنای یک هزار متر مربع میزبان‬ ‫‪ 35‬هسته فناور است و ‪ 6‬شرکت دانش بنیان نیز در ان‬ ‫مستقر هستند‪ .‬معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در‬ ‫افتتاح این مرکز از دستاورد ‪ 3‬شرکت دانش بنیان در حوزه‬ ‫تولید ماسک‪ ،‬سالمت بین المللی و تولید البسه بیمارستانی‬ ‫بازدید کرد‪.‬‬ ‫زیست بوم فناوری و نواوری جنوب شرق کشور توسعه‬ ‫یافت‬ ‫همچنین در ادامه این سفر‪ ،‬هاب توسعه زیست بوم نواوری‬ ‫جنوب شرق کشور با حضور ستاری افتتاح شد تا با این‬ ‫اقدام فضایی برای استقرار شرکت های دانش بنیان و خالق‬ ‫فراهم شود‪ .‬این کاخانه قرار است جوانان متخصص را دور‬ ‫هم جمع کند و روند تولیدات بومی را شتاب دهد‪.‬‬ ‫کارخانه نواوری زاهدان در ‪ 8‬هزار متر مربع میزبان ‪32‬‬ ‫شرکت دانش بنیان و خالق و ‪ 24‬تیم استارتاپی است‪.‬‬ ‫فناورانی که در حوزه های مختلفی چون صنایع خالق‪،‬‬ ‫صنایع دستی‪ ،‬نانوفناوری‪ ،‬صنعت دیجیتال‪ ،‬برق و‬ ‫الکترونیک‪ ،‬سالمت‪ ،‬معماری‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬گیاهان دارویی‬ ‫و غیره فعالیت می کنند و در این کارخانه مستقر هستند‪.‬‬ ‫در این کارخانه فضای کار اشتراکی‪ ،‬خدمات کسب و کار‪،‬‬ ‫صندوق سرمایه گذاری‪ ،‬شتاب دهنده ها‪ ،‬مراکز رشد و‬ ‫نواوری‪ ،‬ازمایشگاه های تخصصی و استودیوهای حرفه ای‬ ‫ایجاد شده است تا همه خدمات مورد نیاز به شرکت ها و‬ ‫استارتاپ ها ارائه شود‪.‬‬ ‫افتتاح هایانالین‬ ‫افتتاح ویدئوکنفرانسی مرکز نواوری اموزشکده فنی و‬ ‫حرفه ای فرخی سیستانی زابل‪ ،‬مرکز نواوری مجتمع‬ ‫اموزش عالی سراوان‪ ،‬مرکز نواوری دانشگاه بین المللی‬ ‫چابهار‪ ،‬مرکز توسعه و تجاری سازی چابهار‪ ،‬مرکز نواوری‬ ‫دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار پایان بخش این‬ ‫سفر یک روزه است‪.‬‬ ‫مرکز نواوری و صنایع خالق سیستان وبلوچستان افتتاح می شود‬ ‫مرکز نواوری و صنایع خالق سیستان وبلوچستان در سفر‬ ‫یک روزه سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‬ ‫جمهوری به این استان گشایش می یابد‪.‬‬ ‫قرار است به کمک این مرکز توسعه کارافرینی و فناوری‬ ‫از طریق ایجاد شرکت های کوچـک و متوسط تسهیل و‬ ‫تجاری سازی نواوری ها در سیستان و بلوچستان روندی‬ ‫صعودی بگیرد‪.‬‬ ‫مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه والیت و مرکز نواوری‬ ‫صنایع خالق ایرانشهر تالش دارد تا محیطی مناسب‬ ‫برای استقرار و حضور حرفه ای "شرکت های خالق"‪،‬‬ ‫"شرکت های کوچک و متوسط"‪" ،‬واحدهای تحقیق و‬ ‫توسعه صنایع" و "موسسات پژوهشی" را در این استان‬ ‫تامین کند‪.‬‬ ‫این مرکز مطابق با ماموریت خود‪ ،‬سعی در ایجاد‬ ‫فرصت های شغلی‪ ،‬استفاده از امکانات ازمایشگاهی‪،‬‬ ‫مشاوره‪ ،‬اموزش و رشد موسسات مستقر در مرکز رشد و‬ ‫فراهم کردن فرصت کاراموزی برای دانشجویان دارد‪.‬‬ ‫در مرکز نواوری صنایع خالق به هسته های مستقر‪،‬‬ ‫خدماتی چون "اطالع رسانی"‪" ،‬مشاوره و اموزش"‪،‬‬ ‫"مزایای قانونی مناطق ازاد تجاری"‪" ،‬خدمات فنی‪،‬‬ ‫تخصصی و ازمایشگاهی" و "خدمات مالی و اعتباری" ارائه‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫همچنین شرکت ها می توانند با استقرار در این مرکز از‬ ‫"خدمات و تجهیزات سمعی و بصری"‪" ،‬اینترنت"‪" ،‬شبکه‬ ‫داخلی"‪" ،‬مشاوره حقوقی"‪" ،‬برگزاری سمینار و دوره های‬ ‫اموزشی مورد نیاز برای شرکت های نوپا"‪" ،‬مزایای قانونی‬ ‫مناطق ازاد تجاری مانند امکان استفاده از معافیت های‬ ‫مالیاتی تولید و عوارض‪ ،‬سرمایه گذاری خارجی و مبادالت‬ ‫مالی بین المللی"‪" ،‬خدمات کارگاهی و ازمایشگاهی"‪،‬‬ ‫"تسهیل امکان استفاده از اعتبارات خدماتی و تحقیقاتی"‪،‬‬ ‫"شناسایی منابع مالی و جذب سرمایه گذاران" و "تسهیل‬ ‫در جذب اعتبارات مصوب طرح ها پروژه های تحقیقاتی" و‬ ‫غیره بهره مند شوند‪.‬‬ ‫مرکز نواوری صنایع خالق در فضایی به وسعت‪400‬متر‬ ‫مربع در دانشگاه والیت ایرانشهر استان سیستان و‬ ‫بلوچستان میزبان ‪ 7‬شرکت دانش بنیان و خالق و‪10‬هسته‬ ‫فناور است‪ .‬همچنین مرکز رشد واحدهای فناور این‬ ‫دانشگاه نیز با ‪ 547‬متر مربع زیربنا به ‪12‬شرکت دانش‬ ‫بنیان و خالق و ‪ 12‬هسته فناور خدمات ارائه می کند‪.‬‬ ‫در این مراکز صنایع خالق فعالیت هایی چون ساخت‬ ‫و تولید اپلیکیشن‪ ،‬فیلم سازی‪ ،‬تولید سنسور ترازو‬ ‫باسکول‪ ،‬ساخت نانو مکمل ساختار‪ ،‬تولید نرم‬ ‫افزارهای ساختمانی‪ ،‬عمران‪ ،‬ساخت سیستم هوشمند‬ ‫هشداردهنده کاهش مایع خنک کننده رادیاتور خودروها‪،‬‬ ‫علوم پزشکی و دارویی‪ ،‬صنایع دستی و سوزن دوزی‪،‬‬ ‫خدماتی‪ ،‬فناوریهای نوین‪ ،‬مدیریت شهری‪ ،‬اموزشی‪،‬‬ ‫هنر و معماری و گردشگری انجام خواهد شد‪.‬‬ ‫مشاهده ساختار داخلی ریزذره ها با دستگاه‬ ‫تصویربرداری ایران ساخت ممکن شد‬ ‫تصویربرداری به شیوه میکروسی تی روشی است‬ ‫که با استفاده از نانوفناوری و لیزر تصاویر سه بعدی‬ ‫دقیق و با کیفیتی ارائه می کند‪.‬‬ ‫میکرو سی تی یک روش فناورانه تصویربرداری سه‬ ‫بعدی است که از اشعه ایکس برای مشاهده داخل‬ ‫یک شی استفاده می کند‪ .‬در این روش که به ان‬ ‫میکروتوموگرافی یا توموگرافی میکروکامپیوتری نیز‬ ‫گفته می شود‪ ،‬کاری مشابه تصویربرداری با سی تی‬ ‫اسکن در بیمارستان انجام می شود اما در مقیاس‬ ‫کوچک و با وضوحی بسیار زیاد‪.‬‬ ‫حسین قدیری مدیرعامل شرکت بهین نگاره درباره‬ ‫این محصول گفت‪ :‬در این روش فناورانه می توان‬ ‫نمونه ها را در ابعاد پیکسل و به اندازه ‪ 100‬نانومتر و‬ ‫اجسام به قطر ‪ 200‬میلی متر اسکن کرد‪ .‬تجهیزات‬ ‫میکرو سی تی اسکن مجموعه ای از تصاویر اشعه‬ ‫ایکس مسطح دو بعدی را دریافت کرده و داده ها‬ ‫را به صورت برش های مقطعی دو بعدی بازسازی‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫به گفته این فعال فناور‪ ،‬این برش ها می توانند‬ ‫به مدل های سه بعدی تبدیل شوند و حتی به‬ ‫عنوان اشیاء فیزیکی سه بعدی برای تجزیه و‬ ‫تحلیل‪ ،‬چاپ شوند‪ .‬با استفاده از سیستم های‬ ‫اشعه ایکس دو بعدی می توانید یک جسم را‬ ‫مشاهده کنید اما با قدرت سیستم های میکرو‬ ‫سی تی سه بعدی می توانید داخل جسم را ببینید‬ ‫و ویژگی های داخلی ان را اشکار کنید‪ .‬این‬ ‫اطالعات حجمی در مورد ریزساختار‪ ،‬به صورت‬ ‫غیر مخرب ارائه می دهد‪.‬‬ ‫فناوری منحصر به فرد‬ ‫قدیری با بیان این که اطالعات تصویربرداری سه‬ ‫بعدی با وضوح باال توسط این دستگاه‪ ،‬با هیچ‬ ‫فناوری غیر مخرب دیگری قابل دستیابی نیست‬ ‫ادامه داد‪ :‬از این تجهیز دانش بنیان می توان برای‬ ‫مطالعه ساختار داخلی نمونه های مادی و زیستی‬ ‫بدون نیاز به برش نمونه ها‪ ،‬برای حفظ ان ها یا‬ ‫مطالعات اینده استفاده کرد‪.‬‬ ‫اطالعات کمی که از اسکن میکروسی تی به دست‬ ‫می اید که فقط از تصاویر سه بعدی قابل دستیابی‬ ‫است و مدل های دیجیتالی سه بعدی ایجاد شده از‬ ‫برش های مجازی به دانشمندان اجازه می دهد تا هر‬ ‫معیاری را برای مقایسه در مطالعات قبل و بعد اندازه‬ ‫گیری کنند‪.‬‬ ‫تصویربرداری میکروسی تی با تجهیزات‬ ‫ایران ساخت‬ ‫مدیرعامل بهین نگاره با بیان این که خدمات‬ ‫اسکن توسط این شرکت دانش بنیان با تجهیزات‬ ‫ایران ساخت ارائه می شود‪ ،‬افزود‪ :‬تصویر ارائه شده‬ ‫توسط دستگاه تولید شده در این شرکت‪ ،‬جزئیات‬ ‫کافی را برای مطالعه های بالینی ارائه می دهد‪ .‬برای‬ ‫علم مواد و تصویربرداری از حیوانات کوچک ‪ ،‬وضوح‬ ‫بسیار باالتری مورد نیاز بود و اسکن میکرو سی تی‬ ‫ایران ساخت از این دقت برخوردار است‪.‬‬ ‫این فعال فناور از حمایت معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری برای تولید این دستگاه گفت و‬ ‫بیان کرد‪ :‬ازمایشگاه سیستم های تصویربرداری‬ ‫پیشرفته پرتوی ایکس شرکت بهین نگاره خدمات‬ ‫تصویربرداری و انالیز میکروسی تی را با کیفیتی‬ ‫باال بدون نیاز به برش زدن نمونه و بسیاری از‬ ‫مراحل اماده سازی پر دردسر‪ ،‬اطالعات دیجیتال‬ ‫از هندسه‪ ،‬خواص فیزیکی و بسیاری دیگر از‬ ‫ریزساختارهای درونی اجسام‪ ،‬با دقت میکرومتر‬ ‫ارائه می کند‪.‬‬ ‫به گفته وی‪ ،‬این تجهیزات زمینه ساز ایجاد اشتغال‬ ‫و برطرف شدن نیاز پژوهشگران‪ ،‬دانشگاهیان‪،‬‬ ‫صاحبان صنعت و ازمایشگاه ها به تصاویر سه بعدی‬ ‫میکروسی تی شده است‪.‬‬ صفحه 27 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫ایران به فناوری جداسازی شیر‬ ‫دست یافت‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری به شرکت‬ ‫کاله رفت و از دستاوردهای فناورانه این مجموعه‬ ‫بازدید کرد‪.‬‬ ‫سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس‬ ‫جمهوری در این بازدید همچنین از پاالیشگاه‬ ‫جداسازی شیر این شرکت که برای نخستین بار‬ ‫در ایران بومی سازی شده است نیز دیدن کرد‪.‬‬ ‫پاالیشگاهی که ظرفیت جذب ‪ ۵‬میلیون شیر را‬ ‫دارد‪ .‬این بازدید با هدف نظارت بر روند توسعه‬ ‫طرح های دانش بنیان حوزه امنیت و سالمت‬ ‫غذایی و ارتقای سطح فناورانه زنجیره ارزش در‬ ‫حوزه صنایع دانش بنیان انجام شد‪.‬‬ ‫پاالیشگاه شیر چه می کند‬ ‫در این پاالیشگاه‪ ،‬با جداسازی شیر محصوالتی‬ ‫چون خامه‪ ،‬کره‪ ،‬پروتئین های شیر‪ ،‬کازئین‪ ،‬قند‬ ‫الکتوز و غیره تولید می شود؛ همچنین فناوری این‬ ‫مرکز به گونه ای است که اب شیر دوباره به چرخه‬ ‫تولید برمی گرد د اتفاقی که در شرایط کمبود اب در‬ ‫کشور حائز اهمیت است‪ .‬این پاالیشگاه انواع پنیر‪،‬‬ ‫شیرهای مختلف‪ ،‬فراورده های گوشتی‪ ،‬فراورده‬ ‫های قنادی و نانوایی را تولید می کند‪.‬‬ ‫فناوری به کار رفته در پاالیشگاه‪ ،‬جداسازی شیر‬ ‫به روش غشایی است‪ .‬تکنولوژی نوینی که تاکنون‬ ‫در ایران وجود نداشته و شرکت کاله با بومی سازی‬ ‫این فناوری به کمک توان و ظرفیت شرکت های‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬ایران را به جمع کشورهای دارای‬ ‫این فناوری پیوند داد‪ .‬با توجه به وجود تحریم ها‬ ‫و دشواری واردات دستگاه ها‪ ،‬بومی سازی این‬ ‫فناوری در کشور ضروری بود‪.‬‬ ‫بر اساس امارهای موجود‪ ،‬در حال حاضر سالیانه‬ ‫‪ ۵0‬هزار تن کره و ‪ 2۵‬هزار تن فراورده شیری به‬ ‫کشور به ارزش ‪ ۶00‬میلیون دالر به کشور وارد‬ ‫می شود که راه اندازی این پاالیشگاه در کنار‬ ‫حفظ این سرمایه ملی در کشور‪ ،‬شرایط صادرات‬ ‫محصوالت تولیدی را نیز فراهم می کند‪.‬‬ ‫توسعه فناوری های نوین برای بهره برداری از منابع جدید؛‬ ‫تامین اب شرب و کشاورزی‬ ‫سرعتمی گیرد‬ ‫توسعه فناوری های مرتبط با حوزه بهره برداری از‬ ‫منابع جدید از جمله اهداف محوری معاونت علمی‬ ‫و فناوری در حوزه اب این ماده حیاتی است‪.‬‬ ‫کارگروه تخصصی توسعه فناوری های اب‪،‬‬ ‫خشکسالی‪ ،‬فرسایش و محیط زیست معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری با هدف توسعه‬ ‫فناوری و تحقق اقتصاد دانش بنیان‪ ،‬اهداف‬ ‫بلندمدت وکوتاه مدتی را طراحی کرده است تا با‬ ‫اجرای انها گامی اثرگذار برای توسعه فناوری های‬ ‫مرتبط با این حوزه بردارد‪.‬‬ ‫به همین دلیل به دنبال گسترش فناوری های‬ ‫اکتشاف‪ ،‬استحصال و بهره برداری از منابع‬ ‫جدید اب برای مصارف مختلف شرب‪ ،‬صنعتی و‬ ‫کشاورزی است‪ .‬این کار را نیز با استفاده از توان‬ ‫تخصصی شرکت های دانش بنیان و خالق و با به‬ ‫میدان اوردن ظرفیت های بخش دولتی و مرتبط با‬ ‫این حوزه انجام خواهد داد‪.‬‬ ‫به طور مثال یکی از تالش ها در این زمینه حمایت‬ ‫از ارتقاء سطح علمی و فناوری در مراکز دانشگاهی‬ ‫و تحقیقاتی است‪ .‬ظرفیت های دانشی که می تواند‬ ‫راه گشای کشور در زمینه رفع نیازها و حل‬ ‫چالش های موجود باشد‪.‬‬ ‫همچنین در این زمینه معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری سعی دارد با ایجاد هماهنگی‪،‬‬ ‫هم افزایی و یافتن حلقه های مفقوده بین نهادهای‬ ‫علمی‪ ،‬فناوری‪ ،‬اقتصادی و فرهنگی فعال کشور به‬ ‫این روند شتاب دهد‪.‬‬ ‫درحال حاضر‪ ،‬این کارگروه به دنبال تامین و حفظ‬ ‫منابع جدید اب‪ ،‬مدیریت کمی و کیفی منابع اب و‬ ‫خاک‪ ،‬اعمال مدیریت ریسک و بحران در زمان وقوع‬ ‫خشکسالی و سیل‪ ،‬کاهش فرسایش و حفاظت از‬ ‫خاک در سطح حوزه های ابخیز کشور و حفاظت و‬ ‫بهره برداری مناسب از محیط زیست است‪.‬‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪28‬‬ ‫مراکز خالق و نواوری در جنوب شرق کشور گسترش یافته است؛‬ ‫دکتر ستاری‪:‬‬ ‫حمایت های اعتباری از استان سیستان و بلوچستان افزایش می یابد‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در مراسم افتتاح‬ ‫مرکز نواوری و صنایع خالق ایرانشهر بر حمایت ها از توسعه‬ ‫زیست بوم فناوری سیستان و بلوچستان تاکید کرد‪.‬‬ ‫مرکز نواوری و صنایع خالق سیستان وبلوچستان در سفر یک‬ ‫روزه سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری‬ ‫به استان سیستان و بلوچستان گشایش یافت‪ .‬این مرکز به‬ ‫توسعه کارافرینی و فناوری در این استان کمک می کند و به‬ ‫تجاری سازی نواوری ها منجر خواهد شد‪.‬‬ ‫پارک علم و فناوری سیستان و بلوچستان از‬ ‫موفق ترین هااست‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در مراسم افتتاح این‬ ‫مرکز در جمع رسانه های استان سیستان و بلوچستان با بیان‬ ‫اینکه در سفر امروز‪ ،‬شاهد اغاز به کار مراکز نواوری و خالق‬ ‫جدیدی در استان خواهیم بود‪ ،‬گفت‪ :‬با حمایت های معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری و استانداری‪ ،‬مراکز نواوری‬ ‫و خالق در چابهار‪ ،‬ایرانشهر‪ ،‬زابل‪ ،‬زاهدان و سراوان نیز‬ ‫فعالیت خود را اغاز می کنند یا توسعه می دهند‪.‬‬ ‫به گفته ستاری‪ ،‬یکی از موفق ترین پارک های علم و فناوری‬ ‫کشور در استان سیستان و بلوچستان فعالیت می کند که‬ ‫این تالش ها به دیگر شهرهای استان نیز تسری یافته است‪.‬‬ ‫اتفاقی که زیست بوم فناوری و نواوری را در جنوب شرق کشور‬ ‫گسترشمی دهد‪.‬‬ ‫رییس ستاد توسعه فناوری های نرم و هویت ساز افزود‪:‬‬ ‫جوانان با استعداد و متخصصی در پارک علم و فناوری استان‬ ‫سیستان و بلوچستان فعالیت می کنند و کسب و کارهای خود‬ ‫ ❚‬ ‫را توسعه داده اند‪ .‬معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫حامی این فعالیت ها و تالش ها است‪.‬‬ ‫ستاری همچنین گفت‪ :‬ما در معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری سعی می کنیم حمایت های اعتباری خود از این‬ ‫استان را افزایش دهیم و شرایط برای توسعه فناورانه سیستان‬ ‫وبلوچستان را فراهم کنیم‪.‬‬ ‫مرکز نواوری و صنایع خالق ایرانشهر گشایش یافت‬ ‫سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری در‬ ‫استانه اغاز هفته دولت به استان سیستان و بلوچستان سفر‬ ‫کرده است تا با حضور در این استان و بازدید از دستاوردهای‬ ‫دانشی و فناورانه ان‪ ،‬روند توسعه زیست بوم در این استان‬ ‫شتاب پیدا کند‪ .‬این سفر با افتتاح مرکز نواوری و صنایع خالق‬ ‫ایرانشهر اغاز شد‪.‬‬ ‫کارخانه بافت بلوچ بازدید می شود‬ ‫در ادامه این سفر ستاری به کارخانه بافت بلوچ ایرانشهر می رود‬ ‫تا از محصوالت تولیدی این کارخانه بازدید کند‪ .‬کارخانه بافت‬ ‫بلوچ‪ ،‬نامی اشنا در صنایع مادر نساجی ایران است که میزان‬ ‫تولید نخ در کارخانه ریسندگی با توجه به بازسازی و جایگزینی‬ ‫ماشین االت قدیمی با جدید به ‪ 1۵‬تن نخ در روز افزایش‬ ‫پیدا کرده است که در نهایت باعث افزایش ظرفیت و باال رفتن‬ ‫کیفیت محصول تولیدی شده است‪.‬‬ ‫دانشگاهسیستانوبلوچستانازستاریمیزبانیمی کند‬ ‫دانشگاه این استان نیز میزبان کاروان علمی و فناوری‬ ‫می شود‪ .‬افتتاح ساختمان شماره ‪ 2‬مرکز نواوری این دانشگاه‬ ‫در ‪ 650‬متر مربع یکی از برنامه های ستاری در این سفر است‪.‬‬ ‫همچنین کلنگ ایجاد برج فناوری دانشگاه نیز با حضور معاون‬ ‫علمی و فناوری رییس جمهوری به زمین زده خواهد شد‬ ‫تا این برج میزبان همه شرکت های دانش بنیان و خالق این‬ ‫استان شود‪.‬‬ ‫مرکز رشد سالمت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان‬ ‫توسعهمی یابد‬ ‫در این سفر یک روزه قرار است ساختمان جدید مرکز رشد‬ ‫سالمت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان نیز افتتاح شود‪.‬‬ ‫این فضای یک هزار متر مربعی میزبان ‪ 35‬هسته فناور و ‪6‬‬ ‫شرکت دانش بنیان و خالق است و با حضور ستاری بخشی از‬ ‫دستاوردهای دانشی انها رونمایی خواهد شد‪.‬‬ ‫کارخانه نواوری زاهدان افتتاح می شود‬ ‫بخش مهم و قابل توجه این سفر‪ ،‬افتتاح فاز نخست کارخانه‬ ‫نواوری زاهدان است‪ .‬با این افتتاح‪ ،‬یکی از استان های‬ ‫کمتر برخوردار کشور صاحب کارخان ه نواوری می شود تا‬ ‫فضایی برای رشد و توسعه شرکت های دانش بنیان و خالق‬ ‫و رفع نیازهای فناورانه این استان ایجاد شود‪ .‬این کارخانه‬ ‫‪ 8‬هزار متر مربعی ‪ 32‬شرکت دانش بنیان و خالق و ‪ 24‬تیم‬ ‫استارتاپی را در دل خود جای داده است‪ .‬شرکت هایی فعال‬ ‫در حوزه صنایع خالق‪ ،‬سالمت‪ ،‬گیاهان دارویی‪ ،‬معماری‪،‬‬ ‫کشاورزی و غیره‪.‬‬ ‫این سفر با افتتاح ویدئوکنفرانسی مرکز نواوری اموزشکده‬ ‫فنی و حرفه ای فرخی سیستانی زابل‪ ،‬مرکز نواوری‬ ‫مجتمع اموزش عالی سراوان‪ ،‬مرکز نواوری دانشگاه‬ ‫بین المللی چابهار‪ ،‬مرکز توسعه و تجاری سازی چابهار‪،‬‬ ‫مرکز نواوری دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهاربه‬ ‫پایان خواهد رسید‪.‬‬ ‫فناوری های نوین برای بهره برداری از منابع جدید ابی به کمک امد ؛‬ ‫دکتر ستاری‪:‬‬ ‫ ❚‬ ‫تحول صنعت با توسعه اب ژرف در سیستان و بلوچستان محقق می شود‬ ‫تفاهم نام ه سه جانبه "توسعه و به کارگیری فناوری های‬ ‫نوین مطالعات تکمیلی‪ ،‬اکتشاف و بهره برداری از اب های‬ ‫ژرف استان سیستان و بلوچستان" امضا شد‪.‬‬ ‫موضوع این تفاهم نامه سرمایه گذاری در حوزه اب های‬ ‫ژرف است تا با برنامه ریزی استفاده از فناوری های نوین‬ ‫مطالعات تکمیلی‪ ،‬اکتشافی و بهره برداری از این اب ها در‬ ‫سیستان و بلوچستان رونق گیرد و در کارخانه کنسانتره‬ ‫مس استفاده شود‪.‬‬ ‫اما چه اهدافی در این تفاهم نامه دنبال می شود‪ .‬در‬ ‫این زمینه می توان به بستر سازی‪ ،‬نهادینه کردن و‬ ‫مستندسازی انجام مطالعات و تحقیقات مرتبط با موضوع‬ ‫تفاهم نامه‪ ،‬بهره برداری از اب های تجدید پذیر در‬ ‫محدوده طرح‪ ،‬شناسایی و انتقال فناوری های پیشرفته‬ ‫شناسایی ابخوان های پی سنگی و نیز کمک به بومی‬ ‫سازی دانش های فنی مربوط به بهره برداری اب های‬ ‫ژرف منطقه اشاره کرد‪.‬‬ ‫پس این تفاهم نامه امضا شد تا تسهیل گر و پشتیبان‬ ‫این موضوع باشد و از توانمندی فناوران کشور و تجارب‬ ‫بین الملل برای توسعه و به کارگیری فناوری های مورد نیاز‬ ‫بهره برده شود‪.‬‬ ‫این تفاهم نامه به امضای اسماعیل قادری فر رییس مرکز‬ ‫توسعه فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری‪ ،‬نادر‬ ‫قلی ابراهیمی دبیر کارگروه تخصصی توسعه فناوری های‬ ‫اب‪ ،‬خشکسالی فرسایش و محیط زیست‪ ،‬احمد علی‬ ‫موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان و سمیعی نژاد مدیر‬ ‫عامل شرکت سرمایه گذاری پارسیان رسید‪.‬‬ ‫فناوری های پیشرفته حوزه اکتشاف را توسعه‬ ‫می دهیم‬ ‫سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییس جمهوری‬ ‫در این مراسم گفت‪ :‬فناوری موضوعی راهگشا برای حل‬ ‫مشکالت کشور است که در سیستان و بلوچستان و سایر‬ ‫استان ها نیز می توان از این توان بهره برد‪ .‬فعالیت های‬ ‫معدنی در سیستان و بلوچستان رونق دارد و کشور در‬ ‫بحث اکتشاف ضعف دارد‪ .‬در حال حاضر فناوری های‬ ‫جدیدی برای توسعه این حوزه ورود کرده است که‬ ‫ما شرکت های تخصصی کمی در ان داریم و باید این‬ ‫فناوری ها را توسعه دهیم‪.‬‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری ادامه داد‪ :‬معاونت‬ ‫علمی و فناوری در این سال ها فعالیت خوبی روی زنجیره‬ ‫تولید انجام داده است‪ .‬به عنوان مثال در حوزه فوالد‬ ‫زنجیره تولید کاملی در کشور نداریم و در حوزه استحصال‬ ‫تیتانیوم و منیزیم نیز ضعیف هستیم‪ .‬همچنین شورابه ها‬ ‫یکی از حوزه هایی است که در کشور مغفول مانده است‪.‬‬ ‫رییس ستاد توسعه فناوری های اب و انرژی همچنین‬ ‫بیان کرد‪ :‬کشور سالی ‪ 300‬میلیون دالر پتاس وارد می کند‬ ‫که میزان زیادی برای کشوری است که ذخایر انبوه نمک‬ ‫دارد‪ .‬پس باید روی این حوزه ها کار کنیم که پروژه های‬ ‫خوبی هم در حال انجام است‪.‬‬ ‫ستاری اب را مانع توسعه در سیستان و بلوچستان و‬ ‫خراسان جنوبی دانست و گفت‪ :‬مطالعات اب ژرف در این‬ ‫استان ها اغاز شده است‪ .‬در خراسان جنوبی از ‪ 3‬پهنه‬ ‫مطالعات مربوط به ‪ 2‬پهنه انجام شده است‪ .‬سیستان‬ ‫بلوچستان نیز استانی دارای معاون زیاد است و باید برای‬ ‫توسعه مشکل اب استان را رفع کرد‪.‬‬ ‫معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با بیان اینکه‬ ‫دسترسی به اب ژرف این مشکالت را رفع می کند‪،‬‬ ‫افزود‪ :‬فعالیت های مطالعاتی این حوزه کامل شده است‪،‬‬ ‫همچنین در حوزه اکتشاف نیز به دستاوردهای خوبی‬ ‫رسیدیم و در حال حاضر روی توسعه مدل علمی در حال‬ ‫کار هستیم تا به اب با کیفیت باالتری برسیم‪ .‬امیدواریم‬ ‫در چاه های جدید به اب شرب نیز دست یابیم‪ .‬پس‬ ‫کیفیت اب دغدغه است‪.‬‬ ‫ستاری همچنین بیان کرد‪ :‬در هر دو استان تحول صنعت‬ ‫در قبال توسعه اب ژرف است‪ .‬چرا که هزینه های انتقال‬ ‫اب باال است‪ .‬از سویی فناوری ها برای حفاری اب ژرف‬ ‫توسعه پیدا کرده است‪ .‬در بحث حفاری نفت دکل های‬ ‫زیادی داریم که تعدادی از انها بالاستفاده است و کارایی‬ ‫ندارد و می شود برای حفاری اب از انها استفاده کرد‪.‬‬ ‫اب های ژرف حوزه بزرگی برای سرمایه گذاری است که‬ ‫شرکت های می توانند سهم باالیی از بازار ان داشته باشند‪.‬‬ ‫تامین اب مجتمع مس جان جان‬ ‫در ادامه این مراسم نادر قلی ابراهیمی دبیر کارگروه‬ ‫تخصصی توسعه فناوری های اب‪ ،‬خشکسالی فرسایش و‬ ‫محیط زیست معاونت علمی گفت‪ :‬این تفاهم نامه با هدف‬ ‫تامین اب مجتمع مس جان جان امضا می شود‪ .‬برنامه‬ ‫ای جدید و اقدامی نواورانه در شرق کشور اغاز شده است‬ ‫که نوید خوبی را به همراه دارد‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه دو راهکار در حوزه اب وجود دارد‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪ :‬مدیریت مصرف و الزام مصرف منابع جدید این دو‬ ‫راهکار هستند که با توجه به شرایط منطقه سیستان‬ ‫استفاده از منابع جدید اولویت است‪ .‬در این منطقه پیش‬ ‫بینی برای ‪ 12‬چاه تحقیقاتی انجام شد‪ 2 .‬چاه موجود‬ ‫است‪ .‬کارهای حفر ‪ 3‬چاه دیگر نیز انجام شده است‪.‬‬ ‫تحقیقات برای حفر چاه های دیگر نیز انجام شده است‪.‬‬ ‫توسعه اقدامات دانش بنیانی و نواورانه‬ ‫همچنین احمد علی موهبتی استاندار سیستان و‬ ‫بلوچستان نیز بیان کرد‪ :‬زنجیره های حمایتی خوبی‬ ‫در سطح استان با همکاری معاونت علمی و فناوری و‬ ‫ستاد اجرایی فرمان امام شکل گرفت و با اقدامات دانش‬ ‫بنیانی و نواورانه فعالیت های خوبی انجام و منجر به رشد‬ ‫اقتصادی و کاهش بیکاری در استان شد‪.‬‬ ‫کوروش پرویزیان مدیر عامل بانک پارسیان نیز حجم ارائه‬ ‫تسهیالت در حوزه دانش بنیان و صندوق های جسورانه‬ ‫را قابل توجه دانست و گفت‪ :‬این تفاهم نامه در ادامه‬ ‫همکاری ها برای توسعه فعالیت های فناورانه در کشور‬ ‫است که به تامین اب منجر می شود‪.‬‬ ‫اشنایی با اب های ژرف‬ ‫بروز بحران اب در استان سیستان و بلوچستان به معضلی‬ ‫زیست محیطی تبدیل شده که زندگی مردم را تحت تاثیر‬ ‫قرار داده است‪ .‬اب های ژرف به عنوان منبع اب پنهانی‬ ‫مطرح است که منابع ابی را در سازندهای سنگی دارد و‬ ‫سفره های اب زیرزمینی را تشکیل می دهد که می تواند‬ ‫تجدید پذیر باشد‪.‬‬ ‫با تالش متخصصان ایرانی نخستین بار دانش و راهکار‬ ‫شناسایی اب تا اعماق زمین به دنیا معرفی شد‪ .‬چاه‬ ‫اکتشافی شماره ‪ 1‬سیستان در ‪ 3‬فاز عملیاتی در عمق ‪3‬‬ ‫هزار متری به بهره برداری رسید که امکان تولید هزار و ‪500‬‬ ‫متر مکعب اب را در روز دارد‪ .‬چاه شماره ‪ 2‬سیستان نیز به‬ ‫عنوان نخستین چاه ارزیابی کارش تمام شده است‪.‬‬ صفحه 28 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫‪29‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫گفتمان سازی اقتصاد دانش بنیان؛ الزامی برای ایندگان‬ ‫پرویز کرمی‬ ‫مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و دبیر ستاد توسعه‬ ‫فناوری های نرم و هویت ساز‬ ‫سال ‪ 92‬را باید شروع تحول برای اقتصاد کشور بدانیم‪ .‬اغاز‬ ‫حرکت برای رهایی از اقتصاد نفتی تا سایه دکل های نفت بر‬ ‫اقتصاد کشور را کم و کوتاه تر کنیم‪.‬‬ ‫حرکتی دشوار؛ چرا که باید بر فرهنگی که نفت بیش از صد‬ ‫سال در کشورمان ایجاد کرده بود غلبه می کردیم‪ .‬پس‬ ‫تکاپو برای بازگشت به فرهنگ اصیل کارافرینی ایرانی‬ ‫اغاز شد تا با اتکا به خالقیت و داشته های خودمان گام‬ ‫برداریم‪ .‬دانش بنیان ها و خالق ها به میدان امدند‪ .‬مدد‬ ‫نیروی انسانی متخصص و خالق به کار بسته شد‪ .‬زیست‬ ‫بوم فناوری و نواوری هر روز قوی تر شد تا امروز به نقطه‬ ‫ای رسیدیم که بسیاری از نیازهای کشور را در حوزه های‬ ‫گوناگون ایران ساخت کرده ایم‪.‬‬ ‫این زیست بوم بازیگران مختلفی دارد‪ .‬خانه های خالق‬ ‫و نواوری‪ ،‬شتابدهنده ها‪ ،‬استارتاپ ها‪ ،‬کارخانه های‬ ‫نواوری‪ ،‬شرکت های دانش بنیان و خالق که همگی برای‬ ‫حرکت در مسیر خودکفایی و پیشرفت در تالش هستند‪.‬‬ ‫در حال حاضر با وجود این زیست بوم؛ اقتصاد دانش بنیان‬ ‫و بازار جذب نیروی متخصص و خالق در کشور به رشد و‬ ‫توسعه قابل مالحظه ای رسیده است‪.‬‬ ‫اما نکته مهم که نباید از ان غافل شویم گفتمان سازی‬ ‫اقتصاد دانش بنیان در سطح جامعه است‪ .‬به گونه ای‬ ‫که تمام اقشار مردم با ان اشنا شوند و این گفتمان به دل‬ ‫جامعه راه یابد‪ .‬در این راستا نیز ستاد فرهنگسازی اقتصاد‬ ‫دانش بنیان معاونت علمی و فناوری فعالیت های ترویجی‬ ‫بسیاری انجام می دهد تا فرهنگسازی این زیست بوم به‬ ‫خوبی در کشور انجام شود‪.‬‬ ‫در این مسیر نیز از تالش های بسیاری شد از برگزاری‬ ‫جشنواره فرهنگی‪ ،‬هنری و ملی ایران ساخت تا برگزاری‬ ‫نمایشگاه دایمی محصوالت ایران ساخت در نمایشگاه‬ ‫بین المللی و رویدادهای کارافرینانه که نقطه اغاز هر فعالیت‬ ‫استارتاپی بود‪.‬‬ ‫کمک به تثبیت گفتمان علم و فناوری و اصالح فرهنگ‬ ‫اقتصادی و علمی جامعه به عنوان زیر ساخت اساسی و الزام‬ ‫برای موفقیت کشور در عرصه اقتصاد خالق و دستیابی به‬ ‫اهداف نظام در حوزه گذار از اقتصاد نفتی به اقتصاد دانش‬ ‫بنیان و تحقق اقتصاد مقاومتی از اهداف این ستاد است‪.‬‬ ‫شناسایی گروه های مخاطب گفتمان سازی اقتصاد‬ ‫دانش بنیان‬ ‫در گام نخست حرکت در مسیر فرهنگسازی باید گروه های‬ ‫مخاطب شناسایی می شد‪ .‬این کار با برنامه و دقت هر چه‬ ‫تماتر انجام شد تا تولید محتوا بر اساس هر یک از این گروه ها‬ ‫انجام شود‪ .‬گروه های فعاالن اقتصادی‪ ،‬نهادهای دولتی و‬ ‫حاکمیتی‪ ،‬نخبگان علم و فناوری (اساتید‪ ،‬پژوهشگران‬ ‫و دانشجویان)‪ ،‬عامه مردم و مراکز و سازمانی دولتی این‬ ‫مخاطبانهستند‪.‬‬ ‫از سویی ستاد برنامه ریزی برای استفاده از ظرفیت نهادهای‬ ‫تاثیرگذار در گفتمان سازی علم و فناوری و فرهنگ سازی‬ ‫اقتصاد دانش بنیان از اولویت های خود قرار داد و در این‬ ‫راستا نهادهای تاثیر گذار را شناسایی کرد‪.‬‬ ‫برنامه های اجرایی برای توسعه گفتمان سازی اقتصاد‬ ‫دانش بنیان‬ ‫همچنین برای توسعه گفتمان سازی اقتصاد دانش‬ ‫بنیان برنامه های اجرایی توسط ستاد در نظر گرفته شد‪.‬‬ ‫گسترش رویدادهای کارافرینی با رویکرد فرهنگسازی‬ ‫و توانمندسازی‪ ،‬مستندسازی از فعالیت های مرتبط و‬ ‫موفقیت های مربوط به حوزه های دانش بنیان‪ ،‬تولید محتوا‬ ‫در شبکه های اجتماعی مرتبط برای تشویق مخاطبان‪،‬‬ ‫حمایت از تشکیل گروه های دانشجویی و دانشکده های‬ ‫مرتبط‪ ،‬حمایت از نشریات تخصصی حوزه اقتصاد دانش‬ ‫بنیان‪ ،‬تبلیغات محیطی و اطالع رسانی در دانشگاه ها و‬ ‫مراکز مرتبط‪ ،‬برگزاری تورهای علمی و فناوری و حمایت از‬ ‫سمینارها و کارگاه های اموزشی برای دانشجویان و اشنایی‬ ‫انها با زیست بوم دانش بنیان برخی از این برنامه ها برای‬ ‫نخبگان علمی و فناوری است‪.‬‬ ‫البتهبرنامه هاییهمچونکمکبهراهاندازینشریاتمرتبط‬ ‫مانند اقتصاد دانش بنیان و سرامد‪ ،‬کمک به برندسازی‬ ‫محصوالت موفق ایران ساخت از طریق ترویج و تبلیغ‪،‬‬ ‫تدوین گزارش های اقتصادی و معرفی فضاهای نوین کسب‬ ‫و کار و انتشار کتاب های مرتبط با این حوزه مانند تجربیات‬ ‫جهانی استارتاپ های برتر نیز در میان فعاالن اقتصادی‬ ‫برای رونق این گفتمان سازی انجام شد‪.‬‬ ‫برنامه هایی برای عموم مردم‬ ‫اما عامه مردم بخش مهم ماجرا برای توسعه این گفتمان‬ ‫بودند که ستاد برنامه های متنوعی را برای این بخش در نظر‬ ‫گرفت‪ .‬تولید فیلم و سریال و برنامه های مرتبط در شبکه‬ ‫های مختلف رادیو‪ ،‬تلویزیون و شبکه های اجتماعی‪ ،‬تولید‬ ‫انیمیشن و موشن گرافی برای صدا و سیما‪ ،‬تولید محتوا‬ ‫در سایت ها و شبکه های اجتماعی فراگیر‪ ،‬تورهای علم و‬ ‫فناوری برای اقشار مختلف‪ ،‬بهره گیری از پژوهش سراهای‬ ‫دانش اموزی‪ ،‬کمک به ایجاد سایت ها‪ ،‬شبکه ها و نشریات‬ ‫دانش اموزی و برنامه های ترویجی با همکاری امور مساجد‬ ‫و دیگر نهادهای مردمی و فرهنگی این برنامه ها است‪.‬‬ ‫همچنین مستندهایی مانند سفر رویاها‪ ،‬هواپیمای‬ ‫دوزیست‪،‬گنجدانش‪،‬خالقیتضربدر‪،7‬گامهایروشنایی‪،‬‬ ‫جهشتولیدوپروازتاپردیسنمونههایازمستندهایتولید‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫حمایت از رویدادهای کارافرینی و جشنواره های علمی و‬ ‫فناورانه همچون نخستین دوره مسابقات ملی پایان نامه‬ ‫سه دقیقه ای‪ ،‬جشنواره نشان فی‪ ،‬الکام استارز‪ ،‬جشنواره‬ ‫فرهنگی‪ ،‬هنری و ملی ایران ساخت و اینوتکس نیز‬ ‫اقداماتی دیگر است که توسط ستاد انجام شد‪.‬‬ ‫انتشارات بخش دیگری از فعالیت های ستاد برای توسعه‬ ‫فرهنگسازی است‪ .‬در این زمینه نیز سالنامه مهاجرتی‬ ‫ایران‪ ،‬بررسی تجربیات جهانی شرکت های استارتاپی‪،‬‬ ‫شناخت دره سیلیکون‪ ،‬دانش بنیان‪ ،‬سرامد و حمایت از‬ ‫جهش تولید از جمله مجموعه های منتشر شده است‪.‬‬ ‫تولید برنامه های رادیویی و تلویزیونی ویژه فرهنگسازی و‬ ‫گفتمان سازی اقتصاد دانش بنیان همچون نسیم دانش‪،‬‬ ‫دیرین دیرین‪ ،‬دات ای ار‪ ،‬فن اور‪ ،‬چرخ‪ ،‬رادیکال ‪ ،7‬صفر‬ ‫تا صد‪ ،‬معتاد به نفت و چکامه‪.‬‬ ‫برنامه های اجرا شده برای فرهنگ سازی اقتصاد دانش‬ ‫بنیان‬ ‫کمک به گفتمان سازی و ترویج فرهنگ کارافرینی در‬ ‫دانشگاه ها توسط ایجاد دفتر مشترک همکاری‪ ،‬حمایت‬ ‫از کنفرانس ها‪ ،‬همایش ها و گردهمایی های گوناگون برای‬ ‫اموزش‪ ،‬همفکری و به اشتراک گذاشتن تجربیات‪ ،‬کمک‬ ‫به برگزاری نمایشگا ه و نشان دادن دستاوردهای پارک ها‪،‬‬ ‫مراکز رشد در حوزه کسب و کارهای نوین‪ ،‬برگزاری دوره ‍های‬ ‫اموزشی ویژه دانشجویان و اساتید‪ ،‬مستند سازی و معرفی‬ ‫شرکت های دانش بنیان و برگزاری نمایشگاه دستاوردهای‬ ‫ازمایشگاهی ایران ساخت برخی از اقداماتی است که‬ ‫توسط ستاد انجام شده است‪.‬‬ ‫توسعه زیست بوم خالق‬ ‫البته در دی ماه ‪ 99‬ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان‬ ‫و ستاد توسعه فناوری های نرم و هویت ساز معاونت علمی‬ ‫و فناوری با یکدیگر ادغام شدند‪ .‬از این پس ستاد با عنوان‬ ‫جدید یعنی فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان و توسعه‬ ‫صنایع نرم و خالق ماموریت های بیشتری را در کار خود‬ ‫گنجاند‪ .‬از این زمان تالش جدیدی برای توسعه زیست بوم‬ ‫صنایع خالق و فرهنگی با قدرتی بیشتر اغاز شد‪ .‬به گونه‬ ‫ایی که تعداد این شرکت ها اکنون به ‪ 1400‬رسیده است‪.‬‬ ‫همچنین رونق فعالیت زیست بوم خالق با راه اندازی خانه‬ ‫های خالق و نواوری در استان های مختلف و حوزه های‬ ‫تخصصی متنوع و افزایش انها به ‪ 15‬خانه خالق در‬ ‫استان های تهران (‪ ،)6‬زاهدان‪ ،‬اصفهان‪ ،‬مشهد‪ ،‬کاشان‪،‬‬ ‫یزد‪ ،‬خراسان شمالی‪ ،‬رشت‪ ،‬قزوین‪ ،‬گرگان و قم تا تابستان‬ ‫سال ‪ 1400‬دنبال شد و طبق برنامه ریزی ها تا پاییز ‪1400‬‬ ‫تعداد خانه های خالق به ‪ 25‬مورد می رسد‪.‬‬ ‫تالش های ستاد برای زیست بوم خالق به ثمر نشست و‬ ‫نخستین روزهای تیرماه تابستان ‪ 1400‬سند ملی توسعه‬ ‫فناوری های فرهنگی و نرم ابالغ شد‪.‬‬ ‫تالش برای استمرار این حرکت یعنی تقویت و استقرار‬ ‫اقتصاد خالق از طریق پیگیری قانون جهش تولید توسط‬ ‫نمایندگان مجلس شورای اسالمی در دستور کار است‪.‬‬ ‫تسهیل ورود محصوالت خالق به بازارهای جهانی؛‬ ‫ارائه ‪ 3‬خدمت به فعالیت های این حوزه شتاب می دهد‬ ‫با حمایت معاونت علمی و فناوری ‪ 3‬خدمت ویژه برای‬ ‫شرکت های خالق تعریف شد تا فضای کسب وکار در این‬ ‫حوزه تسهیل شود‪.‬‬ ‫شرکت های خالق در ایران ظرفیت باالیی دارند و می توانند‬ ‫به رونق اشتغال در کشور کمک کنند‪ .‬اما پیش از شکل گیری‬ ‫زیست بومی برای این حوزه‪ ،‬هیچ برنامه منسجم و مشخصی‬ ‫برای حمایت از فعالیت های این حوزه وجود نداشت‪.‬‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را می توان‬ ‫پیشروی این حوزه دانست که اغازگر پویشی ملی در حوزه‬ ‫صنایع خالق شد‪.‬‬ ‫این زیست بوم قرار است با هم افزایی بازیگرانش به‬ ‫چالش هایی چون "معضالت اجتماعی و مشکالت اساسی‬ ‫کشور نظیر رفع مشکالت کم ابی و خشکسالی و پسماند‪،‬‬ ‫کنترل االینده های زیستی‪ ،‬بهینه سازی مصرف انرژی و‬ ‫اب" و "اصالح الگوی مصرف با رویکردهای خالق و نواورانه"‬ ‫پاسخ دهد‪.‬‬ ‫همچنین "تقویت صادرات و همکاری های بین المللی در‬ ‫حوزه صنایع خالق و فرهنگی و کسب وکارهای نواورانه"‬ ‫یکی از اهداف معاونت علمی و فناوری برای توسعه این‬ ‫زیست بوم است‪ 3 .‬برنامه ملی نیز برای شتاب گیری ایجاد و‬ ‫توسعه زیست بوم شرکت های خالق تعریف شده است که در‬ ‫این گزارش معرفی می شود‪.‬‬ ‫یکی از حمایت های شکل گرفته در این حوزه ارائه خدمات‬ ‫توسعه بازار است کاری که با اقداماتی مانند "حمایت از‬ ‫تبلیغات در پلتفرم تبلیغات انالین یکتانت"‪" ،‬ارائه ابزارهای‬ ‫تبلیغاتی و اطالع رسانی"‪" ،‬ارزش گذاری و تبادل فناوری"‪،‬‬ ‫"ارائه مشاوره ویژه تجارت با کشورهای منتخب" اجرایی‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫در این زمینه شرکت ها حمایت هایی برای "حضور مستقل‬ ‫در نمایشگاه های خارجی"‪" ،‬اعزام به دیگر کشورها در قالب‬ ‫هیات تجاری"‪" ،‬دریافت مشاوره هایی برای توسعه صادرات‬ ‫و واردات"‪" ،‬ارزیابی امادگی صادرات"‪" ،‬ترویج در رسانه های‬ ‫دبیرخانه خالق"‪" ،‬مشاوره فنی محصول"‪" ،‬مشارکت در‬ ‫برنامه جذب ایرانیان خارج از کشور"‪" ،‬خدمات تولید و‬ ‫نشر محتوا"‪" ،‬مشاوره بیمه"‪" ،‬مشاوره تامین مالی و طرح‬ ‫تجاری" و "توسعه بازار داخلی" را دریافت می کنند‪.‬‬ ‫از دیگر خدمات قابل ارائه به این شرکت ها خدماتی است که‬ ‫بو کارشرکت هایخالقکمکمی کند‪.‬‬ ‫بهتسهیلفضایکس ‬ ‫هدفی که با اقداماتی چون "ارائه خدمات ازمایشگاهی"‪،‬‬ ‫"عارضه یابی و توسعه کسب و کار"‪" ،‬خدمات حقوقی"‪،‬‬ ‫"حضور مستقل در دوره های اموزشی و سمینارها" عملیاتی‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫همچنین شرکت های خالق در این زیست بوم می توانند‬ ‫از حمایت هایی چون "استقرار در منازل مسکونی"‪،‬‬ ‫"تسهیالت نظام وظیفه"‪" ،‬خدمات بیمه تکمیلی"‪" ،‬استقرار‬ ‫در پارک های علم و فناوری"‪" ،‬مالکیت معنوی برای اختراع‬ ‫و نشان تجاری"‪" ،‬مالیات و خدمات مالی و اداری"‪" ،‬خدمات‬ ‫حقوقی"‪" ،‬تسهیل خدمات ارزی" برخوردار شوند‪.‬‬ ‫پشتیبانی‪ ،‬تامین مالی و جذب سرمایه نیز سومین خدمتی‬ ‫است که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای این‬ ‫شرکت ها در نظر گرفته است‪ .‬کاری که با کمک "ارائه خدمات‬ ‫مالیبهشرکت هایصنایعخالقوفرهنگی"‪"،‬جذبسرمایه‬ ‫طرح های خالق و نواور"‪" ،‬تسهیل در صدور ضمانت نامه" و‬ ‫دیگر موارد در حال اجرا است‪ .‬این خدمات با "خدمات مالی‬ ‫توسعه صنایع خالق"‪" ،‬جذب سرمایه طرح های خالقانه" و‬ ‫"صدور ضمانت نامه" شتاب گرفته است‪.‬‬ ‫‪ 4‬خدمت برای تسهیل اقامت به مهاجران‬ ‫نخبه در ایران تعلق گرفت تا از توان‬ ‫کارافرینان خارجی بهره مند شویم‬ ‫با حمایت معاونت علمی و فناوری‪ 4 ،‬خدمات و‬ ‫حمایت برای اقامت مهاجران نخبه و کارافرین در‬ ‫ایران ارائه می شود‪.‬‬ ‫برنام ه همکاری با متخصصان و کارافرینان‬ ‫بین المللی‪ ،‬سامانه ای برای ثبت درخواست‬ ‫متخصصان و کارافرینان غیرایرانی برای دریافت‬ ‫حمایت های خاص مرکز تعامالت بین المللی‬ ‫معاونت علم و فناوری ریاست جمهوری است؛‬ ‫سامانه ای که می کوشد تا با فراهم کردن مجموعه ای‬ ‫از خدمات و تسهیالت برای مهاجران نخبه و‬ ‫کارافرین‪ ،‬زندگی در ایران راحت تر‪ ،‬زمینه های‬ ‫رشد و شکوفایی انها و بهره مندی جامع ه ایران از‬ ‫استعدادهای این افراد را فراهم کند‪.‬‬ ‫برنامه همکاری با متخصصان و کارافرینان‬ ‫بین المللی در راستای اجرایی سازی سند جامع‬ ‫روابط بین المللی ایران مبنی بر توسع ه سازوکار‬ ‫جذب‪ ،‬اقامت و بهره گیری ضابطه مند از ظرفیت‬ ‫و توان دانشمندان‪ ،‬پژوهشگران‪ ،‬فناوران و‬ ‫دانشجویان خارجی تعریف شده است و پذیرای‬ ‫همه مهاجران نخبه و کارافرینی است که خواهان‬ ‫اقامت و فعالیت در کشور ایران هستند‪ .‬این در‬ ‫ادامه با این تسهیالت اشنا می شویم‪:‬‬ ‫‪.1‬تسهیل اقامت‬ ‫یکی از خدمات ارائه شده به نخبگان و کارافرینان‬ ‫مهاجر که توسط معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری ارائه می شود‪ ،‬اعطای اقامت های‬ ‫بلندمدت ‪ ۵ ،3‬و ‪ 10‬ساله در ایران است‪ .‬این کار‬ ‫به انها کمک می کند تا بتوانند از خدمات عمومی‬ ‫چون خدمات بانکی‪ ،‬گواهینامه رانندگی‪ ،‬مجوز‬ ‫اشتغال‪ ،‬مالکیت و غیره بهره مند شوند‪.‬‬ ‫‪.2‬تسهیالت کارافرینی و نواوری‬ ‫این افراد پس از اقامت در ایران از خدماتی‬ ‫مانند دریافت حمایت برای تاسیس شرکت های‬ ‫دانش بنیان و خالق بهره مند می شوند‪ .‬همچنین‬ ‫مرکز تعامالت بین المللی علم و فناوری معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری برای این افراد‬ ‫تسهیالتی چون کاراموزی در نهادهای فناور و‬ ‫نواور را نیز در نظر گرفته است‪ .‬از دیگر تسهیالت‬ ‫کارافرینی و نواوری به این افراد شامل جذب دانش‬ ‫اموختگان برتر در نهادهای فناور و نواور می شود‪.‬‬ ‫‪.3‬تسهیالت به پژوهشگران و متخصصان‬ ‫دیگر خدمتی که به نخبگان مهاجر ارائه می شود‬ ‫فراهم کردن شرایط شرکت انها در کارگاه ها‪،‬‬ ‫دوره های اموزشی و تورهای علمی است‪ .‬این کار‬ ‫در کنار معرفی زیست بوم فناوری و نواوری ایران به‬ ‫این افراد‪ ،‬شرایط را برای ارتقای سطح علمی انها‬ ‫در کشور فراهم می کند‪ .‬اعطای تسهیالت مالی به‬ ‫پژوهشگران برتر مهاجر نیز دیگر خدمتی است که‬ ‫به انها ارائه می شود‪.‬‬ ‫‪.4‬تسهیالت رفاهی‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫همچنین با ارائه کمک هزینه حضور در مجامع و‬ ‫کنفرانس های علمی و اعطای وام و کمک هزینه‬ ‫پرداخت شهریه دانشگاه‪ ،‬شرایط حضور این افراد‬ ‫در کشور را تسهیل می کند‪.‬‬ صفحه 29 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪30‬‬ ‫فرایند درمان ستون فقرات هوشمند شد؛‬ ‫رویکردی نو در راهبری جراحی‬ ‫محصول نانو ایران ساخت به کشاورزان کمک کرد‬ ‫و بازدهی را در کشت صیفی جات باال برد‬ ‫استفاده از فناوری نانو در بخش های گوناگون از‬ ‫صنعت تا تجهیزات پزشکی گسترده است‪ ،‬اما‬ ‫کاربرد این فناوری محدود نیست و کشاورزی نیز از‬ ‫ان بهره می برد‪.‬‬ ‫روش های نواورانه در کشت محصوالت کشاورزی‬ ‫به کمک فناوری های پیشرفته ای همچون نانو‪،‬‬ ‫شکل تازه ای یافته و همین موضوع‪ ،‬امکان ارتقای‬ ‫سالمت‪ ،‬کیفیت و کمیت محصوالت را با هزینه های‬ ‫کم تر‪ ،‬سرعتی بیش تر و اسان تر فراهم کرده‬ ‫است‪ .‬یکی از حوزه های کشاورزی که می توان رد‬ ‫نانوفناوری را در ان یافت‪ ،‬کشاورزی مبتنی بر اب‬ ‫یا کشت هیدروپونیک است‪.‬‬ ‫فناوری اب کشت و رونق محصوالت کشاورزی‬ ‫کشت هیدروپونیک یا اب کشت یکی از فناوری های‬ ‫پیشرفته در تولید محصوالت کشاورزی است که‬ ‫بدون نیاز به بستر خاکی انجام و مواد غذایی مورد‬ ‫نیاز گیاه از طریق محلول مغذی تامین می شود‪.‬‬ ‫روشی فناورانه که به سرعت گسترش یافته و شمار‬ ‫کشورهایی که از این روش استفاده می کنند بیش تر‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫توسعه و رونق کشت محصوالت به این روش‪ ،‬به‬ ‫مکمل هایی نیاز دارد که تامین کننده اکسیژن یکی‬ ‫از همین تجهیزات به شمار می رود‪ .‬محصولی که‬ ‫توسط فعاالن فناور شرکت دانش بنیان نانوحباب‬ ‫انرژی در داخل کشور ساخته شده است‪ .‬عارف‬ ‫دادگستر مدیرعامل این شرکت دانش بنیان بیان‬ ‫کرد‪ :‬استفاده از دستگاه نانو اکسیژن واتوکس‬ ‫ایران ساخت برای کشت گوجه فرنگی در گلخانه‬ ‫هیدروپونیک زمینه را برای افزایش ‪ 20‬درصدی در‬ ‫برداشت محصول فراهم کرده است‪.‬‬ ‫کمک به کشت هیدروپونیک با دستگاه نانوحباب‬ ‫ایران ساخت‬ ‫وی با بیان این که ریشه گیاهان برای عملکرد‬ ‫طبیعی خود به اکسیژن نیاز دارند ادامه داد‪ :‬این‬ ‫دستگاه غنای اکسیژن خاک را افزایش می دهد‬ ‫و به ریشه های گیاه‪ ،‬به ویژه شب ها که به اکسیژن‬ ‫بیش تری نیاز دارد کمک می کند‪.‬‬ ‫این فناوری می تواند برای کشت دیگر صیفی و‬ ‫میوه جات نیز مورد استفاده قرار بگیرد و نقش‬ ‫کیفیت اب مصرفی در این روش از اهمیت باالیی‬ ‫برخوردار است‪.‬‬ ‫ی که اب مورد استفاده‬ ‫به گفته دادگستر‪ ،‬از ان جای ‬ ‫در بیش تر گلخانه ها از چاه یا اب های زیرزمینی‬ ‫تامین می شود که کیفیت مناسبی از منظر میزان‬ ‫اکسیژن ندارند‪ ،‬با این سامانه میزان اکسیژن اب‬ ‫را افزایش یافته است تا کیفیت اب افزایش قابل‬ ‫مالحظه ای پیدا کند‪.‬‬ ‫ازمایش های انجام شده نشان می دهد که با‬ ‫استفاده از این فناوری ارزش غذایی در محصول‬ ‫بین ‪ 25‬تا ‪ 30‬درصد افزایش می یابد که این موضوع‬ ‫در مورد صادرات محصوالت اهمیت زیادی دارد‪ .‬به‬ ‫گفته این فعال فناور‪ ،‬مشکل تامین نشدن الزامات‬ ‫استاندارد در محصوالت صادراتی که مشکالت‬ ‫زیادی را به همراه داشت‪ ،‬با این محصول کاهش‬ ‫خواهد یافت‪.‬‬ ‫وی بهبود کیفیت اب ابیاری‪ ،‬کاهش مصرف اب‬ ‫و بهبود ساختمان ریشه را از مزایای استفاده از‬ ‫نانوحباب ایران ساخت دانست و گفتا‪ :‬از دیگر‬ ‫مزایای استفاده از این دستگاه در روش اب کشت‬ ‫می توان به افزایش توان فیزیکی گیاه‪ ،‬افزایش‬ ‫مقاومت بوته ها در مقابل بیماری های قارچی‪،‬‬ ‫افزایش قابل توجه میزان تولید محصول و ارتقاء‬ ‫ارزش غذایی محصول اشاره کرد‪.‬‬ ‫این فعال فناور همچنین بیان کرد‪ :‬از فناوری‬ ‫نانوحباب تاکنون در تصفیه خانه استفاده شده و‬ ‫پس از تاییدیه عملکرد این فناوری‪ ،‬برای کشت‬ ‫ماهی های خاویار و قزل اال نیز مورد استفاده قرار‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫دقت در جراحی با وارد کردن اسیب کم تر به بیمار از‬ ‫چالش های مهم حوزه سالمت است که فناوران کشور با‬ ‫اجرای یک طرح کالن ملی ان را رفع کردند‪.‬‬ ‫علیرضا احمدیان مدیرعامل شرکت دانش بنیان سامانه‬ ‫جراحی هوشمند پارسه‪ ،‬درباره این سامانه گفت‪ :‬سیستم‬ ‫راهبری جراحی هوشمند سامانه ای پیشرفته است که با‬ ‫حمایت مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫ساخته شده است و یکی از مهم ترین نیازهای حوزه سالمت‬ ‫کشور را پاسخ می دهد‪.‬‬ ‫سیستم راهبری جراحی ایران ساخت‪ ،‬کاری حیاتی را‬ ‫برای بیمار و پزشک انجام می دهد و ان طور که احمدیان‬ ‫مدیرعامل شرکت دانش بنیان سامانه جراحی هوشمند‬ ‫پارسه عنوان کرد‪ ،‬با کمک این سامانه هوشمند‪ ،‬فرایند‬ ‫درمان با کم ترین اسیب ممکن به نتیجه می رسد و ضمن‬ ‫افزایش دقت کاری جراح‪ ،‬فرایند بهبود نیز در اثر جراحات‬ ‫وارد شده کم تر‪ ،‬سرعت می گیرد‪.‬‬ ‫به گفته این فعال فناور‪ ،‬متخصصان زیادی از حوزه های‬ ‫فناوری گوناگون در این طرح کالن ملی فناورانه مشارکت‬ ‫داشته اند و از حوزه هایی چون مهندسی پزشکی‪،‬‬ ‫بیومکانیک‪ ،‬رایانه‪ ،‬هوش مصنوعی و دیگر فناوری ها به‬ ‫توسعه این محصول کمک کرده اند‪.‬‬ ‫رویکرد جدید در راهبری جراحی‬ ‫احمدیان همچنین بیان کرد‪ :‬سیستم های راهبری جراحی‬ ‫پیشین بر مبنای تصاویر‪ ،‬پیش از عمل مانند سی تی اسکن‪،‬‬ ‫ام ار ای و دیگر تصاویر بود که اطالعاتی را در اختیار جراح‬ ‫قرار می داد‪ .‬اما این اطالعات در حین عمل به روزرسانی‬ ‫نمی شود و نمی توان تغییرات حین عمل را در انها مشاهده‬ ‫کرد‪ .‬در سیستم راهبری جدید‪ ،‬روند تازه ای اغاز شده که‬ ‫تصاویر در حین عمل و متناسب با نیاز جراح تهیه شده و‬ ‫برای هدایت ابزار جراح مورد استفاده قرار می گیرد‪.‬‬ ‫در این طرح چند ویژگی کلیدی مورد هدف قرار گرفته‬ ‫است که این فعال فناور به برخی از ان ها این گونه اشاره‬ ‫کرد و افزود‪ :‬می توان به کاهش چشمگیر زمان پرتو دهی‬ ‫تصویربرداری فلوروسکوپی تا حدود ‪ 90‬درصد و هدایت‬ ‫دقیق ابزار جراحی برروی تصاویر اشاره کرد که می تواند‬ ‫در بسیاری از جراحی های ارتوپدی از جمله ستون فقرات‬ ‫موثر و مفید باشد‪ .‬این کار عالوه بر کاهش دوز اشعه دریافتی‬ ‫توسط کادر درمان و بیمار‪ ،‬سبب کاهش زمان عمل‪ ،‬کاهش‬ ‫استهالک دستگاه ها و کاهش احتمال الودگی فیلد عمل در‬ ‫اثر جابجایی مکرر دستگاه ‪ C-arm‬شود‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت دانش بنیان سامانه جراحی هوشمند‬ ‫پارسه‪ ،‬درباره مزیت های این سامانه جدید گفت‪ :‬سیستم‬ ‫راهبری جراحی جدید با هدف هدایت ابزار جراح بر روی‬ ‫تصاویر دو بعدی فلوروسکوپی توسعه پیدا کرده است که‬ ‫بدون نیاز به تابش مستمر اشعه‪ ،‬امکان مشاهده لحظه به‬ ‫لحظه موقعیت ابزار بر روی تصاویر را فراهم ساخته است‬ ‫و درحقیقت عملکرد ان را به یک سیستم فلوروسکوپی‬ ‫مجازی می توان تشبیه کرد‪.‬‬ ‫به گفته این فعال فناور‪ ،‬طیف وسیعی از عمل های ارتوپدی‬ ‫که پیش از این به کمک تصاویر سی ارم هدایت می شدند‪،‬‬ ‫می توانند از مزایای این سیستم بهره مند شوند‪ .‬همچنین‬ ‫استفاده از این سیستم می تواند با کاهش اسیب به بافت های‬ ‫بیمار‪ ،‬تکنیک های بسته جراحی را گسترش دهد‪.‬‬ ‫ارتقای سالمت با کاهش خروج ارز‬ ‫با توجه به هزینه های بسیار باالی نمونه خارجی‪ ،‬این‬ ‫محصول تا پیش از این در کشور وجود نداشت و با حمایت‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬این محصول‬ ‫برای نخستین بار و توسط این شرکت دانش بنیان در کشور‬ ‫تولید شده است‪.‬‬ ‫طبق امار منتشر شده از سوی وزارت بهداشت‪ ،‬در حال‬ ‫حاضر در حدود ‪ 2300‬جراح ارتوپد در کشور فعال هستند‬ ‫و نزدیک به ‪ 400‬دستگاه‪ C-arm‬در بخش های ارتوپدی‬ ‫کشور وجود دارد‪ .‬سامانه راهبری مبتنی بر فلوروسکپی می‬ ‫تواند به عنوان مکمل سیستم تصویربرداری‪ ،‬نقش مهمی در‬ ‫کاهش اشعه دریافتی تیم جراحی و بیمار داشته و همچنین‬ ‫زمان عمل را کوتاه تر کند‪.‬‬ ‫نمونه ایران ساخت در حالی با کیفیتی هم پای نمونه خارجی‬ ‫تولید و عرضه می شود که واردات این محصول ‪ 250‬تا ‪300‬‬ ‫هزار دالر هزینه دارد‪ .‬با تولید این محصول دانش بنیان‬ ‫ساالنه بیش از یک میلیون دالر صرفه جویی ارزی محقق‬ ‫خواهد شد و با ایجاد زمینه های صادراتی‪ ،‬روند ارزاوری و‬ ‫رونق اشتغال نیز رشدی چشمگیر خواهد داشت‪.‬‬ ‫تولید گوشی های هوشمند پزشکی؛ نبض سالمت با محصول ایران ساخت می تپد‬ ‫گوشی های پزشکی که نبض بیمار را به اگاهی پزشک‬ ‫می رسانند‪ ،‬بیش از یک سده است که در حوزه سالمت‬ ‫جایگاهیمهمیافته اند‪.‬‬ ‫گرچه برای سال های طوالنی گوشی هایی که نبض بیماران‬ ‫را می سنجند‪ ،‬بدون تغییر ماندند اما با انقالب چهارم و‬ ‫عصر نواوری های دیجیتال‪ ،‬این تجهیز نیز از تغییر و تحول‬ ‫مصون نماند و رد پای دیجیتالی شدن و هوشمندی را در‬ ‫گوشی های پزشکی نسل جدید می توان یافت‪.‬‬ ‫نواوری در نبض بیماران‬ ‫نسل جدید گوشی های پزشکی عالوه بر استفاده از قابلیت‬ ‫هوش مصنوعی ارتباطات از راه دور و اتصال به اینترنت‪،‬‬ ‫از فناوری هوش مصنوعی بهره می برد‪ .‬امکان تشخیص‬ ‫صداهای عادی از صداهای مزاحم و غیرعادی‪ ،‬تشخیص‬ ‫بیماری ها و نشانه های ویژه به کمک صدا از دیگر فناوری های‬ ‫به کار برده شده در این گوشی ها است‪.‬‬ ‫به طور کلی این گوشی ها در دو نوع مکانیکی و دیجیتال تولید‬ ‫شده اند اما پیچیدگی فناورانه و تکیه صرف بازار تجهیزات‬ ‫ی به واردات راه را بر تولید داخلی این محصول بسته‬ ‫پزشک ‬ ‫بود‪ .‬موضوعی که با نوسانات ارزی و محدودیت های ایجاد‬ ‫شده برای واردات مشکالتی را برای حوزه سالمت ایجاد کرد‪.‬‬ ‫برای رفع این نیاز که بخشی جدانشدنی از حوزه سالمت به‬ ‫حساب می اید‪ ،‬معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫در قالب یک طرح کالن ملی فناور و با تالش یک شرکت‬ ‫دانش بنیان زمینه را برای تولید ایران ساخت گوشی های‬ ‫پزشکی ایجاد کرد‪.‬‬ ‫عالوه بر تولید ایران ساخت نمونه مکانیکی‪ ،‬نمونه‬ ‫دیجیتال و همچنین بدون سیم این گوشی ها نیز توسط‬ ‫شرکت دانش بنیان نبض هوشمند سالمت در حال توسعه‬ ‫و ساخت است‪.‬‬ ‫به گفته بهمن منصوری رئیس هیئت مدیره این شرکت‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬نمونه مکانیکی که در ایران مورد استفاده بیش‬ ‫از ‪ 50‬میلیون ریال است در حالی که نمونه ایران ساخت با‬ ‫یک پنجم این قیمت و با کیفیتی به مراتب بهتر از نمونه های‬ ‫وارداتی موجود‪ ،‬نیاز صنعت پزشکی را تامین می کند‪.‬‬ ‫به گفته این فعال فناور‪ ،‬نمونه دیجیتال وارداتی همچنین‬ ‫بیش از ‪ 250‬میلیون ریال هزینه ریالی بر دوش سالمت‬ ‫کشور می گذارد اما با ایران ساخت گوشی های دیجیتال و‬ ‫هوشمند ایران ساخت‪ ،‬این هزینه به ‪ 130‬میلیون ریال‬ ‫رسیده است‪.‬‬ ‫این گوشی ها‪ ،‬اگرچه با هزینه های بسیار باال به کشور وارد‬ ‫می شود اما واردات این تجهیزات علیرغم صرف مبالغ‬ ‫هنگفت‪ ،‬کار اسانی نیست و ان طور که منصوری عنوان‬ ‫می کند‪ ،‬این تجهیزات عمدتا از مسیر قاچاق و مبادی غیر‬ ‫رسمی به کشور می اید و همین موضوع باعث می شود نه تنها‬ ‫هزینه های تمام شده بیش از بهای واقعی باشد‪ ،‬پشتیبانی و‬ ‫تضمین کیفیتی نیز در کار نباشد‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت نبض هوشمند سالمت‪ ،‬حمایت مالی‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در قالب طرح‬ ‫کالن ملی برای ساخت گوشی هوشمند پزشکی دیجیتال‬ ‫را در خودکفایی کشور اثرگذار دانست و افزود‪ :‬یکی از‬ ‫مهم ترین بارزه های این طرح کالن ملی فناوری بی نیازی‬ ‫از واردات به یک تجهیز پرکاربرد و راهبردی پزشکی است؛‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬نمونه های دیجیتال و هوشمند این گوشی ها‪،‬‬ ‫هم پای فناوری روز دنیا ساخته شده و با قابلیت جمع اوری‪،‬‬ ‫پردازش‪ ،‬ارسال و تحلیل اطالعات کشور را چندین گام در‬ ‫پزشکی هوشمند به جلو می برند‪.‬‬ ‫این فعال فناور از سد شدن راه خروج ارز و ایجاد اشتغال در‬ ‫کنارتامیننیازصنعتتجهیزاتپزشکیبهواسطهتحققاین‬ ‫طرحکالنملیگفتوبیانکرد‪:‬عالوهبرایجاداشتغالداخلی‬ ‫زمینه برای توسعه تجهیزات پزشکی روزامد و پیشرفته تر‬ ‫ایران ساخت نیز ممکن شده است‪ ،‬به طوری که گوشی های‬ ‫هوشمند بی سیم تنها یک نمونه از این دست تجهیزات است‬ ‫کهمراحلتوسعهوتجاری سازیراپشتسرمی گذارد‪.‬‬ ‫فعاالن صنعت هوایی کشور با شبکه سازی ساخت قطعات را رونق می دهند‬ ‫قطعه سازی به عنوان یکی از کاربردی ترین بخش های‬ ‫صنعت هوایی با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوریبومی سازیمی شود‪.‬‬ ‫ستاد توسعه فناوری های فضایی و حمل ونقل پیشرفته‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فراخوانی منتشر‬ ‫کرده است تا با توان شرکت های دانش بنیان‪ ،‬خالق و فعاالن‬ ‫قطعه ساز صنعت تعمیرات و نگهداری موتورهای هوایی را‬ ‫توسعهدهد‪.‬‬ ‫گروه توسعه فناوری های هوایی ستاد برای این کار در گام‬ ‫نخست اقدام به شناسایی نیازهای اصلی این حوزه کرده‬ ‫است‪ .‬تمرکز بر روی قطعات پر مصرفی که پیچیدگی های‬ ‫ساخت و اخذ استاندارد کمتری دارد نیز در اولویت قرار دارد‪.‬‬ ‫این فرایند با بومی سازی قطعه پرکاربرد و پرمصرف‬ ‫‪ ،Bushings, STG1,2,3‬به عنوان بخشی از نیازهای حوزه‬ ‫تعمیرات و نگهداری موتور‪ ،‬اغاز می شود‪ .‬همه شرکت های‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬خالق و مراکز پژوهشی فعال در صنعت هوایی‬ ‫و هوانوردی در صورت برخورداری از توانمندی طراحی و‬ ‫ساخت این قطعه دعوت هستند تا برای بومی سازی این‬ ‫قطعه کاربردیمشارکتکنند‪.‬‬ ‫استفاده از توان و ظرفیت متخصصان داخلی در حوزه‬ ‫تعمیرات و نگهداری هواپیما کمک کرده تا ناوگان هوایی‬ ‫کشور بتواند به خدمات خود ادامه دهد‪ .‬حوزه تعمیرات و‬ ‫نگهداری یکی از زمینه های درامدزا است‪ .‬طبق گزارش‬ ‫یاتا (انجمن بین المللی حمل ونقل هوایی) ساالنه ‪ 15‬درصد‬ ‫درامد خطوط هوایی صرف تعمیرات و نگهداری می شود‪.‬‬ ‫این بدان معنا است که برای یک ایرالین با متوسط ناوگان ‪15‬‬ ‫هواپیما ساالنه ‪ 120‬میلیون دالر برای تعمیرات و نگهداری‬ ‫هزینهمی شود‪.‬‬ ‫امارها می گوید حدود ‪ 60‬درصد این هزینه تعمیرات و‬ ‫نگهداری به موتور هواپیما برمی گردد‪ .‬موتور هواپیما به‬ ‫عنوانیکسیستمپیچیدهدارایسیستم ها‪،‬زیرسیستم ها‪،‬‬ ‫قطعات و ریز قطعات بسیاری است که هریک دارای یک رتبه‬ ‫استاندارد و پیچیدگی ساخت منحصر به خود است‪.‬‬ ‫با توجه به اهمیت این موضوع و میزان باالی ارزاوری که این‬ ‫حوزه تخصصی در بخش هوایی دارد و نیز با توجه به تاکید بر‬ ‫توسعه صنعت تعمیر و نگهداری کشور در سند جامع توسعه‬ ‫هوافضای کشور‪ ،‬ستاد توسعه فناوری های حوزه فضایی‬ ‫و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری‪ ،‬بران شده است تا با نگاه به توانمندی های موجود‬ ‫در بدنه دانش بنیان کشور و به منظور تامین نیازهای اصلی‬ ‫این حوزه‪ ،‬اقدام به شبکه سازی فعاالن حوزه قطعه سازی در‬ ‫راستای تامین نیازهای داخل کند‪.‬‬ ‫عالقه مندان برای کسب اطالعات بیشتر و مشارکت در‬ ‫این فراخوان به ادرس اینترنتی ‪/http://sat.isti.ir‬‬ ‫مراجعهکنند‪.‬‬ صفحه 30 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫‪31‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪ 135‬پایگاه تخصصی شکل گرفت تا متخصصان ایرانی خارج از‬ ‫کشور خدمات خود را گسترش دهند‬ ‫با فعالیت ‪ 135‬پایگاه تخصصی همکار‪ ،‬فعالیت متخصصان‬ ‫ایرانی خارج از کشور توسعه یافت تا نیازهای داخلی را رفع‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫پایگاه هایی که از میان دانشگاه ها‪ ،‬پژوهشگاه ها‪ ،‬مراکز رشد‪،‬‬ ‫پارک های فناوری و شرکت های دانش بنیان منتخب کشور‬ ‫انتخاب شده اند و میزبان متخصصان و کارافرینان ایرانی‬ ‫خارج از کشور هستند تا توان تخصصی خود را در بخش‬ ‫مورد نظر خود به اشتراک بگذارند‪.‬‬ ‫استفاده از توان تخصصی ایرانیان خارج از کشور یکی از‬ ‫ظرفیت های بالقوه ای است که می تواند به شکلی اصولی و‬ ‫درست به نیازهای داخلی پاسخ دهد‪ .‬تخصص هایی که در‬ ‫دیگر کشورها وجود دارد اما می تواند در خدمت رفع نیازهای‬ ‫ملی دراید‪ .‬این توان تخصصی در قالب عضویت این افراد به‬ ‫عنوان هیات علمی‪ ،‬ایجاد شرکت های دانش بنیان‪ ،‬انجام‬ ‫پژوهش های کاربردی و غیره به کمک می اید‪.‬‬ ‫بر همین اساس معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫با عقد قراردادهایی با دانشگاه ها‪ ،‬پژوهشگاه ها‪ ،‬مراکز رشد‪،‬‬ ‫پارک های فناوری و شرکت های دانش بنیان منتخب کشور‬ ‫اقدام به ایجاد پایگاه هایی تخصصی کرده است تا به کمک‬ ‫انها توان متخصصان و کارافرینان ایرانی خارج از کشور را به‬ ‫نیازهای داخلی پیوند زند‪ .‬این کار هم کشو ر را از این توان‬ ‫سیراب می کند و هم اثرگذاری ایرانیان خارج نشین را در‬ ‫داخل کشور افزایش می دهد‪.‬‬ ‫این کار ذیل برنامه همکاری با متخصصان و کارافرینان‬ ‫ایرانی خارج از کشور با حمایت از شکل گیری ‪ 135‬پایگاه‬ ‫که شامل بهترین دانشگاه ها‪ ،‬پژوهشگاه ها و شرکت های‬ ‫دانش‪‎‬بنیان کشور‪ ،‬اجرایی شده است‪.‬‬ ‫برخی از این پایگاه ها شامل دانشگاه الزهرا‪ ،‬انجمن‬ ‫مهندسی شیمی ایران‪ ،‬پژوهشگاه شیمی و مهندسی‬ ‫شیمی‪،‬تحقیقات‪ ،‬اموزش و ترویج کشاورزی‪ ،‬تپسی‪،‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات‪ ،‬دانشگاه‬ ‫بین المللی امام خمینی‪ ،‬دانشگاه بوعلی سینا‪ ،‬دانشگاه‬ ‫تبریز‪ ،‬دانشگاه تربیت مدرس و غیره می شود‪.‬‬ ‫همچنین از دیگر پایگاه ها می توان به دانشگاه تهران‪،‬‬ ‫دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی‪ ،‬دانشگاه صنعتی‬ ‫امیرکبیر‪ ،‬دانشگاه صنعتی شریف‪ ،‬دانشگاه علم و صنعت‬ ‫ایران‪ ،‬دانشگاه علوم پزشکی تهران‪ ،‬موسسه تحقیقات‬ ‫واکسن و سرم سازی رازی‪ ،‬پارک فناوری پردیس و غیره‬ ‫اشاره کرد‪.‬‬ ‫از میان این تعداد پایگاه های دانشگاه صنعتی شریف‪،‬‬ ‫دانشگاه تهران‪ ،‬خواجه نصیر‪ ،‬امیرکبیر‪ ،‬شهید بهشتی‪،‬‬ ‫تبریز‪ ،‬اصفهان‪ ،‬شیراز‪ ،‬فردوسی مشهد‪ ،‬پارک فناوری‬ ‫پردیس‪،‬پارکشریفوپژوهشگاهرویانبهعنوانپایگاه های‬ ‫برتر انتخاب شده اند‪.‬‬ ‫دانش بنیان هاایمپلنت هایاستخوانیقابلجذبساختند‬ ‫دانش بنیان ها ایمپلنت های چاپ شده سه بعدی قابل جذب‬ ‫برای کمک به مرحله طبیعی ترمیم استخوان را ساختند‪.‬‬ ‫این محصول ایران ساخت یک داربست پلیمری و سرامیکی‬ ‫سه بعدی چاپ شده است و از ریزسـاختارهای بیومتریـک‬ ‫تشـکیلمی شود‪.‬‬ ‫محصولی که احیـای بافـت طبیعـی پـس از ورود بـه بــدن‬ ‫انســان را انجام می دهد‪ .‬همچنین داربســت منحصــر بــه‬ ‫فــرد پرینت شــده ســه بعدی‪ ،‬امــکان نفــوذ ســلول ها و‬ ‫رگ هـای خونـی را فراهـم می کنـد کـه هـر دو نقـش اصلـی‬ ‫در بهبـود زخم هـا و ترمیـم بافـت دارند‪ .‬ایــن مــواد از‬ ‫لحــاظ زیســتی قابل جــذب و قابل انعطــاف هستند و بــه‬ ‫کنــدیتخریبمی شوند‪.‬‬ ‫این محصول کاربردها و قابلیت هایی مانند امکان تولید هر‬ ‫ایمپلنت به صورت اختصاصی برای هر بیمار‪ ،‬مـواد کامـال‬ ‫تخریب پذیر‪ ،‬قابل جذب در بدن و جایگزین شـونده بـا بافت‬ ‫طبیعی بیمار‪ ،‬کاهش در زمان و هزینه جراحی و تهیه شده‬ ‫از مواد دارای تاییدیه اف دی ای را دارد‪.‬‬ ‫اما کاربــرد ان در حــوزه جراحی هــای فــک و صــورت‬ ‫منحصــر بــه فــرد اســت‪ .‬بـه عنـوان مثـال در حـال حاضـر‬ ‫برای بازسـازی اسـتخوان فـک معمـوال از مش هــای‬ ‫تیتانیومــی اســتفاده می شــود‪ .‬رونــد کار بـه ایـن ترتیـب‬ ‫اسـت کـه مـش تیتانیومـی بـه همـراه پـودر اسـتخوانی در‬ ‫یک مرحلـه درون دهان بیمـار قرار می گیـرد‪ ،‬بعـد از شـش‬ ‫مـاه عمـل دوم انجـام شـده و مــش تیتانیومــی خــارج‬ ‫ایجاد زیست بومی از توانمندی ها‬ ‫یک هزار و ‪ 30‬مجموعه در کشور با حمایت معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری به شکوفایی صنعت ازمایشگاهی‬ ‫در کشور کمک کردند‪.‬‬ ‫ازمایشگاه های متنوعی در شبکه ازمایشگاهی فناوری های‬ ‫راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری عضو‬ ‫هستند‪ .‬مجموعه هایی از بخش خصوصی‪ ،‬دانشگاه ها‪،‬‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسه های پژوهشی‪ .‬این ازمایشگاه ها در‬ ‫حوزه های مختلفی ارائه خدمت می کنند‪.‬‬ ‫اما شبکه ازمایشگاهی که فضایی برای به اشتراک گذاری‬ ‫دستگاه ها و ارایه خدمات ازمایشگاهی و حمایت از توسعه‬ ‫دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬ازمایشگاه شرکت بیم گستر تابان‪،‬‬ ‫ازمایشگاه شرکت تحقیقاتی علوم حیاتی فاروق‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫مرکز ابررایانه ملی امیرکبیر دانشگاه صنعتی امیرکبیر‪،‬‬ ‫ازمایشگاه شرکت سلول بافت ازما‪ ،‬ازمایشگاه شرکت‬ ‫اریا رستاک‪ ،‬ازمایشگاه شرکت راهکار اینده زمین و غیره‬ ‫تعدادی از این مجموعه ها هستند‪.‬‬ ‫ازمایشگاه شرکت ادنیس طب‪ ،‬ازمایشگاه شرکت ازما‬ ‫پژوهان کامیاب صنعت‪ ،‬ازمایشگاه انالیز دستگاهی‬ ‫دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر‪،‬‬ ‫ازمایشگاه انالیز روغن و فراورده های نفتی شرکت فنی‬ ‫و مهندسی البرز تدبیر خوزستان‪ ،‬ازمایشگاه ارتباطات‬ ‫ماهواره ای پژوهشکده فناوری ارتباطات پژوهشگاه‬ ‫ارتباطات و فناوری اطالعات و غیره هم ذیل این شبکه‬ ‫فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫فناوران به نیازهای صنایع در حوزه ساخت افزایشی پاسخ می دهند‬ ‫رویداد "ارائه نیازهای فناورانه حوزه ساخت و تولید با رویکرد‬ ‫ساخت افزایشی" برگزار می شود تا پاسخگویی به نیازهای‬ ‫فناورانه بخش صنعت سرعت گیرد‪.‬‬ ‫این رخداد از سلسه رویدادهای ارتقا تاب اوری و رقابت‬ ‫پذیری زنجیره های ارزش است که ‪ 15‬شهریور ماه سال‬ ‫جاری برگزار می شود تا زنجیره ارزش به کمک شرکت های‬ ‫دانش بنیان و خالق‪ ،‬در حوزه های گوناگون صنعت فراهم‬ ‫شود‪ .‬استفاده از الگوی نواوری باز و برقراری ارتباط میان‬ ‫نخبگان‪ ،‬فناوران‪ ،‬شرکت های دانش بنیان و سازمان های‬ ‫صنعتی هدف از برگزاری ان است تا در ان به چالش ها پاسخ‬ ‫داده شود‪.‬‬ ‫صنایعی چون قطعه سازی و ریخته گری‪ ،‬برق و الکترونیک‪،‬‬ ‫ریلی و هوایی‪ ،‬خودروسازی‪ ،‬فوالد و تولید کننده رنگ و‬ ‫پوشش ها مخاطبان این رویداد هستند‪.‬‬ ‫همچنین پاسخ گویی به مسائل و چالش های فناورانه‬ ‫صنعتی‪ ،‬ارائه اخرین دستاوردهای صنعت ساخت‬ ‫افزایشی‪ ،‬حمایت در ایجاد استارتاپ های مساله محور و‬ ‫پنل تخصصی خبرگان ساخت افزایشی از جمله رویکردهای‬ ‫توانیقدرتمندوبومیازدارایی هایحوزهازمایشگاهی‬ ‫در کشور شکل گرفته است تا اعتمادها به استفاده از‬ ‫تجهیزات و محصوالت ایران ساخت ببیشتر شود‪.‬‬ ‫ترغیب و تشویق صنایع و مردم به استفاده از کاالی‬ ‫ایرانی به ارتقای کیفیت این محصوالت برمی گردد‪.‬‬ ‫موضوعی که با انجام ازمایش های معتبر و استاندارد‬ ‫میسر است‪ .‬اینکه صنایع باور کنند ازمون هایی‬ ‫مطمئن و منطبق با استانداردهای ملی و بین المللی‬ ‫بر روی محصوالت انجام شده است‪ .‬این باور با‬ ‫شکل گیری شبکه ازمایشگاهی فناوری های راهبردی‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایجاد شد‪.‬‬ ‫سال ‪ 93‬بود که نخستین جرقه ها برای شکل گیری‬ ‫شبکه ازمایشگاهی فناوری های راهبردی معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری زده شد‪ .‬این‬ ‫اتفاق در پی شناسایی چالش ها و خالهای موجود‬ ‫در این حوزه رخ داد و امروز با گذشت ‪ 8‬سال از این‬ ‫موضوع‪ ،‬زیست بومی گسترده از مراکز ازمایشگاهی‬ ‫و شرکت های فعال در این زمینه به شبکه پیوستند و‬ ‫خدمات و محصوالت خود را به اشتراک گذاشته اند‪.‬‬ ‫در این داده نما بخش کوچکی از وضعیت موجود‬ ‫صنعت ازمایشگاهی به تصویر کشیده شده است‪:‬‬ ‫می شــود‪ ،‬ســپس دوبــاره کام بخیـه خـورده و بعـد از ‪ 2‬تـا‬ ‫‪ 3‬مـاه عمـل کارگـذارث ایمپلنـت دندانـی انجـام می شـود‪.‬‬ ‫اما این محصول ایـن رونــد را متحــول می کنــد‪ .‬اســتفاده‬ ‫از ان باعــث می شــود کل مراحــل فــوق در یـک مرحلـه‬ ‫انجـام شـود و بــا توجــه بــه نبــود محصــول مشــابه در‬ ‫خصــوصایمپلنتهــایقابلجــذبتولیــدشــدهتوســط‬ ‫چاپگــر زیســتی‪ ،‬حجــم بــازار هــدف بایــد بــه صــورت‬ ‫تقریبــی محاســبه شود‪ .‬پیش بینــی می شــود در کشــور‬ ‫مــا ســاالنه بیــش از صد هزار مــورد مصــدوم به ضایعــات‬ ‫یــا شکســتگی های پیچیــده اســتخوانی در ناحیــه ســر‬ ‫و صــورت دچار می شوند کــه همگــی از مصرف کننــدگان‬ ‫بالقــوهایــنمحصــولهســتند‪.‬‬ ‫شرکت دانش بنیان امیدافرینان مهندسی اینده با حمایت‬ ‫مرکز راهبردی فناوری های همگرا معاونت علمی و فناوری‬ ‫این محصول را تولید کرده است‪.‬‬ ‫صنعت ازمایشگاهی با فعالیت یک هزار مجموعه شکوفا شد؛‬ ‫کمی و بهبود کیفی خدمات ازمایشگاهی در کشور است‪،‬‬ ‫ایجاد شد تا این فعالیت های پژوهشی را سامان دهد و‬ ‫دسترسی ها به خدمات ازمایشگاهی را تسهیل کند‪.‬‬ ‫فعالیت هاییدرحوزه"زیست فناوری"‪"،‬فناورینانو"‪"،‬علوم‬ ‫شناختی"‪" ،‬علوم و صنایع دریایی"‪" ،‬هوایی"‪" ،‬فضایی"‪،‬‬ ‫"ریلی"‪" ،‬صنایع دستی"‪" ،‬سلول های بنیادی"‪" ،‬نفت"‪،‬‬ ‫"انرژی و نیرو"‪" ،‬برق و الکترونیک"‪" ،‬معدن"‪" ،‬مواد"‪،‬‬ ‫"پلیمر"‪" ،‬مواد غذایی و ارایشی و بهداشتی" و غیره‪ .‬این‬ ‫تالش ها زیر یک سقف جمع شده اند و در دسترس اعضای‬ ‫ت های دانش بنیان و صنایع‬ ‫هیات علمی‪ ،‬دانشجویان‪ ،‬شرک ‪‎‬‬ ‫کشور قرار دارند‪.‬‬ ‫با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری این‬ ‫خدمات متمرکز و منطبق با نیازهای کشور ارائه می شود‪.‬‬ ‫ازمایشگاه انرژی های تجدیدپذیر دانشکده کشاورزی‬ ‫زیست بومی برای اعتبارسنجی‬ ‫محصوالتایران ساخت‬ ‫ان است‪.‬‬ ‫در این رویداد فعاالن فناور قرار است از توانمندی خود‬ ‫برای طراحی (نرم افزارهای شبیه سازی و مدل سازی‬ ‫فرایند‪ ،‬نقشه کشی‪ ،‬هوش مصنوعی )‪ ،‬ساخت(مواد اولیه‪،‬‬ ‫تجهیزات و دستگاه ها‪ ،‬خطوط تولید) و تولید (روش های‬ ‫نوین تولید از جمله پرینت سه بعدی (ساخت افزایشی‪،‬‬ ‫هوشمندسازی) استفاده کنند‪.‬‬ ‫رویداد "ارائه نیازهای فناورانه حوزه ساخت و تولید با رویکرد‬ ‫ساخت افزایشی" توسط مرکز شرکت ها و موسسات دانش‬ ‫بنیان برگزار می شود و عالقمندان برای کسب اصالعات‬ ‫بیشتر می توانند به سایت این مرکز مراجعه کنند‪.‬‬ ‫با شکل گیری ‪ 10‬کارگروه تخصصی در‬ ‫حوزه ازمایشگاهی خدمات ارتقا یافت‬ ‫شبکه ازمایشگاهی فناوری های راهبردی معاونت علمی و‬ ‫فناوری از شکل گیری ‪ 10‬کارگروه تخصصی حمایت کرد تا‬ ‫ارائه خدمات کارامدتر و با کیفیت تر شود‪.‬‬ ‫کارگروه های تخصصی‪ ،‬کانون هایی برای گردهم ایی‬ ‫کارشناسان و متخصصان یکی از حوزه های ازمایشگاهی‬ ‫یا یک خانواده از تجهیزات ازمایشگاهی هستند که از این‬ ‫طریق‪ ،‬تجربیات و دانش خود را در قالب نشست های‬ ‫تخصصی‪ ،‬دوره های اموزشی‪ ،‬انتشار مقاله و یا کتب‬ ‫تخصصی با دیگران به اشتراک می گذارند‪.‬‬ ‫در حال حاضر با فعالیت ‪ 10‬کارگروه تخصصی تعداد‬ ‫کارشناسان فعال در انها به بیش از یک هزار و ‪100‬‬ ‫نفر رسیده است‪" .‬برگزاری بیش از ‪ 10‬کارگاه اموزشی‬ ‫عمومی و تخصصی در سطوح مختلف"‪" ،‬برگزاری بیش‬ ‫از ‪ 14‬نشست هم اندیشی تخصصی با حضور مدیران فنی‬ ‫و کارشناسان ازمایشگاه ها"‪" ،‬ترجمه و تدوین ‪ 10‬مورد‬ ‫استاندارد تخصصی ازمایشگاهی برای انتشار به عنوان‬ ‫استاندارد ملی" و "انتشار مقاالت تخصصی دستگاهی‪،‬‬ ‫حوزه استاندارد‪ ،‬ایمنی و کالیبراسیون" از جمله اقدامات‬ ‫اینکارگروه هایتخصصیاست‪.‬‬ ‫این کارگروه ها شامل "کارگروه تخصصی انالیز اندازه‬ ‫ذرات"‪" ،‬کارگروه تخصصی انالیز حرارتی"‪" ،‬کارگروه‬ ‫تخصصی انالیز سطح"‪" ،‬کارگروه تخصصی انالیز‬ ‫عنصری"‪" ،‬کارگروه تخصصی استاندارد و کالیبراسیون"‪،‬‬ ‫"کارگروه تخصصی تعیین ماهیت"‪" ،‬کارگروه تخصصی‬ ‫دستگاه ‪" ،"NMR‬کارگروه تخصصی دستگاه ‪،"SEM‬‬ ‫"کارگروه تخصصی دستگاه ‪ " SPM‬و "کارگروه تخصصی‬ ‫دستگاه ‪ "TEM‬می شود‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه فقدان اموزش های سازمان یافته برای‬ ‫کارشناسان ازمایشگاه ها و کاربران تجهیزات و همچنین‬ ‫بی انگیزگی انها برای به روز کردن مهارت ها از جمله‬ ‫خالهای موجود در صنعت ازمایشگاهی کشور است‪،‬‬ ‫شکل گیری این کارگروه ها گامی بلند برای رفع این‪ 2‬چالش‬ ‫موجوداست‪.‬‬ صفحه 31 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫معاونت علمی و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪32‬‬ ‫مشارکت ‪84‬هزار دانش اموز و معلم در برنامه های ترویجی؛‬ ‫توسعه نانوفناوری در روزهای کرونایی شتاب گرفت‬ ‫‪ 52‬کارگزار تجارت فناوری مسیر تجاری سازی‬ ‫محصوالت را هموار کردند‬ ‫بروکر یا کارگزارهای تجارت فناوری‪ ،‬فعاالنی‬ ‫هستند که کار پیوند میان طرف های عرضه و‬ ‫تقاضای فناوری را اسان می کنند‪.‬‬ ‫روند ایجاد ارتباط میان عرضه و تقاضای‬ ‫فناوری‪ ،‬به یک حلقه واسط نیاز دارد که ضمن‬ ‫شناختی دقیق توانمندی ها و فناوری های طرف‬ ‫عرضه‪ ،‬اگاهی خوبی از نیازهای صنعت و دیگر‬ ‫متقاضیان فناوری داشته باشد‪.‬‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با‬ ‫حمایت از کارگزاران تجارت فناوری یا بروکرها‬ ‫در است ان های کشور به این روند تحقق بخشیده‬ ‫است‪ .‬تا پایان فصل بهار سال جاری‪ ،‬بیش از ‪52‬‬ ‫بروکر یا کارگزار تجارت فناوری ارزیابی شدند و‬ ‫کار تبادالت فناورانه را در سراسر کشور تسهیل‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫در تمامی استان های کشور از جمله دفاتر‬ ‫فن بازار منطقه ای‪ ،‬یک بروکر یا کارگزار تجارت‬ ‫فناوری مستقر است که وظیفه شناسایی‬ ‫توانمندی های فناورانه و ایجاد بستر تبادل ان ها‬ ‫را بر عهده دارند‪.‬‬ ‫ارزیابی دوره ای تخصص و توانمندی بروکرها‬ ‫اما روند پیوستن متخصصان به جمع کارگزاران‬ ‫تجارت فناوری‪ ،‬روندی پویا است و تعداد این‬ ‫بروکرها تغییر می کند‪ .‬ارزیابی بروکرها به صورت‬ ‫دوره ای صورت می گیرد و اگر از صالحیت الزم‬ ‫برخوردار نباشند از این چرخه خارج می شوند‪.‬‬ ‫بروکرها یک برنامه عملیاتی دارند که همه ساله‬ ‫توسط شبکه فن بازار ملی ایران به انان ابالغ‬ ‫می شود‪ .‬این افراد هر ‪ 6‬ماه ارزیابی می شوند‬ ‫و مالک امتیاز انان‪،‬میانگین هر دو ارزیابی در‬ ‫پایان سال است‪.‬‬ ‫پس از ان که برنامه عملیاتی ابالغی و برنامه‬ ‫اجرایی با یکدیگر تطبیق داده می شوند‪ ،‬عملکرد‬ ‫دفاتر و کارگزاران مشخص خواهد شد؛ بروکر و‬ ‫دفتر فن بازار برتر شناسایی و معرفی می شود‪.‬‬ ‫مدل ارزیابی‪ ،‬بر مبنای مدل ‪ 360‬درجه است‬ ‫و دفاتر فن بازار‪ ،‬ارزیاب این کارگزاران به شمار‬ ‫می روند‪.‬‬ ‫بازاریابی محصوالت دانش بنیان و فناورانه‪،‬‬ ‫سرمایه گذاری در زیست بوم نواوری و فناوری و‬ ‫رفع نیازهای فناورانه صنایع به طوری که از بدنه‬ ‫دانش بنیانی کشور این نیاز را تامین کنند‪.‬‬ ‫تسهیل کار بروکرها به کمک ربات رفع نیاز‬ ‫اما با حمایت شبکه فن بازار ملی ایران‪ ،‬طراحی‬ ‫ت ربات های نرم افزاری برای تسهیل‬ ‫و فعالی ‬ ‫کار بروکرها در تسهیل پیوند عرضه و تقاضای‬ ‫فناوری با موفقیت انجام شده است تا کار تعامل‬ ‫میان طرف های عرضه و تقاضای فناورانه به‬ ‫صورت هوشمند‪ ،‬پویا و سریع صورت بگیرد‪.‬‬ ‫دو ربات پیام رسان در حوزه رفع نیاز فناورانه‬ ‫فعالیت می کنند به این صورت که صاحب نیاز با‬ ‫پر کردن چند فیلد‪ ،‬نیاز خودش را اعالم می کند‪.‬‬ ‫پس از تکمیل فرم‪ ،‬سند اولیه نیاز شکل می گیرد‪.‬‬ ‫این سند در شبکه بروکری اطالع رسانی گسترده‬ ‫می شود و از ان جایی که بروکرها اطالعات خوبی‬ ‫نسبت به ظرفیت فناوری کشور دارند‪ ،‬می توانند‬ ‫طرح توجیهی را از شرکتی که می تواند ان نیاز را‬ ‫ارائه کند‪ ،‬دریافت و به صاحب نیاز فناورانه ارائه‬ ‫دهند‪ .‬این ابزار این فرایند را ساده تر می کند‪.‬‬ ‫کارگزاران تجارت فناوری ذیل شبکه فن بازار‬ ‫ملی ایران و با حمایت معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬تا کنون موفق شده اند‬ ‫زمینه بیش از ‪ 500‬میلیارد تومان گردش مالی‬ ‫فناورانه و انعقاد هزاران قرارداد تبادل فناوری‬ ‫را فراهم کنند‪.‬‬ ‫اگرچه شیوع کرونا بر تمامی رویدادهای ترویجی و اموزشی‬ ‫تاثیرگذاشت اما توسعه نانوفناوری در سطح دانش اموزی به‬ ‫راه خود ادامه می دهد‪.‬‬ ‫یکی از عوامل اثرگذار بر برنامه های ترویج دانش اموزی در‬ ‫سال های اخیر‪ ،‬شیوع ویروس کرونا در کشور بود‪ .‬با این‬ ‫وجود روند اموزش و ترویج نانوفناوری با حمایت ستاد‬ ‫توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری به راه خود‬ ‫ادامه می دهد‪ ،‬به طوری که ‪84‬هزار و ‪ 187‬دانش اموز و‬ ‫معلم در برنامه ها و رویدادهای اموزشی‪ ،‬ترویجی و فناورانه‬ ‫نانوفناوریمشارکتداشتند‪.‬‬ ‫با حمایت این ستاد‪ ،‬در مجموع ‪568‬هزار و ‪ 868‬دانش اموز‬ ‫و معلم در برنامه های عمومی مدارس از دوره های عمومی‬ ‫بهره مند شدند‪ .‬همچنین ‪111‬هزار دانش اموز در مرحله‬ ‫نخست المپیاد دانش اموزی نانو مشارکت کردند که ‪314‬‬ ‫دانش اموز به مرحله سوم المپیاد راه یافتند‪.‬‬ ‫رقابت چشمگیر دانش اموزان در قالب المپیاد‬ ‫یکی از برنامه های دانشی و ترویجی در این حوزه‪،‬‬ ‫المپیاد دانش اموزی نانو است که با هدف جلب مشارکت‬ ‫دانش اموزان مدارس و پژوهش سراهای دانش اموزی‬ ‫سراسر کشور در ‪ 3‬مرحله و البته در قالبی متفاوت با توجه‬ ‫به شیوع ویروس کرونا برگزار شد‪.‬‬ ‫عالوه بر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری‪،‬‬ ‫مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان‪ ،‬باشگاه‬ ‫دانش پژوهان جوان و نهادهای ترویجی غیردولتی مانند‬ ‫شرکت های دانش بنیان‪ ،‬شرکت های خالق و فعاالن‬ ‫خصوصی در حوزه اموزش فناوری نانو در اجرای المپیاد‪،‬‬ ‫همکاری و مشارکت داشتند‪.‬‬ ‫‪ 152‬نهاد ترویجی به صورت گروهی مشارکت دانش اموزان‬ ‫را در این رویداد جلب کردند که در مجموع ‪ 51‬نهاد شامل‬ ‫یک شرکت خصوصی و ‪ 50‬پژوهش سرای دانش اموزی هر‬ ‫کدام موفق به ثبت نام بیش از ‪ 50‬دانش اموز در این دوره‬ ‫شده اند‪ .‬در مجموع ‪ 19‬دوره با حضور یک هزار و ‪180‬‬ ‫داوطلب توسط مدرسان باشگاه دانش اموزی فناوری نانو به‬ ‫صورت برخط در سایت باشگاه نانو برگزار شد‪.‬‬ ‫در پایان مرحله نخست‪ 408 ،‬دانش اموز توانستند به مرحله‬ ‫بعدی ورود کنند‪ .‬این المپیاد با معرفی برگزیده های نهایی‬ ‫یک مرحله دیگر از ترویج و اشناسازی دانش اموزان با این‬ ‫عرصه فناورانه را پشت سر گذاشت‪.‬‬ ‫جشنواره دانش اموزی علوم و فناوری نانو‬ ‫همچنین یازدهمین جشنواره دانش اموزی علوم و فناوری‬ ‫نانو یکی دیگر از رویدادهای ترویجی و اموزشی با حمایت‬ ‫ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری است که‬ ‫به صورت مجازی برگزار شد و دانش اموزان از طرح های‬ ‫خود دفاع کردند‪ .‬این جشنواره با هدف افزایش سواد نظری‬ ‫دانش اموزان و به رقابت گذاشتن مهارت و کار عملی ان ها‬ ‫در حوزه فناوری نانو است‪ .‬دانش اموزان باید روش انجام‬ ‫یک کار پژوهشی یا تولید محصول را با شرکت در این رقابت‬ ‫دانش اموزیاموزشببینند‪.‬‬ ‫بیش از ‪ 143‬مقاله به این جشنواره رسید که در نهایت ‪23‬‬ ‫طرح برتر در حوزه های مختلف و ‪ 28‬طرح شایسته تقدیر‬ ‫شناختهشد‪.‬‬ ‫بهره برداری ‪54‬هزار دانش اموز از ازمایشگاه های‬ ‫اموزشی فناوری نانو‬ ‫با وجود این که شیوع ویروس کرونا‪ ،‬حضور دانش اموزان در‬ ‫ازمایشگاه ها را با محدودیت های جدی مواجه کرد و بازدید‬ ‫از ازمایشگاه و برگزاری کارگاه های حضوری را به حداقل‬ ‫رساند‪ ،‬اما بیش از ‪54‬هزار و ‪ 724‬نفر در قالب شبکه توانا‬ ‫اموزش دیده اند که بستری برای اموزش غیرحضوری در این‬ ‫حوزه است‪.‬‬ ‫حمایت از ترویج دهندگان فناوری نانو‬ ‫همچنین ترویج کنندگان فناوری نانو در اموزش و پرورش در‬ ‫قالب حمایت از پژوهش سراهای فعال توسط ستاد توسعه‬ ‫فناوری نانو معاونت علمی و فناوری مورد حمایت قرار‬ ‫گرفته اند‪ .‬بیش از مروج نانو فناوری در قالب کارگاه امادگی‬ ‫المپیاد دانش اموزی و یک هزار و ‪ 741‬دبیر در قالب دوره‬ ‫ضمن خدمت حمایت شدند‪.‬‬ ‫با ایجاد زیرساخت اموزش مجازی در قالب دوره اموزش‬ ‫مجازی پنجشنبه های نانویی‪ ،‬بیش از ‪20‬هزار و ‪ 346‬فعال‬ ‫در حوزه ترویج نانوفناوری اموزش دیدند‪ 9 .‬جلسه از‬ ‫نشست های نانویی در سال جاری برگزار شد‪.‬‬ ‫در این جلسات عالوه بر معرفی محورهای مختلف‬ ‫مسابقه های نانوفناوری‪ ،‬شناخت ویژگی ها و کاربردهای‬ ‫فناوری نانو در بخش های مختلف صنعتی اموزش داده‬ ‫می شود‪.‬این دوره برای افزایش امادگی دانش اموزان و‬ ‫استادان راهنمای ان ها برای حضور در دومین مسابقه‬ ‫کشوری فناوری نانو برگزار می شود‪.‬‬ ‫همچنین عالوه بر برگزاری دوره کشوری ضمن خدمت نانو‬ ‫برای دبیران که با همکاری قطب نانو اجرایی شد و در این‬ ‫دوره ها که شامل جلسه عمومی و ‪ 6‬جلسه تخصصی برای‬ ‫معلمان و دبیران است؛ محتوایی شامل مبانی فناوری نانو‪،‬‬ ‫رو شهای سنتز مواد نانو و همچنین روش های مشخصه یابی‬ ‫در فناوری نانو اموزش داده می شود‪.‬‬ ‫روند پویا و ادامه دار ترویج نانوفناوری‬ ‫ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری با هدف اشناسازی جامعه دانش اموزی‪ ،‬در امتداد‬ ‫برنامه های ترویجی و اموزشی سال گذشته در سال جاری‬ ‫نیز این روند را ادامه داده است و عالوه بر اموزش‪ ،‬برنامه‬ ‫ساماندهیوتوسعهمحصوالتاموزشیفناورینانوراباتمرکز‬ ‫بر شناسایی و تنوع محصوالت اموزشی موجود و نیز توسعه‬ ‫محصوالتجدیدوگسترشبازاران هاپیگیریمی کند‪.‬‬ ‫صنعت تعمیر و نگهداری هواپیما با توان متخصصان کشور رونق می گیرد؛ کاهش هزینه ها‬ ‫طرح یکپارچه سازی صنعت تعمیر و نگهداری با حمایت‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اجرا می شود‪.‬‬ ‫کاهش هزینه تعمیر و نگهداری هواپیما یکی از مزایای‬ ‫اجرای این طرح در کشور است‪ .‬این کار با استفاده از‬ ‫ظرفیت شرکت های دانش بنیان قطعه ساز برای رفع‬ ‫نیازهای تعمیر و نگهداری اجرایی می شود‪ .‬با توجه به‬ ‫اینکه حوزه تعمیر و نگهداری از هواپیما یکی از مهم ترین و‬ ‫راهبردی ترین بخش های صنعت هوایی است‪ ،‬خودکفایی‬ ‫در این زمینه می تواند زمینه ساز کاهش واردات و ارزبری‬ ‫از کشور شود‪.‬‬ ‫مقاومت شرکت های تعمیر و نگهداری موجود برای‬ ‫عضویت در کنسرسیوم تعمیر و نگهداری یکپارچه یکی‬ ‫از مهم ترین موانع موجود بر سر راه توسعه صنعت تعمیر و‬ ‫نگهداری هواپیما در کشور است‪ .‬ستاد توسعه فناوری های‬ ‫فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری به دنبال این است که شرکت ها را به این‬ ‫کار ترغیب و تشویق کند‪.‬‬ ‫این هدف با "اعالم و تبیین مزایای مادی و رقابتی بین‬ ‫فعاالن حوزه تعمیر و نگهداری و خطوط هوایی به عنوان‬ ‫استفاده کننده نهایی" و "ترغیب شرکت های دانش بنیان‬ ‫و بخش خصوصی به عضویت در کنسرسیوم تعمیر و‬ ‫نگهداری با حمایت های هدف گذاری شده" محقق خواهد‬ ‫شد‪.‬‬ ‫باال بردن ظرفیت ‪ MRO‬کشور‪ ،‬ایجاد شبکه ازمایشگاهی‬ ‫و تکمیل ان برای دسترسی به استانداردهای مورد نیاز‬ ‫سازمان هواپیمایی کشور و ورود دانش بنیان ها به حل‬ ‫چالش های مهم صنعت هوایی از جمله برنامه های این‬ ‫ستاد برای توسعه صنعت تعمیر و نگهداری هواپیما در‬ ‫کشور است‪.‬‬ ‫تحوالت افغانستان چه تاثیری بر روند مهاجرپذیری ایران دارد‬ ‫رخدادهای اخیر در افغانستان به عنوان یکی از‬ ‫کشورهای مهاجرفرست به ایران‪ ،‬زمینه مهاجرت های‬ ‫کاری و دانشجویی در این کشور را دچار تغییر می کند‪.‬‬ ‫بر اساس تازه ترین امارهای رصدخانه مهاجرت ایران‪،‬‬ ‫تا واپسین روزهای سال ‪ 2020‬بیش از ‪2‬میلیون و‬ ‫‪600‬هزار میلیون مهاجر در سایر کشورها حضور دارند‬ ‫که بخش قابل توجه این مهاجران در ایران ساکن‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫بیش از ‪ 85‬درصد از پناهندگان افغانستانی در‬ ‫کشورهای ایران و پاکستان سکونت دارند و درصد‬ ‫اندکی از انان در کشورهای اروپایی المان اتریش‪،‬‬ ‫فرانسه و سوئد ساکن هستند به طوری که ‪ 148‬هزار‬ ‫مهاجر در کشور المان سکونت دارند‪.‬‬ ‫تاثیر متقابل مهاجرت های دانشجویی ایران و افغانستان‬ ‫اینده دانشجویی افغانستان پس از تحوالت سیاسی در‬ ‫این کشور با توجه به چالش های مالی که پیش از ان نیز‬ ‫وجود داشت‪ ،‬با ابهام های زیادی مواجه شده است‪.‬‬ ‫محمد هوشی پژوهشگر حوزه مهاجرت با اشاره به این‬ ‫موضوع‪ ،‬از تعامل میان ایران و افغانستان در زمینه‬ ‫فناوری‪ ،‬نخبگان‪ ،‬اموزش بین المللی و دانشجویی‬ ‫می گوید و ادامه می دهد‪ :‬این همکاری و تعامل‬ ‫در زمینه تحصیلی و دانشجویی‪ ،‬در قالب بورس‬ ‫تحصیلی‪ ،‬تعامالت فناورانه و توسعه علمی و پژوهشی‬ ‫در جریان است‪.‬‬ ‫ظرفیت های مشترک فرهنگی‪ ،‬علمی‪ ،‬دینی و‬ ‫سرزمینی میان دو کشور در سالیان گذشته زمینه ساز‬ ‫توسعه همکاری ها بوده به طوری که بخشی از نیروی‬ ‫انسانی بازار کار‪ ،‬متخصصان علمی و دانشجویان غیر‬ ‫بومی مستقر در ایران‪ ،‬از کشور افغانستان به ایران‬ ‫مهاجرت می کنند‪.‬‬ ‫هوشی همچنین با اشاره به این که حجم مهاجرت های‬ ‫پناهندگی با توجه به شرایط افغانستان روندی روبه‬ ‫افزایش خواهد داشت می افزاید‪ :‬در حالی که ایران به‬ ‫عنوان یکی از نزدیک ترین مقاصد بین المللی این کشور‬ ‫است‪ ،‬بیش از ‪ 11‬هزار مهاجر در کشور استرالیا حضور‬ ‫دارند و به ترتیب انگلستان‪ ،‬هند و امریکا دیگر کشورهایی‬ ‫هستند که از مهاجران افغانستان میزبانی می کنند‪.‬‬ ‫وی با بیان این که بر اساس امارهای تحلیل‪ ،‬افزایش‬ ‫حجم متقاضیان مهاجرت های پناهندگی افغانستانی ها‬ ‫در امریکا از ‪30‬هزار نفر فراتر می رود‪ ،‬ادامه می دهد‪ :‬با‬ ‫وجود این روند رو به رشد و فزاینده‪ ،‬روند مهاجرت ها‬ ‫برای کشور ایران افزایش خواهد داشت‪.‬‬ ‫برخی از کشورها نیز وعده پذیرش دانشجویان‬ ‫افغانستان را داده اند به طوری که بریتانیا وعده داده‬ ‫است به دانشجویان افغان اجازه می دهد تا با دسترسی‬ ‫به ویزاها‪ ،‬بتوانند برنامه های تحصیلی خود را در‬ ‫بریتانیا به پایان برسانند‪ ،‬علی رغم اینکه قب ً‬ ‫ال به انها‬ ‫هشدار داده بود که تحصیل انها به تعویق بیفتد‪.‬‬ ‫فرصت ها و اسیب های مهاجرپذیری ایران‬ ‫پژوهشگر حوزه مهاجرت با بیان این که روند افزایشی‬ ‫مهاجرت اتباع افغانستان به کشورمان می تواند حاوی‬ ‫اسیب ها و فرصت هایی باشد‪ ،‬می افزاید‪ :‬ایجاد بستر‬ ‫ی مبتنی بر اینده نگاری‪،‬‬ ‫مناسب و سیاستگذار ‬ ‫می تواند از اسیب های حجم فزاینده مهاجرت‬ ‫کاهش داده و توامان به فرصتی برای کشور در حوزه‬ ‫کسب وکارهای نوپا و خالق‪ ،‬توسعه پژوهش های علمی‬ ‫و دانشجویی بیانجامد‪.‬‬ ‫به گفته وی‪ ،‬توسعه برنامه های اکادمیک و پژوهشی‪،‬‬ ‫کسب و کارهای خالق و فناور در کنار همکاری های‬ ‫بین المللی‪ ،‬از ضرورت هایی است که می تواند از جامعه‬ ‫مهاجر دانشجو و پناهنده افغانستان‪ ،‬ظرفیتی برای‬ ‫توسعه و ارتقای جایگاه نیروی انسانی دانش اموخته‪،‬‬ ‫توانمند و ماهر ایجاد کند‪.‬‬ صفحه 32 ‫‪33‬‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫دبیرخانه شورای عایل علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫( عتف )‬ صفحه 33 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫دبیرخانه شورای عایل علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ( عتف )‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪34‬‬ ‫دبیرخانه شورای عایل‬ ‫علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ( عتف )‬ ‫در این بخش یم خوانید‪:‬‬ ‫خالصه ای از گزارش علمی یونسکو ‪2021‬‬ ‫(بخش ایران)‬ ‫تهیهکنندگان‪:‬‬ ‫علی اکبر سبزی (کارشناس مسئول ستاد پایش و ارزیابی علم‪ ،‬فناوری و نواوری)‬ ‫سید حامد مزارعی (همکار مسئول ستاد پایش و ارزیابی علم‪ ،‬فناوری و نواوری)‬ ‫مقدمه‬ ‫سازمان اموزشی‪ ،‬علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو‪ )‎‬یک سازمان تخصصی است‬ ‫که با هدف کمک به "ایجاد صلح‪ ،‬ریشه کن کردن فقر‪ ،‬توسعه پایدار و گفتگوی بین فرهنگی از‬ ‫طریق اموزش‪ ،‬علوم‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬ارتباطات و اطالعات " به وجود امده است‪ .‬این سازمان ‪193‬‬ ‫کشور عضو رسمی و ‪ 11‬عضو وابسته دارد‪.‬‬ ‫یونسکو به دنبال ایجاد فرهنگ صلح و دانش فراگیر از طریق اطالعات و ارتباطات است‪ .‬برای‬ ‫این منظور‪ ،‬اهداف خود را از طریق پنج حوزه اصلی دنبال می کند‪ :‬اموزش‪ ،‬علوم طبیعی‪،‬‬ ‫علوم اجتماعی‪ /‬انسانی‪ ،‬فرهنگ و ارتباطات‪ /‬اطالعات‪ .‬این برنامه از پروژه های مرتبط با‬ ‫سواد‪ ،‬اموزش فنی‪ ،‬اموزش‪ ،‬پیشرفت علم‪ ،‬ترویج رسانه های مستقل و ازادی مطبوعات‪،‬‬ ‫حفظ تاریخ منطقه ای و فرهنگی و ترویج تنوع فرهنگی حمایت می کند‪ .‬یونسکو در ترجمه‬ ‫و ترویج ادبیات جهان‪ ،‬ایجاد توافق نامه های همکاری بین المللی برای تامین امنیت "میراث‬ ‫جهانی " از اهمیت فرهنگی و طبیعی‪ ،‬حفظ حقوق بشر و پل زدن شکاف دیجیتال در سراسر‬ ‫جهان کمک می کند‪ .‬این برنامه همچنین جنبش اموزش برای همه و علم اموزی تمام عمر‬ ‫را راه اندازی و رهبری می نماید‪.‬‬ ‫در گزارش حاضر وضعیت ایران در گزارش علمی یونسکو (‪ )2021‬اورده شده است‪.‬‬ ‫ایران در یک نگاه‬ ‫■ کارخانه نواوری ازادی تهران در سال ‪ 2017‬به عنوان مکانی برای شرکت های نوپا تاسیس‬ ‫شد‪ .‬مساحت ان ‪ 18500‬متر مربع است و زمینه اشتغال ‪ 3500‬فارغ التحصیل دانشگاهی و‬ ‫کارافرین جوان را فراهم اورده است‪ .‬شرکت های نوپا در این کارخانه در زمینه های مختلفی‬ ‫از قبیل معماری و زندگی شهری‪ ،‬هوش مصنوعی‪ ،‬بیوفناوری‪ ،‬محتوای خالقانه‪ ،‬امنیت‬ ‫سایبری‪ ،‬فین تک و بیمه‪ ،‬نانوداروها و گردشگری فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫■ افزایش تعداد مراکز رشد فناوری و شتاب دهنده ها از سال ‪ 2015‬و همزمان شدن ان با‬ ‫افزایش تقاضای داخلی‪ ،‬منجر به رشد نمایی شرکت های دانش بنیان و نوپا شده است‪.‬‬ ‫■ بین سال های ‪ 2014‬و ‪ 2017‬و قبل از سقوط ناشی از تحریم های ایاالت متحده در ‪،2018‬‬ ‫رشد صادرات کاالهای دانش بنیان پنج برابر شده بود‪.‬‬ ‫■ از سال ‪ 2015‬قوانین و سیاست هایی با رویکرد مانع زدایی برای رقابت و همین طور حامی‬ ‫نواوری وضع گردید‪.‬‬ ‫■ مشوق های بازار نتوانسته اند سرمایه گذاری تجاری بر تحقیق و توسعه را افزایش دهند تا‬ ‫انجا که حتی هزینه های تحقیق و توسعه داخلی بین سال های ‪ 2014‬و ‪ 2016‬از ‪ %35‬به ‪%28‬‬ ‫کاهش یافته است‪.‬‬ ‫■ امار ‪ 39‬درصدی فارغ التحصیالن بیکار نشانگر نیاز فوری به انطباق برنامه های دانشگاهی‬ ‫با نیازهای بازار کار است‪.‬‬ ‫■ با وجود تالش برای تقویت تولید داخلی و اشتغال‪ ،‬بخش انرژی های تجدیدپذیر هنوز‬ ‫کمتر از یک درصد از ترکیب انرژی را شامل می شود‪.‬‬ ‫در گزارش قبلی یونسکو (اشتریان‪ )2015 ،‬به تفصیل به برنامه های ایران برای کاهش‬ ‫اتکای اقتصاد به نفت‪ ،‬و تسریع در انتقال به سوی اقتصاد دانش بنیان پرداخته شد‪ .‬دولت‬ ‫با شور و حرارت این انتقال را دنبال می کند و یکی از سیاست های بارز‪ ،‬افزایش حمایت از‬ ‫شرکت های نوپا و فناوری بنیان بوده که باعث تحریک نواوری شده است‪ .‬این روند را می توان‬ ‫به دو مرحله تقسیم کرد‪ .‬تا زمان لغو تحریم ها در ‪ ،2016‬دسترسی دشوار به فناوری خارجی‬ ‫موجب حمایت از نواوری درون زا و تحریک ان شده بود‪ .‬دولت برای حمایت از نواوری ستاد‬ ‫ویژه توسعه فناوری نانو را در سال ‪ 2002‬و صندوق نواوری و شکوفایی را در سال ‪2012‬‬ ‫تاسیس نمود‪ .‬همچنین شرکت ها تشویق شدند تا نیازهای خود را در قالب اقتصاد مقاومتی‬ ‫از تامین کنندگان داخلی تهیه نمایند (اشتریان‪.)2015‬‬ ‫نرخ رشد اقتصادی‬ ‫نرخ رشد اقتصادی ایران بین سال های ‪ 2010‬تا ‪ 2017‬با افت و خیزهای زیادی همراه بوده‬ ‫است‪ .‬نواوری درون زایی که با گشایش اقتصادی ناشی از لغو تحریم ها در سال ‪ 2016‬همراه‬ ‫شده بود‪ ،‬موجب شد مطابق با نمودار زیر ایران نرخ رشد اقتصادی ‪ %13.4‬در سال ‪ 2016‬و‬ ‫‪ %3.8‬یعنی معادل ‪ 447.7‬میلیارد دالر را در سال ‪ 2017‬تجربه کند‪.‬‬ ‫نمودار ‪ :1‬نرخ رشد اقتصادی ایران بین سال های ‪ 2010‬تا ‪2017‬‬ ‫صادراتدانش بنیان‬ ‫شاید مهمترین نمونه بارز برای نمایش تاثیر فوری اعمال مجدد تحریم های امریکا علیه علم‬ ‫و مهندسی‪ ،‬ضربه به بازار صادرات در حال رشد ایران برای محصوالت با تکنولوژی متوسط‬ ‫و پیشرفته باشد‪ .‬بین سال های ‪ 2014‬و ‪ ،2017‬صادرات کاالهای دانش بنیان از پارک ها و‬ ‫مراکز رشد علم و فناوری ایران قبل از سقوط در سال ‪ %20 ،2018‬رشد کرده بود‪ .‬بازگشت‬ ‫تحریم ها در سال ‪ 2018‬شرکت ها را به استفاده از تامین کنندگان داخلی کاالها و خدمات‬ ‫دانش بنیانترغیبنمود‪.‬‬ ‫نمودار‪:2‬سهمصادراتمحصوالتبافناوریمتوسطوپیشرفتهازکلصادراتمحصوالتتولیدی‬ ‫⏪‬ صفحه 34 ‫دبیرخانه شورای عایل علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ( عتف )‬ ‫‪35‬‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫⏪‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫مکانیزممقابلهموثر‬ ‫بازگرداندن تحریم ها پس از خروج امریکا از توافق هسته ای ضربه سختی به پیکره اقتصاد ایران وارد کرد؛ اما ایرانی ها پیش‬ ‫از این نیز سال ها تحت تاثیر تحریم زندگی کرده اند‪ .‬در سال ‪ 2014‬ایران مکانیزمی مقابله ای تحت عنوان "اقتصاد مقاومتی "‬ ‫را برای یافتن راه حل هایی در داخل‪ ،‬برای صنایعی که نمی توانند مواد و فناوری های خارجی را وارد کنند‪ ،‬ایجاد کرده بود‪.‬‬ ‫همراه با افزایش تقاضاهای داخلی‪ ،‬افزایش مراکز رشد و شتاب دهنده های فناوری از سال‪ 2015‬به رشد تصاعدی شرکت های‬ ‫دانش بنیان و شرکت های نوپا منجر شد‪ .‬وقفه کوتاه رفع تحریم ها بین سال های ‪ 2016‬و ‪ 2018‬با دسترسی شرکت ها به‬ ‫فناوری های پیشرفته خارجی باعث ایجاد نواوری درون زا شد‪.‬‬ ‫نمودار ‪ :3‬صادرات کاالهای دانش بنیان توسط مراکز رشد و پارک های علم و فناوری (میلیون دالر)‬ ‫ایجاد سهولت در کسب و کار برای شرکت های دیجیتال‬ ‫در سال ‪ ،2016‬دستورالعملی اجرایی برای رفع دیوان ساالری اداری و کمک به تعداد رو به افزایش مشاغل انالین تهیه شد‪.‬‬ ‫این امر منجر به تاسیس اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی در سال ‪ 2017‬شد که مجوز کسب و کار و سایر اشکال‬ ‫پشتیبانی را به اعضای خود ارائه می دهد‪.‬‬ ‫در پنج سال گذشته‪ ،‬زیست بوم دیجیتال ایران شاهد توسعه بسترهای انالین بوده است‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬برنامه های حمل و‬ ‫نقل مسافر (اسنپ و تپسی)‪ ،‬بازارهای انالین (دیجی کاال و دیوار)‪ ،‬پخش ویدئو (اپارات) و بستر توزیع برنامه های کاربردی‬ ‫(کافه بازار) از ان جمله اند‪.‬‬ ‫همچنین کووید‪ 19-‬روزنه امیدی برای استارتاپ های انالین حوزه رفاه و سالمتی ایران داشته است‪ .‬از زمان شیوع این‬ ‫بیماری‪ ،‬بسیاری از برنامه های جدید حوزه سالمت در بیلبوردها تبلیغ شده اند‪ .‬رشد عرضه و تقاضای خدمات انالین با‬ ‫افزایش شدید نفوذ اینترنت‪ ،‬به ویژه اینترنت همراه‪ ،‬مرتبط است و در سال ‪ 2020‬به ‪ ٪70‬افزایش یافت‪ ،‬در حالی که در‬ ‫سال ‪ ٪40 ،2015‬بوده است‪ .‬همچنین شایان ذکر است که دو سوم (‪ )٪65‬تلفن های همراه کنونی به اینترنت دسترسی دارند‪.‬‬ ‫نمودار ‪ :4‬فروش تولیدات نانویی داخل (میلیارد ریال)‬ ‫کاهش ثبت اختراع داخلی‬ ‫تعداد "درخواست های ثبت اختراع " ارائه شده به مرکز مالکیت معنوی ایران افزایش داشته‪ ،‬در صورتی که تعداد "اختراعات‬ ‫ثبت شده " داخلی کاهش داشته است‪ .‬جالب اینکه مخترعان ایرانی بیش از پیش تمایل به ثبت اختراعات خود در دفاتر‬ ‫بین المللی نشان داده اند و این روند رو به افزایش بوده است‪.‬‬ ‫نمودار ‪ :5‬تعداد پتنت های ایرانی ثبت شده در ‪IP5‬‬ ‫نمودار ‪ :6‬روند ثبت پتنت در مرکز مالکیت فکری ایران‬ ‫نمودار ‪ :7‬نرخ نفوذ اینترنت در ایران‬ ‫تنوع در زمینه های دانش بنیان‬ ‫در پنج سال گذشته‪ ،‬ایران شاهد رونق نواوری درون زا بوده است‪ .‬در سال ‪ ،2015‬ایران اولین مراکز و شتاب دهنده های‬ ‫نواوری عمومی خود را برای توانمندسازی شرکت های نوپا راه اندازی کرد‪ .‬تا سال ‪ ،2020‬چهل و نه شتاب دهنده نواوری‬ ‫خصوصی تاسیس و ‪ 113‬مرکز نواوری با مشارکت پارک های علمی و دانشگاه های بزرگ ایجاد شده است‪ .‬در همین حال‬ ‫مراکز فناوری‪ ،‬فضاهای کار اشتراکی را در اختیار کارافرینان فارغ التحصیل قرار داده است‪.‬‬ ‫دولت با تاکید بر توسعه راه حل های داخلی و رفع نیازهای صنعت‪ ،‬شرکت های نوپا را به ایجاد تنوع در زمینه های مختلف‬ ‫دانش بنیان تشویق کرده است‪ .‬از سال ‪ ،2018‬معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مجموعه ای از کتاب ها را در‬ ‫زمینه تجربیات جهانی در بیست زمینه فناوری محور منتشر کرده است تا کارافرینان را از فرصت های نواوری اگاه سازد‪.‬‬ ‫این زمینه ها شامل مدیریت پسماند‪ ،‬کشاورزی‪ ،‬مدیریت اب و خشکسالی‪ ،‬الودگی هوا‪ ،‬ورزش و سالمت جسمی‪ ،‬سالمت‬ ‫دیجیتال‪ ،‬نواوری اجتماعی‪ ،‬انرژی‪ ،‬گردشگری‪ ،‬بیمه‪ ،‬اموزش و استخراج معادن است‪.‬‬ ‫در همین حال‪ ،‬برخی از شرکت های بزرگ خصوصی در حال تنوع بخشی به پرتفوی سرمایه گذاری خود هستند‪ .‬از سال‬ ‫‪ ،2015‬انها در مجموع بیست شرکت نوپا در زمینه های استراتژیک مانند اقتصاد دیجیتال‪ ،‬اب‪ ،‬انرژی‪ ،‬لیزر و فوتونیک‪،‬‬ ‫علوم شناختی‪ ،‬هوافضا‪ ،‬نرم افزار‪ ،‬صنایع خالق‪ ،‬کشاورزی و حمل و نقل تاسیس کرده اند‪ .‬نمونه بارز این تنوع‪ ،‬پرسیس ژن‪،‬‬ ‫یک شتاب دهنده تخصصی است‪.‬‬ ‫در سال ‪ ،2019‬ایران از رتبه ‪ )2015( 106‬به رتبه ‪( 61‬از ‪ 129‬کشور) جهان در شاخص نواوری جهانی رسیده است‪ .‬براساس‬ ‫گزارش شاخص جهانی نواوری ایران جزو سه کشور برتر در زمینه نرخ بهبود نواوری است‪ .‬برجسته ترین دستاوردهای ان‬ ‫مربوط به کیفیت زیرساخت است‪ ،‬به ویژه در مورد استقرار فناوری اطالعات و ارتباطات برای ارائه خدمات عمومی‪ .‬همچنین‬ ‫در خصوص هزینه کرد در اموزش‪ ،‬بودجه دولت به ازای هر دانش اموز‪ ،‬درخواست ثبت اختراع‪ ،‬واردات فناوری های‬ ‫پیشرفته و صادرات خدمات فناوری اطالعات و ارتباطات شامل توسعه نرم افزار‪ ،‬ارتباطات از راه دور‪ ،‬فیلم‪ ،‬ضبط و پخش‬ ‫رادیو و تلویزیون‪ ،‬پیشرفت هایی داشته است (‪ .)2019 ,WIPO‬رشد مداوم این شاخص ها تا حدی نتیجه همکاری نهادهای‬ ‫مربوطه در جمع اوری و بررسی داده ها و انتشار انها در سطح بین المللی است‪ .‬همچنین دولت برای بهبود کیفیت تولیدات‬ ‫علمی رویکردی سه جانبه را در پیش گرفته است‪:‬‬ ‫■ شناسایی و حمایت از دانشمندان برتر برای کسب جایگاه بهتر؛‬ ‫■ تشویق متخصصان ایرانی ساکن خارج برای سرمایه گذاری در ایران (تاکنون بیش از ‪ 1400‬متخصص ایرانی از خارج کشور‬ ‫به پروژه ها و کارهای مختلف داخلی پیوسته اند‪ .‬انها همچنین بیش از ‪ 100‬شرکت نوپا را با استخدام بیش از ‪ 3000‬پرسنل‬ ‫ماهر راه اندازی کرده اند)؛‬ ‫■ کمک دولت برای درخواست ثبت اختراع مخترعین در مجامع بین المللی با هدف ارتقا شانس بیشتر برای تجاری سازی انها‬ ‫⏪‬ صفحه 35 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫نمودار ‪ :8‬ایرانیان ساکن خارج که به ایران برگشته اند و درایران یا در شرکتی مشارکت دارند یا شرکتی تاسیس کرده اند‬ ‫دبیرخانه شورای عایل علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ( عتف )‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪36‬‬ ‫دانشگاه ها نیز بیش از انچه نیاز بازار کار است در رشته های علوم انسانی جذب دانشجو دارند‪ .‬گسترش فرهنگ مدرک گرایی‬ ‫که به موجب ان اخذ مدرک دانشگاهی به خودی خود هدف تلقی می شود‪ ،‬فارغ التحصیالن را برای واقعیت های سخت بازار‬ ‫کار اماده نمی کند‪ .‬زمانی که دانشجویان در می یابند که مهارت کافی برای فرصت های شغلی در مناطق کمتر توسعه یافته و‬ ‫صنعتی را ندارند بازگشت به دانشگاه را برای ادامه تحصیل به امید بهبود اشتغال ترجیح می دهند‪.‬‬ ‫اهداف جسورانه در راستای بهره برداری از انرژی تجدیدپذیر‬ ‫اکثر نیروگاه های ایران توسط سوخت های فسیلی و در درجه اول گاز طبیعی فعالیت می کنند‪ .‬این در صورتی است که در‬ ‫سند ‪ 20‬ساله چشم انداز ‪ 1404‬ایران‪ ،‬دولت موظف شده تا سهم انرژی های تجدید پذیر را به ‪( ٪1.8‬حدود ‪20‬هزار مگاوات)‬ ‫از کل انرژی های کشور با اولویت انرژی برق ابی افزایش دهد‪ .‬با این حال‪ ،‬برنامه ششم حتی پا را فراتر نهاده‪ ،‬و هدف را ‪ %5‬تا‬ ‫سال ‪ 2021‬قرار داده است‪ .‬این بدان معناست که تا سال ‪ ،2021‬حدود ‪ 4‬گیگاوات از ظرفیت فعلی ‪ 85‬گیگاواتی باید از منابع‬ ‫تجدیدپذیر تامین شود‪ .‬از فوریه سال ‪ 120 ،2020‬نیروگاه خورشیدی و بادی در سراسر ایران در حال کار بودند اما اینها فقط‬ ‫‪ 800‬مگاوات برق یا تقریب ًا کمتر از ‪ ٪1‬کل انرژی کشور را تولید کردند‪.‬‬ ‫ساخت نیروگاه های خورشیدی و بادی بیشتر با همکاری شرکت های خارجی در زمینه انرژی های پاک در حال انجام است‪.‬‬ ‫در برنامه ششم توسعه ملی نیز توجه ویژه ای به تسهیل سرمایه گذاری بنگاه های خارجی شده است‪ .‬در سال ‪ ،2017‬ایران دو‬ ‫قرارداد بزرگ برای ساخت نیروگاه های خورشیدی منعقد نموده است‪.‬‬ ‫اولین مورد حاصل همکاری با یک شرکت نروژی بود که می توانست از طریق یک نیروگاه خورشیدی تا سال ‪ 2022‬تا ‪2‬‬ ‫گیگاوات انرژی تولید کند و هزینه ان ‪ 2.5‬میلیارد یورو بود‪ .‬مورد دوم مربوط به سرمایه گذاری انگلیسی ها در پروژه های‬ ‫انرژی های تجدیدپذیر‪ ،‬با هزینه ‪ 500‬میلیون یورو بود‪ .‬با این حال‪ ،‬در پایان سال ‪ ،2018‬اعمال مجدد تحریم های ایاالت‬ ‫متحده هر دو شرکت را مجبور به کناره گیری از این پروژه ها کرد (تسانوا‪.)2018 ،‬‬ ‫رکود هزینه کرد داخلی تحقیقات‬ ‫در سال ‪ ،2017‬ایران ‪ ٪0.83‬از تولید ناخالص داخلی را به هزینه ناخالص تحقیق و توسعه اختصاص داده است‪ .‬همچنین‬ ‫هدفی دور از دسترس برای این شاخص یعنی ‪ ٪3‬از تولید ناخالص داخلی تا پایان برنامه پنجم توسعه ملی (‪ )2017-2011‬و‬ ‫‪ ٪4‬از تولید ناخالص داخلی تا پایان برنامه ششم توسعه ملی در سال ‪ 2021‬تعیین شده است (اشتریان‪ .)2015 ،‬ناتوانی در‬ ‫باالبردن نسبت هزینه ناخالص تحقیق و توسعه به تولید ناخالص داخلی یک نقیصه عمده در برنامه پنجم توسعه بوده است‪.‬‬ ‫همین طور به دلیل تخصیص نامناسب بودجه دولتی به تحقیق و عدم عالقه بخش خصوصی به افزایش سرمایه گذاری به‬ ‫تحقیق و توسعه این روند ادامه یافته است‪ .‬در برنامه پیش بینی شده بود که مشارکت دولتی و خصوصی در تحقیق و توسعه‬ ‫تقاضا محور به نسبت ‪ 50/50‬صورت پذیرد‪.‬‬ ‫نمودار ‪:9‬هزینه ناخالص تحقیق و توسعه تامین شده توسط بخش های مختلف در سال ‪2017‬‬ ‫سهم تحقیق و توسعه صنعتی از هزینه ناخالص تحقیق و توسعه بین سال های ‪ 2014‬و ‪ 2016‬از ‪ %35‬به ‪ %28‬کاهش یافته‬ ‫است‪ .‬به طور شفاف‪ ،‬انگیزه های بازار انقدر قوی نبوده اند که بتوانند سرمایه گذاری کسب و کارها در تحقیق و توسعه را‬ ‫تحریک و تقویت کند‪.‬‬ ‫اما یکی از دستاوردهای برنامه پنجم توسعه‪ ،‬افزایش تعداد برنامه های تحقیقاتی مشترک بین موسسات داخلی و خارجی‬ ‫است‪ .‬برای مثال در سال ‪ 2019‬معاونت علمی با ‪ 70‬شرکت دانش بنیان جهت شناسایی شرکای تجاری به چین سفر کرد‪.‬‬ ‫بیکاریفارغ التحصیالن‬ ‫براساس گزارش مرکز امار ایران‪ ،‬نرخ بیکاری تا ماه مارس سال ‪ 2020‬به ‪ ٪10.6‬کاهش یافت که نسبت به سال قبل ‪٪1.7‬‬ ‫کاهش را نشان می دهد‪ ،‬اگرچه که این نرخ برای جوانان و زنان به ترتیب ‪ ٪25.7‬و ‪ ٪17.2‬باالتر بود‪ .‬همچنین از هر ده‬ ‫فارغ التحصیل دانشگاهی چهار نفر بیکار هستند (یعنی ‪ )٪39‬که به نسبت سال ‪ 2019‬پنج درصد افزایش داشته است‪.‬‬ ‫بیکاری باالی فارغ التحصیالن‪ ،‬ایران را در گزارش توسعه پایدار سازمان ملل در سال ‪ 2019‬بین ‪ 162‬کشور‪ ،‬در رتبه ‪ 58‬قرار‬ ‫داده است‪ .‬از جمله عوامل نرخ باالی بیکاری فارغ التحصیالن می توان به موارد زیر اشاره داشت‪:‬‬ ‫اول‪ ،‬فقدان امار و سایر اطالعات مرتبط با عرضه و تقاضای نیروی کار در رشته های مختلف تحصیلی‪ ،‬پیش بینی را برای‬ ‫دانشجویان دشوار می کند‪ .‬این امر به دلیل فقدان هماهنگی و ارتباط بین سازمان ها و دستگاه های اجرایی با دانشگاه ها برای‬ ‫شناسایی نیازهای بازار کار در ایران تشدید نیز می شود‪ .‬دانشگاه ها نیز تمایل بیشتری به مباحث نظری دارند و در رشته های‬ ‫علمی‪-‬کاربردی نیز ضعف در اموزش وجود دارد به ویژه در رشته های فنی‪ ،‬مهندسی و کشاورزی‪.‬‬ ‫نمودار ‪ :10‬سهم هر منبع در تامین انرژی کشور‬ ‫❚❚‬ صفحه 36 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫دبیرخانه شورای عایل علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ( عتف )‬ ‫‪37‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫تسهیل تعامل و همکاری میان صنعت و دانشگاه‪ ،‬از طریق سامانه ساتع‬ ‫پیام چینی فروشان‬ ‫مدیر امور پژوهش و فناوری دبیرخانه شورای عالی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫برقراری ارتباط میان صنعت و دانشگاه همواره یکی از دغدغه های اصلی دولت ها بوده است‪ .‬مطالعات نشان می دهد در‬ ‫کشورهایی که امروزه به عنوان کشورهای توسعه یافته از انها یاد می شود‪ ،‬تحوالت صنعتی ابتدا از دانشگاهها و مراکز علمی‬ ‫و پژوهشی اغاز شده و صنایع در این کشورها حل مشکالت خود را در گرو همکاری با دانشگاهها می دانند‪ .‬همکاری های‬ ‫صنعت و دانشگاه‪ ،‬پایه و اساس مناسبی برای توسعه فناوری و رشد نواوری فراهم میکند‪.‬‬ ‫در راستای فراهم نمودن ارتباط میان صنعت و دانشگاه‪ ،‬همچنین تامین نیازهای علمی و فناورانه کشور توسط ظرفیت های‬ ‫علمی و تخصصی داخل‪ ،‬قانونگذار در ماده واحده قانون بودجه ساالنه کل کشور شرکت ها‪ ،‬بانک ها و موسساتی که از بودجه‬ ‫عمومی استفاده می کنند را مکلف داشته است تا حداقل ‪ 40‬درصد از اعتبارات پژوهش و فناوری خود را از طریق انعقاد‬ ‫قرارداد با دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی هزینه نمایند‪ .‬این قانون در سال ‪ 1400‬نیز در قالب بند (و) تبصره (‪ )9‬تداوم‬ ‫یافتهاست‪.‬‬ ‫دبیرخانه شورای عالی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری (عتف) به منظور بسترسازی و تسهیل در اجرای قانون فوق الذکر‪ ،‬سامانه‬ ‫تقاضا و عرضه پژوهش و فناوری (ساتع) را طراحی و راه اندازی نموده است‪ .‬سامانه ساتع حلقه ارتباطی میان دولت (از طریق‬ ‫سیاستگذاری‪ ،‬برنامه ریزی و تامین منابع)‪ ،‬صنعت (از طریق فراخوان نیازهای پژوهشی و فناورانه) و دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی (از طریق ارائه خدمات اموزشی‪ ،‬پژوهش و فناورانه در راستای رفع نیازها) می باشد‪.‬‬ ‫بنابر این تا کنون مجموع ًا تعداد‪ 1223‬قرارداد پژوهشی به ارزش‪ 10،823‬میلیارد ریال میان صنعت و دانشگاه از طریق سامانه‬ ‫ساتع منعقد شده است‪ .‬مجموع مبالغ پرداخت شده از سوی مشمولین نیز در مجموع برابر ‪ 2675‬میلیارد ریال می باشد‪.‬‬ ‫نکته قابل مالحظه دیگری که در اجرای این قانون رخ داده‪ ،‬شبکه سازی گسترده میان شرکت ها و دانشگاه ها در اقصی‬ ‫نقاط کشور می باشد‪ .‬تا کنون شرکت های مستقر در ‪ 27‬استان کشور موفق به ثبت قرارداد با دانشگاه ها و موسسات علمی و‬ ‫پژوهشی مستقر در تمامی ‪ 31‬استان کشور شده اند‪ .‬اشکال ‪1‬تا ‪ 3‬شبکه های همکاری شکل گرفته میان صنعت و دانشگاه از‬ ‫طریق سامانه ساتع را نشان می دهد‪.‬‬ ‫شکل ‪ -1‬شبکه همکاری دانشگاه تهران با شرکت ها و موسسات فعال در سامانه ساتع‬ ‫تمامی فرایندها و سازوکارهای الزم برای اجرایی شدن این قانون از مرحله ثبت اولویت های پژوهشی توسط مشمولین و‬ ‫اعالم فراخوان‪ ،‬تا انعقاد قرارداد فی مابین‪ ،‬ثبت گزارشات پیشرفت و تخصیص اعتبارات از طریق این سامانه انجام می گیرد‪.‬‬ ‫نمودار‪ 1‬تعداداولویت هایثبتشدهتوسطشرکت هایمشمولوهمچنینتعدادپیشنهاده هایارسالیازسویبهره برداران‬ ‫ساتع (اعضای هیئت علمی و پژوهشگران دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی) را نشان می دهد‪.‬‬ ‫‪1889‬‬ ‫‪1889‬‬ ‫‪1889‬‬ ‫‪1167‬‬ ‫‪1167‬‬ ‫‪1167‬‬ ‫‪1399‬‬ ‫‪10741121‬‬ ‫‪10741121‬‬ ‫‪1121‬‬ ‫‪1074‬‬ ‫‪1398‬‬ ‫های ارسالی‬ ‫تعداد پیشنهاده‬ ‫‪1399‬‬ ‫‪774‬‬ ‫‪481‬‬ ‫‪774‬‬ ‫‪1397‬‬ ‫‪481‬‬ ‫‪774‬‬ ‫‪4811397‬‬ ‫‪1398‬اولویت های ثبت شده‬ ‫تعداد‬ ‫شکل ‪ -2‬شبکه همکاری شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی از طریق سامانه ساتع‬ ‫سال‪1397‬‬ ‫ های ازسال‬ ‫های از‬ ‫دانشگاه‬ ‫سوی‬ ‫های از‬ ‫شده‬ ‫ارسال‬ ‫های‬ ‫تعدادپیشنهاده‬ ‫ارسالیوتعداد‬ ‫مشمولین و‬ ‫توسط‬ ‫ثبتشده‬ ‫ثبت‬ ‫نمودار‪.1.1‬تعداد‬ ‫نمودار‬ ‫‪1397‬‬ ‫دانشگاه‬ ‫سوی‬ ‫شده از‬ ‫ارسال‬ ‫ های‬ ‫تعداده‬ ‫پیشنهاد‬ ‫مشمولین‬ ‫توسط‬ ‫شده‬ ‫اولویتتها ها‬ ‫تعداد اولوی‬ ‫شده‬ ‫ثبت‬ ‫اولویت‬ ‫های‬ ‫پیشنهاده‬ ‫تعداد‬ ‫‪1397‬‬ ‫‪1398‬‬ ‫‪1399‬‬ ‫مشمولین پس از دریافت و بررسی پیشنهاده ها‪ ،‬نسبت به انتخاب بهترین مجری و انعقاد قرارداد با موسسه مربوطه اقدام‬ ‫الزمسال ‪1397‬‬ ‫از‬ ‫های‬ ‫دانشگاه‬ ‫سوی‬ ‫از‬ ‫شده‬ ‫ارسال‬ ‫های‬ ‫پیشنهاده‬ ‫تعداد‬ ‫و‬ ‫مشمولین‬ ‫نمودار ‪ .1‬تعداد اولویتها ثبت شده توسط‬ ‫را انجام خواهند داد‪ .‬نمودار ‪ 2‬تعداد و ارزش قراردادهای منعقد شده در سامانه ساتع را به تفکیک هر سال نشان می دهد‪.‬‬ ‫ارسالی‬ ‫های‬ ‫پیشنهاده‬ ‫تعداد‬ ‫شدهش بنیان و دانشگاه‬ ‫ثبت های دان‬ ‫هایشرکت‬ ‫اولویت(نظیر‬ ‫تعدادغیر دولتی‬ ‫موسسات اموزش عالی‬ ‫مشارکت‬ ‫امکان‬ ‫سال ‪،1399‬‬ ‫الزم به ذکر است از‬ ‫‪8986‬‬ ‫ازاد) نیز مطابق قانون در سامانه ساتع فراهم گردید‪.‬‬ ‫‪1158‬‬ ‫پیشنهاده‪679‬‬ ‫‪655‬‬ ‫تعداد ‪344‬‬ ‫های ‪224‬‬ ‫ارسال شده از سوی دانشگاههای از سال ‪1397‬‬ ‫مشمولین و‬ ‫مودار ‪ .1‬تعداد اولویتها ثبت شده توسط‬ ‫‪8986‬‬ ‫‪1399‬‬ ‫‪1398‬‬ ‫‪1397‬‬ ‫تعداد قراردادها‬ ‫مجموع مبالغ قراردادها_میلیارد ریال‬ ‫‪655‬‬ ‫‪344 1158‬‬ ‫‪224 679‬‬ ‫مبالغ قراردادهای منعقد شده در سامانه ساتع به تفکیک سال های اجرای قانون ‪%40‬‬ ‫نمودار ‪ .2‬تعداد و مجموع‬ ‫‪1397‬‬ ‫‪1398‬‬ ‫‪1399 8986‬‬ ‫‪2,268‬‬ ‫تعداد قراردادها‬ ‫مجموع مبالغ قراردادها_میلیارد ریال‬ ‫‪655‬‬ ‫‪344 1158‬‬ ‫‪224 679‬‬ ‫‪379‬‬ ‫سال های‬ ‫سامانهساتع‬ ‫در سامانه‬ ‫قراردادهای‬ ‫مبالغ مبالغ‬ ‫مجموعمجموع‬ ‫‪ .2‬تعداد و‬ ‫قانونی‪%40‬قانون ‪%40‬‬ ‫اجرای اجرا‬ ‫سال های‬ ‫تفکیکیک‬ ‫ساتعبه‪28‬به تفک‬ ‫شدهدر‬ ‫منعقدشده‬ ‫منعقد‬ ‫قراردادهای‬ ‫نمودار و‬ ‫نمودار ‪ .2‬تعداد‬ ‫‪1397‬‬ ‫‪1398‬‬ ‫‪1399‬‬ ‫نمودار ‪.2‬‬ ‫‪1397‬‬ ‫ساتع ثبت می نماید‪ .‬گزارشات پیشرفت‬ ‫‪1398‬خود را در سامانه‬ ‫‪1399‬پیشرفت کار گزارش‬ ‫پس از انعقاد قرارداد‪ ،‬مجری متناسب با میزان‬ ‫قراردادها‪ 1399‬بیش از ‪ 1000‬گزارش‬ ‫ گردد‪ .‬در سال‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫ارسال‬ ‫شورا‬ ‫دبیرخانه‬ ‫بررسی‬ ‫برای‬ ‫شرکت کارفرما‬ ‫پس از بررسی و تایید توسط‬ ‫‪2,268‬‬ ‫پرداختریال‬ ‫میلیارد‬ ‫قراردادها_‬ ‫تعداد سال‬ ‫شده به تفکیک هر‬ ‫مبالغ‬ ‫مبالغ‪ .3‬مجموع‬ ‫مجموع نمودار‬ ‫پیشرفت ارسال شده توسط مجریان پروژه ها (اعم از پژوهش کاربردی و رساله تحصیالت تکمیلی) توسط شرکت کارفرما و‬ ‫دبیرخانه شورا در سامانه ساتع تایید و جهت بررسی و پرداخت به سازمان برنامه و بودجه کشور ارسال گردید‪.‬‬ ‫‪379‬‬ ‫ دهد‪.‬‬ ‫‪28‬نشان‬ ‫‪ 1397‬تا‬ ‫سالهای‬ ‫مشمولین را‬ ‫پرداخت شده‬ ‫اعتبارات‬ ‫نمودار ‪3‬ومقایسه‬ ‫سال های اجرای قانون‬ ‫تفکمییک‬ ‫‪1399‬به‬ ‫ساتع‬ ‫سامانه‬ ‫شدهدردر‬ ‫توسطمنعقد‬ ‫قراردادهای‬ ‫مبالغ‬ ‫مجموع‬ ‫تعداد‬ ‫‪1399‬‬ ‫‪1398‬‬ ‫‪1397‬‬ ‫‪2,268‬‬ ‫نمودار ‪ .3‬مجموع مبالغ پرداخت شده به تفکیک هر سال‬ ‫‪379‬‬ ‫‪1399‬‬ ‫‪1398‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪1397‬‬ ‫سالهر سال‬ ‫هرک‬ ‫تفکی‬ ‫شده به‬ ‫مبالغ‬ ‫مجموع‬ ‫نمودار ‪.3‬‬ ‫تفکیک‬ ‫پرداختشده به‬ ‫مبالغ پرداخت‬ ‫مجموع‬ ‫نمودار ‪.3‬‬ ‫‪%40‬‬ ‫شکل ‪ -3‬شبکه همکاری بین محقق و پژوهشگر خاص با شرکت ها و موسسات از طریق سامانه ساتع‬ صفحه 37 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫دبیرخانه شورای عایل علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ( عتف )‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪38‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‪:‬‬ ‫شورای عالی عتف مدیریت کالن تحقیقات کشور را بر عهده دارد‬ ‫مدیریت انرژی و مدیریت اب دو ابرچالش ‬ ‫اصلی حوزه انرژی کشور‬ ‫به گزارش روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی‬ ‫عتف‪ ،‬یکصد و سی و چهارمین جلسه کمیسیون‬ ‫تخصصی انرژی شورای عالی عتف به بررسی ابر‬ ‫چالش ها‪ ،‬چالش ها‪ ،‬کالن روندها و اولویت های‬ ‫پژوهشی حوزه انرژی کشور در افق ‪ 1401‬تا ‪1405‬‬ ‫اختصاص داشت‪ .‬در این جلسه‪ ،‬نتایج اماری‬ ‫کابرگ های تکمیل شده توسط اعضای کمیسیون‬ ‫مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و همچنین اعضای‬ ‫کمیسیون به بیان نظرات تکمیلی خود در این باره‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫دو موضوع مدیریت انرژی و مدیریت اب به‬ ‫عنوان ابرچالش های حوزه انرژی کشور بر شمرده‬ ‫شدند و مباحثی مانند انرژی های تجدیدپذیر‪،‬‬ ‫ذخیره سازی انرژی‪ ،‬کربن زدایی و محیط زیست‬ ‫بسیار مورد تاکید قرار گرفتند‪ .‬دکتر توفیقی‬ ‫داریان‪ ،‬رئیس پژوهشگاه صنعت نفت و عضو هیئت‬ ‫علمی دانشگاه تربیت مدرس‪ ،‬فناوری های ازدیاد‬ ‫برداشت از منابع را جز اولویت های مهم وزارت‬ ‫نفت دانست‪ .‬همچنین دکتر علی ابادی‪ ،‬مدیر‬ ‫عامل شرکت مپنا‪ ،‬فناوری های ذخیره انرژی را به‬ ‫عنوان اولویتی مهم در مدیریت انرژی مطرح نمود‪.‬‬ ‫دکتر حمید امیدوار‪ ،‬عضو هیئت علمی دانشگاه‬ ‫صنعتی امیرکبیر نیز بر اهمیت فناوری های جذب‬ ‫و ذخیره سازی کربن تاکید کرده و دکتر محمد‬ ‫رحیمی‪ ،‬عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان نیز‬ ‫خواستار توجه به مسائل تغییر اقلیم در اولویت های‬ ‫پژوهشی مربوط به حوزه انرژی شد‪.‬‬ ‫در نهایت با اخذ نظر از اعضای کمیسیون‪ ،‬مقرر‬ ‫شد کارگروهی برای جمع بندی مواد مطرح شده‬ ‫تشکیل شود و نظر نهایی کمیسیون انرژی در‬ ‫مورد اولویت های پژوهشی کشور به دبیرخانه شورا‬ ‫ارسال شود‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری با حضور در‬ ‫برنامه تیتر امشب شبکه خبر‪ ،‬ضمن تشریح برنامه های‬ ‫اساسی و اولویت دار وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫در دولت سیزدهم بر اهمیت نقش شورای عالی عتف در‬ ‫مدیریت کالن تحقیقات کشور تاکید کرد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی عتف‪،‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری با بیان این مطلب که ما‬ ‫نیازمند تحقیقات کاربردی‪ ،‬بنیادی و توسعه ای هستیم‬ ‫افزود‪ :‬بنده سعی خواهم کرد تا سیستم نظام پیشنهادات‬ ‫را با حمایت های فرابخشی‪ ،‬همچون مجلس شورای‬ ‫اسالمی و در نظر گرفتن ردیف اعتباری و بودجه مستقل‬ ‫جاری کنم‪ .‬وی تاکید کرد‪ :‬اولویت های تحقیقاتی کشور‬ ‫را از طریق شورای عالی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری که‬ ‫مدیریت کالن تحقیقات کشور را بر عهده دارد‪ ،‬احصاء‬ ‫کرده و ان ها را به پایگاه تحقیقاتی جهان اسالم ارسال‬ ‫می کنیم تا ثبت و کدگذاری شوند‪ ،‬ضمن اینکه با تهیه‬ ‫فرم مخصوص از عموم مردم درخواست می کنیم تا با هر‬ ‫سن و شغل و درجه علمی که دارند‪ ،‬در ان شرکت کنند‬ ‫و نیاز هایی که تشخیص می دهند را در ان فرم پر کنند و‬ ‫ ❚‬ ‫مستنداتش را ارسال کنند و در داخل دانشگاه ها هم از‬ ‫استادان عالقه مند خواهشمندیم تا در راستای نیاز های‬ ‫پایگاه های استنادی جهان اسالم با تصویب دانشگاه‪،‬‬ ‫طرح تعریف کنند و در ان‪ ،‬درخواست اخذ دانشجو کنند‬ ‫تا از طریق سازمان سنجش‪ ،‬دانشجویان ارشد و دکتری با‬ ‫رساله کاربردی پذیرش شوند‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل بر ضرورت عزم همگانی برای پررنگ دیدن‬ ‫نقش دانشگاه ها در رفع نیازهای جامعه تاکید کرد و گفت‪:‬‬ ‫اگر نوع نگاه مسئوالن به اموزش عالی اینگونه باشد که‬ ‫هزینه کردن برای علم و دانش‪ ،‬بهترین سرمایه گذاری‬ ‫است؛ حتم ًا در تصمیماتشان تجدید نظر خواهند کرد‪.‬‬ ‫وزیر علوم تحقیقات و فناوری با ابراز تاسف از اینکه تنها نیم‬ ‫درصد از ‪ GDP‬کشور صرف امور پژوهشی در کشور می شود‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬در کشورهای توسعه یافته این عدد بسیار باالست‪.‬‬ ‫ما اگر سرعت در تحول و پیشرفت می خواهیم‪ ،‬باید توجه‬ ‫ویژه به افزایش بودجه های پژوهشی داشته و دانشجویان و‬ ‫دانش اموختگان را به سمت پژوهش سوق دهیم‪.‬‬ ‫ایشان در راستای کسب مرجعیت علمی گفتند‪ :‬برای‬ ‫رسیدنبهمرجعیتعلمیکشورمانکهازارمان هایمتعالی‬ ‫مورد تاکید مقام معظم رهبری است‪ ،‬باید برنامه ریزی دقیق‬ ‫و مدون داشته باشیم و با برنامه عمل کنیم‪ .‬در این راستا‬ ‫ارتقا مستندات و کیفیت نشریات علمی را در برنامه داریم‬ ‫به طوری که محققین خارج از کشور برای انتشار نتایج‬ ‫تحقیقات خود به ما مراجعه کنند‪ .‬ازمایشگاه های مراکز‬ ‫علمی ما باید مرجع باشد‪ .‬وجود ‪ ۳۰۰‬دانشمند برتر در‬ ‫کشور که جزو یک درصد دانشمندان برتر و پراستناد جهان‬ ‫هستند موهبت بزرگی است که باید با برنامه ریزی درست از‬ ‫ان بهره ببریم‪.‬‬ ‫وی همچنین ضمن تاکید بر اهمیت و ضرورت ایجاد‬ ‫دیپلماسی علمی با کشورهای همسایه‪ ،‬اظهار داشت‪ :‬هر‬ ‫عضو هیات علمی باید به یک مرجع علمی تبدیل شود و‬ ‫به ‪ ۶۳۰‬میلیون نفر جمعیت کشورهای همسایه ارائه علم و‬ ‫دانش داشته باشد‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل از دانشگاه امروز به نام دانشگاه دانا و‬ ‫حکمت افرین یاد کرد و اظهار داشت‪ :‬دانا یعنی دانشگاهی‬ ‫که هم علم دارد هم عقل و حکمت افرین هم یعنی کار‬ ‫بیهوده انجام نمی دهد‪ .‬باید خروجی دانشگاه های دانا و‬ ‫حکمت افرین موجب پیشرفت جامعه باشد‪.‬‬ ‫در یکصد و سی و دومین جلسه کمیسیون صنایع رخ داد‪:‬‬ ‫ ❚‬ ‫ارائه گزارش جمع بندی کمیسیون در خصوص چالش ها و اولویت های پنج سال اتی علم‪ ،‬فناوری و نواوری‬ ‫مرتبط با زمینه فعالیت کمیسیون‬ ‫به گزارش روابط عمومی دبیرخانه شورای عالی عتف‪،‬‬ ‫در این جلسه جمع بندی کارگروه های تخصصی ذیل‬ ‫کمیسیون در خصوص به روزرسانی اولویت های علم‪،‬‬ ‫فناوری و نواوری کشور ارائه شد‪ .‬موضوع به روزرسانی‬ ‫اولویت های پژوهش و فناوری از ماموریت های اصلی‬ ‫شورای عالی عتف است و تاکنون چندین بار در کمیسیون‬ ‫مطرح شده است و اعضای کمیسیون نیز نظرات تخصصی‬ ‫خود را بیان و در سامانه مربوطه ثبت کرده اند‪ .‬حاصل‬ ‫نظرات اعضای کمیسیون ‪ 34‬چالش و حدود ‪ 235‬اولویت‬ ‫در ذیل انها بود که با تشکیل کارگروه های تخصصی و‬ ‫انجام کار کارشناسی در سه بخش صنعت؛ معدن و صنایع‬ ‫معدنی؛ فناوری اطالعات و ارتباطات تلفیق صورت‬ ‫پذیرفت‪ .‬در این جلسه نتایج کارگروه ها توسط دکتر‬ ‫طهوری‪ ،‬دبیر کمیسیون ارائه و اعضای حاضر نظرات‬ ‫تکمیلی خود را مطرح نمودند‪ .‬در فرایند بررسی ها تعداد‬ ‫چالش ها به ‪ 16‬و تعداد اولویت ها به ‪ 59‬اولویت رسیده‬ ‫است‪ .‬همچنین در این جلسه مقرر شد کارگروه های‬ ‫تخصصی برای تکمیل روندهای شکل دهنده اینده و‬ ‫اولویت های ذیل انها نیز برگزار شود‪ .‬شایان ذکر است‬ ‫که نتایج این کارگروه ها در کنار چالش ها و اولویت های‬ ‫استخراج شده قبلی‪ ،‬اولویت های پژوهش و فناوری پنج‬ ‫سال اتی کمیسیون را پوشش خواهد داد‪.‬‬ صفحه 38 ‫دبیرخانه شورای عایل علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری ( عتف )‬ ‫‪39‬‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ریاست جمهوری‬ صفحه 39 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪40‬‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫در این بخش یم خوانید‪:‬‬ ‫تامین مالی جمعی؛ چرا و چگونه؟‬ ‫شارژ‪ 3‬هزار میلیارد تومانی اعتبارات حمایت از‬ ‫شرکت های دانش بنیان‬ ‫تامین نیازهای مالی شرکت های دانش بنیان در همه‬ ‫استان ها با خط اعتباری صندوق نواوری‬ ‫انعقاد‪ ۴890‬فقره قرارداد تسهیالت با دانش بنیان ها به‬ ‫مبلغ بیش از‪ 11000‬میلیارد تومان با حمایت صندوق‬ ‫نواوری‬ ‫برگزاری‪ 3۶0‬جلسه‪ B2B‬در رویدادهای "دوشنبه های‬ ‫استارت اپی " صندوق نواوری‬ ‫حمایت صندوق نواوری از حضور شرکت های دانش‬ ‫بنیان در‪ 163‬نمایشگاه خارجی‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی استان‬ ‫اذربایجان غربی افتتاح شد‬ ‫حمایت صندوق نواوری از حضور دانش بنیان ها در‬ ‫‪ 1۶3‬نمایشگاه خارجی از سال‪ 98‬تاکنون‬ ‫صندوق نواوری بزرگترین مرجع تامین مالی‬ ‫شرکت های دانش بنیان است‬ ‫تامین‪ 80‬درصد از هزینه های‪ R&D‬شرکت های‬ ‫دانش بنیان در حوزه های فناوری همگرا توسط‬ ‫صندوق نواوری‬ ‫اعطای خط اعتباری‪ 25‬میلیارد تومانی برای صندوق‬ ‫پژوهش و فناوری اذربایجان غربی‬ ‫احصای‪ 2‬هزار نیاز فناورانه صنایع مختلف به همت‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫تامین‪ 100‬درصدی هزینه های تحقیق و توسعه‬ ‫فناوری های اینده از سوی صندوق نواوری‬ ‫صندوق نواوری باید نقش تنظیم گری در اقتصاد‬ ‫دانش بنیان کشور داشته باشد‬ ‫حمایت صندوق نواوری از داخلی سازی مودم های‬ ‫‪ VDSL‬و محصوالت شبکه انتقال (‪)POTN‬‬ ‫احصای‪ 1990‬نیاز فناورانه و انعقاد‪ ۵‬هزار میلیارد‬ ‫تومان تفاهم نامه در دو سال اخیر با حمایت صندوق‬ ‫نواوری‬ ‫و ‪....‬‬ ‫مرضیه شاوردی مدیر توانمندسازی صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی نواوری و توسعه فناوری‬ ‫فرایندی پیچیده‪ ،‬زمان بر و هزینه بر است‪ .‬بسیاری‬ ‫از کسب وکارهای نواورانه‪ ،‬به ویژه در مراحل ابتدایی‬ ‫فعالیت خود با چالش های فراوانی در تامین منابع‬ ‫مالی مواجه اند‪ .‬به دلیل دشواری دسترسی به منابع‬ ‫بانک ها‪ ،‬صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر یا‬ ‫فرشتگان کسب وکار‪ ،‬کارافرینان و نواوران همواره‬ ‫به دنبال یافتن منابع مالی جایگزین با دسترسی‬ ‫اسان تر بوده اند‪ .‬یکی از رویکردهای نوین در این‬ ‫حوزه "تامین مالی جمعی " است که هدف ان تامین‬ ‫منابع مالی الزم برای راه اندازی و توسعه کسب وکار‬ ‫از طریق جمعی از افراد مستقل است‪ .‬در این روش‬ ‫منابع مالی معموال از طریق اینترنت و با مشارکت های‬ ‫محدود افراد متعدد تامین می شود‪.‬‬ ‫درگذشته تاریخی بسیاری از ملت ها ازجمله ایرانیان‬ ‫این فرایند به شیوه های مختلف انجام می شده است‪.‬‬ ‫در عصر حاضر و پس از ظهور پدیده "جمع سپاری "‪،‬‬ ‫این فرایند استاندارد شده است و تجارب جهانی ان به‬ ‫دستورالعمل هایی مشخص تبدیل شده است‪ .‬دلیل ظهور‬ ‫و گسترش تامین مالی جمعی به شکل سازمان یافته را‬ ‫می توان بحران مالی سال ‪ 2008‬دانست‪ .‬پس ازاین بحران‬ ‫و به واسطه کاهش تمایل بانک ها به ارائه وام‪ ،‬به ویژه به‬ ‫کارافرینان و کسب وکارهای نوپا‪ ،‬کارافرینان شروع به‬ ‫جستجوی راه های دیگری برای جذب سرمایه کردند و‬ ‫درنهایت سازوکارهای تامین مالی جمعی شکل گرفت‪.‬‬ ‫تامین مالی جمعی که ابزاری اشتراکی و عمومی برای‬ ‫سرمایه گذاری اشخاص‪ ،‬شرکت ها‪ ،‬سازمان ها یا گروه ها‬ ‫از طریق بازار اینترنتی است‪ ،‬با چهار رویکرد کلی انجام‬ ‫می شود‪:‬‬ ‫اهدا‪ :‬ماهیت معنوی و خیرخواهانه دارد‪ .‬منابع‬ ‫جمع اوری شده در امور خیرخواهانه‪ ،‬دینی یا معنوی هزینه‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫پاداش‪ :‬مشارکت کنندگان در ازای پرداخت منابع مالی‪،‬‬ ‫از پاداش هایی مانند محصول یا تخفیف خاص بهره مند‬ ‫می شوند‪ .‬پاداش ممکن است معنوی باشد‪ ،‬مانند حضور‬ ‫در مراسم رونمایی محصول یا امکان پیش خرید محصول‪.‬‬ ‫قرض (اعطای وام جمعی)‪ :‬مشارکت کنندگان در قالب وام‬ ‫منابع مالی را تامین می کنند و اصل وفرع پول خود را در‬ ‫چارچوب زمانی مشخص و توافق شده پس می گیرند‪.‬‬ ‫مشارکت(خریدسهامجمعی)‪:‬اینرویکردمعموالدرتامین‬ ‫بودجه الزم برای تحقق ایده‪ ،‬راه اندازی پروژه یا کسب وکار‬ ‫نواورانه و جدید به کار گرفته می شود‪ .‬مشارکت کنندگان در‬ ‫سود و زیان پروژه شریک می شوند‪.‬‬ ‫دانشگاه ام ای تی در سال ‪ ،2012‬تامین مالی جمعی را‬ ‫یکی از ‪ 10‬فناوری مرز شکن سال معرفی کرد‪ .‬بنا بر گزارش‬ ‫‪ 201۵‬موسسه مس سولوشن‪ ،‬تامین مالی جمعی انالین در‬ ‫سال ‪ ،2010‬بازار نسبتا کوچکی به اندازه ‪ 880‬میلیون دالر‬ ‫داشته است‪ .‬پیش بینی می شود بازار جهانی تامین مالی‬ ‫جمعی که در سال ‪ 2020‬برابر با ‪12.2‬میلیارد دالر بوده‬ ‫است با نرخ رشد مرکب ساالنه ‪ 11.2‬درصد طی دوره ‪2021‬‬ ‫تا ‪ ،2027‬در سال ‪ 2027‬به ‪2۵.8‬میلیارد دالر برسد‪.‬‬ ‫مزایا و تفاوت های تامین مالی جمعی و سرمایه گذاری‬ ‫خطرپذیر‬ ‫مزیت تامین مالی جمعی نسبت به سرمایه گذاری‬ ‫خطرپذیر‪ ،‬تجمیع مبالغ اندک سرمایه و فراهم کردن‬ ‫فرصت سرمایه گذاری برای افرادی است که باوجود عالقه به‬ ‫سرمایه گذاری روی پروژه های نواورانه‪ ،‬به دلیل محدودیت‬ ‫منابع امکان ورود به صنعت سرمایه گذاری خطرپذیر را‬ ‫نداشته اند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬جذب منابع مالی به این روش‪،‬‬ ‫به وثیقه نیازی ندارد؛ فرایند ان سریع تر از دریافت وام‬ ‫است (به طور میانگین‪ 8‬هفته)؛ به سابقه همکاری‪ ،‬شناخت‬ ‫و ارتباطات قبلی با بانک یا سرمایه گذاران خطرپذیر نیازی‬ ‫ندارد؛ و برخالف سایر روش های مشارکت و واگذاری سهام‪،‬‬ ‫مشارکت کنندگان در تامین مالی جمعی کنترل مدیریتی‬ ‫روی کسب وکار ندارند و اما تامین مالی جمعی در چه‬ ‫پروژه هایی مناسب تر است‪:‬‬ ‫تامینمالیجمعیمستلزمبازاریابیگستردهومتقاعدسازی‬ ‫عموم مردم برای سرمایه گذاری است‪ .‬ازاین رو‪ ،‬هرچه مدل‬ ‫کسب وکار ساده تر باشد و درک ان برای مخاطبان راحت تر‬ ‫باشد‪ ،‬احتمال موفقیت در تامین مالی جمعی بیشتر است‪.‬‬ ‫بسیاری از بنیان گذاران شرکت های نوافرین تمایلی‬ ‫به عضویت سرمایه گذاران در هیات مدیره و واگذاری‬ ‫کنترل مدیریتی شرکت خود ندارند‪ .‬تامین مالی جمعی‬ ‫به اصطالح "کارافرین پسند "تر است و امکان جذب منابع‬ ‫مالی براساس شرایط دلخواه کارافرینان را فراهم می کند‪.‬‬ ‫درحالی که در سرمایه گذاری خطرپذیر‪ ،‬کارافرینان مجبور‬ ‫به پذیرش شرایط سرمایه گذاران هستند‪.‬‬ ‫در تامین مالی جمعی‪ ،‬معموال سرمایه گذاران مداخله‬ ‫و مشارکتی در مدیریت شرکت ندارند‪ .‬درصورتی که‬ ‫کارافرینان به دنبال "پول هوشمند " و جذب منابع مالی‬ ‫همراه با تجارب مدیریتی هستند‪ ،‬سرمایه گذاری خطرپذیر‬ ‫برای انان مناسب تر است‪.‬‬ ‫در تامین مالی جمعی‪ ،‬مشارکت کنندگان به جای تمرکز‬ ‫صرف روی بازگشت مالی‪ ،‬اثار اجتماعی طرح را نیز‬ ‫مدنظر دارند‪ .‬لذا این روش برای شرکت هایی مناسب‬ ‫است که به دنبال تاثیرگذاری اجتماعی در جامعه مدنظر‬ ‫خود هستند‪.‬‬ ‫رویکرد بازاریابی و جذب مشارکت کنندگان در تامین مالی‬ ‫جمعی‪ ،‬عمدتا بازاریابی دیجیتال و انالین است‪ .‬درحالی که‬ ‫سرمایه گذاری خطرپذیر بیشتر برای شرکت های فعال در‬ ‫قطب ها و شهرهایی مانند دره سیلیکون‪ ،‬سانفرانسیسکو‪،‬‬ ‫برلین و لندن اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫معیارهای ارزیابی و انتخاب طرح ها در سرمایه گذاری‬ ‫خطرپذیر معموال سخت گیرانه تر از تامین مالی جمعی‬ ‫است‪ .‬به عالوه‪ ،‬سرمایه گذاران خطرپذیر معموال به‬ ‫پروژه های نواورانه ای که ارزش خروج ان ها ‪ 10‬تا ‪ 100‬برابر‬ ‫نباشد‪ ،‬عالقه ای ندارند‪.‬‬ ‫تامین مالی جمعی برای شرکت هایی مناسب تر است که به‬ ‫دنبال حفظ فرهنگ سازمانی خاص خود هستند و تمایلی‬ ‫به "شبیه شدن " به سایر شرکت ها و سرمایه گذاران ندارند‪.‬‬ ‫سکوهای تامین مالی جمعی معموال ‪ ۵‬تا ‪10‬درصد هزینه‬ ‫بازاریابی و تامین مالی دریافت می کنند‪ ،‬درحالی که در‬ ‫سرمایه گذاری خطرپذیر چنین هزینه ای مطرح نیست‪.‬‬ ‫با توجه به گسترش شبکه شرکت به واسطه تامین مالی‬ ‫جمعی‪ ،‬نام شرکت در میان عموم مردم شنیده می شود‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬در سرمایه گذاری خطرپذیر شهرت و اعتبار‬ ‫سرمایه گذار می تواند به شهرت شرکت در رسانه ها و جذب‬ ‫منابع مالی از سایر سرمایه گذاران بزرگ منجر شود‪.‬‬ ‫در فرایند تامین مالی جمعی مذاکره بین مشارکت کنندگان‬ ‫و بنیان گذاران‪ ،‬مانند فرایند خرید انالین است‪ .‬اطالعات‬ ‫در اختیار مخاطبان قرار می گیرد و افراد پس از بررسی‬ ‫این اطالعات تصمیم به مشارکت در تامین مالی با‬ ‫شرایط صاحب طرح (و نه سرمایه گذار) می گیرند؛ اما‬ ‫سرمایه گذاران خطرپذیر معموال دست باال رادارند‪،‬‬ ‫ارزش گذاری شرکت با شرایط مدنظر انها انجام می شود و‬ ‫ممکن است مذاکره دو طرف به واگذاری سهام بیشتر در‬ ‫ازای سرمایه کمتر منجر شود‪.‬‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی و تامین مالی جمعی‬ ‫تامین مالی جمعی در ایران در اغاز راه است و اولین‬ ‫سکوهای تامین مالی جمعی کشور در سال ‪1393‬‬ ‫شکل گرفته اند‪ .‬ازجمله این سکوها می توان به دونیت‪،‬‬ ‫فاندوران‪ ،‬حامی جو‪ ،‬راتا‪ ،‬همرس و حامیانه اشاره کرد‪.‬‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬به عنوان مهم ترین نهاد‬ ‫تامین مالی توسعه فناوری کشور‪ ،‬همواره در تالش‬ ‫برای توسعه ابزارهای متنوع تامین مالی متناسب با نیاز‬ ‫و ظرفیت شرکت های دانش بنیان و نیز توسعه اگاهی و‬ ‫فرهنگ جامعه در زمینه روش های مختلف تامین مالی‬ ‫توسعه فناوری بوده است‪ .‬ازاین رو‪ ،‬ضمن کمک به ترویج‬ ‫مبانی مرتبط با تامین مالی جمعی در سطح جامعه با‬ ‫حمایت از برگزاری دوره های اموزشی و انتشار محتوای‬ ‫مرتبط‪ ،‬درصدد فراهم سازی زمینه مساعد برای جلب‬ ‫همکاری و مشارکت عموم مردم جامعه در تامین مالی‬ ‫جمعی بوده است‪ .‬در این راستا صندوق عالوه بر اجرای‬ ‫طرح بیمه سرمایه گذاری‪ ،‬مسابقه "کارویا " را باهدف‬ ‫جذب و هدایت سرمایه های مردمی به سمت طرح های‬ ‫نواورانه و توسعه اقتصاد دانش بنیان طراحی و برگزار‬ ‫کرده است‪ .‬شرکت های دانش بنیان و نوافرین در قالب‬ ‫این مسابقه‪ ،‬طرح های نواورانه خود را ارائه می کنند و‬ ‫افراد عالقه مند می توانند در تامین منابع مالی این طرح ها‬ ‫مشارکت کنند‪ .‬با توجه به برخورداری این طرح ها از بیمه‬ ‫سرمایه گذاری صندوق‪ ،‬مشارکت کنندگان در تامین مالی‬ ‫جمعی طرح ها تنها در "سود " پروژه ها شریک خواهند‬ ‫شد و در صورت شکست احتمالی طرح‪ ،‬صندوق منابع‬ ‫مالی سرمایه گذاران را به انها بازخواهد گرداند‪ .‬امید‬ ‫است با توسعه زیرساخت های قانونی‪ ،‬فرهنگی و فناورنه‬ ‫از یک سو و جلب مشارکت و همکاری عموم مردم جامعه‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬زمینه برای نقش افرینی عموم مردم در‬ ‫توسعه اقتصاد دانش بنیان فراهم شود‪.‬‬ صفحه 40 ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫‪41‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫در تفاهم ای بین صندوق نواوری و ‪ ۴‬بانک عامل محقق شد‪:‬‬ ‫شارژ ‪ 3‬هزار میلیارد تومانی اعتبارات حمایت از شرکت های دانش بنیان‬ ‫بر اساس تفاهم نامه ای که میان صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫و چهار بانک صادرات‪ ،‬تجارت‪ ،‬ملت و اینده منعقد شد‪،‬‬ ‫اعتبارات حمایتی از شرکت های دانش بنیان در بودجه سال‬ ‫‪ 1۴00‬از هزار به سه هزار میلیارد تومان افزایش یافت‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬ایین‬ ‫تبادل تفاهم نامه میان صندوق نواوری با بانک های عامل در‬ ‫اجرای تبصره ‪ 1۶‬قانون بودجه سال ‪ 1۴00‬کل کشور با هدف‬ ‫اعطای تسهیالت ارزان قیمت به شرکت های دانش بنیان‬ ‫با حضور دکتر علی وحدت‪ ،‬دکتر محمدصادق خیاطیان‬ ‫و مهندس نصراهلل جهانگرد‪ ،‬رییس و اعضای هیات عامل‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی و دکتر سیدمحسن دهنوی عضو‬ ‫هیئت رییسه مجلس و نایب رئیس کمیسیون تلفیق مجلس‬ ‫برگزار شد‪.‬‬ ‫در این مراسم تفاهم نامه های مربوط به اجرای تبصره ‪16‬‬ ‫قانون بودجه سال ‪ 1400‬کل کشور به منظور ارائه تسهیالت‬ ‫ارزان قیمت به شرکت های دانش بنیان میان رئیس صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی و مدیران عامل بانک های صادرات‪،‬‬ ‫تجارت‪ ،‬ملت و اینده به امضا رسید‪.‬‬ ‫بر اساس این گزارش‪ ،‬پیشتر دولت در تبصره ‪ 16‬قانون‬ ‫بودجه سال ‪ 1400‬کل کشور بودجه هزار میلیارد تومانی را‬ ‫برای صندوق نواوری تخصیص داده و بانک مرکزی نیز به‬ ‫بانک های عامل تکلیف کرد که این مبلغ را با معرفی صندوق‬ ‫نواوری در اختیار شرکت های دانش بنیان قرار دهد‪.‬‬ ‫در این راستا صندوق نواوری به منظور حمایت های بیشتر‬ ‫از شرکت های دانش بنیان و افزایش نقش انها در اقتصاد‬ ‫کشور‪،‬بهبانکمرکزیپیشنهادکردتاضمنتعیینبانک های‬ ‫عامل از سوی صندوق نواوری‪ ،‬با انها برای افزایش بودجه‬ ‫حمایت از شرکت ها به تفاهم برسد؛ بر این اساس مقرر شد‬ ‫در تفاهم نامه جداگانه با چهار بانک صادرات‪ ،‬تجارت‪ ،‬ملت‬ ‫و اینده این مبلغ با استفاده از منابع اهرمی صندوق نواوری‬ ‫نزد این بانک ها و لحاظ نرخ بازده موثر تسهیالت بانکی از‬ ‫هزار به سه هزار میلیارد تومان افزایش یابد‪.‬‬ ‫در نتیجه با موافقت بانک مرکزی‪ ،‬در نشست امروز این‬ ‫تفاهم نامه ها در حضور دکتر سیدمحسن دهنوی عضو‬ ‫هیئت رییسه مجلس‪ ،‬دکتر علی وحدت‪ ،‬دکتر محمدصادق‬ ‫ ❚‬ ‫دکتر وحدت مطرح کرد؛‬ ‫خیاطیان و مهندس نصراهلل جهانگرد‪ ،‬رییس و اعضای‬ ‫هیات عامل صندوق نواوری و شکوفایی و مدیران عامل این‬ ‫چهار بانک به امضا رسید تا شاهد شکوفایی هرچه بیشتر‬ ‫شرکت های دانش بنیان و نقش افرینی گسترده انها در‬ ‫توسعه اقتصادی کشور باشیم‪.‬‬ ‫بر اساس تفاهم نامه میان صندوق نواوری و شکوفایی با چهار‬ ‫بانک صادرات‪ ،‬تجارت‪ ،‬ملت و اینده این بانک ها متعهد‬ ‫شده اند در چارچوب قوانین و مقررات بانکی جاری خود‪،‬‬ ‫ضمن ایجاد وحدت رویه در شعب خود در سراسر کشور‪ ،‬بنا‬ ‫به درخواست صندوق نواوری و شرکت های معرفی شده از‬ ‫طرف ان‪ ،‬تمهیدات الزم را در خصوص ارایه خدمات بانکی‬ ‫مورد نیاز فراهم کنند‪.‬‬ ‫همچنین این بانک ها متعهد شدند که با رعایت قوانین‬ ‫و مقررات مربوطه‪ ،‬خدمات مورد نیاز صندوق نواوری و‬ ‫شرکت هایدانشبنیانرادرحداقلزمانممکنارائهدهند‪.‬‬ ‫رشد ‪ 100‬درصدی تسهیالت پرداختی نظام بانکی‬ ‫به شرکت های دانش بنیان‬ ‫در ایین تبادل تفاهم نامه میان صندوق نواوری‬ ‫و شکوفایی با بانک های عامل در افزایش بودجه‬ ‫حمایت از شرکت های دانش بنیان از هزار به سه‬ ‫هزار میلیارد تومان‪ ،‬سرپرست اداره اعتبارات‬ ‫بانک مرکزی اعالم کرد‪ :‬تسهیالت پرداختی نظام‬ ‫بانکی به شرکت های دانش بنیان از سال ‪ 98‬تا‬ ‫‪ ، 99‬صد درصد افزایش یافته است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی‪ ،‬رضا دولت ابادی‪ ،‬مدیرعامل بانک‬ ‫تجارت در ایین تبادل تفاهم نامه میان صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی با بانک های عامل در اجرای‬ ‫تبصره ‪ 1۶‬قانون بودجه سال ‪ 1۴00‬کشور با هدف‬ ‫اعطای تسهیالت ارزان قیمت به شرکت های‬ ‫دانش بنیان در سخنانی اظهار کرد‪ :‬این بانک‬ ‫تاکنون ‪ 13‬میلیارد تومان تسهیالت و ‪ 31‬میلیارد‬ ‫تومان ضمانت نامه در اختیار شرکت های دانش‬ ‫بنیان قرار داده است‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه مطالبات بانک تجارت از‬ ‫شرکت های دانش بنیان صفر است‪ ،‬ادامه داد‪ :‬ما‬ ‫مبلغ ‪ 6‬هزار میلیارد ریال برای تسهیالت سرمایه‬ ‫در گردش در نظر گرفته ایم‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫تامین نیازهای مالی شرکت های دانش بنیان در همه استان ها با خط اعتباری صندوق نواوری‬ ‫شبکه بانکی به صندوق نواوری دارد و امیدواریم در دولت‬ ‫سیزدهم این روال ادامه پیدا کند‪.‬‬ ‫رییس صندوق نواوری و شکوفایی با بیان اینکه مفاد تبصره‬ ‫‪ 16‬قانون بودجه در سال گذشته اجرا نشد ‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬به‬ ‫لطف بانک مرکزی بودجه یک هزار میلیارد تومانی برای‬ ‫تامین مالی شرکت های دانش بنیان و فناور به سه هزار‬ ‫میلیارد تومان رسیده است‪.‬‬ ‫دکتر وحدت در پایان ظرفیت های موجود در بانک ها را‬ ‫برای صندوق نواوری و شکوفایی مفید دانست‪.‬‬ ‫رییس صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬طی نزدیک به‬ ‫سه سال اخیر بیش از ‪ 16‬هزار میلیارد تومان خدمات مالی‬ ‫(تسهیالت و ضمانت نامه) به شرکت های دانش بنیان اعطا‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر علی وحدت در ایین تبادل تفاهم نامه میان صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی با بانک های عامل در اجرای تبصره ‪1۶‬‬ ‫قانون بودجه سال ‪ 1۴00‬کشور با هدف اعطای تسهیالت‬ ‫ارزان قیمت به شرکت های دانش بنیان با بیان اینکه اگرچه‬ ‫مجموع ه نیروهای صندوق نواوری نسبت به دو سال و نیم‬ ‫گذشته کمتر شده است اما خدمات این صندوق افزایش‬ ‫یافته است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬در حال حاضر هیچ استانی نیست‬ ‫که شرکت های دانش بنیان و نواورش نیاز مالی داشته‬ ‫باشند و خط اعتباری ما تا سقف ‪ 500‬میلیون تومان برای‬ ‫هر شرکت در اختیارشان نباشد‪.‬‬ ‫رییس صندوق نواوری و شکوفایی با بیان اینکه امروز ‪6200‬‬ ‫ت دانش بنیان در کشور مشغول به فعالیت هستند‪،‬‬ ‫شرک ‬ ‫ت جزو شرکت های بزرگ‬ ‫گفت‪ :‬از این تعداد حدود هزار شرک ‬ ‫تولیدی محسوب می شوند‪.‬‬ ‫به گفته دکتر وحدت‪ ،‬طی نزدیک به سه سال اخیر بیش از‬ ‫‪ 16‬هزار میلیارد تومان خدمات مالی به شرکت های دانش‬ ‫بنیان اعطا شده است‪.‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به همکاری صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی با شبکه بانکی کشور برای تامین مالی اکوسیستم‬ ‫نواوری کشور گفت‪ :‬پلتفرم بین صندوق و بانک ها به صورت‬ ‫انالین برای تامین مالی تشکیل شده است که همه کارها‬ ‫در زمان خود انجام می شود که این نشان از لطفی است که‬ ‫از شاخه های مختلف حوزه نواوری و فناوری حمایت‬ ‫می کنیم‬ ‫در ادامه این مراسم نیز مهندس نصراهلل جهانگرد‪ ،‬عضو‬ ‫هیات عامل صندوق نواوری و شکوفایی در سخنانی با بیان‬ ‫اینکه صندوق نواوری در تامین مالی اکوسیستم نواوری‪،‬‬ ‫بروکراسی را کاهش داده است‪ ،‬تاکید کرد‪ :‬ما در صندوق‬ ‫از شاخه های مختلف حوزه نواوری و فناوری حمایت‬ ‫می کنیم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬تلفیقی از بانک های تجاری و تخصصی برای‬ ‫اعطای تسهیالت حضور دارند که با این تسهیالت ظرفیت‬ ‫باالتر و بهتری برای کسب و کارها ایجاد می شود و منجر به‬ ‫توسعه بازار شرکت های دانش بنیان می شود‪.‬‬ ‫عضو هیات عامل صندوق نواوری بیان کرد‪ :‬تالش کردیم‬ ‫خدمات صندوق نواوری در تمام طول عمر شرکت های‬ ‫دانش بنیان متناسب با وضعیت انها ارائه شود‪ .‬در واقع ما از‬ ‫دوره جنینی تا بلوغ شرکت های دانش بنیان ابزارهایی را در‬ ‫اختیار انها قرار می دهیم‪.‬‬ ‫ش بنیان و‬ ‫جهانگرد ادامه داد‪ :‬نرخ بقای شرکت های دان ‬ ‫نفوذ در صنایع بزرگ‪ ،‬بخشی از اثربخشی خدمات صندوق‬ ‫نواوری در اکوسیستم نواوری کشور است‪.‬‬ ‫حمایت از شرکت های دانش بنیان از راه های‬ ‫قطع وابستگی با اقتصاد دنیا است‬ ‫در ادامه محمد بیگدلی‪ ،‬مدیرعامل بانک ملت‬ ‫گفت‪ :‬ما خارج از توافق نامه ها‪ ،‬به دنبال حمایت‬ ‫از شرکت های دانش بنیان هستیم و تاکنون نیز‬ ‫بیش از ‪ 88‬هزار میلیارد ریال به شرکت های دانش‬ ‫بنیان پرداخت کرده ایم‪.‬‬ ‫بانک اینده از تجاری سازی نواوری ها حمایت می کند‬ ‫در ادامه این مراسم نیز حسین مجاهدی‪ ،‬عضو هیات‬ ‫مدیره بانک اینده در سخنانی با تاکید بر اینکه این بانک‬ ‫از کاربردی کردن دانش و تجاری سازی نواوری ها حمایت‬ ‫می کند‪ ،‬اظهار امیدواری کرد که کشور شاهد جهش در‬ ‫اقتصاد دانش بنیان و تحقق اهداف عالیه باشد‪.‬‬ ‫اعطای تسهیالت به شرکت های دانش بنیان از‬ ‫سوی بانک صادرات افزایش یافته است‬ ‫حجت اله صیدی مدیرعامل بانک صادرات نیز‬ ‫در ادامه این مراسم اظهار کرد‪ :‬هرگونه اعتبار و‬ ‫تسهیالتی که از منابع صندوق نواوری نزد بانک‬ ‫صادرات موجود است را پرداخت می کنیم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬اعطای تسهیالت به شرکت های دانش‬ ‫بنیان از سوی بانک صادرات افزایش یافته است‪.‬‬ ‫پرداختی های سال ‪ 99‬به دانش بنیان ها نسبت به سال‬ ‫‪ 98‬رشد ‪ 100‬در صدی داشته است‬ ‫همچنین شهرزاد دانشمندی‪ ،‬سرپرست اداره اعتبارات‬ ‫بانک مرکزی در سخنانی با اشاره به اینکه پرداختی های‬ ‫سال ‪ 99‬بانک ها به شرکت های دانش بنیان نسبت به سال‬ ‫‪ 98‬رشد ‪ 100‬درصدی داشته است‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬ما در نظام‬ ‫بانکی تالش می کنیم تا از صنایع نواور حمایت شود‪.‬‬ صفحه 41 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫دکتر شاوردی خبر داد‪:‬‬ ‫انعقاد ‪ 65‬میلیارد ریال قرارداد فناورانه بین‬ ‫نیروی انتظامی و شرکت های دانش بنیان و‬ ‫فناور با حمایت صندوق نواوری‬ ‫■‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫در ایین تبادل تفاهم نامه با بانک های عامل در اجرای تبصره ‪ 16‬قانون بودجه سال ‪ 1400‬اعالم شد؛‬ ‫انعقاد ‪ ۴890‬فقره قرارداد تسهیالت با دانش بنیان ها به مبلغ بیش از ‪ 11000‬میلیارد تومان با حمایت صندوق نواوری‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی با‬ ‫بیان اینکه در فرایند رویداد تبادل فناوری پلیس‬ ‫هوشمند که به همت صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫برنامه ریزی و برگزار شد‪ 34 ،‬نیاز فناورانه پلیس در‬ ‫حوزه های مختلف فناوری احصا شد‪ ،‬از انعقاد ‪65‬‬ ‫میلیارد ریال قرارداد فناورانه بین نیروی انتظامی و‬ ‫شرکت های دانش بنیان و فناور با حمایت صندوق‬ ‫نواوری خبر داد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی‪ ،‬دکتر مرضیه شاوردی‪ ،‬تامین امنیت‬ ‫را یکی از الزامات توسعه هر کشور عنوان کرد‬ ‫و افزود‪ :‬در سال های اخیر‪ ،‬با پیشرفت های‬ ‫ایجاد شده در تجهیزات‪ ،‬زیرساخت ها‪،‬‬ ‫سامانه ها و روش های تعامل و ارتباط بین افراد‬ ‫و نهادها‪ ،‬حفظ امنیت کاربران و جلوگیری از‬ ‫سوءاستفاده های اقتصادی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی‬ ‫از بسترهای پیشرفته موجود‪ ،‬به چالشی جدی‬ ‫برای سازمان ها و نهادهای مرتبط تبدیل شده و‬ ‫به دلیل پیچیدگی های روزافزون فناوری‪ ،‬غلبه بر‬ ‫این چالش جز با تسلط کامل و اتکا به فناوری های‬ ‫هوشمند و به روز امکان پذیر نیست‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬نیروی انتظامی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران به عنوان اصلی ترین نهاد تامین‬ ‫نظم و امنیت اجتماعی‪ ،‬از مدت ها پیش با علم‬ ‫به لزوم تجهیز بخش های مختلف این ارگان به‬ ‫تجهیزات و علم و فناوری روز‪ ،‬درصدد افزایش‬ ‫هوشمندی اماد و پشتیبانی و عملکرد پلیس‬ ‫بوده و تالش هایی در این راستا صورت گرفته که از‬ ‫مجموعه اقدامات و برنامه ریزی ها در این حوزه‪،‬‬ ‫با عناوین "هوشمندسازی پلیس " یا "پلیس‬ ‫هوشمند " یاد می شود‪.‬‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ادامه داد‪ :‬در همین راستا‪ ،‬صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی ریاست جمهوری که طی سال های اخیر‬ ‫برگزاری و حمایت از رویدادهای تبادل فناوری با‬ ‫هدف رفع نیازهای فناورانه صنایع و سازمان ها‬ ‫توسط شرکت های دانش بنیان و فناور را در دستور‬ ‫کار خود قرار داده‪ ،‬بنابر درخواست نیروی انتظامی‬ ‫و با توجه به اهمیت موضوع‪ ،‬در نیمه دوم سال ‪99‬‬ ‫اقدام به برنامه ریزی و اجرای فرایند تبادل فناوری‬ ‫پلیس هوشمند کرد‪.‬‬ ‫شاوردی اظهار کرد‪ :‬در فرایند رویداد تبادل‬ ‫فناوری پلیس هوشمند‪ 34 ،‬نیاز فناورانه پلیس‬ ‫در حوزه های فناوری اطالعات‪ ،‬امنیت اطالعات‬ ‫و ارتباطات‪ ،‬ارتباطات رادیویی‪ ،‬زیرساخت و‬ ‫شبکه پس از احصا و استانداردسازی در چارچوب‬ ‫فراخوان عمومی در اختیار شرکت های دانش بنیان‬ ‫و فناور قرار گرفت و جلسات مذاکره تجاری‬ ‫شرکت های دانش بنیان و فناور با نمایندگان‬ ‫نیروی انتظامی برای بررسی توانمندی شرکت ها‬ ‫و ارائه راه کارهای عملیاتی رفع نیازها برگزار شد‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه شرکت های منتخب با حضور‬ ‫در نمایشگاه جانبی رویداد پلیس هوشمند که‬ ‫ن ماه سال ‪ 99‬در محل صندوق نواوری و‬ ‫در بهم ‬ ‫شکوفایی برگزار شد‪ ،‬ضمن ارائه توانمندی های‬ ‫خود به بخش های مختلف نیروی انتظامی‪،‬‬ ‫مذاکره های تکمیلی برای رسیدن به چارچوب‬ ‫همکاری مشترک را با نمایندگان پلیس انجام‬ ‫دادند‪ ،‬گفت‪ :‬حاصل این فرایند تاکنون انعقاد ‪65‬‬ ‫میلیارد ریال قرارداد فناورانه بین نیروی انتظامی‬ ‫و شرکت های دانش بنیان و فناور بوده است‪.‬‬ ‫تامین مالی این قراردادها و سایر قراردادهایی‬ ‫که با پیگیری های اتی تفاهم های صورت گرفته‬ ‫در فرایند رویداد تبادل فناوری پلیس هوشمند‬ ‫حاصل خواهد شد در دستور کار صندوق نواوری‬ ‫و شکوفایی قرار گرفته است‪.‬‬ ‫عتف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫‪42‬‬ ‫عضو هیات عامل صندوق نواوری و شکوفایی تاکید کرد‪:‬‬ ‫نقش افرینی شرکت های دانش بنیان نسبت به مسایل‬ ‫اساسی کشور باید جدی تلقی شود‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر محمدصادق خیاطیان یزدی‪ ،‬سرپرست مرکز‬ ‫شرکت ها و موسسات دانش بنیان معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری در ایین تبادل تفاهم نامه‬ ‫میان صندوق نواوری و شکوفایی با بانک های عامل‬ ‫در اجرای تبصره ‪ 1۶‬قانون بودجه سال ‪ 1۴00‬کشور با‬ ‫هدف اعطای تسهیالت ارزان قیمت به شرکت های دانش‬ ‫بنیان تاکید کرد‪ :‬امروز همه بخش های کشور نسبت به‬ ‫شرکت های دانش بنیان دید مثبتی دارند‪ .‬در سال های‬ ‫اخیر توانستیم یک برند و مجموعه ای از رویکردها را در‬ ‫حوزه دانش بنیان اعمال کنیم که در کشور نقش افرینی‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫ش بنیان‬ ‫وی با اشاره به اینکه هرچه سهم اقتصاد دان ‬ ‫از ‪ GDP‬کشور را افزایش دهیم‪ ،‬رویکردها به حوزه‬ ‫دانش بنیان جدی تر می شود‪ ،‬نقش افرینی شرکت های‬ ‫دانش بنیان نسبت به مسایل اساسی کشور باید جدی‬ ‫تلقی شود‪.‬‬ ‫عضو هیات عامل صندوق نواوری و شکوفایی بیان کرد‪:‬‬ ‫بهره گیری از ظرفیت های قانون حمایت از شرکت های‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬در تسهیل فعالیت این شرکت ها مبتنی بر‬ ‫ی و فناوری با رویکرد افزایش سهم‬ ‫سیاست های کالن علم ‬ ‫و نقش افرینی انها در اقتصاد کالن کشور مورد تاکید است‪.‬‬ ‫خیاطیان در پایان تاکید کرد‪ :‬دولت و در کل مجموعه‬ ‫نظام به خوبی از اکوسیستم نواوری حمایت کرده است‪.‬‬ ‫انعقاد ‪ 4890‬فقره قرارداد تسهیالت با دانش بنیان ها‬ ‫به مبلغ ‪ 11081‬میلیارد تومان با حمایت صندوق‬ ‫نواوری‬ ‫در ادامه این مراسم نیز دکتر روح اله ذوالفقاری‪ ،‬معاون‬ ‫تسهیالت و تجاری سازی صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫با بیان اینکه ماموریت صندوق نواوری کمک به‬ ‫تحقق و توسعه اقتصاد دانش بنیان‪ ،‬تکمیل زنجیره‬ ‫ایده تا بازار‪ ،‬تجاری سازی نواوری ها‪ ،‬دستاوردهای‬ ‫پژوهشی و اختراعات‪ ،‬کاربردی کردن دانش از طریق‬ ‫ارائه کمک ها و خدمات مالی و پشتیبانی به شرکت ها‬ ‫و موسسات دانش بنیان است‪ ،‬افزود‪ :‬با گذشت بیش‬ ‫از هفت سال از شکل گیری اکوسیستم نواوری‪ ،‬تعداد‬ ‫شرکت های دانش بنیان از ‪ 55‬به ‪ 6251‬شرکت افزایش‬ ‫یافته است‪.‬‬ ‫معاون تسهیالت و تجاری سازی صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی با بیان اینکه طی سه سال اخیر‪ ۴890 ،‬فقره‬ ‫قرارداد تسهیالت به مبلغ ‪ 11081‬میلیارد تومان منعقد‬ ‫شده است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬با انعقاد ‪ 1063‬میلیارد تومان‬ ‫قرارداد تسهیالت با ‪ 31‬صندوق پژوهش و فناوری‪،‬‬ ‫زمینه فعالیت گسترده این صندوق ها در سراسر کشور‬ ‫فراهم شد‪ .‬همچنین در همکاری با نظام بانکی نیز‬ ‫ظرفیت پرداخت تسهیالت تا سه برابر منابع اهرم شده‪،‬‬ ‫فراهم و ‪ 2462‬فقره تسهیالت به مبلغ ‪ 6540‬میلیارد‬ ‫تومان اعطا شده است‪.‬‬ ‫ذوالفقاری ادامه داد‪ :‬با فعال شدن این ظرفیت و نیز‬ ‫اعطای ‪ 2415‬فقره ضمانت نامه به مبلغ ‪ 5380‬میلیارد‬ ‫ ❚‬ ‫دکتر بغدادی خبر داد‪:‬‬ ‫تومان طی سه سال اخیر‪ ،‬شرکت های دانش بنیان‬ ‫توانسته اند بیش از ‪ 27‬هزار میلیارد تومان قرارداد با‬ ‫دستگاه های اجرایی و کارفرمایان دولتی منعقد کنند‪.‬‬ ‫در این زمینه فرایندهای کاری مربوطه‪ ،‬بازنگری شده‬ ‫و میانگین زمان صدور ضمانت نامه به کمتر از یک هفته‬ ‫کاهش یافته است‪.‬‬ ‫وی با اشاره فعالیت صندوق نواوری و شکوفایی در‬ ‫حوزه سرمایه گذاری نیز اظهار کرد‪ :‬با بازنگری در مدل‬ ‫سرمایه گذاری مستقیم‪ ،‬مدل های هم سرمایه گذاری‪،‬‬ ‫ضمانت سرمایه گذاری و تسهیل انتشار صکوک نواوری‬ ‫جایگزین ان شد‪ .‬طی سه سال اخیر‪ ،‬پس از بازنگری‬ ‫و طراحی مدل ها‪ ،‬در تاسیس ‪ 10‬صندوق جسورانه‬ ‫بورسی مشارکت و با ‪ 20‬صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫هم سرمایه گذاری انجام شده است‪.‬‬ ‫ذوالفقاری گفت‪ :‬تالش شده تا نسبت تسهیالت صندوق‬ ‫نواوری‪ ،‬علی رغم نوپا بودن مباحث سرمایه گذاری در‬ ‫صندوق‪ ،‬متناسب با میانگین جهانی باشد‪.‬‬ ‫معاون تسهیالت و تجاری سازی صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی در ادامه مبلغ تعهد صندوق نواوری در‬ ‫سرمایه گذاری ها را ‪ ۶2۶‬میلیارد تومان و در جذب‬ ‫منابع از سایر سرمایه گذاران را ‪ 1۵72‬میلیارد تومان‬ ‫اعالم کرد و با اشاره به استفاده از ظرفیت تسهیالت‬ ‫تکلیفی برای حمایت از شرکت های دانش بنیان‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫هم افزایی و ترکیب با مدل اهرمی سازی منابع صندوق‪،‬‬ ‫ایجاد ظرفیت اعطای ‪ 30‬هزار میلیارد ریال تسهیالت‬ ‫ترجیحی‪ ،‬مشارکت صندوق از طریق مسدودسازی‬ ‫منابع با ضریب یک دوم تفاهم نامه های جاری‪ ،‬تعیین‬ ‫بانک های عامل و پیش بینی منابع در قانون بودجه سال‬ ‫‪ 1400‬از ظرفیت های تسهیالت تکلیفی برای حمایت از‬ ‫شرکت های دانش بنیان است‪.‬‬ ‫ذوالفقاری در پایان همکاری صندوق نواوری با شبکه‬ ‫بانکی را شامل اولویت دهی و متناسب سازی ساختارها‬ ‫و مقررات بانکی با اقتصاد دانش بنیان‪ ،‬چابک سازی و‬ ‫تسریع فرایندهای ارائه خدمت‪ ،‬اهرمی سازی و بهبود‬ ‫بهره وری منابع‪ ،‬متنوع سازی مجاری ارائه خدمت و‬ ‫پوشش گسترده در سراسر کشور و ارتقای استانداردهای‬ ‫مالی شرکت های دانش بنیان دانست‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫برگزاری ‪ 3۶0‬جلسه ‪ B2B‬در رویدادهای "دوشنبه های استارت اپی " صندوق نواوری‬ ‫مدیر توسعه اکوسیستم صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫گفت‪ :‬از ابتدای برگزاری "دوشنبه های استارت اپی "‬ ‫تاکنون میزبان بیش از ‪ 180‬تیم فناور به همراه ‪۴700‬‬ ‫مخاطب حضوری و غیر حضوری بودیم‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر مصطفی در بیست و هشتمین رویداد "دوشنبه های‬ ‫استارت اپی " در حوزه صنایع غذایی بیان کرد‪ :‬از ابتدای‬ ‫برگزاری "دوشنبه های استارت اپی " تاکنون میزبان‬ ‫بیش از ‪ 180‬تیم به همراه ‪ ۴700‬مخاطب حضوری و‬ ‫غیر حضوری بودیم و به دنبال ان بیش از ‪ 3۶0‬جلسه‬ ‫‪ B2B‬طی برگزاری ‪ 27‬رویداد گذشته "دوشنبه های‬ ‫استارت اپی " برگزار شده است‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه صندوق نواوری به واسطه قانون حمایت‬ ‫از شرکت های دانش بنیان در اوایل دهه ‪ 90‬تشکیل شده‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬صندوق از طرح ها و شرکت های دانش‬ ‫بنیان حمایت می کند که به واسطه ماهیت صندوق به‬ ‫تجاری سازی از طریق اکوسیستم نواوری‪ ،‬بیش از ‪70‬‬ ‫خدمت متفاوت در صندوق نواوری برای شرکت های‬ ‫دانش بنیان تعریف شده است‪.‬‬ ‫مدیر توسعه اکوسیستم صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫افزود‪ :‬این اکوسیستم فقط به شرکت های دانش بنیان‬ ‫اختصاص ندارد بلکه استارت اپ ها را هم دربرمی گیرد‪.‬‬ ‫بغدادی ادامه داد‪ :‬صندوق نواوری از طریق عاملین‬ ‫خود‪ ،‬طرح های جذاب و مناسب را بدون ورود مستقیم‬ ‫تامین مالی می کند که این از مزیت اقدامات صندوق‬ ‫است‪.‬‬ ‫وی به برگزاری رویداد "دوشنبه های استارت اپی " اشاره‬ ‫کرد و گفت‪ :‬تا امروز ‪ 27‬رویداد برگزار شده که میزبان‬ ‫بیش از ‪ 180‬تیم به همراه ‪ ۴700‬مخاطب حضوری و غیر‬ ‫حضوری بودیم و به دنبال ان بیش از ‪ 3۶0‬جلسه‪B2B‬‬ ‫برگزار شده است که مجموعه های عالقه به سرمایه گذاری‬ ‫نیز در این رویدادها حضور پیدا کرده اند‪.‬‬ ‫مدیر توسعه اکوسیستم صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫با بیان اینکه ‪ 40‬درصد از شرکت کنندگان در رویداد‬ ‫ "دوشنبه های استارت اپی " خارج از تهران هستند‪،‬‬ ‫اظهار کرد‪ :‬در این زمینه طرح "استان اپ " را اغاز‬ ‫کرده ایم اما به دلیل پیک پنجم کرونا برگزاری ان فعال‬ ‫به تعویق افتاده است‪ .‬اولین شهر در طرح "استان اپ "‬ ‫کرمان خواهد بود و پس از این شهر‪ ،‬این رویداد را در‬ ‫قزوین و سمنان برگزار خواهیم کرد تا به تیم های توانمند‬ ‫برای سرمایه گذاری کمک کنیم‪.‬‬ ‫پژوهشگاه استاندارد در توسعه فناوری عصر حاضر‬ ‫پررنگ تر دیده می شود‬ ‫در ادامه رویداد بیست و هشتمین "دوشنبه های‬ ‫استارت اپی " در حوزه صنایع غذایی‪ ،‬فرناز دستمالچی‪،‬‬ ‫رییس پژوهشکده صنایع غذایی و فراورده های‬ ‫کشاورزی پژوهشگاه استاندارد‪ ،‬با بیان اینکه تولید علم‬ ‫شامل پژوهش های بنیادی‪ ،‬پژوهش های کاربردی و‬ ‫پژوهش های توسعه ای است‪ ،‬افزود‪ :‬مهمترین وظیفه‬ ‫پژوهشگاه استاندارد انجام تحقیقات به منظور تدوین‬ ‫استاندارد‪ ،‬ارتقای کیفیت کاالهای تولید داخلی‪ ،‬کمک‬ ‫به بهبود روش های تولید و کارایی صنایع است که از‬ ‫طریق به کارگیری روش های پذیرفته شده بین المللی‪،‬‬ ‫بهبود و توسعه محصوالت و فرایندها‪ ،‬افزایش اطالعات‬ ‫و دانش فنی در رابطه با خواص‪ ،‬امکانات و کاربرد مواد‪،‬‬ ‫راهنمایی به منظور تحقیقات و برنامه های توسعه و‬ ‫حفاظت از محیط زیست‪ ،‬اب‪ ،‬خاک و پوشش گیاهی‬ ‫انجام می شود‪.‬‬ ‫رییس پژوهشکده صنایع غذایی و فراورده های کشاورزی‬ ‫پژوهشگاه استاندارد‪ ،‬حوزه صنایع و خدمات را شامل‬ ‫تولید محصول کیفی‪ ،‬اعتماد به تولید ملی‪ ،‬تسهیل در‬ ‫صادرات و کنترل واردات‪ ،‬افزایش بهره وری‪ ،‬توسعه‬ ‫پایدار و حفظ محیط زیست‪ ،‬رشد اقتصادی‪ ،‬ارتقای‬ ‫سطح زندگی و توسعه کشور اعالم کرد‪.‬‬ ‫دستمالچی به پژوهشکده ها و گروه های پژوهشی‬ ‫پژوهشگاه استاندارد نیز اشاره کرد و گفت‪ :‬این‬ ‫پژوهشکده ها شامل گروه پژوهشی مواد غذایی‪ ،‬حالل‬ ‫و کشاورزی‪ ،‬گروه پژوهشی میکروبیولوژی و بیولوژی و‬ ‫گروه پژوهشی سم شناسی مواد غذایی است‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه توانمندی پژوهشگاه شامل برگزاری‬ ‫ازمون‪ ،‬پژوهش‪ ،‬مشاوره‪ ،‬تدوین و اموزش است‪ ،‬بیان‬ ‫کرد‪ :‬انجام ازمون ها بر روی کاالهای وارداتی‪ ،‬صادراتی‬ ‫و تولید داخل به عنوان ازمایشگاه مرجع‪ ،‬انجام‬ ‫پروژه های تحقیقاتی و پژوهشی مراکز علمی‪ ،‬تحقیقاتی‪،‬‬ ‫دانشگاه ها و سازمان ها و واحدهای تولیدی از جمله این‬ ‫توانمندی هاست‪.‬‬ صفحه 42 ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫‪43‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫■‬ ‫دکتر شاوردی اعالم کرد‪:‬‬ ‫حمایت صندوق نواوری از حضور شرکت های دانش بنیان در ‪ 163‬نمایشگاه خارجی‬ ‫پانزدهمین رویداد "یکشنبه های صادراتی " صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی با موضوع "نشست انالین پذیرش‬ ‫هیات تجاری از کشور عمان " و به منظور ارائه مشاوره و‬ ‫مدیریت صادرات محصوالت دانش بنیان در محل صندوق‬ ‫نواوری برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫کلینیک مدیریت صادرات دانش بنیان‪ ،‬برای توسعه‬ ‫بازار محصوالت دانش بنیان و اشنایی بیشتر شرکت های‬ ‫دانش بنیان با فرصت ها و چالش های حضور در بازارهای‬ ‫بین المللی‪ ،‬رویداد "یکشنبه های صادراتی " را به صورت‬ ‫هفتگی برگزار می کند‪ .‬در این رویداد یک هیات تجاری‬ ‫از بازارهای هدف تجاری با شرکت های دانش بنیان‬ ‫به صورت حضوری و انالین دیدار می کنند و ضمن اشنایی‬ ‫با توانمندی های شرکت های دانش بنیان در هر حوزه‪،‬‬ ‫امکانات و فرصت های حضور انها در بازار کشور هدف را‬ ‫تشریح و بررسی می کنند‪.‬‬ ‫در رویداد امروز که با موضوع "نشست انالین پذیرش هیات‬ ‫تجاری از کشور عمان " برگزار شد‪ ،‬دکتر مرضیه شاوردی‪،‬‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی به بسته‬ ‫خدمات صادراتی صندوق اشاره کرد و گفت‪ :‬این بسته‬ ‫خدماتی شامل توانمندسازی صادراتی‪ ،‬شبکه سازی‬ ‫صادراتی و تامین مالی صادراتی است‪ .‬مباحثی نظیر‬ ‫ "اموزش و مشاوره صادراتی "‪" ،‬اخذ استانداردها و‬ ‫مجوزهای تخصصی و صادراتی " و "حفاظت از مالکیت‬ ‫فکری " از جمله خدمات توانمندسازی صادراتی صندوق‬ ‫نواوری است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬صندوق نواوری در زمینه اموزش داخلی‪،‬‬ ‫تا سقف ‪ 10‬میلیون تومان (حمایت ‪ 90‬درصدی) برای‬ ‫اموزش داخلی شرکت های دانش بنیان پرداخت می کند‬ ‫و در صورتی که شرکت ها از اساتید خارجی برای ارائه‬ ‫اموزش در ایران دعوت کنند و یا از دوره های اموزشی‬ ‫خارج از کشور بهره مند شوند‪ ،‬صندوق حمایت ‪ 90‬درصدی‬ ‫تا سقف ‪ ۵0‬میلیون تومان از این شرکت ها خواهد داشت‪.‬‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬حمایت‬ ‫از اخذ استانداردها برای شرکت های دانش بنیان را از دیگر‬ ‫خدمات این صندوق ذکر کرد و گفت‪ :‬صندوق نواوری‬ ‫برای دریافت استانداردهای صادراتی ‪ 70‬درصد هزینه ها‬ ‫تا سقف ‪ 200‬میلیون تومان و برای تمدید استانداردها ‪79‬‬ ‫درصد هزینه ها تا سقف ‪ 100‬میلیون تومان را پرداخت‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫شاوردی در ادامه گفت‪ :‬صندوق همچنین ‪ 70‬درصد‬ ‫هزینه های اخذ تاییدیه های ملی تا سقف ‪ ۶0‬میلیون تومان‬ ‫و ‪ 70‬درصد هزینه تمدید ان تا سقف ‪ 30‬میلیون تومان را‬ ‫به شرکت ها پرداخت می کند‪ .‬همچنین پرداخت ‪ 70‬درصد‬ ‫خدمات ازمایشگاهی تا سقف ‪ 300‬میلیون تومان از دیگر‬ ‫خدمات صادراتی صندوق نواوری است‪ ،‬ضمن انکه ‪70‬‬ ‫درصد هزینه های اخذ استانداردهای تخصصی‪-‬سیستمی‬ ‫ تا سقف ‪ ۶0‬میلیون تومان و ‪ 70‬درصد تمدید ان تا سقف‬ ‫‪ 30‬میلیون تومان پرداخت می شود‪.‬‬ ‫وی با اشاره به خدمات صندوق نواوری و شکوفایی در‬ ‫زمینه حفاظت از مالکیت فکری نیز گفت‪ 8۵ :‬تا ‪90‬‬ ‫درصد هزینه های ثبت اختراع در خارج کشور تا سقف‬ ‫‪ 200‬میلیون تومان از سوی صندوق پرداخت می شود‪.‬‬ ‫همچنین پرداخت ‪ 8۵‬درصد هزینه های ثبت نشان تجاری‬ ‫در خارج کشور تا سقف ‪ 100‬میلیون تومان در سال و ‪8۵‬‬ ‫درصد هزینه های ثبت طرح صنعتی خارج کشور تا سقف‬ ‫‪ ۴۵‬میلیون تومان از دیگر بسته های حمایتی صادراتی‬ ‫صندوق نواوری است‪.‬‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه‬ ‫شبکه سازی صادراتی را نیز شامل "حمایت از حضور‬ ‫مستقل شرکت های دانش بنیان در نمایشگاه های‬ ‫خارجی "‪" ،‬حمایت از حضور شرکت های دانش بنیان‬ ‫در پاویون نمایشگاه های خارجی "‪" ،‬حمایت از حضور‬ ‫شرکت های دانش بنیان در نمایشگاه های دائمی خارجی "‪،‬‬ ‫ "اعزام و پذیرش هیات های تجاری در قالب یکشنبه های‬ ‫صادراتی و کمک های توسعه ای "‪ ،‬راه اندازی صندوق های‬ ‫سرمایه گذاری خطرپذیر مشترک با نهادهای مشابه "‪،‬‬ ‫ "تامین مالی شرکت ها و پروژه های صادراتی در قالب‬ ‫انواع تسهیالت و سرمایه گذاری "‪" ،‬اعطای تسهیالت‬ ‫نمونه سازی "‪" ،‬اعطای تسهیالت راه اندازی خط مونتاژ در‬ ‫خارج از کشور " و "اعطای تسهیالت جایزه صادراتی " اعالم‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫شاوردی با اشاره به اینکه از سال ‪ 1398‬تاکنون ‪163‬‬ ‫نمایشگاه خارجی مورد حمایت صندوق نواوری قرار گرفته‬ ‫است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬این تعداد نمایشگاه خارجی در فهرست‬ ‫حمایتی صندوق در حوزه های مختلف فناوری اطالعات و‬ ‫ارتباطات‪ ،‬نفت و گاز‪ ،‬گیاهان دارویی و کشاورزی‪ ،‬صنعت‬ ‫و ماشین االت‪ ،‬صنایع معدنی‪ ،‬صنایع فرهنگی و خالق‪،‬‬ ‫سالمت‪ ،‬نیرو‪ ،‬مواد پیشرفته‪ ،‬نساجی‪ ،‬صنعت ساختمان و‬ ‫زیرساخت‪ ،‬صنعت حمل و نقل و صنایع غذایی بوده است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬حمایت صندوق نواوری از حضور مستقل‬ ‫شرکت ها در این نمایشگاه ها پرداخت ‪ 70‬درصد هزینه ها‬ ‫تا سقف ‪ 120‬میلیون تومان در سال است‪ .‬در این راستا‬ ‫تاکنون ‪ 1۵‬پاویون نمایشگاه های خارجی راه اندازی شده‬ ‫که سقف حمایتی صندوق برای حضور شرکت ها ‪ 90‬درصد‬ ‫هزینه ها تا سقف ‪ 1۵0‬میلیون تومان در سال است‪.‬‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری در ادامه با اشاره‬ ‫ی خارجی با هدف‬ ‫به راه اندازی نمایشگاه های دائم ‬ ‫تجاری سازی محصوالت دانش بنیان داخلی‪ ،‬گفت‪ :‬یکی‬ ‫از این نمایشگاه ها در کشور ارمنستان راه اندازی شده‬ ‫که تاکنون ‪ ۶‬شرکت در ان فعال شده اند‪ .‬عالوه بر ان در‬ ‫نمایشگاه دائمی عراق (بغداد) نیز ‪ ۶‬شرکت‪ ،‬در افغانستان‬ ‫‪ 23‬شرکت‪ ،‬در چین ‪ 12‬شرکت و در اذربایجان ‪ 1۶‬شرکت‬ ‫فعال هستند‪.‬‬ ‫شاوردی گفت‪ :‬برای راه اندازی نمایشگاه دائمی در‬ ‫کشورهای ترکیه‪ ،‬سوریه‪ ،‬روسیه‪ ،‬عراق(کربال)‪ ،‬کنیا‪،‬‬ ‫امارات متحده عربی و هند نیز اقدام شده است و سقف‬ ‫حمایتی ما از شرکت ها برای حضور در این نمایشگاه ها‬ ‫شامل پرداخت ‪ 70‬درصد هزینه ها تا سقف ‪ 120‬میلیون‬ ‫تومان در سال است‪.‬‬ ‫وی در ادامه یاداورشد‪ 90 :‬درصد هزینه های اعزام و‬ ‫پذیرش هیات تجاری تا سقف ‪ 60‬میلیون تومان در سال‬ ‫نیز از سوی صندوق نواوری پرداخت می شود‪.‬‬ ‫ی و تحقیقاتی‬ ‫واحدهای مستقر در شهرک علم ‬ ‫اصفهان شامل ‪ 582‬شرکت دانش بنیان است‬ ‫در ادامه رویداد انالین پانزدهمین "یکشنبه های‬ ‫صادراتی "‪ ،‬مجید محمدی رییس اداره انتقال فناوری‬ ‫ی و تحقیقات اصفهان‪ ،‬به نقش پارک های علم‬ ‫شهرک علم ‬ ‫و فناوری در اکوسیستم نواوری کشور اشاره کرد و گفت‪:‬‬ ‫نقش این پارک ها ایجاد و تقویت شرکت های فناور و دانش‬ ‫بنیان برای رفع نیازهای جامعه به خدمات و محصوالت‬ ‫فناورانه و نیز افزایش ثروت از طریق ارتقاء فرهنگ نواوری‬ ‫و کارافرینی همراه با اشتغال دانش اموختگان دانشگاهی‬ ‫است‪.‬‬ ‫وی به اهداف شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان اشاره کرد‬ ‫و افزود‪ :‬ایجاد شرایط الزم و تامین خدمات و حمایت های‬ ‫مورد نیاز برای شکل گیری و رشد کسب و کارهای دانش‬ ‫بنیان‪ ،‬اشتغال فارغ التحصیالن دانشگاهی و جلوگیری‬ ‫از مهاجرت نخبگان‪ ،‬تولید ثروت از علم و تجاری سازی‬ ‫دستاوردهای علمی و مشارکت و ایفای نقش در توسعه‬ ‫منطقه ای و رسیدن به اقتصاد دانش بنیان از اهداف این‬ ‫شهرک است‪.‬‬ ‫رییس اداره انتقال فناوری شهرک علمی و تحقیقات‬ ‫اصفهان‪ ،‬تعداد واحدهای مستقر در این شهرک را ‪582‬‬ ‫شرکت دانش بنیان اعالم کرد و افزود‪ :‬این شهرک از ‪ 6‬مرکز‬ ‫نواوری‪ 3 ،‬پارک علم و فناوری‪ 8 ،‬مرکز رشد تخصصی و یک‬ ‫مرکز علمی و تفریحی کودکان و نوجوانان برخوردار است‪.‬‬ ‫محمدی‪ ،‬نرخ موفقیت شرکت های دانش بنیان در شهرک‬ ‫علمی و تحقیقاتی اصفهان را بیش از ‪ 75‬درصد اعالم کرد‪.‬‬ ‫وی به ارزیابی شرکت های شهرک علمی و تحقیقاتی‬ ‫اصفهان در سال ‪ 1399‬اشاره کرد و گفت‪ :‬شرکت های‬ ‫ما در سال گذشته ‪ 37‬میلیون دالر صادرات خدمات و‬ ‫محصوالت به کشورهای مختلف داشته اند‪ .‬همچنین‬ ‫گردش مالی شرکت های مستقر در شهرک به ‪ 3652‬میلیارد‬ ‫تومان رسیده است‪ .‬همچنین فروش محصوالت و خدمات‬ ‫‪ 1758‬میلیارد تومان‪ ،‬قراردادهای پژوهشی و فناوری ‪817‬‬ ‫میلیارد تومان‪ ،‬و تعداد نیروی انسانی شاغل ‪ 7582‬نفر بوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫محمدی در ادامه تولید تجهیزات بهبود زخم‪،‬‬ ‫تخت های بیمارستانی‪ ،‬چراغ های جراحی‪ ،‬سیستم های‬ ‫تصویربرداری با اشعه ایکس‪ ،‬الکتروکاردیوگراف ‪ 3‬و‬ ‫‪ ۶‬کاناله‪ ،‬دستگاه فشار معکوس برای درمان زخم‪،‬‬ ‫ایمپلنت ها و پروتزهای پزشکی‪ ،‬مستربچ های افزودنی‬ ‫بر پایه ‪ PE‬و ‪ ،PP‬سازگار کننده در کامپاندهای پلیمری‪،‬‬ ‫نانو افزودنی ها‪ ،‬چسب بین الیه ای‪ ،‬رنگ های خوراکی‬ ‫طبیعی‪ ،‬امولسیون های طعمی‪ ،‬امولسیفایر و پایدار کننده‬ ‫غذایی‪ ،‬سیروپ زعفران‪ ،‬طعم دهنده های غذایی با منشا‬ ‫طبیعی و روانکارهای صنعتی را از پتانسیل های صادراتی‬ ‫این شهرک عنوان کرد‪.‬‬ ‫رییس اداره انتقال فناوری شهرک علمی و تحقیقات‬ ‫اصفهان همچنین خدمات و حمایت های این شهرک‬ ‫را شامل استقرار‪ ،‬خدمات مالی و اعتباری‪ ،‬اموزشی‪،‬‬ ‫راهبری و مشاوره فنی و تخصصی اعالم کرد‪.‬‬ ‫محمدی به ارائه خدمات این شهرک در زمینه تامین‬ ‫نیازهای کرونایی کشور نیز اشاره کرد و گفت‪ :‬تولید روزانه‬ ‫‪ ۵2‬هزار لیتر مواد ضد عفونی کننده‪ 19 ،‬هزار ماسک نانو‪،‬‬ ‫‪ 1۵0‬هزار ماسک ‪ 3‬الیه و ‪ 72‬دستگاه تجهیز از دستاوردهای‬ ‫شرکت های مستقر در این شهرک است‪ .‬همچنین ‪10‬‬ ‫شرکت در زمینه تولید مواد ضد عفونی کننده‪ ۴ ،‬شرکت‬ ‫در زمینه تولید دستگاه های ضد عفونی کننده‪ ،‬یک شرکت‬ ‫در زمینه تولید دوربین غیر تماسی تب سنج‪ ۴ ،‬شرکت در‬ ‫زمینه تولید ماسک نانویی بیمارستانی و ‪ ۶‬شرکت در زمینه‬ ‫تولید تجهیزات بیمارستانی و تنفسی فعال هستند‪.‬‬ ‫عمان به ورود شرکت های ایرانی فعال در حوزه‬ ‫تجهیزات پزشکی تمایل دارد‬ ‫در ادامه رویداد انالین پانزدهمین "یکشنبه های صادراتی "‬ ‫که با موضوع "نشست انالین پذیرش هیات تجاری از کشور‬ ‫عمان " برگزار شد‪ ،‬ارزو جمالی نظری‪ ،‬دبیر کل اتاق‬ ‫مشترک بازرگانی ایران و عمان با اشاره به بازار محصوالت‬ ‫فناورانه در کشور عمان‪ ،‬گفت‪ :‬ورود شرکت های دانش‬ ‫بنیان و استارت اپ ها به بازار عمان با حمایت صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی به خوبی صورت گرفته است‪ .‬پیشنهاد‬ ‫می کنیم این شرکت ها برای صادرات محصوالت خود در‬ ‫حوزه های منسوجات‪ ،‬فلزات‪ ،‬معدن‪ ،‬مصالح ساختمانی‪،‬‬ ‫مواد غذایی شامل فراورده های پروتئینی و لبنی‪ ،‬غالت و‬ ‫‪ ،IT، ICT ،...‬تجهیزات پزشکی‪ ،‬ماشین االت صنعتی‬ ‫و تجهیزات نمایشگاهی‪ ،‬معادن بزرگ و قطعات مصرفی‬ ‫خودرو همچون لنت ترمز و صفحه کالچ تمرکز کنند‪.‬‬ ‫جمالی نظری ادامه داد‪ :‬در حال حاضر تمرکز عمان بر‬ ‫نیروگاه های بادی و سوالر است که شرکت های دانش بنیان‬ ‫ایرانی می توانند در این حوزه فعالیت کنند‪ ،‬اما هیچ‬ ‫شانسی برای شرکت ها برای صادرات در حوزه نفت و گاز‬ ‫در عمان وجود ندارد‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه عمان در حوزه تجهیزات پزشکی فقیر‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬این کشور به ورود شرکت های ایرانی در حوزه‬ ‫تجهیزات پزشکی تمایل دارد و عمان می تواند پایگاه خوبی‬ ‫برای صادرات ادوات و لوازم یکبار مصرف پزشکی باشد‪.‬‬ ‫در ادامه پانزدهمین رویداد "یکشنبه های صادراتی "‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی با موضوع "نشست انالین‬ ‫پذیرش هیات تجاری از کشور عمان "‪ ،‬محمدحسن‬ ‫الشیدی‪ ،‬فعال اقتصادی و تاجر با سابقه کشور عمان و‬ ‫مهندس نصر‪ ،‬مدیر عامل شرکت نصرالدولیه عمان به‬ ‫معرفی کارگزاری و شوروم محصوالت دانش بنیان در عمان‬ ‫و همچنین معین الدینی مدیرعامل شرکت سپنتا فناوران‬ ‫اسپادانا به معرفی شبکه کارگزاری تجارت بین الملل این‬ ‫شرکت پرداختند‪.‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬در حاشیه این رویداد نیز نمایشگاهی از‬ ‫محصوالت شرکت های دانش بنیان ایرانی برپا و طی ان‬ ‫شرکت های "فنی و مهندسی کیمیا فرایند نقش جهان "‪،‬‬ ‫ "پویندگان راه سعادت "‪" ،‬رایان رشد افزار "‪" ،‬مایا اسلیم‬ ‫اریا "‪" ،‬هوپاد صنعت کارمانیا "‪" ،‬نواوران ارتباطات سیمای‬ ‫امید "‪" ،‬احیاگران قلب صنعت اسیا "‪" ،‬هوپاد گستر‬ ‫صنعت "‪" ،‬چشم انداز توسعه فناوری اطالعات رجاء " و "پایا‬ ‫صنعت سماء " به ارائه محصوالت خود پرداختند‪.‬‬ ‫در حاشیه افتتاح صندوق پژوهش و فناوری استان‬ ‫اذربایجان غربی صورت گرفت؛‬ ‫رونمایی از محصوالت سه شرکت دانش‬ ‫بنیان و فناور با حضور رئیس صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی‬ ‫در حاشیه افتتاح صندوق پژوهش و فناوری استان‬ ‫اذربایجان غربی از محصوالت سه شرکت دانش‬ ‫بنیان و فناور مستقر در پارک علم و فناوری استان‬ ‫اذربایجان غربی‪ ،‬با حضور دکتر علی وحدت‪ ،‬رئیس‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی رونمایی شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی‪ ،‬در این مراسم با حضور رئیس صندوق‬ ‫نواوری از "ایمپلنت های پروگزیمال فمورال نیل "‪،‬‬ ‫ "فک های مصنوعی "‪" ،‬ایمپلنت های جمجمه ای " و‬ ‫ "ایمپلنت های دندانی " از محصوالت شرکت دانش‬ ‫بنیان "صنایع مهندسی پزشکی ابزار جراحان‬ ‫ارومیه "‪ ،‬محصول ‪ easy printer‬محصول شرکت‬ ‫فناور "نوین نوند سالمت پیشتاز " و محصول‬ ‫‪ UPS‬دیواری برای پکیچ گرمایشی و کرکره برقی‬ ‫محصول شرکت فناور "پرتو انرژی صدرا " رونمایی‬ ‫شد‪.‬‬ ‫شرکت دانش بنیان صنایع مهندسی پزشکی‬ ‫ابزار جراحان ارومیه‬ ‫عنوان محصوالت این شرکت "ایمپلنت های‬ ‫پروگزیمال فمورال نیل "‪" ،‬فک های مصنوعی "‪،‬‬ ‫ "ایمپلنت های جمجمه ای " و "ایمپلنت های‬ ‫دندانی " است‪ .‬ایمپلنت یک پکیچ تیتانیومی است‬ ‫که فرایند ساخت پیچیده ای دارد و به منظور ترمیم‬ ‫قسمت های از دست رفته طراحی می شود‪ .‬در‬ ‫حال حاضر شرکت "اترا ارتوپد " اولین تولیدکننده‬ ‫ایمپلنت دندانی و جمجمه ای با استفاده از علم و‬ ‫دانش مهندسین و متخصصان داخلی و تکنولوژی‬ ‫طراحی روز دنیا‪ ،‬در کشور است‪.‬‬ ‫سرمایه گذاری این محصول حدود ‪ 32‬میلیارد‬ ‫تومان و فروش ان از سال گذشته تا امسال حدود‬ ‫‪ 6‬میلیارد تومان بوده است‪.‬‬ ‫شرکت فناور نوین نوند سالمت پیشتاز‬ ‫عنوان محصول این شرکت ‪ easy printer‬است‪ .‬این‬ ‫دستگاه برای تولید نیمه صنعتی تست های نواری‬ ‫تشخیص سریع مورد استفاده قرار می گیرد‪ .‬نازل ها‬ ‫با مواد پرشده و روی کاغذ نیتر و سلولز تزریق انجام‬ ‫می دهد‪ .‬این محصول قابلیت تنظیم درجات تزریق‬ ‫مختلف بر اساس ‪ Pore size‬ورقه های نیترات‬ ‫سلولز و نیز تنظیم میزان جذب را داراست‪ .‬نمونه‬ ‫خارجی این دستگاه با قیمت ‪ 30‬هزار دالر به‬ ‫فروش می رسد‪ .‬به دالیل تحریم امکان واردات این‬ ‫دستگاه به کشور وجود ندارد‪.‬‬ ‫این ماژول بخشی از یونیت تولید است‪ .‬ماژول های‬ ‫بسته بندی‪ ،‬برش خشک کن و پرس در حال تکمیل‬ ‫هستند که در مجموع یونیت تولید در کشور چین‬ ‫یک میلیون دالر قیمت دارد‪.‬‬ ‫شرکت فناور پرتو انرژی صدرا‬ ‫عنوان محصول این شرکت ‪ UPS‬دیواری برای‬ ‫پکیچ گرمایشی و کرکره برقی است‪ .‬این دستگاه‬ ‫استابالیزر ‪ 6‬کاوا دیواری رله ای ‪ 6‬پله ای با قابلیت‬ ‫تثبیت ولتاژ برق شهری برای مصارف خانگی و‬ ‫صنعتی است که برای محافظت از نوسانات برق‬ ‫ورودی مورد استفاده قرار می گیرد‪ .‬این شرکت‬ ‫در بازاریابی اولیه پیش فروش ‪ 10‬دستگاه را قبل‬ ‫از نهایی شدن محصول عملیاتی کرده و حدود ‪40‬‬ ‫میلیون تومان سرمایه گذاری برای نمونه سازی‬ ‫محصول داشته است‪.‬‬ صفحه 43 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫■‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪44‬‬ ‫دکتر ملکی فر اعالم کرد‪:‬‬ ‫ن استان اذربایجان غربی‬ ‫خط اعتباری ‪ 25‬میلیارد تومانی صندوق نواوری برای حمایت از شرکت های دانش بنیا ‬ ‫ملکی فر در ادامه به صندوق های غیردولتی پژوهش و‬ ‫فناوری اشاره کرد و گفت‪ :‬این صندوق ها خصوصی هستند‬ ‫و از توسعه و تجاری سازی فناوری ها حمایت می کنند و‬ ‫امکان پرداخت وام‪ ،‬سرمایه گذاری و شراکت در سود و زیان‬ ‫طرح های فناورانه و صدور ضمانت نامه را دارند‪.‬‬ ‫وی صندوق های پژوهش و فناوری شریف‪ ،‬تربیت مدرس‪،‬‬ ‫علم و صنعت و‪ ...‬را از انواع صندوق های پژوهشی و فناوری‬ ‫غیردولتی در کشور اعالم کرد‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی به صندوق‬ ‫ن غربی به‬ ‫پژوهش و فناوری غیردولتی استان اذربایجا ‬ ‫عنوان پنجاه و هشتمین صندوق اشاره کرد و افزود‪ :‬سرمایه‬ ‫اولیه این صندوق ‪ 6‬میلیارد تومان است‪ .‬صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی نیز ‪ 25‬میلیارد تومان خط اعتباری به این صندوق‬ ‫جهت بهره مندی شرکت های دانش بنیان استان از خدمات‬ ‫صندوق نواوری اعطا کرده است‪.‬‬ ‫ملکی فر از اعطای ‪ 12/5‬میلیارد تومان خط اعتباری برای‬ ‫استقرار(رهن و خرید ملک) شرکت های دانش بنیان به‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری استان اذربایجان غربی خبر داد‬ ‫و اظهارکرد‪ :‬این استان از حدود ‪ 40‬شرکت دانش بنیان‬ ‫برخوردار است که ‪ 38‬درصد از این شرکت ها از تسهیالت‬ ‫صندوق نواوری استفاده کرده اند و سعی می کنیم تا این‬ ‫درصد افزایش پیدا کند‪.‬‬ ‫وی خدمات صندوق نواوری و شکوفایی را شامل‬ ‫تسهیالت‪ ،‬ضمانت نامه‪ ،‬سرمایه گذاری و خدمات بالعوض‬ ‫توانمندسازی اعالم کرد و گفت‪ :‬خدمت تسهیالت شامل‬ ‫تسهیالت قرض الحسنه و کم بهره بر اساس طرح دانش بنیان‬ ‫و وضعیت مالی شرکت‪ ،‬خدمت ضمانت نامه شامل حد‬ ‫اعتباری ضمانت نامه‪ ،‬سرمایه گذاری شامل سرمایه گذاری‬ ‫غیرمستقیم صندوق های عامل و خدمت توانمندسازی نیز‬ ‫شامل پرداخت تسهیالت بالعوض ‪ 70‬تا ‪ 90‬درصدی در‬ ‫راستای تجاری سازی محصوالت دانش بنیان است‪.‬‬ ‫دکتر ملکی فر مطرح کرد؛‬ ‫شتابدهنده هابازیگراناصلی‬ ‫اکوسیستمنواوریهستند‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪:‬‬ ‫در اکوسیستم نواوری کشور‪ ،‬حضور شتابدهنده ها‬ ‫مغفول مانده بود و از نظر ما شتابدهنده ها یکی از‬ ‫بازیگران اصلی اکوسیستم نواوری هستند و این‬ ‫نهادهای حمایتی موتور خلق شرکت های دانش‬ ‫بنیان در اینده خواهند بود‪.‬‬ ‫ی صندوق نواوری‬ ‫به گزارش روابط عموم ‬ ‫وشکوفایی‪ ،‬دکتر سیاوش ملکی فر در دومین‬ ‫رویداد فرهنگی(فرنو) و پنجمین رویداد پیوند‬ ‫در حوزه بازی‪ ،‬اسباب بازی و عروسک به نقش‬ ‫شتابدهنده ها اشاره کرد و افزود‪ :‬در رویدادهای‬ ‫ "دوشنبه های استارت اپی " استارت اپ هایی‬ ‫که مرحله شتابدهی را پشت سر گذاشته اند‪ ،‬به‬ ‫سرمایه گذاران و سایر بازیگران اکوسیستم نواوری‬ ‫و فناوری کشور معرفی می شوند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬در برگزاری این رویدادها شتابدهنده ها‬ ‫مغفول مانده بودند‪ .‬از نظر ما شتابدهنده ها یکی‬ ‫از بازیگران اصلی اکوسیستم نواوری هستند و‬ ‫احساس می کنیم این نهادهای حمایتی موتور‬ ‫خلق شرکت های دانش بنیان در اینده هستند‪ .‬بر‬ ‫این اساس هر شتابدهنده ای که با تیم های حاضر‬ ‫در رویدادهای فناورانه صندوق نواوری‪ ،‬قرارداد‬ ‫شتابدهیمنعقدکند‪،‬موردحمایتماقرارمی گیرند‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی ادامه داد‪:‬‬ ‫صندوق نواوری برای توسعه زیست بوم نواوری کشور‬ ‫رویدادهای "دوشنبه های استارت اپی " را برگزار و‬ ‫سعی کرده در این رویداد مجموعه های استارت اپی‬ ‫را به مجموعه سرمایه گذاران خطرپذیر متصل کند؛‬ ‫در این راستا تاکنون ‪ 27‬رویداد را برگزار کرده ایم‪.‬‬ ‫ملکی فر تصریح کرد‪ :‬اگر امروز اکوسیستم‬ ‫دانش بنیان و اکوسیستم استارت اپی را با "سیناژن "‬ ‫در حوزه بایو تک و "دیجی کاال " و "اسنپ " و "تپسی "‬ ‫در سایر حوزه های استارت اپی می شناسیم‪ ،‬حاصل‬ ‫بذرهایی هستند که اواخر دهه ‪ 80‬و اوایل دهه ‪90‬‬ ‫کاشته شده اند‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه ورودی شتابدهنده ها شامل‬ ‫فناوران‪ ،‬پژوهشگران‪ ،‬افراد خالق‪ ،‬مبتکران و‬ ‫کسانی است که به دنبال فضایی برای استقرار‬ ‫یا سرمایه گذاری برای شروع هستند‪ ،‬تعداد‬ ‫شتابدهنده های ایجاد شده در کشور را ‪ 100‬مورد‬ ‫عنوان کرد و افزود‪ :‬هر شتابدهنده ای که با یکی از‬ ‫هسته های فناور‪ ،‬تیم های استارت اپی و با فناوران‬ ‫قرارداد منعقد کند‪ ،‬صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫بابت قرارداد شتابدهی‪ ،‬تسهیالت ارزان قیمت‬ ‫قرض الحسنه به شتابدهنده اعطا خواهد کرد‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی یاداور‬ ‫شد‪ :‬صندوق نواوری به شتابدهنده های دانش‬ ‫بنیان سرمایه بذری می دهد تا این شتابدهنده ها‪،‬‬ ‫تیم های استارت اپی و نوپا را یاری کنند و به سالمت‬ ‫از دره مرگ عبور دهند‪ .‬ارائه تسهیالت بذری از‬ ‫ابتدای سال جاری در صندوق نواوری اغاز شده و‬ ‫تاکنون ‪ 8‬تقاضای بذری از جانب شتابدهنده ها به‬ ‫دست ما رسیده که دو مصوبه به ارزش ‪ ۴۵0‬میلیون‬ ‫تومان در این زمینه داشته ایم‪.‬‬ ‫ملکی فر در پایان با بیان اینکه تاکنون پنج رویداد‬ ‫پیوند و دو رویداد فرنو در حوزه اسباب بازی با‬ ‫حضور ‪ 10‬تیم برگزار شده است‪ ،‬خاطرنشان کرد‪ :‬در‬ ‫مجموع چهار رویداد پیوند برگزار شده‪ ،‬بیش از ‪20‬‬ ‫جلسه بین تیم ها و شتابدهنده ها برگزار شده است و‬ ‫تاکنون چهار تیم از تیم های حاضر در این رویدادها‬ ‫نیز موفق به عقد قرارداد شتابدهی با شتابدهنده ها‬ ‫شده اند و دو تیم نیز در حین عقد قرارداد شتابدهی‬ ‫قرار دارند‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی از اختصاص خط‬ ‫اعتباری ‪ 25‬میلیارد تومانی این صندوق برای حمایت از‬ ‫ن استان اذربایجان غربی خبر داد‪.‬‬ ‫شرکت های دانش بنیا ‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬دکتر‬ ‫سیاوش ملکی فر در نشست وبیناری معرفی خدمات مالی و‬ ‫اعتباری صندوق نواوری و شکوفایی ویژه شرکت های دانش‬ ‫بنیان استان اذربایجان غربی با بیان اینکه خدمات صندوق‬ ‫ن کرد‪ :‬بر‬ ‫نواوری عمدتا به شرکت های دانش بنیان است‪ ،‬بیا ‬ ‫اساس قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان‪،‬‬ ‫به منظور کمک به تجاری سازی نواوری ها‪ ،‬اختراعات و‬ ‫شکوفاسازی و کاربردی کردن دانش فنی از طریق ارائه کمک‬ ‫و تسهیالت‪" ،‬صندوق نواوری و شکوفایی " تاسیس شد‪.‬‬ ‫وی در ادامه به فعالیت های صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در توسعه‬ ‫اکوسیستم نواوری کشور اشاره کرد و افزود‪ :‬صندوق‬ ‫دوشادوش معاونت علمی و فناوری فعالیت می کند و‬ ‫حمایت های مشترک و فعالیت های مستقل دارند‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬معاونت‬ ‫علمی و فناوری مسول ارزیابی شرکت ها است و براساس‬ ‫محصوالت‪ ،‬دانش بنیان بودن شرکت ها را تشخیص می دهد‬ ‫که شرکت مدنظر صالحیت دانش بنیانی دارد یا نه‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫با حضور رئیس صندوق نواوری و شکوفایی؛‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی در مورد تفاوت‬ ‫خدمت سرمایه گذاری با پرداخت وام بیان کرد‪ :‬برای دریافت‬ ‫وام‪ ،‬وثیقه ارائه می شود و بازپرداخت ان به طور اقساط قابل‬ ‫پرداخت است اما در سرمایه گذاری‪ ،‬شرکت فناور به جای‬ ‫وثیقه از سود کسب و کار بهره می برد‪.‬‬ ‫ملکی فر در پایان به ساختار صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫اشاره کرد و گفت‪ :‬صندوق نواوری شامل هیات امنا و هیات‬ ‫عامل است که در راس هیات امنا‪ ،‬رئیس جمهوری و در راس‬ ‫هیات عامل‪ ،‬رئیس صندوق نواوری و شکوفایی قرار دارد‪.‬‬ ‫مسئوالن صندوق نواوری تشنه ارائه خدمات به‬ ‫شرکت های دانش بنیان هستند‬ ‫در ادامه نشست وبیناری معرفی خدمات مالی و اعتباری‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی ویژه شرکت های دانش بنیان‬ ‫استان اذربایجان غربی‪ ،‬دکتر غالمرضا منصورفر‪ ،‬سرپرست‬ ‫ن غربی با بیان اینکه خدمات‬ ‫پارک علم و فناوری اذربایجا ‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی شامل شرکت های دانش بنیان‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬مسئوالن صندوق نواوری تشنه ارائه خدمات‬ ‫به شرکت های دانش بنیان هستند‪ .‬این صندوق از طریق‬ ‫صندوق های پژوهش و فناوری به شرکت ها‪ ،‬خدمات ارائه‬ ‫می کند‪ ،‬چرا که فعال بودن صندوق های پژوهش و فناوری‪،‬‬ ‫شاه کلید جذب منابع از صندوق نواوری و اعطای ان به‬ ‫شرکت های دانش بنیان است‪.‬‬ ‫منصورفر در ادامه از مسئوالن صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫استان اذربایجان غربی خواست تا بازتاب نیازهای صندوق‬ ‫در مورد برنامه های خود و اطالعات شرکت های دانش بنیان‬ ‫استان را ارائه دهد‪.‬‬ ‫در ادامه این وبینار نیز مهندس محسن نوتاش مدیر ارتباط‬ ‫با مشتریان صندوق نواوری به معرفی سایر خدمات مالی‬ ‫و اعتباری صندوق نواوری پرداخت و مجموع خدمات‬ ‫صندوق را شامل دو دسته تسهیالت محصول محور و دارای‬ ‫نظارات و تسهیالت شرکت محور و فاقد نظارت اعالم کرد‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی استان اذربایجان غربی افتتاح شد‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی استان اذربایجان‬ ‫ غربی به عنوان پنجاه و هشتمین صندوق پژوهش و‬ ‫فناوری ثبت شده در کشور با حضور دکتر علی وحدت‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی و دبیر کارگروه‬ ‫صندوق های پژوهش و فناوری ‪ ،‬محمد مهدی شهریاری‬ ‫استاندار اذربایجان غربی‪ ،‬رئیس پارک علم و فناوری و‬ ‫رئیس صندوق پژوهش در پارک علم و فناوری استان‬ ‫اذربایجان غربی افتتاح شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی استان اذربایجان ‬ ‫غربی پس از اخذ مجوز از کارگروه صندوق های پژوهش‬ ‫و فناوری و طی مراحل الزم با سرمایه ‪ 60‬میلیارد ریالی‬ ‫به صورت رسمی به ثبت رسیده و بر این اساس پنجاه‬ ‫ ❚‬ ‫و هشتمین صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی کشور‬ ‫تاسیس شد‪.‬‬ ‫ارائه خدمات ضمانت نامه ای‪ ،‬تجاری سازی نتایج‬ ‫پژوهش ها‪ ،‬جذب و یا هدایت منابع مالی دولتی و‬ ‫سرمایه گذاری خطرپذیر‪ ،‬ارائه خدمات مالی و تسهیالتی‪،‬‬ ‫معاون فناوری و نواوری پارک علم و فناوری اذربایجان غربی‪:‬‬ ‫مشارکت و سرمایه گذاری در ایجاد‪ ،‬توسعه و توانمندسازی‬ ‫ش بنیان‪ ،‬اخذ و اعطای کارگزاری‬ ‫شرکت های فناورانه و دان ‬ ‫و عاملیت منابع و ارائه خدمات ارزیابی و امکان سنجی‬ ‫از خدمات صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی استان‬ ‫اذربایجان غربی بشمار می رود‪.‬‬ ‫پارک علم و فناوری استان اذربایجان غربی‪ ،‬دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی ارومیه و دانشگاه ارومیه به عنوان‬ ‫سهامداران بخش دولتی و شرکت های اترا ارتوپد‬ ‫ارومیه‪ ،‬صنایع روشنایی سایان الکتریک ارس‪ ،‬اذرباتری‬ ‫ارومیه‪ ،‬مارال صنعت جاوید و راه و ساختمان ارومیه‬ ‫شن ریز به عنوان بخش خصوصی از جمله سهامداران‬ ‫این صندوق به شمار می ایند‪.‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬در حال حاضر ‪ 62‬صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫در ‪ 30‬استان کشور فعال هستند‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫شرکت های دانش بنیان اذربایجان غربی با راه اندازی خانه خالق توسعه پیدا می کنند‬ ‫معاون فناوری و نواوری پارک علم و فناوری استان‬ ‫ن غربی از اغاز بکار خانه خالق این استان جهت‬ ‫اذربایجا ‬ ‫توسعه شرکت های دانش بنیان در حوزه صنایع خالق ظرف‬ ‫دو هفته اینده خبر داد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫ن غربی که‬ ‫محمد فتحعلی لو در مورد خانه خالق اذربایجا ‬ ‫طی هفته جاری با حضور رئیس صندوق نواوری و استاندار‬ ‫این استان افتتاح شد‪ ،‬گفت‪ :‬کارهای مرتبط به راه اندازی‬ ‫خان ه خالق را در محل پردیس میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری‬ ‫و صنایع دستی بر اساس تفاهم نامه بین معاونت علمی‬ ‫ و فناوری ریاست جمهوری و سازمان میراث فرهنگی از‬ ‫حدود ‪ 7‬ماه گذشته شروع کردیم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬پیشتر خانه خالق استان اذربایجان غربی به‬ ‫عنوان یکی از فضاهای سازمان میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری‬ ‫و صنایع دستی مطرح بود‪ ،‬اما اکنون با حمایت سازمان‬ ‫برنامه و بودجه و استانداری اذربایجان غربی به عنوان دفاتر‬ ‫کار و کارگاهی‪ ،‬تجهیز شده تا در اختیار شرکت های فناور و‬ ‫خالق که فعالیتشان مرتبط با حوزه میراث فرهنگی است‪،‬‬ ‫قرار گیرد‪.‬‬ ‫معاون فناوری و نواوری پارک علم و فناوری اذربایجان‬ ‫غربی ادامه داد‪ :‬فراخوان جذب شرکت های دانش بنیان‪،‬‬ ‫خالق و نواور در حوزه های مرتبط با خانه خالق را نیز اعالم‬ ‫کرده ایم‪.‬‬ ‫فتحعلی لو تصریح کرد‪ :‬از شرکت هایی که در مرکز رشد‬ ‫اذربایجان غربی مستقر هستند برای حضور در خانه‬ ‫خالق حمایت می کنیم تا بتوانیم در حوزه صنایع خالق‪،‬‬ ‫شرکت های دانش بنیان و فناور استان را بزرگ کنیم و‬ ‫به مرحله سوددهی فناورانه و تجاری سازی محصوالت‬ ‫خالقشانبرسانیم‪.‬‬ ‫وی مکان درنظرگرفته شده برای خانه خالق اذربایجان‬ ‫غربی را شامل محوطه مناسب و سوله جهت استفاده از‬ ‫صنایع دستی چوبی اعالم کرد و گفت‪ :‬استانداری نیز برای‬ ‫کارهای اولیه خانه خالق حمایت مالی کرده است‪.‬‬ ‫معاون فناوری و نواوری پارک علم و فناوری اذربایجان‬ ‫ غربی ادامه داد‪ :‬فضای در حال بهره برداری برای حضور‬ ‫شرکت های خالق و نواور اذربایجان غربی در خانه خالق‬ ‫شامل ‪ 10‬اتاق ‪ 60‬تا ‪ 100‬متری است که در حال حاضر‬ ‫ظرفیت ‪ 12‬تا ‪ 14‬شرکت را دارد‪.‬‬ ‫فتحعلی لو گفت‪ :‬در حال حاضر یک تیم اختصاصی برای‬ ‫کارهای خانه خالق تعیین کرده ایم تا در اولین فرصت شاهد‬ ‫بروز نتایج مثبت از این خانه خالق باشیم‪.‬‬ صفحه 44 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫‪45‬‬ ‫■‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫دکتر ملکی فر اعالم کرد‪:‬‬ ‫حمایت صندوق نواوری از حضور دانش بنیان ها در ‪ 1۶3‬نمایشگاه خارجی از سال ‪ 98‬تاکنون‬ ‫چهاردهمین رویداد "یکشنبه های صادراتی " صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی با موضوع "نشست انالین تجاری ایران‬ ‫و اوراسیا " با حضور هیات تجاری از اوراسیا در حوزه های‬ ‫دارو‪ ،‬تجهیزات پزشکی‪ ،‬ازمایشگاهی و گردشگری‬ ‫سالمت‪ ،‬نفت‪ ،‬گاز و پتروشیمی و حوزه ماشین االت‬ ‫و تجهیزات صنعتی به منظور ارائه مشاوره و مدیریت‬ ‫صادرات محصوالت دانش بنیان در محل صندوق نواوری‬ ‫و شکوفایی برگزار شد‪.‬‬ ‫ی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫به گزارش روابط عموم ‬ ‫کلینیک مدیریت صادرات دانش بنیان‪ ،‬برای توسعه‬ ‫بازار محصوالت دانش بنیان و اشنایی بیشتر شرکت های‬ ‫دانش بنیان با فرصت ها و چالش های حضور در بازارهای‬ ‫بین المللی‪ ،‬رویداد "یکشنبه های صادراتی " را به صورت‬ ‫هفتگی برگزار می کند‪ .‬در این سلسله رویدادها یک هیات‬ ‫تجاری از بازارهای هدف تجاری با شرکت های دانش بنیان‬ ‫به صورت حضوری و انالین دیدار می کنند و ضمن اشنایی‬ ‫با توانمندی های شرکت های دانش بنیان در هر حوزه‪،‬‬ ‫امکانات و فرصت های حضور انها در بازار کشور هدف را‬ ‫تشریح و بررسی می کنند‪.‬‬ ‫در چهاردهمین رویداد "یکشنبه های صادراتی " صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی با موضوع "نشست انالین تجاری ایران‬ ‫و اوراسیا " که با حضور ‪ 40‬شرکت دانش بنیان برگزار شد‪،‬‬ ‫دکتر سیاوش ملکی فر‪ ،‬معاون توسعه صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی با بیان اینکه امروز سومین رویداد از رویدادهای‬ ‫اوراسیا است‪ ،‬به بسته خدمات صادراتی صندوق نواوری‬ ‫اشاره کرد و گفت‪ :‬این بسته خدماتی شامل توانمندسازی‬ ‫صادراتی‪ ،‬شبکه سازی صادراتی و تامین مالی صادراتی‬ ‫است‪ .‬توانمندسازی صادراتی شامل اموزش و مشاوره‬ ‫صادراتی‪ ،‬اخذ استانداردها و مجوزهای تخصصی و‬ ‫صادراتی و حفاظت از مالکیت فکری است‪.‬‬ ‫وی شبکه سازی صادراتی را نیز شامل حمایت از حضور‬ ‫مستقل شرکت های دانش بنیان در نمایشگاه های‬ ‫خارجی‪ ،‬حمایت از حضور شرکت های دانش بنیان‬ ‫در پاویون نمایشگاه های خارجی‪ ،‬حمایت از حضور‬ ‫شرکت های دانش بنیان در نمایشگاه های دائمی خارجی‪،‬‬ ‫اعزام و پذیرش هیات های تجاری در قالب رویدادهای‬ ‫یکشنبه های صادراتی و کمک های توسعه ای اعالم کرد‬ ‫و گفت‪ :‬در حوزه تامین صادراتی نیز خدماتی همچون‬ ‫راه اندازی صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر مشترک‬ ‫با نهادهای مشابه‪ ،‬تامین مالی شرکت ها و پروژه های‬ ‫صادراتی در قالب انواع تسهیالت و سرمایه گذاری‪ ،‬اعطای‬ ‫تسهیالت نمونه سازی‪ ،‬اعطای تسهیالت راه اندازی خط‬ ‫مونتاژ در خارج از کشور و اعطای تسهیالت جایزه صادرایی‬ ‫ارائه می شود‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی در مورد‬ ‫حمایت های این صندوق در بخش اموزش صادراتی‬ ‫نیز بیان کرد‪ :‬حمایت صندوق نواوری در بخش اموزش‬ ‫داخلی تا سقف ‪ 10‬میلیون تومان طی سال‪ ،‬اموزش "در‪/‬‬ ‫از " سایر کشورها تا سقف حمایت ساالنه ‪ 50‬میلیون تومان‬ ‫و در بخش یادگیری شرکت نیز سقف حمایت ساالنه ‪30‬‬ ‫میلیون تومان است‪.‬‬ ‫ملکی فر در ادامه سقف حمایت صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫از حضور شرکت های دانش بنیان در پاویون نمایشگاه های‬ ‫خارجی را ‪ 150‬میلیون تومان و سقف حمایت از حضور این‬ ‫شرکت ها در نمایشگاه های دائمی خارجی را تا سقف ‪120‬‬ ‫میلیون تومان در سال در قالب خدمات بالعوض اعالم کرد‪.‬‬ ‫وی در ادامه به خدمات صندوق نواوری در حوزه حفاظت‬ ‫از مالکیت فکری اشاره کرد و گفت‪ :‬خدمات صندوق در‬ ‫تحلیل پتنت و تحلیل نقض پتنت ‪ 75‬درصد هزینه ها تا‬ ‫سقف ‪ 20‬میلیون تومان در سال‪ ،‬ثبت اختراع خارج کشور‬ ‫‪ 85‬تا ‪ 90‬درصد هزینه ها تا سقف ‪ 200‬میلیون تومان در‬ ‫سال‪ ،‬ثبت نشان تجاری خارج کشور ‪ 85‬درصد هزینه ها‬ ‫تا سقف ‪ 100‬میلیون تومان در سال و ثبت طرح صنعتی‬ ‫خارج کشور ‪ 85‬درصد هزینه ها تا سقف ‪ 45‬میلیون تومان‬ ‫در سال است‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی با بیان اینکه از‬ ‫سال ‪ 1398‬تاکنون ‪ 163‬نمایشگاه خارجی مورد حمایت‬ ‫صندوق نواوری قرار گرفته است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬این تعداد‬ ‫نمایشگاه خارجی در فهرست حمایتی صندوق در‬ ‫حوزه های مختلف فناوری اطالعات و ارتباطات‪ ،‬نفت و‬ ‫گاز‪ ،‬گیاهان دارویی و کشاورزی‪ ،‬صنعت و ماشین االت‪،‬‬ ‫صنایع معدنی‪ ،‬صنایع فرهنگی و خالق‪ ،‬سالمت‪ ،‬نیرو‪،‬‬ ‫مواد پیشرفته‪ ،‬نساجی‪ ،‬عمومی‪ ،‬صنعت ساختمان و‬ ‫زیرساخت‪ ،‬صنعت حمل و نقل و صنایع غذایی بوده است‪.‬‬ ‫ملکی فر در مورد حمایت صندوق نواوری در اعزام هیات‬ ‫تجاری به سایر کشورها نیز تصریح کرد‪ :‬این حمایت‬ ‫شامل پرداخت ‪ 90‬درصد هزینه های اعزام هیات تا سقف‬ ‫‪ 60‬میلیون تومان در سال است‪ .‬ما در سال ‪ 1399‬اعزام‬ ‫هیات تجاری به کشورهای کنیا‪ ،‬سوریه‪ ،‬ارمنستان‪،‬‬ ‫امارات(همزمان با نمایشگاه جیتکس و همزمان با‬ ‫نمایشگاه گلفود) به صورت حضوری و اعزام هیات تجاری‬ ‫مجازی در حوزه فناوری اطالعات(نشست های هفته‬ ‫فناوری ایران) را داشتیم‪.‬‬ ‫وی در ادامه ‪ 90‬درصد هزینه های پذیرش هیات تا سقف‬ ‫‪ 60‬میلیون تومان در سال را از حمایت های صندوق‬ ‫نواوری اعالم کرد و گفت‪ :‬صندوق در سال ‪1399‬‬ ‫برنامه حمایت از پذیرش هیات های تجاری حضوری‬ ‫از افغانستان‪ ،‬ارمنستان و ‪ 12‬کشور(کیش) و پذیرش‬ ‫هیات تجاری مجازی از قرقیزستان در قالب برنامه ایسا‬ ‫را اجرایی کرد‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫ملکی فر در ادامه به راه اندازی سه دفتر کارگزاری در عراق‪،‬‬ ‫عمان و ترکیه با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری و شرکت های خصوصی اشاره کرد و گفت‪ :‬برای‬ ‫توسعه بازار محصوالت دانش بنیان در خارج از کشور‪،‬‬ ‫تاکنون ‪ 10‬کارگزاری راه اندازی شده و اخیرا سه کارگزاری‬ ‫در ترکیه‪ ،‬شهر مسقط در عمان و شهر کربال در عراق به ان‬ ‫اضافه شده است‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬دفاتر کارگزاری با مشارکت شرکت های‬ ‫خصوصی در چین‪ ،‬روسیه‪ ،‬اذربایجان‪ ،‬افغانستان‪ ،‬عمان‪،‬‬ ‫امارات متحده عربی‪ ،‬ارمنستان‪ ،‬ترکیه‪ ،‬سوریه‪ ،‬کنیا و‬ ‫بغداد و سلیمانیه در عراق نیز فعال هستند‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی با اشاره به‬ ‫اینکه در بسته خدمات شبکه سازی صادراتی‪ ،‬کمک های‬ ‫توسعه ای داشته ایم‪ ،‬افزود‪ :‬صندوق نواوری بسته اقالم‬ ‫بهداشتی مقابله با کرونا را به کنیا‪ ،‬بالروس و گرجستان‬ ‫ارسال کرده تا راهی برای ورود شرکت های دانش بنیان به‬ ‫این کشورها باشد‪.‬‬ ‫شرکت های دانش بنیان اصفهان در سال ‪ 99‬حدود‬ ‫‪ 1700‬میلیارد تومان فروش را تجربه کردند‬ ‫در ادامه چهاردهمین "یکشنبه های صادراتی " با موضوع‬ ‫ "نشست انالین تجاری ایران و اوراسیا " دکتر جعفر‬ ‫قیصری‪ ،‬سرپرست شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان‬ ‫گفت‪ :‬ما در اصفهان میزبان ‪ 580‬شرکت دانش بنیان‬ ‫و فناور هستیم و فضا را برای ‪ 7500‬فارغ التحصیل‬ ‫دانشگاهی فراهم اورده ایم‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه در سال ‪ 99‬شاهد اتفاقات خوب در‬ ‫حوزه دانش بنیان و شرکت های فناور بودیم‪ ،‬بیان کرد‪:‬‬ ‫شرکت های دانش بنیان اصفهان در سال ‪ 99‬حدود ‪1700‬‬ ‫میلیارد تومان فروش را تجربه کردند که این مسئله نشان از‬ ‫تجربه صادراتی شرکت ها و دست یافتن به مدل های جدید‬ ‫است‪ .‬در همین سال شرکت ها موفق شدند تا صادراتشان‬ ‫را به ‪ 37‬میلیون دالر برسانند که در مقایسه با سال های‬ ‫قبل از ‪ 99‬با جهش ‪ 7‬برابری روبرو شدند‪.‬‬ ‫سرپرست شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان افزود‪ :‬ما در‬ ‫روابط بین المللی‪ ،‬طوری برنامه ریزی کردیم تا تمرکزمان بر‬ ‫صادرات و حضور شرکت های دانش بنیان در نمایشگاه ها‬ ‫باشد‪ .‬ما حداکثر حمایت را داریم تا این شرکت ها به سطح‬ ‫تجاری برسند‪.‬‬ ‫قیصری با اشاره به فعالیت شرکت های دانش بنیان در‬ ‫حوزه "اوراسیا " گفت‪ :‬شرکت های فعال در اوراسیا در‬ ‫حوزه های مختلف ماشین االت کشاورزی‪ ،‬مواد و داروهای‬ ‫مرتبط با صنایع دام و طیور فعالیت می کنند و امیدواریم با‬ ‫حمایت صندوق نواوری و شکوفایی و تجربه و امکانات در‬ ‫نظر گرفته شده‪ ،‬بتوانیم به سایر حوزه ها اعم از تجهیزات‬ ‫پزشکی و الکترونیک ورود پیدا کنیم‪.‬‬ ‫پرویز کرمی‪:‬‬ ‫شرکت های دانش بنیان ایرانی ملزم به هم افزایی برای‬ ‫ورود به بازار روسیه هستند‬ ‫دکتر ناصر انزلی چی‪ ،‬مدیرعامل مدیریت صادرات تاپ نیز‬ ‫در ادامه این رویداد گفت‪ :‬روسیه اقیانوس ماهی های بزرگ‬ ‫است که شرکت های دانش بنیان ایرانی ملزم به هم افزایی‬ ‫برای ورود به بازار روسیه هستند تا در این راه موفق باشند‪.‬‬ ‫وی در مورد بازار روسیه و استانداردهای ورود به ان نیز‬ ‫تصریح کرد‪ :‬در مورد بسیاری از محصوالت دانش بنیان‪،‬‬ ‫نیاز به اخذ استانداردها داریم تا بتوانیم با سهولت بیشتر‬ ‫در بازار روسیه حضور پیدا کنیم‪.‬‬ ‫مدیرعامل مدیریت صادرات تاپ گفت‪ :‬تجربه نشان داده‬ ‫است که بیشتر بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط‬ ‫علی رغم داشتن سوابق صنعتی‪ ،‬تولیدی و خدماتی‬ ‫مناسب‪ ،‬نمی توانند سهم قابل توجه و ثابتی را از بازارهای‬ ‫هدف کسب کنند‪.‬‬ ‫ضرورت نگاه جدید به بازار اوراسیا از سوی شرکت های‬ ‫دانش بنیان‬ ‫در ادامه این رویداد نیز اصغر امانی‪ ،‬رئیس هیات مدیره‬ ‫انجمن سرمایه گذاران و کارافرینان منطقه ازاد انزلی و‬ ‫مدیرعامل شرکت کولوس روسیه با بیان اینکه منطقه ازاد‬ ‫انزلی از مهمترین پایگاه های استقرار شرکت های دانش‬ ‫بنیان است‪ ،‬گفت‪ :‬از دیرباز مبادالت تجاری و مسافری از‬ ‫مسیر انزلی انجام می شد چرا که گمرک انزلی اولین گمرک‬ ‫ایران است که فرصتی خوبی را برای بهره مندی شرکت های‬ ‫دانش بنیان از این شرایط فراهم اورده است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬با اتصال راه اهن رشت به کاسپین‪ ،‬بسیاری از‬ ‫کاالهایی که از چین به ایران حمل می شود‪ ،‬از شمال وارد‬ ‫کشور می شود‪.‬‬ ‫رئیس هیات مدیره انجمن سرمایه گذاران و کارافرینان‬ ‫منطقه ازاد انزلی ادامه داد‪ 34 :‬شرکت دانش بنیان با‬ ‫مشارکت شرکت های خارجی و سرمایه گذار ایرانی در‬ ‫منطقه ازاد انزلی در حوزه های مختلف فعالیت می کنند‬ ‫که ساختمان اختصاصی را در اختیار این شرکت ها قرار‬ ‫داده ایم‪.‬‬ ‫امانی گفت‪ :‬توانسته ایم با حمایت صندوق پژوهش و‬ ‫فناوری گیالن از ظرفیت های انزلی برای توسعه صادرات‬ ‫استفاده کنیم‪.‬‬ ‫وی در مورد بازار اوراسیا نیز گفت‪ :‬اگر بتوانیم در بازار‬ ‫اوراسیا موفق باشیم‪ ،‬در سایر بازارها هم موفق خواهیم‬ ‫بود‪ .‬بنابراین باید نگاه جدیدی به بازار اوراسیا به خصوص‬ ‫روسیه داشته باشیم و شناخت‪ ،‬ارزیابی و کشف قیمت ها‬ ‫در بازار روسیه را مدنظر قرار دهیم‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫صندوق نواوری بزرگترین مرجع تامین مالی شرکت های دانش بنیان است‬ ‫ایجاد شتابدهنده حوزه صنایع فرهنگی با حمایت صندوق نواوری‬ ‫دبیر ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان و توسعه صنایع‬ ‫نرم و خالق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی را بزرگترین مرجع تامین مالی‬ ‫شرکت های دانش بنیان و خالق عنوان کرد و گفت‪ :‬با کمک‬ ‫صندوق نواوری‪ ،‬خانه خالق و نواوری را ایجاد و ان را به‬ ‫عنوانشتابدهندهحوزهصنایعفرهنگینامگذاریکردیم‪.‬‬ ‫ی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬پرویز‬ ‫به گزارش روابط عموم ‬ ‫ی در دومین رویداد فرهنگی(فرنو) و پنجمین رویداد‬ ‫کرم ‬ ‫پیوند در حوزه بازی‪ ،‬اسباب بازی و عروسک با بیان اینکه‬ ‫در دهه گذشته با لفظ دانش بنیان و اقتصاد دانش بنیان‬ ‫در راستای اقتصاد مقاومتی اشنا شدیم و یک زیست بومی ‬ ‫را با کمک همدیگر رقم زدیم‪ ،‬بیان کرد‪ :‬ما دانشگاه ها را به‬ ‫عنوان اولین تولید کننده نیروی انسانی متخصص و خالق و‬ ‫نیز پارک های علم و فناوری را در قالب یکسری شرکت های‬ ‫دانش بنیان داشتیم که به صورت جزیره ای و پراکنده فعالیت‬ ‫می کردند‪ ،‬اما با تشکیل زیست بوم علم و فناوری در کشور‪،‬‬ ‫بازیگران پرقدرت جدیدی به چرخه فناوری و نواوری کشور‬ ‫ورود پیدا کردند‪.‬‬ ‫وی‪ ،‬صندوق نواوری و شکوفایی را بزرگترین مرجع تامین‬ ‫مالی شرکت های دانش بنیان و خالق عنوان کرد و گفت‪:‬‬ ‫تعداد شرکت های دانش بنیان از حدود ‪ 10‬شرکت در سال‬ ‫‪ ، 92‬به حدود ‪ 6‬هزار شرکت در حال حاضر رسیده است‪.‬‬ ‫همچنین در حال حاضر از ‪ 10‬هزار استارت اپ برخوردار‬ ‫هستیم که این رقم طی سال های ‪ 90‬تا ‪ 92‬به ‪ 15‬استارت اپ‬ ‫می رسید‪ .‬ضمن اینکه در حال حاضر ما از صندوق های‬ ‫پژوهش و فناوری و بنیاد ملی نخبگان نیز برخوردار هستیم‪.‬‬ ‫کرمی در ادامه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫را به عنوان سیاستگذار اصلی در حوزه زیست بوم فناوری‬ ‫و نواوری اعالم کرد و افزود‪ :‬ستادهای مختلف در معاونت‬ ‫علمی به منظور تخصصی کردن زیست بوم تشکیل شده اند و‬ ‫ستادفناوری هاینرموهویت سازنیزبهموضوعصنایعخالق‬ ‫در زیست بوم می پردازد‪.‬‬ ‫دبیر ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش بنیان و توسعه صنایع‬ ‫نرم و خالق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در‬ ‫ادامه با بیان اینکه طی ماه گذشته توانستیم مصوبه سند‬ ‫فناوری های راهبردی را از شورای عالی انقالب فرهنگی اخذ‬ ‫کنیم‪ ،‬اظهارکرد‪ :‬با این سند‪ ،‬شرکت های خالق دارای قانون‬ ‫نیم بند شدند چرا که در گذشته مرجع قانونی برای ان وجود‬ ‫نداشت‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در کشور از حدود ‪240‬‬ ‫مرکز نواوری و شتابدهنده برخوردار هستیم‪ ،‬بیان کرد‪:‬‬ ‫شتابدهنده اصلی که به صورت تخصصی و ویژه در صنایع‬ ‫فرهنگی فعالیت می کند‪ ،‬خانه خالق و نواوری است که با‬ ‫کمک صندوق نواوری و شکوفایی ان را به عنوان شتابدهنده‬ ‫حوزهصنایعفرهنگینامگذاریکردیم‪.‬‬ ‫ کرمی در ادامه به گردش مالی اقتصاد خالق در دنیا اشاره‬ ‫کرد و گفت‪ :‬بر اساس براوردهای ما‪ ،‬اقتصاد خالق طی دو‬ ‫سال گذشته در دنیا حدود ‪ 2700‬میلیارد دالر گردش مالی‬ ‫داشته است و در حوزه اسباب بازی و عروسک نیز حدود‬ ‫‪ 100‬میلیارد دالر گردش مالی دارد؛ این در حالی است که‬ ‫این گردش مالی در کشور ما در حوزه اسباب بازی و عروسک‬ ‫حدود ‪ 350‬میلیون دالر است‪.‬‬ ‫دبیر ستاد فرهنگ سازی اقتصاد دانش بنیان و توسعه صنایع‬ ‫نرم و خالق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با‬ ‫بیان اینکه طی دو سال گذشته حدود ‪ 15‬میلیون دالر سهم‬ ‫تولیدکننده ایرانی بوده است‪ ،‬افزود‪ :‬به واسطه هم زبانی‬ ‫و اشتراکات تمدنی بین ما و کشورهای همسایه‪ ،‬با کمک‬ ‫شرکت های دانش بنیان می توانیم بازار ‪ 400‬میلیون نفری‬ ‫داشته باشیم؛ این اتفاق با توسعه زیست بوم محقق می شود‪.‬‬ ‫وی درباره ایجاد خانه های خالق و نواوری نیز گفت‪ :‬در حال‬ ‫حاضر در کشور از ‪ 9‬خانه خالق و نواوری برخوردار هستیم‬ ‫و ‪ 5‬خانه دیگر نیاز به مرمت و بازسازی دارد‪ ،‬اما تا پایان‬ ‫امسال همه استان ها از یک خانه خالق برخوردار می شوند‪.‬‬ ‫در این خانه ها شاهد زنجیره تولید خواهیم بود و شرکت های‬ ‫دانشبنیانمی توانندازتسهیالتنمایشگاهایرانساختدر‬ ‫زمینهتجهیزاتازمایشگاهیوشبکهازمایشگاهیراهبردی‬ ‫استفادهکنند‪.‬‬ ‫کرمی در پایان با تاکید بر اینکه امروز اتفاقات خوبی در حوزه‬ ‫صنایع خالق در کشور افتاده است‪ ،‬افزود‪ :‬خانه های خالق‬ ‫را می توانیم به راحتی در همه استان های کشور ایجاد کنیم‪.‬‬ صفحه 45 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫دکتر ملکی فر اعالم کرد‪:‬‬ ‫ارائه ‪ 70‬نوع خدمت به شرکت های‬ ‫دانش بنیان از سوی صندوق نواوری‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪:‬‬ ‫نمودار تسهیالت صندوق نواوری به شرکت های‬ ‫دانش بنیان از سال ‪ 97‬تاکنون به طور معناداری‬ ‫رشد کرده است به طوری که در سال ‪ 99‬مبلغ ‪5330‬‬ ‫میلیارد تومان تسهیالت به این شرکت ها اعطا شد‪.‬‬ ‫ی صندوق نواوری و‬ ‫به گزارش روابط عموم ‬ ‫شکوفایی‪ ،‬دکتر سیاوش ملکی فر در رویداد انالین‬ ‫معرفی خدمات صندوق نواوری و شکوفایی و‬ ‫دفتر توسعه فناوری سالمت وزارت بهداشت در‬ ‫حوزه مالکیت فکری بیان کرد‪ :‬صندوق نواوری در‬ ‫راستای حمایت و تامین مالی شرکت های دانش‬ ‫بنیان تشکیل شده و عمده خدمات صندوق به این‬ ‫شرکت هااست‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه در صندوق نواوری و شکوفایی ‪70‬‬ ‫خدمت به شرکت های دانش بنیان ارائه می شود‪،‬‬ ‫اظهارکرد‪ :‬خدمات صندوق شامل چهار دسته کلی‬ ‫تسهیالت‪ ،‬ضمانت نامه‪ ،‬سرمایه گذاری و خدمات‬ ‫بالعوضتوانمندسازیاست‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬خدمت‬ ‫تسهیالت را در قالب تسهیالت قرض الحسنه و‬ ‫تسهیالت کم بهره بر اساس طرح دانش بنیان و‬ ‫بر اساس وضعیت مالی شرکت اعالم کرد و افزود‪:‬‬ ‫خدمت ضمانت نامه نیز به منظور صدور انواع‬ ‫ضمانت نامه های پیمان از طریق بانک های همکار به‬ ‫شرکت های دانش بنیان ارائه می شود‪.‬‬ ‫ملکی فر به خدمت سرمایه گذاری صندوق نواوری‬ ‫نیز اشاره کرد و گفت‪ :‬مدل های سرمایه گذاری‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی با هدف حمایت از‬ ‫تامین مالی طرح های دانش بنیان و نواورانه در قالب‬ ‫مشارکت در سود و زیان طرح ها است‪.‬‬ ‫وی درباره خدمت بالعوض توانمندسازی صندوق‬ ‫نواوری نیز گفت‪ :‬صندوق در این خدمت با ارائه‬ ‫کمک های بالعوض از طریق ارائه خدمات اموزشی‪،‬‬ ‫مشاوره ای‪ ،‬توسعه بازار‪ ،‬استانداردها و مجوزها‪،‬‬ ‫حفاظت از مالکیت فکری‪ ،‬رویدادها و شبکه سازی‬ ‫و کمک هزینه تحقیق و توسعه از شرکت های دانش‬ ‫بنیانحمایتمی کند‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی در‬ ‫پایان خاطرنشان کرد‪ :‬صندوق نواوری با هدف‬ ‫افزایش تعداد عامالن سرمایه گذاری‪ ،‬در تاسیس‬ ‫صندوق های پژوهش و فناوری در مناطق خاص‬ ‫مشارکتمی کند‪.‬‬ ‫برپایی پاویون شرکت های دانش بنیان در‬ ‫نمایشگاه دائمی و پایگاه صادرات محصوالت‬ ‫دانش بنیان در ترکیه با حمایت صندوق نواوری‬ ‫با حمایت صندوق نواوری و شکوفایی ریاست‬ ‫جمهوری‪ ،‬پاویون شرکت های دانش بنیان در‬ ‫نمایشگاه دائمی و پایگاه صادرات محصوالت دانش‬ ‫بنیان در ترکیه برپا می شود‪.‬‬ ‫ط عمومی صندوق نواوری و‬ ‫به گزارش رواب ‬ ‫شکوفایی‪ ،‬عالقمندان جهت حضور در این‬ ‫نمایشگاه می توانند با مراجعه به سامانه غزال به‬ ‫ادرس ‪ ghazal.inif.ir‬تا ‪ 4‬شهریور ‪ 1400‬ثبت نام‬ ‫کنند و یا جهت کسب اطالعات بیشتر با شماره‬ ‫‪(09029983981‬شرکتمهرپویان)تماسبگیرند‪.‬‬ ‫نمایشگاه دائمی و پایگاه صادرات محصوالت دانش‬ ‫بنیان در ترکیه شامل شوروم دائمی محصوالت‬ ‫دانش بنیان در شهر استانبول‪ ،‬مطالعه بازار‪،‬‬ ‫بازاریابی‪ ،‬فروش و تبلیغات محصوالت دانش‬ ‫بنیان در کشور ترکیه و فضای اداری اختصاصی‬ ‫برای برگزاری جلسات و نشست های تجاری است‪.‬‬ ‫حوزه های فناوری این نمایشگاه نیز شامل‬ ‫نرم افزار و برنامه های کاربردی‪ ،‬بازی های وینتول و‬ ‫انیمیشن‪ ،‬کسب و کارهای الکترونیک‪ ،‬بالک چین‬ ‫و فین تک‪ ،‬حمل و نقل هوشمند و اینترنت اشیاء و‬ ‫هوش مصنوعی است‪.‬‬ ‫یکی از برنامه های صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫در راستای کمک به توسعه بازار صادراتی‬ ‫شرکت های دانش بنیان‪ ،‬حمایت از حضور ان ها‬ ‫در نمایشگاه های معتبر بین المللی به دو صورت‬ ‫حضور مستقل و برپایی پاویون است‪.‬‬ ‫■‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪46‬‬ ‫دکتر وحدت خبر داد؛‬ ‫تامین ‪ 80‬درصد از هزینه های ‪ R&D‬شرکت های دانش بنیان در حوزه های فناوری همگرا توسط صندوق نواوری‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬صندوق نواوری‬ ‫در خدمت گرنت تحقیق و توسعه‪ ،‬حدود ‪ 80‬درصد از‬ ‫هزینه های ‪ R&D‬شرکت های دانش بنیان در حوز ه علوم‬ ‫شناختی را تامین می کند‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صنوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬دکتر‬ ‫علی وحدت در رویداد ملی سرمایه گذاری ‪BRAINVEST‬‬ ‫ویژه استارت اپ های حوزه فناوری های علوم شناختی‬ ‫گفت‪ :‬طی دو سال و نیم اخیر تالش کردیم تا فعالیت های‬ ‫ی و کیفی توسعه دهیم‪ .‬در این دوره‬ ‫صندوق را از نظر کم ‬ ‫حدود ‪ 17‬هزار میلیارد تومان خدمات مالی به ‪6100‬‬ ‫شرکت دانش بنیان با اهرمی کردن منابع ارائه شده است‪،‬‬ ‫این در حالی است که سرمایه صندوق ‪ 2700‬میلیارد‬ ‫تومان بوده است‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه صندوق نواوری ‪ 17‬هزار میلیارد تومان‬ ‫خدمات مالی را با کمک سایر بازیگران اکوسیستم نواوری‪،‬‬ ‫جذب و به شرکت های دانش بنیان تزریق کرده است‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫ما در صندوق نواوری تالش کردیم تا ابزارهای مختلفی‬ ‫را متناسب با وضعیت و نیازهای شرکت های دانش بنیان‬ ‫طی چرخه عمرشان طراحی کنیم چرا که ما استارتاپ ها‬ ‫و همچنین هسته هایی داریم که ممکن است به شرکت های‬ ‫دانش بنیان تبدیل شوند و بتوانند ورودی این اکوسیستم را‬ ‫تقویتکنند‪.‬‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی افزود‪ :‬صندوق نواوری‬ ‫در خدمت گرنت تحقیق و توسعه‪ ،‬حدود ‪ 80‬درصد از‬ ‫هزینه های ‪ R&D‬شرکت های دانش بنیان را در حوزه های‬ ‫فناوری همگرا تامین می کند‪ ،‬یعنی اگر یک شرکت‬ ‫دانش بنیان سفارش ‪ R&D‬داشته باشد و افرادی نیز بتوانند‬ ‫این تحقیق و توسعه را انجام دهند‪ ،‬می توانند ثبت نام کرده‬ ‫و پروپوزال خود را ارسال کنند تا در نهایت صندوق نواوری‬ ‫نیز تیم ‪ R&D‬برگزیده را انتخاب کند‪.‬‬ ‫وحدت‪ ،‬خدمت گرنت تحقیق و توسعه‪ ،‬رویدادهای "پیوند "‬ ‫و بحث هم سرمایه گذاری را از سرویس های مناسب صندوق‬ ‫نواوری برای توسعه حوزه علوم شناختی و نزدیک شدن‬ ‫به کسب و کار اعالم کرد و گفت‪ :‬در رویداد "پیوند " اگر‬ ‫هسته ای شکل گیرد و فقط یک شتابدهنده بپذیرد که ان را‬ ‫جذب کند‪ ،‬صندوق نواوری ‪ 120‬میلیون تومان تسهیالت‬ ‫قرض الحسنه به ان شتابدهند ه اعطا می کند‪.‬‬ ‫وی در ادامه با بیان اینکه هم‪‎‬سرمایه گذاری مترقی ترین‬ ‫خدمت در صندوق نواوری و شکوفایی است‪ ،‬اظهار‬ ‫کرد‪ 61 :‬طرح در بحث هم سرمایه گذاری مورد حمایت‬ ‫صندوق قرار گرفته است‪ .‬در این طرح صندوق نواوری ‪80‬‬ ‫درصد اعتبار طرح را بدون مداخله در امور شرکت تامین‬ ‫مالی می کند؛ همانند که کاری که ما درباره تولید داروی‬ ‫رمدسیویر و داروهای نارکوتیکی به سفارش ستاد مبارزه‬ ‫با مواد مخدر و شرکت های داروسازی انجام دادیم و کار به‬ ‫صورت رسمی شروع شد‪ ،‬لذا این مدل هم سرمایه گذاری‬ ‫می تواند به رشد ایده هایی که وجود دارد کمک و انها را به‬ ‫کسب و کار تبدیل کند‪.‬‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه به توسعه‬ ‫ظرفیت های صندوق های پژوهش و فناوری به عنوان یکی‬ ‫از عامالن صندوق نواوری در تقویت اکوسیستم اشاره کرد و‬ ‫گفت‪ :‬امروز همه استان ها از صندوق های پژوهش و فناوری‬ ‫برخوردار هستند‪ .‬این صندوق ها به ما کمک کردند تا همه‬ ‫شرکت های دانش بنیان کوچکی که تا ‪ 500‬میلیون تومان‬ ‫نیاز به تسهیالت داشتند را از طریق خط اعتباری تامین‬ ‫مالی کنیم تا کار هیچ شرکتی متوقف نشود‪.‬‬ ‫امروز سرمایه گذاری های کالنی در دنیا در حوزه علوم‬ ‫شناختی صورت می گیرد‬ ‫در ادامه این رویداد نیز دکتر کمال خرازی‪ ،‬رئیس هیات‬ ‫امنای پژوهشکده علوم شناختی با بیان اینکه کمتر‬ ‫افرادی باور می کردند که بتوانیم در حوزه علوم شناختی‪،‬‬ ‫استارت اپ ها را پرورش دهیم‪ ،‬افزود‪ :‬علوم شناختی‬ ‫می تواند به عنوان کسب و کار مطرح شود‪ .‬امروز با حمایت‬ ‫صندوق ها‪ ،‬استارت اپ ها می توانند شکل بگیرند و به شرکت‬ ‫دانش بنیان تبدیل شوند و به جامعه خدمت ارائه کنند‪.‬‬ ‫رئیس هیات امنای پژوهشکده علوم شناختی ادامه داد‪:‬‬ ‫راه اندازی مرکز نقشه برداری مغز که به همت دکتر ستاری‪،‬‬ ‫معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری انجام شده است‬ ‫و امروز در اختیار دانشگاه ها قرار دارد‪ ،‬موجب شد تا‬ ‫ازمایشگاه های مستقل تشکیل شوند‪.‬‬ ‫خرازی گفت‪ :‬خرید ابزارها و کمک به دانشگاه ها حاصل‬ ‫حمایت از موسسات و شرکت هایی است که ابزارساز بودند‪.‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به اینکه مطالعات کارکردهای‬ ‫شناختی ذهن و مغز انسان‪ ،‬هدف علوم شناختی‬ ‫است‪ ،‬ادامه داد‪ :‬کارکردهای شناختی به مجموعه ای‬ ‫از فرایندهای ذهن و مغز از جمله توجه به هوشیاری‪،‬‬ ‫ادراک‪ ،‬حافظه‪ ،‬تفکر‪ ،‬تکلم‪ ،‬تصمیم گیری خالقیت‬ ‫و غیره اشاره دارد و از سوی دیگر در ان ماهیت ذهن و‬ ‫اگاهی انسان و رابطه ذهن و مغز در حوزه فلسفه ذهنی‬ ‫بررسی می شود‪ .‬رویکرد شناختی در حوزه های دیگر‬ ‫نظیر اموزش و پرورش شناختی‪ ،‬جامعه شناختی‪ ،‬علوم‬ ‫ارتباطات و رسانه‪ ،‬پزشکی‪ ،‬روانپزشکی‪ ،‬مهندسی‪ ،‬علوم‬ ‫دفاعی و حتی اقتصاد و مدیریت نیز کاربرد دارد‪.‬‬ ‫رئیس هیات امنای پژوهشکده علوم شناختی تصریح‬ ‫کرد‪ :‬علوم شناختی حوزه میان رشته ای است که در ان‬ ‫دانشمندان عصب شناس‪ ،‬روانشناس‪ ،‬زبان شناس‪،‬‬ ‫انسان شناس‪ ،‬مردم شناس و متخصصان هوش مصنوعی‬ ‫در یک تعامل جمعی در پی کشف اسرار ذهن و مغز و‬ ‫کارکردهای شناختی ان هستند‪.‬‬ ‫وی در پایان درباره رویداد ملی سرمایه گذاری‬ ‫‪ BRAINVEST‬که در صندوق نواوری و شکوفایی برگزار‬ ‫شد‪ ،‬گفت‪ :‬در این رویداد هشت شرکت استارت اپی برای‬ ‫جذب سرمایه موردنیازشان حضور دارند و این نشان می دهد‬ ‫حوزه علوم شناختی می تواند به عنوان کسب و کار مطرح شود‬ ‫که این مسئله باحمایتصندوق ها امکانپذیر است‪.‬‬ ‫شتابدهنده ها عامل اتصال استارت اپ ها به صندوق‬ ‫نواوری هستند‬ ‫در ادامه رویداد ملی سرمایه گذاری ‪BRAINVEST‬‬ ‫دکتر سیاوش ملکی فر‪ ،‬معاون توسعه صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی نیز با بیان اینکه هم اکنون ‪ 6100‬شرکت دانش‬ ‫بنیان در کشور مشغول به فعالیت هستند‪ ،‬بیان کرد‪:‬‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی به عنوان تنها نهاد تامین‬ ‫مالی اکوسیستم نواوری کشور‪ ،‬از سال ‪ 92‬تشکیل شده‬ ‫و در حال حاضر در حدود ‪ 70‬خدمت را در حوزه های‬ ‫تسهیالت‪ ،‬ضمانت نامه‪ ،‬سرمایه گذاری و خدمات بالعوض‬ ‫توانمندسازی به شرکت های دانش بنیان در سراسر کشور‬ ‫ارائه می کند‪ ،‬بنابراین نفوذ ما در استان ها و بهره مندی‬ ‫شرکت ها از خدمات صندوق در سراسر کشور روند افزایشی‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه شتابدهنده ها عامل اتصال استارت اپ ها‬ ‫به صندوق نواوری هستند‪ ،‬گفت‪ :‬شتابدهنده ها به عنوان‬ ‫یکی از بازیگران اکوسیستم‪ ،‬به استارت اپ ها کمک می کنند‬ ‫تا از "دره مرگ " عبور کنند‪ .‬حدود ‪ 80‬شتابدهنده در کشور‬ ‫وجود دارد که ما می توانستیم با حمایت از شتابدهنده ها‪ ،‬به‬ ‫شرکت های فناور کمک کنیم‪.‬‬ ‫ملکی فر با اشاره به برگزاری سلسله رویدادهای "پیوند "‬ ‫از سوی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬در‬ ‫این رویدادها‪ ،‬ما ارتباط شتابدهنده ها با استارت اپ ها را‬ ‫برقرار می کنیم‪ .‬به عبارت دیگر وقتی یک شتابدهنده با‬ ‫یک استارت اپ قرارداد شتابدهی مشترک می بندد‪ ،‬ما در‬ ‫صندوق نواوری سرمای ه جسورانه خود را در اختیار ان ها‬ ‫قرار می دهیم و در سود و زیان طرح نیز شریک می شویم و‬ ‫شتابدهنده ها می توانند تا سقف‪ 500‬میلیون تومان از منابع‬ ‫ما استفاده کنند‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی همچنین‬ ‫تصریح کرد‪ :‬اگر بخواهیم زاد و ولد طرح های فناورانه را در‬ ‫شرکت هایدانشبنیانافزایشدهیم‪،‬بایدبهشتابدهنده ها‬ ‫ورودی خوبی دهیم‪ .‬امروز رویکرد صندوق حمایت از‬ ‫استارت اپ ها با تکیه بر ظرفیت شتابدهنده ها است‪.‬‬ ‫وی در پایان به رویدادهای "دوشنبه های استارتاپی " اشاره‬ ‫کرد و افزود‪ :‬تاکنون ‪ 27‬رویداد "دوشنبه های استارتاپی "‬ ‫برگزار شده و بیش از ‪ 170‬استارت اپ طرح های خود را در‬ ‫معرض سرمایه گذاران قرار داده اند‪.‬‬ ‫رویداد ملی سرمایه گذاری ‪ ،BRAINVEST‬اماده‬ ‫شدن زیست بوم فناوری برای جذب سرمایه گذار است‬ ‫در ادامه این رویداد نیز دانیال سمیعی‪ ،‬مدیر عامل صندوق‬ ‫پژوهش و فناوری گیالن گفت‪ :‬رویداد ملی سرمایه گذاری‬ ‫‪ ،BRAINVEST‬اماده شدن زیست بوم فناوری برای‬ ‫جذب سرمایه گذا ر است؛ از اینگونه رویدادها است که کسب‬ ‫و کارها بیرون می ایند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬رویداد ‪ ،BRAINVEST‬یک رویداد‬ ‫سرمایه گذاری همچون سایر رویدادهای سرمایه گذاری‬ ‫در جذب‪ ،‬منتورینگ‪ ،‬ارزیابی و ‪ ...‬برای سرمایه گذاران و‬ ‫استارت اپ ها جهت جذب سرمایه است‪.‬‬ ‫مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری گیالن اظهار کرد‪:‬‬ ‫طرح های ارائه شده در ‪ ،BRAINVEST‬نتیجه ‪100‬‬ ‫طرح است که از این تعداد ‪ 41‬طرح مورد قبول قرار گرفت‬ ‫و ‪ 15‬طرح نیز اماده جذب سرمایه شدند‪ .‬از ‪ 15‬طرح نیز‬ ‫‪ 11‬طرح از نظر علمی امادگی ارائه پیدا کرده و در نهایت‬ ‫‪ 8‬طرح برای پیش ارائه طرح در رویداد ملی سرمایه گذاری‬ ‫‪ BRAINVEST‬حاضر شدند‬ صفحه 46 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫‪47‬‬ ‫■‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫دکتر وحدت خبر داد؛‬ ‫اعطای خط اعتباری ‪ 25‬میلیارد تومانی برای صندوق پژوهش و فناوری اذربایجان غربی‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬از اذر ماه سال‬ ‫‪( 97‬دوره سوم هیات عامل صندوق نواوری ) تاکنون بیش‬ ‫از ‪ 16‬هزار میلیارد تومان خدمات مالی(ضمانت نامه و‬ ‫تسهیالت) به شرکت های دانش بنیان اعطا شده است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر علی وحدت در ایین افتتاح صندوق پژوهش‬ ‫و فناوری استان اذربایجان غربی به عنوان پنجاه و‬ ‫هشتمین صندوق پژوهش و فناوری ثبت شده در کشور‬ ‫در سخنانی‪ ،‬وظیفه این صندوق ها را تامین مالی و ارائه‬ ‫خدمات به شرکت های دانش بنیان اعالم کرد و افزود‪:‬‬ ‫اذربایجان غربی همیشه به لحاظ رشد اقتصادی از رتبه‬ ‫خوبی برخوردار بوده است‪ .‬این استان هم اکنون از ‪40‬‬ ‫شرکت دانش بنیان برخوردار است اما این تعداد باید‬ ‫افزایش پیدا کند‪.‬‬ ‫وی در ادامه گفت‪ :‬صندوق نواوری و شکوفایی یک‬ ‫خط اعتباری ‪ 25‬میلیارد تومانی برای صندوق پژوهش‬ ‫و فناوری اذربایجان غربی و همچنین مجموعا ‪5/12‬‬ ‫میلیارد تومان تسهیالت کم بهره برای استقرار واحدهای‬ ‫فناور اختصاص داده است‪.‬‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه با اشاره‬ ‫به اینکه این صندوق از اذر ماه سال ‪( 97‬دوره سوم‬ ‫هیات عامل صندوق نواوری ) تاکنون بیش از ‪ 16‬هزار‬ ‫میلیارد تومان خدمات مالی(ضمانت نامه و تسهیالت) به‬ ‫شرکت های دانش بنیان اعطا کرده است‪ ،‬گفت‪ :‬در این‬ ‫مسیر هشت بانک در حوزه تامین مالی شرکت های دانش‬ ‫بنیان و فناور ما را یاری کردند‪.‬‬ ‫دکتر وحدت در پایان از حمایت های استاندار اذربایجان‬ ‫غربی در راه اندازی صندوق پژوهش و فناوری این استان‬ ‫تقدیر و تشکر کرد‪.‬‬ ‫صندوق نواوری سهم بسزایی در توسعه فعالیت های‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری اذربایجان غربی دارد‬ ‫در ادامه این مراسم نیز دکتر غالمرضا منصورفر‪ ،‬رئیس‬ ‫پارک علم و فناوری اذربایجان غربی با بیان اینکه صندوق‬ ‫پژوهش و فناوری استان در کنار سایر اجزای اکوسیستم‬ ‫نواوری نقش موثری در توسعه زیست بوم فناوری استان‬ ‫اذربایجان غربی خواهد داشت‪ ،‬افزود‪ :‬این صندوق هر‬ ‫ ❚‬ ‫دکتر ملکی فر خبر داد‪:‬‬ ‫چه پویاتر عمل کند‪ ،‬شاهد شتاب بیشتر توسعه اقتصاد‬ ‫ن غربی خواهیم بود‪.‬‬ ‫دانش بنیان در اذربایجا ‬ ‫وی افزود‪ :‬صندوق پژوهش و فناوری استان اذربایجان‬ ‫غربی یکی از نمادهای بسیار مهم برای کسب و کارهای‬ ‫دانش بنیان و یک صندوق مالی استانی برای حمایت‬ ‫از کسب و کارهای استارت اپی و دانش بنیان است‪ .‬در‬ ‫واقع رشد و توسعه اقتصاد دانش بنیان موجبات افزایش‬ ‫نرخ اشتغال در بین جوانان فارغ التحصیل دانشگاهی را‬ ‫فراهم می کند‪.‬‬ ‫منصورفر تاکید کرد‪ :‬صندوق نواوری و شکوفایی سهم‬ ‫بسزایی در توسعه فعالیت های صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫اذربایجان غربی دارد‪.‬‬ ‫رئیس پارک علم و فناوری اذربایجان غربی با اشاره به‬ ‫اغاز به کار صندوق پژوهش و فناوری این استان‪ ،‬خدمات‬ ‫اصلی این صندوق را شامل صدور انواع ضمانت نامه برای‬ ‫شرکت های دانش بنیان‪ ،‬پرداخت انواع تسهیالت با‬ ‫نرخ های ترجیحی(قرض الحسنه‪ ،‬جعاله‪ ،‬لیزینگ‪ ،‬خرید‬ ‫دین)‪ ،‬ارزیابی و ارزش گذاری طرح های دانش بنیان‪،‬‬ ‫مشارکت در طرح های استارت اپی و فناور (مشارکت مدنی‬ ‫و حقوقی) و کارگزاری دستگاه های اجرایی(مالی‪ ،‬ارزیابی‬ ‫و نظارت) اعالم کرد‪.‬‬ ‫وی در پایان با بیان اینکه پارک علم و فناوری اذربایجان‬ ‫ غربی با هدف بسترسازی برای تولید ثروت از طریق علم‬ ‫و فناوری تاسیس شده است‪ ،‬خاطرنشان کرد‪ :‬در تالش‬ ‫هستیم تا زمینه تجاری سازی و بازاریابی ایده های‬ ‫نواورانه و فناورانه را فراهم کرده و نقشی کلیدی در فعال تر‬ ‫کردن شرکت های دانش بنیان و فناور در سطوح ملی و‬ ‫بین المللی ایفا کنیم‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫احصای ‪ 2‬هزار نیاز فناورانه صنایع مختلف به همت صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬تا امروز دو‬ ‫هزار نیاز فناورانه از صنایعی که فعالیت می کنند‪ ،‬اخذ کرده‬ ‫و در اختیار شرکت های دانش بنیان قرار دادیم‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬دکتر‬ ‫سیاوش ملکی فر در دومین روز از رویداد تبادل فناوری و‬ ‫توسعه بازار صادراتی در حوزه هوش مصنوعی اظهار کرد‪:‬‬ ‫تاکنون دو هزار نیاز فناورانه از صنایع مختلف گرفته ایم و‬ ‫در اختیار شرکت های دانش بنیان قرار دادیم‪ .‬همچنین‬ ‫تاکنون ‪ 3۴00‬جلسه ‪ B2B‬برگزار کردیم که تعدادی‬ ‫شرکت ها از این جلسات نتیجه گرفته اند‪.‬‬ ‫وی به برپایی سلسله رویدادهای "یکشنبه های صادراتی "‬ ‫در صندوق نواوری و شکوفایی اشاره کرد و گفت‪ :‬تاکنون‬ ‫‪ 12‬رویداد یکشنبه صادراتی برگزار کرده ایم که هر یکشنبه‬ ‫یک رویداد صادراتی برگزار می شود و شرکت در ان برای‬ ‫عموم ازاد و رایگان است‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه به‬ ‫برنامه های حوزه هوش مصنوعی که طی روزهای ‪ 12‬و ‪13‬‬ ‫مرداد ماه جاری برگزار شد اشاره کرد و گفت‪ :‬در این حوزه‬ ‫به معرفی شرکت های دانش بنیان پرداختیم‪ .‬همچنین‬ ‫زمینه دیدار مشتریان و بازیگران اکوسیستم ترکیه در‬ ‫فضای مجازی با شرکت های دانش بنیان ایرانی که در‬ ‫نمایشگاه شهر هوشمند ترکیه حضور داشتند را فراهم‬ ‫کردیم‪.‬‬ ‫ملکی فر افزود‪ :‬همچنین رویداد ارائه نیازهای فناورانه‬ ‫شرکت های همراه اول‪ ،‬شاپرک‪ ،‬پتروشیمی جم‪ ،‬پایگاه‬ ‫خبری ورزش ‪ 3‬و خبرگزاری فارس در زمینه هوش‬ ‫مصنوعی را برگزار کردیم و طی ان این شرکت ها نیازهای‬ ‫فناورانه خود را در حضور شرکت های دانش بنیان حاضر‬ ‫در رویداد ارائه کردند‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه چهارشنبه ‪ 13‬مرداد ماه جاری نیز رویداد‬ ‫گرنت را برگزار می کنیم‪ ،‬بیان کرد‪ :‬در گرنت عالوه بر وام‬ ‫قرض الحسنه‪ ،‬وام بالعوض هم از سوی صندوق نواوری به‬ ‫شرکت های دانش بنیان اعطا می شود‪.‬‬ ‫معاون توسعه صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه از‬ ‫همکاری و مشارکت ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال و‬ ‫هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطالعات‪ ،‬مرکز نواوری‬ ‫هوش مصنوعی و‪ ...‬در رویداد تبادل و توسعه بازار‬ ‫صادراتی در حوزه هوش مصنوعی تقدیر و تشکر کرد‪.‬‬ ‫‪ 2700‬شرکت دانش بنیان در حوزه دیجیتال فعالیت‬ ‫می کنند‬ ‫در ادامه این رویداد نیز دکتر مهدی محمدی‪ ،‬دبیر ستاد‬ ‫توسعه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری اظهار کرد‪ :‬از زمان انقالب صنعتی‬ ‫تاکنون شاهد پنج موج فناورانه هستیم و هر موج فناورانه‪،‬‬ ‫تغییر در قابلیت های صنعتی‪ ،‬انسانی و مکانیزم های خلق‬ ‫ثروت را در کشورها به دنبال داشته و این موج ها شامل‬ ‫صنایع نساجی‪ ،‬فوالد‪ ،‬خودروسازی و الکترونیک است که‬ ‫با گذر زمان کوچکتر شدند‪.‬‬ ‫وی با اشاره به تاثیرات هوش مصنوعی در صنایع مختلف‬ ‫پتروشیمی‪ ،‬اموزش‪ ،‬سالمت و حوزه دیجیتال تصریح کرد‪:‬‬ ‫اگر هوش مصنوعی را توسعه ندهیم‪ ،‬طی ‪ 10‬سال اینده‬ ‫صنایعی همچون کشاورزی و فوالد ما غیررقابتی می شود‪،‬‬ ‫بنابراین در حوزه هوش مصنوعی نیاز به تمرکز داریم‪.‬‬ ‫دبیر ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت‬ ‫ی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه ظرفیت های‬ ‫علم ‬ ‫موجود شرکت های دانش بنیان نشان دهنده حمایت های‬ ‫خوب صندوق نواوری و شکوفایی از این شرکت هاست‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬از حدود ‪ ۶‬هزار شرکت دانش بنیان فعال در کشور‪،‬‬ ‫‪ 2700‬شرکت در حوزه دیجیتال فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫محمدی یاداور شد‪ :‬ما در معاونت علمی طی دو سال‬ ‫گذشته از ‪ 38‬پروژه راهبردی در حوزه هوش مصنوعی‬ ‫حمایت و تا پایان سال گذشته نیز ‪ ۶3‬مرکز شتابدهی و‬ ‫فناوری در حوزه هوش مصنوعی ایجاد کردیم‪.‬‬ ‫تمرکز بر حوزه هوش مصنوعی‪ ،‬اولویت مرکز تحقیق و‬ ‫توسعه همراه اول‬ ‫در ادامه دکتر اخایی‪ ،‬مشاور مرکز تحقیق و توسعه همراه‬ ‫اول اولویت های این مرکز را شامل هوشمندسازی فرایندها‪،‬‬ ‫سامانه ها و برنامه های کاربردی‪ ،‬تحلیل داده و ارتقای کسب‬ ‫و کار دیجیتال‪ ،‬ایجاد بستر تولید و توسعه برنامه های مبتنی‬ ‫بر هوش مصنوعی‪ ،‬کمک به افزایش تولید محتوا و بهبود‬ ‫امنیت و کشف تقلب عنوان کرد‪.‬‬ ‫شناسایی رفتارهای نامتعارف با استفاده از ابزارهای‬ ‫مدرن و مبتنی بر هوش مصنوعی‬ ‫همچنین دکتر مظفری فرد‪ ،‬مدیر تحلیل کسب و کار‬ ‫شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت شاپرک گفت‪ :‬در‬ ‫ش خرده فروشی وجود دارد که‬ ‫داده های کسب و کار‪ ،‬تراکن ‬ ‫به اهمیت ان پی برده شده است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬ابزارهای سنتی داده ها برای شناسایی رفتارهای‬ ‫نامتعارف تا حد زیادی به بلوغ خود نزدیک شده است‪.‬‬ ‫بنابراین پیشنهاد می شود از ابزارهای مدرن و مبتنی بر‬ ‫هوش مصنوعی برای شناسایی این رفتارها استفاده کنیم‬ ‫و از اقتصاد سیاه که گریبانگیر کشور است جلوگیری شود‪.‬‬ ‫مظفری فرد افزود‪ :‬نیاز است که با تعامالت دو سویه بین‬ ‫شرکت های دانش بنیان و سایر سازمان ها همچون شاپرک‬ ‫زمینه ایجاد تحول در ابزارهای مدرن را فراهم اوریم‪.‬‬ ‫راه اندازی معاونت کسب و کارهای نوین در اتاق بازرگانی‬ ‫در ادامه غالمحسین جمیلی‪ ،‬عضو هیئت رئیسه اتاق‬ ‫بازرگانی‪ ،‬صنایع‪ ،‬معادن و کشاورزی ایران گفت‪ :‬رسالت‬ ‫مهم اتاق بازرگانی اطمینان بخشی و ایجاد باور برای شروع‬ ‫یک کسب و کار است که وقتی فرایند یک کسب و کار شروع‬ ‫می شود‪ ،‬مجموعه ای از اقدامات الزم باید فراهم شود‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬ما در اتاق بازرگانی در تالش هستیم که به عنوان‬ ‫قدم نخست‪ ،‬فرایند تبدیل ایده به یک فعالیت را طی کنیم‪.‬‬ ‫حمایت های مالی‪ ،‬معنوی و‪ ...‬نیز در این راه ضروری است‬ ‫که اتاق بازرگانی از ان دریغ نمی کند‪.‬‬ ‫عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی‪ ،‬صنایع‪ ،‬معادن و‬ ‫کشاورزی ایران با بیان اینکه نقطه پایانی هر فرایند کسب‬ ‫و کاری‪ ،‬تولید محصول و عرضه ان است‪ ،‬گفت‪ :‬ما در اتاق‬ ‫بازرگانی اقدام به تاسیس دو مرکز نواوری نوین و مرکز‬ ‫شتابدهی صادرات کرده ایم‪ .‬همچنین درصدد راه اندازی‬ ‫معاونت کسب و کارهای نوین در اتاق هستیم‪.‬‬ ‫برپایی نمایشگاه و امضای ‪ 2‬تفاهم نامه در حاشیه‬ ‫رویداد‬ ‫گفتنی است در حاشیه دومین روز از رویداد تبادل فناوری و‬ ‫توسعه بازار صادراتی در حوزه هوش مصنوعی‪ ،‬نمایشگاهی‬ ‫از دستاوردهای شرکت های دانش بنیان و فناور در حوزه‬ ‫هوش مصنوعی برپا شد‪.‬‬ ‫همچنین تفاهم نامه های همکاری میان شرکت های فناور‬ ‫با طرف های تقاضای فناوری به منظور رفع نیازمندی ها‬ ‫منعقد شد که جزئیات ان به این شرح است‪:‬‬ ‫تفاهم نامه شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت شاپرک‬ ‫با شرکت فناور ارمان رایان شریف با موضوع "تحلیل و‬ ‫پردازش مستندات شبکه پرداخت "‬ ‫تفاهم نامه وزارت جهاد کشاورزی با مرکز سنجش از دور و‬ ‫جی ای اس دانشگاه شهید بهشتی با موضوع "براورد سطح‬ ‫زیرکشت و تولید سیب زمینی‪ ،‬کلزا و ذرت با استفاده از‬ ‫داده های زمینی و هوش مصنوعی و مبتنی بر داده های‬ ‫سنجش از راه دور "‪.‬‬ ‫عضو هیات رییسه مجلس‪:‬‬ ‫صندوق نواوری باید نقش تنظیم گری در اقتصاد‬ ‫دانش بنیان کشور داشته باشد‬ ‫عضو هیات رییسه مجلس شورای اسالمی با بیان‬ ‫اینکه اگر شبکه بانکی از اقتصاد دانش بنیان حمایت‬ ‫کند‪ ،‬این حوزه توسعه پیدا می کند‪ ،‬تاکید کرد‪:‬‬ ‫صندوق نواوری باید نقش تنظیم گری در اقتصاد‬ ‫دانش بنیان کشور داشته باشد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر سیدمحسن دهنوی‪ ،‬نایب رییس کمیسیون‬ ‫تلفیق مجلس در ایین تبادل تفاهم نامه با بانک های‬ ‫عامل در اجرای تبصره ‪ 1۶‬قانون بودجه سال ‪1400‬‬ ‫کشور گفت‪ :‬امروز در نقطه عملیاتی شدن تبصره ‪16‬‬ ‫با هدف اعطای تسهیالت ارزان قیمت به شرکت های‬ ‫دانش بنیان هستیم و باید طوری عمل کرده تا در سال‬ ‫‪ 1401‬عملکرد امسال را ارائه کنیم‪.‬‬ ‫وی سهم اقتصاد دانش بنیان از ‪ GDP‬کشور را کم‬ ‫دانست و افزود‪ :‬باید تالش کنیم این میزان حداقل‬ ‫به یک درصد افزایش یابد‪ .‬بنابراین حوزه دانش بنیان‬ ‫هنوز نتوانسته جای خود را در اقتصاد کالن پیدا کند‪.‬‬ ‫دهنوی تاکید کرد‪ :‬صندوق نواوری باید نقش‬ ‫تنظیم گری در اقتصاد دانش بنیان داشته باشد‪.‬‬ ‫عضو هیات رییسه مجلس ادامه داد‪ :‬بدون شبکه‬ ‫بانکی امکان جهش تولید در کشور وجود ندارد و اگر‬ ‫این شبکه از اقتصاد دانش بنیان حمایت کند‪ ،‬این‬ ‫حوزه توسعه پیدا می کند‪.‬‬ ‫اعزام هیات تجاری – فناوری ایران به نمایشگاه‬ ‫جیتکس امارات با حمایت صندوق نواوری‬ ‫با حمایت صندوق نواوری و شکوفایی ریاست‬ ‫جمهوری‪ ،‬شرکت های دانش بنیان در برنامه "اعزام‬ ‫هیات تجاری – فناوری ایران به نمایشگاه جیتکس‬ ‫امارات " ‪ 2021 GITEX‬که در مهر ماه سال جاری‬ ‫برگزار می شود‪ ،‬حضور خواهند داشت‪.‬‬ ‫ط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫به گزارش رواب ‬ ‫نمایشگاه ‪ 2021 GITEX‬طی روزهای ‪ 25‬تا ‪ 29‬مهر‬ ‫ماه سال جاری در مرکز تجارت جهانی دبی برپا‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫در اعزام هیات تجاری – فناوری ایران به نمایشگاه‬ ‫جیتکس امارات‪ ،‬شرکت های دانش بنیان حضور‬ ‫خواهند داشت و بازدید از نمایشگاه اکسپو امارات و‬ ‫تکنوپارک شارجه و برپایی نشست ها و جلسات ‪B2B‬‬ ‫با طرف های بین المللی از برنامه های این شرکت ها در‬ ‫این اعزام است‪.‬‬ ‫عالقمندان جهت حضور در این نمایشگاه می توانند‬ ‫تا ‪ 20‬شهریور ماه سال جاری در سامانه غزال به‬ ‫ادرس ‪ ghazal.inif.ir‬ثبت نام کرده و یا جهت‬ ‫کسب اطالعات بیشتر با شماره های ‪02188008550‬‬ ‫و ‪ 09375533125‬تماس بگیرند‪.‬‬ ‫یکی از برنامه های صندوق نواوری و شکوفایی در‬ ‫راستای کمک به توسعه بازار صادراتی شرکت های‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬حمایت از حضور ان ها در نمایشگاه های‬ ‫معتبر بین المللی به دو صورت حضور مستقل و‬ ‫برپایی پاویون است‪.‬‬ صفحه 47 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫دکتر وحدت خبر داد؛‬ ‫افزایش سرمایه صندوق های پژوهش و‬ ‫فناوری کشور به هزار میلیارد تومان‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی تخصصی مواد‬ ‫پیشرفته و انرژی به عنوان پنجاه و نهمین صندوق‪،‬‬ ‫با حضور دکتر علی وحدت رئیس صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی و دبیر کارگروه صندوق های پژوهش و فناوری‬ ‫با سرمایه ثبتی‪ 100‬میلیارد ریال افتتاح شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر علی وحدت در ایین افتتاح صندوق پژوهش و‬ ‫فناوری مواد پیشرفته و انرژی که در پژوهشگاه پلیمر و‬ ‫پتروشیمی ایران برگزار شد‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬با حمایت های‬ ‫صندوق نواوری از صندوق های پژوهش و فناوری‪،‬‬ ‫عملکرد و فعالیت های این صندوق ها در طول دو‬ ‫سال گذشته قابل مقایسه با گذشته نیست‪ .‬سرمایه‬ ‫صندوق های پژوهش و فناوری طی دو سال اخیر به‬ ‫حدود هزار میلیارد تومان رسیده است‪ ،‬یعنی این‬ ‫سرمایه رشد بیش از ‪ 25‬برابری را تجربه کرده است‪.‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به خدمات صندوق های پژوهش و‬ ‫فناوری به اکوسیستم نواوری کشور‪ ،‬گفت‪ :‬طی دو سال‬ ‫اخیر‪ ،‬تعداد صدور ضمانت نامه برای شرکت های دانش‬ ‫بنیان توسط این صندوق ها حدود ‪ 100‬برابر و میزان‬ ‫تسهیالت اعطایی نیز بیش از ‪ 25‬برابر رشد کرده است‪.‬‬ ‫در این میان صندوق های پژوهش و فناوری به عنوان‬ ‫یکی از عامالن صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬نیازهای‬ ‫شرکت های فعال در اکوسیستم را تا سقف ‪ 500‬میلیون‬ ‫تومانبهصورتتسهیالتتامینمی کنند‪.‬‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی با تاکید بر ضرورت‬ ‫تقویتسرمایه گذاریخطرپذیردرصندوق هایپژوهش‬ ‫و فناوری تصریح کرد‪ :‬صندوق های پژوهش و فناوری‬ ‫باید جرات سرمایه گذاری خطرپذیر را پیدا کنند‪،‬‬ ‫بنابراین مهمترین تحرک صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫مواد پیشرفته و انرژی نیز باید در حوزه‪ VC‬باشد تا بتواند‬ ‫به تیم های فناور فعال در این حوزه کمک کند‪.‬‬ ‫وحدت با اشاره به اینکه پول نیاز اولیه هر شرکتی برای‬ ‫اغاز فعالیت اقتصادی است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬صندوق های‬ ‫پژوهش و فناوری برای رفع این نیاز در میان شرکت های‬ ‫دانش بنیان و فناور تشکیل شده اند‪ .‬طی دو سال اخیر‬ ‫برخی صندوق ها بسیار موفق عمل کردند چرا که تیم‬ ‫همیشگی و هدایتگر ان ها فعال بودند اما مواردی را نیز‬ ‫داشتیم که منجر به لغو مجوز برخی صندوق ها شد‪.‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به فعالیت شرکت های دانش‬ ‫بنیان در پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران گفت‪:‬‬ ‫این شرکت ها می توانند از طریق صندوق پژوهش و‬ ‫فناوری مواد پیشرفته و انرژی از تسهیالت صندوق‬ ‫نواوری تا سقف ‪ 500‬میلیون تومان بهره مند شوند‪ .‬اگر‬ ‫این شرکت ها‪ ،‬عملکرد اولیه خوبی داشته باشند‪ ،‬سایر‬ ‫تسهیالت و خدمات صندوق نواوری از جمله خدمت‬ ‫هم سرمایه گذاری‪ ،‬می تواند ابزار خوبی برای انها باشد‪.‬‬ ‫بر اساس این گزارش صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫غیردولتی تخصصی مواد پیشرفته و انرژی قرار است در‬ ‫حوزه اعطای انواع تسهیالت مالی‪ ،‬عاملیت و مدیریت‬ ‫مالی وجوه اداره شده‪ ،‬خدمات توسعه بازار و مشارکت و‬ ‫سرمایه گذاریخطرپذیربهمتقاضیانخدماتارائهکند‪.‬‬ ‫پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی و پژوهشگاه مواد و‬ ‫انرژی به عنوان سهامداران بخش دولتی و شرکت های‬ ‫اتیه سازان اب و انرژی نوین‪ ،‬اتیه فوالد نقش جهان و‬ ‫اتیه پردازان ظهور شریف سهامداران بخش خصوصی‬ ‫صندوق پژوهش و فناوری مواد پیشرفته و انرژی‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫تاکنون مجوز فعالیت ‪ ۶2‬صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫صادر شده است‬ ‫همچنین در حال حاضر ‪ 1۶‬صندوق تخصصی و‬ ‫مسئله محور مانند ‪ ،ICT‬کشاورزی‪ ،‬نفت‪ ،‬نواوری‬ ‫اجتماعی‪ ،‬ماشین سازی‪ ،‬دفاعی و مواد پیشرفته نیز‬ ‫تشکیل شده است‪.‬‬ ‫بازدید رئیس صندوق نواوری از شرکت های‬ ‫دانش بنیان مستقر در پژوهشگاه پلیمر و‬ ‫پتروشیمیایران‬ ‫دکتر علی وحدت‪ ،‬رئیس صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫همچنین با حضور در پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی‬ ‫ایران از شرکت های دانش بنیان مستقر در این‬ ‫پژوهشگاه بازدید کرد‪.‬‬ ‫در این بازدید دکتر وحدت ضمن اشنایی با توانمندی ها‬ ‫و ظرفیت های شرکت های دانش بنیان مستقر در‬ ‫این پژوهشگاه‪ ،‬با مدیران این شرکت ها نیز به گفتگو‬ ‫پرداخت‪.‬‬ ‫■‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪48‬‬ ‫در رویداد گرنت تحقیق و توسعه هوش مصنوعی مطرح شد؛‬ ‫تامین ‪ 100‬درصدی هزینه های تحقیق و توسعه فناوری های اینده از سوی صندوق نواوری‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬صندوق نواوری با‬ ‫سرویس های متنوع از کسب و کارهای شکل گرفته حمایت‬ ‫می کند و چرخه عمر شرکت های دانش بنیان را درنظر‬ ‫داشته و خدمات را تعریف کرده است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر علی وحدت در رویداد گرنت تحقیق و توسعه هوش‬ ‫مصنوعی که در صندوق نواوری برگزار شد‪ ،‬با بیان اینکه‬ ‫صندوق نواوری وظیفه تامین مالی شرکت های دانش بنیان‬ ‫را برعهده دارد‪ ،‬گفت‪ :‬ما در صندوق نواوری سعی کردیم تا‬ ‫ابزارهای موردنیاز را به خصوص در دوره اخیر در موضوع‬ ‫تسهیالت از طریق بانک ها‪ ،‬بازار سرمایه و صندوق های‬ ‫پژوهش و فناوری در استان ها توسعه دهیم و از ‪ 6‬هزار و‬ ‫‪ 100‬شرکت دانش بنیان و همچنین شرکت های خالق‬ ‫حمایتکنیم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬ورودی شرکت های دانش بنیان‪ ،‬همان جایگاه‬ ‫هسته های اولیه است که تبدیل به شرکت می شوند‪.‬‬ ‫در رویداد پیوند که هفته گذشته برگزار شد‪ ،‬هسته ها و‬ ‫تیم هایی که شکل گرفت ه بودند‪ ،‬طرح های خود را عرضه‬ ‫کردند و اگر قصد تبدیل به شرکت دانش بنیان دارند‪ ،‬در‬ ‫صورت تفاهم با شتابدهنده‪ ،‬جذب خواهند شد‪.‬‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی به موضوع تحقیق و‬ ‫توسعه اشاره کرد و گفت‪ :‬تحقیق و توسعه می تواند تبدیل‬ ‫به کسب و کار شود و یا نیازی است که می تواند در یک کسب‬ ‫و کار مورد استفاده قرار گیرد‪.‬‬ ‫وحدت بیان کرد‪ :‬ما در صندوق نواوری معتقدیم که اموزش‬ ‫باید با یک پیوندی اتفاق بیفتد و نفوذ فناوری در هسته های‬ ‫پژوهشی‪ ،‬فارغ التحصیالن و دانشجویان که در لبه دانشگاه‬ ‫فعالیت می کنند باید با یک مکانیزمی وارد شرکت شود‪.‬‬ ‫وی‪ ،‬خدمت گرنت صندوق نواوری و شکوفایی را خدمتی‬ ‫مترقی دانست که به نیازهای شرکت های دانش بنیان در‬ ‫بخش تحقیق و توسعه پاسخ می دهد‪.‬‬ ‫‪ 100‬درصد هزینه های تحقیق و توسعه فناوری های‬ ‫اینده از سوی صندوق نواوری تامین می شود‬ ‫در ادامه این رویداد دکتر سید محمد مهدوی‪ ،‬مشاور رئیس‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬هدف از ارائه خدمت‬ ‫گرنت تحقیق و توسعه از سوی صندوق نواوری‪ ،‬پشتیبانی‬ ‫فناورانه از صنایع و شرکت های دانش بنیان و ظرفیت عظیم‬ ‫تحقیقاتی و اکتساب فناوری است‪.‬‬ ‫مهدوی با تاکید بر اینکه خدمت گرنت‪ ،‬پایان کار شرکت ها‬ ‫با صندوق نواوری نیست بلکه می توان با تامین مالی‪ ،‬زمینه‬ ‫ورود محصول به بازار را فراهم کرد‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪ :‬در فراخوان رویداد گرنت امروز ‪203‬‬ ‫هسته پژوهشی مشارکت داشتند‪ .‬این خدمت یک خدمت‬ ‫جوان در صندوق نواوری است و اولین رویداد ان نیز در‬ ‫حوزه هوش مصنوعی است که برگزار شده است‪.‬‬ ‫مشاور رئیس صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه با اشاره‬ ‫به چالش های همکاری صنایع و شرکت ها با دانشگاه‪،‬‬ ‫این چالش ها را شامل ارجاع دیرهنگام نیازهای فناورانه‪،‬‬ ‫چالش زبان مشترک بین صنعت و دانشگاه‪ ،‬نقطه تماس‬ ‫بهینه(ازمایشگاه تحقیقاتی و تیم پژوهشی)‪ ،‬ماهیت‬ ‫حقوقی قراردادهای همکاری اکتساب و توسعه فناوری‪،‬‬ ‫چالش سرمایه گذاری و عبور از دره مرگ و انگیزه اساتید و‬ ‫بازنگری ارتقای اعضای هیات علمی دانست‪.‬‬ ‫مهدوی در ادامه با اشاره به اینکه فراخوان و شناسایی‬ ‫تیم های تحقیقاتی و هدایت و حمایت بالعوض مالی به‬ ‫توسعه فناوری کمک می کند‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬به شرکت های‬ ‫دانش بنیان و مجریانی که از نهاد دانشگاه اماده ارائه‬ ‫فناوری هستند‪ ،‬در بخش توسعه و تحقیق کمک می کنیم‬ ‫و اماده هم سرمایه گذاری در طرح ها با انها هستیم‪.‬‬ ‫وی در ادامه ظرفیت های پژوهشی کشور را ‪ 2۵7‬هزار عضو‬ ‫هیات علمی‪ 700 ،‬هزار دانش اموخته دانشگاه ها‪99۵ ،‬‬ ‫هزار دانشجوی تحصیالت تکمیلی و ‪ 2‬هزار دانشجوی پسا‬ ‫دکتری در کشور عنوان کرد که خروجی کار انها شامل ‪29۴‬‬ ‫هزار مقاله و ‪ ۶22‬هزار پایان نامه است‪.‬‬ ‫مشاور رئیس صندوق نواوری و شکوفایی با تاکید بر اینکه‬ ‫این صندوق از فناوری های اینده حمایت می کند‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫فناوری های اینده شامل حوزه های نانو‪ ،‬زیست فناوری‪،‬‬ ‫فضایی‪ ،‬حمل و نقل پیشرفته‪ ،‬سلول های بنیادی‪ ،‬گیاهان‬ ‫دارویی‪ ،‬اقتصاد دیجیتال‪ ،‬فوتونیک‪ ،‬لیزر‪ ،‬اب و انرژی‬ ‫است که ‪ 100‬درصد هزینه های تحقیق و توسعه این‬ ‫فناوری ها از سوی صندوق پرداخت می شود‪.‬‬ ‫مهدوی در پایان با بیان اینکه خدمات اصلی صندوق‬ ‫نواوری شامل ‪ 4‬دسته خدمت تسهیالت‪ ،‬توانمندسازی‪،‬‬ ‫سرمایه گذاری و ضمانت نامه ها است‪ ،‬افزود‪ :‬در تنوع‬ ‫خدمات‪ ،‬جهشی جدی در صندوق نواوری رخ داده است‪.‬‬ ‫با اضافه کردن مدل های شناختی به هوش مصنوعی‪،‬‬ ‫داده کاوی هوشمند ایجاد می شود‬ ‫در ادامه مجید نیلی احمدابادی‪ ،‬دبیر ستاد توسعه علوم‬ ‫و فناوری های شناختی ارتقای سرمایه شناختی جامعه‪،‬‬ ‫توسعه فناوری های خواندن و نوشتن در مغز و ابزار مطالعه‬ ‫نوین مغز‪ ،‬توسعه کاربرد های علوم و فناوری های شناختی‪،‬‬ ‫توسعه هوش مصنوعی و کالن داده به توان شناختی و‬ ‫کاربرد فناوری های سلول های بنیادی در حوزه شناختی را‬ ‫از اهداف این ستاد است و بیان کرد‪ :‬این پنج محور به عنوان‬ ‫اولویت های اصلی مورد توجه جدی قرار دارد‪.‬‬ ‫وی بر اهمیت هوش مصنوعی تاکید کرد و افزود‪ :‬با توجه‬ ‫به اینکه هر چه جلوتر می رویم‪ ،‬انسان بیشتر به سمت‬ ‫فناوری محور حرکت می کند‪ ،‬انتظار می رود که حوزه هوش‬ ‫مصنوعی را جدی بگیریم و برای ان کاربردهای مهمی ‬ ‫ایجاد شود‪.‬‬ ‫دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی‪ ،‬داده‬ ‫کاوی هوشمند به توان شناختی را حرکتی برای پردازش‬ ‫داده ها و اطالعات برای اتخاذ تصمیم گیری های سازنده و‬ ‫مثبت جهت حل بسیاری از مسائل اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و‬ ‫فرهنگی در جامعه دانست‪.‬‬ ‫نیلی ادامه داد‪ :‬با ورود مدل های شناختی و با استفاده از‬ ‫روش های تلفیقی می توان داده ها را با هدف درک بهتر‬ ‫جامعه مخاطب تجزیه و تحلیل کرد و البته داده کاوی بر‬ ‫اساس مدل های شناختی موجب تصمیم گیری بر اساس‬ ‫واقعیات می شود‪.‬‬ ‫وی با طرح این سوال که چگونه از داده های کالن متوجه‬ ‫شویم که باور فرد کیست؟ اظهار کرد‪ :‬با اضافه کردن‬ ‫مدل های شناختی به هوش مصنوعی‪ ،‬داده کاوی هوشمند‬ ‫را می سازیم و داده ها و اطالعات به صورت علمی و فناورانه‬ ‫مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد‪.‬‬ ‫دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی افزود‪:‬‬ ‫داده کاوی هوشمند به توان شناختی فصلی تازه برای‬ ‫انجام فعالیت های بین رشته ای علوم داده‪ ،‬علوم شناختی‬ ‫و هوش مصنوعی است تا بتوان با افزایش کیفیت خدمات‬ ‫و محصوالت و ایجاد زمینه های جدید‪ ،‬ارزش اقتصادی ان‬ ‫مورد توجه بخش های مختلف صنعت و جامعه قرار گیرد و‬ ‫به کمک ان به درک بهتری از مسائل اجتماعی اقتصادی‪،‬‬ ‫فرهنگی دست یافت‪.‬‬ ‫نیلی در ادامه با اشاره به اینکه باورهای جامعه ما به اب‪،‬‬ ‫برق و مصرف بسیار پایین است‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬در این‬ ‫مورد هیچ تصویری در رفتار و گفتمان مردم در شبکه های‬ ‫اجتماعینمی بینیم‪.‬‬ ‫وی به اموزش سنتی در کشور اشاره کرد و گفت‪ :‬کرونا به‬ ‫اموزش سنتی کشور تلنگر زد‪ .‬ما امروز نیاز به شخصی سازی‬ ‫اموزش داریم که این اتفاق با تنوع در محتوا و روش‬ ‫رخ می دهد‪ .‬بنابراین تحول در اموزش‪ ،‬نیاز به توسعه‬ ‫زیرساخت های دیجیتال دارد‪ ،‬به طوری که فعالیت های‬ ‫دانشجو‪ ،‬معلم و دستیار اموزشی در محیط دیجیتال با‬ ‫ابزارهای مختلف شکل می گیرد‪.‬‬ ‫هوش مصنوعی نیاز به زیرساخت های عظیم دارد‬ ‫همچنین در ادامه این رویداد‪ ،‬علی اصغر انصاری‪ ،‬رئیس‬ ‫مرکز نواوری و توسعه فناوری های راهبردی درباره ضرورت‬ ‫شکل گیری متناسب زنجیره ارزش هوش مصنوعی در کشور‬ ‫بیان کرد‪ :‬هوش مصنوعی نیاز به زیرساخت های عظیم‬ ‫دارد و دغدغه ما در این حوزه‪ ،‬سرمایه گذاری برای توسعه‬ ‫زیرساخت بخش خصوصی است‪.‬‬ ‫ی در حوزه هوش‬ ‫وی‪ ،‬ایران را از نظر وضعیت علم ‬ ‫مصنوعی در رتبه اول منطقه اعالم کرد و گفت‪ :‬توسعه‬ ‫چارچوب همکاری ها و تفاهم ها با دانشگاه های شاخص‬ ‫کشور و استفاده از ظرفیت انها در شکل گیری مراکز‬ ‫نواوری و توسعه فناوری های راهبردی برای تبدیل شدن‬ ‫ی در زمینه هوش مصنوعی بسیار‬ ‫به قطب تاثیرگذار علم ‬ ‫حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫انصاری ادامه داد‪ :‬توسعه کاربردهای هوش مصنوعی‬ ‫که بیشتر با کسب و کارهای ُخرد مرتبط است از طریق‬ ‫استارت اپ ها صورت می گیرد‪ .‬ضمن اینکه برای گسترش‬ ‫نواوری نیاز به همکاری با دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی‬ ‫داریم‪.‬‬ ‫تشریح خدمت گرنت صندوق نواوری‬ ‫گفتنی است در ادامه مهندس هدی مراغه ای‪ ،‬کارشناس‬ ‫توسعه فناوری های راهبردی صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫درباره فرایندهای درخواست خدمت گرنت در سامانه غزال‬ ‫از سوی شرکت های دانش بنیان را تشریح و توضیحاتی در‬ ‫این زمینه ارائه کرد‪.‬‬ ‫ارائه نیازهای فناورانه سازمان ها و شرکت های دانش‬ ‫بنیان‬ ‫الزم به ذکر است‪ ،‬در ادامه رویداد گرنت تحقیق و توسعه‬ ‫هوش مصنوعی‪ ،‬ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی‪،‬‬ ‫وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت‪ ،‬وزارت جهاد کشاورزی و‬ ‫وزارت اموزش و پرورش و همچنین شرکت های دانش‬ ‫بنیان سپید سیستم شریف‪ ،‬فکور‪ ،‬پیام افزار پیک اسا‪،‬‬ ‫فناوری اطالعات و ارتباطات امن مهیمن و پویا فناوران‬ ‫کوثر‪ ،‬نیازهای فناورانه خود را ارائه کردند‪.‬‬ صفحه 48 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫‪49‬‬ ‫■‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫دکتر وحدت اعالم کرد‪:‬‬ ‫حمایت صندوق نواوری از داخلی سازی مودم های ‪ VDSL‬و محصوالت شبکه انتقال (‪)POTN‬‬ ‫بنیان باید به شکلی باشد تا حوزه ‪ ICT‬در کشور ایجاد‬ ‫اشتغال کند و سرعت تولید افزایش یابد‪ .‬اگر توان مالی‬ ‫شرکت های دانش بنیان افزایش پیدا کند‪ ،‬به طور‬ ‫اتوماتیک وار به سمت تولید داخل پیش خواهیم رفت‪.‬‬ ‫بازدید رئیس صندوق نواوری و شکوفایی از‬ ‫مراحل ساخت مسابقه "کارویا "‬ ‫دکتر علی وحدت رئیس هیات عامل صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی ریاست جمهوری با حضور در‬ ‫پشت صحنه مسابقه تلویزیونی "کارویا " از مراحل‬ ‫تولید این برنامه بازدید کرد‪.‬‬ ‫رییس صندوق نواوری و شکوفایی گفت‪ :‬صندوق‬ ‫نواوری برای حمایت از داخلی سازی مودم های ‪VDSL‬‬ ‫و محصوالت شبکه انتقال(‪ )POTN‬تا سقف ‪ 300‬میلیارد‬ ‫تومان برای حمایت از شرکت های دانش بنیان حوزه ‪ICT‬‬ ‫پیش بینی کرده است‪.‬‬ ‫ی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬دکتر‬ ‫به گزارش روابط عموم ‬ ‫علی وحدت در ایین تبادل تفاهم نامه همکاری مشترک‬ ‫با هدف حمایت از داخلی سازی مودم های ‪ VDSL‬و‬ ‫محصوالت شبکه انتقال(‪ )POTN‬بین صندوق نواوری‬ ‫و شکوفایی‪ ،‬معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫سازمان فناوری اطالعات‪ ،‬شرکت مخابرات ایران و پست‬ ‫بانک ایران درباره نقش صندوق نواوری در اجرای مفاد این‬ ‫تفاهم نامه گفت‪ :‬در این تفاهم نامه تا ‪ 300‬میلیارد تومان‬ ‫خرید دو مودم از سوی صندوق برای حمایت از شرکت های‬ ‫دانش بنیان حوزه ‪ ICT‬پیش بینی شده است که از شرکت‬ ‫مخابرات ایران انتظار می رود به صندوق نواوری کمک‬ ‫کند‪ ،‬چرا که ‪ ۵0‬درصد شرکت های دانش بنیان در حوزه‬ ‫‪ ICT‬فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬در این تفاهم کمیته طرح های ملی تشکیل‬ ‫شده که در ان طرح هایی که دارای ویژگی هایی چون نیاز‬ ‫ملی و دستگاهی است‪ ،‬مورد بررسی قرار می گیرد و در‬ ‫صورت تایید‪ ،‬شرکت ارائه دهنده به صورت موقت دانش‬ ‫بنیان خواهد شد و اگر طرح از سوی شرکت به صورت‬ ‫موفقیت امیز تولید و به بازار عرضه شود‪ ،‬به طور دائم دانش‬ ‫بنیان خواهد شد‪.‬‬ ‫دکتر وحدت یکی از اقدامات این کمیته را ارائه ابزارهای‬ ‫حمایتی به نفع خریداران اعالم کرد و گفت‪ :‬تاکنون با این‬ ‫روش با همکاری وزارت نفت و بانک تجارت طرح هایی را‬ ‫به مبلغ دو هزار میلیارد تومان تامین مالی کرده ایم‪ ،‬به‬ ‫طوری که اگر وزارت نفت نیازهای فنی خود را از طریق‬ ‫شرکت های دانش بنیان تامین کند‪ ،‬این تسهیالت دو هزار‬ ‫میلیارد تومانی با نرخ ‪ 8‬درصد از طریق نظام بانکی قابل‬ ‫دریافت است‪.‬‬ ‫رئیس صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه با بیان اینکه‬ ‫در حال حاضر بیش از ‪ ۶‬هزار شرکت دانش بنیان در کشور‬ ‫ایجاد شد ه است که ‪ ۵0‬درصد از این شرکت ها در حوزه‬ ‫‪ ICT‬فعالیت می کنند‪ ،‬افزود‪ :‬امروز شرکت های دانش‬ ‫بنیان به بلوغ رسیده اند و با شرکت دانش بنیانی که در این‬ ‫قرارداد قرار است مودم های ‪ VDSL‬را تولید کند‪ ،‬اشنایی‬ ‫داریم و محصوالت فناورانه ای را به بازار عرضه کرده است‪.‬‬ ‫وحدت همچنین با بیان اینکه طی دو سال گذشته مبلغ‬ ‫‪ 17‬هزار میلیارد تومان خدمات مالی به شرکت های دانش‬ ‫بنیان اعطا شده است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬سعی کردیم از برخی‬ ‫شرکت ها به صورت هدفمند و با ابزارهای کمکی حمایت‬ ‫کنیم‪ .‬ضمن اینکه عالوه بر طرح های عرضه‪ ،‬از طرح های‬ ‫تقاضا نیز حمایت کردیم‪.‬‬ ‫شرکت مخابرات ایران بزرگترین تامین کننده ارتباطات‬ ‫ثابت در کشور است‬ ‫در ادامه این مراسم‪ ،‬دکتر امیر ناظمی‪ ،‬معاون وزیر و رئیس‬ ‫سازمان فناوری اطالعات ایران در سخنانی با بیان اینکه‬ ‫شرکت مخابرات بزرگترین تامین کننده ارتباطات ثابت‬ ‫در کشور است که در تفاهم نامه امروز به عنوان طرف دوم‬ ‫وارد بازی می شود‪ ،‬افزود‪ :‬بسیاری از نهادهایی که تشکیل‬ ‫می شود و سازوکارهایی که وجود دارد برای براورده کردن‬ ‫یک هدف نیست‪ ،‬بلکه برای تحقق مجموعه ای از اهداف‬ ‫است‪ .‬تعداد بازیگرانی که امروز حضور دارند ناشی از‬ ‫پیچیدگی همین موضوع است‪.‬‬ ‫رئیس سازمان فناوری اطالعات ایران به شرکت ارگ بم‬ ‫اشاره کرد و افزود‪ :‬این شرکت تولیدکننده مودم است و از‬ ‫طرف دیگر ما یک نیاز ملی تحت عنوان مودم های ‪VDSl‬‬ ‫داریم که به یکی از نیازهای اولیه و ضروری شهروندان‪،‬‬ ‫کسب و کارها و اولویت ملی تبدیل می شود‪ .‬این شرکت باید‬ ‫به وسیله مکانیسم مالی تشویق شود تا تولید مودم های قبلی‬ ‫‪ ADSL‬را کنار گذارد و وارد یک تکنولوژی جدید شود‪.‬‬ ‫ناظمی با بیان اینکه محصول تولیدی (مودم های ‪)VDSl‬‬ ‫یک محصول دانش بنیان است‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬مسئله اصلی‬ ‫برای تولید این محصول‪ ،‬تامین مالی است که در این میان‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی به عنوان یکی از اجرای اصلی‬ ‫به این مسئله ورود کرده است‪ .‬این منبع مالی این بار نه به‬ ‫طرف عرضه کننده بلکه به طرف تقاضایی داده می شود که‬ ‫تقاضای خود را از یک شرکت دانش بنیان تهیه می کند‪.‬‬ ‫کمک شرکت مخابرات ایران به تولید داخل و‬ ‫تجهیزات های تک‬ ‫همچنین مهندس مجید سلطانی‪ ،‬مدیرعامل شرکت‬ ‫مخابرات ایران در این مراسم گفت‪ :‬این شرکت به دلیل نیاز‬ ‫ی و کیفی دارد‪ ،‬کمک های زیادی‬ ‫گسترده ای که از نظر کم ‬ ‫ت های تک در‬ ‫در بحث تولید داخل به خصوص در تجهیزا ‬ ‫الیه های مختلف‪ ،‬کرده است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬در برخی الیه ها تا ‪ 90‬درصد و در برخی دیگر‬ ‫تا حدود ‪ 60‬درصد از تجهیزات را به صورت بومی مورد‬ ‫بهره برداری قرار می دهیم که مسئله به همت شرکت‬ ‫مخابرات ایران صورت گرفته است‪.‬‬ ‫سلطانی با اشاره به شرایط سخت اقتصادی کشور بیان‬ ‫کرد‪ :‬با وجود این شرایط‪ ،‬نباید اجازه توقف تولید و تحقیق‬ ‫در مجموعه های فناور را بدهیم‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت مخابرات ایران افزود‪ :‬سیاستگذاری‬ ‫ت مخابرات‪ ،‬تولیدکنندگان و نیز شرکت های دانش‬ ‫شرک ‬ ‫شرکت های دانش بنیان از پایه های اصلی فناوری و‬ ‫نواوری هستند‬ ‫در ادامه این مراسم نیز دکتر مهدی محمدی‪ ،‬دبیر ستاد‬ ‫توسعه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری گفت‪ :‬تالش کردیم انچه که مورد‬ ‫نیاز توسعه کشور است را بومی سازی کنیم که این مسئله‬ ‫ظرفیت خوبی را در حوزه دانش بنیان به ویژه در اقتصاد‬ ‫دیجیتال‪ ،‬فناوری اطالعات و ارتباطات‪ ،‬نرم افزار و کسب و‬ ‫کارهای اینترنتی ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه شرکت های دانش بنیان از پایه های‬ ‫اصلی فناوری و نواوری هستند‪ ،‬بیان کرد‪ :‬کارهایی که ما‬ ‫انجام می دهیم رانتی است که به برخی شرکت های دانش‬ ‫بنیان تزریق می کنیم و امیدواریم این رانت‪ ،‬مخرب نباشد‬ ‫بلکه زمان دار و کوتاه مدت باشد و در نهایت منجر به توان‬ ‫صادراتی و ایجاد برند ملی در کشور شود‪.‬‬ ‫محمدی افزود‪ :‬امیدوارم با استفاده از ابزارهای نوین‬ ‫فناوری اطالعات و ارتباطات‪ ،‬گام های جدی برداشته‬ ‫شود‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه اقتصاد جهانی به سمت اقتصاد‬ ‫دیجیتال سوق پیدا کرده است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬در حال حاضر‬ ‫سهم قابل توجهی از اقتصاد بیشتر کشورهای توسعه یافته‬ ‫مربوط به اقتصاد دیجیتال و مبتنی بر مفاهیم نوین و‬ ‫استفاده از تکنولوژی های نوظهور است‪.‬‬ ‫انجام روزانه ‪ 2‬میلیون و ‪ 700‬هزار تراکنش در مناطق‬ ‫روستایی از طریق پست بانک ایران‬ ‫در ادامه این مراسم نیز دکتر بهزاد شیری‪ ،‬مدیرعامل پست‬ ‫بانک اظهار کرد‪ :‬پست بانک به عنوان یک بانک گسترده‬ ‫در شبکه بانکی کشور در بخش فناوری اطالعات و مناطق‬ ‫محروم روستایی در اقتصاد ایران ایفای نقش می کند به‬ ‫طوری که حدود ‪ 6‬هزار باجه بانکی روستایی داریم که در‬ ‫روستاها فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬بر اساس اساسنامه و شرح ماموریت پست‬ ‫بانک‪ ،‬ارائه خدمات به نقاط محروم و روستایی و ماموریت‬ ‫ویژه در بخش ‪ ICT‬از مهمترین وظایف این بانک است که‬ ‫ما نیز سعی کردیم عمده پرتفوی خدماتی خود را به بخش‬ ‫روستایی و مناطق محروم و همین طور به بخش ‪ICT‬‬ ‫کشور اختصاص دهیم‪.‬‬ ‫مدیرعامل پست بانک افزود‪ :‬روزانه ‪ 2‬میلیون و ‪ 700‬هزار‬ ‫تراکنش از بستر پست بانک در مناطق روستایی کشور‬ ‫انجام می شود‪.‬‬ ‫گفتنی است در پایان ایین تبادل تفاهم نامه همکاری‬ ‫مشترک با هدف حمایت از داخلی سازی مودم های ‪VDSL‬‬ ‫و محصوالت شبکه انتقال(‪ ، )POTN‬داوود ادیب‪ ،‬رییس‬ ‫اتحادیه صادرکنندگان مخابرات ایران در مورد بازار و تولید‬ ‫تجهیزات مخابراتی و همچنین حمایت از خریداران اعم‬ ‫از شرکت های ایرانسل‪ ،‬مبین نت‪ ،‬همراه اول و شرکت‬ ‫مخابرات ایران توضیحاتی ارائه کرد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و‬ ‫شکوفایی‪ ،‬تولید مسابقه تلویزیونی "کارویا "‬ ‫به همت صندوق نواوری و شکوفایی ریاست‬ ‫جمهوری و استودیو نوبین با هدف شناسایی و‬ ‫معرفی شرکت های برتر حوزه دانش بنیان از مدتی‬ ‫قبل اغاز شده و به همین مناسبت علی وحدت‬ ‫ضمن حضور در این پشت صحنه این مسابقه‬ ‫تلویزیون از لزوم تداوم ساخت این برنامه به عنوان‬ ‫یک پل ارتباطی بین سرمایه گذاران و شرکت های‬ ‫دانش بنیان خبر داد‪.‬‬ ‫وی در این بازدید ضمن ابراز خرسندی از فراهم‬ ‫شدن ساخت چنین برنامه ای اظهار داشت‪ :‬تجاری‬ ‫سازی ایده های برتر در حوزه دانش بنیان موضوع‬ ‫بسیار مهمی در صندوق نواوری و شکوفایی ریاست‬ ‫جمهوری است و به همین دلیل مسابقه "کارویا "‬ ‫می تواند یک بستر امن برای سرمایه گذاری مردم‬ ‫در حوزه ای باشد که ‪ 80‬درصد بازگشت سرمایه ان ‬ ‫را صندوق تضمین خواهد کرد‪.‬‬ ‫مدیرعامل صندوق نواوری و شکوفایی ریاست‬ ‫جمهوری خاطرنشان کرد‪ :‬مسابقه "کارویا " اولین‬ ‫قدم های تجاری سازی ایده های برتر حوزه دانش‬ ‫بنیان را نمایش می دهد و مردم می توانند با‬ ‫تماشای این برنامه میزان پیشرفت جوانان ایرانی‬ ‫در زمینه تکنولوژی های نوین را از نزدیک لمس‬ ‫کنند و با یک اگاهی مناسب در حوزه ای اینده‬ ‫کسب و کار محسوب می شود سرمایه گذاری کنند و‬ ‫این امکان سرمایه گذاری جمعی نکته ای است که‬ ‫برای اولین بار با مسابقه "کارویا " در بستر تلویزیون‬ ‫اتفاق خواهد افتاد‪.‬‬ ‫علی وحدت در بخش دیگری از بازدید خود ابراز‬ ‫امیدواری کرد با استقبال مخاطبان از موضوع‬ ‫سرمایه گذاری جمعی‪ ،‬مسابقه "کارویا " به عنوان‬ ‫یک پل ارتباطی بین سرمایه گذاران و شرکت های‬ ‫دانش بنیان در فصل های بعدی هم ادامه پیدا کند‪.‬‬ ‫براساس این گزارش‪ ،‬مسابقه تلویزیونی "کارویا "‬ ‫با محوریت ارائه های اسانسوری (بسیار کوتاه)‬ ‫درصدد است تا با شناساندن ایده ها و طرح هایی که‬ ‫به محصول یا خدمات رسیده اند‪ ،‬عالوه بر حمایت‬ ‫مالی از انها‪ ،‬فرصت سرمایه گذاری مردمی را نیز‬ ‫فراهم کند‪.‬‬ ‫مسابقه تلویزیونی "کارویا " به همت استودیو نوبین‬ ‫و با حمایت صندوق نواوری و شکوفایی ریاست‬ ‫جمهوری ساخته می شود و در ان بیش از ‪100‬‬ ‫شرکت دانش بنیان و استارتاپ به رقابت با یکدیگر‬ ‫می پردازند تا طرح های برتر شناسایی و مورد‬ ‫حمایت قرار گیرند‪.‬‬ صفحه 49 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫■‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪50‬‬ ‫دکتر شاوردی خبر داد‪:‬‬ ‫احصای ‪ 1990‬نیاز فناورانه و انعقاد ‪ ۵‬هزار میلیارد تومان تفاهم نامه در دو سال اخیر با حمایت صندوق نواوری‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی با تاکید بر‬ ‫اینکه صندوق نواوری با برگزاری رویدادهای رفع نیازهای‬ ‫فناورانه در تالش است تا طرف عرضه و تقاضا را به یکدیگر‬ ‫نزدیک کند‪ ،‬گفت‪ :‬طی سال های ‪ 98‬و ‪ 99‬تعداد ‪1990‬‬ ‫نیاز فناورانه و ‪ ۵‬هزار میلیارد تومان تفاهم نامه با حمایت‬ ‫صندوق نواوری منعقد شده است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫دکتر مرضیه شاوردی در رویداد تبادل فناوری در حوزه‬ ‫حمل و نقل نوین که به صورت حضوری و انالین در محل‬ ‫صندوق نواوری برگزار شد‪ ،‬بیان کرد‪ :‬در رویداد امروز ‪22‬‬ ‫نیاز فناورانه از سوی صنایع مرتبط با حمل و نقل ارائه شده‬ ‫و از سوی دیگر ‪ 800‬شرکت فناور در این حوزه شناسایی‬ ‫شدند و ‪ 98‬شرکت نیز برای حضور در این رویداد امادگی‬ ‫خود را اعالم کردند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬در سال ‪ 98‬تعداد ‪ 1۴‬رویداد برگزار شد که از‬ ‫مدیریت هوشمند شروع شد و تا رویدادهای مبارزه با‬ ‫قاچاق کاال‪ ،‬رباتیک‪ ،‬نفت و گاز‪ ،‬اتش نشانی و خدمات‬ ‫ایمنی ادامه یافت‪ .‬این رویدادها به صورت حضوری برگزار‬ ‫و امکان مذاکرات ‪ B2B‬برای دو طرف عرضه و تقاضا نیز‬ ‫فراهم شد‪.‬‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی با بیان‬ ‫اینکه ‪ 11‬رویداد نیز در سال ‪ 99‬برگزار شد‪ ،‬گفت‪ :‬در‬ ‫جریان برگزاری این رویدادها‪ ،‬قراردادهایی برای اجرای‬ ‫پروژه ها منعقد و تاکنون ‪ ۴۵‬قرارداد با حجم سرمایه گذاری‬ ‫‪ ۶00‬میلیارد تومان منعقد شده است‪.‬‬ ‫شاوردی گفت‪ :‬طی این رویدادها و با حضور صنایع‬ ‫مختلف‪ ،‬هزار و ‪ 990‬نیاز فناورانه ارائه و سه هزار و ‪189‬‬ ‫جلسه مذاکره برگزار شد‪ .‬برای رویداد تبادل فناوری در‬ ‫حوزه حمل و نقل نوین نیز بیش از ‪ 800‬شرکت دانش بنیان‬ ‫شناسایی شدند و در نهایت ‪ 23‬شرکت دانش بنیان منتخب‬ ‫شدند و در نمایشگاه امروز حضور پیدا کردند‪.‬‬ ‫وی در ادامه خدمات صندوق نواوری و شکوفایی را‬ ‫شامل چهار دسته تسهیالت مالی‪ ،‬ارائه ضمانت نامه‪،‬‬ ‫ سرمایه گذاری و خدمات بالعوض توانمندسازی اعالم کرد‬ ‫و افزود‪ :‬دسته اول تسهیالت مالی است که در دوره های‬ ‫مختلف چرخه عمر شرکت ها به انها ارائه می‪‎‬شود که‬ ‫ "تسهیالت نمونه سازی " از جمله این تسهیالت است که‬ ‫با بهره چهار درصد برای توسعه نمونه صنعتی به شرکت ها‬ ‫پرداخت می شود‪ .‬تسهیالت قبل از تولید صنعتی و سرمایه‬ ‫در گردش نیز با نرخ بهره ‪ 11‬درصد و اعطای خدمات‬ ‫لیزینگ به خریداران با نرخ ‪ 8‬تا ‪ 9‬درصد از دیگر تسهیالت‬ ‫مالی صندوق نواوری است‪.‬‬ ‫مدیر توانمندسازی صندوق نواوری و شکوفایی در ادامه‬ ‫ضمن تشریح خدمات دیگر این صندوق از جمله ارائه‬ ‫ضمانت نامه ‪ ،‬سرمایه گذاری و خدمات توانمندسازی‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬خدمت توانمندسازی صندوق نواوری به صورت‬ ‫بالعوض ارائه می شود که شامل ارائه اموزش‪ ،‬مشاوره‪،‬‬ ‫برگزاری رویدادهای فناورانه‪ ،‬مالکیت فکری و شناسایی‬ ‫دارایی های فکری‪ ،‬اخذ استانداردها و حمایت از حضور‬ ‫شرکت ها در نمایشگاه های داخلی و خارجی است‪.‬‬ ‫ساختارهای دانش بنیان می توانند ما را در دسترسی به‬ ‫تکنولوژی ها در صنعت مترو غنی کنند‬ ‫در ادامه مجید رستمی‪ ،‬قائم مقام عملیات شرکت‬ ‫بهره برداری متروی تهران‪ ،‬تامین و تهیه قطعات فناورانه‬ ‫این صنعت را یکی از چالش های صنعت مترو اعالم کرد و‬ ‫گفت‪ :‬ان چیزی که چرخ این صنعت را به پیش می راند‪،‬‬ ‫ی است که از ان برخوردار نیستیم و‬ ‫پتنت ها و دانش فن ‬ ‫باید با استفاده از متخصصان کشور این نیاز را مرتفع کنیم و‬ ‫البته اعمال تحریم ها باعث شد که این نیاز احساس شود‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬در کشور سایت انجام تست و ازمون برای‬ ‫قطعات ساخته شده در این صنعت وجود ندارد که نیاز‬ ‫است راه اندازی شود‪.‬‬ ‫رستمی بیان کرد‪ :‬شرکت بهره برداری متروی تهران در این‬ ‫زمینه تاکنون اقدام به برگزاری سه دوره نمایشگاه ساخت‬ ‫داخل کرده است که طی ان بیش از ‪ 1۵0‬قطعه های تک‬ ‫که به دست متخصصان داخلی تولید شده بود‪ ،‬عرضه شد‬ ‫و این گام مهمی در تامین قطعات حمل و نقل بوده است‪.‬‬ ‫قائم مقام عملیات شرکت بهره برداری مترو تهران‬ ‫افزود‪ :‬رویداد تبادل فناوری در حوزه حمل و نقل از‬ ‫سیاستگذاری های مدیران ارشد شرکت بهره برداری مترو‬ ‫است و ما بر ساخت داخل تجهیزات و قطعات مورد نیاز‬ ‫مصر هستیم و انعقاد قراردادهای نمادین در این رویداد‬ ‫نشان ه این رویکرد ما به ساخت داخل است‪.‬‬ ‫رستمی‪ ،‬به ضرورت استانداردسازی محصوالت داخل در‬ ‫زمینه حمل و نقل "انبوه بر "‪ ،‬اشاره کرد و افزود‪ :‬ما در زمینه‬ ‫استانداردسازی و ایجاد سایت هایی برای تست و ازمون‬ ‫قطعات این صنعت ضعف هایی داریم‪ .‬محققانی که وارد‬ ‫حوزه های های تک می شوند به پلتفرم ها و زیر ساخت هایی‬ ‫برای ازمون قطعات نیاز دارند که البته صندوق نواوری‬ ‫و شکوفایی و معاونت علمی زمینه ای را در کشور فراهم‬ ‫می کنند تا در کشور امکان انجام تست های کیفیت سنجی‬ ‫فراهم شود‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬حفظ جان انسان ها در متروسازی در‬ ‫دنیا حرف اول را می زند این در حالی است که انجام‬ ‫بسیاری از تست های داغ در کشور امکانپذیر نیست و‬ ‫ما را با مشکل مواجهه کرده است‪ .‬بنابراین ازمون برای‬ ‫قطعات ساخته شده در این صنعت وجود ندارد که این‬ ‫نیاز ضروری است‪.‬‬ ‫قائم مقام عملیات شرکت بهره برداری مترو تهران تاکید‬ ‫کرد‪ :‬در این زمینه دستگاه های مرتبط مانند صندوق‬ ‫نواوری و شکوفایی و معاونت علمی زمینه ای را در‬ ‫کشور فراهم می کنند تا در کشور امکان انجام تست های‬ ‫صحت سنجی و کیفیت سنجی فراهم شود‪.‬‬ ‫انعقاد ‪ 12‬قرارداد میان بخش صنعتی با فناوران‬ ‫گفتنی است در حاشیه رویداد تبادل فناوری در حوزه‬ ‫حمل و نقل نوین همچنین عالوه بر برگزاری نمایشگاهی از‬ ‫دستاوردهای فناوران کشور در این زمینه‪ 12 ،‬قرارداد رفع‬ ‫نیازمندی ها منعقد شد که جزئیات ان به این شرح است‪:‬‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "ساخت داخل باکس سیستم‬ ‫ترمز ‪ BLCU‬لوکوموتیوهای خط ‪ ۵‬مترو تهران " میان‬ ‫شرکت مهندسی سامکو و شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "بهینه سازی‪ ،‬طراحی و‬ ‫ساخت و تولید ‪ 100‬عدد ترمومتر روغن و سیم پیچ با‬ ‫استفاده از تکنولوژی های نوین " میان شرکت صنعت کاران‬ ‫الکترونیک مراغه و شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "ترمومتر روغن ترانس " میان‬ ‫متخصصان سامانه های الکترونیک خاتم با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "طراحی بورد ‪ " ACM‬میان‬ ‫متخصصان سامانه های الکترونیک خاتم با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "جایگزینی رله ‪SEPAM‬‬ ‫‪ 1000‬با رله اورکارنت ارث فالت شرکت همیان (‪" )HF1024‬‬ ‫میان شرکت همیان فن با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "جایگزین رله ‪SEPAM‬‬ ‫‪ 1000‬با رله مولتی فانکشن جهت دار شرکت همیان‬ ‫(‪ " )HF102‬میان شرکت همیان فن با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "انجام مطالعات پژوهشی‬ ‫و امکان سنجی برای طراحی رله ‪ " 2000 SEPAM‬میان‬ ‫شرکت همیان فن با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "انجام مطالعات پژوهشی و‬ ‫امکان سنجی برای بررسی جایگزین کردن رله ‪MCGG83‬‬ ‫موجود در شبکه مترو تهران با رله اورکارنت ارث فالت‬ ‫نیومریکال شرکت همیان فن (‪ " )HF1024‬میان شرکت‬ ‫همیان فن با شرکت فناور‬ ‫■ امضای قرارداد پژوهشی با موضوع "انجام مطالعات‬ ‫پژوهشی و امکان سنجی برای بررسی جایگزینی رله‬ ‫‪ MICO P122 ،P120‬موجود در شبکه مترو تهران با‬ ‫رله های اورکارنت ارث فالت و سنسیتیو " میان شرکت‬ ‫همیان فن با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "جایگزینی رله ‪ PCS9611‬با‬ ‫رله ‪ " HF1028‬میان شرکت همیان فن با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "تولید نمونه درایو مشابه‬ ‫نمونه اشتایدر " میان شرکت مشاور و مهندسی صنایع‬ ‫تولیدی بهبود الکترونیک هیراد با شرکت فناور‬ ‫■ قرارداد پژوهشی با موضوع "تولید نمونه باتری نیکل‬ ‫کادمیوم " میان شرکت مشاور و مهندسی صنایع تولیدی‬ ‫بهبود الکترونیک هیراد با شرکت فناور‬ ‫ش مصنوعی "‬ ‫طراحی "پلتفرم پایش و اندازه گیری پیشرفته سازمانی و سیستم پشتیبانی و شبیه سازی تصمیم مدیران با کمک هو ‬ ‫با حمایت صندوق نواوری‬ ‫یک شرکت دانش بنیان مستقر در تهران موفق به طراحی‬ ‫ "پلتفرم پایش و اندازه گیری پیشرفته سازمانی و سیستم‬ ‫پشتیبانی و شبیه سازی تصمیم مدیران با کمک هوش ‬ ‫مصنوعی " در ایران شده است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪،‬‬ ‫سید جواد حسینی‪ ،‬مدیرعامل شرکت دانش بنیان‬ ‫ "خدمات فناوری تکچی شرق " در مورد فعالیت این‬ ‫شرکت گفت‪ :‬شرکت ما از سال ‪ 93‬تاسیس شده و در حوزه‬ ‫اندازه گیری هایپیشرفتهسازمانی‪،‬سیستمهایپشتیبانی‬ ‫وشبیه سازی تصمیم درسازمان و طراحی سازمان های‬ ‫پلتفرمی فعالیت می کند‪ .‬اغاز فعالیت ما با انجام تحقیقی بر‬ ‫عوامل شکست شرکت ها در ایران بود که متوجه شدیم دلیل‬ ‫اصلی شکست در سازمان های ایرانی‪ ،‬بیش از انکه معلول‬ ‫عوامل برون سازمانی و محیطی باشد‪ ،‬ضعف در سازمان و‬ ‫ضعف تکنولوژی های مدیریتی و سازمانی است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬با توجه به اینکه در کشور به موضوع ضعف‬ ‫تکنولوژی های مدیریتی و سازمانی توجه نشده بود‪،‬‬ ‫ی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫با پیشنهاد معاونت علم ‬ ‫فعالیت مان را بر توسعه تکنولوژی ها و تولید ابزارهای‬ ‫پیشرفتهمدیریتوسازمانمتمرکزکردیموتاکنونحدود‪30‬‬ ‫محصول و خدمت در این زمینه طراحی و عرضه شده است‪.‬‬ ‫حسینی تصریح کرد‪ :‬مهمترین ابزار تولیدی شرکت تکچی‬ ‫ "پلتفرم پایش و اندازه گیری پیشرفته سازمانی و سیستم‬ ‫پشتیبانی و شبیه سازی تصمیم مدیران با کمک هوش ‬ ‫مصنوعی " است‪ .‬در این پلتفرم با بیش از ‪ 1500‬پارامتر‪،‬‬ ‫ن در طول چرخه عمر خود مورد پایش الیو و‬ ‫اهمیت سازما ‬ ‫تحلیل همزمان قرار می گیرد‪ .‬خروجی این پلتفرم خطرات‬ ‫و نقاط ضعف و قوت سازمان ها را استخراج و به مدیران‬ ‫کمک می کند تا بتوانند پروژه های بهبود را به درستی تعریف‬ ‫کرده و با ریسک کمتری نسبت به تصمیم گیری و اجرا انها‬ ‫اقدام کنند‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت دانش بنیان خدمات فناوری تکچی شرق‬ ‫در مورد طراحی این پلتفرم بیان کرد‪" :‬پلتفرم پیش بینی‬ ‫اینده تصمیمات سازمان ها با کمک هوش مصنوعی " که‬ ‫قرار است امسال ارائه شود‪ ،‬سطح پیشرفته تری از این‬ ‫تکنولوژی ها است که اینده تصمیمات سازمان را پیش بینی‬ ‫می کند‪ ،‬یعنی تا االن که وضعیت موجود سازمان ها را‬ ‫اندازه گیری می کردیم‪ ،‬از این به بعد با کمک این سیستم‬ ‫جدیدی که با هوش مصنوعی کار می کند‪ ،‬اینده سازمان ها‬ ‫را اندازه گیری می کنیم‪ .‬با استفاده از این محصول مدیران‬ ‫سازمان می توانند قبل از اقدام به اخذ تصمیم در مورد‬ ‫سازمان‪ ،‬هزینه و فایده تصمیمات خود را شبیه سازی کرده‬ ‫و سپس با دید بازتری نسبت به تصمیم گیری اقدام کنند‪.‬‬ ‫حسینی‪ ،‬استفاده کننده نهایی این محصول را از شرکت های‬ ‫کوچک استارت اپی تا شرکت های بزرگ چند هزار نفری‬ ‫اعالم کرد و گفت‪ :‬در حال حاضر‪ 800‬شرکت با استفاده‬ ‫از پلتفرم پایش سازمانی تکچی‪ ،‬وضعیت شرکت شان را‬ ‫اندازه گیریمی کنند‪.‬‬ ‫وی در مورد حمایت صندوق نواوری و شکوفایی در طراحی‬ ‫ "پلتفرم پیش بینی اینده تصمیمات سازمان ها با کمک‬ ‫هوش مصنوعی " تصریح کرد‪ :‬تسهیالت صندوق نواوری‬ ‫بیشتر به شرکت های دانش بنیانی بوده که این شرکت ها‬ ‫بتوانند از خدمات ارزیابی عارضه یابی ما استفاده کنند‪.‬‬ ‫حدود ‪ 50‬شرکت با استفاده از تسهیالت صندوق نواوری‬ ‫موفق به استفاده از خدمات عارضه یابی تکچی شده اند‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت دانش بنیان خدمات فناوری تکچی شرق‬ ‫در ادامه با بیان اینکه این محصول در داخل کشور مشابه‬ ‫ندارد‪ ،‬اظهار امیدواری کرد با توسعه بیشتر این محصول‬ ‫کار ارایه خدمات به کشورهای همسایه و در اینده ارایه‬ ‫خدمات در سطح بین المللی را بتوانیم انجام دهیم‪ .‬در‬ ‫حال حاضر مشابه این محصول را در خارج از کشور هم‬ ‫داریم و شرکت هایی مثل مایکروسافت و گوگل به نوعی در‬ ‫این حوزه در سطح بین الملل فعال هستند و برای حضور در‬ ‫صحنه بین الملل باید انقدر کیفیت محصوالت را باال ببریم‬ ‫که بتوانیم با این شرکت ها رقابت کنیم‪ .‬البته خوشبختانه‬ ‫تعداد شرکت هایی که این محصوالت را به صورت الیو عرضه‬ ‫کرده باشند‪ ،‬در دنیا محدود است و هنوز رقابت شدیدی را‬ ‫در این حوزه شاهد نیستیم‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت دانش بنیان خدمات فناوری تکچی‬ ‫شرق به صادرات این محصول نیز اشاره کرد و گفت‪ :‬ما در‬ ‫حال حاضر با کشور ارمنستان و یک شرکت سوئیسی برای‬ ‫صادرات محصول در ارتباط هستیم و ان ها عالقه مند به‬ ‫استفاده از محصول ما هستند که در حال حاضر در مرحله‬ ‫عقد تفاهم نامه و مذاکرات اولیه هستیم‪.‬‬ ‫حسینی افزود‪ :‬کلیه پارامترهای اندازه گیری شده توسط‬ ‫این پلتفرم از شاخص های متعارف در سطح بین المللی‬ ‫پیروی می کنند و به راحتی قابل انطباق با شرایط کشورهای‬ ‫مشابه ایران هستند‪.‬‬ ‫وی در پایان در مورد چشم انداز این محصول هم گفت‪:‬‬ ‫در حال حاضر از بحث های ‪ R&D‬محصول عبور کرده ایم‬ ‫وخوشبختانه محصول توسط صنعت پذیرفته و جایگزین‬ ‫سیستم های قبلی شده است و در دو سال گذشته با رشد‬ ‫صددرصدی تقاضا مواجه بوده ایم وامسال نیز انتظار رشد‬ ‫صددرصدی فروش محصول را داریم‪.‬‬ صفحه 50 ‫وزارت اموزش وپرورش‬ صفحه 51 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪52‬‬ ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫در این بخش یم خوانید‪:‬‬ ‫سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش و پیامد های اموزشی‪:‬‬ ‫رابطه افزایش هزینه های اموزشی و بازده تحصیلی‬ ‫چه درس هایی از مطالعه پیزا(‪) PISA‬می توان اموخت؟‬ ‫بهاهتمام‪:‬‬ ‫دکتربهنامبهراد‬ ‫عضوهیئتعلمیپژوهشگاهمطالعاتاموزشوپرورش‬ ‫بازخوانیو تنظیم‪:‬‬ ‫کمیتهاشاعهوکاربستیافته هایپژوهشی‬ ‫بهار‪1400‬‬ ‫خالصهمدیریتی‬ ‫یکی از پرسش‏های مهم بسیاری از نظام‏های اموزشی‬ ‫در سطح جهان این است که ایا سرمایه‏گذاری در اموزش و‬ ‫پرورش با افزایش کیفیت تحصیلی یا ارتقاء پیامدها و بازده‬ ‫تحصیلی دانش‏اموزان رابطه دارد؟ ایا افزایش هزینه‏ها در‬ ‫اموزش و پرورش لزوم ًا به عملکرد و بازده تحصیلی باالتر‬ ‫دانش‏اموزان منجر خواهد شد؟‬ ‫این مطالعه مروری و تحلیلی با هدف پاسخگویی به‬ ‫پرسش‏های فوق صورت گرفته است‪ .‬از نظر روشی‪ ،‬برای‬ ‫پاسخگویی به پرسش‏های فوق‪ ،‬بنا به پژوهش‏های مهم در‬ ‫این حوزه دو شاخص یا متغیر اساسی مد نظر بوده‏اند‪)1( :‬‬ ‫استفاده از نتایج سنجش‏های بزرگ مقیاس مانند پیزا به‬ ‫عنوان شاخص کیفیت نظام‏های تحصیلی (زیرا پیزا عملکرد‬ ‫و کیفیت نظام‏های تحصیلی را در پایان دوره اموزش و‬ ‫پرورش عمومی و اجباری اندازه‏گیری می‏کند) و بنا به نظر‬ ‫متخصصان و نهادهای بین‏المللی شاخص بسیار معتبری‬ ‫برای این منظور می‏باشد و (‪ )2‬میزان سرمایه‏گذاری یا‬ ‫هزینه‏ها در نظام‏های اموزشی و عملکرد دانش‏اموزان انها‬ ‫در سنجش‏های بزرگ مقیاس‪.‬‬ ‫برای فهم بهتر موضوع باید دو مفهوم اساسی در زمینه‬ ‫سرمایه‏گذاری یا هزینه و فایده در نظام‏های اموزشی نیز‬ ‫روشن شوند‪ .‬صرفنظر از میزان هزینه سرانه دانش‏اموزی‪،‬‬ ‫استفاده سودمند از منابع بستگی به شماری از مولفه‏ها‬ ‫دارد که دو جنبه از انها حائز اهمیت هستند‪ .‬اولی "کارایی‬ ‫تخصیصی" نام دارد که به تخصیص منابع اعم از منابع انسانی‬ ‫(مانند معلمان‪ ،‬نیروهای مدیریتی و فنی و امدادی) یا منابع‬ ‫ملموس مانند مالی یا تسهیالت فنی اشاره دارد‪ .‬دومی‬ ‫"کارایی فنی" نامیده می‏شود که به استفاده بهینه از خود‬ ‫منابع معطوف می‏باشد‪.‬‬ ‫ایا موفقیت در اموزش و پرورش مستلزم صرف پول‬ ‫بیشتر است؟ نتایج و تحلیل مطالعات پیشین و دوره‏ای‬ ‫پیزا و از جمله نتایج پیزای ‪ 2018‬نشان می‏دهند که بهبود‬ ‫اموزش و پرورش و عملکرد دانش‏اموزان تمام ًا به حجم‬ ‫منابع مربوط نیست‪ .‬اگر کشورها می‏خواهند شهروندان‬ ‫انها به زندگی مولد و بهره‏وری بیشتر دست پیدا کنند‪ ،‬باید‬ ‫در اموزش و پرورش سرمایه‏گذاری کنند‪ ،‬اما تزریق پول‬ ‫بیشتر به سیستم‪ ،‬بطور خودکار به اموزش و پرورش بهتر‬ ‫نخواهد انجامید‪ .‬برای کشورهایی که در حال حاضر کمتر از‬ ‫‪ 50.000‬دالر سرانه دانش‏اموزی تراکمی بین سنین ‪ 6‬تا ‪15‬‬ ‫سال سرمایه‏گذاری می‏کنند‪ ،‬پیزا رابطه قویی را بین سرانه‬ ‫دانش‏اموزی و کیفیت پیامدهای یادگیری نشان می‏دهد‪ .‬با‬ ‫این حال‪ ،‬برای کشورهایی که باالتر از این میزان هزینه صرف‬ ‫می‏کنند‪ ،‬رابطه‏ای بین سرانه دانش‏اموزی و متوسط عملکرد‬ ‫دانش‏اموز وجود ندارد‪.‬‬ ‫پول و بودجه می‏تواند اندازه کالس و ساعات اموزشی یا‬ ‫تدریس بخرد‪ .‬اندازه کالس (تعداد دانش‏اموزان در کالس)‬ ‫و شمار ساعاتی که دانش‏اموزان تدریس اثربخش دریافت‬ ‫می‏کنند‪ ،‬یکی از مهمترین حوزه‏های مداخله سیاستی فوری‬ ‫تلقی می‏شود‪ .‬پول می‏تواند زیرساختها و منابع مدرسه را‬ ‫خریداری نماید‪ .‬منابع مالی می‏توانند به حقوق معلمان‪،‬‬ ‫مدیران و کارکنان‪ ،‬هزینه نگهداری یا ساخت ساختمانها و‬ ‫زیرساخت‏ها‪ ،‬هزینه‏های عملیاتی مانند رفت و امد و تغذیه‬ ‫دانش‏اموزان تخصیص پیدا کنند‪ .‬نظام‏های تحصیلی با‬ ‫هزینه یا سرمایه‏گذاری بیشتر بر روی اموزش و پرورش‪،‬‬ ‫نظام‏هایی هستند که دارای سطوح باالتری از تولید ناخالص‬ ‫داخلی (‪ )GDP‬می‏باشند‪ .‬هزینه و سرمایه‏گذاری بیشتر بر‬ ‫روی اموزش و پرورش با مقادیر باالی تولید ناخالص داخلی‬ ‫ارتباط و همبستگی بسیار باالیی دارد (‪ =r 0/9‬برای کشورهای‬ ‫‪ OECD‬و ‪ =r 0/91‬برای کشورهای شرکت کننده در پیزای‬ ‫‪ .)2020 ،OECD( )2018‬البته‪ ،‬نظام‏های اموزشی به‬ ‫راحتی با پرت کردن پول به سمت انها بهبود پیدا نمی‏کنند‪.‬‬ ‫همانطور که پیشتر اشاره شد‪ ،‬دو کشور با میزان هزینه باال‬ ‫می‏توانند نتایج بسیار متفاوتی را رقم بزنند بنابراین موفقیت‬ ‫به این بستگی ندارد که چقدر پول هزینه می‏کنید بلکه به این‬ ‫بستگی دارد که این پول را چگونه هزینه می‏کنید‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬انچه که بیش از ان استانه مورد اشاره اهمیت پیدا‬ ‫می‏کند‪ ،‬چگونگی تخصیص منابع یعنی کارایی تخصیصی و‬ ‫کارایی فنی یعنی استفاده بهینه از منابع است‪ .‬این موضوع‬ ‫در مورد مقایسه سرمایه‏گذاری بر روی زمان یادگیری‬ ‫دانش‏اموزان نیز مصداق دارد‪ .‬در فنالند کشوری با کمترین‬ ‫زمان یادگیری‪ ،‬عملکرد دانش‏اموزان بسیار باال است‪ ،‬در‬ ‫حالیکه امارات متحده عربی با یکی از طوالنی‏ترین ساعات‬ ‫اموزشی‪ ،‬در مقایسه با فنالند دارای پیامدهای یادگیری‬ ‫بسیار ضعیفی است‪ .‬این یافته نشانگر اهمیت کیفیت زمان‬ ‫یادگیری در مقایسه با کمیت ان است‪ .‬شاید استونی نمونه‏ای‬ ‫از کشوری باشد که با ‪ 30‬درصد هزینه سرانه دانش‏اموزی‬ ‫کمتر از متوسط کشورهای ‪ ،OECD‬بطور پیوسته در پیزا‬ ‫عملکردی پیشرفته و عالی داشته است‪ .‬اولویت اساسی و‬ ‫عمده کشورهای موفق‪ ،‬تخصیص منابع به خدمات اموزشی‬ ‫اساسی شامل خدمات دارای ارتباط مستقیم با اموزش است‪.‬‬ ‫نظام‏های تحصیلی برای حرکت به سمت عملکرد باال دو‬ ‫راه پیش روی دارند‪ )1( :‬صرف پول بیشتر‪ )2( ،‬ایجاد‬ ‫تغییرات اساسی در روش سازماندهی نظام اموزشی‪.‬‬ ‫افزایش چشمگیر در هزینه‏ها و بودجه اموزش و پرورش‬ ‫در اینده پیش رو غیر محتمل بنظر می‏رسد‪ .‬بدینسان‬ ‫چالش مهم‪ ،‬سخت‏گیری در مصرف منابع مالی است‪.‬‬ ‫گرچه پرداختن به تغییرات اساسی در روش سازماندهی از‬ ‫اهداف این مطالعه نبوده است اما مواردی موفق از این نوع‬ ‫تغییرات در نظام‏های موفق‪ ،‬انتخاب کالس‏های بزرگتر و‬ ‫معلمان با‏کیفیت‏تر بوده‏اند‪ .‬نکته حائز اهمیت دیگر این‬ ‫است که نظام‏های تحصیلی با بودجه محدود باید درمورد‬ ‫کارایی تخصیصی و فنی بخش‏های مختلف اموزش و‬ ‫پرورش‪ ،‬بازارزیابی و بازاندیشی جدی داشته باشند و‬ ‫منابع را به سمت سرمایه‏گذاری‏های کارامد به منظور ارتقاء‬ ‫عملکرد دانش‏اموزان هدایت کنند و مانع از مصرف منابع در‬ ‫بخش‏های فاقد کارایی شوند‪.‬‬ ‫افزایش کیفیت اموزش‪ ،‬پیامدهای اقتصادی و توسعه‏ای‬ ‫چشمگیری دارد‪ .‬اگر هر دانش‏اموزی نشان دهد که از‬ ‫مهارت های اساسی (مهارت‏های خواندن و نوشتن‪،‬‬ ‫ریاضی‪ ،‬علوم و مهارت‏های اجتماعی) برخوردار است‪ ،‬این‬ ‫برخورداری از مهارت های اساسی مزایای درازمدت مستقیم‬ ‫و عمده‏ای برای اقتصاد خواهد داشت‪ .‬در واقع اقتصاددانان‬ ‫برجسته‏ای در حوزه اموزش و پرورش مانند هانوشک و‬ ‫ووزمان نشان دا ‏ده‏اند که اگر هر دانش‏‏اموز ‪ 15‬ساله‏ای دست‬ ‫کم به مهارت‏های سطح ‪ 2‬مقیاس مهارتی پیزا (از میان‬ ‫سطوح شش گانه مهارتی پیزا) دست پیدا کند‪ ،‬مزایا و منافع‬ ‫ان تا سال ‪ 2030‬میالدی برای رشد اقتصادی و توسعه پایدار‬ ‫کشورها بسیار عظیم خواهد بود‪ .‬برای کشورهایی با درامد‬ ‫پایین‏تر از متوسط‪ ،‬این دستاورد ‪ 13‬برابر ‪ GDP‬فعلی و بطور‬ ‫متوسط ‪ %28‬تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬باالتر‪ ،‬طی ‪80‬‬ ‫سال اینده خواهد بود‪ .‬برای کشورهای با درامد باالتر از‬ ‫متوسط که دانش‏اموزان انها عموم ًا عملکرد تحصیلی بهتری‬ ‫دارند‪ ،‬این دستاورد بطور متوسط ‪ %16‬تولید ناخالص داخلی‬ ‫(‪ )GDP‬باالتر است‪.‬‬ ‫منافع اقتصادی که صرف ًا از جبران عملکرد بسیار ضعیف‬ ‫دانش‏اموزان تا سال ‪ 2030‬میالدی عاید کشورهای دارای‬ ‫درامد باال می‏شود‪ ،‬به مراتب بیش از هزینه‏ای است که در‬ ‫اموزش و پرورش ابتدایی و دبیرستان تمامی دانش‏اموزان‬ ‫صرف می‏کنند‪ .‬شواهد پیزا نشان می‏دهند که اصالحاتی‬ ‫در مدرسه و نظام تحصیلی که منجر به بهبود عملکرد‬ ‫دانش‏اموزان کم‏پیشرفت می‏شوند‪ ،‬همواره بر بهبود عملکرد‬ ‫دانش‏اموزان دارای پیشرفت باال نیز کمک می‏کند‪.‬‬ ‫دانش‏اموزان‪ ،‬خانواده‏ها و اقتصاد برای دانش و مهارت‏های‬ ‫بی‏ربط با دنیای "واقعی" وقت نمی‏گذارند و بر روی ان‬ ‫سرمایه‏گذاری نمی‏کنند! بنابراین در محتوای انچه که‬ ‫به دانش‏اموزان اموزش داده می‏شود باید اندیشه کرد‪.‬‬ ‫محاسبات هانوشک نشان می‏دهند که تاثیر اقتصادی سهم‬ ‫دانش‏اموزان دارای مهارت‏های اساسی در تمامی سطوح‬ ‫توسعه مشابه است‪ .‬انها همینطور نشان می‏دهند که‬ ‫تاثیر اقتصادی گسترش سهم دانش‏اموزان دارای عملکرد‬ ‫برتر یا پیشرفته در کشورهایی که مولدتر هستند‪ ،‬بطور‬ ‫معناداری بیشتر است‪ .‬بنظر می‏رسد که در کشورهای حائز‬ ‫درصد بیشتری از دانش‏اموزان دارای عملکرد باال‪ ،‬فرایند‬ ‫همگرایی اقتصادی تسریع پیدا کرده است‪ .‬این یافته بر‬ ‫اهمیت موضوع سرمایه‏گذاری در کیفیت یا تعالی اموزش و‬ ‫پرورش به ویژه برای کشورهای دارای درامد متوسط تاکید‬ ‫دارد‪ .‬سرمایه‏گذاری در تعالی یا کیفیت و عدالت اموزشی‬ ‫موجب تقویت یکدیگر می‏شوند‪ .‬وقتی کشورهایی‪ ،‬جمعیت‬ ‫دانش‏اموزی دارای مهارت‏های اساسی قدرتمندی را‬ ‫پرورش می‏دهند‪ ،‬به احتمال بسیار باالیی هم سهم بیشتری‬ ‫از دانش‏اموزان دارای عملکرد عالی را به خود اختصاص‬ ‫می‏دهند‪.‬‬ ‫جهان دیگر به کشورهای ثروتمند و خوب اموزش دیده و‬ ‫کشورهای فقیر و بد اموزش دیده تقسیم نمی‏شود‪ .‬کشورها‬ ‫⏪‬ صفحه 52 ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫‪53‬‬ ‫⏪‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫می‏توانند انتخاب کنند تا نظام اموزش و پرورش عالی‏تری را‬ ‫رشد و توسعه دهند و اگر موفق شوند‪ ،‬به پاداشی عظیم دست‬ ‫ی و مشاغلی‬ ‫پیدا می‏کنند‪ .‬این مسیری است که به زندگان ‏‬ ‫بهتر می‏انجامد‪ ،‬مسیری که جوامع را به سوی پیشرفت سوق‬ ‫می‏دهد‪ .‬نتایج کار هانوشک و ووزمان نشان داد‪ ،‬کیفیت‬ ‫تحصیل در یک نظام اموزشی پیش‏بینی کننده معتبر ثروتی‬ ‫است که کشورها در درازمدت تولید خواهند کرد‪.‬‬ ‫داده‏های پیزا نشان می‏دهند که کشورهای دارای درامد‬ ‫بیشتر از منابع طبیعی‪ ،‬از نظر اقتصادی و اجتماعی کم‏توسعه‬ ‫هستند‪ ،‬بطوری که صادرات منابع طبیعی موجب تقویت‬ ‫پول ملی می‏شود‪ ،‬همین امر موجب افزایش قدرت خرید و‬ ‫واردات ارزان و به تبع ان مشکالت بیشتر در رشد و توسعه‬ ‫پایه‏های صنعتی کشور را در پی خواهد داشت‪ .‬هر قدر‬ ‫حکومت‏ها از نظر منابع طبیعی ثروتمندتر باشند پاسخگویی‬ ‫کمتری در قبال شهروندان خود دارند‪.‬‬ ‫این یافته‏ها حامل پیام مهمی برای کشورهای ثروتمند‬ ‫از نظر منابع طبیعی است‪ :‬ثروت مدفون در مهارت های‬ ‫توسعه نیافته مردم شما بسیار عظیم‏تر از ثروتی است که از‬ ‫منابع طبیعی استخراج می‏کنید‪ .‬در حالی که منابع طبیعی‬ ‫تمام شدنی هستند ‪-‬یعنی هر قدر بیشتر استفاده کنید‪ ،‬کمتر‬ ‫خواهید داشت‪ -‬دانش منبعی بالنده و رو به رشد است‪ -‬یعنی‬ ‫هر قدر بیشتر استفاده کنید‪ ،‬بیشتر خواهید داشت‪ .‬کشفی‬ ‫علمی که تاثیری بسزا بر رشد و پیشرفت بشر داشته است‪،‬‬ ‫کشف نادانی و جهل و استفاده از یادگیری برای توسعه‬ ‫دانش است‪ .‬داده‏های پیزا رابطه منفی معنی‏داری را بین‬ ‫کسب پول و درامد کشورها از منابع طبیعی خود و دانش‬ ‫و مهارت‏های جمعیت دانش‏اموزی انان نشان می‏دهد‪.‬‬ ‫تفسیری گویا از این بحث‪ ،‬این است که در کشورهای دارای‬ ‫منابع طبیعی کم مانند نمونه‏های شایسته‏ای چون فنالند‪،‬‬ ‫ژاپن وسنگاپور ‪ ،‬شهروندان دریافته‏اند که کشور انها باید با‬ ‫تکیه بر خرد و هوشمندی و به سخن روشن‪ ،‬متکی بر دانش‬ ‫و مهارت‏های خود زندگی کنند و این امر بستگی به کیفیت‬ ‫اموزش و پرورشی دارد که ان کشور ارائه می‏کند‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫میزان ارزش و اعتباری که یک کشور به اموزش و پرورش‬ ‫خود می‏دهد‪ ،‬دست کم تا حدودی بستگی به دیدگاه ان‬ ‫کشور در مورد چگونگی استفاده از دانش و مهارت‏ها برای‬ ‫تامین بخشی از بودجه ملی خود دارد‪ .‬بدینسان‪ ،‬قائل شدن‬ ‫ارزشی واال برای اموزش و پرورش (سرمایه‏گذاری اساسی در‬ ‫ان) پیش‏نیاز و پیش‏شرط یک نظام اموزش و پرورش شکوفا‬ ‫و اقتصادی پر رونق است‪.‬‬ ‫امکان ارائه تمامی انچه که این گزارش بدان پرداخته در‬ ‫این خالصه مدیریتی میسر نیست‪ .‬این گزارش به تجارب‬ ‫کشورهای موفق و ویژگی‏های مشترک نظام‏های تحصیلی‬ ‫نیز پرداخته است که توصیه می‏کنیم برای مطالعه انها نسخه‬ ‫کامل گزارش را مطالعه کنید‪.‬‬ ‫‪-1‬مقدمه‬ ‫مدرسه از چشم‏انداز جهانی به عنوان ابزار اصلی اموزش‬ ‫شهروندان فردا است‪ .‬به همین دلیل هر کشوری باید بر روی‬ ‫ان سرمایه‏گذاری نموده و بهترین منابع انسانی ملی خود را به‬ ‫مدرسه اختصاص دهد‪ .‬به سبب پیچیدگی و به منظور تحقق‬ ‫تمام و کمال ماموریت ان در طول زمان‪ ،‬نظام تحصیلی در‬ ‫پیشرفت مداوم است و سازمان‏ها و نهادهای بین‏المللی‬ ‫مانند سازمان ملل‪ ،‬سازمان همکاری و توسعه اقتصادی و‬ ‫اتحادیه اروپا بهبود کیفیت نظام اموزشی را ترغیب و تشویق‬ ‫می‏نمایند‪ .‬کیفیت اموزش از جمله اهداف توسعه هزاره‬ ‫سازمان ملل (‪ )MDG‬به عنوان هدف دوم انتخاب شده‬ ‫است که بر دست‏یابی به اموزش و پرورش با کیفیت به عنوان‬ ‫شالوده تحقق رشد پایدار معطوف می‏باشد (کاسانو‪ ،‬کاستا و‬ ‫فورناساری‪.)2019 ،‬‬ ‫اموزش و پرورش در تمامی سطوح از اهمیتی ویژه برخوردار‬ ‫است‪ .‬شواهد روزافزونی وجود دارند که نشان می‏دهند‬ ‫اموزش و پرورش با رشد اقتصادی رابطه مثبتی دارد‬ ‫(هانوشک و کیمکو‪2000 ،‬؛ هانوشک و ووزمان‪2008 ،‬؛‬ ‫هانوشک و ووزمان‪2012 ،2010 ،‬؛ هانوشک‪ ،‬روهوس‬ ‫و ووزمان؛ ‪ .)2015‬به عنوان نمونه‪ ،‬هانوشک و ووزمان‬ ‫(‪ )2008‬با استفاده از مجموعه‏ای از داده‏های بین کشوری‬ ‫گزارش می‏کنند که نرخ رشد درازمدت سرانه تولید ناخالص‬ ‫داخلی (‪ )GDP‬بر اساس هر سال تحصیل بیشتر‪%0/58 ،‬‬ ‫باالتر خواهد بود و این رقم از نظر اماری معنادار است‪ .‬در‬ ‫حالیکه کمیت اموزش و پرورش حائز اهمیت است‪ ،‬کیفیت‬ ‫اموزش و پرورش (که معموال با عملکرد دانش‏اموزان در‬ ‫ازمون‏های استاندارد بین‏المللی اندازه‏گیری می‏شود) نیز از‬ ‫اهمیت ویژه‏ای برخوردار است‪ .‬هانوشک و ووزمان (‪)2008‬‬ ‫از نتایج مطالعات مختلف به این نتیجه رسیده‏اند که برای‬ ‫هر کشوری بر اساس هر یک انحراف استاندارد باالتر در‬ ‫عملکرد ازمون‏های استاندارد بین‏المللی(مانند پیزا‪ ،‬تیمز و‬ ‫پرلز)‪ ،‬حدود یک نقطه درصدی سود باالتر در نرخ رشد تولید‬ ‫ناخالص داخلی (‪ )GDP‬بدست می‏اید‪ .‬افزون بر این منافع‪،‬‬ ‫اموزش و پرورش از نظر تعیین بازده مادام‏العمر افراد نیز از‬ ‫اهمیت ویژه‏ای برخوردار است‪ .‬اموزش و پرورش دارای‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫منافع عمومی و فردی حائز اهمیتی است‪ .‬انچه که از نظر‬ ‫سرمایه‏گذاری عمومی اهمیت پیدا می‏کند وجه عمومی ان‬ ‫است‪.‬‬ ‫این مطالعه در پی ان است که به موضوع سرمایه‏گذاری در‬ ‫اموزش و پرورش و رابطه ان با پیامدهای اموزشی یا بازده‬ ‫تحصیلی بپردازد‪ .‬گرچه پرسش اساسی برای انجام چنین‬ ‫مطالعه‏ای از طرف بهره‏بردار این پرسش مهم بوده است‬ ‫که‪" :‬ایا هزینه‏ها و افزایش ان منجر به افزایش کیفیت‬ ‫یادگیری می‏شود؟" اما این نوشتار ضمن پاسخگویی روشن‬ ‫به این پرسش کوشیده است تا با نگاهی نظامدار‪ ،‬بحث‬ ‫تاثیر سرمایه‏گذاری بر روی اموزش و پرورش بر پیامدهای‬ ‫اموزشی و توسعه کشورها و همینطور تجارب جهانی در این‬ ‫حوزه و کمی فراتر‪ ،‬سیاستها‪ ،‬جهت‏گیری‏ها و ویژگی‏های‬ ‫نظام‏های اموزشی کارامد و دارای عملکرد باال را به اجمال‬ ‫مورد بررسی قرار دهد‪ .‬به این منظور‪ ،‬به ناگزیر ویژگی‏های‬ ‫مهم جنبش‏های جهانی اصالحات در اموزش و پرورش‬ ‫را در ابتدای نوشتار ارائه داده‏ایم تا خواننده دریابد که چرا‬ ‫در مباحث بعدی از سنجش‏های بزرگ مقیاسی مانند‬ ‫پیزا و شواهد ان استفاده شده است‪ .‬در دنباله بحث از دو‬ ‫مفهوم مهم کارایی و اثربخشی به عنوان مهمترین مفاهیم‬ ‫سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش رمزگشایی نموده‏ایم‪.‬‬ ‫سپس به بحث کارایی و سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش‪،‬‬ ‫رابطه هزینه بیشتر با پیامدهای یادگیری‪ ،‬کارایی تخصیصی‬ ‫(هزینه خردمندانه‏تر در برابر هزینه بیشتر) و کارایی فنی‬ ‫(استفاده بهینه از منابع) پرداخته‏ایم و در فحوای مطالب‬ ‫نشان داده‏ایم که نظام‏های اموزشی موفق اولویت تخصیص‬ ‫منابع خود را بر چه چیزهایی قرار داده‏اند و در نهایت نمایی از‬ ‫پنج نظام اموزشی برتر‪ ،‬سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش‬ ‫و رابطه ان با عدالت و توسعه و ویژگی‏های مشترک نظام‏های‬ ‫اموزشی موفق و دارای عملکرد باال را ارائه نموده‏ایم‪.‬‬ ‫‪-2‬ویژگی‏های مشترک جنبش‏های جهانی اصالحات به‬ ‫منظور بهبود کیفیت در نظام اموزش و پرورش‬ ‫از دهه ‪ 1980‬میالدی جنبش‏های جهانی مختلفی در زمینه‬ ‫اصالحات در اموزش و پرورش ظهور کرده‏اند که از نظر‬ ‫سیاستهای رشد و توسعه اموزش و پرورش و راهبردهای‬ ‫اصالحی در سطح جهان به منظور بهبود کیفیت اموزش و‬ ‫پرورش و به ویژه ارتقاء پیشرفت دانش‏اموزان دارای سه‬ ‫ویژگی مشترک بوده‏اند‪ .‬اولی استاندارد سازی اموزش و‬ ‫پرورش است‪ .‬اصالحات مبتنی بر پیامد در اموزش و پرورش‬ ‫در دهه ‪ 1980‬جنبه عمومی پیدا کرد و به وسیله سیاستهای‬ ‫مبتنی بر استاندارد در اموزش و پرورش در دهه ‪1990‬‬ ‫میالدی ابتدا در کشورهای انگلیسی زبان پی گرفته شد‪.‬‬ ‫این اصالحات کام ً‬ ‫ال به درستی محور توجه را به پیامدهای‬ ‫اموزشی تغییر جهت دادند یعنی به یادگیری دانش‏اموز و‬ ‫عملکرد مدرسه‪ .‬در پی ان‪ ،‬یک باور مورد پذیرش همگانی و‬ ‫بی‏چون و چرا در میان سیاستگذاران و طرفداران اصالحات‬ ‫در اموزش و پرورش‪ ،‬وضع استانداردهای روشن و بسیار‬ ‫عالی عملکرد برای مدارس‪ ،‬معلمان و دانش‏اموزان بود تا‬ ‫به ناگزیر کیفیت پیامدهای اموزشی بهبود یابد‪ .‬تاکید بر‬ ‫نظام‏های ازمونگری و ارزشیابی بیرونی به منظور سنجش‬ ‫استانداردهای اکتسابی از همین سیاست‏های اولیه اموزش‬ ‫و پرورش استاندارد محور پا به عرصه ظهور نهاد‪ .‬از اواخر دهه‬ ‫‪ 1980‬میالدی‪ ،‬برنامه‏های درسی تجویزی متمرکز با اهداف‬ ‫عملکردی دقیق و بلند‏پروازانه‪ ،‬ازمون مکرر دانش‏اموزان‬ ‫و معلمان‪ ،‬و پاسخگویی پر پیامد‪ ،‬نوعی همگون‏سازی‬ ‫سیاست‏های اموزش و پرورش در سطح جهانی را رقم‬ ‫زده‏اند که نویدبخش راه‏حل‏های استاندارد با هزینه‏ای به‬ ‫مراتب پایین‏تر برای کسانی بودند که خواهان بهبود کیفیت‬ ‫و اثربخشی مدرسه بوده‏اند(سالبرگ‪.)2007 ،‬‬ ‫ویژگی مشترک دوم در سیاستها و راهبردهای اصالحی رشد‬ ‫و توسعه اموزش و پرورش در سطح جهان تمرکز مضاعف بر‬ ‫سواد خواندن و نوشتن‪ ،‬سواد عددی (ریاضی) و علوم است‪.‬‬ ‫دانش و مهارت‏های اساسی دانش‏اموز در خواندن و نوشتن‪،‬‬ ‫ریاضی و علوم طبیعی به عنوان اهداف و شاخصهای ممتاز‬ ‫اصالحات در اموزش و پرورش جایگاه رفیعی پیدا کرده است‪.‬‬ ‫به عنوان یک پیامد‪ ،‬با پذیرش نتایج سنجش‏های بین‏المللی‬ ‫دانش‏اموزی مانند برنامه سنجش بین‏المللی دانش‏اموز‬ ‫(‪ )PISA‬و مطالعات انجمن بین‏المللی ارزشیابی پیشرفت‬ ‫اموزشی (‪ )IEA‬به عنوان مالک عملکرد اموزشی مطلوب‪،‬‬ ‫اکنون سواد خواندن و نوشتن‪ ،‬سواد عددی (ریاضی) و‬ ‫علوم به تعیین کننده‏های اصلی موفقیت یا عدم موفقیت‬ ‫دانش‏اموزان‪ ،‬مدارس‪ ،‬معلمان و کل نظام‏های اموزشی‬ ‫تبدیل شده‏اند‪ .‬گرچه در نظام‏های تحصیلی مختلف‪،‬‬ ‫اختصاص زمان مربوط به موضوعات خواندن و نوشتن‪ ،‬سواد‬ ‫عددی (ریاضی) و علوم اندکی تغییر یافته‪ ،‬اما اهمیت این‬ ‫موضوعات تحصیلی در برنامه درسی‪ ،‬سیاست‏های معلمی‬ ‫یا منابع دیگر کام ً‬ ‫ال مشهود بوده است‪ .‬در پی ان‪ ،‬برنامه‬ ‫درسی و تدریس در مدارس بسیاری از کشورها اهمیت بسیار‬ ‫زیادی را برای دانش ساختاری‪ ،‬مهارت‏های فنی و شناخت‪،‬‬ ‫یا انچه که هابرماس (‪ )1972‬جهان‏سامانه دانش نام نهاده‪،‬‬ ‫قائل شده است‪ .‬بر عکس‪ ،‬در جوامع دانشی که در انها تحمل‬ ‫اجتماعی و امنیت درونی نقش بسیار مهمی را بازی می‏کنند‬ ‫جهان‏مایه فرهنگ به ویژه باورها‪ ،‬ارزش‏ها‪ ،‬اخالق‪ ،‬معنا‬ ‫و تجارب اجتماعی اهمیت پیدا می‏کنند‪ .‬هر دو نوع دانش‬ ‫مهم هستند و برای توانمندسازی مدارس جهت عملکردی‬ ‫مطلوب باید تعادلی بین انها برقرار شود(سالبرگ‪.)2007 ،‬‬ ‫سومین روند جهانی‪ ،‬ظهور نظام‏های پاسخگویی پیامدنگر‬ ‫برای مدارس است‪ .‬عملکرد مدرسه به ویژه ارتقاء پیشرفت‬ ‫ت‬ ‫دانش‏اموز به شدت وابسته به فرایندهای تعیین صالحی ‏‬ ‫یا اعتبار بخشی‪ ،‬ارتقاء‪ ،‬وارسی و در نهایت پاداش یا‬ ‫تنبیه مدارس و معلمان است‪ .‬موفقیت یا عدم موفقیت‬ ‫مدارس و معلمان انها اغلب به وسیله ازمونهای استاندارد‬ ‫و ارزشیابی‏های بیرونی تعیین می‏شوند که تحصیل و‬ ‫مدرسه‏داری مانند پیشرفت دانش‏اموز در سواد خواندن‪،‬‬ ‫ریاضی و علوم‪ ،‬نتایج امتحانات نهایی یا رفتار کالسی‬ ‫مورد نظر معلم از ان جمله هستند(سالبرگ‪ .)2007 ،‬با‬ ‫بحث در مورد تحوالت در جنبش‏های اصالحی اموزش‬ ‫و پرورش بطور اختصاصی‏تر وارد برخی مفاهیم تخصصی‬ ‫سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش مانند کارایی و اثربخشی‬ ‫می‏شویم‪.‬‬ ‫‪-3‬کارایی و اثربخشی نظام‏های اموزش و پرورش‬ ‫پرسش اساسی این است که به منظور دست‏یابی به‬ ‫براوردی معتبر از عملکرد نظام‏های اموزشی چه ابعادی‬ ‫باید مورد بررسی و چه پارامترهایی باید مورد مقایسه قرار‬ ‫گیرند؟ پاسخ به این پرسش با بحث در مورد دو جنبه مهم‬ ‫و محوری در مباحثات اموزشی یعنی "اثربخشی " و "کارایی‬ ‫" قابل بررسی و پاسخگویی است‪ .‬ارزشیابی از نظام‏های‬ ‫اموزش و پرورش معطوف بر دو عامل مشخص اثربخشی و‬ ‫کارایی است‪ .‬اثربخشی به قابلیت نظام تحصیلی و مدرسه‬ ‫برای دست‏یابی به اهداف موسسه‏ای خود گفته می‏شود‪:‬‬ ‫یعنی اموزش دانش عمومی و انتزاعی و همینطور انتقال‬ ‫روشهای شناختی و الگوهای تفکر‪ .‬کارایی به قابلیت‬ ‫دستیابی به اهداف تعیین شده با استفاده مطلوب از تمامی‬ ‫منابع اختصاصی اطالق می‏شود‪ .‬شاخصهای اثربخشی هم‬ ‫شامل بروندادهای نظام اموزش و پرورش به زبان نتایج قابل‬ ‫مشاهده مانند شمار دانش‏اموختگان در یک سال مشخص و‬ ‫هم پیامدهای بدست امده مانند میزان دستیابی به اهدافی‬ ‫است که در نمرات دانش‏اموزان در ازمون‏های مهارتی و‬ ‫ش موضوعی درسی تبلور پیدا می‏کنند‪ .‬شاخصهای‬ ‫دان ‏‬ ‫کارایی ماهیت ًا اقتصادی هستند‪ :‬مانند هزینه عمومی‪ ،‬هزینه‬ ‫بخش خصوصی‪ ،‬هزینه کلی‪ ،‬هزینه سرانه دانش‏اموزی‪،‬‬ ‫هزینه تراکمی بر اساس دوره تحصیلی‪ ،‬هزینه جاری و‬ ‫سرمایه‏ای و مخارج عمومی در زمینه اموزش و پرورش در‬ ‫رابطه با تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬و مخارج عمومی کلی‬ ‫(کرنالی‪.)2012 ،‬‬ ‫مرز روشنی بین اثربخشی و کارایی وجود ندارد‪ .‬این ویژگی‏ها‬ ‫هر دو دارای بعدی درونی و بعدی بیرونی هستند‪ .‬اثربخشی‬ ‫و کارایی درونی‪ ،‬داخل موقعیت خاصی قابل براورد هستند‪.‬‬ ‫به عنوان مثال‪ ،‬در اموزش و پرورش تاثیر یک شیوه خاص‬ ‫تدریس بر دانش‏اموزان در یک موسسه یا برنامه‪ ،‬یا استفاده‬ ‫از منابع خاصی در همان بخش اموزشی از جمله این بعد‬ ‫درونی اثربخشی و کارایی هستند‪ .‬در مقایسه‪ ،‬اثربخشی یا‬ ‫کارایی بیرونی برون‪-‬بخشی هستند به گونه‏ای که مقایسه‬ ‫را به بیرون از موقعیت مورد نظر بسط می‏دهند‪ .‬از منظر‬ ‫اموزش و پرورش‪ ،‬این دو ویژگی به تاثیر نوع خاصی از‬ ‫اموزش بر بخشهای مختلف اقتصاد یا پیامدهای تحصیلی به‬ ‫زبان هزینه‏ها و فایده‏های فردی ارتباط پیدا می‏کنند‪.‬‬ ‫الک‏هید و هانوشک (‪ )1994‬سنخ‏شناسی از کارکرد‬ ‫اموزشی ارائه کرده‏اند که ناشی از روابط مختلف بین محرکها‬ ‫به نظام مدرسه یعنی دروندادها و محصوالت یا نتایج قابل‬ ‫مشاهده یعنی بروندادها است‪ .‬در برنامه‏ریزی سیاست‏های‬ ‫اموزش و پرورش‪ ،‬اثربخشی و کارایی معموال بدنبال یکدیگر‬ ‫هستند‪ .‬گرچه هر دو به سنخ‏ها یا گونه‏های متفاوتی از پیامد‬ ‫اشاره دارند‪ ،‬اما اهداف هر دو همیشه وابسته و مرتبط دیده‬ ‫می‏شوند‪ .‬در حالی که تمام مدارس کارامد‪ ،‬اثربخش نیز‬ ‫هستند‪ ،‬با فرض اینکه اثربخشی پیش‏نیازی ضروری برای‬ ‫کارایی است‪ ،‬برعکس این موضوع نیز زیاد شنیده می‏شود‬ ‫که‪ :‬تمام نظام‏های تحصیلی اثربخش‪ ،‬کارامد نیستند‪ .‬هر‬ ‫نظام تحصیلی یا مدرسه‏ای ناکارامد می‏تواند به شکلی خاص‬ ‫خود ناکارامد باشد‪ .‬در واقع استفاده سودمند از منابع بستگی‬ ‫به شماری از مولفه‏ها دارد که دو جنبه از انها حائز اهمیت‬ ‫هستند‪ .‬اولی "کارایی تخصیصی " نام دارد که به تخصیص‬ ‫منابع اعم از منابع انسانی (مانند معلمان‪ ،‬نیروهای مدیریتی‬ ‫و فنی و امدادی) یا منابع ملموس مانند مالی یا تسهیالت‬ ‫فنی اشاره دارد‪ .‬دومی "کارایی فنی " نامیده می‏شود که به‬ ‫استفاده بهینه از خود منابع اشاره دارد‪.‬‬ ‫طبقه‏بندی ارائه شده به وسیله الکهید و هانوشک توجه‬ ‫زیادی را به خود جلب کرده است زیرا گونه‏های مختلفی از‬ ‫منابع (مادی و غیرمادی) و در تحلیل اثربخشی و کارایی‬ ‫اموزشی توجه به سطوح مختلفی (درونی و بیرونی) را فراهم‬ ‫ساخته است‪ .‬اما مسئله این است که براوردهای معتبری‬ ‫از دارایی‏های به اصطالح غیرملموس وجود ندارد‪ .‬بطور‬ ‫کلی‪" ،‬دارایی‏ها " به عنوان کاالهایی تعریف می‏شوند که‬ ‫می‏توانند موجب مزایا و منافع اتی شوند‪ ،‬در حالی که‬ ‫"غیرملموس" به دسته خاصی از دارایی‏ها اطالق می‏شود‬ ‫که ماهیت ًا فیزیکی نیستند‪ .‬در اموزش و پرورش‪ ،‬دارایی‏های‬ ‫غیرملموس‪ ،‬عمده ارزش کلی مدرسه را تشکیل می‏دهند‪.‬‬ ‫این دارایی‏ها شامل مهارت‏های معلمان و کارکنان‪ ،‬افکار و‬ ‫س و ارتباط‬ ‫ایده‏های نو‪ ،‬فعالیت‏های تدریس مطلوب‪ ،‬تما ‏‬ ‫با حوزه‏های محلی و والدین و چیزهای بیشتری از این نوع‬ ‫هستند‪ .‬بطور کلی‪ ،‬همانطور که لو (‪ )2001‬عنوان می‏کند‪،‬‬ ‫دارایی‏های غیرملموس سرمایه بسیار مهمی هستند که وی‬ ‫انها را "سرمایه سازمانی " می‏نامد و بر این اساس‪ ،‬موفقیت‬ ‫کلی یک سازمان بستگی به ان دارد‪ .‬در حالی که‪ ،‬مطالعات‬ ‫بسیاری به نقش و وزن دارایی‏های غیرملموس در صنعت‬ ‫و خدمات صنعتی پرداخته‏اند‪ ،‬مطالعات کمی نقش انها را‬ ‫در خدمات منافع کلی عمومی مورد بررسی قرار داده‏اند‪.‬‬ ‫ی‬ ‫براوردها از کارایی در چنین خدماتی اساس ًا بر دارایی‏ها ‏‬ ‫پولی و مالی متمرکز بوده است‪ .‬در عصر بودجه‏های‬ ‫محدود و سرمایه‏گذاری‏های عمومی محصور‪ ،‬قطع مخارج‬ ‫و هزینه‏های بیشتر یک هدف و اولویت محسوب می‏شود‪،‬‬ ‫به ویژه در پرتو این واقعیت که َصرف هزینه پایین‏تر لزوم ًا‬ ‫به معنای پذیرش عملکرد ضعیفتر نیست‪ .‬در اموزش و‬ ‫پرورش‪ ،‬یک سری از مطالعات مفصل‪ ،‬یافته‏های منتشر‬ ‫شده به وسیله کلمن و همکاران (‪ )1966‬را در تقریب ًا ‪ 50‬سال‬ ‫پیش تایید کرده‏اند‪ :‬سطوح پیشرفت دانش‏اموز با مقدار‬ ‫منابع در اختیار مدارس ارتباط ضعیفی دارد‪ .‬این موضوع‬ ‫اخیر ًا در برنامه سنجش پیشرفت بین‏المللی (‪)PISA‬‬ ‫سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (‪ )OECD‬که نمونه‏ای‬ ‫از دانش‏اموزان ‪ 15‬ساله بیش از ‪ 48‬کشور در ازمونهای‬ ‫خواندن‪ ،‬ریاضی و علوم ان مشارکت دارند‪ ،‬تایید شده‬ ‫است‪ .‬زمانی که هزینه سرانه دانش‏اموزی را در اموزش و‬ ‫پرورش اجباری کشورهایی که باالترین نمرات خواندن را در‬ ‫پیمایش ‪ 2009‬به دست اوردند‪ ،‬مورد مقایسه قرار می‏دهیم‪،‬‬ ‫پراکندگی بسیار زیادی را مشاهده می‏کنیم‪ .‬عملکرد خوب‬ ‫(نمرات باالی ‪ )500‬با طیف گسترده‏ای از هزینه‏های سرانه‬ ‫دانش‏اموزی همراه است‪ ،‬یعنی در بین کشورهای دارای‬ ‫عملکرد خوب‪ ،‬هم کشورهایی که پایین‏تر از متوسط ‪OECD‬‬ ‫و هم کشورهای که باالتر از متوسط ‪ 8.070( OECD‬دالر)‬ ‫هزینه‏کرد داشته‏اند‪ ،‬به چشم می‏خورند(کرنلی‪.)2012 ،‬‬ ‫امارهای ‪ OECD‬نشان می‏دهند که بسیاری از کشورها‬ ‫صرفنظر از هزینه‏کرد زیاد در اموزش و پرورش به عملکرد‬ ‫ضعیف‏تری دست پیدا کرده‏اند‪ .‬از جمله این کشورها‬ ‫لوکزامبورگ با باالترین هزینه‏کرد سالیانه (‪ 16.632‬دالر)‬ ‫است که نمره ‪ 472‬را بدست اورده و همینطور جمهوری‬ ‫اسلواکی (‪ 11.403‬دالر با نمره ‪ ،)477‬اتریش (‪ 9801‬دالر‬ ‫⏪‬ صفحه 53 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫با نمره ‪ ،)470‬و ایتالیا (‪ 8661‬دالر با نمره ‪ )486‬از ان جمله‬ ‫هستند (کرنلی‪ .)2012 ،‬در همین راستا سازمان همکاری‬ ‫و توسعه اقتصادی (‪ )2012،OECD‬عنوان می‏کند که‬ ‫"پول به تنهایی نمی‏تواند نظام اموزش و پرورش مطلوب‬ ‫خریداری نماید‪ .‬عملکرد قوی در ‪ PISA‬متعلق به کشورها‬ ‫و اقتصادهایی است که بر این باور هستند و بر اساس‬ ‫همین باور عمل می‏کنند که تمام کودکان می‏توانند در‬ ‫مدرسه موفق شوند‪ .‬در بین اقتصادهای پیشرفته و قوی‏تر‪،‬‬ ‫انهایی که کیفیت معلمان را بر کالسهای کوچکتر ترجیح‬ ‫و اولویت می‏دهند‪ ،‬عملکرد بهتری را (در ‪ )PISA‬نشان‬ ‫می‏دهند‪ .‬یعنی اهمیت معلمان با کیفیت‪ ،‬به مراتب بیش‬ ‫از کالسهای دارای دانش‏اموزان کمتر است‪ .‬وقتی صحبت‬ ‫از پول و اموزش و پرورش می‏شود‪ ،‬پرسش این نیست که‬ ‫چقدر؟ بلکه پرسش ارجح این است‪ :‬پول برای چه چیز؟ "‬ ‫(‪ .)2012 ،OECD‬یعنی مقدار هزینه‏کرد مهم نیست بلکه‬ ‫هدف و جای این هزینه‏کرد مهم است‪ ،‬چیزی که پیشتر از ان‬ ‫با عنوان کارایی تخصیصی یاد کردیم‪.‬‬ ‫ایا جمع‏اوری اطالعات تحلیلی از منابع مختلف مانند‬ ‫شاخص‏های دروندادی‪ ،‬فرایندی‪ ،‬بروندادی و محصول‪،‬‬ ‫چیزی در مورد کیفیت عملکرد نظام‏های تحصیلی یا‬ ‫مدرسه‏ای به ما می‏گویند؟ پاسخ ساده به این پرسش بله‬ ‫است (کرنلی‪.)2012 ،‬‬ ‫شکل ‪ 1‬چهارچوب مفهومی را از کارایی و اثربخشی نشان‬ ‫می‏دهد‪ .‬این تصویر رابطه بین درونداد ‪ ،‬برونداد و پیامد را‬ ‫روشن می‏سازد‪ .‬منابع مالی و غیرمالی تخصیصی (درونداد)‬ ‫برونداد را ایجاد می‏کنند‪ .‬به عنوان نمونه‪ ،‬هزینه‏کرد در‬ ‫اموزش و پرورش (درونداد) نرخ اتمام تحصیل تا پایان دوره‬ ‫دوم دبیرستان(برونداد) را تحت تاثیر قرار می‏دهد‪ .‬نسبت‬ ‫درونداد به برونداد اساسی‏ترین سنجه کارایی است‪ .‬اما‬ ‫در مقایسه با اندازه‏گیری بهره‏وری‪ ،‬مفهوم کارایی نشانگر‬ ‫سطوح امکانپذیر برونداد در مقیاس مشخصی از عملیات‬ ‫است‪ .‬هر قدر برونداد یک درونداد معینی بزرگتر باشد‪ ،‬ان‬ ‫فعالیت دارای کارایی بیشتری است‪ .‬بهره‏وری در مقایسه با‬ ‫کارایی‪ ،‬نسبت ساده‏ای از بروندادهای حاصل از دروندادهای‬ ‫مورد استفاده است‪.‬‬ ‫اثربخشی‪ ،‬درونداد یا برونداد را به اهداف نهایی قابل‬ ‫دستیابی از قبیل پیامد پیوند می‏دهد‪ .‬پیامد اغلب مرتبط با‬ ‫اهداف رفاهی یا رشدی عینی است و بنابراین ممکن است‬ ‫متاثر از عوامل مختلف و از جمله عوامل محیطی برون‏زا‬ ‫باشد‪ .‬سنجش اثربخشی بسیار دشوارتر از کارایی است‪،‬‬ ‫چون پیامد متاثر از گزینه‏های سیاسی می‏باشد‪.‬‬ ‫شکل ‪ .1‬چهارچوب مفهومی کارایی و اثربخشی‬ ‫عوامل محیطی‬ ‫مانند زمینۀ اقتصادی‪-‬اجتماعی‪ ،‬توسعۀ اقتصادی‪ ،‬کارکرد مدیریت بخش عمومی‬ ‫درونداد‬ ‫کارایی تخصیصی‬ ‫کارایی فنی‬ ‫برونداد‬ ‫اثربخشی‬ ‫پیامد‬ ‫منابع مالی و‬ ‫غیر مالی‬ ‫تمایز بین برونداد و پیامد اغلب چندان روشن نیست و حتی‬ ‫در مواردی که اهمیت تمایز این دو مفهوم نیز مشهود است‪،‬‬ ‫این دو به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می‏گیرند‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال‪ ،‬بروندادهای یک نظام اموزش و پرورش اغلب به زبان‬ ‫عملکرد یا نرخ فارغ‏التحصیلی دانش‏اموزان در سن خاصی‬ ‫اندازه‏گیری می‏شود‪ .‬اما در کل‪ ،‬پیامد نهایی‪ ،‬صالحیت‏های‬ ‫تحصیلی جمعیت سن کار است‪ .‬اثربخشی نشانگر توفیق‬ ‫منابع مورد استفاده در دست‏یابی به مجموعه‏ای از اهداف‬ ‫می‏باشد(مندل‪ ،‬دیرکس‪ ،‬ایلزکوویتز‪.)2008 ،‬‬ ‫به هنگام اندازه‏گیری کارایی‪ ،‬تمایزی بین کارایی فنی‬ ‫و تخصیصی الزم است‪ .‬کارایی فنی‪ ،‬رابطه خالص بین‬ ‫دروندادها و بروندادها را با امکان محصول حداکثری‪،‬‬ ‫اندازه‏گیری می‏کند‪ .‬ستانده‏ها یا منافع کارایی فنی حرکت‬ ‫به سمت محصول حداکثری یعنی "بهترین عمل" هستند‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬هر نوع کارایی فنی از نظر اقتصادی معقول و‬ ‫منطقی نیست و این موضوع متاثر از کارایی تخصیصی است‬ ‫که با هزینه و فایده سر و کار دارد‪ .‬کارایی تخصیصی بازتاب‬ ‫رابطه بین ترکیب بهینه دروندادها با در نظر گرفتن هزینه‏ها‪،‬‬ ‫و منافع و برونداد بدست امده است‪ .‬به عنوان نمونه‪،‬‬ ‫برای اموزش دانش‏اموزان ترکیبی از معلمان‪ ،‬کتاب‏ها و‬ ‫زیرساخت الزم است‪ .‬نرخ اتمام تحصیالت مدرسه‏ای با‬ ‫ترکیب بهینه‏ای از این دروندادها به حداکثر ممکن خواهد‬ ‫رسید‪ .‬بنابراین اندازه‏گیری کارایی تخصیصی نیازمند‬ ‫تحلیل‏های عمیق حوزه مورد مسئله و همینطور اطالعات‬ ‫از راهبردهای گسترده کشوری و مهمتر از همه اطالعات‬ ‫هزینه‏های دروندادی است‪ .‬حتی با ترکیب‏های بدیلی از‬ ‫دروندادها که منجر به بروندادهای عالی‏تری می‏شوند‪،‬‬ ‫حد باالیی از کارایی فنی بدست امده در سطح درونداد‬ ‫فردی کارکرد کارامد فعالیت‏های بخش عمومی را تضمین‬ ‫نمی‏کند(مندل‪ ،‬دیرکس‪ ،‬ایلزکوویتز‪.)2008،‬‬ ‫درونداد‪ .‬سنجش کارایی و اثربخشی هزینه‏کرد در بخش‬ ‫عمومی مانند اموزش و پرورش مستلزم اندازه‏گیری‬ ‫دروندادها است که به زبان منابع مالی و غیرمالی تعریف‬ ‫می‏شوند‪ .‬سنجش دروندادها در بخش عمومی بسیار دشوار‬ ‫است اما رویکردی بدیل برای تعریف شاخص‏های دروندادی‬ ‫مناسب استفاده از عوامل غیرمالی مانند شمار کارمندان‬ ‫دولتی مورد استفاده در یک فعالیت بخش عمومی یا ساعات‬ ‫کاری صرف شده در ان فعالیت است‪ .‬در حوزه اموزش و‬ ‫پرورش‪ ،‬نسبت معلمان به دانش‏اموزان‪ ،‬اندازه کالس و زمان‬ ‫اموزش سنجه‏های کام ً‬ ‫ال متداول درونداد‏ها هستند‪.‬‬ ‫در زمینه بروندادها‪ ،‬الزم است که تعریفی از برونداد‬ ‫در بخش عمومی ارائه شود‪ .‬متداولترین شاخص‏های‬ ‫بروندادی‪ ،‬شاخص‏های عملکردی هستند که در اموزش و‬ ‫پرورش عملکرد دانش‏اموزان در سطح خاصی می‏باشد‪ .‬در‬ ‫مقایسه‏های کشوری این امر کمی دشوار است زیرا عوامل‬ ‫وابسته به هر کشور هم در این میان نقشی ایفا می‏کنند‪.‬‬ ‫پایش عملکرد بخش عمومی با جمع‏اوری اطالعات‬ ‫عملکردی‪ ،‬داده‏های بروندادی مناسبی را فراهم می‏سازد‪.‬‬ ‫مطالعه پیزای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی‬ ‫(‪ )OECD‬معروفترین سنجه عملکردی نظام اموزشی است‬ ‫که مبتنی بر نمرات ازمون‏های دانش‏اموزان ‪ 15‬ساله است‪.‬‬ ‫در این ازمون بروندادهای نظام اموزشی بصورت عملکردی‬ ‫اندازه‏گیری می‏شود(مندل‪ ،‬دیرکس‪ ،‬ایلزکوویتز ‪.)2008 ،‬‬ ‫پیامدها یا اندازه‏گیری پیشرفت‏ها‪ ،‬اثار درازمدت برنامه‏های‬ ‫عمومی را به زبان رفاه و بهزیستی یک جامعه پوشش‬ ‫می‏دهند و ابعاد مختلفی از ارزش‏های جامعه را در بر‬ ‫دارند‪ .‬چنین پیشرفت‏هایی بازتاب اثربخشی انواع مختلفی‬ ‫از تدابیر سیاستی (بروندادهای مختلف منتهی به پیامد)‬ ‫هستند‪ .‬واکاوی اثرات بروندادهای مختلف بر پیامد‪ ،‬کاری‬ ‫بس دشوار است‪ .‬بین اجرای تدابیر و تاثیر انها تاخیر وجود‬ ‫دارد و تاثیر برنامه‏های عمومی بر پیشرفت‏های خاص تا‬ ‫حدودی مبهم است‪ .‬گرچه سیاستگذاران به پیامد نهایی‬ ‫سیاست‏های خود عالقمند هستند‪ ،‬اما فقط تا حدی این‬ ‫پیامد تحت تاثیر مستقیم انهاست و همیشه در یک سیکل‬ ‫سیاسی قابل دست‏یابی نیست‪ .‬به عنوان نمونه‪ ،‬به منظور‬ ‫دست‏یابی به نرخ باالتری از سواد خواندن و نوشتن (پیامد)‪،‬‬ ‫بخش عمومی از تدابیری برای افزایش ثبت نام در دوره‏ها‬ ‫یا کالس‏های مربوط و بهبود خدمات ارائه شده به وسیله‬ ‫کتابخانه‏های عمومی (برونداد) استفاده می‏کند‪ .‬با این‬ ‫وجود‪ ،‬نرخ سواداموزی بالفاصله پس از اجرای این تدابیر‬ ‫افزایش نخواهد یافت‪.‬‬ ‫عوامل محیطی‪ .‬عملکرد بخش عمومی متاثر از عوامل‬ ‫مختلفی مانند عوامل سازمانی و ساختاری یا دیگر‬ ‫ویژگی‏های خاص هر کشور است‪ .‬سازمان توسعه و‬ ‫همکاری‏های اقتصادی (‪ )2007 ،OECD‬نشان می‏دهد‬ ‫که محیط و شرایط سازمانی یا موسسه‏ای ‪ ،‬سرمایه‏گذاری‬ ‫در اموزش و پرورش را تحت تاثیر قرار می‏دهد‪ .‬در گزارش‬ ‫‪ ،OECD‬این شرایط بر سه دسته تقسیم می‏شوند‪( :‬الف)‬ ‫قابلیت اولویت‏بندی و تخصیص کارامد منابع (از طریق‬ ‫تمرکز زدایی و مکانیزم‏های تطبیق منابع با نیازهای ویژه)؛‬ ‫(ب) کارایی مدیریت هزینه‏کرد یا مخارج در سطح محلی (از‬ ‫طریق سیاست‏های معطوف بر پیامد و استقالل مدیریتی)؛‬ ‫و (ج) کارایی در ارائه خدمات (از طریق مالک‏گذاری و‬ ‫گزینش کاربر)‪ .‬ویلسون (‪ )2005‬در زمینه ناکارامدی‏ها‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫در اقتصاد‏های در حال گذار به این نتیجه می‏رسد که‬ ‫کم‏حوصلگی‏های مدیریتی (بی‏صبری‏ها) یا محدودیت‏های‬ ‫خارج از کنترل مستقیم مراجع و مسئوالن از عوامل محیطی‬ ‫اثرگذار بر عدم کارایی هستند‪.‬‬ ‫‪-4‬کارایی و سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش‬ ‫در جهانی با منابع محدود‪ ،‬اگاهی از هزینه اموزش‬ ‫شهروندان و چگونگی استفاده بهتر از سرمایه‏گذاری در‬ ‫به حداکثر رساندن پیامد یا بازده‪ ،‬پرسشی محوری برای‬ ‫سیاست‏گذاران‪ ،‬مدیران‪ ،‬والدین و هر فردی است که‬ ‫مالیات می‏پردازد‪ .‬یک نظام بسیار کارامد الزم نیست‬ ‫نگران عدم سرمایه‏گذاری در اموزشی و پرورشی باشد که‬ ‫خدمات ضعیفی به شهروندان ارائه می‏کند‪ .‬سیاستمداران‪،‬‬ ‫اقتصاددانان‪ ،‬مدیران مدارس نمی‏توانند چشم خود را بر‬ ‫روی جایی ببندند که پول و سرمایه در ان هزینه می‏شود‪.‬‬ ‫تزریق پول بیشتر به یک سیستم همیشه به معنای کیفیت‬ ‫نیست‪ .‬کارایی به معنای انتخاب کارامدترین ترکیب و‬ ‫تصمیم‏گیری برای سرمایه‏گذاری در جای درست است‬ ‫(ووزمان و شوتز‪ 2006 ،‬به نقل از فلورس ‪.)2017‬‬ ‫اندازه‏گیری برونداد اموزش و پرورش به سبب عوامل‬ ‫غیرقابل کنترلی مانند عوامل فردی‪ ،‬شرایط اجتماعی‪،‬‬ ‫اولویت‏های حاکمیتی‪ ،‬فعالیت‏های روزانه مدرسه‏ای بسیار‬ ‫دشوار است (واگستاف‪ .)2011 ،‬درونداد هم چندان واضح و‬ ‫روشن نیست‪ ،‬گرچه دروندادهای پولی و مالی مانند حقوق‪،‬‬ ‫تجهیزات و منابع تدریس روشن هستند اما ورود انگیزش‬ ‫و کمک‏های مالی به این معادله چندان مشهود نیست‪.‬‬ ‫بهره‏وری در اموزش و پرورش معطوف بر کمیت و کیفیت‬ ‫پیامد ناشی از سطح معینی از منابع است (رایس و شوارتز‪،‬‬ ‫‪ .)2008‬کار هانوشک ( ‪ 1986‬به نقل از فلورس‪ )2017 ،‬به‬ ‫دنبال گزارش کولمن (کولمن‪1967 ،‬به نقل از فلورس‪،‬‬ ‫‪ )2017‬در مورد تاثیر پول بر نتایج و عدم رابطه روشن بین‬ ‫پول بیشتر و نتایج دانش‏اموزی بهتر ‪ ،‬موجب کج فهمی شده‬ ‫و به وسیله سیاستمداران مختلفی به منظور کاهش بودجه‬ ‫در اموزش و پرورش مورد استفاده قرار گرفته است‪ .‬با این‬ ‫وجود‪ ،‬در اوایل دهه ‪ 2000‬میالدی بسیاری از مطالعات‬ ‫(بیکر‪2012 ،‬؛ مک‏کالسکی‪ )2004 ،‬با استفاده از داده‏های‬ ‫بهتر و فنون تحلیل پیشرفته‏تر به این نتیجه رسیدند که پول‬ ‫موجب تفاوت می‏شود و به ویژه اینکه کاالها و خدماتی که‬ ‫پول می‏تواند خریداری کند‪ ،‬موجب تفاوت می‏شود‪ .‬بنابراین‬ ‫پرسش مهم این است که‪ :‬چگونه می‏توانیم از منابع محدود‬ ‫به نحو عاقالنه و خردمندانه‏ای استفاده کنیم؟‬ ‫اغلب پژوهش‏ها معطوف بر دو وجه کمیت و کیفیت معلم به‬ ‫عنوان ستون نظام اموزش و پرورش و وجه مشترک اغلب‬ ‫سرمایه‏گذاری‏ها بوده است‪ .‬در سالهای اخیر‪ ،‬گروهی از‬ ‫پژوهشگران (دالتون‪ ،‬مارسنارو‪-‬گاتیرز و استیل‪ )2014 ،‬دو‬ ‫متغیر را به عنوان درونداد مد نظر قرار داده‏اند‪ :‬پرداختی به‬ ‫معلم و نسبت دانش‏اموزان به معلم‪ .‬با تمامی این اوصاف‬ ‫پرسش اساسی این است که ایا مدارس با سرمایه‏گذاری‬ ‫یکسان موجب پیامد بهتری می‏شوند؟ افزایش پیامد چقدر‬ ‫هزینه می‏برد؟ کارایی اموزشی باید به مثابه نظام چرخشی‬ ‫پیچیده‏ای در نظر گرفته شود که تامین منابع مالی یا بودجه‬ ‫موجب ایجاد فرصت‏های یادگیری می‏شود‪ .‬با فرصتهای‬ ‫یادگیری‪ ،‬دانش‏اموزان امکان یاد ‏گیری پیدا می‏کنند و‬ ‫بدنبال ان دانش خود را در شاخصهای عملکردی نشان‬ ‫می‏دهند که به نوبه خود این شاخص‏ها در یک چرخه‪،‬‬ ‫تصمیم‏ها در مورد تامین بودجه و سرمایه‏گذاری در اینده را‬ ‫تحت تاثیر قرار می‏دهند‪.‬‬ ‫پرسش مهم مطرح دیگر این است‪" :‬ایا بین هزینه سرانه‬ ‫دانش‏اموزی و نتایج سنجشهای معتبر رابطه‏ای وجود‬ ‫‪54‬‬ ‫دارد؟" نتایج سنجش بین‏المللی پیزا نشان می‏دهند که‬ ‫پول به قطع و یقین حائز اهمیت است اما دلیل کافی برای‬ ‫موفقیت نیست زیرا تنوع زیادی بین هزینه سرانه کشورها و‬ ‫پیامدهای دانش‏اموزی دیده می‏شود‪ .‬بسیاری از کشورها‬ ‫با سرانه کمتر‪ ،‬عملکرد بهتری دارند و بسیاری با سرانه باال‬ ‫عملکردی ضعیف که بنظر مربوط به عدم استفاده کارامد از‬ ‫منابع می‏باشد(فلورس‪.)2017 ،‬‬ ‫پول چه چیزی را می‏تواند خریداری نماید؟ در همه‬ ‫کشورها بطور مشترک‪ ،‬سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش‬ ‫بیشترمعطوف بر مخارج جاری است یعنی حقوق و وسایل‬ ‫مصرفی روزمره‪ .‬درصد کمی صرف هزینه‏های سرمایه‏ای‬ ‫مانند سرمایه‏گذاری در زیرساخت‏ها‪ ،‬کامپیوتر و کتابخانه‏ها‬ ‫می‏شود‪ .‬کشورهایی با باالترین سرمایه‏گذاری نسبی در‬ ‫کاالهای سرمایه‏ای شامل انگلستان‪ ،‬نروژ و هلند با بیش‬ ‫از ‪ 10‬درصد سرمایه‏گذاری هستند و کشورهای دیگر بیش‬ ‫از ‪ 90‬درصد بودجه قابل حصول خود را صرف حقوق و‬ ‫چرخه روزانه مدرسه می‏کنند‪ .‬بر اساس سرمایه‏گذاری‏های‬ ‫موجود در اموزش و پرورش بنظر می‏رسد که در کشورهای‬ ‫اروپایی معلمان بیشترین بخش هزینه‏ها را به خود اختصاص‬ ‫می‏دهند‪ .‬با این وجود داده‏ها نشان می‏دهند که این امر در‬ ‫مورد بسیاری از کشورها صدق نمی‏کند‪ .‬تنها پرتغال‪،‬‬ ‫اسپانیا و سوئد بیش از ‪ 70‬درصد بودجه خود را به معلمان‬ ‫می‏پردازند‪ .‬در سوئیس هزینه سرانه دانش‏اموزی یک معلم‬ ‫بیش از ‪ 10.000‬دالر است در حالی که در انگلستان هزینه‬ ‫سرانه دانش‏اموزی اختصاصی به معلم ‪ 3.000‬دالر است‪.‬‬ ‫ایا این نشانگر پرداخت کم است یا استفاده بهتر از منابع؟‬ ‫ایا بین هزینه سرانه دانش‏اموزی اختصاصی به معلم و‬ ‫عملکرد رابطه‏ای وجود دارد؟ پرداخت کمتر از هزینه سرانه‬ ‫دانش‏اموزی به معلم به معنای پرداخت متوسط سالیانه کمتر‬ ‫نیست‪ .‬در واقع‪ ،‬انگلستان ‪ 3.000‬دالر از سرانه دانش‏اموزی‬ ‫را برای کار معلم می‏پردازد‪ ،‬اما حقوق سالیانه معلم ‪45.000‬‬ ‫دالر است که مشابه بلژیک با اختصاص سرانه دانش‏اموزی‬ ‫بیشتر به معلم می‏باشد‪ .‬سوئیس باالترین میزان پرداخت‬ ‫(‪ 60.000‬دالر) را دارد در حالی که اسلواکی فقط ‪12.000‬‬ ‫دالر با کمترین سرانه دانش‏اموزی را پرداخت می‏کند‪ .‬رابطه‬ ‫بین پرداختی به معلم و نمرات پیزا کم است‪ .‬صرفنظر از روند‬ ‫مثبت‪ ،‬این متغیر تنها ‪ %26‬از واریانس نتایج (‪R2=0/26‬‬ ‫در یک رگرسیون خطی تک متغیری) را به خود اختصاص‬ ‫می‏دهد‪ .‬لهستان و جمهوری چک جزء کشورهایی هستند‬ ‫که نمره دانش‏اموزان انها باالی ‪ 500‬است و معلمان انها‬ ‫حقوقی پایین‏تر از متوسط دریافت می‏کنند‪ ،‬در عین حال‬ ‫گروهی از کشورهای دیگر (سوئیس‪ ،‬هلند‪ ،‬المان‪ ،‬بلژیک‪،‬‬ ‫فنالند‪ ،‬دانمارک و ایرلند) را داریم که هم دارای پرداخت باال‬ ‫به معلمان و هم نمرات باال در پیزا هستند‪ .‬گروه سومی هم‬ ‫وجود دارند که دارای پرداختی متوسط و نمراتی پایین‏تر از‬ ‫‪ 500‬هستند (مانند سوئد‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬نروژ‪ ،‬اسپانیا و انگلستان)‪.‬‬ ‫ایسلند‪ ،‬فرانسه‪ ،‬اسلوونی جزء گروهی با پرداخت متوسط‬ ‫و نتایج متوسط هستند‪ .‬سرانجام‪ ،‬گروهی از کشورهای‬ ‫اروپایی را داریم که دارای پرداختی بسیار پایین به معلمان‬ ‫و همینطور نمرات پایین در پیزا هستند (مانند مجارستان و‬ ‫اسلواکی) (فلورس‪.)2017 ،‬‬ ‫دیدگاه دیگر‪ ،‬مقایسه پرداختی به معلمان با پرداختی‬ ‫متوسط ملی به عنوان شاخصی از احساس معلمان نسبت‬ ‫به دریافتی خود در مقایسه با دیگر شهروندان است‪ .‬در این‬ ‫رابطه‪ ،‬کشوری که معلمان ان باالترین مبلغ نسبی پرداختی‬ ‫را دارند‪ ،‬کشور پرتغال است که معلمان ان ‪ %60‬باالتر از‬ ‫متوسط ملی دریافت می‏کنند‪ ،‬در حالی که دانش‏اموزان انها‬ ‫نمرات باالیی کسب نمی‏کنند‪ .‬تنها رابطه ضعیفی (‪0/042‬‬ ‫‪ )=R2‬بین مبالغ پرداختی و نمرات وجود دارد‪ .‬مجارستان‪،‬‬ ‫نروژ‪ ،‬سوئد‪ ،‬اسلواکی‪ ،‬فرانسه و لهستان کشورهایی هستند‬ ‫که معلمان انها دریافتی کمتر از متوسط کشوری (کشورهای‬ ‫عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی) دارند‪ .‬نتایج‬ ‫ریاضی در این کشورها بجز لهستان پایین‏تر از ‪ 500‬است‪.‬‬ ‫فقدان رابطه بین پرداختی به معلمان و نمرات پیزا نشان‬ ‫می‏دهد که میزان پرداخت تفاوت ایجاد نمی‏کند و پیامد‬ ‫نظام‏های اموزش و پرورش را افزایش نمی‏دهد‪ .‬در مقیاس‬ ‫کارایی‪ ،‬لهستان‪ ،‬اسلوونی‪ ،‬جمهوری چک کشورهای بسیار‬ ‫کارامد هستند‪ ،‬در حالی که پرتغال‪ ،‬اسپانیا و انگلستان‬ ‫با وجود پرداخت نسبی باال به معلمان با توجه به نتایج‬ ‫پایینتر از ‪ 500‬انها در نمرات پیزا‪ ،‬کشورهای دارای کمترین‬ ‫اثربخشی هستند‪ .‬راهبرد روشنی به منظور استفاده از ان در‬ ‫زمینه حقوق معلمان وجود ندارد‪ .‬به منظور درک اهمیت‬ ‫حقوق معلمان در کیفیت‪ ،‬مطالعات بیشتری باید صورت‬ ‫گیرد‪ .‬موضوعی که خود مطالعه مستقلی می‏طلبد‪.‬‬ ‫پول و بودجه می‏تواند اندازه کالس و ساعات اموزشی یا‬ ‫تدریس بخرد‪ .‬اندازه کالس و شمار ساعاتی که دانش‏اموزان‬ ‫تدریس اثربخش دریافت می‏کنند‪ ،‬یکی از مهمترین‬ ‫حوزه‏های مداخله سیاستی فوری تلقی می‏شود‪ .‬مدرسه‬ ‫برای تکمیل نقش حمایت اجتماعی خود ویژگی تمام وقت‬ ‫⏪‬ صفحه 54 ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫‪55‬‬ ‫⏪‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫پیدا کرده است‪ .‬به موازاتی که والدین مشاغل تمام‏وقت‬ ‫پیدا می‏کنند‪ ،‬نیاز به مراقبت از کودکان نیز ضرورت می‏یابد‪.‬‬ ‫این دو متغیر باید در کنار یکدیگر تحلیل شوند‪ ،‬زیرا نشانگر‬ ‫چگونگی استفاده از ساعات تدریس معلم است یعنی یا‬ ‫ساعات کاری بیشتر در گروههای بزرگ و یا ساعات کمتر در‬ ‫گروههای کوچکتر‪ .‬ایا دانش‏اموزان نیازمند ساعات بیشتری‬ ‫در کالسهای اموزشی هستند یا با ساعات کمتر در گروههای‬ ‫کوچکتر با فرصتهای یادگیری و توجه انفرادی عملکرد‬ ‫بهتری دارند؟‬ ‫همانطور که سالبرگ (‪ )2011‬تصریح می نماید‪ ،‬ساعات کم‬ ‫مدرسه‪ ،‬تکالیف کمتر‪ ،‬ازادی بیشتر ستون موفقیت نظام‬ ‫اموزشی فنالند است(فنالند دانش‏اموزان را ‪ 24‬ساعت در‬ ‫هفته در مدرسه نگهداری می‏کند)‪ .‬این موضوع در مورد‬ ‫کشورهای دیگر مورد مشاهده (فلورس‪ )2017 ،‬صدق‬ ‫نمی‏کند‪ .‬اما بنظر گزینه‏های دیگر نیز به نتایج مشابهی‬ ‫منجر می‏شوند‪ .‬فنالند‪ ،‬دانمارک‪ ،‬بلژیک و ایسلند سیاست‬ ‫گروه‏های کوچک (کمتر از ‪ 21‬دانش‏اموز در کالس) را دارند‬ ‫اما از نظر شمار ساعات تدریس دارای راهبردهای متفاوتی‬ ‫می‏باشند‪ .‬در طیف متضاد دیگر‪ ،‬گروه کشورهایی مانند‬ ‫فرانسه و مجارستان با دانش‏اموزان در کالس‏های بزرگ را‬ ‫داریم که دانش‏اموزان را برای ساعات طوالنی در مدرسه‬ ‫نگهداری می‏کنند‪ .‬باید اشاره کنیم که هیچ ارتباط روشنی‬ ‫بین زمان تدریس انفرادی و نمرات پیزا وجود ندارد (تدریس‬ ‫اختصاصی یا انفرادی به دانش‏اموزان بخشی از اموزش در‬ ‫بسیاری از نظام‏های تحصیلی است که متناسب با ان نظام‪،‬‬ ‫ساعات محدودی را در سال به خود اختصاص می‏دهد)‪.‬‬ ‫انگلستان از نظر زمان تدریس انفرادی در طیف متوسط قرار‬ ‫دارد که نتایج پیزای ان هم متوسط است‪ .‬اسپانیا‪ ،‬ایتالیا‪،‬‬ ‫پرتغال‪ ،‬ایسلند و سوئد همگی به دانش‏اموزان فرصت‏های‬ ‫تدریس انفرادی بیشتری می‏دهند که تمام انها عملکردی‬ ‫پایین‏تر از نمره استاندارد پیزا یعنی ‪ 500‬دارند‪ .‬با همین‬ ‫راهبرد فرصت تدریس انفرادی بیشتر‪ ،‬کشورهایی مانند‬ ‫هلند‪ ،‬فنالند‪ ،‬بلژیک‪ ،‬ایرلند و دانمارک را داریم که نمراتی‬ ‫باالتر از متوسط پیزا را کسب کرده‏اند‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬توجه‬ ‫انفرادی معلمان می‏تواند پایین باشد اما منجر به عملکردی‬ ‫عالی شود‪ .‬این موضوع در کشورهایی از قبیل لهستان‪،‬‬ ‫المان و اسلوونی صدق می‏کند‪ .‬اخرین گروه از کشورهای‬ ‫اروپایی انهایی هستند که پیشرفت اموزشی پایینی دارند اما‬ ‫زمانی معلم نیز پایین است که فرانسه‪ ،‬نروژ‪،‬‬ ‫سرمایه‏گذاری‬ ‫ِ‬ ‫اسلوواکی و مجارستان در این گروه قرار می‏گیرند‪ .‬بدینسان‪،‬‬ ‫این مناقشه قدیمی که به منظور افزایش شمار ساعت توجه‬ ‫انفرادی به دانش‏اموزان پول کافی وجود ندارد‪ ،‬استداللی‬ ‫نادرست است‪ .‬هیچ ارتباط روشنی بین هزینه سرانه‬ ‫دانش‏اموزی و شمار ساعات تدریس انفرادی وجود ندارد‪.‬‬ ‫این راهبردی سیاستی و مدیریتی است و نه مالی‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫مقدارپول نیست که اهمیت دارد بلکه تصمیم‏گیری در مورد‬ ‫چگونگی صرف و خرج کردن ان است که حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫نروژ کشوری با باالترین هزینه فقط ‪ 33‬ساعت در سال‬ ‫تدریس انفرادی را در برنامه دارد که با متوسط ‪-10.000‬‬ ‫‪ 12.000‬دالر هزینه سرانه‪ ،‬همه نوع معلمی در دسترس‬ ‫است‪ .‬المان به سختی ‪ 30‬ساعت و بلژیک تقریب ًا ‪ 45‬ساعت‬ ‫را برای تدریس انفرادی دانش‏اموزان ارائه می‏کنند (فلورس‪،‬‬ ‫‪ .)2017‬مقایسه زمان تدریس انفرادی سالیانه (که بر اساس‬ ‫نسبت بین ساعات تدریس دریافتی به تعداد دانش‏اموزان و‬ ‫اندازه کالس محاسبه می‏شود) با نمرات پیزا نشان می‏دهد‬ ‫که لهستان و المان کارامدترین کشورها و اسپانیا‪ ،‬پرتغال و‬ ‫ایتالیاناکارامدترینکشورهاهستند‪.‬‬ ‫پول می‏تواند زیرساختها و منابع مدرسه را خریداری نماید‪.‬‬ ‫دانمارک کشوری با باالترین پرداخت ساعتی‪ %50 ،‬از بودجه‬ ‫جاری خود را برای حقوق معلمان پرداخت می‏کند و نیمی‬ ‫دیگر بین کارکنان و مخارج دیگر تقسیم می‏شود‪ .‬جمهوری‬ ‫چک (همانند پرتغال از نظر تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬و‬ ‫هزینه سرانه دانش‏اموزی) ‪ %46.9‬از بودجه اموزش و پرورش‬ ‫را صرف حقوق معلمان و ‪ %39‬را هم صرف سایر هزینه‏های‬ ‫جاری می‏سازد‪ .‬گرچه پرداخت بر حسب ساعت به معلمان‬ ‫پایین است‪ ،‬اما مسئوالن چک تصمیم به انتخاب الگوی‬ ‫پرداخت متفاوتی گرفته‏اند‪ .‬پرتغال تقریب ًا غالب بودجه‬ ‫خود را صرف تدریس می‏نماید و تنها ‪ %6‬بودجه را صرف‬ ‫سرمایه‏گذاری‏های سرمایه‏ای (زیرساخت‏ها و تجهیزات)‬ ‫می‏کند‪ .‬در پیزای ‪ 2012‬از مدیران مدارس در مورد نظرشان‬ ‫درباره کیفیت زیرساخت‏ها و منابع در دسترس برای تدریس‬ ‫پرسش شد‪ .‬این ابزار شاید سنجه کاملی نباشد اما تاثیر‬ ‫استنباطی سرمایه‏گذاری سرمایه‏ای را در زندگی کاربران‬ ‫خود نشان می‏دهد‪ .‬بررسی این مولفه نشان داد که مدیران‬ ‫مدارس پنج کشور پرتغال‪ ،‬نروژ‪ ،‬هلند‪ ،‬فنالند و ایتالیا فکر‬ ‫می‏کنند زیرساختهای ضعیفی دارند‪ .‬در همین گروه پرتغال‬ ‫و هلند از وضع منابع اموزشی راضی بودند‪ .‬کشورهای بسیار‬ ‫راضی و خشنود از زیرساخت‏های خود لهستان‪ ،‬جمهوری‬ ‫چک و سوئد بودند‪ .‬کشورها نسبت‏های مختلفی را صرف‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫مخارج سرمایه‏ای در اموزش و پرورش می‏کنند‪ .‬برخی‬ ‫سرمایه‏گذاری‏های سنگین (حدود ‪ )%15‬و برخی دیگر عم ً‬ ‫ال‬ ‫در این حوزه سرمایه‏گذاری چندانی ندارند‪ .‬ظاهر ًا بین‬ ‫رضایت و خشنودی از زیرساخت‏ها و میزان مخارج در این‬ ‫حوزه ارتباط روشنی وجود ندارد(فلورس‪.)2017 ،‬‬ ‫مطالعات جدیدتر در این حوزه چه می‏گویند؟ منابع مالی‬ ‫می‏توانند به حقوق معلمان‪ ،‬مدیران و کارکنان‪ ،‬هزینه‬ ‫نگهداری یا ساخت ساختمانها و زیرساخت‏ها‪ ،‬هزینه‏های‬ ‫عملیاتی مانند رفت و امد و تغذیه دانش‏اموزان تخصیص‬ ‫پیدا کنند‪ .‬نظام‏های تحصیلی با هزینه یا سرمایه‏گذاری‬ ‫بیشتر بر روی اموزش و پرورش‪ ،‬نظام‏هایی هستند که دارای‬ ‫سطوح باالتری از تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬می‏باشند‪.‬‬ ‫هزینه و سرمایه‏گذاری بیشتر بر روی اموزش و پرورش با‬ ‫مقادیر باالی تولید ناخالص داخلی ارتباط و همبستگی‬ ‫بسیار باالیی دارد (‪ =r 0/9‬برای کشورهای ‪ OECD‬و ‪=r 0/91‬‬ ‫برای کشورهای شرکت کننده در پیزای ‪،OECD( )2018‬‬ ‫‪.)2020‬‬ ‫در سال ‪ 2018‬میالدی هزینه کلی برای موسسات اموزشی بر‬ ‫حسب دانش‏اموز از سن ‪ 6‬تا ‪ 15‬سالگی در کشورهای اتریش‪،‬‬ ‫بلژیک‪ ،‬برونئی‪ ،‬فنالند‪ ،‬ایسلند‪ ،‬کره‪ ،‬لوکزامبورگ‪ ،‬ماکائو‪،‬‬ ‫هلند‪ ،‬نروژ‪ ،‬قطر‪ ،‬سنگاپور‪ ،‬سوئد‪ ،‬چین تایپه‪ ،‬انگلستان و‬ ‫ایاالت متحده بیش از ‪ 100.000‬دالر بوده است‪ .‬در قطر‪،‬‬ ‫هزینه سرانه تراکمی دانش‏اموزی بیش از ‪ 325.000‬دالر‬ ‫بوده است‪ .‬بر عکس در دومینیکن‪ ،‬گرجستان‪ ،‬اندونزی‪،‬‬ ‫اردن‪،‬قزاقستان‪،‬مولداوی‪،‬مونته‏نگرو‪،‬پاناما‪،‬پرو‪،‬فیلیپین‪،‬‬ ‫رومانی و صربستان هزینه سرانه تراکمی دانش‏اموزی در این‬ ‫دوره سنی کمتر از ‪ 25.000‬دالر بوده است‪ .‬بنظر می‏رسد‬ ‫که برای این دسته اخر از کشورها عواملی غیر از سطح‬ ‫سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش پیش‏بینی کننده بهتری‬ ‫برای عملکرد دانش‏اموز است(‪.)2020 ،OECD‬‬ ‫حقوق کارکنان بیشترین سهم را از هزینه‏های جاری تمام‬ ‫سطوح اموزش و پرورش به خود اختصاص می‏دهد‪ .‬در‬ ‫اموزش و پرورش ابتدایی‪ ،‬دبیرستان و باالتر از دبیرستان‪،‬‬ ‫چهار پنجم حقوق کارکنان صرف معلمان و دیگر کارکنان‬ ‫می‏شود (‪ .)2020 ،OECD‬حقوق‏های باال می‏توانند‬ ‫به نظام‏های تحصیلی کمک کنند تا بهترین نامزدها را‬ ‫برای حرفه تدریس و معلمی انتخاب کنند و این پیام را به‬ ‫معلمان می‏دهند که به معلمان به عنوان افرادی متخصص‬ ‫و حرفه‏ای نگریسته می‏شود‪ .‬بین عملکرد خواندن و حقوق‬ ‫معلمان در سطح کشورهای ‪ OECD‬و کشورها و اقتصادهای‬ ‫شرکت‏کننده در پیزای ‪ 2018‬ارتباط معناداری وجود داشته‬ ‫است‪ .‬اما وقتی دو کشور مکزیک و لبنان که دارای حقوقی‬ ‫بسیار باالتر از کشورهای عضو ‪ OECD‬هستند‪ ،‬از محاسبه‬ ‫کنار گذاشته شدند‪ ،‬این همبستگی معنادار نبود‪ .‬این یافته‬ ‫نشان می‏دهند که ممکن است در سطح سیستمی عوامل‬ ‫دیگری از قبیل کیفیت تدریس رابطه بیشتری با عملکرد‬ ‫دانش‏اموزان داشته باشند‪ .‬ممکن است عوامل مداخله‏گری‬ ‫از قبیل مالک‏های متفاوت مورد استفاده به وسیله نظام‏های‬ ‫ن‬ ‫تحصیلی برای شناسایی و پرداخت دستمزد بهترین معلما ‏‬ ‫خود و سطح پرداخت معلمان در رابطه با منابع سیستمی‪،‬‬ ‫نقشی را در اینجا ایفا نمایند‪ .‬به عنوان نمونه اگر کشورها‬ ‫منابع کافی برای سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش نداشته‬ ‫باشند‪ ،‬پرداخت حقوق‏های نسبت ًا باال ممکن است معلمان‬ ‫خوب را جذب نماید اما سیستم ممکن است در شمار جذب‬ ‫معلمان با محدودیت مواجه شود و همین امر موجب کمبود‬ ‫نیروی تدریس گردد‪.‬‬ ‫همانطور که پیشتر عنوان شد‪ ،‬رابطه روشنی بین هزینه‏کرد‬ ‫در اموزش و پرورش و عملکرد قابل مشاهده دانش‏اموزان‬ ‫وجود ندارد‪ .‬نمرات پیزای برخی از کشورها در حوزه خواندن‬ ‫با صرف منابع پولی مورد بررسی قرار گرفته است‪ .‬به عنوان‬ ‫نمونه فنالند‪ ،‬اتریش و پرتغال هزینه‏کرد مشابهی از نظر‬ ‫‪ GDP‬بر روی اموزش و پرورش دارند اما عملکرد انها در پیزا‬ ‫بسیار متفاوت است‪ .‬این موضوع از طریق تعیین‏کننده‏های‬ ‫غیرمالی (غیرپولی) عملکرد اموزش و پرورش قابل تبیین‬ ‫هستند و منجر به این نتیجه‏گیری می‏شوند که صرف بودجه‬ ‫و هزینه در اموزش و پرورش برخی کشورها ناکارامد است و‬ ‫از کارایی الزم برخوردار نیست (مندل‪ ،‬دیرکس‪ ،‬ایلزکوویتز ‪،‬‬ ‫‪.)2008‬‬ ‫نتایج پیزای ‪ 2018‬نشان می‏دهد که بهبود اموزش و پرورش‬ ‫تمام ًا به حجم منابع مربوط نیست‪ .‬و بین سرمایه‏گذاری‬ ‫در اموزش و پرورش و عملکرد متوسط یعنی تا استانه‬ ‫‪ 50.000‬دالر هزینه تراکمی از سن ‪ 6‬تا ‪ 15‬سالگی بر حسب‬ ‫دانش‏اموز رابطه‏ای مثبت وجود دارد‪ .‬اما بعد از این استانه‬ ‫تقریب ًا بین مقدار سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش و‬ ‫عملکرد دانش‏اموز رابطه‏ای وجود ندارد‪ .‬به عنوان نمونه‬ ‫استونی و التویا در اموزش و پرورش ابتدایی و دوره اول‬ ‫متوسطه‪ ،‬سرمایه‏گذاری مشابهی (هزینه تراکمی سرانه‬ ‫دانش‏اموزی ‪ 65.000‬دالری) دارند‪ ،‬با این وجود‪ ،‬استونی‬ ‫در خواندن بیش از ‪ 40‬نمره باالتر از التویا است‪ .‬به همین‬ ‫ترتیب‪ ،‬استرالیا‪ ،‬انگلستان و کشورهای مشترک‏المنافع‪،‬‬ ‫ایاالت متحده همگی از ‪ 6‬تا ‪ 15‬سالگی بیش از ‪107.000‬‬ ‫دالر سرانه دانش‏اموزی هزینه می‏کنند ولی با این وجود از‬ ‫کانادا‪ ،‬ایرلند و نیوزلند که همگی ‪ 10‬تا ‪ 30‬درصد هزینه سرانه‬ ‫دانش‏اموزی کمتر دارند‪ ،‬نمراتی بهتر بدست نیاورده‏اند و‬ ‫حتی در مواردی نمره کمتری هم کسب کرده‏اند‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫انچه که بیش از ان استانه مورد اشاره اهمیت پیدا می‏کند‪،‬‬ ‫چگونگی تخصیص منابع است‪ .‬این موضوع در مورد مقایسه‬ ‫سرمایه‏گذاری بر روی زمان یادگیری دانش‏اموزان نیز‬ ‫مصداق دارد‪ .‬در فنالند کشوری با کمترین زمان یادگیری‪،‬‬ ‫عملکرد دانش‏اموزان بسیار باال است‪ ،‬در حالیکه امارات‬ ‫متحده عربی با یکی از طوالنی‏ترین ساعات اموزشی‪ ،‬در‬ ‫مقایسه با فنالند دارای پیامدهای یادگیری بسیار ضعیفی‬ ‫است‪ .‬این یافته نشانگر اهمیت کیفیت زمان یادگیری در‬ ‫مقایسه با کمیت ان است‪ .‬شاید استونی نمونه‏ای باشد‬ ‫که با ‪ 30‬درصد هزینه سرانه دانش‏اموزی کمتر از متوسط‬ ‫کشورهای‪ ،OECD‬بطور پیوسته در پیزا عملکردی پیشرفته‬ ‫و عالی داشته است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫حقوق‏های باال می‏توانند به نظام‏های مدرسه‏ای کمک‬ ‫کنند تا بهترین نامزدها را برای حرفه معلمی انتخاب کنند‬ ‫و این گونه عالمت‏دهی کنند که به معلمی و معلمان نگاهی‬ ‫حرفه‏ای وجود دارد‪ .‬اما همانطور که پییشتر عنوان شد‪،‬‬ ‫پرداخت حقوق باال به معلمان فقط بخشی از معادله است‪.‬‬ ‫یافته‏های ‪ OECD‬نشان می‏دهند که بین عملکرد خواندن‬ ‫دانش‏اموزان و حقوق معلمان با حذف کشورهای انتهایی‬ ‫توزیع که در این مطالعه مکزیک و لبنان بوده‏اند‪ ،‬رابطه‬ ‫معناداری در دیگر کشورها بدست نیامده است (اشالیخر‪،‬‬ ‫‪ .)2018‬این یافته نشان می‏دهد که عوامل دیگری از قبیل‬ ‫کیفیت تدریس‪ ،‬ممکن است با عملکرد دانش‏اموزان در‬ ‫سطح نظام اموزشی ارتباط نزدیکی داشته باشد‪ .‬یافته‏ها‬ ‫همچنین نشان می‏دهند که اگر کشورها منابع کافی‬ ‫برای سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش نداشته باشند‪،‬‬ ‫پرداختهای نسبت ًا باال ممکن است معلمان خوب را جذب‬ ‫نماید اما تعداد معلمانی که نظام می‏تواند جذب کند‪ ،‬محدود‬ ‫خواهد بود و این موضوع به کمبود نیروهای تدریس یا‬ ‫معلمان منجر خواهد شد(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫بر اساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی‬ ‫(‪ )2020 ،OECD‬متوسط ساالنه هزینه سرانه دانش‏اموزی‬ ‫از ابتدایی تا پایان دبیرستان ‪ 11.200‬دالر بوده است‪ .‬البته‬ ‫این هزینه سرانه دارای طیفی از ‪ 3.300‬دالر در مکزیک‬ ‫تا بیش از ‪ 16.000‬دالر در اتریش‪ ،‬نروژ و ایاالت متحده و‬ ‫بیش از ‪ 23.000‬دالر در لوکزامبورگ است‪ .‬کشورهای دارای‬ ‫هزینه سرانه باالتر‪ ،‬پرداخت باالتری هم به معلمان به ویژه در‬ ‫دوره متوسطه دارند‪.‬‬ ‫شیوه‏ای که منابع در سطوح مختلف اموزش و پرورش‬ ‫تخصیص پیدا می‏کنند از دوره‏ای به دوره دیگر متفاوت است‬ ‫و بازتاب نوع تدابیر اموزشی است‪ .‬کشورهای عضو ‪OECD‬‬ ‫در کل بطور متوسط ‪ 9.100‬دالر سرانه دانش‏اموزی ساالنه‬ ‫در دوره ابتدایی و ‪ 10.500‬دالر در دوره دبیرستان هزینه‬ ‫می‏کنند‪ ،‬البته دوره‏های فنی و حرفه‏ای به سبب نیاز به‬ ‫تجهیزات و وسایل‪ ،‬سرانه باالتری دارند‪ .‬در تقریب ًا تمامی‬ ‫کشورهای عضو‪ ،‬هزینه سرانه با ارتقاء دوره یا مقطع افزایش‬ ‫پیدا می‏کند‪ .‬با این حال کشورهای شیلی‪ ،‬دانمارک‪،‬‬ ‫استونی‪ ،‬ایسلند‪ ،‬اسرائیل‪ ،‬لیتوانی‪ ،‬لهستان‪ ،‬جمهوری‬ ‫اسلواکی و انگلستان و کشورهای مشترک‏المنافع سرانه‬ ‫بیشتری را به دانش‏اموزان ابتدایی اختصاص می‏دهند تا‬ ‫دانش‏اموزان متوسطه‪ .‬کشورهای عضو سازمان همکاری و‬ ‫توسعه اقتصادی (‪ %89 )OECD‬هزینه سرانه دانش‏اموزی را‬ ‫صرف خدمات اموزشی اساسی شامل خدمات دارای ارتباط‬ ‫مستقیم با اموزش در موسسه مانند حقوق معلمان‪ ،‬ساخت‬ ‫و نگهداری ساختمان مدارس‪ ،‬مواد اموزشی‪ ،‬کتاب و اداره‬ ‫مدرسه می‏کنند‪ ،‬که البته در یک سوم از کشورهای عضو این‬ ‫رقم از ‪ 90‬درصد هم فراتر می‏رود (‪.)2020 ،OECD‬‬ ‫تغییرات در هزینه موسسات اموزشی تا حد زیادی بازتاب‬ ‫تغییرات در اندازه جمعیت دانش‏اموزی و مخارج تخصیصی‬ ‫به حقوق معلمان است که تابعی از شمار معلمان و حقوق‬ ‫انها می‏باشد‪ .‬حقوق معلمان‪ ،‬مولفه اصلی هزینه‏های‬ ‫اموزشی است که در اغلب کشورهای عضو طی دهه گذشته‬ ‫افزایش یافته است‪ .‬اندازه جمعیت دانش‏اموزی میزان‬ ‫سرمایه‏گذاری در ان را نیز تحت تاثیر قرار می‏دهد‪ .‬در کل‪،‬‬ ‫تفاوت سرانه دانش‏اموزی در مدارس خصوصی و دولتی نیز‬ ‫بسیار ناچیز بوده است مگر در برخی از کشورها که تفاوت‬ ‫قابل توجهی وجود دارد‪ .‬اطالعاتی که در فوق ارائه شده‬ ‫مربوط به گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی از‬ ‫سال مالی ‪ 2017‬میالدی و ‪ 38‬کشور عضو ان می‏باشد‪ .‬در‬ ‫سال مالی ‪ 2017‬میالدی کشورهای عضو ‪ OECD‬بطور‬ ‫متوسط ‪ 4.9‬درصد از تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬خود‬ ‫را به موسسات اموزشی از ابتدایی تا دبیرستان اختصاص‬ ‫داده‏اند(‪.)2020 ،OECD‬‬ ‫ایا موفقیت در اموزش و پرورش مستلزم صرف پول بیشتر‬ ‫است؟ اگر کشورها می‏خواهند شهروندان انها به زندگی مولد‬ ‫و بهره‏وری بیشتر دست پیدا کنند‪ ،‬باید در اموزش و پرورش‬ ‫سرمایه‏گذاری کنند‪ ،‬اما تزریق پول بیشتر به این سیستم‬ ‫بطور خودکار به اموزش و پرورش بهتر نخواهد انجامید‪.‬‬ ‫برای کشورهایی که در حال حاضر کمتر از ‪ 50.000‬دالر‬ ‫سرانه دانش‏اموزی بین سنین ‪ 6‬تا ‪ 15‬سال سرمایه‏گذاری‬ ‫می‏کنند‪ ،‬پیزا رابطه قویی را بین سرانه دانش‏اموزی و‬ ‫کیفیت پیامدهای یادگیری نشان می‏دهد‪ .‬با این حال‪،‬‬ ‫برای کشورهایی که باالتر از این میزان هزینه صرف می‏کنند‬ ‫و کشورهای عضو ‪ OECD‬نیز از ان جمله هستند‪ ،‬رابطه‏ای‬ ‫بین سرانه دانش‏اموزی و متوسط عملکرد دانش‏اموز وجود‬ ‫ندارد‪ .‬دانش‏اموزان ‪ 15‬ساله مجارستانی که ‪ 47.000‬دالر‬ ‫سرانه دانش‏اموزی بین سنین ‪ 6‬تا ‪ 15‬سال برای انها هزینه‬ ‫می‏شود‪ ،‬عملکرد مشابهی با دانش‏اموزان کشور لوکزامبورگ‬ ‫دارند که برای انها بیش از ‪ 187.000‬دالر سرانه دانش‏اموزی‬ ‫هزینه می‏شود‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬صرف نظر از چهار برابر‬ ‫هزینه بیشتر لوکزامبورگ در مقایسه با مجارستان‪ ،‬این‬ ‫کشور دستاورد و سود بیشتری بدست نیاورده است‪ .‬بنابراین‬ ‫همانطور که پیش‏تر گفته شد موفقیت به این بستگی ندارد‬ ‫که چقدر پول هزینه می‏کنید بلکه به این بستگی دارد که این‬ ‫پول را چگونه هزینه می‏کنید(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫‪-5‬سیاست هزینه خردمندانه‏تر در برابر هزینه بیشتر‬ ‫اندریاس اشالیخر رئیس بخش اموزش و مهارت های‬ ‫سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (‪ )OECD‬و همینطور‬ ‫مشاور ویژه مدیر کل این نهاد در امور اموزش است‪ .‬ابتکار‬ ‫اجرا و نظارت بر برنامه بین‏المللی سنجش دانش‏اموز (پیزا)‬ ‫در این سازمان بر عهده وی بوده و در حال حاضر نیز است‪.‬‬ ‫او پس از انتشار نتایج پیزای ‪ 2018‬در کتابی با عنوان کالس‬ ‫جهانی‪:‬چگونه نظام مدرسه‏ای قرن بیست و یکم را بنا‬ ‫نهیم ‪،‬می‏گوید‪" :‬اولین چیزی که من از پژوهش در مقایسه‬ ‫کشورهای دارای عملکرد عالی در پیزا اموختم این بود که‬ ‫رهبران این کشورها بنظر شهروندان خود را به این باور راسخ‬ ‫رسانده‏اند که برای اموزش و پرورش بیش از هر چیز دیگری‬ ‫ارزش قائل باشند‪ .‬در این کشورها انچه بیش از همه جلب‬ ‫توجه می‏کند یک مدرسه بسیار مجهز است تا یک مرکز‬ ‫خرید جدید و باشکوه‪ .‬والدین چینی اغلب اخرین پولشان‬ ‫(رنمینبی) را نیز در اموزش فرزندان خود‪ ،‬اینده انها و اینده‬ ‫کشور خود سرمایه‏گذاری می‏کنند‪ .‬در بیشتر جهان غرب‪،‬‬ ‫دولت‏ها شروع کرده‏اند به اینکه از نسل اینده وام بگیرند و‬ ‫برای مصارف مالی امروز خود صرف کنند‪ .‬پیشرفت اقتصادی‬ ‫و اجتماعی در حال انباشتن قرض و وام است‪ .‬در سال ‪،2013‬‬ ‫من دیدار ناهار جالبی با معاون شهردار فو یونگلین از چنگدو‬ ‫در چین داشتم‪ .‬وی یکی از با نفوذترین افراد پشت صحنه‬ ‫تغییرات سریع در اموزش و پرورش می‏باشد که شهرداری‬ ‫⏪‬ صفحه 55 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫این شهر در دهه گذشته به خود دیده است‪ .‬انچه که بیش‬ ‫از همه مرا تحت تاثیر قرار داد موضع‏گیری وی در مورد این‬ ‫موضوع بود که در نهایت قدرت و نقش چین در جهان در اصل‬ ‫به وسیله نوع و تعداد کاالهای تولیدی چین تعیین نمی‏شود‬ ‫بلکه به وسیله میزان مشارکت چین در خزانه دانش و فرهنگ‬ ‫جهانی از طریق اموزش است که تعیین می‏گردد‪ .‬در کشوری‬ ‫که حقوق دریافتی یک فرد تحصیل‏کرده در شهرهای بزرگ‬ ‫چین کمی باالتر از یک خدمتکار است‪ ،‬بطور مشخص پول‬ ‫تنها مشوق یادگیری محسوب نمی‏شود‪ .‬رهبران سیاسی و‬ ‫اجتماعی چین بنظر هنوز این قابلیت را دارند که شهروندان‬ ‫خود را ترغیب نمایند تا برای اموزش و پرورش و اینده خود‬ ‫بیش از مخارج و مصرف روزانه ارزش قائل باشند‪.‬‬ ‫معاون شهردار چنگدو سپس افزود "از هیچ چیز‪ ،‬چیزی در‬ ‫نمی‏اید؛ هر چیزی تاریخچه‏ای دارد که از انجا رشد و تکامل‬ ‫پیدا کرده است" یعنی نیاز به حفظ و بنای گذشته با نیاز به‬ ‫تغییر‪ .‬او بخوبی از منحنی یادگیری پیش روی چین اگاه بود‪،‬‬ ‫یعنی نیاز چین به ایفای نقشی فعال در جهانی شدن و اهمیت‬ ‫اموزش و پرورش به عنوان دروازه فهم فرهنگ‏های مختلف‬ ‫و حوزه‏های دانش‪ .‬وی همچنین از نیاز به تغییر ماهیت‬ ‫خود اموزش و پرورش نیز اگاه بود‪ .‬از وی پرسیدم چرا او و‬ ‫سایر مقامات شهر به کار ما در زمینه اینده اموزش عالقمند‬ ‫هستند‪ ،‬موضوعی که در ان روزها با بدبینی کشورهای عضو‬ ‫‪ OECD‬همراه بود‪ .‬وی به من نگاه کرد و گفت‪ :‬امروز چنگدو‬ ‫کارخانه جهانی برای تجهیزات دیجیتال است که برای یک‬ ‫جمعیت ‪ 14‬میلیونی شغل و ثروت به ارمغان اورده است‪ .‬او‬ ‫گفت در عرض یک دهه هر یک از این مشاغل به وسیله یک‬ ‫ربات اشغال خواهد شد‪ .‬چالش ما فقط ایجاد مشاغل جدید‬ ‫نیست بلکه ایجاد مشاغل جدیدی است که بشر بتواند بهتر از‬ ‫ربات‏ها انجام دهد و انسانها اموزش ببینند تا بتوانند متفاوت‬ ‫از ربات‏ها فکر و کار کنند‪.‬‬ ‫اما همانطور که پیشتر مورد بحث قرار دادیم‪ ،‬نظام‏های‬ ‫اموزشی به راحتی با پرت کردن پول به سمت انها بهبود‬ ‫پیدا نمی‏کنند‪ .‬دو کشور با میزان هزینه باال می‏توانند نتایج‬ ‫بسیار متفاوتی را رقم بزنند‪ .‬به سخن دیگر‪ ،‬همین که استانه‬ ‫حداقلی هزینه تامین شد (در مطالعه پیزا تا سقف ‪50.000‬‬ ‫دالر برای سرانه دانش‏اموزی تراکمی سنین ‪ 6‬تا ‪ 15‬سال)‪،‬‬ ‫دیگر میزان هزینه کشورها در اموزش و پرورش مهم نیست‬ ‫بلکه مهم چگونگی صرف یا خرج این منابع مالی است‪ .‬اگر‬ ‫کشورها خواهان حرکت از رتبه‏های میانی عملکرد به سمت‬ ‫رتبه‏های باالیی و عالی باشند یا باید به شکل شدید‪ :‬کارایی‬ ‫نظام اموزش و پرورش خود را بهبود بخشند یا میزان صرف‬ ‫هزینه در ان را به نحو بسیار باالیی افزایش دهند‪.‬‬ ‫اغلب دولت‏ها با محدودیت‏های شدید مالی مواجه هستند‬ ‫و این وضعیت احتماال به این زودی‏ها تغییری نخواهد کرد‪.‬‬ ‫بنابراین افزایش چشمگیری در هزینه‏ها و بودجه اموزش‬ ‫و پرورش در اینده پیش رو غیر محتمل بنظر می‏رسد‪.‬‬ ‫بدینسان چالش مهم‪ ،‬سخت‏گیری در مصرف منابع مالی‬ ‫است‪ .‬پرسش این است‪ :‬چطور؟ تجارب نظام‏های اموزشی‬ ‫با عملکرد بسیار باال چند رویکرد ممکن را ارائه می‏کنند‪.‬‬ ‫به عنوان نمونه‪ ،‬ژاپن بخش بسیار زیادی از منابع خود را‬ ‫صرف خدمات اموزشی اساسی می‏کند و بسیار کمتر از‬ ‫کشورهای عضو ‪ OECD‬صرف ساختمان مدارس‪ ،‬خدمات‬ ‫مدرسه‏ای‪ ،‬کتابهای درسی گالسه و باکیفیت و برنامه‏های‬ ‫ورزشی گران‏قیمت می‏نماید‪ .‬مقداری از این صرفه‏جویی‏ها‬ ‫به منظور پرداخت نسبت ًا خوب و مناسب به معلمان مورد‬ ‫استفاده قرار می‏گیرد‪ .‬الباقی به پرداخت‏کنندگان مالیات‬ ‫عودت داده شده است (در سال ‪ 2014‬میالدی‪ ،‬هزینه‬ ‫عمومی و خصوصی صرف شده در مدارس ژاپن ‪ %3‬تولید‬ ‫ناخالص داخلی (‪ )GDP‬این کشور براورد شده است که‬ ‫در بین کشورهای ‪ OECD‬چهارمین درصد پایین پس از‬ ‫جمهوری چک‪ ،‬جمهوری اسلواکی و مجارستان بوده است)‪.‬‬ ‫شیوه دیگر برای دستیابی به نتایج بهتر بدون صرف پول‬ ‫بیشتر‪ ،‬ایجاد تغییرات اساسی در روش سازماندهی نظام‬ ‫اموزشی است‪ .‬تا زمان کاهش جمعیت کودکان سن مدرسه‬ ‫در ژاپن‪ ،‬نسبت معلم به دانش‏اموز در ژاپن و ایاالت متحده‬ ‫تقریب ًا برابر بود‪ .‬اما ژاپنی‏ها کالس‏های بزرگ حتی دو‬ ‫برابر بزرگتر از کالس‏های ایاالت متحده را انتخاب کردند‪.‬‬ ‫این انتخاب به معلمان ژاپنی این امکان را داد تا زمان‬ ‫بیشتری را برای اماده‏سازی درس‏های خود صرف کنند‪،‬‬ ‫با دیگر معلمان در مورد دانش‏اموزان پرچالش مشورت‬ ‫و هم‏اندیشی نمایند و به اموزش اختصاصی (انفرادی)‬ ‫دانش‏اموزانی که از درس‏ها عقب ‏افتاده‏اند‪ ،‬بپردازند‪ .‬این‬ ‫دو کشور از نظر نسبت دانش‏اموز به معلم مثل هم بودند‬ ‫اما سیاستگذاران ژاپنی کالس‏های بزرگتر را انتخاب کردند‬ ‫تا برای معلمان زمان بیشتری برای برنامه‏ریزی و کار با‬ ‫گروه‏های کوچکی از دانش‏اموزان فراهم سازند‪ ،‬در حالی که‬ ‫سیاستگذاران امریکایی به کالس‏های کوچکتر و زمان کمتر‬ ‫برای معلمان به منظور برنامه‏ریزی و کار با گروه‏های کوچکی‬ ‫از دانش‏اموزان روی اوردند‪ .‬ژاپن در این زمینه تنها کشور‬ ‫نبود‪ .‬بلکه همانطور که پیشتر اشاره شد‪ ،‬هر گاه نظام‏های‬ ‫دارای اموزش و پرورش با عملکرد باال مجبور به انتخاب بین‬ ‫کالس‏های کوچکتر و معلمان بهتر بوده‏اند‪ ،‬دومی را انتخاب‬ ‫کرده‏اند‪ .‬اما بسیاری از کشورهای غربی به روش اول اقبال‬ ‫نشان داده‏اند‪.‬‬ ‫بین سال‏های ‪ 2006‬تا ‪ 2015‬هزینه سرانه دانش‏اموزی‬ ‫کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی‬ ‫(‪)OECD‬در سطح ابتدایی‪ ،‬دوره اول و دوم دبیرستان‬ ‫به میزان ‪ %20‬افزایش یافته است‪ .‬اما در همین زمان‪،‬‬ ‫اغلب کشورهای عضو ‪ OECD‬کالس‏های کوچکتر را بر‬ ‫معلمان بهتر‪ ،‬بر زمان اموزش بیشتر و بر حمایت انفرادی‬ ‫از دانش‏اموزان و دسترسی برابر به اموزش ترجیح داده‏اند‪.‬‬ ‫فشارهای عمومی و ویژگی‏های جمعیتی رو به تغییر‪ ،‬دولت‏ها‬ ‫را به سمت کاهش اندازه کالس در سطح دوره اول دبیرستان‬ ‫با متوسط ‪ %6‬کشورهای ‪ OECD‬سوق داده است‪ .‬به سخن‬ ‫دیگر‪ ،‬صرف هزینه و بودجه متاثر از انتخاب افکار عمومی‪،‬‬ ‫والدین و معلمان بوده است و نه لزوم ًا ناشی از اینکه چه چیزی‬ ‫در درازمدت به موفقیت کودکان کمک می‏کند‪.‬‬ ‫کشورهایی که کالس‏های بزرگ را انتخاب می‏کنند‪،‬‬ ‫استطاعت پرداخت بهتری را به معلمان خود خواهند داشت‪.‬‬ ‫اگر پرداخت به معلمان کالس مطلوب باشد‪ ،‬استخدام در‬ ‫این حرفه رقابتی‏تر می‏شود و نامزدها می‏توانند در موسسات‬ ‫تربیتمعلمدارایجایگاهعالی‏تراموزشببینند‪.‬معلمانیکه‬ ‫بیشتردرتدریسمی‏مانند‪،‬کمترنیازمندجایگزینیهستندو‬ ‫به کمک تخصصی کمتری در کالس احتیاج دارند‪ .‬این بدان‬ ‫معناستکهبهموسساتتربیتمعلمکمترینیازپیدامی‏شود‬ ‫و پول بیشتری صرف انهایی می‏شود که در این سیستم باقی‬ ‫می‏مانند‪ .‬با در نظر گرفتن همه جوانب و هزینه‏ها‪ ،‬یک راه‬ ‫حل ظاهر ًا کم هزینه (یعنی استخدام معلمان کم‏کیفیت و‬ ‫اموزش انها در موسسات کم‏هزینه) می‏تواند در درازمدت به‬ ‫یک راه حل با هزینه باالتر تبدیل شود‪.‬‬ ‫استخدام معلمان کم هزینه‏تر بدان معناست که نیروهای‬ ‫متخصص بیشتری در مدارس الزم است و مدیران بیشتری‬ ‫باید به کار این متخصصان و هماهنگی بین انها نظارت داشته‬ ‫باشند‪ .‬در کشورهای دارای عملکرد برتر‪ ،‬گرچه معلمان‬ ‫دریافتی‏های نسبت ًا باالیی دارند‪ ،‬اما مدیران اجرایی کمتر‬ ‫و متخصصان اضافی کمتری الزم است و همین امر موجب‬ ‫می‏شود تا امکان استخدام معلمان با کیفیت باالتری فراهم‬ ‫باشد و در عین حال از مزیت هزینه‏های خالص کمتری‬ ‫بهره‏مند شوند‪ .‬به همین دلیل است که اندیشه و تدبیر در‬ ‫مورد طراحی سیستم در کل و هزینه‏های خالص این سیستم‬ ‫بجای تفکر و تدبیر در مورد هزینه‏های انفرادی مجزا از‬ ‫اهمیت ویژه‏ای برخوردار است‪ .‬دست اخر اینکه در ارتباط‬ ‫بین مهارت‏ها و پول عدم تقارن چشمگیری وجود دارد‪ .‬در‬ ‫حالی‏که مهارت های بهتر بطور پایدار موجب منافع بیشتری‬ ‫برای افراد و ملت‏هاست‪ ،‬پول بیشتر بطور خودکار موجب‬ ‫اموزش و پرورش بهتر نمی‏شود‪.‬‬ ‫شواهد پیزا نشان داده است که چگونه برخی از کشورها از‬ ‫طریق فرایندی نظامدار از اصالحات و سرمایه‏گذاری در‬ ‫اموزش و پرورش جوامع خود‪ ،‬طوری خود را بازافرینی‬ ‫کرده‏اند که جایگاه نسبی نظام‏های اموزشی انها بطور اساسی‬ ‫دستخوش تغییر شده است‪ .‬این موضوع در عین حال بدان‬ ‫معناست که جهان دیگر به کشورهای ثروتمند و خوب‬ ‫اموزش دیده و کشورهای فقیر و بد اموزش دیده تقسیم‬ ‫نمی‏شود‪ .‬کشورها می‏توانند انتخاب کنند تا نظام اموزش و‬ ‫پرورش عالی‏تری را رشد و توسعه دهند و اگر موفق شوند‪ ،‬به‬ ‫پاداشی عظیم دست پیدا می‏کنند‪ .‬این مسیری است که به‬ ‫ی و مشاغلی بهتر می‏انجامد‪ ،‬مسیری که جوامع را به‬ ‫زندگان ‏‬ ‫سوی پیشرفت سوق می‏دهد‪.‬‬ ‫اما برای ارتقاء پیامدها و بازده در اموزش و پرورش‪ ،‬به‬ ‫چیزی به مراتب بیش از پول نیاز است‪ .‬باور به اینکه هر‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫کودکی می‏تواند موفق شود‪ .‬این واقعیت که دانش‏اموزان در‬ ‫اغلب کشورهای شرق اسیا همواره بر این باورند که پیشرفت‬ ‫محصول کار سخت یا سخت‏کوشی است تا هوش موروثی‬ ‫متداول بین کودکان غربی‪ ،‬این موضوع را نشان می‏دهد که‬ ‫اموزش و پرورش و بافت اجتماعی ان در القای ارزشهایی که‬ ‫ی‏سازند‪ ،‬می‏تواند‬ ‫موفقیت در اموزش و پرورش را شکوفا م ‪‎‬‬ ‫بسیار تاثیرگذار باشد‪.‬‬ ‫در هیچ جایی کیفیت یک نظام تحصیلی از کیفیت معلمان‬ ‫ان فراتر نمی‏رود‪ .‬نظام‏های تحصیلی دارای عملکرد عالی‬ ‫همگی توجه زیادی را به چگونگی انتخاب و اموزش معلمان‬ ‫و رهبران اموزشی خود می‏کنند‪ .‬وقتی چنین نظام‏هایی‬ ‫تصمیم می‏گیرند که در کجا سرمایه‏گذاری کنند‪ ،‬ترجیح‬ ‫و اولویت انها کیفیت معلمان است تا اندازه کالس‏ها‪ .‬انها‬ ‫مسیرهای هوشمندانه‏ای را برای رشد معلمان در حرفه خود‬ ‫فراهم می‏سازند‪.‬‬ ‫کشورهای دارای عملکرد عالی از کنترل و پاسخگویی‬ ‫بوروکراتیک به سمت َاشکال حرفه‏ای سازمان کاری حرکت‬ ‫کرده‏اند‪ .‬انها معلمان خود را تشویق می‏کنند تا در روش‏های‬ ‫تعلیم و تربیت (پداگوژی) دست به نواوری بزنند‪ ،‬عملکرد‬ ‫خود و همکاران خود را بهبود بخشند و رشد حرفه‏ای را‬ ‫دنبال کنند که منجر به عمل و فعالیت قوی‏تر و راسخ‏تر در‬ ‫اموزش و پرورش می‏شود" (اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫‪-6‬نمایی از پنج نظام اموزشی برتر‬ ‫بنا به انچه که تا کنون مشاهده کرده‏ایم‪ ،‬انچه که کشورهای‬ ‫دارای عملکرد عالی را متفاوت می‏سازد‪ ،‬مکان جغرافیایی‪،‬‬ ‫میزان ثروت یا فرهنگ موهبتی انها نیست‪ .‬انچه انها را‬ ‫متفاوت می‏سازد اگاهی دقیق انها از عملکرد ضعیف و‬ ‫نابرابری‏ها در نظام اموزشی خود‪ ،‬توانایی انها برای بسیج‬ ‫منابع‪ ،‬نواوری و مقابله با این مشکالت است‪ .‬در اینجا به‬ ‫ارائه نمایی مختصر و مفید از این کشورها خواهیم پرداخت‪.‬‬ ‫سنگاپور‬ ‫سنگاپور در پیزای ‪ 2015‬نمره‏ای باالتر از تمامی کشورها‬ ‫بدست اورده است و در پیزای ‪ 2018‬هم در سه موضوع‬ ‫درسی در رتبه دوم و در تیمز ‪ 2019‬نیز جزء برترین کشورها‬ ‫است‪ .‬چنین توفیقی‪ ،‬کنجکاوی زیادی را برمی‏انگیزد که‬ ‫چگونه یک کشور کوچک اسیایی با جمعیتی حدود پنج‬ ‫میلیون نفر‪ ،‬چنین نظام اموزشی موفقی را به وجود اورده‬ ‫است‪ .‬کشورهای دیگر می‏خواهند بدانند از رشد سریع‬ ‫سنگاپور چه درس‏هایی می‏توانند بیاموزند‪.‬‬ ‫یکیازویژگی‏هایبسیارمشخصپیشرفتسنگاپورایناست‬ ‫که موفقیت از یک نقطه اغاز بسیار ضعیف و پایین شروع شده‬ ‫است‪ .‬سنگاپور کشوری که استقالل خود را در سال ‪1965‬‬ ‫بدست اورده‪ ،‬کشوری فقیر با منابع طبیعی کم و جمعیتی‬ ‫با مهارت های سواداموزی ضعیف بوده است‪ .‬مدارس و مراکز‬ ‫پیش‏دانشگاهی و دانشگاهی کمی داشته و کشور دارای‬ ‫اقتصادی توسعه نیافته و کم مهارت بوده است‪ .‬جمعیت این‬ ‫کشور از گروه‏های قومیتی مختلف‪ ،‬زبان متفاوت و ادیان و‬ ‫مذاهب گوناگون تشکیل شده است‪ .‬اما در عرض پنج دهه‪،‬‬ ‫کشور سنگاپور از صفر به راس رتبه‏بندی بین‏المللی رسیده‬ ‫و از اقتصادهای مهم اروپا و امریکای شمالی و رقبای دارای‬ ‫پیشرفت عالی در شرق اسیا پیشی گرفته است‪ .‬این کشور در‬ ‫‪56‬‬ ‫عرض ‪ 50‬تا ‪ 60‬سال از "جهان سوم" به "جهان اول" جهش‬ ‫پیدا کرده است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫به این ترتیب عناصر چنین توفیقی چه چیزهایی هستند؟‬ ‫شاید اولین عامل قصد و اراده باشد‪ .‬پیشرفت سنگاپور در‬ ‫اموزش و پرورش یک حادثه یا نوعی پدیده طبیعی نیست؛‬ ‫بلکه تصمیمی عامدانه برای استفاده از اموزش و پرورش به‬ ‫عنوان اساس و و شالوده بنیانگذاری یک اقتصاد توسعه یافته‬ ‫بوده است‪ .‬اموزش و پرورش باید موتور رشد اقتصادی باشد‪.‬‬ ‫بدون منابع طبیعی و با حضور همسایگانی بزرگ و قدرتمند‪،‬‬ ‫سنگاپور با جمعیتی تحصیلکرده به عنوان ارزشمندترین‬ ‫دارایی خود جلوه‏ای برجسته دارد‪ .‬اموزش و پرورش‬ ‫همچنین به جزء الینفک ملت ساز این کشور جوان تبدیل‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫تاکید بر اموزش و پرورش از خالل بازافرینی‏های مختلفی‬ ‫عبور کرده و در پیشرفت اقتصادی کشور بازتاب پیدا کرده و‬ ‫موجب تقویت ان شده است‪ .‬در سال‏های پس از استقالل‪،‬‬ ‫سنگاپور در مرحله بقاء قرار داشت و به منظور تدارک اموزش‬ ‫پای ‏ه و اساسی برای کارگران در اقتصادی که بدنبال جذب‬ ‫تولید‏کنندگان خارجی بود‪ ،‬نظام اموزشی خود را بسط و‬ ‫توسعه داد‪.‬‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬یک نظام اموزش و پرورش یکپارچه تاسیس‬ ‫شد‪ ،‬معلمان بسیار زیادی استخدام شدند‪ ،‬مدارس ساخته‬ ‫شد و کتاب‏های درسی چاپ و منتشر شدند‪ .‬در عرض یک‬ ‫دهه‪ ،‬تمامی کودکان‪ ،‬یک مدرسه ابتدایی داشتند‪ .‬از ابتدای‬ ‫دهه ‪ 1970‬سنگاپور دسترسی همگانی به اموزش و پرورش‬ ‫دوره اول دبیرستان را فراهم کرد‪.‬‬ ‫این وضعیت‪ ،‬حاکی از استاندارد باالیی برای اموزش و‬ ‫پرورش نبود و تنها اساس مرحله بعدی رشد صنعتی را‬ ‫رقم زد که سنگاپور را در اواخر دهه ‪ 1970‬از وضعیت بقاء به‬ ‫سمت کارایی یا کارامدی سوق داد‪ .‬این امر کوششی برای‬ ‫حرکت رو به باال از اقتصادی با دستمزد و مهارت های پایین‬ ‫به سمت نیروی کار بسیار مهارتمند بود که برای شرکت‏های‬ ‫بین‏المللی بسیار جذاب می‏نمود‪ .‬این ارتقاء اقتصادی با‬ ‫بازبینی کامل در نظام اموزشی انجام شد‪-‬یعنی معرفی و ارائه‬ ‫یک برنامه درسی جدید و مسیرهای مختلف برای رشته‏های‬ ‫نظری و حرفه‏ای‪ .‬در اوایل دهه ‪ 1990‬میالدی‪ ،‬پردیس‏های‬ ‫موسسه اموزش و پرورش فنی تاسیس شد تا جایگاه و‬ ‫کیفیت اموزش حرفه‏ای را ارتقاء دهند و مشابه دانشگاهها‬ ‫به ارائه کارورزی فنی بپردازند‪.‬‬ ‫در اواخر دهه ‪ 1990‬میالدی‪ ،‬این نظام دوباره به منظور‬ ‫امادگی برای اقتصاد دانشی‪ ،‬دستخوش اصالحات شد‬ ‫بطوری که سنگاپور به شدت متکی بر نیروی کار بسیار‬ ‫مهارتمند گردید تا در اقتصادی جهانی‪ ،‬توانایی رقابت پیدا‬ ‫کند‪ .‬این اندیشه یادگیری عمیق‏تر و موثرتر به وسیله کمپین‬ ‫"کم اموزش ده‪ ،‬بیش بیاموز " مورد استفاده قرار گرفت که‬ ‫به وسیله نخست وزیر لی ساین لونگ با ادامه کمپین به‬ ‫"مدارس اندیشه‏ورز‪ ،‬ملت یادگیرنده " ارتقاء پیدا کرد‪.‬‬ ‫زیربنای این پیشرفت‏ها‪ ،‬باور پایدار به اهمیت بهبود اموزش‬ ‫و پرورش بود‪ .‬این امر رویکردی نظامدار بوده که برای دهه‏ها‬ ‫حفظ شد و از طریق سیاست عمومی و سرمایه‏گذاری بر‬ ‫روی ان مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفت‪ .‬در سال‬ ‫‪ 2010‬میالدی‪ ،‬اموزش و پرورش ‪ 20‬درصد از بودجه و‬ ‫هزینه‏های دولت را به خود اختصاص داد‪ ،‬یعنی غیر از نظام‬ ‫دفاعی‪ ،‬بیشترین بودجه کشور‪ .‬در پرتو این بلندپروازی‬ ‫ملی‪ ،‬سرمایه‏گذاری در اموزش و پرورش‪ ،‬اساس کلیدی‬ ‫سرمایه‏گذاری اقتصادی و تاثیر‏گذاری بر قابلیت کسب درامد‬ ‫کشور شد‪.‬‬ ‫هم‏راستایی اموزش و پرورش با اقتصاد و نیازهای کارفرمایان‬ ‫بخشیازیکنظامبسیاریکپارچهاست‪.‬برایانچهکهمدارس‬ ‫و افراد انتظار می‏رود به انها دست پیدا کنند‪ ،‬اهداف روشنی‬ ‫وجود دارند که عبارتست از یک نظام امتحانات (ارزشیابی)‬ ‫سخت‏گیرانه و استانداردهای تحصیلی باال‪ .‬پیشرفت از طریق‬ ‫اموزش و پرورش به فرایندی شایسته‏ساالرانه در حمایت از‬ ‫تحرک اجتماعی معطوف است که به دانش‏اموزان این امکان‬ ‫را می‏دهد تا متناسب با توانمندی‏های خود به باالترین نتایج‬ ‫و دستاوردها نیل پیدا کنند‪.‬‬ ‫اما حتی چنین ساختارهای نرم و چاالکی نیز نیازمند وجهی‬ ‫انسانی است تا انها را سرزنده و باطراوت نگاه دارد‪ .‬انچه که‬ ‫اغلب در موفقیت مدارس سنگاپور به نحو برجسته‏ای رخ‬ ‫می‏نمایاند‪ ،‬معلمان این کشور است‪ .‬سنگاپور الگویی برای‬ ‫اصل بکارگیری معلمان از میان بهترین دانش‏اموختگان و‬ ‫حفظ اموزش خوب و انگیزه‏مندی انها حین اشتغال است‪.‬‬ ‫سنگاپور فرایندی را به منظور بکارگیری و اموزش کارکنان‬ ‫با کیفیت باال با هدف جذب باهوش‏ترین و بهترین انها‬ ‫در کالس درس معرفی کرده است‪ .‬افزون بر این‪ ،‬چنان‬ ‫تاکیدی جدی بر رشد حرفه‏ای وجود دارد که معلمان را وادار‬ ‫می‏نماید تا مهارت‏های خود را به روز نگهدارند‪ .‬همانطور که‬ ‫انتظار می‏رود این معلمان باهوش و بلندهمت مایل به حفظ‬ ‫پیشرفت خود در شغلشان باشند‪ 100 ،‬ساعت درسال اجازه‬ ‫⏪‬ صفحه 56 ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫‪57‬‬ ‫⏪‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫و امکان شرکت در دوره‏های رشد حرفه‏ای (اموزش ضمن‬ ‫خدمت) را فراهم می‏سازد‪.‬‬ ‫این نظام به شدت کنترل شده و متمرکز مزیتی دارد‬ ‫که ان هماهنگی است‪ .‬تمامی معلمان در یک موسسه‬ ‫اموزش می‏بینند و به این ترتیب هر معلم از خط تولید و‬ ‫استانداردهایی همسان پا به عرصه ظهور می‏نهد‪ .‬معلمان‬ ‫با هدف تضمین این موضوع به خدمت گرفته و منصوب‬ ‫می‏شوند که تمامی مدارس در جذب بهترین معلمان سهم‬ ‫برابر و منصفانه‏ای دارند‪ .‬انها با تصور روشنی از انچه که از‬ ‫انها انتظار می‏رود وارد مدارس می‏شوند‪ .‬در مقابل‪ ،‬می‏توانند‬ ‫جایگاه باال و تایید عمومی و اجتماعی را بدست اورند‪.‬‬ ‫داستان سنگاپور‪ ،‬داستان کشوری کوچک و گرسنه بوده‬ ‫که به دنبال اینده‏ای بهتر است‪ .‬نظام اموزش و پرورش به‬ ‫منظور تحقق چنین امری‪ ،‬ملزم به پیشرفت و انطباق خود‬ ‫با هر مرحله از این پیشرفت بوده است‪ .‬سنگاپور نشان داده‬ ‫است که اموزش و پرورش در یک دوره زمانی نسبت ًا کوتاه تا‬ ‫چه حد می‏تواند تغییر کند‪ .‬این کشور با ارتقاء استانداردهای‬ ‫اموزش و پرورش خود بجای قربانی‏شدن‪ ،‬قادر به بهره‏مندی‬ ‫از جهانی شدن گشته است‪ .‬سنگاپور به عنوان یکی از‬ ‫نظام‏های تحصیلی با عملکرد برتر شناخته می‏شود‪ ،‬چالش‬ ‫بعدی این کشور حفظ جایگاه خود در این رتبه‏بندی می‏باشد‬ ‫(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫استونی‬ ‫استونی یکی از ‪ 10‬کشور دارای باالترین عملکرد در‬ ‫ریاضیات‪ ،‬علوم و خواندن در سنجش‏های پیزای ‪ 2015‬و‬ ‫به ترتیب رتبه‏های ‪ 4 ،8‬و ‪ 5‬را در سه موضوع درسی فوق‬ ‫در پیزای ‪ 2018‬کسب کرده است‪ .‬کشور کوچکی در بالتیک‬ ‫که به سبب موفقیت ان به ویژه پس از پیشی گرفتن فنالند‬ ‫در ریاضیات و علوم پیزای ‪ ،2015‬به فنالند جدید مشهور‬ ‫شده است‪ .‬متخصصان فنالندی اصالحات اموزشی را در‬ ‫دهه ‪ 1990‬میالدی به استونی توصیه کردند‪ .‬یک شباهت‬ ‫کلیدی در موفقیت نظام‏های اموزشی هر دو کشور دیده‬ ‫می‏شود‪ :‬این دو کشور هر دو خواه از نظر راهبرد یا از نظر‬ ‫گرایش فرهنگی‪ ،‬استنباط نیرومندی از عدالت در نظام‬ ‫اموزش و پرورش خود دارند‪ .‬این امر در تفاوت اندک‬ ‫نتایج بین دانش‏اموزان ثروتمند و دانش‏اموزان نابرخوردار‬ ‫مشاهده می‏شود‪.‬‬ ‫در استونی‪ ،‬تاثیر پایگاه اقتصادی و اجتماعی بر عملکرد‬ ‫دانش‏اموزان به طور مشهود ضعیفتر از اغلب کشورهای‬ ‫دیگر است (یعنی عدالت اموزشی باالتری دارد)‪ .‬در این‬ ‫رابطه‪ ،‬استونی مشابه کانادا‪ ،‬هنگ‏کنگ و نروژ است تا مشابه‬ ‫کشورهایی مانند اتریش‪ ،‬فرانسه و المان که رابطه قوی‬ ‫بین پایگاه اقتصادی و اجتماعی و عملکرد دانش‏اموزان‬ ‫انها وجود دارد(یعنی عدالت اموزشی کمتر)‪.‬انچه که بطور‬ ‫خاص در رابطه با استونی در مورد عملکرد با رتبه باالی‬ ‫این کشور در پیزای ‪ 2015‬جالب توجه است‪ ،‬نسبت باالی‬ ‫دانش‏اموزان حائز پیشرفت عالی نیست‪ ،‬بلکه شمار بسیار‬ ‫کم دانش‏اموزان این کشور در میان دانش‏اموزان با عملکرد‬ ‫ضعیف در هر یک از سه موضوع درسی اصلی (خواندن و‬ ‫نوشتن‪ ،‬ریاضی و علوم) است‪.‬‬ ‫عدالت هم‏چنین در دسترسی به اموزش و پرورش خردسالی‬ ‫(اوان کودکی) نیز مشهود است‪ ،‬امری که پیشرفت نظام‬ ‫تحصیلی را نیز تحت تاثیر قرار می‏دهد‪ .‬تحصیل اجباری‬ ‫تا رسیدن کودکان به سن ‪ 7‬سالگی اغاز نمی‏شود‪ ،‬اما نسبت‬ ‫باالیی از کودکان سه و چهار ساله اموزش خردسالی (اوان‬ ‫کودکی) دریافت می‏کنند‪ .‬نسبت معلم به شاگرد در مراکز‬ ‫اموزش خردسالی نصف متوسط کشورهای عضو سازمان‬ ‫همکاری و توسعه اقتصادی (‪ )OECD‬است‪.‬‬ ‫در انتهای دیگر طیف سنی‪ ،‬درصد باالیی از دانش‏اموزان‬ ‫استونی (یکی از باالترین درصدها در جهان صنعتی) دوره‬ ‫دبیرستان را بطور موفق طی می‏کنند‪ .‬این نشان می‏دهد که‬ ‫از همه دانش‏اموزان صرفنظر از زمینه خانوادگی انها انتظار‬ ‫می‏رود به سطح خوبی از اموزش دست پیدا کنند‪.‬‬ ‫استونی پس از استقالل‪ ،‬نظام مدرسه‏ای خود را غیرمتمرکز‬ ‫کرد و با ازادی تصمیم‏گیری در مورد برنامه درسی‪ ،‬بودجه‬ ‫و استخدام و اخراج معلمان‪ ،‬به مدارس استقالل بیشتری‬ ‫داد‪ .‬خانواده‏ها حق انتخاب مدرسه برای کودکان خود‬ ‫را داشتند و در نتیجه مدارس برای جذب دانش‏اموزان‬ ‫مجبور به رقابت بودند‪.‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫کاهش جمعیت کودکان سن مدرسه این پیام را برای استونی‬ ‫به همراه داشت که نظام مدرسه‏ای انها باید اطمینان پیدا‬ ‫کند که مدارس کافی در نزدیکی محل زندگی کودکان وجود‬ ‫دارند و در عین حال مدارس هم این اطمینان را داشته‬ ‫باشند که دانش‏اموزان کافی برای ادامه حیات دارند و طیف‬ ‫بسیار گسترده‏ای از موضوعات را ارائه کنند‪ .‬این امر به ویژه‬ ‫برای مدارس دبیرستانی در زمانی که دانش‏اموزان انها‬ ‫خواهان دستیابی به تخصص هستند‪ ،‬از اهمیت ویژه‏ای‬ ‫برخوردار است‪.‬‬ ‫چنین موقعیتی‪ ،‬پرسشی اساسی در زمینه تامین منابع مالی‬ ‫را مطرح می‏سازد‪ :‬ایا بهتر این است که در مدارس بزرگی‬ ‫سرمایه‏گذاری شود که به منطقه بزرگتری خدمات می‏دهند‬ ‫یا باید از مدارس محلی حمایت کرد؟ در زمان نگارش‬ ‫این متن (اشالیخر‪ )2018 ،‬استونی برخی از کوچکترین‬ ‫کالس‏های دبیرستانی را در جهان کشورهای توسعه یافته‬ ‫داراست‪.‬‬ ‫کاهش جمعیت در استونی به یک مشکل بزرگ برای‬ ‫دانشگاه‏های استونی تبدیل شده است‪ ،‬به طوری که‬ ‫دانشگاه‏های کشور مجبور هستند برای جذب متقاضیان‬ ‫بالقوه از بین این مجموعه بسیار کوچک با هم به رقابت‬ ‫شدیدی بپردازند‪ .‬در عین حال این نظام با رقابت با‬ ‫دانشگاه‏های کشورهای دیگر نیز مواجه است‪.‬‬ ‫افزون بر این‪ ،‬نیروی تدریس استونی به مراتب بیش‬ ‫از همه کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه‬ ‫اقتصادی (‪ )OECD‬در حال پیر شدن است‪ .‬نیاز به جذب‬ ‫دانش‏اموختگان جوانتر در این حرفه موجب افزایشی جدی‬ ‫در حقوق معلمان شده است‪ ،‬اما معلمی هنوز یک انتخاب‬ ‫شغلی رقابتی محسوب نمی‏شود‪.‬‬ ‫اموزش و پرورش در استونی همانند دیگر کشورهای شمال‬ ‫اروپا و بالتیک دارای بودجه عمومی و دولتی است‪ .‬این بدان‬ ‫معناست که استونی همانند کشوری چون نروژ سرمایه‏گذاری‬ ‫زیادی روی اموزش و پرورش نمی‏کند و علی رغم اینکه‬ ‫اموزش پیش از دبستان با نیروهای خوبی تدارک دیده شده‬ ‫است اما معلمان دریافتی نسبت ًا پایینی دارند‪ .‬تولید ناخالص‬ ‫داخلی (‪ )GDP‬استونی بسیار پایین‏تر از متوسط ‪OECD‬‬ ‫است‪ ،‬بنابراین انچه موجب موفقیت این کشور در اموزش و‬ ‫پرورش شده است هزینه و سرمایه‏گذاری بیشتر نیست‪.‬‬ ‫برای درک پیشرفت باالی استونی در رتبه‏بندی پیزا‪ ،‬جایی‬ ‫که باید به ان توجه شود سهم این کشور در میان دانش‏اموزان‬ ‫کم‏پیشرفت است‪ .‬وقتی به دانش‏اموزان دارای پیشرفت‬ ‫باال در سه موضوع درسی اساسی پیزا (علوم‪ ،‬خواندن و‬ ‫ریاضیات) توجه می‏کنیم‪ ،‬این کشور عملکرد خوبی دارد اما‬ ‫این عملکرد خیره کننده نیست‪ .‬کشورهای مختلفی وجود‬ ‫دارند که رتبه پایینتری از استونی دارند اما در این مقیاس‬ ‫(عملکرد باال) وضعیت خوب و حتی بهتری دارند‪ .‬به عنوان‬ ‫نمونه در سنگاپور ‪ %39.1‬از دانش‏اموزان به نمرات عالی یا‬ ‫برتر دست پیدا کرده‏اند در حالی‏که ‪ %20.4‬از دانش‏اموزان‬ ‫استونی به این رتبه دست یافته‏اند‪.‬‬ ‫جایی که استونی واقع ًا عملکرد عالی و فوق‏العاده‏ای به عنوان‬ ‫رهبری جهانی دارد‪ ،‬نسبت بسیار کوچک دانش‏اموزان‬ ‫کم‏پیشرفت این کشور است‪ .‬فقط ‪ %4.7‬از دانش‏اموزان ‪15‬‬ ‫ساله استونی در ‪ 3‬موضوع درسی اصلی نمره‏ای پایین‏تر‬ ‫از خط پایه مهارتی بدست اورده‏اند که پیامدی بهتر از‬ ‫کشورهای پیشتازی از قبیل فنالند‪ ،‬هنگ کنگ‪ ،‬سنگاپور‬ ‫و کره جنوبی و تقریب ًا نصف سهم دانش‏اموزان کم‏پیشرفت‬ ‫المان و ایاالت متحده است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫کانادا‬ ‫کانادا یکی از کشورهای دارای باالترین پیشرفت در‬ ‫ازمون‏های پیزای ‪ 2015‬بوده که در رتبه سوم برای خواندن و‬ ‫جزء ‪ 10‬رتبه برتر در ریاضی و علوم بوده است و همین عملکرد‬ ‫عالی را در پیزای ‪ 2018‬نیز حفظ کرده است‪ .‬همین امر کانادا‬ ‫را در خواندن و ریاضی باالتر از فنالند قرار داده است‪.‬‬ ‫ویژگی برجسته نظام اموزش و پرورش کانادا تاکید ان بر‬ ‫عدالت و توانایی ان برای حصول نتایج عالی دانش‏اموزان‬ ‫با پیشینه اجتماعی متفاوت از جمله دانش‏اموزان با پیشینه‬ ‫مهاجرتی است‪ .‬تفاوت عملکرد بین دانش‏اموزان ثروتمند‬ ‫و فقیر در کانادا از نظر استانداردهای بین‏المللی بسیار‬ ‫اندک است‪ .‬این نتیجه ویژگی کشوری است که از سالمت و‬ ‫بهزیستی خانواده‏ها حمایت می‏کند‪.‬‬ ‫مدارس کانادا دارای نسبت بسیار باالیی از کودکان‬ ‫خانواده‏های مهاجر هستند و عملکرد انها اغلب تفاوتی‬ ‫با کودکان غیرمهاجر ندارد‪ .‬در واقع‪ ،‬نظام تحصیلی کانادا‬ ‫نوعی الگوی یکپارچه‏سازی است به ویژه با در نظر گرفتن‬ ‫این موضوع که مهاجران وارد کشوری می‏شوند که از قبل‬ ‫میزبان جمعیت‏های انگلیسی و فرانسوی زبان به عنوان‬ ‫ملت بومی اولیه است‪ .‬انچه که رویکرد کانادا را منحصر به‬ ‫فرد می‏سازد‪ ،‬این است که این کشور محتوای فرهنگ‏های‬ ‫مختلف را در برنامه درسی خود یکپارچه می‏سازد‪ ،‬بطوری‬ ‫که دانش‏اموزان از سنین بسیار پایین یاد می‏گیرند تا جهان‬ ‫را از دیدگاه‏ها و چشم‏اندازهای متفاوت بنگرند‪ .‬معلمان نیز‬ ‫به دانش‏اموزان کمک می‏کنند تا نگرش‏های مثبتی به تنوع و‬ ‫گوناگونی پیدا کنند و تدریس خود را طوری تعدیل نمایند که‬ ‫دانش‏اموزان از گروه‏های اجتماعی و قومیتی مختلف بتوانند‬ ‫به موفقیت دست یابند‪.‬‬ ‫نتایج کانادا در ازمون‏های پیزا یک نمره ملی است اما‬ ‫نظام اموزشی در سطح استانها و مناطق با وزرای محلی‬ ‫اداره می‏شود که این وزرا نظام‏های مدرسه‏ای منطقه‏ای را‬ ‫مدیریت می‏کنند‪ .‬این امر‪ ،‬این پرسش را در مورد موفقیت‬ ‫کانادا مطرح می‏سازد که پس با فقدان یک نظام فدرال (ملی)‬ ‫این موفقیت چگونه قابل تبیین است‪ .‬در حالی‏که برخی از‬ ‫نظام‏های اموزش و پرورش موفق‪ ،‬به شدت متمرکز و کنترل‬ ‫شده هستند‪ ،‬کانادا نظامی با توزیع مسئولیت است که بنظر‬ ‫همچنان موفق می‏باشد‪.‬‬ ‫جدای از موفقیت مدارس کانادا در رتبه‏بندی پیزا‪ ،‬این کشور‬ ‫حائز نسبت باالیی از بزرگساالن دارای تحصیالت عالی است‪.‬‬ ‫به عنوان شاخص دیگری از یک جامعه دارای تحصیالت‬ ‫خوب‪ ،‬افراد جوان کانادایی احتما ً‬ ‫ال بیش از دانش‏اموزان‬ ‫نقاط دیگر جهان از مطالعه لذت می‏برند‪.‬‬ ‫به این ترتیب پرسش این است که چه عواملی می‏توانند‬ ‫پس این عملکرد تحصیلی قدرتمند کانادا نهفته باشند؟‬ ‫در ِ‬ ‫همانند اغلب کشورهای دارای عملکرد باال در پیزا‪ ،‬ورود به‬ ‫حرفه معلمی در کانادا انتخابی یا گزینشی است و معلمان با‬ ‫کیفیت بهتر (و دستمزد بهتر) نتایج دانش‏اموزی بهتری را‬ ‫نیز رقم می‏زنند‪.‬‬ ‫اما ویژگی که ممکن است بیشتر جلب توجه نماید‪ ،‬ظرفیت‬ ‫کانادا برای یکپارچه‏سازی شمار بزرگی از کودکان مهاجر در‬ ‫مدارس خود است‪ .‬نتایج کانادا در پیزا نشان می‏دهند که‬ ‫در مورد عملکرد ضعیف کودکان مهاجر در مقایسه با دیگر‬ ‫همکالسی‏های انها هیچ چیز اجتناب ناپذیری وجود ندارد‪.‬‬ ‫این نشان می‏دهد که یک نظام تحصیلی با باالترین میزان‬ ‫پیشرفتمی‏تواندبهبسیاریازخانواده‏هایمهاجرخوش‏امد‬ ‫بگوید بی‏انکه از نزول در استانداردها واهمه‏ای داشته باشد‪.‬‬ ‫مهاجران فعلی کانادا بیشتر از کشورهای اسیایی مانند چین‪،‬‬ ‫هند‪ ،‬فیلیپین و پاکستان هستند‪ .‬مقصد نسبت بزرگی از‬ ‫این مهاجران شهرهای بزرگ مونترال‪ ،‬تورنتو یا ونکوور‬ ‫می‏باشند‪ .‬اما نتایج پیزا نشان می‏دهند که در طی سه سال‬ ‫پس از ورود‪ ،‬کودکان مهاجران جدید نمره‏ای باال همانند‬ ‫همکالسی‏های غیر‏مهاجر خود بدست می‏اورند‪.‬‬ ‫برای این امر دالیل زیادی وجود دارند‪ .‬دلیل اول اینکه‬ ‫کانادا کشور بزرگی با جمعیتی نسبت ًا کوچک است که‬ ‫تاریخچه‏ای طوالنی از جذب مهاجران برای کمک به اقتصاد‬ ‫خود دارد‪ .‬بسیاری از مهاجران تازه‏وارد‪ ،‬خانواده‏های‬ ‫بسیار تحصیل‏کرده‏ای هستند که بدنبال مشاغل‬ ‫حرفه‏ای می‏باشند‪ .‬فرزندان این خانواده‏ها خیلی زود به‬ ‫هم‏کالسی‏های خود می‏رسند حتی اگر الزم باشد زبان‬ ‫دومی را بیاموزند‪ .‬به سخن دیگر‪ ،‬این‏ها مهاجرانی هستند‬ ‫که نسبت به انچه که مدارس ارائه می‏کنند از پیش پذیرش‬ ‫الزم را دارند‪.‬‬ ‫کودکان مهاجر از خانواده‏های دارای تحصیالت باال یا پایین‪،‬‬ ‫هر دو از پشتیبانی کشور کانادا برای افراد تازه‏وارد بهره‏مند‬ ‫می‏شوند و کوشش بر ان است تا این اطمینان به وجود اید‬ ‫که این افراد امکان و توان الزم برای تلفیق و یکپارچگی در‬ ‫جمعیت میزبان را پیدا می‏کنند‪ .‬برای کودکان با نیازهای‬ ‫ویژه نیز کمک بیشتر برای زبان‏اموزی و حمایت و پشتیبانی‬ ‫الزم وجود دارد‪ .‬نظام اموزش و پرورش قابلیت ایجاد تعادل‬ ‫بین احترام به فرهنگ‏های مختلف و کمک به ایجاد یک‬ ‫هویت مشترک کانادایی را دارد‪.‬‬ ‫ترکیب این عوامل بنظر تاثیر سودمندی دارد‪ .‬شمار بزرگی‬ ‫از مهاجران مورد استقبال این کشور قرار می‏گیرند و به دقت‬ ‫در یک نظام دارای پیشرفت باال تلفیق و یکپارچه می‏شوند‪.‬‬ ‫دانش‏اموزان مهاجر به سرعت به استانداردهای باالی‬ ‫این نظام دست پیدا می‏کنند‪ .‬تاثیر منفی و متناقضی بین‬ ‫استانداردهای بین‏المللی و میزان باالی مهاجرت وجود‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫اما باید اعتراف کرد که کانادا نمونه نادری است که تا حد‬ ‫زیادی نشان می‏دهد‪ :‬موفقیت بدون یک راهبرد ملی یگان ‏ه‬ ‫دست‏یافتنی است‪ .‬صرفنظر از رویکردهای متمایز محلی‪،‬‬ ‫عموم انها در جهت یکسانی حرکت می‏کنند‪ .‬با اینکه کانادا‬ ‫نشان داده است که به منظور ارتقاء استانداردها یک رویکرد‬ ‫مناسب برای همه چیز و همه جا وجود ندارد‪ ،‬اما در عین‬ ‫حال این کشور نشان می‏دهد که می‏توان همانند اغلب‬ ‫کشورهای توسعه یافته نسبت بسیار باالیی از کودکان مهاجر‬ ‫را داشت و در عین حال نتایج دانش‏اموزی را نیز بدست اورد‬ ‫که مایه رشک اغلب کشورها‏است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫فنالند‬ ‫فنالند یکی از برترین کشورهای همواره موفق در‬ ‫رتبه‏بندی‏های اموزشی جهان است‪ .‬نام این کشور اغلب با‬ ‫اموزش و پرورش عالی ان همراه است‪ .‬در واقع بسیاری از‬ ‫کشورهای دیگر متخصصان خود را به فنالند می‏فرستند تا‬ ‫به سیاست‏ها و فعالیت‏های موفق این کشور از نزدیک نگاهی‬ ‫بیندازند و بتوانند از این تجارب در مدارس خود استفاده‬ ‫نمایند‪.‬‬ ‫در پیزای ‪ 2015‬فنالند در خواندن رتبه چهارم‪ ،‬در علوم‬ ‫رتبه پنجم و در ریاضی رتبه سیزدهم بوده است و در پیزای‬ ‫‪ 2018‬در خواندن‪ ،‬علوم و ریاضی به ترتیب رتبه‏های ‪ 6 ،7‬و‬ ‫‪ 16‬را کسب کرده است‪ .‬البته این عملکرد شاید کمی پایین‏تر‬ ‫از رتبه باالی این کشور در سالهای پیشین باشد (نسبت‬ ‫دانش‏اموزان کم‏پیشرفت فنالند در ریاضی‪ ،‬علوم و خواندن‬ ‫از دیگر کشورها و اقتصادهای دارای عملکرد باال مانند کانادا‪،‬‬ ‫استونی‪ ،‬هنگ‏کنگ‪ ،‬سنگاپور و ویتنام که در نمرات میانگین‬ ‫هر سه موضوع افت داشته‏اند‪ ،‬بیشتر بوده است)‪ ،‬اما فنالند‬ ‫همچنان یک کشور بسیار قابل اعتماد از نظر دانش‏اموزان‬ ‫دارای پیشرفت باال‪ ،‬جایگاه خود را حفظ کرده است‪.‬‬ ‫فنالند نشان داده است که راه‏های بسیار متفاوتی به سمت‬ ‫موفقیت وجود دارد‪ .‬در نظام فنالند دانش‏اموزان زمان‬ ‫کمتری را در مقایسه با بسیاری از نظام‏های رقابتی اسیا در‬ ‫مدارس سپری می‏کنند‪ ،‬تکلیف در منزل کمتری دارند و‬ ‫بازرسی از مدارس نیز منسوخ شده است‪.‬‬ ‫اما نظام اموزشی فنالند همانند دیگر کشورهای دارای‬ ‫پیشرفت باال‪ ،‬بر این اساس بنا شده است که دانش‏اموزان‬ ‫محروم و نابرخوردار نیز می‏توانند در مدرسه موفق باشند‬ ‫و تمام مدارس صرفنظر از مکان و منطقه‏ای که در ان قرار‬ ‫گرفته‏اند باید از کیفیت باالیی برخوردار باشند‪ .‬همانند دیگر‬ ‫کشورهای شمال اروپا و بالتیک‪ ،‬تاثیر پایگاه اقتصادی‪-‬‬ ‫اجتماعی دانش‏اموزان فنالند بر نتایج انان بسیار ضعیفتر‬ ‫از متوسط کشورهای عضو است (یعنی تاثیر نظام اموزشی‬ ‫بر پیشرفت اموزشی دانش‏اموزان به مراتب بیش از پایگاه‬ ‫اقتصادی‪-‬اجتماعیخانواده‏هااست)‪.‬‬ ‫رابطه قوی دیگری بین کشورهای دارای باالترین میزان‬ ‫پیشرفت و تاکید بر کیفیت تدریس و معلمی وجود دارد‪.‬‬ ‫فنالند معلمی و تدریس را به شغلی بسیار مطلوب و‬ ‫پرمتقاضی با پایگاه اجتماعی باال و استلزامات بسیار باال‬ ‫برای تربیت معلم اغازین تبدیل نموده است‪ :‬تنها یکی از‬ ‫هر ‪ 10‬متقاضی پذیرفته می‏شود‪ .‬این شغل نه تنها حرفه‏ای‬ ‫برای افراد دانش‏اموخته بلکه شغلی برای افراد دارای درجه‬ ‫کارشناسی ارشد و جذاب و دلخواه دانش‏اموختگان باهوش و‬ ‫برجسته است‪ .‬همین که معلمان در مدارس جایابی و مستقر‬ ‫می‏شوند‪ ،‬از انها انتظار می‏رود تا برای حفظ یادگیری‪ ،‬برنامه‬ ‫رشد حرفه‏ای را بصورت اجباری در دستور کار قرار دهند‪ .‬در‬ ‫حالی که معلمان دستمزد یا دریافتی باالیی ندارند (بودجه‬ ‫سرانه دانش‏اموزی و حقوق معلمان فنالند از نظر استاندارد‬ ‫کشورهای اروپایی در حد میانی است)‪ ،‬نگاه به معلمی به‬ ‫عنوان یک حرفه مهم و بسیار مورد احترام است و معلمان‬ ‫مورد اطمینان و اعتماد هستند و استقالل عمل بسیار زیادی‬ ‫دارند‪.‬‬ ‫هر کسی که بدنبال این است که از فنالند الهام بگیرد‪ ،‬ان الهام‬ ‫این است که هیچ نظام اموزش و پرورشی نمی‏تواند فراتر از‬ ‫کیفیت معلمانش باشد‪ .‬اما در عین حال فنالند نشان داده‬ ‫است که دست‏یابی به موفقیت در اموزش و پرورش ممکن‬ ‫است چندین دهه به طول بیانجامد‪ .‬جایگاه فنالند به عنوان‬ ‫یک قدر قدرت در اموزش و پرورش از طریق یک سری از‬ ‫اصالحات و در پاسخ به نیازهای در حال تغییر اقتصادی‪،‬‬ ‫بتدریج و هدفمند شکل گرفته است‪ .‬در اواخر دهه ‪1960‬‬ ‫میالدی‪ ،‬این کشور تصمیم گرفت به سمت یک نظام جامع‬ ‫حرکت کند‪ ،‬اموزش با کیفیت را برای تمامی دانش‏اموزان‬ ‫فراهم سازد و نه فقط برای اقلیت منتخبی از مدارس خاص‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 57 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫اجرا و پیاده‏سازی این سیاست تا اواخر دهه ‪ 1970‬میالدی‬ ‫طول کشید‪ .‬به منظور گذار موفقیت‏امیز به این سمت و‬ ‫کاهش نگرانی‏های مربوط به این تغییرات‪ ،‬انگیزه قدرتمند‬ ‫توامانی برای بهبود معنادار کیفیت تدریس به وجود امد‪ .‬در‬ ‫همین راستا‪ ،‬اموزش و تربیت معلم به دانشگاهها منتقل شد‬ ‫و به شکلی بسیار سخت‏گیرانه اجرا شد‪.‬‬ ‫بافت اقتصادی که در ان نظام اموزش و پرورش فنالند‬ ‫دستخوش تغییر شده نیز در این زمینه بی‏تاثیر نبوده است‪.‬‬ ‫در اوایل دهه ‪ ،1990‬بیکاری در فنالند به ‪ %20‬رسید و‬ ‫تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬کاهش یافت و استقراض‬ ‫دولتی یا بخش عمومی افزایش یافت‪ .‬نظام اموزشی فنالند‬ ‫راه حل بازارایی اقتصاد فنالند را با تغییر جهت به سمت‬ ‫سرمایه‏گذاری در فناوری و بازار رو به رشد مخابرات پیشنهاد‬ ‫داد‪ .‬شمار فنالندی‏های شاغل به کار در بخش تحقیق و‬ ‫توسعه به سرعت رشد پیدا کرد‪ ،‬و بدنبال ان شرکت‏هایی‬ ‫از قبیل نوکیا که در قرن نوزده در حوزه تجاری کاغذ‏سازی‬ ‫فعالیت می‏کردند‪ ،‬در ابتدای قرن بیست و یکم به یکی از‬ ‫بزرگترین نام‏های صنعت موبایل تبدیل شدند‪.‬‬ ‫ترکیبی از این عوامل نشان می‏دهد که فنالند به نیروی کار‬ ‫مهارتمند و خوب اموزش‏دیده نیازی اقتصادی داشته است‬ ‫که یک نظام اموزشی با دسترسی ازاد و تدریس با کیفیت‬ ‫می‏توانسته چنین چیزی را تولید نماید‪.‬‬ ‫در عین حال نوعی چاشنی خاص در مفهوم عالی بودن فنالند‬ ‫وجود دارد‪ .‬صرفنظر از دانش‏اموزانی با طیفی از توانایی‏های‬ ‫مختلف‪ ،‬مدارس فنالند جامع خدمات مختلف هستند‪.‬‬ ‫مدارس مکان‏هایی هستند که هر کسی می‏تواند غذای گرم‬ ‫رایگان دریافت کند‪ ،‬خدمات بهداشتی و دندانپزشکی در انها‬ ‫وجود دارند و در مدارس خدمات روانشناختی و مشاوره در‬ ‫دسترس هستند‪ .‬حمایت از کودکان با نیازهای ویژه به عنوان‬ ‫بخشی الینفک از نظام تحصیلی است‪ .‬کودکان در مدرسه‬ ‫اغلب توجه انفرادی نیز دریافت می‏کنند‪.‬‬ ‫شانگهای‬ ‫زمانی که دانش‏اموزان چینی شهر شانگهای در سال ‪2009‬‬ ‫در ازمون‏های پیزا شرکت کردند‪ ،‬در هر سه موضوع درسی‬ ‫خواندن‪ ،‬ریاضی و علوم مستقیم ًا در راس رتبه‏بندی‏ها قرار‬ ‫گرفتند‪ .‬انها این عملکرد چشمگیر را سه سال بعد نیز تکرار‬ ‫کردند و در پیزای‪ 2018‬نیز همچنان در صدر قرار دارند و توجه‬ ‫همگان را بخود جلب نموده‏اند که این نظام اموزشی منطقه‏ای‬ ‫چگونه توانسته است چنین موفقیتی را بدست اورد‪.‬‬ ‫شانگهای معرف کل چین نیست‪ ،‬اما این شهر با جمعیتی‬ ‫بیش از ‪ 24‬میلیون نفر بزرگتر از بسیاری از کشورهای شرکت‬ ‫کننده در پیزا است‪ .‬در سال ‪ ،2015‬پکن‪ ،‬جیانگ‏سو و‬ ‫گوانگ‏دونگ نیز در کنار شانگهای با جمعیتی ترکیبی بالغ بر‬ ‫‪ 232‬میلیون نفر موافقت کردند تا در پیزا شرکت کنند‪ .‬این‬ ‫مناطق و شهرها در کنار هم تحت یک موجودیت جزء ‪10‬‬ ‫رتبه عملکرد برتر در ریاضی و علوم رتبه‏بندی شده‏اند و در‬ ‫پیزای ‪ 2018‬نیز در صدر قرار دارند‪.‬‬ ‫نظام تحصیلی شانگهای در اواسط دهه‪ 1990‬میالدی بود‬ ‫که توانست اموزش ابتدایی شش ساله و سه ساله دبیرستانی‬ ‫را برای تمامی دانش‏اموزان فراهم سازد‪ .‬پیش از ان‪ ،‬نظام‬ ‫اموزش و پرورش شهر شانگهای‪ ،‬پس از تخریب سالهای‬ ‫‪ 1966‬تا ‪ 1977‬انقالب فرهنگی چین بر بازسازی خود متمرکز‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫در واقع‪ ،‬شانگهای به عنوان یک شهر بین‏المللی و رو به سوی‬ ‫جهان خارج‪ ،‬پیشگام اصالحات اموزشی در چین بوده است‬ ‫و این امکان و امتیاز را پیدا کرده تا رویکردهای خاص خود را‬ ‫رشد و توسعه دهد‪ .‬شانگهای‪ ،‬تحت لوای "شهر درجه اول‪،‬‬ ‫اموزش و پرورش درجه اول" اولویت خود را به منظور تحقق‬ ‫بلندپروازی‏های اقتصادی خود بر ارتقاء استانداردهای‬ ‫اموزشی قرار داده است‪.‬‬ ‫با توجه به نتایج سال ‪ ،2009‬نکته جالب توجه‪ ،‬تعداد کم‬ ‫دانش‏اموزان ضعیف بود‪ .‬دانش‏اموزان دارای عملکرد بسیار‬ ‫خوب فراوان بودند‪ ،‬اما به همین ترتیب فاقد دانش‏اموزان‬ ‫کم‏پیشرفت بود‪ ،‬امری که شانگهای را به باالی رتبه‏بندی‬ ‫بین‏المللی سوق داد‪ .‬البته‪ ،‬هنوز ‪ 15‬ساله‏های مهاجری از‬ ‫دیگر شهرهای چین به شانگهای وجود دارند که دسترسی‬ ‫کاملی به اموزش و پرورش دوره دوم دبیرستان ندارند‪ .‬اما‬ ‫برای کسانی که دسترسی کامل دارند و از جمله دانش‏اموزان‬ ‫خانواده‏های نابرخوردار‪ ،‬این نظام نتایج قدرتمندی را‬ ‫بدست داده است‪.‬‬ ‫نظام اموزش و پرورش شانگهای مبتنی بر این پیش‏فرض‬ ‫است که هر دانش‏اموزی می‏تواند موفق باشد‪ ،‬یا دست کم‬ ‫به سطح بسنده‏ای از عملکرد تحصیلی دست پیدا کند‪ .‬این‬ ‫نظام اموزشی‪ ،‬نظامی با "ساز و کار دسته‏بندی " نیست که در‬ ‫ان تنها اقلیتی برنده از خط پایان بگذرند‪ .‬این نظام طوری‬ ‫طراحی شده است تا این اطمینان حاصل شود که تقریب ًا‬ ‫تمام افراد دوران تحصیل را بطور کامل طی کنند‪.‬‬ ‫این امر برای تمام کودکانی که با پیشینه‏های مختلف در‬ ‫مدرسه ثبت نام می‏کنند‪ ،‬صادق است‪ .‬در حالی که این‬ ‫نظام شکاف نتایج بین دانش‏اموزان برخوردار و نابرخوردار را‬ ‫بطور کامل ریشه‏کن نکرده و توانایی انجام کامل این کار را هم‬ ‫ندارد‪ ،‬تصور نمی‏رود که چنین عوامل اجتماعی بهانه‏ای برای‬ ‫افت و شکست تحصیلی باشند‪ .‬به عنوان یک نتیجه‏گیری‪،‬‬ ‫در پیزای ‪ ،2012‬کودکان خانواده‏های فقیر شانگهای در‬ ‫مقایسه با کودکان طبقه متوسط ایاالت متحده نتایج باالتری‬ ‫کسب کرده‏اند‪.‬‬ ‫نظام تحصیلی طوری سازمان‏دهی شده است که به چنین‬ ‫چیزی دست پیدا کند‪ .‬بهترین معلمان به مدارسی گسیل‬ ‫می‏شوند که به حمایت و پشتیبانی بیشتری نیازمند‬ ‫هستند‪ .‬از مدارس قوی انتظار می‏رود با هدف ارتقای‬ ‫استاندارد کلی‪ ،‬از مدارس ضعیفتر حمایت و پشتیبانی‬ ‫به عمل اورند‪ .‬این رویکردی سیستمی مبتنی بر اصول‬ ‫شایسته‏ساالری است که هدف ان بدست اوردن بیشترین‬ ‫بازده از دانش‏اموزان است‪.‬‬ ‫اموزش و پرورش در این شهر شدید ًا رقابتی است‪.‬‬ ‫دانش‏اموزان در شانگهای اغلب یادگیری خود در مدرسه را با‬ ‫ساعات طوالنی تکلیف در منزل و تدریس خصوصی تکمیل‬ ‫می‏کنند‪ .‬انتظارات از این دانش‏اموزان باال است‪ :‬در حدود‬ ‫‪ %80‬دانش‏اموزان وارد دوره‏های تحصیالت عالی می‏شوند‪.‬‬ ‫اما دانش‏اموزان شانگهای بر این باور نیستند که برای‬ ‫پیشرفت تحت کنترل توانایی‏های خود (جنبه‏های هوشی و‬ ‫وراثتی) هستند‪ .‬انها اینطور فکر نمی‏کنند که عملکرد خوب‬ ‫در ریاضیات یک ودیعه یا سرامدی طبیعی است‪ .‬بلکه انها‬ ‫می‏اموزند که عملکرد تحصیلی خوب بستگی به سخت‏کوشی‬ ‫انها و دریافت حمایت و پشتیبانی درست از معلمانشان دارد‪.‬‬ ‫در عین حال‪ ،‬والدین اماده پشتیبانی از کودکان خود هستند‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫و نشان می‏دهند که اموزش اولویت خانواده انهاست‪.‬‬ ‫ویژگی کلیدی دیگر نظام تحصیلی یا مدرسه‏ای شانگهای‪،‬‬ ‫هماهنگ با دیگر کشورهای دارای عملکرد باال‪ ،‬کیفیت باالی‬ ‫معلمان ان است‪ .‬انتخاب‪ ،‬اموزش و جایابی برای معلمان‬ ‫عالی‪ ،‬روش این نظام برای تبدیل سیاست‏های خود به‬ ‫عمل است‪ .‬رشد حرفه‏ای در سرتاسر فعالیت شغلی معلم با‬ ‫تاکید بر تحقیق و پژوهش اموزشی ادامه می‏یابد(اشالیخر‪،‬‬ ‫‪.)2018‬‬ ‫‪-7‬سرمایه‏گذاری دراموزش و پرورش‪ ،‬عدالت و توسعه‬ ‫شاید درخشان‏ترین پیامد نظام‏های تحصیلی در سطح‬ ‫جهان این است که این نظام‏ها‪ ،‬اموزش و پرورش با کیفیت‬ ‫باال را در کل نظام تحصیلی ارائه می‏کنند به طوری که‬ ‫تمامی دانش‏اموزان از تدریس عالی بهره‏مند می‏شوند‪.‬‬ ‫دست‏یابی به عدالت حداکثری در اموزش و پرورش نه تنها‬ ‫ضرورت عدالت اجتماعی است‪ ،‬بلکه شیوه‏ای برای استفاده‬ ‫کارامدتر از منابع و افزایش تدارک دانش و مهارت‏هایی است‬ ‫که سوخت الزم برای رشد اقتصادی و ارتقاء همبستگی‬ ‫اجتماعیمی‏باشد‪.‬‬ ‫اریک هانوشک از دانشگاه استنفورد اقتصاد دان برجسته‏ای‬ ‫است که در حوزه سیاست عمومی با تاکید ویژه بر‬ ‫اقتصاد اموزش و پرورش کار می‏کند و در این متن به وفور‬ ‫مطالب زیادی به ان ارجاع شده است‪ .‬هانوشک بر روی‬ ‫روش‏شناسی خاصی کار کرده است که مزایای درازمدت‬ ‫افزایش کیفیت اموزش و پرورش را محاسبه می‏کند‪ .‬این‬ ‫روش‪ ،‬مزایای بالقوه اموزش و پرورش با کیفیت را برای‬ ‫اقتصادهای توسعه‏یافته و در حال توسعه نشان داده است‪.‬‬ ‫پیزا روشی را برای اندازه‏گیری کیفیت اموزش و پرورش در‬ ‫سطح کشورهای مختلف ارائه کرده است‪ .‬بنابراین‪ ،‬ترکیب‬ ‫پیزا و کار هانوشک روش خوبی برای بررسی تاثیر اقتصادی‬ ‫اموزش و پرورش پیشرفته است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫اولین چیزی که نتایج کار هانوشک و ووزمان (اقتصاد‬ ‫دان مشهور المانی در حوزه اموزش و پرورش در سطح‬ ‫جهان) نشان داد‪ ،‬این بود که کیفیت تحصیل در یک کشور‬ ‫پیش‏بینی کننده معتبر ثروتی است که کشورها در درازمدت‬ ‫تولیدمی‏کنند‪.‬‬ ‫در سطحی بسیار پایه‏ای‪ ،‬اطمینان از اینکه همگان به‬ ‫تحصیل دسترسی دارند‪ ،‬بی‏انکه از کیفیت چنین نظامی‬ ‫بهره‏مند باشند‪ ،‬تا حدودی به دستاوردهای اقتصادی منجر‬ ‫خواهد شد‪ ،‬به ویژه در کشورهای فقیرتری که هنوز هم‬ ‫بسیاری از کودکان از تحصیل محروم هستند‪.‬‬ ‫اما افزایش کیفیت اموزش‪ ،‬تاثیر بسیار بزرگتری را به همراه‬ ‫دارد‪ .‬اگر هر دانش‏اموزی نشان دهد که از مهارت های‬ ‫اساسی برخوردار است‪ ،‬این برخورداری از مهارت های‬ ‫اساسی مزایای درازمدت مستقیم و عمده‏ای برای اقتصاد‬ ‫خواهد شد‪ .‬در واقع هانوشک و ووزمان نشان دا ‏ده‏اند که‬ ‫اگر هر دانش‏‏اموز ‪ 15‬ساله‏ای دست کم به مهارت‏های سطح‬ ‫‪ 2‬مقیاس مهارتی پیزا (از میان سطوح ‪ 6‬گانه مهارتی پیزا)‬ ‫دست پیدا کند‪ ،‬مزایا و منافع ان تا ‪ 2030‬برای رشد اقتصادی‬ ‫و توسعه پایدار بسیار عظیم خواهد بود(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫از جمله کشورهایی که هانوشک و ووزمان مورد مطالعه‬ ‫قرار دادند‪ ،‬غنا در غرب افریقا بود که کمترین نرخ ثبت نام‬ ‫در مدارس متوسطه (‪ )%46‬را داشت و همینطور پایین‏ترین‬ ‫میزان پیشرفت را در بین دانش‏اموزانی که به مدرسه‬ ‫می‏رفتند‪ ،‬داشت‪ .‬اگر غنا می‏توانست تمامی دانش‏اموزان‬ ‫خود را دست کم به سطح پایه مهارت‏های خواندن و ریاضی‬ ‫برساند‪ ،‬می‏توانست دستاوردی به اندازه ‪ 38‬برابر تولید‬ ‫ناخالص داخلی(‪ )GDP‬فعلی خود را داشته باشد‪.‬‬ ‫برای کشورهایی با درامد پایین‏تر از متوسط‪ ،‬این دستاورد‬ ‫‪ 13‬برابر ‪ GDP‬فعلی و بطور متوسط ‪ %28‬تولید ناخالص‬ ‫داخلی (‪ )GDP‬باالتر طی ‪ 80‬سال اینده خواهد بود‪.‬‬ ‫برای کشورهای با درامد باالتر از متوسط که دانش‏اموزان‬ ‫انها عموم ًا عملکرد تحصیلی بهتری دارند‪ ،‬این دستاورد‬ ‫بطور متوسط ‪ %16‬تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬باالتر‬ ‫است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫انچه که از این تحقیق عیان است‪ ،‬این است که بهبود و‬ ‫پیشرفت اموزش نه تنها برای کشورهای فقیر بلکه برای‬ ‫کشورهای ثروتمند نیز بسیار سودمند است‪.‬‬ ‫کشورهای تولید کننده نفت نمونه خوبی برای این موضوع‬ ‫هستند‪ .‬اندریاس اشالیخر مدیر برنامه پیزای سازمان‬ ‫همکاری و توسعه اقتصادی (‪ )OECD‬می‏گوید‪" :‬من در ماه‬ ‫میالدی مارس برای وزرای اموزش و پرورش کشورهای عربی‬ ‫در مصر سخنرانی می‏کردم و شگفت زده بودم که چگونه این‬ ‫کشورها در تبدیل منابع طبیعی خود به قدرت خرید موفق‬ ‫هستند اما در تبدیل ثروت خود به نسل‏های جدیدی از افراد‬ ‫جوان مهارتمندی که بتوانند اقتصاد و سالمت و بهزیستی‬ ‫کشور انها را در درازمدت در امان نگهدارند‪ ،‬عاجز و ناتوان‬ ‫هستند" (اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫در کل‪ ،‬داده‏های پیزا نشان می‏دهند که کشورهای دارای‬ ‫درامد بیشتر از منابع طبیعی‪ ،‬از نظر اقتصادی و اجتماعی‬ ‫‪58‬‬ ‫کم‏توسعه هستند‪ ،‬بطوری که صادرات منابع طبیعی موجب‬ ‫تقویت پول ملی می‏شود‪ ،‬همین امر موجب واردات ارزان و‬ ‫به تبع ان رشد و توسعه پایه‏های صنعتی با موانع بیشتری‬ ‫روبرو می‏شود‪ .‬هر قدر حکومت‏ها از نظر منابع طبیعی‬ ‫ثروتمندتر باشند‪ ،‬تحت فشار کمتری برای اخذ مالیات از‬ ‫شهروندان می‏باشند و در عین حال پاسخگویی کمتری در‬ ‫قبال انان دارند(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫این یافته‏ها حامل پیام مهمی برای کشورهای ثروتمند از‬ ‫نظر منابع طبیعی است‪ :‬ثروت مدفون در مهارت های رشد‬ ‫و توسعه نیافته مردم شما بسیار عظیم‏تر از ثروتی است که از‬ ‫منابع طبیعی استخراج می‏کنید‪ .‬و در حالی که منابع طبیعی‬ ‫تمام شدنی هستند ‪-‬یعنی هر قدر بیشتر استفاده کنید‪ ،‬کمتر‬ ‫خواهید داشت‪ -‬دانش منبعی بالنده و رو به رشد است‪ -‬یعنی‬ ‫هر قدر بیشتر استفاده کنید‪ ،‬بیشتر خواهید داشت‪ .‬کشفی‬ ‫علمی که تاثیری بسزا بر رشد و پیشرفت بشر داشته است‪،‬‬ ‫کشف نادانی و جهل و استفاده از یادگیری برای توسعه دانش‬ ‫است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫داده‏های پیزا رابطه منفی معنی‏داری را بین کسب پول و‬ ‫درامد کشورها از منابع طبیعی خود و دانش و مهارت‏های‬ ‫جمعیت دانش‏اموزی انان نشان می‏دهد‪ .‬همانطور که‬ ‫ستون‏نویس روزنامه تایمز‪ ،‬توماس فریدمن عنوان کرده‪:‬‬ ‫پیزا و نفت به راحتی با هم مخلوط و امیخته نمی‏شوند‪.‬‬ ‫فلسطین اشغالی (اسرائیل) از نظر پیامدهای یادگیری در‬ ‫مدرسه در مقایسه با همسایگان ثروتمند از نظر نفت خود‪،‬‬ ‫تنها کشوری نیست که عملکردی بسیار باالتر دارد‪ ،‬بلکه‬ ‫اغلب نظام‏های اموزشی دارای عملکرد عالی از نظر منابع‬ ‫طبیعیفقیرهستند‪.‬‬ ‫به استثنای استرالیا‪ ،‬کانادا و نروژ که از نظر منابع طبیعی‬ ‫ثروتمند بوده و در پیزا هم نمرات خوبی دارند‪ ،‬این سه کشور‬ ‫سیاست‏های هدفمندی را برای سرمایه‏گذاری بر منافع‬ ‫ایجاد شده از این منابع وضع کرده‏اند و این منابع را صرف ًا‬ ‫مصرفنمی‏کنند‪.‬‬ ‫تفسیری گویا از این بحث این است که در کشورهای دارای‬ ‫منابع طبیعی کم مانند نمونه‏های شایسته‏ای چون فنالند‪،‬‬ ‫ژاپن وسنگاپور ‪ ،‬شهروندان دریافته‏اند که کشور انها باید با‬ ‫تکیه بر خرد و هوشمندی و به سخن روشن‪ ،‬متکی بر دانش‬ ‫و مهارت‏های خود زندگی کنند و این امر بستگی به کیفیت‬ ‫اموزش و پرورشی دارد که ان کشور ارائه می‏کند‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫میزان ارزش و اعتباری که یک کشور به اموزش و پرورش‬ ‫خود می‏دهد‪ ،‬دست کم تا حدودی بستگی به دیدگاه ان‬ ‫کشور در مورد چگونگی استفاده از دانش و مهارت‏ها برای‬ ‫تامین بخشی از بودجه ملی خود است‪ .‬بدینسان‪ ،‬قائل شدن‬ ‫ارزشی واال برای اموزش و پرورش (سرمایه‏گذاری اساسی در‬ ‫ان) پیش‏نیاز و پیش‏شرط یک نظام اموزش و پرورش شکوفا‬ ‫و اقتصادی پر رونق است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫تجهیز دانش‏اموزان به حداقل مهارت‏های پایه‪ ،‬برای‬ ‫کشورهای دارای درامد باال نیز تا پنج برابر افزایش درامد‬ ‫ناخالص داخلی (‪ )GDP‬را در پی خواهد داشت‪.‬‬ ‫در این اواخر‪ ،‬کشورهای عربی در این زمینه گام‏هایی‬ ‫برداشته‏اند‪ .‬امارات متحده عربی اولین کشور در منطقه است‬ ‫که بطور رسمی مالک عملکرد خود را بصورت بین‏المللی بر‬ ‫عملکرد در پیزا استوار کرده است و تعهد خود را به بهبود‬ ‫سریع و عمیق اموزش و پرورش ابراز نموده است‪ .‬این کشور‬ ‫اکنون در مسیر ارتقاء جایگاه اموزش و پرورش خود است‪.‬‬ ‫درسی که رهبران این کشور گرفته‏اند این است که درامد باال‬ ‫جبران کاستی‏ها در اموزش و پرورش نیست(یعنی با درامد‬ ‫باال نمی‏توان کاستی‏های اموزش و پرورش را پوشش داد و از‬ ‫نظرها دور نگاه داشت)(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫به سخن دیگر‪ ،‬منافع اقتصادی که صرف ًا از رفع عملکرد بسیار‬ ‫ضعیف دانش‏اموزان تا سال ‪ 2030‬میالدی عاید کشورهای‬ ‫دارای درامد باال می‏شود‪ ،‬به مراتب بیش از هزینه‏ای‬ ‫است که در اموزش و پرورش ابتدایی و دبیرستان تمامی‬ ‫دانش‏اموزان صرف می‏کنند(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫چنین پیشرفت‏هایی در عملکرد دانش‏اموزان کام ً‬ ‫ال‬ ‫واقع‏بینانه هستند‪ .‬به عنوان نمونه‪ ،‬لهستان توانسته است‬ ‫دانش‏اموزان دارای عملکرد پایین خود در پیزا را در عرض‬ ‫یک دهه تا یک سوم یعنی از ‪ %22‬به ‪ % 14‬کاهش دهد‪.‬‬ ‫شانگهای بین سالهای ‪ 2009‬تا ‪ 2012‬دانش‏اموزان دارای‬ ‫عملکرد ضعیف خود را از ‪ %4.9‬به ‪ %3.8‬کاهش داده است‪.‬‬ ‫البته بهبودهای بلندپروازانه بیشتر‪ ،‬می‏توانند به منافع‬ ‫بیشتری بیانجامند‪ .‬شواهد پیزا نشان می‏دهند که اصالحاتی‬ ‫در مدرسه و نظام تحصیلی که منجر به بهبود عملکرد‬ ‫دانش‏اموزان کم‏پیشرفت می‏شوند‪ ،‬همواره بر بهبود عملکرد‬ ‫دانش‏اموزان دارای پیشرفت باال نیز کمک می‏کنند‪.‬‬ ‫محاسبات هانوشک نشان می‏دهند که تاثیر اقتصادی سهم‬ ‫دانش‏اموزان دارای مهارت‏های اساسی در تمامی سطوح‬ ‫توسعه مشابه است‪ .‬انها همینطور نشان می‏دهند که تاثیر‬ ‫اقتصادی گسترش سهم دانش‏اموزان دارای عملکرد برتر یا‬ ‫پیشرفته در کشورهایی که مولدتر هستند‪ ،‬بطور معناداری‬ ‫⏪‬ صفحه 58 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫‪59‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫⏪‬ ‫بیشتر است‪ .‬بنظر می‏رسد که در کشورهای حائز درصد‬ ‫بیشتری از دانش‏اموزان دارای عملکرد باال‪ ،‬فرایند همگرایی‬ ‫اقتصادی تسریع پیدا کرده است‪ .‬این یافته بر اهمیت موضوع‬ ‫سرمایه‏گذاری در کیفیت یا تعالی اموزش و پرورش به ویژه‬ ‫برای کشورهای دارای درامد متوسط تاکید دارد‪.‬‬ ‫کشورهایی که نسبت بزرگتری از دانش‏اموزان دارای‬ ‫عملکرد پیشرفته یا برتر دارند‪ ،‬به احتمال بیشتر در تمهید‬ ‫فرصت‏های عادالنه اموزشی برای تمامی دانش‏اموزان خود‬ ‫به موفقیت دست پیدا می‏کنند‪ .‬سرمایه‏گذاری در تعالی یا‬ ‫کیفیت و عدالت اموزشی موجب تقویت یکدیگر می‏شوند‪.‬‬ ‫وقتی کشورهایی‪ ،‬جمعیت دانش‏اموزی دارای مهارت‏های‬ ‫اساسی قدرتمندی را پرورش می‏دهند‪ ،‬به احتمال بسیار‬ ‫باالیی هم سهم بیشتری از دانش‏اموزان دارای عملکرد عالی‬ ‫را به خود اختصاص می‏دهند‪.‬‬ ‫تحلیل‏های هانوشک متکی بر دو مفروضه مهم هستند‪.‬‬ ‫مفروضه اول این است که یک نیروی کار خوب اموزش دیده‬ ‫به جریان بزرگتری از افکار و ایده‏های جدید می‏انجامد که‬ ‫موجب پیشرفت فناوری با سرعت بیشتری می‏شود‪ .‬برای‬ ‫افرادی که با این مفروضه‪ ،‬محافظه‏کارانه‏تر برخورد می‏کنند‬ ‫باید گفت‪ :‬فرض کنید که جهان بطور روزافزونی در حال‬ ‫حرکت به سمت انباشت دانش است‪ ،‬چنین جهانی همیشه‬ ‫به مهارت‏های بهتر پاداش بیشتری می‏دهد‪.‬‬ ‫هانوشک برای افرادی که هنوز به این موضوع به دیده شک‬ ‫و تردید می‏نگرند‪ ،‬سناریوی دیگری را از بهره‏وری منجمد یا‬ ‫بدون پیشرفت ارائه می‏کند‪ .‬فرض کنید که هر کارگر جدید‬ ‫با مهارت هایی مشابه با کارگرهای پیشین فقط به خیل‬ ‫عظیم کارگران اضافه می‏شود و کار را با بهره‏وری مشابه‬ ‫پیشینیان تا پایان حیات کاری خود ادامه می‏دهد‪ .‬در این‬ ‫سناریوی بسیار بدبینانه نیز که افراد فقط کارها را انگونه که‬ ‫پیشینیان انها انجام می‏دادند‪ ،‬انجام می‏دهند‪ ،‬باز اگر نظام‬ ‫تحصیلی و مدرسه‏ای بهبود و پیشرفت پیدا کند دستاوردها و‬ ‫پاداش‏های اقتصادی چشمگیر هستند‪ ،‬گر چه که در مقایسه‬ ‫با سناریوی پیشین این پیشرفت کمتر خواهد بود‪.‬‬ ‫مفروضه دوم این است که مهارت‏های بهبود یافته عم ً‬ ‫ال در‬ ‫اقتصاد مورد استفاده قرار می‏گیرند‪ .‬در اینجا‪ ،‬پیمایش‬ ‫مهارت‏های بزرگساالن (‪ ) PIAAC‬نشان می‏دهد که در‬ ‫چگونگی ارزش‏افرینی کشورهای گوناگون از گنجینه‬ ‫استعدادی خود‪ ،‬تفاوت‏های معناداری وجود دارند‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬در حالی که نظام تحصیلی بهبود یافته شرط‬ ‫ضروری پیشرفت اقتصادی است‪ ،‬کشورها در عین حال‬ ‫نیازمند کسب اطمینان از این موضوع هستند که مشاغل‬ ‫دارای ارزش افزوده بیشتری ایجاد کنند که به افراد بیشتری‬ ‫با مهارت‏های بهتر برای اشتغال و پرداخت بهتر کمک‬ ‫نمایند‪.‬‬ ‫یک منبع عمده نابرابری در حقوق‪ ،‬نابرابری در مهارت‏ها‬ ‫است‪ .‬نابرابری در مهارت‏ها برابر با نابرابری در جامعه است‪.‬‬ ‫والدین ما در گذشته به ما گفته‏اند که باید سخت درس بخوانیم‬ ‫تا شغل خوب و حقوقی مناسب بدست اوریم و این قسمت‬ ‫از این توصیه هرگز تا این اندازه که در عصر حاضر مصداق‬ ‫دارد‪ ،‬درست نبوده است(اشالیخر‪ .)2018 ،‬شاید خواننده‬ ‫با این قسمت از داستان در مورد کشور ما موافق نباشد‪ ،‬اما‬ ‫باید بدانیم که انچه که موجب شکل‏گیری جمعیت جوان‬ ‫بیکار کشور شده است نه فقط مسائل اقتصادی جامعه بلکه‬ ‫اعطای مدارک تحصیلی بدون انتقال دانش و مهارت‏های‬ ‫مهم و تخصصی و همینطور نظام تحصیلی کم کیفیت است‪.‬‬ ‫به عبارت بهتر دانش‏اموزان‪ ،‬خانواده‏ها و اقتصاد برای دانش‬ ‫و مهارت‏های بی‏ربط با دنیای "واقعی" وقت نمی‏گذارند و بر‬ ‫روی ان سرمایه‏گذاری نمی‏کنند! بنابراین در محتوای انچه‬ ‫که به دانش‏اموزان اموزش داده می‏شود باید اندیشه کرد‪.‬‬ ‫انچه که والدین خردمند برای کودکان خود می‏خواهند‪،‬‬ ‫همان چیزی است که حکومت باید برای تمام کودکان‬ ‫بخواهد‪ .‬کودکان خانواده‏های ثروتمند برای موفقیت‬ ‫در زندگی بسیاری از درها را باز می‏یابند‪ .‬اما کودکان‬ ‫خانواده‏های فقیر تنها یک شانس در زندگی دارند و ان یک‬ ‫مدرسه خوب است که به انها امکان می‏دهد تا توانمندی‏های‬ ‫خود را پرورش دهند‪ .‬انهایی که این قایق را از دست می‏دهند‬ ‫بندرت به هم‏قطاران خود می‏رسند‪ ،‬همان گونه که فرصتهای‬ ‫اموزشی متعاقب در زندگی حاصل پیامدهای اموزشی بهتر‬ ‫در سنین پایین‏تر است‪.‬‏‬ ‫‪-8‬ویژگی‏های مشترک نظام‏های تحصیلی موفق و دارای‬ ‫عملکردعالی‬ ‫در مورد نظام‏های تحصیلی موفق چه می‏دانیم؟ اگاهی از‬ ‫اینکه نظام‏های موفق چه کار می‏کنند‪ ،‬در مورد چگونگی‬ ‫بهبود و پیشرفت نظام‏های کمتر موفق‪ ،‬چیز زیادی عاید‬ ‫ما نمی‏سازد‪ .‬یکی از محدودیت‏های اصلی پیمایش‏های‬ ‫بین‏المللی همین است و به این دلیل است که به َاشکال‬ ‫دیگری از تحلیل نیازمندیم‪ .‬بدین دلیل است که پیزا یا‬ ‫تیمز و پرلز بر این فرض بنا نشده‏اند که به کشورها بگویند‬ ‫که چه کاری را باید انجام دهند‪ .‬در واقع چنین سنجشهای‬ ‫بزرگ مقیاسی می‏کوشند تا به کشورها بگویند که دیگران‬ ‫چه می‏کنند‪ .‬با این وصف‪ ،‬سیاستگذاران الزم است از این‬ ‫مطالعات بین‏المللی درس بگیرند و استنباط‏هایی داشته‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫سیاستگذاران اموزش و پرورش از مقایسه‏های بین‏المللی‬ ‫به همان شیوه‏ای استفاده می‏کنند که رهبران و مدیران‬ ‫تجاری به منظور هدایت شرکت‏های خود به سمت موفقیت‬ ‫از دیگران می‏اموزند‪ :‬یعنی الهام از دیگران و سپس‬ ‫مناسب‏سازی درس‏های اموخته شده با موقعیت و شرایط‬ ‫خود‪ .‬برای سیاستگذاران در اموزش و پرورش‪ ،‬این امر از‬ ‫طریق َاشکال مختلف مالک‏گذاری قابل دستیابی است‪:‬‬ ‫مانند تحلیل تفاوت‏های قابل مشاهده در کیفیت‪ ،‬عدالت‬ ‫و کارایی اموزش و پرورش بین یک کشور و کشوری دیگر‬ ‫و توجه به چگونگی رابطه ویژگی‏های خاصی با نظام‏های‬ ‫اموزشی این کشورها‪.‬‬ ‫هر نوع بررسی در مورد مسیر یک کشور به سمت عملکرد‬ ‫باال باید تاریخ‪ ،‬ارزش‏ها‪ ،‬توانمندی‏ها و چالش‏های منحصر‬ ‫بفرد ان کشور را در نظر بگیرد‪ .‬اما مطالعات مالک‏گذاری‬ ‫تاکر طیف جالب توجهی از ویژگی‏های مشترک بین تمام‬ ‫نظام‏های اموزشی دارای عملکرد باال را نشان داده است که‬ ‫در اینجا به اختصار این ویژگی‏ها را از زبان اندریاس اشالیخر‬ ‫(‪ )2018‬معرفی خواهیم کرد‪ ،‬اما هر یک از این ویژگی‏ها شرح‬ ‫مبسوطی دارد که در این مطالعه پرداختن به انها ممکن‬ ‫نیست و اگر فرصتی در اینده دست دهد‪ ،‬به تفصیل به انها‬ ‫خواهیم پرداخت‪.‬‬ ‫‪ -1‬اولین چیزی که از بررسی نظام‏های دارای عملکرد‬ ‫باال در‏می‏یابیم این است که رهبران نظام‏های اموزشی‬ ‫دارای عملکرد باال‪ ،‬خود و شهروندان را متقاعد کرده‏اند که‬ ‫سرمایه‏گذاری بر روی اینده از طریق اموزش‪ ،‬ارزشمندتر از‬ ‫صرف و هزینه‏کرد پاداش‏های انی است و بهتر است بر سر‬ ‫کیفیت نیروی کار رقابت باشد تا بر سر قیمت نیروی کار‪.‬‬ ‫بنابراین برای انها اموزش و پرورش اولویت درجه اول است‪.‬‬ ‫‪ -2‬‏‏قائل شدن ارزشی باال برای اموزش و پرورش تنها‬ ‫بخشی از این معادله است‪ .‬بخش دیگر این باور است که‬ ‫هر دانش‏اموزی می‏تواند یاد بگیرد‪ .‬در برخی از کشورها‪،‬‬ ‫دانش‏اموزان از همان سنین پایین در مسیرهای مختلفی‬ ‫تفکیک و جایدهی می‏شوند‪ ،‬که این امر نشانگر این است که‬ ‫تنها برخی از کودکان توانایی دست‏یابی به استانداردهایی در‬ ‫سطح جهانی را دارند‪ .‬اما نتایج پیزا نشان می‏دهند که چنین‬ ‫گزینشی با نابرابری‏های اجتماعی بزرگ در جوامع رابطه‬ ‫دارند‪ .‬در عوض‪ ،‬در کشورهای متفاوتی مانند استونی‪ ،‬کانادا‪،‬‬ ‫فنالند‪ ،‬ژاپن‪ ،‬والدین و معلمان به این باور متعهد هستند که‬ ‫تمام دانش‏اموزان قادر به دستیابی به استانداردهای باال‬ ‫هستند‪ .‬این باورها اغلب در رفتار دانش‏اموز و معلم تظاهر‬ ‫پیدا می‏کنند‪ .‬این نظام‏ها از غربال و طبقه‏بندی استعداد به‬ ‫سمت رشد استعداد بشری توسعه پیدا کرده‏اند‪.‬‬ ‫‪ -3‬در بسیاری از نظام‏های اموزشی‪ ،‬دانش‏اموزان مختلف‬ ‫به شیوه‏ای مشابه اموزش داده می‏شوند‪ .‬نظام‏های‬ ‫تحصیلی برتر‪ ،‬تنوع نیازهای دانش‏اموزی را با استفاده از‬ ‫فعالیت‏های پداگوژیکی متمایز شده (متناسب با نیازهای‬ ‫انفرادی دانش‏اموزان) هدف قرار می‏دهند‪ .‬انها به این‬ ‫سطح از فهم رسیده‏اند که دانش‏اموزان معمولی و عادی‬ ‫می‏تواننداستعدادهای غیرمعمول و غیرعادی داشته باشند‪.‬‬ ‫این نوع نظام‏ها‪ ،‬تجربه اموزشی را فردی‏سازی می‏کنند‪،‬‬ ‫بطوری که تمامی دانش‏اموزان می‏توانند به استانداردهای‬ ‫باالیی دست پیدا کنند‪ .‬افزون بر این‪ ،‬معلمان در این نوع‬ ‫نظام‏ها نه تنها بر روی پیشرفت و موفقیت تحصیلی بلکه در‬ ‫سالمت و بهزیستی دانش‏اموزان نیز سرمایه‏گذاری می‏کنند‪.‬‬ ‫‪ -4‬در هیچ نظام اموزشی‪ ،‬کیفیت نظام تحصیلی از کیفیت‬ ‫معلمانش فراتر نمی‏رود‪ .‬نظام‏های تحصیلی برتر معلمان و‬ ‫نیروهای تدریس خود را به دقت انتخاب و اموزش می‏دهند‪.‬‬ ‫انها عملکرد معلمان پرچالش خود را بهبود می‏بخشند و‬ ‫دستمزد معلمان خود را با توجه به استانداردهای حرفه‏ای‬ ‫سازماندهی می‏کنند‪ .‬این نوع نظام‏ها محیطی را به وجود‬ ‫می‏اورند که در ان معلمان با همکاری یکدیگر چهارچوبی از‬ ‫عمل و فعالیت مطلوب را شکل می‏دهند و معلمان به منظور‬ ‫رشد در شغل و حرفه خود تشویق می‏شوند‪.‬‬ ‫‪ -5‬نظام‏های تحصیلی دارای عملکرد برتر‪ ،‬اهداف‬ ‫بلندپروازانه‏ای را وضع می‏کنند که در ان روشن است‬ ‫دانش‏اموزان باید قادر به انجام چه کاری باشند و معلمان نیز‬ ‫قادر به فهم این موضوع هستند که برای تدریس و اموزش به‬ ‫دانش‏اموزان خود به چه چیزهای نیازمند می‏باشند‪ .‬چنین‬ ‫نظام‏هایی از کنترل و پاسخگویی اداری به سمت َاشکال‬ ‫حرفه‏ای سازمان کاری حرکت کرده‏اند‪ .‬انها معلمان خود را به‬ ‫نواوری‪ ،‬بهبود عملکرد خود و همکارانشان تشویق می‏کنند‬ ‫و سیاست رشد و توسعه حرفه‏ای را به منظور دست‏یابی به‬ ‫عملکرد بهتر تعقیب و پیگیری می‏نمایند‪ .‬چنین نظام‏هایی‬ ‫بجایاینکهچشم‏انتظارمعلمیامدرسهبعدیباشند‪،‬فرهنگ‬ ‫همکاری و شبکه‏ای قدرتمند از نواوری را شکل می‏دهند‪.‬‬ ‫‪ -6‬نظام‏های تحصیلی دارای عملکرد عالی‪ ،‬اموزش و‬ ‫پرورش با کیفیت را برای کل نظام اموزشی فراهم می‏سازند‪،‬‬ ‫بطوری که هر دانش‏اموز از تدریس عالی و با کیفیت بهره‏مند‬ ‫می‏شود‪ .‬این کشورها به منظور دستیابی به این امر‪ ،‬قویترین‬ ‫مدیران خود را در سخت‏ترین مدارس و با استعدادترین‬ ‫معلمان را در پرچالش‏ترین کالس‏ها جذب می‏کنند‪.‬‬ ‫‪ -7‬برای نظام‏های اموزشی دارای عملکرد باال اجرای تمامی‬ ‫سیاستها و فعالیتها از اولویت برخوردار است و اجرای بی‏کم‬ ‫و کاست انها در کل نظام بسیار حائز اهمیت است‪ .‬انها‬ ‫می‏کوشند تا اطمینان پیدا کنند که سیاستها در طول زمان‬ ‫استحکام و انسجام خود را حفظ می‏کنند و تضعیف نمی‏شوند‬ ‫و همواره به درستی اجرا می‏گردند (اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫‪-9‬بحث و نتیجه‏گیری‬ ‫نتایج کار هانوشک و ووزمان نشان داد‪ ،‬کیفیت تحصیل در‬ ‫یک نظام اموزشی پیش‏بینی کننده معتبر ثروتی است که‬ ‫کشورها در درازمدت تولید خواهند کرد‪ .‬یکی از متداولترین‬ ‫و معتبرترین روش‏های سنجش کیفیت نظام تحصیلی‪،‬‬ ‫نتایج ان نظام در سنجشهای بزرگ مقیاس بین‏المللی مانند‬ ‫پیزا‪ ،‬تیمز و پرلز می‏باشند‪ .‬شاید اگر پژوهشگاه مطالعات‬ ‫اموزش و پرورش در مطالعات تیمز و پرلز شرکت نمی‏کرد‪،‬‬ ‫اکنون هیچ شاخصی از کیفیت عملکرد نظام تحصیلی ما‬ ‫وجود نمی‏داشت‪ .‬در جهانی با منابع محدود‪ ،‬اگاهی از هزینه‬ ‫اموزش شهروندان و چگونگی استفاده بهتر از سرمایه‏گذاری‬ ‫در به حداکثر رساندن پیامد (بازده)‪ ،‬پرسشی محوری‬ ‫برای سیاست‏گذاران‪ ،‬مدیران‪ ،‬والدین و هر فردی است که‬ ‫مالیات می‏پردازد‪ .‬یک نظام بسیار کارامد الزم نیست نگران‬ ‫عدم سرمایه‏گذاری در اموزشی و پرورشی باشد که خدمات‬ ‫ضعیفی به شهروندان ارائه می‏کند‪ .‬تزریق پول بیشتر به‬ ‫یک سیستم‪ ،‬همیشه به معنای کیفیت نیست‪ .‬کارایی به‬ ‫معنای انتخاب کارامدترین ترکیب و تصمیم‏گیری برای‬ ‫سرمایه‏گذاری در جای درست است (فلورس ‪.)2017‬‬ ‫در عصر بودجه‏های محدود و سرمایه‏گذاری‏های عمومی‬ ‫محصور‪ ،‬قطع مخارج و هزینه‏های بیشتر‪ ،‬یک هدف و‬ ‫اولویت محسوب می‏شود‪ ،‬به ویژه در پرتو این واقعیت‬ ‫که َصرف هزینه پایین‏تر لزوم ًا به معنای پذیرش عملکرد‬ ‫ضعیفتر نیست‪ .‬سازمان همکاری و توسعه اقتصادی‬ ‫(‪ )2012،OECD‬عنوان می‏کند که "پول به تنهایی نمی‏تواند‬ ‫نظام اموزش و پرورش مطلوب خریداری نماید‪ .‬عملکرد‬ ‫قوی در پیزا (‪ )PISA‬متعلق به کشورها و اقتصادهایی است‬ ‫که بر این باور هستند و بر اساس همین باور عمل می‏کنند که‬ ‫تمام کودکان می‏توانند در مدرسه موفق شوند‪ .‬وقتی صحبت‬ ‫از پول و اموزش و پرورش می‏شود‪ ،‬پرسش این نیست‬ ‫که چقدر؟ بلکه پرسش ارجح‪ ،‬پول برای چه چیز؟ است"‬ ‫(‪.)2012 ،OECD‬‬ ‫کارایی اموزشی باید به مثابه نظام چرخشی پیچیده‏ای‬ ‫در نظر گرفته شود که تامین منابع مالی یا بودجه موجب‬ ‫ایجاد فرصت‏های یادگیری می‏شود‪ .‬با فرصتهای یادگیری‪،‬‬ ‫دانش‏اموزان می‏اموزند و دانش خود را در شاخصهای‬ ‫عملکردی نشان می‏دهند و به نوبه خود این شاخص‏ها‪،‬‬ ‫تصمیم‏ها در مورد تامین بودجه و سرمایه‏گذاری در اینده را‬ ‫تحت تاثیر قرار می‏دهند‪.‬‬ ‫ایا موفقیت در اموزش و پرورش مستلزم صرف پول بیشتر‬ ‫است؟ مطالعات پیشین و نتایج پیزای ‪ 2018‬نشان می‏دهند‬ ‫که بهبود اموزش و پرورش تمام ًا به حجم منابع مربوط‬ ‫نیست‪ .‬اگر کشورها می‏خواهند شهروندان انها به زندگی‬ ‫مولد و بهره‏وری بیشتر دست پیدا کنند‪ ،‬باید در اموزش و‬ ‫پرورش سرمایه‏گذاری کنند‪ ،‬اما تزریق پول بیشتر به این‬ ‫سیستم بطور خودکار به اموزش و پرورش بهتر نخواهد‬ ‫انجامید‪ .‬برای کشورهایی که در حال حاضر کمتر از ‪50.000‬‬ ‫دالر سرانه دانش‏اموزی تراکمی بین سنین ‪ 6‬تا ‪ 15‬سال‬ ‫سرمایه‏گذاری می‏کنند‪ ،‬پیزا رابطه قویی را بین سرانه‬ ‫دانش‏اموزی و کیفیت پیامدهای یادگیری نشان می‏دهد‪ .‬با‬ ‫این حال‪ ،‬برای کشورهایی که باالتر از این میزان هزینه صرف‬ ‫می‏کنند‪ ،‬رابطه‏ای بین سرانه دانش‏اموزی و متوسط عملکرد‬ ‫دانش‏اموز وجود ندارد‪ .‬الزم به ذکر است که اطالعات‬ ‫منتشر شده و روشنی از سهم اموزش و پرورش از تولید‬ ‫ناخالص داخلی‪ ،‬هزینه سرانه دانش‏اموزی وزارت اموزش و‬ ‫پرورش کشور ما و چگونگی تخصیص منابع بر اساس سرانه‬ ‫دانش‏اموزی که امکان استناد به ان وجود داشته باشد‪ ،‬در‬ ‫دسترس نیست و پیگیری‏های شخصی و شفاهی نویسنده‬ ‫این گزارش نیز از دفتر مربوط بی‏نتیجه مانده است‪ .‬در هر‬ ‫حال وجود اطالعات شفاف و روشنی از سرانه دانش‏اموزی‬ ‫ساالنه و همینطور سرانه دانش‏اموزی تراکمی و نحوه و‬ ‫میزان اختصاص منابع از سرانه دانش‏اموزی می‏تواند‬ ‫امکان مقایسه با کشورهای دیگر و اتخاذ تصمیمی مناسب‬ ‫در این زمینه را فراهم سازد‪ .‬فقدان اطالعات دقیق سالیانه‬ ‫و منتشر شده داخلی (درون دستگاهی) از شاخصهای‬ ‫فوق‪ ،‬نقص مهمی در اموزش و پرورش است که عدم وجود‬ ‫چنین اطالعاتی روشن نمی‏سازد که میزان رشد سرانه‬ ‫دانش‏اموزی سالیانه‪ ،‬میزان تخصیص منابع از این سرانه‬ ‫⏪‬ صفحه 59 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫وزارت اموزش وپرورش‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫در بخشهای مختلف چقدر است و حتی درخواست برای‬ ‫ترمیم بودجه را نیز از نظر شاخص‏های بین‏المللی در اموزش‬ ‫و پرورش دچار مشکل می‏سازد‪ ،‬امری که باید مورد پیگیری‬ ‫قرار گرفته و به سرعت رفع شود‪ .‬پول و بودجه می‏تواند‬ ‫اندازه کالس و ساعات اموزشی یا تدریس بخرد‪ .‬اندازه‬ ‫کالس و شمار ساعاتی که دانش‏اموزان تدریس اثربخش‬ ‫دریافت می‏کنند‪ ،‬یکی از مهمترین حوزه‏های مداخله‬ ‫سیاستی فوری تلقی می‏شود‪ .‬پول می‏تواند زیرساختها و‬ ‫منابع مدرسه را خریداری نماید (فلورس‪ .)2017 ،‬منابع‬ ‫مالی می‏توانند به حقوق معلمان‪ ،‬مدیران و کارکنان‪ ،‬هزینه‬ ‫نگهداری یا ساخت ساختمانها و زیرساخت‏ها‪ ،‬هزینه‏های‬ ‫عملیاتی مانند رفت و امد و تغذیه دانش‏اموزان تخصیص‬ ‫پیدا کنند‪ .‬نظام‏های تحصیلی با هزینه یا سرمایه‏گذاری‬ ‫بیشتر بر روی اموزش و پرورش‪ ،‬نظام‏هایی هستند که دارای‬ ‫سطوح باالتری از تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬می‏باشند‪.‬‬ ‫هزینه و سرمایه‏گذاری بیشتر بر روی اموزش و پرورش با‬ ‫مقادیر باالی تولید ناخالص داخلی ارتباط و همبستگی‬ ‫بسیار باالیی دارد (‪ =r 0/9‬برای کشورهای ‪ OECD‬و ‪=r 0/91‬‬ ‫برای کشورهای شرکت کننده در پیزای ‪،OECD( )2018‬‬ ‫‪ .)2020‬البته‪ ،‬نظام‏های اموزشی به راحتی با پرت کردن‬ ‫پول به سمت انها بهبود پیدا نمی‏کنند‪ .‬همانطور که پیشتر‬ ‫اشاره شد‪ ،‬دو کشور با میزان هزینه باال می‏توانند نتایج بسیار‬ ‫متفاوتی را رقم بزنند بنابراین موفقیت به این بستگی ندارد‬ ‫که چقدر پول هزینه می‏کنید بلکه به این بستگی دارد که این‬ ‫پول را چگونه هزینه می‏کنید(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬انچه که بیش از ان استانه مورد اشاره اهمیت‬ ‫پیدا می‏کند‪ ،‬چگونگی تخصیص منابع (کارایی تخصیصی)‬ ‫است‪ .‬این موضوع در مورد مقایسه سرمایه‏گذاری بر روی‬ ‫زمان یادگیری دانش‏اموزان نیز مصداق دارد‪ .‬در فنالند‬ ‫کشوری با کمترین زمان یادگیری‪ ،‬عملکرد دانش‏اموزان‬ ‫بسیار باال است‪ ،‬در حالیکه امارات متحده عربی با یکی از‬ ‫طوالنی‏ترین ساعات اموزشی‪ ،‬در مقایسه با فنالند دارای‬ ‫پیامدهای یادگیری بسیار ضعیفی است‪ .‬این یافته نشانگر‬ ‫اهمیت کیفیت زمان یادگیری در مقایسه با کمیت ان است‪.‬‬ ‫شاید استونی نمونه‏ای از کشوری باشد که با ‪ 30‬درصد هزینه‬ ‫سرانه دانش‏اموزی کمتر از متوسط کشورهای ‪،OECD‬‬ ‫بطور پیوسته در پیزا عملکردی پیشرفته و عالی داشته‬ ‫است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫نظام‏های تحصیلی برای حرکت به سمت عملکرد باال دو راه‬ ‫پیش روی دارند‪ )1( :‬صرف پول بیشتر‪ )2( ،‬ایجاد تغییرات‬ ‫اساسی در روش سازماندهی نظام اموزشی‪ .‬افزایش‬ ‫چشمگیری در هزینه‏ها و بودجه اموزش و پرورش در اینده‬ ‫پیش رو غیر محتمل بنظر می‏رسد‪ .‬بدینسان چالش مهم‪،‬‬ ‫سخت‏گیری در مصرف منابع مالی است‪ .‬ژاپن بخش بسیار‬ ‫زیادی از منابع خود را صرف خدمات اموزشی اساسی‬ ‫می‏کند و بسیار کمتر از کشورهای عضو ‪ OECD‬صرف‬ ‫ساختمان مدارس‪ ،‬خدمات مدرسه‏ای‪ ،‬کتابهای درسی‬ ‫گالسه و باکیفیت و برنامه‏های ورزشی گران‏قیمت می‏نماید‪.‬‬ ‫هر گاه نظام‏های دارای اموزش و پرورش با عملکرد باال مجبور‬ ‫به انتخاب بین کالس‏های کوچکتر و معلمان بهتر بوده‏اند‪،‬‬ ‫دومی را انتخاب کرده‏اند‪ .‬انچه که از چالش‏های مهم نظام‬ ‫اموزشی ما است‪ ،‬بررسی هزینه‏های مختلفی است که در‬ ‫بخشهای مختلف اموزش و پرورش صرف می‏شود‪ ،‬بی انکه‬ ‫تاثیری بر کیفیت نظام تحصیلی ما داشته باشند‪ .‬شناسایی‬ ‫این بخشها و برنامه‏ریزی به منظور تلفیق انها در بخش‏های‬ ‫کارامد و اختصاص منابع انها به خدمات اموزشی اساسی‬ ‫می‏تواند یک راه حل باشد‪.‬‬ ‫کشورهایی که کالس‏های بزرگ را انتخاب می‏کنند‪،‬‬ ‫استطاعت پرداخت بهتری را به معلمان خود خواهند‬ ‫داشت‪ .‬اگر پرداخت به معلمان کالس مطلوب باشد‪،‬‬ ‫استخدام در این حرفه رقابتی‏تر می‏شود و نامزدها می‏توانند‬ ‫در موسسات تربیت معلم دارای جایگاه عالی‏تر اموزش‬ ‫ببینند‪ .‬معلمانی که بیشتر در تدریس می‏مانند‪ ،‬کمتر‬ ‫نیازمند جایگزینی هستند و به کمک تخصصی کمتری در‬ ‫کالس احتیاج دارند‪ .‬این بدان معناست که به موسسات‬ ‫تربیت معلم کمتری نیاز پیدا می‏شود و پول بیشتری صرف‬ ‫انهایی می‏شود که در این سیستم باقی می‏مانند‪ .‬با در‬ ‫نظر گرفتن همه جوانب و هزینه‏ها‪ ،‬یک راه حل ظاهر ًا کم‬ ‫هزینه (یعنی استخدام معلمان کم‏کیفیت و اموزش انها در‬ ‫موسسات کم‏هزینه) می‏تواند در درازمدت به یک راه حل با‬ ‫هزینه باالتر تبدیل شود‪.‬‬ ‫استخدام معلمان کم هزینه‏تر بدان معناست که نیروهای‬ ‫متخصص بیشتری در مدارس الزم است و مدیران بیشتری‬ ‫باید به کار این متخصصان و هماهنگی بین انها نظارت داشته‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫باشند‪ .‬در کشورهای دارای عملکرد برتر‪ ،‬گرچه معلمان‬ ‫دریافتی‏های نسبت ًا باالیی دارند‪ ،‬اما مدیران اجرایی کمتر‬ ‫و متخصصان اضافی کمتری الزم است و همین امر موجب‬ ‫می‏شود تا امکان استخدام معلمان با کیفیت باالتری فراهم‬ ‫باشد و در عین حال از مزیت هزینه‏های خالص کمتری‬ ‫بهره‏مند شوند‪ .‬به همین دلیل است که اندیشه و تدبیر در‬ ‫مورد طراحی سیستم در کل و هزینه‏های خالص این سیستم‬ ‫بجای تفکر و تدبیر در مورد هزینه‏های انفرادی مجزا از‬ ‫اهمیت ویژه‏ای برخوردار است‪ .‬دست اخر اینکه در ارتباط‬ ‫بین مهارت‏ها و پول عدم تقارن چشمگیری وجود دارد‪ .‬در‬ ‫حالی‏که مهارت های بهتر بطور پایدار موجب منافع بیشتری‬ ‫برای افراد و ملت‏هاست‪ ،‬پول بیشتر بطور خودکار موجب‬ ‫اموزش و پرورش بهتر نمی‏شود‪.‬‬ ‫بنا به انچه که تا کنون مشاهده کرده‏ایم‪ ،‬انچه که کشورهای‬ ‫دارای عملکرد عالی را متفاوت می‏سازد‪ ،‬مکان جغرافیایی‪،‬‬ ‫میزان ثروت یا فرهنگ موهبتی انها نیست‪ .‬انچه انها را‬ ‫متفاوت می‏سازد اگاهی دقیق انها از عملکرد ضعیف و‬ ‫نابرابری‏ها در نظام اموزشی خود‪ ،‬توانایی انها برای بسیج‬ ‫منابع‪ ،‬نواوری و مقابله با این مشکالت است‪.‬‬ ‫شاید درخشان‏ترین پیامد نظام‏های تحصیلی با عملکرد باال‬ ‫در سطح جهان این است که این نظام‏ها‪ ،‬اموزش و پرورش‬ ‫با کیفیت باال را در کل نظام تحصیلی ارائه می‏کنند به طوری‬ ‫که تمامی دانش‏اموزان از تدریس عالی بهره‏مند می‏شوند‪.‬‬ ‫دست‏یابی به عدالت حداکثری در اموزش و پرورش نه تنها‬ ‫ضرورت عدالت اجتماعی است‪ ،‬بلکه شیوه‏ای برای استفاده‬ ‫کارامدتر از منابع و افزایش تدارک دانش و مهارت‏هایی است‬ ‫که سوخت الزم برای رشد اقتصادی و ارتقاء همبستگی‬ ‫اجتماعیمی‏باشد‪.‬‬ ‫افزایش کیفیت اموزش‪ ،‬پیامدهای اقتصادی و توسعه‏ای‬ ‫چشمگیری دارد‪ .‬اگر هر دانش‏اموزی نشان دهد که از‬ ‫مهارت های اساسی برخوردار است‪ ،‬این برخورداری از‬ ‫مهارت های اساسی مزایای درازمدت مستقیم و عمده‏ای‬ ‫برای اقتصاد خواهد شد‪ .‬در واقع هانوشک و ووزمان‬ ‫نشان دا ‏ده‏اند که اگر هر دانش‏‏اموز ‪ 15‬ساله‏ای دست کم به‬ ‫مهارت‏های سطح ‪ 2‬مقیاس مهارتی پیزا (از میان سطوح‬ ‫شش گانه مهارتی پیزا) دست پیدا کند‪ ،‬مزایا و منافع ان‬ ‫تا ‪ 2030‬برای رشد اقتصادی و توسعه پایدار بسیار عظیم‬ ‫خواهد بود(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫برای کشورهایی با درامد پایین‏تر از متوسط‪ ،‬این دستاورد‬ ‫‪ 13‬برابر ‪ GDP‬فعلی و بطور متوسط ‪ %28‬تولید ناخالص‬ ‫داخلی (‪ )GDP‬باالتر طی ‪ 80‬سال اینده خواهد بود‪.‬‬ ‫برای کشورهای با درامد باالتر از متوسط که دانش‏اموزان‬ ‫انها عموم ًا عملکرد تحصیلی بهتری دارند‪ ،‬این دستاورد‬ ‫بطور متوسط ‪ %16‬تولید ناخالص داخلی (‪ )GDP‬باالتر‬ ‫است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫منافع اقتصادی که صرف ًا از رفع عملکرد بسیار ضعیف‬ ‫دانش‏اموزان تا سال ‪ 2030‬میالدی عاید کشورهای دارای‬ ‫درامد باال می‏شود‪ ،‬به مراتب بیش از هزینه‏ای است که در‬ ‫اموزش و پرورش ابتدایی و دبیرستان تمامی دانش‏اموزان‬ ‫صرف می‏کنند‪ .‬شواهد پیزا نشان می‏دهند اصالحاتی که در‬ ‫مدرسه و نظام تحصیلی منجر به بهبود عملکرد دانش‏اموزان‬ ‫کم‏پیشرفت می‏شوند‪ ،‬همواره به بهبود عملکرد دانش‏اموزان‬ ‫دارای پیشرفت باال نیز کمک می‏کند (اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫محاسبات هانوشک نشان می‏دهند که تاثیر اقتصادی سهم‬ ‫دانش‏اموزان دارای مهارت‏های اساسی در تمامی سطوح‬ ‫توسعه مشابه است‪ .‬انها همینطور نشان می‏دهند که‬ ‫تاثیر اقتصادی گسترش سهم دانش‏اموزان دارای عملکرد‬ ‫برتر یا پیشرفته در کشورهایی که مولدتر هستند‪ ،‬بطور‬ ‫‪60‬‬ ‫معناداری بیشتر است‪ .‬بنظر می‏رسد که در کشورهای حائز‬ ‫درصد بیشتری از دانش‏اموزان دارای عملکرد باال‪ ،‬فرایند‬ ‫همگرایی اقتصادی تسریع پیدا کرده است‪ .‬این یافته بر‬ ‫اهمیت موضوع سرمایه‏گذاری در کیفیت یا تعالی اموزش و‬ ‫پرورش به ویژه برای کشورهای دارای درامد متوسط تاکید‬ ‫دارد‪ .‬سرمایه‏گذاری در تعالی یا کیفیت و عدالت اموزشی‬ ‫موجب تقویت یکدیگر می‏شوند‪ .‬وقتی کشورهایی‪ ،‬جمعیت‬ ‫دانش‏اموزی دارای مهارت‏های اساسی قدرتمندی را‬ ‫پرورش می‏دهند‪ ،‬به احتمال بسیار باالیی هم سهم بیشتری‬ ‫از دانش‏اموزان دارای عملکرد عالی را به خود اختصاص‬ ‫می‏دهند‪.‬‬ ‫دانش‏اموزان‪ ،‬خانواده‏ها و اقتصاد برای دانش و مهارت‏های‬ ‫بی‏ربط با دنیای "واقعی" وقت نمی‏گذارند و بر روی ان‬ ‫سرمایه‏گذاری نمی‏کنند! بنابراین در محتوای انچه که به‬ ‫دانش‏اموزان اموزش داده می‏شود باید اندیشه کرد‪ .‬انچه که‬ ‫والدین خردمند برای کودکان خود می‏خواهند‪ ،‬همان چیزی‬ ‫است که حکومت باید برای تمام کودکان بخواهد‪ .‬کودکان‬ ‫خانواده‏های ثروتمند برای موفقیت در زندگی بسیاری از درها‬ ‫را باز می‏یابند‪ .‬اما کودکان خانواده‏های فقیر تنها یک شانس‬ ‫در زندگی دارند و ان یک مدرسه خوب است که به انها امکان‬ ‫می‏دهد تا توانمندی‏های خود را پرورش دهند‪ .‬انهایی که این‬ ‫قایق را از دست می‏دهند بندرت به هم‏قطاران خود می‏رسند‪،‬‬ ‫همان گونه که فرصتهای اموزشی متعاقب در زندگی حاصل‬ ‫پیامدهای اموزشی بهتر در سنین پایین‏تر است‪.‬‬ ‫داده‏های پیزا نشان می‏دهند که کشورهای دارای درامد‬ ‫بیشتر از منابع طبیعی‪ ،‬از نظر اقتصادی و اجتماعی‬ ‫کم‏توسعه هستند‪ ،‬بطوری که صادرات منابع طبیعی موجب‬ ‫تقویت پول ملی می‏شود‪ ،‬همین امر موجب واردات ارزان و‬ ‫به تبع ان مواجه با مشکالت بیشتر در رشد و توسعه پایه‏های‬ ‫صنعتی کشور خواهد گردید‪ .‬هر قدر حکومت‏ها از نظر‬ ‫منابع طبیعی ثروتمندتر باشند پاسخگویی کمتری در قبال‬ ‫شهروندان دارند(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫این یافته‏ها حامل پیام مهمی برای کشورهای ثروتمند از‬ ‫نظر منابع طبیعی (از جمله کشور ما) است‪ :‬ثروت مدفون‬ ‫در مهارت های رشد و توسعه نیافته مردم شما بسیار عظیم‏تر‬ ‫از ثروتی است که از منابع طبیعی استخراج می‏کنید‪ .‬و در‬ ‫حالی که منابع طبیعی تمام شدنی هستند ‪-‬یعنی هر قدر‬ ‫بیشتر استفاده کنید‪ ،‬کمتر خواهید داشت‪ -‬دانش منبعی‬ ‫بالنده و رو به رشد است‪ -‬یعنی هر قدر بیشتر استفاده کنید‪،‬‬ ‫بیشتر خواهید داشت‪ .‬کشفی علمی که تاثیری بسزا بر رشد‬ ‫و پیشرفت بشر داشته است‪ ،‬کشف نادانی و جهل و استفاده‬ ‫از یادگیری برای توسعه دانش است (اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫داده‏های پیزا رابطه منفی معنی‏داری را بین کسب پول و‬ ‫درامد کشورها از منابع طبیعی خود و دانش و مهارت‏های‬ ‫جمعیت دانش‏اموزی انان نشان می‏دهد‪ .‬تفسیری گویا‬ ‫از این بحث‪ ،‬این است که در کشورهای دارای منابع‬ ‫طبیعی کم مانند نمونه‏های شایسته‏ای چون فنالند‪ ،‬ژاپن‬ ‫وسنگاپور ‪ ،‬شهروندان دریافته‏اند که کشور انها باید با تکیه‬ ‫بر خرد و هوشمندی و به سخن روشن‪ ،‬متکی بر دانش و‬ ‫مهارت‏های خود زندگی کنند و این امر بستگی به کیفیت‬ ‫اموزش و پرورشی دارد که ان کشور ارائه می‏کند‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫میزان ارزش و اعتباری که یک کشور به اموزش و پرورش‬ ‫خود می‏دهد‪ ،‬دست کم تا حدودی بستگی به دیدگاه ان‬ ‫کشور در مورد چگونگی استفاده از دانش و مهارت‏ها برای‬ ‫تامین بخشی از بودجه ملی خود دارد‪ .‬بدینسان‪ ،‬قائل شدن‬ ‫ارزشی واال برای اموزش و پرورش (سرمایه‏گذاری اساسی در‬ ‫ان) پیش‏نیاز و پیش‏شرط یک نظام اموزش و پرورش شکوفا‬ ‫و اقتصادی پر رونق است(اشالیخر‪.)2018 ،‬‬ ‫❚❚‬ صفحه 60 ‫دانشگاه ازاد اسالیم‬ صفحه 61 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫دانشگاه ازاد اسالیم‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪62‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالیم‬ ‫در این بخش یم خوانید‪:‬‬ ‫با حضور دکتر طهرانچی و مهندس عتیقی‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی و شرکت معدنی و صنعتی گل گهر‬ ‫تفاهم نامه همکاری علمی‪ ،‬پژوهشی و فناوری امضا کردند‬ ‫دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی و مهندس ایمان عتیقی مدیرعامل شرکت‬ ‫معدنی و صنعتی گل گهر تفاهم نامه همکاری علمی‪،‬‬ ‫پژوهشی و فناوری امضا کردند‪.‬‬ ‫ده ها سرای نواوری متناسب با موضوعات تخصصی‬ ‫در استان ها بزودی راه اندازی می شود‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی باید به یک دانشگاه کارافرین و‬ ‫فناور تبدیل شود‬ ‫برگزاری بیش از‪ 70‬رویداد فناورانه در مراکز رشد‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی در تیرماه سال جاری‬ ‫چاپ‪ 38‬مقاله در مجالت معتبر از سوی استادان و‬ ‫دانشجویان دانشگاه ازاد اسالمی الهیجان‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی نقش مهمی در تقویت علم و‬ ‫دانش دارد‬ ‫مقاله دو عضو هیات دانشگاه ازاد اسالمی کرمانشاه‬ ‫در فهرست مقاالت پراستناد‏قرار گرفت‬ ‫استقرار دانشکده های مهارت و کارافرینی در دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی حلقه ارتباط بین اموزش های علمی و‬ ‫نیاز بازار کار است‬ ‫جلسات پیش دفاع دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی با استانداردهای روز دنیا برگزار می شود‬ ‫تفاهم نامه میان دانشگاه ازاد اسالمی و ستاد رشد و‬ ‫نواوری بسیج منعقد شد‬ ‫مجله "نانو ساختار در شیمی " دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫باالترین ضریب اثربخشی مجالت ایران در سال‪2020‬‬ ‫را کسب کرد‬ ‫دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه ازاد اسالمی در نشست‬ ‫امضای این تفاهم نامه در سخنانی‪ ،‬با بیان اینکه‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی‪ ،‬دانشگاهی گسترده و شهرپایه‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬دانشگاه به عنوان یک نهاد اموزشی باید‬ ‫به عنوان بازوی نهاد صنعت نقش افرینی کرده و در‬ ‫رشد اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و فناوری موثر باشد‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬دانشگاه ازاد اسالمی در زمینه اجتماعی‬ ‫باید به عنوان بازوی اموزشی ‪ -‬تربیتی در مدارس سما‬ ‫و واحدهای دانشگاهی نقش افرینی کرده و از افراد‬ ‫بومی خود در منطقه که درک درستی از زیست بوم و‬ ‫مشکالت اجتماعی دارند‪ ،‬برای حل مسائل و معضالت‬ ‫استفاده کند‪.‬‬ ‫رئیس دانشگاه ازاد اسالمی با اشاره به اغاز‬ ‫همکاری های علمی‪ ،‬پژوهشی و فناوری این دانشگاه و‬ ‫شرکت معدنی و صنعتی گل گهر‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی باید در کنار صنایع استان ها‪ ،‬بهره وری‬ ‫اقتصاد شهرها و مردم را مورد توجه قرار دهد‪.‬‬ ‫دکتر طهرانچی خاطرنشان کرد‪ :‬پشتوانه فناوری؛‬ ‫دانش‪ ،‬پژوهش و نواوری است‪ .‬از این رو دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی تالش دارد با برقراری ارتباط با صنایع‪،‬‬ ‫رسالت خود را در زمینه همکاری با صنایع در زمینه‬ ‫ارتقای فناوری انجام دهد‪ .‬از این رو دانشگاه می تواند‬ ‫حلقه واسط بین صنعت و مردم بوده و به عنوان بازوی‬ ‫صنعت در حوزه دانشی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬نواوری و فناوری‬ ‫عمل کند‪.‬‬ ‫رئیس دانشگاه ازاد اسالمی در پایان اظهار داشت‪:‬‬ ‫خوشبختانه حرکت خوبی در دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫استان کرمان اغاز شده و امیدواریم امضای این‬ ‫تفاهم نامه‪ ،‬فتح بابی در تامین منابع انسانی و پرورش‬ ‫جوانان‪ ،‬توسعه دانشگاه ازاد اسالمی واحد سیرجان‬ ‫و شرکت معدنی و صنعتی گل گهر باشد‪ .‬بسیار‬ ‫خرسندیم که این تفاهم نامه در ایام مبارک ذی الحجه‬ ‫و عید سعید قربان منعقد می شود‪.‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬مهندس عتیقی مدیرعامل شرکت معدنی‬ ‫و صنعتی گل گهر با استقبال از برقراری تعامل‬ ‫بین دانشگاه ازاد اسالمی و شرکت گل گهر‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫امیدواریم با امضای این تفاهم نامه‪ ،‬بتوانیم یک مسیر‬ ‫جدید برای توسعه فعالیت ها ایجاد کنیم‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اهمیت موضوع فناوری‪ ،‬خاطرنشان‬ ‫کرد‪ :‬شرکت معدنی و صنعتی گل گهر درصدد است با‬ ‫همکاری دانشگاه ازاد اسالمی در این زمینه اقدامات‬ ‫موثری انجام دهد‪.‬‬ ‫در ادامه این نشست‪ ،‬دکتر احمد حیدری معاون امور‬ ‫مجلس و ارتباطات اجتماعی دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫گفت‪ :‬این دانشگاه به عنوان دانشگاه حل مسئله در‬ ‫خدمت جامعه و صنایع است و همانطور که ظرفیت‬ ‫جمهوری اسالمی ایران به همه مردم تعلق دارد‪،‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی نیز به عنوان شبکه بزرگ علمی‪،‬‬ ‫فرهنگی و اجتماعی در خدمت کشور بوده و امروز با‬ ‫امضای این تفاهم نامه‪ ،‬دو مجموعه بزرگ دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی و شرکت گل گهر در کنار یکدیگر قرار‬ ‫ ❚‬ ‫با حضور دکتر طهرانچی‬ ‫می گیرند‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪ :‬امضای این تفاهم نامه را به‬ ‫فال نیک می گیریم که یک مجموعه دانشگاهی و‬ ‫یک مجموعه صنعتی توانسته اند با یکدیگر تعامل و‬ ‫همکاری برقرار کنند‪ .‬امیدواریم شهر سیرجان‪ ،‬استان‬ ‫کرمان و کشور از برکات این همکاری بهره مند شوند‪.‬‬ ‫تفاهم نامه همکاری بین دانشگاه ازاد اسالمی و‬ ‫شرکت معدنی و صنعتی گل گهر به منظور توسعه‬ ‫زمینه های همکاری مشترک و همه جانبه علمی‪،‬‬ ‫پژوهشی و فناوری و استفاده بهینه از ظرفیت های‬ ‫موجود و توسعه همکاری ها در زمینه های بکارگیری‬ ‫دانش فنی روزامد در حوزه های پژوهشی‪ ،‬فناوری و‬ ‫تحقیقاتی کاربردی منعقد شده است‪.‬‬ ‫تسهیل در حضور اساتید و دانشجویان تحصیالت‬ ‫تکمیلی دانشگاه در محیط صنعتی جهت کسب‬ ‫تجارب کاربردی‪ ،‬ایجاد زمینه های مناسب جهت‬ ‫بهره گیری از توانمندی ها و خدمات متقابل‪ ،‬برگزاری‬ ‫نشست های علمی مشترک‪ ،‬انتقال تجربیات و نیازهای‬ ‫شرکت به دانشگاه و بالعکس و تبادل افکار و اطالعات‪،‬‬ ‫بسترسازی برای حمایت از ایده های خالقانه و فناورانه‪،‬‬ ‫ایجاد بستر مناسب برای بهره گیری از ظرفیت پارک‬ ‫علم و فناوری‪ ،‬سراهای نواوری و شرکت های دانش‬ ‫بنیان دانشگاه ازاد اسالمی در راستای فعالیت های‬ ‫تحقیقاتی و کاربردی‪ ،‬تحقیق و پژوهش درخصوص‬ ‫طرح های تحقیقاتی موردنیاز در حوزه های صنعتی و‬ ‫غیرصنعتی موردعالقه طرفین‪ ،‬تربیت و اموزش نیروی‬ ‫انسانی متخصص مهارت محور موردنیاز طرفین و‪...‬‬ ‫ازجمله اهداف انعقاد این تفاهم نامه است‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫سامانه علم سنجی اعضای هیات علمی دانشگاه ازاد اسالمی رونمایی شد‬ ‫سامانه علم سنجی اعضای هیات علمی دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی رونمایی شد‪.‬‬ ‫در ابتدای این مراسم که به صورت مجازی برگزار شد‪،‬‬ ‫دکتر علی جهان مدیرکل امور کتابخانه ها‪ ،‬مجالت‪،‬‬ ‫انتشارات علمی و علم سنجی دانشگاه ازاد اسالمی‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬سامانه علم سنجی دانشگاه ازاد اسالمی پیرو‬ ‫سیاست های این دانشگاه و تاکید دکتر طهرانچی بر‬ ‫تحقق سند اسالمی شدن دانشگاه ها و با استناد به‬ ‫راهبرد ‪ 11‬این سند که به طراحی و ایجاد سامانه ای‬ ‫برای نظارت‪ ،‬ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه ها و‬ ‫پژوهشگران اشاره دارد‪ ،‬در دستورکار قرار گرفت‪.‬‬ ‫دکتر جهان خاطرنشان کرد‪ :‬پیرو بخشنامه سرامدان‬ ‫علمی دانشگاه ازاد اسالمی‪ ،‬نیاز به راه اندازی چنین‬ ‫سامانه ای بیش از پیش احساس شد‪" .‬فراهم سازی‬ ‫ابزارهای الزم برای شبکه سازی علمی "‪" ،‬افزایش دقت‬ ‫و سرعت در رابطه با امارها و گزارش های کیفیت و کمیت‬ ‫تولید علم "‪" ،‬سهولت بررسی پرونده های پژوهشی‬ ‫ارتقا "‪" ،‬سهولت شناسایی و انتخاب استاد راهنما‬ ‫براساس سوابق و زمینه های پژوهشی " و "سهولت‬ ‫شناسایی سرامدان علمی در حوزه های موضوعی برای‬ ‫جلسات پیش دفاع متمرکز و هدایت طرح های کالن "‬ ‫ازجمله مزایای این سامانه محسوب می شود‪.‬‬ ‫در ادامه این مراسم‪ ،‬دکتر نظام زاده‪ ،‬دکتر طقرایی‪،‬‬ ‫دکتر چگینی و دکتر کشت کار به نمایندگی از‬ ‫سرامدان علمی دانشگاه ازاد اسالمی به بیان نظرات‪،‬‬ ‫پیشنهادات و دغدغه های خود پرداخته و دکتر‬ ‫طهرانچی به موضوعات مطرح شده در این جلسه‬ ‫مجازی‪ ،‬پاسخ گفت‪.‬‬ صفحه 62 ‫دانشگاه ازاد اسالیم‬ ‫‪63‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫دکتر طهرانچی در بازدید ‪ ۴‬ساعته از دانشگاه ازاد اسالمی واحد اراک‪:‬‬ ‫ده ها سرای نواوری متناسب با موضوعات تخصصی در استان ها بزودی راه اندازی می شود‬ ‫سراهای نواوری‪ ،‬ایده ای برای رسیدن به دانشگاه نواور است‬ ‫دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه ازاد اسالمی در‬ ‫سفر یک روزه به استان مرکزی‪ ،‬دو سرای نواوری "سالمت‬ ‫کار " و "بازیافت و پسماند " و مراکز تحقیقاتی دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی واحد اراک را افتتاح کرد‪.‬‬ ‫دکتر طهرانچی پس از افتتاح مجموعه مراکز تحقیقاتی‬ ‫سرای نواوری دانشگاه ازاد اسالمی واحد اراک که در‬ ‫زمینی به مساحت ‪ 3‬هزار و ‪ 200‬متر مربع و در سه طبقه راه‬ ‫اندازی شده است‪ ،‬از سه مرکز تحقیقاتی و ‪ 15‬شرکت دانش‬ ‫بنیان و هسته فناور مستقر در سراهای نواوری این واحد‬ ‫دانشگاهی بازدید کرد‪.‬‬ ‫رئیس دانشگاه ازاد اسالمی در این بازدید ‪ 4‬ساعته از مرکز‬ ‫تحقیقات علوم گیاهی کاربردی‪ ،‬ازمایشگاه تحقیقات‬ ‫جلبک‪ ،‬ازمایشگاه تحقیقاتی افت کش و مولکولی‪ ،‬مرکز‬ ‫تحقیقات علوم اعصاب کاربردی و شرکت دانش بنیان مادر‬ ‫دارو شهرکرد تولید کننده نمونه اولیه واکسن خوراکی علیه‬ ‫ویروس کرونا مبتنی بر پروبیوتیک نوترکیب‪ ،‬هسته فناور‬ ‫بتا‪ ،‬تولید کننده محصوالت کنترل کننده و هوشمند سازی‬ ‫مزارع پرورش ماهی‪ ،‬گلخانه ها‪ ،‬شرکت ویراناب زاگرس‬ ‫تولید کننده نرم افزار پالک خوان خودرو‪ ،‬هسته فناور‬ ‫زیست پژوهان طبیعت تولید کننده دستگاه تلفیق سیستم‬ ‫نورو فیزیک به وسیله ‪ Olfactory traing‬و ماسک درون‬ ‫بینی ضد ویروسهای تنفسی‪ ،‬هسته فناور اریواکسیر تولید‬ ‫کننده کرمهای میل ورم برای تغذیه حیوانات خانگی بازدید‬ ‫به عمل اورد‪.‬‬ ‫دکتر طهرانچی در ادامه این بازدید که با همراهی دکتر‬ ‫حسین کالنتری رئیس دانشگاه ازاد اسالمی استان‬ ‫مرکزی‪ ،‬دکتر مهدی زندیه وکیلی معاون امور عمرانی‬ ‫استاندار مرکزی‪ ،‬دکتر سید محمد جمالیان رئیس دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی اراک انجام شد‪،‬‬ ‫از شرکت ساتراس زیست فناور‪ ،‬تولید کننده کیت رنگ‬ ‫امیزی اسید فست کاینیون‪ ،‬هسته فناور پیشگامان عرصه‬ ‫سالمت تولید کننده محصوالت درمان زخم های دیابتی و‬ ‫ ❚‬ ‫درامدزایی داشته باشند‪ .‬برای تحقق این هدف دیگر‬ ‫وظیفه دانشگاه فقط اموزش و برگزاری کالس ها نیست‪،‬‬ ‫بلکه دانشگاه باید بستر مهارت اموزی و ایجاد کننده شرایط‬ ‫برای درامدزایی دانشجویان باشد‪ .‬خوشبختانه کارهای‬ ‫خوبی در دانشگاه ازاد اسالمی استان مرکزی انجام شده‬ ‫و طرح های کاربردی در حال انجام است‪ .‬امیدواریم با راه‬ ‫اندازی سراهای نواوری سالمت کار و بازیافت و پسماند در‬ ‫این دانشگاه بتوانیم عالوه بر برطرف کردن معضالت زیست‬ ‫محیطی‪ ،‬به اقتصاد استان نیز کمک کنیم‪.‬‬ ‫سوختگی به وسیله نانو پلیمر اهسته رهش‪ ،‬شرکت خوشه‬ ‫چینان مرکزی‪ ،‬تولید کننده عرقیات گیاهی‪ ،‬اسانس ها‬ ‫و داروهای گیاهی‪ ،‬شرکت مطهر نشان مهاجر مرکزی‪،‬‬ ‫هلدینگ اسپادان‪ ،‬اکادمی مدیریت پسماند‪ ،‬واحد تحقیق‬ ‫و توسعه‪ ،‬شرکت کاغذ سازی کاوه‪ ،‬هسته فناور مهر اوا‪،‬‬ ‫شرکت اکسیر پویش دیبا و شرکت بلور پژوهان پارس بازدید‬ ‫و با مدیران شرکت های دانش بنیان‪ ،‬هسته های فناور و‬ ‫پژوهشگران این مجموعه دیدار و گفت وگو کرد‪.‬‬ ‫رئیس دانشگاه ازاد اسالمی در ادامه حضور در دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی واحد اراک از مدرسه عالی مهارتی زندگی هوشمند‪،‬‬ ‫سرای نواوری تکنولوژی نساجی‪ ،‬ازمایشگاه های همکار‬ ‫غذا و دارو‪ ،‬استخر پرورش ماهی در حال احداث و مجموعه‬ ‫مرکز تحقیقاتی علوم دامی واحد اراک بازدید کرد‪.‬‬ ‫دکتر طهرانچی در حاشیه این بازدیدها‪ ،‬گفت‪ :‬بسیار‬ ‫خوشحالم که امروز شاهد به ثمر رسیدن سراهای نواوری‬ ‫در دانشگاه ازاد اسالمی استان مرکزی بودم‪ .‬دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی در نگاه تحولی خود زیست بوم صفر تا صد کسب و‬ ‫کارهای دانش بنیان را مورد توجه قرار داده و امیدواریم با‬ ‫اغاز به کار سراهای نواوری در این دانشگاه کارهای خوبی‬ ‫انجام و بتواند برای اقتصاد استان امیدبخش و موثر باشد‪.‬‬ ‫رئیس دانشگاه ازاد اسالمی تاکید کرد‪ :‬تالش ما این‬ ‫است که جوانان با ورود به دانشگاه ازاد اسالمی بدانند که‬ ‫به راحتی می توانند با استفاده از تخصص و مهارت خود‬ ‫سراهای نواوری‪ ،‬ایده ای برای رسیدن به دانشگاه‬ ‫نواور است‬ ‫دکتر طهرانچی با تاکید بر اینکه سراهای نواوری‪ ،‬ایده ای‬ ‫برای رسیدن به دانشگاه نواور است‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی با ایجاد این سراها تالش دارد که از‬ ‫علم‪ ،‬ثروت تولید کند‪ .‬امروز نیز شاهد ان هستیم که دو‬ ‫سرای نواوری در محل پردیس سابق واحد اراک راه اندازی‬ ‫شد که این افتتاح مانند افتتاح دانشگاه جدید با هدف حل‬ ‫مساله و اشتغال دانش بنیان است که به جوانان می اموزد‬ ‫چگونه از علم خود به درامد و ثروت برسند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬دانشجویان‪ ،‬اساتید‪ ،‬هسته های فناور و‬ ‫شرکت های دانش بنیان در این مسیر نیازمند حمایت‬ ‫و پشتیبانی هستند که دانشگاه ازاد اسالمی برای رفع‬ ‫این دغدغه اقدام به راه اندازی اولین و بزرگترین صندوق‬ ‫پژوهشی غیردولتی کرده و به زودی ده ها سرای نواوری‬ ‫متناسب با موضوعات تخصصی در دیگر استان ها نیز‬ ‫راه اندازی خواهد شد‪.‬‬ ‫رئیس دانشگاه ازاد اسالمی در پایان خاطرنشان کرد‪ :‬در‬ ‫بازدیدهایی که امروز از مجموعه مراکز تحقیقاتی و سراهای‬ ‫نواوری دانشگاه ازاد اسالمی استان مرکزی داشتم‪ ،‬طرح ها‬ ‫و ایده های بسیار خوبی ارائه و مقرر شد در هفته های اینده‬ ‫درباره نحوه حمایت دانشگاه ازاد اسالمی از پروژه ها و‬ ‫طرح های دانش بنیان و نواور تصمیم گیری شود‪.‬‬ ‫دکتر دهقانی فیروزابادی در جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی کهگیلویه و بویراحمد‪:‬‬ ‫ ❚‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی باید به یک دانشگاه کارافرین و فناور تبدیل شود‬ ‫پیوست های اموزشی و تربیتی در تمام برنامه های توسعه اقتصادی باید دیده شود‬ ‫هفدهمین جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی استان کهگیلویه و بویراحمد به ریاست‬ ‫دکتر روح اهلل دهقانی فیروز ابادی معاون تحقیقات‪،‬‬ ‫فناوری و نواوری دانشگاه ازاد اسالمی و با حضور‬ ‫اعضای هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی استان‬ ‫کهگیلویه و بویراحمد در واحد یاسوج برگزار شد‪.‬‬ ‫دکتر دهقانی فیروزابادی در این جلسه با تسلیت‬ ‫ماه محرم و ایام سوگواری سید و ساالر شهیدان اقا‬ ‫ابا عبداهلل الحسین (ع)‪ ،‬گفت‪ :‬عبور از قوانین دست و‬ ‫پاگیر از نکات اساسی در حوزه فناوری و نواوری است‪.‬‬ ‫فناوری و بازار ارتباط تنگاتنگی باهم دارند‪ .‬زمانی‬ ‫که از فناوری صحبت می شود‪ ،‬منظور تنها محصول‬ ‫فناورانه نیست‪ ،‬بلکه هرچیزی که با دانش به عمل امده‬ ‫و مشتری داشته باشد‪ ،‬مرتبط با فناوری است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬اگر دانشگاه ازاد اسالمی به یک دانشگاه‬ ‫کارافرین و فناور تبدیل شود‪ ،‬مردم برای حضور‬ ‫فرزندانشان در این دانشگاه با میل و انگیزه بیشتری‬ ‫اقدام خواهند کرد‪ .‬باید بسترهای کارافرینی و اشتغال‬ ‫زایی و تبدیل دانشجو به یک کارافرین و شرکت موفق‬ ‫در دانشگاه ایجاد شود‪ .‬اگر مزرعه‪ ،‬مرکز رشد یا سرای‬ ‫نواوری ایجاد می شود‪ ،‬هدف اشنایی و اموزش به‬ ‫دانشجویان‪ ،‬اعضای هیات علمی و کارمندان با چنین‬ ‫مقوله هایی است‪.‬‬ ‫معاون تحقیقات‪ ،‬فناوری و نواوری دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی با بیان اینکه اساس بازار و فناوری‪ ،‬منفعت و‬ ‫مالکیت افراد است‪ ،‬گفت‪ :‬دانشگاه ازاد اسالمی یک‬ ‫المان فرهنگی و اجتماعی در هر استان است و به‬ ‫فرموده امام راحل "دانشگاه کارخانه انسان سازی است‬ ‫و نباید این رسالت اصلی خویش را فراموش کند‪" .‬‬ ‫وی اظهار داشت‪ :‬هر برنامه ای در دانشگاه تدوین و‬ ‫اماده می شود‪ ،‬باید منتهی به انسان سازی و تربیت‬ ‫صحیح اسالمی و علمی شود‪ .‬در تمام برنامه های‬ ‫توسعه اقتصادی باید پیوست های اموزشی و تربیتی‬ ‫دیده شود‪ .‬دانشگاه اگر برنامه مدون و منظمی داشته‬ ‫باشد‪ ،‬مردم به دانشگاه اقبال خواهند داشت‪.‬‬ ‫دکتر دهقانی فیروزابادی تصریح کرد‪ :‬دانشگاه باید‬ ‫بستر اموزش باشد و نسل جوان را تربیت کند ‪ .‬وقتی‬ ‫دانشگاهی می خواهد همزمان حاکمیت کند و مالکیت‬ ‫داشته باشد و ارزش و شانی برای مالکیت بخش‬ ‫خصوصی و افراد قائل نیست‪ ،‬هرگز به جایی نخواهد‬ ‫رسید‪ .‬باید فضای جذاب و همراه با منفعت ایجاد کنیم‬ ‫تا اعضای هیات علمی‪ ،‬کارمندان و دانشجویان انگیزه‬ ‫برای حضور در چنین فضای کاری را داشته باشند‪.‬‬ ‫معاون تحقیقات‪ ،‬فناوری و نواوری دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی خاطرنشان کرد‪ :‬منافع برای بیشتر انسان ها در‬ ‫اولویت است و باید کانال هایی ایجاد کنیم که دانشگاه‬ ‫تنها نقش نظارتی و کنترلی داشته باشد و مالکیت برای‬ ‫افراد و بخش خصوصی باشد‪ .‬بدون شک در این مسیر‬ ‫دانشگاه هم سود خواهد برد‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اهمیت اصل ترویج برای اشنایی و‬ ‫اگاهی کادرهای مختلف دانشگاهی و دانشجویی با‬ ‫بازار‪ ،‬فناوری‪ ،‬صنعت‪ ،‬اشتغال زایی‪ ،‬شرکت داری و‬ ‫‪ ...‬افزود‪ :‬موفق ترین دانشگاه ها و موسسات علمی‬ ‫انهایی است که کار را به دیگران بسپارد‪ .‬نقش نظارت‪،‬‬ ‫کنترل و راهبری باید در حوزه فناوری و پژوهشی‬ ‫تعریف شود و سایر کارها به مردم سپرده شود‪.‬‬ ‫معاون تحقیقات‪ ،‬فناوری و نواوری دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی تاکید کرد‪ :‬تمامی موفقیت های انقالب‬ ‫اسالمی به خاطر مدیریت مردمی بود و حتی در جنگ‬ ‫تحمیلی این حضور مردم و نقش افرینی انها در کارها‬ ‫بود که باعث پیروزی شد‪ .‬در این موارد حاکمیت تنها‬ ‫نقش کنترل کننده را برعهده داشت‪.‬‬ ‫دکتر رحیم اکرامی دبیر هیات امنا و سرپرست دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی استان کهگیلویه و بویراحمد و واحد‬ ‫یاسوج نیز در اغاز این جلسه با عرض تسلیت ایام‬ ‫شهادت ساالر شهیدان و عرض خیر مقدم به میهمانان‬ ‫به ارائه گزارشی از عملکرد‪ ،‬اقدامات و برنامه های اتی‬ ‫واحدهای دانشگاه ازاد اسالمی استان پرداخت و‬ ‫افزود‪ :‬این استان دارای ظرفیت های باالیی است که‬ ‫با توجه بیشتر و توسعه انها به خصوص در زمینه های‬ ‫کشاورزی و گیاهان داروئی و همچنین صنعت نفت و‬ ‫گاز می تواند استان را از وضعیت کنونی خارج کرده و‬ ‫به سوی کسب بیشتر درامدهای غیر شهریه ای و عدم‬ ‫وابستگی به شهریه سوق داد‪ .‬در نظام بودجه ریزی بنا‬ ‫بر افزایش درامدها و صرفه جوئی هزینه هاست‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه در برنامه کوتاه مدت تالش برای‬ ‫افزایش جذب دانشجو را داریم‪ ،‬گفت‪ :‬در برنامه دراز‬ ‫مدت توسعه طرح های درامدزا و کسب درامدهای غیر‬ ‫شهریه ای در برنامه در نظر گرفته ایم‪.،‬‬ ‫دکتر اکرامی در پایان اظهار داشت‪ :‬از برنامه های دراز‬ ‫مدت می توان به انعقاد طرح های علمی پژوهشی با‬ ‫گروه های دانش بنیان و توسعه هسته های فناور و عقد‬ ‫قرارداد با تیم های دانش بنیان در پارک علم و فناوری‬ ‫یاسوج‪ ،‬سه طرح در زمینه نفت و گاز‪ ،‬طرح باغ مرکبات‬ ‫در واحد گچساران‪ ،‬طرح به لیمو و گل محمدی در‬ ‫واحد دهدشت و ‪ ...‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫دکتر دهقانی فیروزابادی خبر داد‬ ‫برگزاری بیش از ‪ 70‬رویداد فناورانه در‬ ‫مراکز رشد دانشگاه ازاد اسالمی در‬ ‫تیرماه سال جاری‬ ‫حاهلل دهقانی فیروزابادی معاون تحقیقات‪،‬‬ ‫دکتر رو ‬ ‫فناوری و نواوری دانشگاه ازاد اسالمی گفت‪ :‬با راه‬ ‫اندازی سامانه ثبت رویدادهای فناورانه در اداره‬ ‫کل کارافرینی و مراکز رشد‪ ،‬رویدادهای فناورانه‬ ‫ای که در مراکز رشد دانشگاه برگزار می شود‪،‬‬ ‫رصد شده اند و اقدامات الزم جهت برگزاری این‬ ‫رویدادها در سطح ملی فراهم شده است‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه این رویدادها در ‪ 10‬بخش‬ ‫در تیرماه سال جاری برگزار شده است‪ ،‬اظهار‬ ‫داشت‪ :‬این رویدادها شامل استارتاپ ویکند (‪2‬‬ ‫مورد)‪ ،‬وبینار (‪ 25‬مورد)‪ ،‬دوره های اموزشی(‪34‬‬ ‫مورد)‪ ،‬طرح پویش کارافرینی(‪ 1‬مورد)‪ ،‬چالش‬ ‫فناوری (‪ 1‬مورد)‪ ،‬تجربه در مسیر فناوری و‬ ‫نواوری ‪ 3( TEDX‬مورد)‪ ،‬روز عرضه و نمایش‬ ‫فناوری ‪ 1( DemoDay‬مورد)‪ ،‬نمایشگاه‪/‬‬ ‫جشنواره‪ /‬فن بازار(‪ 2‬مورد)‪ ،‬ایده شو (‪ 2‬مورد) و‬ ‫سایر فعالیت های فناورانه است‪.‬‬ ‫دکتر دهقانی فیروزابادی تاکید کرد‪ :‬سال گذشته‬ ‫‪ 606‬مورد رویداد فناورانه در مراکز رشد دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی برگزار شد و با توجه به فعالیت های‬ ‫صورت گرفته در ماه های اخیر انتظار داریم در‬ ‫سال جاری نزدیک به هزار رویداد فناروانه در‬ ‫مراکز رشد برگزار شود‪.‬‬ ‫معاون تحقیقات‪ ،‬فناوری و نواوری دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی با اشاره به اینکه یکی از شاخص‬ ‫های ارزیابی در سطح بندی مراکز رشد دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی برگزاری رویدادهای فناورانه است‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬خروجی رویدادهای فناروانه در مراکز‬ ‫رشد‪ ،‬زمینه توانمندسازی هسته ها‪/‬واحدهای‬ ‫فناور و شرکت های دانش بنیان را فراهم می‬ ‫سازد‪ .‬در این راستا رویدادهایی که خروجی انها‬ ‫منجر به یک قرارداد مالی یا جذب هسته فناور در‬ ‫مراکز رشد شوند از امتیاز تشویقی در سطح بندی‬ ‫برخوردار خواهند شد‪.‬‬ ‫چاپ ‪ 38‬مقاله در مجالت معتبر از سوی‬ ‫استادان و دانشجویان دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫الهیجان‬ ‫تعداد ‪ 26‬نفر از استادان و دانشجویان دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی واحد الهیجان در سه ماه بهار سال‬ ‫‪ 1400‬موفق به چاپ ‪ 38‬مقاله در مجالت معتبر‬ ‫علمی بین المللی و ملی شدند‪.‬‬ ‫از این مقاالت تعداد هفت مقاله در مجالت با‬ ‫نمایه ‪ ،JCR Q1‬یک مقاله در مجالت با نمایه‬ ‫‪ ،2Q JCR‬یک مقاله در مجالت با نمایه ‪JCR‬‬ ‫‪ ،Q3‬چهار مقاله در مجالت با نمایه ‪ ،JCR Q4‬دو‬ ‫مقاله در ‪ Scopus/Pubmed‬و ‪ 23‬مقاله عدد در‬ ‫نشریات با رتبه علمی از وزارتین یا حوزوی چاپ‬ ‫شده است‪.‬‬ صفحه 63 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫دانشگاه ازاد اسالیم‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪64‬‬ ‫مهندس بطحایی در جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی استان سمنان‪:‬‬ ‫استقرار دانشکده های مهارت و کارافرینی در دانشگاه ازاد اسالمی حلقه ارتباط بین اموزش های علمی و نیاز بازار کار است‬ ‫دکتر بروجردی در هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی گیالن‪:‬‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی نقش مهمی در تقویت‬ ‫علم و دانش دارد‬ ‫تقویت ارتباط صنعت با دانشگاه یکی از ضروریات است‬ ‫دکتر عالءالدین بروجردی معاون بین الملل و امور‬ ‫دانشجویان غیرایرانی دانشگاه ازاد اسالمی که به‬ ‫منظور بررسی و پیشبرد اهداف واحدهای دانشگاه ‬ ‫ازاد اسالمی استان گیالن و در راستای جذب‬ ‫دانشجویان غیرایرانی به استان گیالن سفر کرده‪ ،‬در‬ ‫جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی استان گیالن‬ ‫گفت‪" :‬دانش " مایه اقتدار و یک ضرورت جدی ملی‬ ‫است‪ .‬سیاست جمهوری اسالمی و نظر رهبر معظم‬ ‫انقالب‪ ،‬تقویت هرچه بیشتر سطح علم و دانش است‪.‬‬ ‫معاون بین الملل و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی با بیان اینکه با وجود همه سختی ها‬ ‫گام های موثری در عرصه تقویت علم و دانش برداشته‬ ‫شده است‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬دانشگاه ازاد اسالمی با‬ ‫برخورداری از ‪ 40‬درصد از ظرفیت اموزش عالی‬ ‫کشور‪ ،‬نقش مهمی در این عرصه دارد‪ .‬مدعیان‬ ‫علم دنیا همچون امریکا امروز عامل جدی مبارزه‬ ‫با علم هستند و زمانی که رهبر معظم انقالب تاکید‬ ‫به استفاده از دانش هسته ای در کشورمان داشتند‪،‬‬ ‫امریکایی ها به دنبال محرومیت ما از این دانش بودند‬ ‫اما این ما بودیم که پیرو ِز این مصاف سخت شدیم و‬ ‫به غنی سازی اورانیوم و موفقیت های بسیاری در این‬ ‫عرصهرسیدیم‪.‬‬ ‫وی به تاثیرگذاری دانشگاه در تحوالت جامعه اشاره‬ ‫کرد و با بیان اینکه امروز کشورمان از یک امنیت‬ ‫پایدار ارزشمند برخوردار است‪ ،‬گفت‪ :‬تقویت ارتباط‬ ‫صنعت با دانشگاه و تامین نیازهای کارخانجات توسط‬ ‫دانشگاه‪ ،‬یکی از ضروریات است‪.‬‬ ‫دکتر بروجردی خاطرنشان کرد‪ :‬بسیاری از نیازهای‬ ‫کشور در دوران تحریم و کرونا در داخل کشور تامین‬ ‫شده است‪ .‬ورود دانشگاه برای افزایش سرعت‬ ‫واکسیناسیون‪ ،‬مشارکت ملی در امر واکسیناسیون و‬ ‫مبارزه با کرونا در این دوران بسیار تاثیرگذار بوده است‪.‬‬ ‫معاون بین الملل و امور دانشجویان غیرایرانی دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی با اشاره به سیاست های این دانشگاه در‬ ‫ی دانشگا ه در‬ ‫عرصه بین الملل گفت‪ :‬به دنبال راه انداز ‬ ‫صنعا یمن‪ ،‬سوریه و کشورهای مختلف هستیم و این‬ ‫امر در مقابله با نقشه های شوم دشمنان در منطقه‬ ‫اثرگذار است‪.‬‬ ‫مقاله دو عضو هیات دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫کرمانشاه در فهرست مقاالت پراستناد‏قرار گرفت‬ ‫دکتر ارش بوچانی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی واحد کرمانشاه از قرارگرفتن مقاله ‪Q1‬‬ ‫دکتر سعید روشنی و دکتر سبحان روشنی دو عضو‬ ‫هیات علمی گروه برق این واحد دانشگاهی در میان‬ ‫فهرست مقاالت پر استناد (‪)Highly Cited Paper‬‬ ‫خبر داد‪.‬‬ ‫دکتر بوچانی اظهار داشت‪ :‬براساس گزارش نظام‬ ‫رتبه بندی پایگاه ‪Essential Science Indicators‬‬ ‫)‪ (ESI‬از سوی موسسه ‪ Clarivate Analytics‬در‬ ‫پایگاه استنادی ‪ ،Web of Science‬مقاله این دو‬ ‫عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسالمی کرمانشاه که‬ ‫در سال ‪ 2020‬منتشر شده در فهرست مقاالت پر‬ ‫استناد (‪ )Highly Cited Paper‬قرار گرفته است‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬مقاالت پراستناد (‪Highly‬‬ ‫‪ )cited papers‬مقاالتی هستند که به لحاظ تعداد‬ ‫استنادهای دریافتی در رشته موضوعی خود در‬ ‫ردیف مقاالت یک درصد برتر قرار می گیرند و مقاله‬ ‫مذکور با عنوان ‪Artificial Intelligence and‬‬ ‫‪Deep Learning Approaches for :19-COVID‬‬ ‫‪ Diagnosis and Treatment‬در فهرست مقاالت‬ ‫پراستناد قرار گرفته است‪.‬‬ ‫‪I‬‬ ‫مهندس سید محمد بطحایی معاون اموزش های عمومی و‬ ‫مهارتی دانشگاه ازاد اسالمی در جلسه هیات امنای دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی استان سمنان با اشاره به هم افزایی فعاالن‬ ‫این نهاد برای رفع مشکالت و مسائل پیش روی این واحد‬ ‫دانشگاهی گفت‪ :‬سال گذشته به خاطر عواقب ناشی از کرونا‬ ‫سال دشواری بود که به یاری همکاران‪ ،‬استادان و هیات‬ ‫علمی دانشگاه از مجموع مشکالت و مخاطرات عبور کردیم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬اگر همت و اراده و پشتکار دانشگاهیان دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی نبود‪ ،‬هر کدام از مسائل می توانست عامل بروز‬ ‫مشکالت جدی تری شود‪.‬‬ ‫مهندس بطحایی در ادامه از ابالغ و اجرای برنامه پنج ساله‬ ‫بعد از طی فرایند ‪ 9‬ماهه با هدف توسعه اهداف دانشگاه‬ ‫خبر داد و افزود‪ :‬این برنامه بزودی ابالغ می شود و نقشه‬ ‫ ❚‬ ‫راهی برای گسترش دغدغه های دانشگاه است‪ .‬این برنامه‬ ‫به زودی وارد حوزه اقدامات و عملیات می شود و تصویر‬ ‫گسترش دانشگاه در پنج سال اینده در ان ترسیم شده است‪.‬‬ ‫معاون اموزشی های عمومی و مهارتی دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫اظهار داشت‪ :‬اصالح نظام منابع انسانی موضوع مهمی‬ ‫برای تحوالت است که برنامه پنج ساله در این زمینه نیز‬ ‫ورود کرده است‪.‬‬ ‫وی از فعالیت و استقرار دانشکده مهارت و کارافرینی در‬ ‫واحدهای دانشگاه ازاد اسالمی خبر داد و افزود‪ :‬از سال‬ ‫گذشته تحقق این موضوع در دستور کار قرار گرفت و نظام‬ ‫نامه ان به تصویب رسید و استقرار این دانشکده حلقه‬ ‫ارتباط بین اموزش های علمی و نیاز بازار کار است‪.‬‬ ‫مهندس بطحائی با اشاره به توسعه برنامه های تدوین‬ ‫شده در استان سمنان‪ ،‬ابراز امیدواری کرد که انتظار ما‬ ‫این است که از مهر ‪ 1400‬این دانشگاه اثار عملیاتی خود‬ ‫را در حوزه اشتغال و تولید با به پای کار امدن نیروهای‬ ‫انسانی ظاهر کند‪.‬‬ ‫دکتر طهماسب کاظمی در جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی استان چهارمحال و بختیاری‪:‬‬ ‫ ❚‬ ‫جلسات پیش دفاع دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه ازاد اسالمی با استانداردهای روز دنیا برگزار می شود‬ ‫هجدهمین جلسه هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی استان‬ ‫چهارمحال و بختیاری به ریاست دکتر بهروز طهماسب‬ ‫کاظمی رئیس مرکز سنجش‪ ،‬پذیرش و امور فارغ التحصیلی‬ ‫دانشگاه در واحد شهرکرد برگزار شد‪.‬‬ ‫دکتر طهماسب کاظمی در این جلسه با اشاره به فعالیت‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی به عنوان پیشرو نظام دانشگاهی کشور‬ ‫گفت‪ :‬دانشگاه ازاد اسالمی در حال حاضر جلسات پیش‬ ‫دفاع دانشجویان مقطع دکتری را با ‪ 9‬عضو گروه متمرکز‬ ‫هیات علمی و با استانداردهای روز دنیا در فضای مجازی‬ ‫برگزار می کند‪.‬‬ ‫وی تاکید کرد‪ :‬در مدیریت منابع انسانی و کارکنان در حوزه‬ ‫هیات علمی و با ایجاد طرح نظام (الف) و (ب)‪ ،‬تعهدات‬ ‫اعضای هیات علمی نسبت به نظام اموزشی مشخص است‬ ‫و این شفافیت ها باعث افزایش کیفیت در دانشگاه می شود‪.‬‬ ‫رئیس مرکز سنجش‪ ،‬پذیرش و امور فارغ التحصیلی دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی اظهار داشت‪ :‬استانهای دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫باید با برنامه ریزی های منسجم و کارشناسی شده‪ ،‬درصد‬ ‫قابل مالحظه ای از بودجه خود را از محل درامدهای‬ ‫غیرشهریه ای تامین کنند‪.‬‬ ‫ابراهیم رحیمی دبیر هیات امنای دانشگاه ازاد اسالمی‬ ‫استان چهارمحال و بختیاری نیز در این نشست گفت‪ :‬در‬ ‫استان چهارمحال و بختیاری ‪ 17‬مرکز علمی و دانشگاهی با‬ ‫‪ 22‬هزار دانشجو و ‪ 700‬عضو هیات علمی وجود دارد‪ ،‬که در‬ ‫این میان دانشگاه ازاد اسالمی استان چهارمحال و بختیاری‬ ‫با ‪ 9‬هزار دانشجو‪ 250 ،‬عضو هیات علمی و ‪ 235‬کارمند‪40 ،‬‬ ‫درصد از اموزش عالی استان را در اختیار دارد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬دانشگاه ازاد اسالمی استان چهارمحال و‬ ‫بختیاری با وجود بیماری کرونا از لحاظ اموزشی پیشرو است‬ ‫و توانسته جزو ‪ 5‬دانشگاه ازاد اسالمی برتر کشوری باشد‪.‬‬ ‫رحیمی اظهار داشت‪ :‬این دانشگاه از لحاظ پژوهشی همواره‬ ‫جز سرامدان و برترین های کشور بوده است به طوری که پنج‬ ‫نفر از پژوهشگران برتر بین المللی در سطح نخبگان جهان با‬ ‫رتبه های اول‪ ،‬دوم‪ ،‬ششم‪ ،‬چهاردهم و پانزدهم از اعضای‬ ‫هیات علمی گروه دامپزشکی دانشگاه ازاد اسالمی واحد‬ ‫شهرکرد بوده اند‪.‬‬ ‫رئیس دانشگاه ازاد اسالمی استان چهارمحال و بختیاری در‬ ‫ادامه یاداور شد‪ :‬دانشگاه ازاد اسالمی استان از نظر مقاالت‬ ‫برتر و مجالت علمی پژوهشی و مجالت خارجی و ثبت‬ ‫اختراع رشد بسیار خوبی در یک سال گذشته داشته است‪.‬‬ ‫رحیمی تاکید کرد‪ :‬در سال های گذشته ‪ 24‬هسته فناور‬ ‫شکل گرفته که ‪ 8‬هسته فناور به شرکت فناور تبدیل شده و در‬ ‫این میان یک شرکت فناور به شرکت دانش بنیان تبدیل شده‬ ‫است که محصوالتش پیش خرید و صادر می شود‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪ :‬اخذ مجوز برای سرای نواوری و ایجاد‬ ‫مرکز رشد سالمت و واحدهای فناور از اقدامات دیگری است‬ ‫که در دانشگاه ازاد اسالمی استان چهارمحال و بختیاری‬ ‫انجام شده است‪.‬‬ ‫گفتنی است در این جلسه مرکز تحقیقات انرژی و بهینه‬ ‫سازی‪ ،‬مرکز تحقیقات بهداشت و صنایع غذایی و مرکز‬ ‫تحقیقات بیوتکنولوژی به تصویب رسید‪.‬‬ ‫تفاهم نامه میان دانشگاه ازاد اسالمی و ستاد رشد و نواوری بسیج منعقد شد‬ ‫مراسم امضاء تفاهم نامه میان دانشگاه ازاد اسالمی و‬ ‫ستاد رشد و نواوری بسیج با حضور دکتر وحید ضرغامی‬ ‫قائم مقام معاونت تحقیقات فناوری و نواوری دانشگاه ازاد‬ ‫اسالمی‪ ،‬دکتر علی رئیس پور مدیرکل اداره ایجاد و توسعه‬ ‫اموزش های فناوری و خالقیت و دکتر مهدی حقی دبیر‬ ‫ستاد رشد و نواوری بسیج برگزار شد‪.‬‬ ‫دکتر ضرغامی در این جلسه با بیان اینکه یکی از مشکالت‬ ‫جدی در حوزه اقتصاد دانش بنیان‪ ،‬نگاه جزیره ای و بخشی‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬تمامی ظرفیت ها و بخش های کشور باید‬ ‫نقش خود را در اقتصاد دانش بنیان ایفا کنند‪ ،‬زیرا براساس‬ ‫فرمایشات مقام معظم رهبری‪ ،‬اقتصاد دانش بنیان راه میان‬ ‫بر برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬جهاد سازندگی در اوایل انقالب کار بسیج کردن‬ ‫نیروها را در دستور کار داشت و بستر برای ورود منسجم‬ ‫و مفید هر تخصصی به میدان مهیا شد که خوشبختانه‬ ‫پیشرفت و سازندگی خوبی در کشور ایجاد شد‪.‬‬ ‫دکتر ضرغامی تصریح کرد‪ :‬در حوزه دانش بنیان نیز تمام‬ ‫بخش های کشور اعم از وزارت خانه ها‪ ،‬دانشگاه ها و اقشار‬ ‫ ❚‬ ‫دکتر علمایی‪:‬‬ ‫مختلف باید نقش خود را در این حوزه ایفا کنند‪.‬‬ ‫قائم مقام معاونت تحقیقات‪ ،‬فناوری و نواوری دانشگاه‬ ‫ازاد اسالمی تحقق گام دوم انقالب را مستلزم توجه ویژه به‬ ‫جوانان دانست و گفت‪ :‬در گام دوم انقالب ‪ 40‬بار از جوانان‬ ‫یاد شده و برای پیشبرد اهداف مطروحه در گام دوم انقالب‬ ‫باید به ظرفیت جوانان توجهی ویژه داشت‪.‬‬ ‫دکتر حقی دبیر ستاد رشد و نواوری بسیج نیز در این جلسه‬ ‫گفت‪ :‬در همه استان ها ستاد تجاری سازی طرح های دانش‬ ‫بنیان ایجاد شده تا با بهره گیری از ظرفیت ها به نیازهای‬ ‫فناوری استان ها پاسخ دهد‪.‬‬ ‫دبیر ستاد رشد و نواوری بسیج از فعال سازی ظرفیت های‬ ‫اقتصاد دانش بنیان در همه استانهای کشور خبر داد و گفت‪:‬‬ ‫زیرساختهای الزم در این خصوص مهیا شده تا بستر برای‬ ‫تجاری سازی فراهم شود‪.‬‬ ‫ ❚‬ ‫مجله "نانو ساختار در شیمی " دانشگاه ازاد اسالمی باالترین ضریب اثربخشی مجالت ایران در سال ‪ 2020‬را کسب کرد‬ ‫دکتر جواد علمایی معاون علوم‪ ،‬مهندسی و کشاورزی‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی با اشاره به اهداف و سیاست های‬ ‫دانشگاه و خط مشی ایجاد شده در راستای ارتقای مجالت‬ ‫و نشریات دانشگاهی‪ ،‬گفت‪ :‬براساس گزارش استنادی‬ ‫مجالت (‪ )Journal Citation Reports‬که توسط تامسون‬ ‫رویترز در ‪ 30‬ژوئن ‪ 2021‬منتشر شد‪ ،‬مجله نانو ساختار در‬ ‫شیمی دانشگاه ازاد اسالمی واحد شهرقدس موفق به کسب‬ ‫ضریب اثربخشی ‪ )Impact Factor)IF=6.391‬شده است‬ ‫که باالترین ضریب اثربخشی در بین مجالت ایران در سال‬ ‫‪ 2020‬است‪.‬‬ ‫دکتر علمایی خاطرنشان کرد‪ :‬این مجله سال قبل نیز با‬ ‫‪ IF=4.077‬باالترین ضریب اثربخشی در بین مجالت ایران‬ ‫را به خود اختصاص داده بود‪.‬‬ ‫مجله مذکور در دو سال پیاپی موفق به کسب رتبه اول ایران‬ ‫‪r‬‬ ‫‪r‬‬ ‫درخصوص مجالت علمی شده و امسال با ارتقا در حوزه‬ ‫موضوعی علوم بین رشته ای شیمی و علوم مواد‪ ،‬موفق به‬ ‫چارک اول یا ‪ Q1‬شد در حالی که این مجله در سال قبل در‬ ‫چارک دوم یا ‪ Q2‬قرار داشت‪.‬‬ ‫مجله نانو ساختار در شیمی دانشگاه ازاد اسالمی واحد‬ ‫شهرقدس در سال ‪ 2010‬شروع به فعالیت کرده و در سال‬ ‫‪ 2012‬توسط ناشر بین المللی ‪ Springer‬منتشر و در سال‬ ‫‪ 1394‬در فهرست مجالت مورد تایید وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‬ ‫و فناوری ایران قرار گرفت‪ .‬مجله یادشده که از ابتدای سال‬ ‫‪ 2016‬در لیست ‪ ISI‬قرار گرفت‪ ،‬اولین مجله علوم نانوی‬ ‫ایران است که به لیست ‪ ISI‬اضافه شده است‪.‬‬ ‫دکتر علمائی تاکید کرد‪ :‬در راستای ارتقای بیشتر مجالت و‬ ‫نشریات دانشگاهی و به منظور تقویت و کسب رتبه در سطح‬ ‫ملی و بین المللی‪ ،‬واحدها از هیچ حمایت مادی و معنوی‬ ‫دریغ نورزند‪.‬‬ ‫گفتنیاست‪،‬معاونعلوم‪،‬مهندسیوکشاورزیدانشگاهازاد‬ ‫اسالمی با صدور پیامی‪ ،‬کسب این موفقیت را به مسئوالن‬ ‫دانشگاه ازاد اسالمی واحد شهرقدس و همچنین عوامل‬ ‫اجرایی نشریه تبریک گفت و از انها تقدیر و تشکر کرد‪.‬‬ صفحه 64 ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش‬ ‫و اپرک های علم و فناوری‬ صفحه 65 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪66‬‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش‬ ‫در این بخش یم خوانید‪:‬‬ ‫رییس کنفرانس بین المللی بالکچین‪،‬‬ ‫رمزارزها و اقتصاد جهانی‪ :‬فناوری منتظر ما نمی ماند‬ ‫توسعه زیرساخت های بنیادی در افزایش تولید علم و‬ ‫مانع زدائی از کسب مرجعیت علمی غرب اسیا‬ ‫افتتاحیهازمایشگاه تخصصی پوشش های سطح و‬ ‫خوردگی پژوهشگاه رنگ‬ ‫بهینه سازی عوامل موثر بر فرایند فسفاته کاری‬ ‫سازه های فلزی به کار رفته در صنایع مبلمان و‬ ‫دکوراسیون‬ ‫گزارش تحلیلی سامانه نماگر کووید‪ ISC 19-‬در دنیا و‬ ‫ایران‪-‬مرداد ماه‬ ‫استقبال نشریات از سامانه جامع شناسه دیجیتال اشیا‬ ‫(‪)DOR‬‬ ‫جمهوری اسالمی ایران صدر نشین حضور دانشگاه ها‬ ‫در جهان اسالم‬ ‫امار کتابخانه های دانشگاهی منتشر شد‬ ‫جایگاه جهانی بیش از‪ 700‬موسسه اموزش عالی‬ ‫ایرانی در رتبه بندی وبومتریکس‬ ‫جایگاه جهانی‪ 11‬موسسه ایرانی در رتبه بندی‬ ‫"شانگهای"منتشرشد‬ ‫دبیر اجرایی نمایشگاه دستاوردهای پژوهش‪ ،‬فناوری‬ ‫و فن بازار سال‪ 1۴00‬منصوب شد‬ ‫امضای توافق نامه استقرار پارک نواوری و فناوری‬ ‫نفت و گاز در پردیس پارک علم و فناوری استان سمنان‬ ‫امضای سند همکاری سه جانبه پارک علم و فناوری‬ ‫استان سمنان‪ ،‬شناسا و فناپ تک‬ ‫گزارش برگزاری دومین پیش همایش سیموست‪2021‬‬ ‫تهران‬ ‫تفاوت موزه ها در پاسخ به نیازهای خاصی است که‬ ‫تعریفمی شوند‬ ‫اهدای چند هزار اثر به موزه ملی علوم وفناوری‬ ‫جامعه ما نیاز دارد اگاه شود‬ ‫و ‪....‬‬ ‫نخستینکنفرانسعلمی‪-‬بین المللیحوزهبالکچین‪،‬اقتصاد‬ ‫و رمز ارزها در ایران با حضور اساتید‪ ،‬اندیشمندان‪ ،‬فعاالن‬ ‫و توسعه دهندگان و متخصصان این حوزه‪ ،‬به همت باشگاه‬ ‫نواوری و فناوری یونسکو و با همکاری و حمایت کمیسیون‬ ‫ملی یونسکو‪-‬ایران‪ ،‬تابستان ‪ 1۴00‬برگزار می شود‪.‬‬ ‫نخستین کنفرانس بین المللی بالکچین‪ ،‬رمزارزها و‬ ‫اقتصاد جهانی‪ ،‬با حضور مدیران و متخصصان حوزه‬ ‫بالکچین و رمزارزها به همت کمیسیون ملی یونسکو‪-‬ایران‬ ‫و باشگاه نواوری و فناوری‪ 15 ،‬مرداد ‪ 1400‬به شکل برخط‬ ‫برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی باشگاه نواوری و فناوری‪ ،‬پیمان‬ ‫سرحدی‪ ،‬رییس کل باشگاه نواوری و فناوری و رییس‬ ‫کنفرانس بین المللی بالکچین‪ ،‬رمزارزها و اقتصاد جهانی‬ ‫ضمن تشریح اقدامات باشگاه نواوری و فناوری در حوزه‬ ‫بالکچین و معرفی این باشگاه به عنوان یک مجموعه‬ ‫بین المللی در حوزه علم‪ ،‬نواوری و فناوری که زیر نظر‬ ‫کمیسیون ملی یونسکو‪ -‬ایران و شبکه فدراسیون جهانی‬ ‫باشگاه های یونسکو فعالیت می کند‪ ،‬به بیان ضرورت‬ ‫برگزاری این کنفرانس پرداخت‪ .‬وی دلیل برگزاری این‬ ‫کنفرانس بین المللی را ایجاد فضای تبادل اطالعات و‬ ‫افکار اعضای جامعه علمی و بررسی واکنش های جامعه‬ ‫نسبت به موضوع فناوری بالکچین و ایجاد تحوالت‬ ‫اجتماعی عنوان کرد‪.‬‬ ‫وی اظهار داشت طی سال های گذشته به دلیل فضای‬ ‫اقتصادی شکل گرفته و اتفاقات فضای مجازی‪ ،‬حوزه‬ ‫رمزارزها و بالکچین به سمت سطحی شدن رفته است‬ ‫که دلیل برخی از این اتفاقات ورود نکردن اساتید و‬ ‫دانشگاه ها به این فناوری است‪ .‬سرحدی تاکید کرد‪:‬‬ ‫همین موضوع باعث شده تا مردم اگاهی درستی نسبت به‬ ‫این فناوری نوظهور نداشته باشند و بدون اگاهی وارد بازار‬ ‫های مالی این حوزه شده و شکست بخورند‪.‬‬ ‫رییس باشگاه نواوری و فناوری یکی از دالیل مهم‬ ‫برگزاری این کنفرانس در کمیسیون ملی یونسکو را ایجاد‬ ‫بستری برای تعامل نخبگان و توسعه دهندگان حوزه‬ ‫بالکچین و همچنین ایجاد زیرساخت های تجاری سازی‬ ‫دانست و گفت‪ :‬بی توجهی نسبت به این فناوری عواقب‬ ‫جبران ناپذیری دارد چراکه فناوری منتظر ما نمی ماند‬ ‫و سرعت رشد ان سریع تر از تصمیمات کالن ماست‪.‬‬ ‫بنابراین باید تالش کنیم با ایجاد بستری مناسب به رشد و‬ ‫توسعه فناوری های نوظهور کمک کنیم‪.‬‬ ‫در ادامه کنفراس بین المللی بالکچین‪ ،‬رمزارزها و اقتصاد‬ ‫جهانی از ساعت ‪ 12‬تا ‪ 13/30‬پنل تخصصی "بالکچین‬ ‫و استخراج رمزارزها (ماینینگ)" با حضور متخصصان‬ ‫و فعاالن حوزه بالکچین‪ ،‬نوید مددی (مدرس و فعال‬ ‫حوزه بالکچین )‪ ،‬مسعود نیلی (رییس کارگروه استخراج‬ ‫انجمن بالکچین)‪ ،‬محمدرضا شرفی (عضو کارگروه‬ ‫بالکچین و رمزارز کمیسیون فاوا اتاق ایران و عضو هیئت‬ ‫رئیسه کارگروه استخراج انجمن فناوران زنجیره بلوک)‪،‬‬ ‫امیدعلوی (نایب رییس کمیسیون رمزارز و بالکچین‬ ‫سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور) و وحید والی (مدیر‬ ‫عامل هلدینگ نیک اندیش و عضو انجمن بالکچین ایران)‬ ‫برگزار شد‪.‬‬ ‫سپس از ساعت ‪ 13:45‬تا ‪ 15:15‬پنل تخصصی "گاورننس‬ ‫توکن و حاکمیت در بالکچین" با حضور اساتید و فعاالن‬ ‫این حوزه‪ ،‬ثنا شمسافر (متخصص توسعه کسب و کار در‬ ‫بازار های مالی) به عنوان مدیر پنل و رضا نورمحمدی‬ ‫(محقق و پژوهشگر در حوزه بالکچین و ارزهای دیجیتال)‪،‬‬ ‫نوید مددی (مدرس و فعال حوزه بالکچین)‪ ،‬علی میزانی‬ ‫اسکویی (اینده پژوه و متخصص حوزه رمزارزها‪ ،‬بنیانگذار‬ ‫و مدیرعامل ‪ ،Ficas‬زوگ سوئیس)‪ ،‬سهیل نیکزاد (عضو‬ ‫هیئت موسس و هیئت مدیره انجمن فعاالن زنجیره‬ ‫بلوکی) و پیمان سرحدی (دکترای اقتصاد دانشگاه تهران‬ ‫و فعال در حوزه بالکچین) برگزار شد‪.‬‬ ‫در ساعت ‪ 15:30‬تا ‪ 17‬پنل تخصصی"بالکچین و‬ ‫غیرمتمرکزسازی اقتصادی (‪ ")Defi‬با حضور مارال‬ ‫اسکندری (استاد دانشگاه و مشاور امور ارزی و‬ ‫بین المللی) به عنوان مدیر پنل‪ ،‬ساناز وفی (سردبیر میهن‬ ‫بالکچین)‪ ،‬عباس امامی (بنیانگذار و مدیرعامل کارچین)‪،‬‬ ‫مهدی نوری (پژوهشگر و مشاور بخش خصوصی و دولتی‬ ‫در حوزه بالکچین و رمزارزها)‪ ،‬ارمان پنج تن (محقق‪،‬‬ ‫مخترع و اینده پژوه ارزهای دیجیتال)‪ ،‬محمد اعلم ملکی‬ ‫(متخصص بازاریابی اطالعات) و محمدجواد صمدی (قائم‬ ‫مقام شرکت ققنوس) برگزار شد‪.‬‬ ‫و همچنین دو پنل‪ :‬تخصصی"بالکچین و حقوق مالکیت‬ ‫فکری (‪ ")Copyright‬و "زنجیره بلوکی در صنعت بیمه‪،‬‬ ‫کارکردها و دستاورد ها" به شکل موازی در ساعت ‪17:15‬‬ ‫تا ‪ 18:45‬برگزار شد؛ که در پنل "بالکچین و حقوق‬ ‫مالکیت فکری (‪ ")Copyright‬محمد طهرانی (مدیر‬ ‫توسعه و کسب و کار شرکت ققنوس) به عنوان مدیر پنل‪،‬‬ ‫محمدجعفر نعناکار(حقوق دان و مدیرکل سابق حقوقی‬ ‫وزارت ارتباطات)‪ ،‬محمدرضا شرفی (عضو کارگروه‬ ‫بالکچین و رمزارز کمیسیون فاوا اتاق ایران و عضو هیئت‬ ‫رئیسه کارگروه استخراج انجمن فناوران زنجیره بلوک)‪،‬‬ ‫احمدرضا بدیهی (مدیر فناوری مستربلیط و عضو سابق‬ ‫ازمایشگاه بالک چین شریف) و افشین حیدرپور(محقق و‬ ‫توسعه دهنده بالکچین) حضور داشته و مباحث تخصصی‬ ‫خود را در این باره مطرح کردند‪.‬‬ ‫پنل "زنجیره بلوکی در صنعت بیمه‪ ،‬کارکردها و دستاورد‬ ‫ها" با حضور مهناز منطقی پور (دکتری ریاضی کاربردی‬ ‫و نماینده پژوهشکده بیمه به عنوان مدیر پنل و سید‬ ‫مجید بختیار (مدیرعامل بیمه ایران)‪ ،‬محمدعلی اخایی‬ ‫(دانشیار دانشگاه تهران و متخصص در حوزه امنیت‬ ‫و بالکچین)‪ ،‬علی کمندی (عضو هیئت علمی دانشگاه‬ ‫تهران و رییس مرکز پژوهشی علوم و مدیریت داده پردیس‬ ‫دانشکده های فنی دانشگاه تهران)‪ ،‬شاهین فتاحیانی‬ ‫(عضو هیئت مدیره و معاون فنی و مهندسی شرکت‬ ‫سامان نگار حامی بیمه "سنحاب") و محمد جواد حیدری‬ ‫(عضو هیئت علمی گروه بیمه های الکترونیک پژوهشکده‬ ‫بیمه) برگزار شد‪.‬‬ ‫همچنین در مراسم افتتاحیه این کنفرانس امیر‬ ‫روشن بخش قنبری (دبیر کمیته ملی دسترسی اطالعات‬ ‫برای همه)‪ ،‬محمد فرجود (مدیرعامل سازمان فناوری‬ ‫اطالعات و ارتباطات شهرداری تهران) و مسعود نیلی‬ ‫(رییس کارگروه استخراج انجمن زنجیره بلوک) به عنوان‬ ‫سخنرانان کنفرانس‪ ،‬جنبه های گوناگون بالکچین ‪،‬رمزارز‬ ‫ها و اهداف این کنفرانس را مورد بررسی قرار دادند‪.‬‬ ‫الزم به ذکر است در این کنفرانس بین المللی که از ساعت‬ ‫‪ 10/30‬صبح اغاز و تا ساعت ‪ 19‬ادامه داشت‪ ،‬از میان ‪130‬‬ ‫مقاله ارسال شده جمعا ‪ 32‬مقاله مورد پذیرش هیئت‬ ‫داوران برای چاپ در مجموعه مقاالت و نمایه سازی در‬ ‫مرجع دانش (سیویلیکا) قرار گرفت و همچنین ‪ 5‬مقاله نیز‬ ‫توسط پژوهشگران ارائه شد‪.‬‬ صفحه 66 ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫‪67‬‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫توسعه زیرساخت های بنیادی در افزایش تولید علم و مانع زدائی از کسب مرجعیت علمی غرب اسیا‬ ‫مقدمه‬ ‫توسعه مراکز اموزشی و پژوهشی ایران در سه دهه‬ ‫اخیر‪ ،‬بخصوص ایجاد مراکز پژوهشی توانمند بمنظور‬ ‫رفع نیازهای اساسی جامعه‪ ،‬درکنار سرمایه گذاری برای‬ ‫ایجاد زیرساخت های ازمایشگاهی و ترغیب قشرجوان‬ ‫تحصیلکرده با انگیزه‪ ،‬به استفاده از این زیرساخت ها‪،‬‬ ‫از عوامل اصلی موفقیت های علمی ایران در عرصه های‬ ‫بین المللی هستند‪ .‬تداوم شتاب و رشد علمی همه‬ ‫جانبه کشور‪ ،‬نیازمند برنامه ریزی دقیق در توسعه و به‬ ‫روزرسانی زیرساخت های بنیادین تولید علم است‪.‬‬ ‫عالوه بر ان سرمایه گذاری برای بکارگیری قشر جوان‬ ‫مستعد و با انگیزه فرهیخته در جوار پژوهشگران با‬ ‫تجربه‪ ،‬تضمین کننده کسب سرامدی دانش و مرجعیت‬ ‫علمی در مرکز و غرب اسیا برای میهن عزیزمان می باشد‪.‬‬ ‫خوشبختانه به روزرسانی قوانین‪ ،‬مقررات و ایین نامه های‬ ‫موردنیاز برای استفاده از توانمندی های پژوهشی‬ ‫دوره های تحصیالت تکمیلی و پسادکترا توسط وزارت‬ ‫علوم تحقیقات و ف ّناوری در یک دهه اخیر‪ ،‬چارچوب های‬ ‫اصلی اجرای پژوهش های راهبردی در مراکز علمی و‬ ‫پژوهشی کشور را فراهم اورده است‪.‬‬ ‫هدف ما شرح جایگاه پژوهش های کاربردی زلزله شناختی‬ ‫و اثر بخشی ان در حوزه ریسک لرزه ای‪ ،‬و ارائه راهکارهای‬ ‫تبادل توانمندی های موجود به کشورهای همسایه‪ ،‬برای‬ ‫شتاب دادن به رشد و توسعه علمی درجهت ارتقای تراز‬ ‫منطقه ایکشورباتاکیدبرتجربهموفقپژوهشگاهبین المللی‬ ‫زلزله شناسی و مهندسی زلزله در تاسیس و بهره برداری از‬ ‫مرکز م ّلی شبکه لرزه نگاری باند پهن ایران است‪.‬‬ ‫تاسیس مرکز ملی شبکه لرزه نگاری باند پهن ایران‬ ‫فالت ایران در کمربند لرزه خیز الپ‪ -‬هیمالیا واقع شده‬ ‫است‪ .‬توسعه پایدار در مناطق لرزه خیز منوط به داشتن‬ ‫بانک جامع رویدادهای لرزه ای تاریخی و سده اخیر و تحلیل‬ ‫دقیق انها برای طراحی لرزه ای صحیح انواع ساختمان ها و‬ ‫سازه های مهم است‪ .‬از این رو‪ ،‬با توجه به ضرورت شناخت‬ ‫فعالیت لرزه ای و تعیین ساختار سرعتی پوسته در مناطق‬ ‫مختلف کشور‪ ،‬در کنار کمک به اطالع رسانی زمین لرزه های‬ ‫بزرگ و نیز ایجاد بانک جامعی از زمین لرزه های رویداده در‬ ‫گستره فالت ایران‪ ،‬با هدف ارزیابی و تحلیل خطر زمین‬ ‫لرزه‪ ،‬تاسیس شبکه لرزه نگاری باند پهن‪ ،‬از همان ابتدای‬ ‫تاسیس پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی‬ ‫ِ‬ ‫زلزله مورد توجه قرار گرفت‪ .‬در این راستا با هدف ثبت و‬ ‫پردازش زلزله های گستره فالت ایران‪ ،‬مرکز ملی شبکه‬ ‫لرزه نگاری باند پهن در پژوهشگاه از سال ‪ 1375‬طراحی‬ ‫و به تدریج به بهره برداری رسید‪ .‬سی و ششمین ایستگاه‬ ‫لرزه نگاری باند پهن پژوهشگاه تا شهریورماه سالجاری در‬ ‫جنوب شرق ایرانشهر به بهره برداری خواهد رسید‪ .‬ویژگی ها‬ ‫وتوانمندی های نرم افزاری و سخت افزاری مورداستفاده‪،‬‬ ‫ثبت پیوسته شکل موج زمینلرزه ها در محل هرایستگاه‪،‬‬ ‫ارسال برخط و همزمان از طریق ماهواره به ساختمان‬ ‫اصلی در تهران‪ ،‬دریافت و پردازش‪ ،‬و تشخیص هوشمند‬ ‫زمینلرزه را برای محاسبه موقعیت زمینلرزه های بزرگتر از‬ ‫‪ ،4‬و اطالع رسانی ان به فاصله کمتر از ‪ 5‬دقیقه بعد از وقوع‪،‬‬ ‫از طریق رایانشانی‪ ،‬پیامک و سایت پژوهشگاه به صورت‬ ‫کامال خودکار امکان پذیر نموده است‪ .‬طراحی و بکارگیری‬ ‫این نوع زیرساخت نرم افزاری و سخت افزاری‪ ،‬سامانه‬ ‫ثبت و پردازش داده در مرکزملی شبکه لرزه نگاری باند پهن‬ ‫پژوهشگاه را در ردیف مراکز لرزه نگاری استاندارد و پیشرفته‬ ‫جهانی قرار داده است‪.‬‬ ‫عالوه بر اطالع رسانی مستمر و برخط‪ ،‬ذخیره مشخصات‬ ‫کامل هر زمینلرزه (زمان وقوع‪ ،‬مختصات مکانی‪ ،‬شکل موج‬ ‫و ‪ )...‬به منظور تکمیل بانک جامع زمین لرزه های فالت‬ ‫ایران برای انجام مطالعات پیشرفته زلزله شناسی به صورت‬ ‫خودکار انجام می شود‪.‬‬ ‫بررسی های اماری نشان می دهد که در دو دهه اخیر‪،‬‬ ‫پژوهش های کاربردی درصد قابل توجهی از پایان نامه های‬ ‫کارشناسی ارشد و رساله های دکترای ژئوفیزیک‪-‬زلزله‬ ‫شناسی داخل کشور‪ ،‬بر پایه استفاده از داده های لرزه ای‬ ‫ثبت و ذخیره شده در مرکز م ّلی شبکه لرزه نگاری باند پهن‬ ‫ایران‪ ،‬زیرمجموعه پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی‬ ‫و مهندسی زلزله به سرانجام رسیده است‪ .‬نتایج و‬ ‫دستاوردهای پژوهش های فوق الذکر در قالب مقاالت‬ ‫علمی و پژوهشی متعدد در مجالت معتبر علمی داخل و‬ ‫خارج کشور چاپ‪ ،‬و یا در کنفرانس های م ّلی و بین المللی‬ ‫ارائه شده است‪ .‬اثربخشی حاصل از زیرساخت ایجاد شده‬ ‫در قالب مرکزم ّلی شبکه لرزه نگاری باند پهن ایران‪ ،‬در رشد‬ ‫و ارتقای دانش زلزله شناسی کشور‪ ،‬قابل توجه و چشمگیر‬ ‫است‪ .‬نقش تحقیقات فوق الذکر و اثر بخشی ان در کاهش‬ ‫ریسک لرزه ای کشور در مقابل زمین لرزه های مخرب غیر‬ ‫قابل انکار است‪ .‬البته برنامه ریزی ها و پیگیری های همه‬ ‫جانبه در پژوهشگاه و حمایت های وزارت علوم ‪ ،‬تحقیقات و‬ ‫ف ّناوری و همچنین سازمان برنامه و بودجه کشور در تامین‬ ‫اعتبارات موردنیاز در این امر قابل تقدیر می باشد‪.‬‬ ‫راهکارهای کسب مرجعیت علمی زلزله شناختی در‬ ‫غرب اسیا‪:‬‬ ‫تراز باالی علمی پژوهشی و اجرائی پژوهشگاه در عرصه های‬ ‫م ّلی و بین المللی‪ ،‬بعنوان باالترین مرجع علمی‪ -‬تخصصی‬ ‫زلزلهدرکشور‪،‬کهدرسهحوزهتخصصیشاملزلزله شناسی‪،‬‬ ‫مهندسی زلزله و مدیریت خطرپذیری زلزله و بحران (به‬ ‫نقل ازگزارش عملکرد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی‬ ‫و مهندسی زلزله در وبگاه وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و ف ّناوری‬ ‫بهنشانی ‪https://www.msrt.ir/file/download/news‬‬ ‫فعالیت دارد‪ ،‬منجر به ایجاد‬ ‫‪(/-1621229166.pdf‬‬ ‫مرکز منطقه ای یونسکو با عنوان "مرکز منطقه ای اموزشی‬ ‫و تحقیقاتی مدیریت خطرپذیری و تاب اوری زلزله برای‬ ‫غرب و مرکز اسیا" ذیل سازمان پژوهشگاه در مجمع عمومی‬ ‫یونسکو در ابان ‪ 1398‬گردید‪ .‬ضروری است با برنامه ریزی‬ ‫دقیق از فرصت فراهم شده در قالب مرکز بین المللی جدید‬ ‫ایجاد شده‪ ،‬برای شتاب بخشیدن به رشد و پویائی علمی‬ ‫کشور و و نیز کسب مرجعیت علمی بهره الزم را برد‪ .‬برای‬ ‫محقق شدن این امر مهم‪ ،‬توسعه روابط علمی و پژوهشی‬ ‫با کشورهای غرب و مرکز اسیا در اولویت قرار دارد‪ .‬با‬ ‫عنایت به لرزه خیزی باال در کشورهای همسایه ایران‬ ‫شامل افغانستان‪ ،‬ترکمنستان‪ ،‬ارمنستان‪ ،‬اذربایجان‪،‬‬ ‫تاجیکستان‪ ،‬و در غیاب برخورداری برخی از این کشورها از‬ ‫یک شبکه لرزه نگاری جامع با پوشش ایستگاهی مناسب‪،‬‬ ‫عم ً‬ ‫ال برنامه های توسعه اقتصادی – صنعتی در این کشورها‬ ‫بدون توجه به پارامترهای لرزه خیزی واقع بینانه اجرا‬ ‫می شود‪ .‬بدیهی است ساخت و ساز ایمن و توسعه پایدار‪،‬‬ ‫در گرو شناخت کامل از وضعیت لرزه خیزی و ارزیابی خطر‬ ‫لرزه ای می باشد‪ .‬انعقاد تفاهمنامه های همکاری علمی‬ ‫میان پژوهشگاه با دیگر دانشگاه ها و سازمان های علمی‬ ‫ – اجرائی کشورهای فوق الذکر‪ ،‬بمنظور انتقال دانش ف ّنی‬ ‫و تخصصی‪ ،‬در قالب برگزاری دوره های تخصصی مجازی‬ ‫و یا حضوری‪ ،‬به همراه برنامه های عملیاتی برای طراحی‬ ‫و اجرای مراکز لرزه نگاری متناسب با شرایط جغرافیایی‬ ‫و سیاسی در انها‪ ،‬در دوره های زمانی سه و یا پنجساله‪،‬‬ ‫می تواند در ارتقای دانش و کاهش خطرپذیری این کشورها‬ ‫موثر باشد‪ .‬بدیهی است توسعه روابط علمی و انتقال‬ ‫دانش فنی و تخصصی در حوزه علوم و مهندسی زلزله در‬ ‫ابعاد منطقه ای‪ ،‬از یک طرف زمینه ساز مستحکم شدن‬ ‫روابط صمیمانه با کشورهای همسایه شده‪ ،‬از طرف دیگر‬ ‫موجب ارتقا و تثبیت جایگاه علمی میهن عزیزمان‪ ،‬در‬ ‫مرجعیت علمی در حوز ه علوم و مهندسی زلزله و مدیریت‬ ‫خطرپذیری در منطقه می گردد‪ .‬خوشبختانه رایزنی های‬ ‫علمی در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی‬ ‫زلزله شروع شده و امید است افقی جدید در توسعه علمی‬ ‫منطقه مرکز و غرب اسیا گشوده گردد‪.‬‬ ‫افتتاحیه ازمایشگاه تخصصی پوشش های سطح‬ ‫و خوردگی پژوهشگاه رنگ‬ ‫ازمایشگاه تخصصی پوشش های سطح و خوردگی‬ ‫پژوهشگاه رنگ شامل‪ :‬کارگاه ساخت رنگ‪،‬‬ ‫ازمایشگاه تست های محیطی و ‪ ،...‬پس از یک ماه‬ ‫تعمیرات و بازسازی کامل‪ ،‬با حضور ریاست محترم‬ ‫پژوهشگاه رنگ‪ ،‬معاونین‪ ،‬مدیریت ازمایشگاه‪،‬‬ ‫اعضای هیات علمی و کارکنان پژوهشگاه افتتاح و‬ ‫اماده ارائه خدمات به مشتریان گردید‪.‬‬ ‫با بازسازی و راه اندازی ازمایشگاه مذکور‪ ،‬کلیه‬ ‫خدمات تخصصی‪ ،‬ازمایشگاهی‪ ،‬طرح های‬ ‫صنعتی‪ ،‬فناورانه و پروژه های دانشجویی مرتبط‬ ‫با حوزه رنگ‪ ،‬پوشش و خوردگی با هدف رفع‬ ‫نیازهای کشور‪ ،‬با سرعت بیشتری پیگیری و انجام‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫به همت محققان پژوهشگاه رنگ صورت پذیرفت؛‬ ‫بهینه سازی عوامل موثر بر فرایند‬ ‫فسفاته کاری سازه های فلزی به کار رفته در‬ ‫صنایع مبلمان و دکوراسیون‬ ‫محققان پژوهشگاه رنگ برای نخستین بار موفق‬ ‫به بهینه سازی عوامل موثر بر فرایند فسفاته کاری‬ ‫سازه های فلزی به کار رفته در صنایع مبلمان‬ ‫و دکوراسیون شدند‪ .‬این پروژه در قالب طرح‬ ‫صنعتی توسط اعضای هیات علمی پژوهشگاه‬ ‫رنگ به عنوان مجری به انجام رسید‪.‬‬ ‫از جمله خواصی که از پوشش های فسفاته انتظار‬ ‫داریم افزایش مقاومت خوردگی فلز است‪ .‬پوشش‬ ‫فسفات روی یک پوشش مرسوم برای فسفاته‬ ‫کردن سطح فلز است که در صنعت استفاده‬ ‫می شود و مقاومت خوردگی نسبتـا خوبی ایجاد‬ ‫می کنند‪ .‬امروزه تحقیقات وسیعی بر روی اضافه‬ ‫کردن برخی کاتیون های فلزی نظیر نیکل‪ ،‬مس‬ ‫و منگنز به حمام فسفات روی و تشکیل پوشش‬ ‫فسفاته تری کاتیونیک صورت گرفته است و نتایج‬ ‫خوبی هم در پی داشته است‪.‬‬ ‫در این پروژه با اضافه کردن یون منگنز به حمام‬ ‫فسفات روی‪ ،‬یک پوشش فسفات روی‪ -‬منگنز‬ ‫بر روی سطح اهن تشکیل می شود که از مقاومت‬ ‫خوردگی نسبتـا باالیی برخوردار است و دلیل این‬ ‫امر را می توان‪ ،‬تغییر در ارایش بلوری پوشش‬ ‫فسفاته به دلیل حضور کاتیون منگنز تعبیر کرد‪.‬‬ ‫در این تحقیق ابتدا تشکیل پوشش های فسفاته‬ ‫بر روی سطح فلز مورد بررسی قرار گرفته است و‬ ‫سپس خواصی که پو شش های فسفاته بر روی‬ ‫سطح ایجاد می کنند مورد بررسی قرار گرفته و‬ ‫عواملی که باعث بهبود برخی خواص پوشش های‬ ‫فسفاته می شوند مورد ازمایش قرار گرفته است ‪.‬‬ صفحه 67 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪68‬‬ ‫گزارش تحلیلی سامانه نماگر کووید‪ ISC 19-‬در دنیا و ایران‪-‬مرداد ماه‬ ‫روند افزایشی بی سابقه بیماران و فوتی کشور در مرداد‬ ‫به گزارش مدیریت روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری‬ ‫(‪ ،)ISC‬دکتر محمدجواد دهقانی رئیس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری(‪ )ISC‬گفت‪ :‬اطالعات‬ ‫مستخرج از سامانه نماگرکووید‪ )Visualizer 19-ISC COVID( 19-‬نشان می دهد که روند افزایشی امار بیماران‬ ‫جدید کشور از ‪ 279‬هزار نفردر خردادماه به ‪ 528‬هزار نفر در تیرماه و در مردادماه به میزان ‪ 1‬میلیون و ‪ 53‬هزار نفر‬ ‫رسیده است‪.‬‬ ‫دهقانی اظهار داشت‪ :‬این میزان بیمار جدید در طول یکماه بیشترین میزان ممکن در طول یک سال و نیم گذشته‬ ‫بوده است‪ .‬بدین ترتیب با این میزان افزایش‪ ،‬بیماران کشور از ‪ 3‬میلیون و ‪ 600‬هزار نفر به ‪ 4‬میلیون و ‪ 677‬هزار نفر‬ ‫در پایان مردادماه ‪ 1400‬افزایش یافته است‪ .‬بر این اساس بیش از ‪ 32‬درصد از کل بیماران کشور مربوط به بیماران‬ ‫در دو ماه تیر و مرداد ‪ 1400‬بوده است‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬این در حالی است که جمعیت بیماران جدید در مردادماه برای برخی کشورها از جمله امریکا برابر با ‪3‬‬ ‫میلیون و‪ 330‬هزار نفر‪ ،‬هندوستان ‪ 1‬میلیون و ‪ 157‬هزار نفر‪ ،‬ایران ‪ 1‬میلیون و ‪ 53‬هزار نفر و برزیل ‪ 1‬میلیون و ‪ 47‬هزار‬ ‫نفر بوده و امار بیماران جدید سایر کشورهای جهان در این ماه کمتر از ‪ 1‬میلیون نفر بوده است‪ .‬متاسفانه ایران از این‬ ‫نظر در جایگاه سوم دنیا قرار گرفته است‪ .‬جهت اطالع امار بیماران جدید در مردادماه در کشور انگلیس ‪ 890‬هزار نفر‪،‬‬ ‫ایتالیا برابر با ‪ 182‬هزار نفر‪ ،‬روسیه برابر با ‪ 692‬هزار نفر‪ ،‬فرانسه ‪ 686‬هزار نفر‪ ،‬اسپانیا ‪ 521‬هزار نفر بوده است‪.‬‬ ‫رییس ‪ ISC‬در ادامه گفت‪ :‬روند افزایشی جمعیت بیماران کشور نشان می دهد که میزان متوسط رشد روزانه بیماران‬ ‫در خرداد ‪ 0.31‬درصد‪ ،‬تیرماه ‪ 0.52‬درصد و در مردادماه به ‪ 0.83‬درصد افزایش یافته است‪ .‬به این ترتیب ایران از‬ ‫نظر میزان متوسط رشد روزانه بیماری در مردادماه در میان کشورهای همزمان (‪ 13‬کشور همزمان در انتشار کووید‬ ‫‪ :19‬چین‪ ،‬روسیه‪ ،‬ترکیه‪ ،‬برزیل‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬امریکا‪ ،‬فرانسه‪ ،‬ایران‪ ،‬کانادا‪ ،‬انگلیس‪ ،‬المان‪ ،‬پاکستان و ایتالیا) در‬‫جایگاه اول قرار گرفته است‪ .‬در واقع کشورهای ایران با رشد متوسط روزانه ‪ 0.83‬درصد‪ ،‬انگلیس با ‪ 0.48‬درصد‬ ‫و پاکستان با ‪ 0.39‬درصد در صدرکشورهای همزمان قرار دارند‪ .‬ضمنا ایران در میان کل کشورهای دنیا با جمعیت‬ ‫بیمار بیش از یک میلیون نفر (‪ 34‬کشور) از نظر رشد متوسط روزانه بیماری در مردادماه ‪ 1400‬در جایگاه پنجم قرار‬ ‫دارد‪ .‬کشورهای تایلند با متوسط نرخ رشد روزانه ‪ 2.75‬درصد‪ ،‬مالزی با ‪ 1.56‬درصد و ژاپن با ‪ 1.32‬درصد به ترتیب‬ ‫در جایگاه های اول تا سوم قرار دارند‪.‬‬ ‫دهقانی گفت‪ :‬امار فوتی ماهانه ایران در خردادماه ‪ 4771‬نفر‪ ،‬تیرماه ‪ 5098‬نفر و در مردادماه با افزایش بیش از ‪2.5‬‬ ‫برابری به ‪ 13975‬نفر افزایش یافته و از این نظر در میان کشورهای همزمان در جایگاه چهارم قرار گرفته است‪ .‬الزم‬ ‫به ذکر است میزان فوتی در مردادماه در همه کشورهای همزمان به جز برزیل (‪ 27‬هزار و ‪ 440‬نفر)‪ ،‬روسیه (‪ 24‬هزار‬ ‫و ‪ 543‬نفر)‪ ،‬امریکا (‪ 18‬هزار و ‪ 886‬نفر) و ایران (‪ 13‬هزار و ‪ 975‬نفر) زیر ‪ 3‬هزار نفر بوده است‪ .‬بر این اساس تا پایان‬ ‫مردادماه کل جمعیت فوتی کشور به ‪ 102‬هزار نفر رسیده است‪.‬‬ ‫از نظر نرخ متوسط رشد فوتی روزانه‪ ،‬ایران در تیرماه ‪ 0.2‬درصد بود که در مرداد به ‪ 0.48‬درصد افزایش یافته است‬ ‫که بدین ترتیب در میان کشورهای همزمان از این نظر در جایگاه دوم قرار دارد‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬جهت اطالع میزان رشد متوسط فوتی روزانه کشورهای روسیه ‪ 0.49‬درصد‪ ،‬ایران ‪ 0.48‬درصد‪ ،‬پاکستان‬ ‫‪ 0.27‬درصد‪ ،‬ترکیه ‪ 0.24‬درصد و برزیل ‪ 0.16‬درصد بوده و برای سایر کشورهای همزمان زیر ‪ 0.1‬درصد می باشد‪ .‬به‬ ‫طور خاص میزان نرخ متوسط رشد فوتی روزانه برای ایتالیا‪ ،‬کانادا‪ ،‬المان‪ ،‬فرانسه‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬انگلیس همگی زیر ‪0.05‬‬ ‫درصد بوده و عمال میزان مرگ و میر ناشی از بیماری کووید در این کشورها کنترل شده است‪ .‬الزم به ذکر است در‬ ‫شرایط فعلی و در مقایسه با سایر کشورها وضعیت ایران در هر دو شاخص میزان رشد و نیز میزان فوتی کماکان نگران‬ ‫کننده است و امید است با رعایت شیوه نامه ها و دستور العمل ها این وضعیت بحرانی به خصوص در ایام پیش رو سپری‬ ‫شود‪.‬‬ ‫بررسی میزان بیماران‬ ‫رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (‪ )ISC‬گفت‪ :‬نتایج و امار در سامانه کووید‪ 19-‬به همراه تحلیل‬ ‫های مقایسه ای وضعیت بیماری در کشور و دنیا در ادامه امده است‪ .‬روند امار انتشار بیماری در کشورهای همزمان با‬ ‫جمعیت بیماران کمتر از ‪ 5‬میلیون نفر در نمودار ‪ 1‬نشان داده شده است‪ .‬در این نمودار محور افقی بیانگر روز و از ابتدای‬ ‫مهر ‪ 99‬تا انتهای مردادماه ‪ 1400‬و محور عمودی جمعیت بیماران هر کشور می باشد‪ .‬همان طور که در نمودار ‪ 1‬نشان‬ ‫داده شده است کشورهای همزمان با جمعیت بیمار کمتر از ‪ 5‬میلیون نفر به ترتیب صعودی عبارت از اسپانیا‪ ،‬ایران‪،‬‬ ‫ایتالیا‪ ،‬المان‪ ،‬کانادا‪ ،‬پاکستان و چین بوده است‪ .‬ضمنا ‪ 6‬کشور دیگر از جمله امریکا‪ ،‬برزیل‪ ،‬روسیه‪ ،‬فرانسه‪ ،‬انگلیس‬ ‫و ترکیه دارای جمعیت بیمار باالی ‪ 5‬میلیون هستند که در این نمودار ظاهر نشده اند‪ .‬بررسی نمودار ‪ 1‬نشان می دهد‬ ‫که در مقایسه با سایر کشورها‪ ،‬در ایران از ابتدای سال ‪( 1400‬روز ‪ 180‬ام به بعد) روند افزایشی بی وقفه شیوع بیماری‬ ‫اغاز و این روند با شیب بیشتری در حال ادامه بوده و در اواسط مردادماه از ایتالیا پیشی گرفته است‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬به منظور بررسی دقیق تر‪ ،‬امار کل بیماران و امار بیماران جدید در سه ماه خرداد‪ ،‬تیر و مرداد ‪1400‬‬ ‫برای کشورهای همزمان در جدول ‪ 1‬نشان داده شده است‪ .‬همانطور که مالحظه می شود در مردادماه کشورهای‬ ‫امریکا با افزایش ‪ 3‬میلیون و ‪ 330‬هزار نفر‪ ،‬ایران ‪ 1‬میلیون و ‪ 53‬هزار نفر و برزیل ‪ 1‬میلیون و ‪ 46‬هزار نفر بیشترین‬ ‫میزان بیمار را داشته اند‪ .‬امار بیماران جدید در کل دنیا در خردادماه از ‪ 12.7‬میلیون نفر به ‪ 14‬میلیون نفر در تیرماه‬ ‫افزایش یافته و سپس به ‪ 19.2‬میلیون در مردادماه افزایش یافته است‪.‬‬ ‫جدول ‪ :1‬میزان افزایش بیماران در خرداد‪ ،‬تیر و مرداد ‪1400‬در کشورهای همزمان‬ ‫امار بیماران جدید‬ ‫در خرداد ‪1400‬‬ ‫‪20,113,984‬‬ ‫‪2,054,343‬‬ ‫‪2,100,426‬‬ ‫‪1,087,298‬‬ ‫‪1,391,930‬‬ ‫‪271,284‬‬ ‫‪102,036‬‬ ‫‪534,838‬‬ ‫‪521,959‬‬ ‫‪223,508‬‬ ‫‪493,122‬‬ ‫‪93,019‬‬ ‫‪55,874‬‬ ‫‪281‬‬ ‫کشور‬ ‫کل دنیا‬ ‫امریکا‬ ‫ایران‬ ‫برزیل‬ ‫انگلیس‬ ‫روسیه‬ ‫فرانسه‬ ‫ترکیه‬ ‫ایتالیا‬ ‫اسپانیا‬ ‫پاکستان‬ ‫المان‬ ‫کانادا‬ ‫چین‬ ‫امار بیماران جدید‬ ‫در تیر ‪1400‬‬ ‫‪14,111,932‬‬ ‫‪800,367‬‬ ‫‪528,705‬‬ ‫‪1,596,164‬‬ ‫‪971,856‬‬ ‫‪737,885‬‬ ‫‪176,199‬‬ ‫‪193,604‬‬ ‫‪49,427‬‬ ‫‪486,967‬‬ ‫‪50,341‬‬ ‫‪28,291‬‬ ‫‪16,261‬‬ ‫‪827‬‬ ‫امار بیماران جدید‬ ‫در مرداد ‪1400‬‬ ‫‪19,179,652‬‬ ‫‪3,331,550‬‬ ‫‪1,053,274‬‬ ‫‪1,046,799‬‬ ‫‪891,320‬‬ ‫‪692,376‬‬ ‫‪686,101‬‬ ‫‪651,760‬‬ ‫‪521,195‬‬ ‫‪521,195‬‬ ‫‪125,203‬‬ ‫‪117,618‬‬ ‫‪43,716‬‬ ‫‪2,217‬‬ ‫امار کل بیماران تا‬ ‫اخر مرداد ‪1400‬‬ ‫‪212,555,062‬‬ ‫‪38,545,144‬‬ ‫‪4,677,114‬‬ ‫‪20,570,891‬‬ ‫‪6,492,906‬‬ ‫‪6,747,087‬‬ ‫‪6,619,611‬‬ ‫‪6,215,663‬‬ ‫‪4,484,613‬‬ ‫‪4,770,453‬‬ ‫‪1,123,812‬‬ ‫‪3,876,024‬‬ ‫‪1,468,813‬‬ ‫‪94,631‬‬ ‫نمودار ‪ 2‬میزان بیماران جدید کشور را در یک سال گذشته و در هر ماه نشان می دهد‪ .‬همان طور که مالحظه‬ ‫می شود بیشترین میزان افزایش در اردیبهشت و تیرماه ‪ 1400‬با حدود ‪ 529‬هزار نفر بوده است و این میزان در‬ ‫مردادماه ‪ 1400‬به دو برابر یعنی ‪ 1‬میلیون و ‪ 53‬هزار نفر افزایش یافته است‪ .‬این میزان افزایش رکورد جمعیت‬ ‫بیماران از ابتدای انتشار بیماری در کشور بوده است‪ .‬در صورتی که این روند ادامه داشته باشد به دلیل افزایش امار‬ ‫کل بیماران این روند به صورت تصاعدی افزایش خواهد یافت و کنترل بیماری دشوارتر خواهد بود‪.‬‬ ‫جدول ‪ :2‬امار تحلیلی سامانه نماگرکووید‪ 19-‬متوسط نرخ رشد روزانه شیوع بیماری (درصد) در ‪ 11‬ماه گذشته‬ ‫در ‪ 13‬کشور همزمان (کشورهای همزمان در شیوع بیماری)‬ ‫کشور‬ ‫کل دنیا‬ ‫ایران‬ ‫انگلیس‬ ‫پاکستان‬ ‫اسپانیا‬ ‫فرانسه‬ ‫ترکیه‬ ‫روسیه‬ ‫امریکا‬ ‫برزیل‬ ‫ایتالیا‬ ‫کانادا‬ ‫المان‬ ‫چین‬ ‫مهر‬ ‫‪0.93‬‬ ‫‪0.84‬‬ ‫‪2.31‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪1.5‬‬ ‫‪2.49‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.89‬‬ ‫‪0.67‬‬ ‫‪0.51‬‬ ‫‪1.37‬‬ ‫‪1.19‬‬ ‫‪1.19‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫ابان‬ ‫‪1.12‬‬ ‫‪1.41‬‬ ‫‪2.11‬‬ ‫‪0.43‬‬ ‫‪1.41‬‬ ‫‪2.67‬‬ ‫‪0.7‬‬ ‫‪1.16‬‬ ‫‪1.2‬‬ ‫‪0.43‬‬ ‫‪3.73‬‬ ‫‪1.49‬‬ ‫‪2.83‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫اذر‬ ‫‪0.97‬‬ ‫‪1.13‬‬ ‫‪1.1‬‬ ‫‪0.73‬‬ ‫‪0.45‬‬ ‫‪0.54‬‬ ‫‪5.26‬‬ ‫‪1.12‬‬ ‫‪1.34‬‬ ‫‪0.62‬‬ ‫‪1.25‬‬ ‫‪1.55‬‬ ‫‪1.75‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫دی‬ ‫‪0.76‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪1.79‬‬ ‫‪0.45‬‬ ‫‪0.89‬‬ ‫‪0.58‬‬ ‫‪0.57‬‬ ‫‪0.8‬‬ ‫‪1.03‬‬ ‫‪0.57‬‬ ‫‪0.69‬‬ ‫‪1.17‬‬ ‫‪1.05‬‬ ‫‪0.07‬‬ ‫بهمن‬ ‫‪0.46‬‬ ‫‪0.49‬‬ ‫‪0.55‬‬ ‫‪0.28‬‬ ‫‪0.93‬‬ ‫‪0.62‬‬ ‫‪0.29‬‬ ‫‪0.45‬‬ ‫‪0.47‬‬ ‫‪0.53‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.51‬‬ ‫‪0.46‬‬ ‫‪0.06‬‬ ‫اسفند‬ ‫‪0.26‬‬ ‫‪0.34‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.44‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫‪0.17‬‬ ‫‪0.15‬‬ ‫‪0.43‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪0.29‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫فروردین اردیبهشت خرداد‬ ‫‪0.24‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.49‬‬ ‫‪0.31‬‬ ‫‪0.68‬‬ ‫‪0.79‬‬ ‫‪0.13‬‬ ‫‪0.05‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.68‬‬ ‫‪0.19‬‬ ‫‪0.19‬‬ ‫‪0.22‬‬ ‫‪0.11‬‬ ‫‪0.15‬‬ ‫‪0.74‬‬ ‫‪0.13‬‬ ‫‪0.54‬‬ ‫‪1.24‬‬ ‫‪0.21‬‬ ‫‪0.18‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.06‬‬ ‫‪0.13‬‬ ‫‪0.22‬‬ ‫‪0.42‬‬ ‫‪0.42‬‬ ‫‪0.53‬‬ ‫‪0.24‬‬ ‫‪0.24‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.14‬‬ ‫‪0.56‬‬ ‫‪0.66‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫‪0.45‬‬ ‫‪0.58‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫تیر‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪0.52‬‬ ‫‪0.62‬‬ ‫‪0.17‬‬ ‫‪0.11‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.12‬‬ ‫‪0.43‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0.06‬‬ ‫‪0.04‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫مرداد‬ ‫‪0.31‬‬ ‫‪0.83‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.39‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫‪0.35‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.17‬‬ ‫‪0.14‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫دهقانی ادامه داد‪ :‬به منظور تجزیه و تحلیل اماری و دستیابی به نتایج بهتر با استفاده از اطالعات مستخرج از‬ ‫سامانه کووید‪ 19-‬مربوط به ‪ 13‬کشور همزمان در طول ‪ 11‬ماه گذشته (مهر ‪ 99‬الی مرداد ‪ )1400‬در جدول ‪ 2‬میزان‬ ‫متوسط رشد روزانه بیماری در هر ماه محاسبه و نشان داده شده است‪ .‬تمام مقادیر محاسبه شده در ستون اخر‬ ‫(مرداد ماه) به ترتیب صعودی مرتب شده است‪.‬‬ ‫میزان نرخ رشد متوسط در واقع متوسط گیری متحرک بر روی بازه های زمانی ماهانه بوده و در نتیجه اعداد به‬ ‫دست امده قابل اعتماد بوده و با مقایسه این شاخص می توان به عملکرد کشورها در کنترل روند انتشار بیماری و نیز‬ ‫مقابله با بیماری پی برد‪ .‬همان طور که مالحظه می شود‪ ،‬در مردادماه میزان متوسط رشد روزانه ایران ‪ 0.83‬درصد‪،‬‬ ‫انگلیس ‪ 0.48‬درصد و پاکستان ‪ 0.39‬درصد بوده و به ترتیب در ردیف های اول الی سوم قرار دارند‪ .‬نتایج جدول‬ ‫‪ 2‬نشان می دهد که متوسط نرخ رشد روزانه بیماری در همه کشورهای همزمان در مردادماه افزایش یافته است‪.‬‬ ‫بررسی میزان فوتی‬ ‫دهقانی در ادامه گفت‪ :‬نمودار ‪ 3‬مقایسه میزان فوتی کشورهای همزمان با میزان جمعیت فوتی کمتر از ‪ 100‬هزار نفر‬ ‫را نشان می دهد‪ .‬بدلیل جمعیت فوتی باال‪ ،‬برخی کشورها از جمله امریکا‪ ،‬برزیل‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬روسیه‪ ،‬فرانسه و انگلیس‬ ‫⏪‬ صفحه 68 ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫‪69‬‬ ‫⏪‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫در نمودار ظاهر نشده اند‪ .‬همان طور که از نمودار مشاهده می شود سه کشور ایران‪ ،‬المان و اسپانیا در صدر کشورها‬ ‫از نظر تعداد فوتی قرار دارند‪ .‬روند افزایشی میزان فوتی ایران از ابتدای سال ‪( 1400‬روز ‪ 180‬ام) اغاز و در ماه های‬ ‫خرداد‪ ،‬تیر و مرداد با شیب نسبتا زیادی ادامه یافته است به طوری که امار فوتی ایران از خردادماه (روز ‪ 240‬ام) از‬ ‫اسپانیا بیشتر شده و در مرداد از المان نیز بیشتر شده و با شیب بسیار زیادی در حال افزایش است‪ .‬این در حالی‬ ‫است که برای سایر کشورها روند امار رشد فوتی یا ثابت و یا با شیب اندکی بوده است‪.‬‬ ‫نمودار ‪ 4‬میزان فوتی های جدید کشور را در هر ماه و در طول یک سال گذشته نشان می دهد‪ .‬همان طور که مالحظه‬ ‫می شود کشور در ماه های ابان ‪ 99‬با بیش از ‪ 12‬هزار و ‪ 550‬فوتی و در اردیبهشت ‪ 1400‬با ‪ 10‬هزار و ‪ 669‬نفر و در‬ ‫مردادماه ‪ 1400‬به رکورد ‪ 13‬هزار و ‪ 975‬فوتی و باالترین میزان ممکن فوتی در طول ‪ 18‬ماه گذشته رسیده است‪.‬‬ ‫جدول ‪ 3‬میزان نرخ رشد متوسط روزانه فوتی ‪ 13‬کشور همزمان را در ‪ 11‬ماه گذشته نشان می دهد‪ .‬الزم به ذکر است‬ ‫تمام مقادیر محاسبه شده در مرداد ماه (ستون اخر) به ترتیب صعودی مرتب شده است‪ .‬همان طور که از جدول ‪3‬‬ ‫پیداست میزان متوسط رشد روزانه فوتی دنیا در خرداد ‪ 0.38‬درصد‪ ،‬در تیر ‪ 0.22‬درصد و در مرداد ‪ 0.23‬درصد‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫در مرداد کشورهای روسیه با میزان متوسط رشد فوتی روزانه ‪0.49‬درصد‪ ،‬ایران ‪ 0.48‬درصد و پاکستان ‪ 0.27‬درصد‬ ‫در جایگاه اول تا سوم قرار دارند‪ .‬میزان نرخ متوسط رشد فوتی روزانه برای سایر کشورهای همزمان از جمله کانادا‪،‬‬ ‫المان‪ ،‬فرانسه‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬انگلیس‪ ،‬ایتالیا و چین همگی دارای متوسط رشد فوتی روزانه زیر ‪ 0.05‬درصد هستند و‬ ‫عمال میزان مرگ و میر ناشی از بیماری کووید در این کشورها نسبت به جمعیت مبتال ناچیز است‪.‬‬ ‫جدول ‪ :3‬امار تحلیلی سامانه نماگرکووید‪ 19-‬متوسط نرخ رشد روزانه فوتی (درصد) از مهر ‪ 99‬الی مرداد ‪1400‬‬ ‫در ‪ 13‬کشور همزمان (کشورهای همزمان در شیوع بیماری)‬ ‫کشور‬ ‫مهر‬ ‫ابان‬ ‫اذر‬ ‫دی‬ ‫بهمن‬ ‫اسفند‬ ‫کل دنیا‬ ‫روسیه‬ ‫ایران‬ ‫پاکستان‬ ‫ترکیه‬ ‫برزیل‬ ‫امریکا‬ ‫کانادا‬ ‫المان‬ ‫فرانسه‬ ‫اسپانیا‬ ‫انگلیس‬ ‫ایتالیا‬ ‫چین‬ ‫‪0.54‬‬ ‫‪0.83‬‬ ‫‪0.83‬‬ ‫‪0.14‬‬ ‫‪0.77‬‬ ‫‪0.42‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫‪0.22‬‬ ‫‪0.18‬‬ ‫‪0.28‬‬ ‫‪0.39‬‬ ‫‪0.19‬‬ ‫‪0.11‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0.65‬‬ ‫‪1.17‬‬ ‫‪1.13‬‬ ‫‪0.41‬‬ ‫‪0.81‬‬ ‫‪0.28‬‬ ‫‪0.46‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪1.15‬‬ ‫‪1.17‬‬ ‫‪0.73‬‬ ‫‪0.7‬‬ ‫‪0.93‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0.71‬‬ ‫‪1.23‬‬ ‫‪0.67‬‬ ‫‪0.71‬‬ ‫‪1.36‬‬ ‫‪0.35‬‬ ‫‪0.75‬‬ ‫‪0.77‬‬ ‫‪2.17‬‬ ‫‪0.76‬‬ ‫‪0.47‬‬ ‫‪0.73‬‬ ‫‪1.17‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0.66‬‬ ‫‪0.91‬‬ ‫‪0.21‬‬ ‫‪0.57‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪0.42‬‬ ‫‪0.8‬‬ ‫‪0.84‬‬ ‫‪2.06‬‬ ‫‪0.55‬‬ ‫‪0.35‬‬ ‫‪1.03‬‬ ‫‪0.64‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫‪0.58‬‬ ‫‪0.7‬‬ ‫‪0.14‬‬ ‫‪0.41‬‬ ‫‪0.45‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.69‬‬ ‫‪0.55‬‬ ‫‪1.06‬‬ ‫‪0.53‬‬ ‫‪0.7‬‬ ‫‪0.9‬‬ ‫‪0.45‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫‪0.35‬‬ ‫‪0.49‬‬ ‫‪0.14‬‬ ‫‪0.34‬‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪0.62‬‬ ‫‪0.32‬‬ ‫‪0.18‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫‪0.34‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.19‬‬ ‫‪0.33‬‬ ‫‪0‬‬ ‫فروردین اردیبهشت خرداد‬ ‫‪1400 1400 1400‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0.42‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0.31‬‬ ‫‪0.35‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.5‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.67‬‬ ‫‪0.57‬‬ ‫‪0.23‬‬ ‫‪0.76‬‬ ‫‪0.65‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0.56‬‬ ‫‪0.84‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫‪0.12‬‬ ‫‪0.16‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫‪0.2‬‬ ‫‪0.15‬‬ ‫‪0.12‬‬ ‫‪0.27‬‬ ‫‪0.25‬‬ ‫‪0.07‬‬ ‫‪0.22‬‬ ‫‪0.32‬‬ ‫‪0.05‬‬ ‫‪0.11‬‬ ‫‪0.19‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.04‬‬ ‫‪0.06‬‬ ‫‪0.21‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫مرداد‬ ‫تیر‬ ‫‪1400 1400‬‬ ‫‪0.23 0.22‬‬ ‫‪0.49 0.52‬‬ ‫‪0.48 0.2‬‬ ‫‪0.27 0.14‬‬ ‫‪0.24 0.11‬‬ ‫‪0.16 0.28‬‬ ‫‪0.1 0.05‬‬ ‫‪0.04 0.05‬‬ ‫‪0.02 0.04‬‬ ‫‪0.06 0.03‬‬ ‫‪0.08 0.03‬‬ ‫‪0.07 0.03‬‬ ‫‪0.03 0.02‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫جدول مربوطه نشان می دهد که روند افزایشی میزان متوسط رشد فوتی روزانه در اکثر کشورهای همزمان در‬ ‫مردادماه نسبت به تیر وجود داشته است‪ .‬کمترین میزان رشد متوسط فوتی روزانه ایران برابر با ‪ 0.14‬درصد و در‬ ‫بهمن و اسفند ‪ 99‬بوده است‪.‬‬ ‫نمودار ‪ 5‬میزان متوسط نرخ رشد روزانه شیوع بیماری و نیز متوسط نرخ رشد روزانه فوتی ایران را در ‪ 10‬ماه‬ ‫گذشته نشان می دهد‪ .‬افزایش متوسط نرخ رشد بیماری از ‪ 0.52‬درصد در تیرماه به ‪ 0.83‬درصد در مرداد و نیز‬ ‫افزایش متوسط نرخ رشد فوتی روزانه بیماری از ‪ 0.2‬درصد در تیرماه به ‪ 0.48‬درصد در مرداد واقعا نگران کننده‬ ‫است‪ .‬این در حالی است که برای اغلب کشورهای بزرگ میزان نرخ متوسط رشد فوتی در مردادماه زیر ‪0.05‬‬ ‫درصد بوده است‪.‬‬ ‫رییس ‪ ISC‬گفت‪ :‬برخی مشخصات اماری کشورهای دنیا با بیش از یک میلیون بیمار مبتال به ویروس کووید‪ 19 -‬تا‬ ‫پایان مردادماه ‪ 1400‬در جدول ‪ 4‬نشان داده شده است‪ .‬همان طور که از جدول مالحظه می شود در دنیا ‪ 34‬کشور‬ ‫دارای جمعیت بیمار بیش از یک میلیون نفر می باشد‪ .‬میزان کل جمعیت بیماران در تیرماه ‪ 14‬میلیون نفر بود که در‬ ‫مرداد ماه به ‪ 19‬میلیون نفر افزایش یافته و در نتیجه کل جمعیت بیماران در دنیا به بیش از ‪ 212‬میلیون نفر رسیده‬ ‫است‪ .‬همچنین میزان متوسط نرخ رشد بیماری روزانه دنیا در فروردین ‪ 0.49‬درصد‪ ،‬اردیبهشت ‪ 0.48‬درصد‪،‬‬ ‫خرداد ‪ 0.24‬درصد‪ ،‬تیرماه ‪ 0.25‬درصد و در مرداد به ‪ 0.31‬درصد افزایش یافته است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬میزان کل جمعیت بیماران در ایران با افزایش ‪ 528‬هزار نفر بیمار جدید در تیرماه به بیش از ‪3‬‬ ‫میلیون ‪ 600‬هزار نفر رسیده بود‪ ،‬در مرداد ماه با افزایش ‪ 1‬میلیون و ‪ 53‬هزار نفر به ‪ 4‬میلیون و ‪ 677‬هزار نفر‬ ‫رسیده و در میان این کشورها از جایگاه ‪ 13‬دنیا در تیرماه به جایگاه ‪ 11‬در مرداد رسیده است‪ .‬بر این اساس‬ ‫ایران که در اسفند ‪ 99‬دارای نرخ رشد متوسط روزانه بیماری ‪ 0.34‬درصد و در جایگاه ‪ 18‬دنیا قرار داشت‪،‬‬ ‫در تیرماه ‪ 1400‬با میزان متوسط رشد روزانه بیماران ‪ 0.52‬درصد در جایگاه ‪ 7‬و در مرداد با ‪ 0.83‬درصد در‬ ‫جایگاه ‪ 5‬قرار گرفته است‪.‬‬ ‫کشورهای تایلند با متوسط نرخ رشد روزانه بیماری ‪ 2.75‬درصد‪ ،‬مالزی با ‪ 1.56‬درصد و ژاپن با ‪ 1.32‬درصد به‬ ‫ترتیب در جایگاه های اول تا سوم قرار دارند‪.‬‬ ‫جهت اطالع از ‪ 34‬کشور با جمعیت باالی ‪ 1‬میلیون نفر بیمار‪ 19 ،‬کشور دارای متوسط نرخ رشد فوتی روزانه باالی‬ ‫‪ 0.1‬درصد می باشند‪.‬‬ ‫دهقانی ادامه داد‪ :‬میزان کل امار فوتی دنیا در تیرماه با افزایش ‪ 268‬هزار نفر فوتی جدید برابر با ‪ 4‬میلیون و ‪100‬‬ ‫هزار نفر بود‪ ،‬در مرداد ماه با افزایش ‪ 293‬هزار فوتی به بیش از ‪ 4‬میلیون و ‪ 443‬هزار نفر رسید‪ .‬کشورهای اندونزی‬ ‫با ‪ 47340‬نفر‪ ،‬برزیل با ‪ 27440‬نفر و روسیه با ‪ 24543‬نفر در مردادماه در صدر این کشورها قرار دارند‪ .‬مالحظه‬ ‫می شود که ایران با تعداد ‪ 5098‬نفر فوتی در تیرماه در جایگاه ‪ 12‬دنیا قرار داشت‪ ،‬در مرداد با افزایش ‪ 13975‬نفر‬ ‫فوتی در جایگاه ‪ 7‬دنیا قرار گرفت‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪ :‬میزان متوسط نرخ رشد روزانه فوتی دنیا در اردیبهشت ‪ 0.42‬درصد‪ ،‬خرداد ‪ 0.38‬درصد‪،‬‬ ‫تیر ‪ 0.22‬درصد و در مرداد ‪ 0.23‬درصد بوده است‪ .‬کشورهای تایلند با متوسط نرخ رشد فوتی روزانه ‪ 3.03‬درصد‪،‬‬ ‫مالزی ‪ 2.02‬درصد و اندونزی با ‪ 1.53‬درصد در جایگاه اول تا سوم دنیا قرار دارند‪ .‬جهت اطالع از ‪ 34‬کشور با‬ ‫جمعیت باالی ‪ 1‬میلیون نفر بیمار تنها همین ‪ 3‬کشور دارای متوسط نرخ رشد فوتی روزانه باالی یک درصد می‬ ‫باشند‪ ،‬حتی کشورهای اسپانیا‪ ،‬پرتغال‪ ،‬انگلیس‪ ،‬فرانسه‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬المان و ‪ ...‬دارای متوسط نرخ رشد فوتی روزانه‬ ‫کمتر از ‪ 0.08‬هستند‪ .‬ایران در تیرماه دارای متوسط نرخ رشد روزانه فوتی ‪ 0.2‬درصد و درجایگاه ‪ 12‬قرار داشت و‬ ‫در مرداد ماه به ‪0.48‬درصد افزایش یافته و در جایگاه ‪ 7‬دنیا قرار گرفته است‪.‬‬ ‫موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (‪ ، )ISC‬جهت تسریع فرایند اطالع رسانی در زمینه یافته های‬ ‫جدید علمی در مورد ویروس کووید‪ 19-‬و کمک به پژوهشگران‪ ،‬سیاست گذاران حوزه سالمت و عموم مردم و نیز‬ ‫پاسخ دهی مطلوب به همه گیری جهانی‪ ،‬سامانه نماگرکووید‪ )Visualizer 19-ISC COVID( 19-‬را از ابتدای‬ ‫بروز بیماری راه اندازی کرده است‪ .‬اطالعات این پایگاه شامل جدیدترین مقاالت علمی تمام متن منتشر شده‬ ‫و پیش چاپ و نیز امار مربوط به وضعیت انتشار بیماری بر اساس نقشه جهانی از وضعیت همه گیری بیماری‬ ‫کووید‪ 19-‬بوده و با جستجو در ان تازه ترین امار مبتالیان‪ ،‬مرگ و میر‪ ،‬درمان شدگان و همچنین نسبت های‬ ‫ابتال به جمعیت به تفکیک هر کشور و مقایسه بر اساس نمودار زمانی‪-‬مکانی قابل مشاهده است‪ .‬ادرس وبگاه این‬ ‫سامانه( ‪ )/https://maps.isc.ac/covid19‬بوده که از طریق وبگاه اصلی موسسه استنادی علوم (‪ )ISC‬و پایش علم‬ ‫و فناوری( ‪ )https://www.isc.ac‬در دسترس می باشد‪ .‬این سامانه همچنین به درخواست سازمان همکاری های‬ ‫اقتصادی کشورهای عضو دی هشت (‪ )D8‬برای بهره برداری کشورهای عضو‪ ،‬در فروردین ماه ‪ 1399‬با حضور‬ ‫نمایندگان کشورهای عضو این سازمان به دعوت مرکز بهداشت و حمایت اجتماعی سازمان ‪ )HSP-D8( D8‬و نیز‬ ‫مرکز بهداشت جهانی (‪ )Chatham House‬لندن به صورت ویدیوکنفرانس رونمایی و در وبگاه ان سازمان به ادرس‬ ‫)‪ (http://developing8.org/‬قرار گرفت‪.‬‬ ‫در حال حاضر حدود ‪ 18009‬مدرک از اخرین یافته های علمی در خصوص ویروس کووید‪ 19-‬در قالب مقاله تمام‬ ‫متن چاپ شده و پیش چاپ در این سامانه در دسترس محققان و پژوهشگران قرار دارد و البته این اطالعات به طور‬ ‫روزانه به روز رسانی می شود‪ .‬از این تعداد پژوهش‪ ،‬کشورهای امریکا‪ ،‬چین و انگلیس به ترتیب با ‪ 2406 ،2812‬و‬ ‫‪ 1224‬مقاله بیشترین مشارکت علمی را در مقایسه با سایر کشورهای دنیا در این حوزه داشته اند‪ .‬سایر کشورها از‬ ‫جمله ایتالیا (‪ 1179‬مدرک)‪ ،‬فرانسه (‪ 447‬مدرک)‪ ،‬کانادا (‪ 439‬مدرک)‪ ،‬هند (‪ 417‬مدرک)‪ ،‬المان (‪ 412‬مدرک) و‬ ‫استرالیا (‪ 335‬مدرک) به ترتیب در جایگاه های چهارم الی نهم قرار دارند‪ .‬ضمنا کشور ایران با ‪ 283‬مقاله جایگاه‬ ‫دهم دنیا را در پژوهش و تحقیق و یافته های جدید در خصوص ویروس کووید‪ 19-‬دارد‪ .‬در این سامانه همچنین‬ ‫مجموعه ای از دستورالعمل ها و پروتکل های صادر شده توسط سازمان های معتبر دنیا از جمله سازمان بهداشت‬ ‫جهانی (‪ )WHO‬در حوزه بهداشت‪ ،‬سالمت و مقابله با شیوع بیماری کووید –‪ 19‬قرار دارد که می تواند مورد استفاده‬ ‫عموم قرار گیرد‪.‬‬ ‫⏪‬ صفحه 69 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫⏪‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪70‬‬ ‫جدول‪ :4‬امار تحلیلی سامانه نماگرکووید‪ :19-‬متوسط نرخ رشد روزانه بیماری‪ ،‬متوسط نرخ رشد روزانه فوتی و امار تجمعی بیماران تا اخر مرداد‪ 1400‬برای کشورهای با جمعیت بیمار بیش از‪ 1‬میلیون نفر‬ ‫ردیف‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪23‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪27‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪29‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪32‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪34‬‬ ‫امار کل تجمعی بیماران‬ ‫میزان کل بیماران تا اخر‬ ‫میزان بیماران جدید‬ ‫مرداد ‪1400‬‬ ‫در مرداد ‪1400‬‬ ‫‪212,555,062‬‬ ‫‪19,179,652‬‬ ‫کل دنیا‬ ‫امریکا‬ ‫هند‬ ‫برزیل‬ ‫روسیه‬ ‫فرانسه‬ ‫انگلیس‬ ‫ترکیه‬ ‫ارژانتین‬ ‫کلمبیا‬ ‫‪3,331,550‬‬ ‫‪1,157,265‬‬ ‫‪1,046,799‬‬ ‫‪692,376‬‬ ‫‪686,101‬‬ ‫‪891,320‬‬ ‫‪651,760‬‬ ‫‪321,480‬‬ ‫‪196,967‬‬ ‫‪38,545,144‬‬ ‫‪32,448,969‬‬ ‫‪20,570,891‬‬ ‫‪6,747,087‬‬ ‫‪6,619,611‬‬ ‫‪6,492,906‬‬ ‫‪6,215,663‬‬ ‫‪5,133,831‬‬ ‫‪4,889,537‬‬ ‫ایران‬ ‫ایتالیا‬ ‫اندونزی‬ ‫المان‬ ‫مکزیک‬ ‫لهستان‬ ‫افریقای ج‬ ‫اکراین‬ ‫پرو‬ ‫هلند‬ ‫فیلیپین‬ ‫عراق‬ ‫ج چک‬ ‫شیلی‬ ‫مالزی‬ ‫کانادا‬ ‫بنگالدش‬ ‫ژاپن‬ ‫بلژیک‬ ‫پاکستان‬ ‫سوئد‬ ‫رومانی‬ ‫تایلند‬ ‫پرتغال‬ ‫‪1,053,274‬‬ ‫‪182,221‬‬ ‫‪946,117‬‬ ‫‪117,618‬‬ ‫‪523,920‬‬ ‫‪4,858‬‬ ‫‪348,643‬‬ ‫‪27,905‬‬ ‫‪41,713‬‬ ‫‪91,496‬‬ ‫‪309,383‬‬ ‫‪298,146‬‬ ‫‪5,569‬‬ ‫‪29,103‬‬ ‫‪590,175‬‬ ‫‪43,716‬‬ ‫‪321,798‬‬ ‫‪425,037‬‬ ‫‪53,316‬‬ ‫‪125,203‬‬ ‫‪19,785‬‬ ‫‪8,972‬‬ ‫‪596,163‬‬ ‫‪76,176‬‬ ‫‪4,677,114‬‬ ‫‪4,484,613‬‬ ‫‪3,979,456‬‬ ‫‪3,876,024‬‬ ‫‪3,217,415‬‬ ‫‪2,886,698‬‬ ‫‪2,690,973‬‬ ‫‪2,274,561‬‬ ‫‪2,141,235‬‬ ‫‪1,918,769‬‬ ‫‪1,839,635‬‬ ‫‪1,825,089‬‬ ‫‪1,677,512‬‬ ‫‪1,633,816‬‬ ‫‪1,555,093‬‬ ‫‪1,468,813‬‬ ‫‪1,461,998‬‬ ‫‪1,277,439‬‬ ‫‪1,163,726‬‬ ‫‪1,123,812‬‬ ‫‪1,116,584‬‬ ‫‪1,090,925‬‬ ‫‪1,049,295‬‬ ‫‪1,019,420‬‬ ‫اسپانیا‬ ‫‪521,195‬‬ ‫‪4,770,453‬‬ ‫اماررشد روزانه‬ ‫متوسط نرخ رشد روزانه بیماری (درصد)‬ ‫در مرداد‬ ‫‪0.31‬‬ ‫کل دنیا‬ ‫تایلند‬ ‫مالزی‬ ‫ژاپن‬ ‫اندونزی‬ ‫ایران‬ ‫بنگالدش‬ ‫فیلیپین‬ ‫مکزیک‬ ‫عراق‬ ‫‪2.75‬‬ ‫‪1.56‬‬ ‫‪1.32‬‬ ‫‪0.88‬‬ ‫‪0.83‬‬ ‫‪0.81‬‬ ‫‪0.6‬‬ ‫‪0.58‬‬ ‫‪0.58‬‬ ‫افریقای ج‬ ‫پاکستان‬ ‫اسپانیا‬ ‫فرانسه‬ ‫ترکیه‬ ‫روسیه‬ ‫امریکا‬ ‫پرتغال‬ ‫ارژانتین‬ ‫برزیل‬ ‫هلند‬ ‫بلژیک‬ ‫کلمبیا‬ ‫ایتالیا‬ ‫هندوستان‬ ‫المان‬ ‫کانادا‬ ‫پرو‬ ‫شیلی‬ ‫سوئد‬ ‫اکراین‬ ‫رومانی‬ ‫ج چک‬ ‫لهستان‬ ‫‪0.45‬‬ ‫‪0.39‬‬ ‫‪0.38‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫‪0.35‬‬ ‫‪0.3‬‬ ‫‪0.26‬‬ ‫‪0.21‬‬ ‫‪0.17‬‬ ‫‪0.16‬‬ ‫‪0.16‬‬ ‫‪0.14‬‬ ‫‪0.14‬‬ ‫‪0.12‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.07‬‬ ‫‪0.06‬‬ ‫‪0.06‬‬ ‫‪0.04‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫انگلیس‬ ‫‪0.48‬‬ ‫امار فوتی‬ ‫میزان فوتی در مرداد ‪1400‬‬ ‫کل دنیا‬ ‫‪292,914‬‬ ‫اندونزی‬ ‫برزیل‬ ‫روسیه‬ ‫امریکا‬ ‫مکزیک‬ ‫هندوستان‬ ‫ایران‬ ‫افریقای ج‬ ‫ارژانتین‬ ‫‪47,340‬‬ ‫‪27,440‬‬ ‫‪24,543‬‬ ‫‪18,886‬‬ ‫‪15,720‬‬ ‫‪15,282‬‬ ‫‪13,975‬‬ ‫‪10,796‬‬ ‫‪7,278‬‬ ‫مالزی‬ ‫کلمبیا‬ ‫تایلند‬ ‫فیلیپین‬ ‫ترکیه‬ ‫انگلیس‬ ‫پرو‬ ‫عراق‬ ‫پاکستان‬ ‫اسپانیا‬ ‫شیلی‬ ‫فرانسه‬ ‫ایتالیا‬ ‫اکراین‬ ‫ژاپن‬ ‫المان‬ ‫پرتغال‬ ‫کانادا‬ ‫هلند‬ ‫رومانی‬ ‫بلژیک‬ ‫لهستان‬ ‫ج چک‬ ‫سوئد‬ ‫‪6,594‬‬ ‫‪6,380‬‬ ‫‪5,623‬‬ ‫‪4,919‬‬ ‫‪3,772‬‬ ‫‪2,660‬‬ ‫‪2,271‬‬ ‫‪2,083‬‬ ‫‪1,995‬‬ ‫‪1,942‬‬ ‫‪1,858‬‬ ‫‪1,746‬‬ ‫‪831‬‬ ‫‪667‬‬ ‫‪499‬‬ ‫‪488‬‬ ‫‪391‬‬ ‫‪266‬‬ ‫‪164‬‬ ‫‪148‬‬ ‫‪105‬‬ ‫‪85‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪14‬‬ ‫بنگالدش‬ ‫‪6,597‬‬ ‫امار نرخ رشد فوتی‬ ‫متوسط نرخ رشد فوتی روزانه (درصد)‪-‬‬ ‫مرداد ‪1400‬‬ ‫‪0.23‬‬ ‫کل دنیا‬ ‫تایلند‬ ‫مالزی‬ ‫اندونزی‬ ‫بنگالدش‬ ‫فیلیپین‬ ‫روسیه‬ ‫ایران‬ ‫افریقای ج‬ ‫عراق‬ ‫‪3.03‬‬ ‫‪2.05‬‬ ‫‪1.53‬‬ ‫‪0.99‬‬ ‫‪0.55‬‬ ‫‪0.49‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.48‬‬ ‫‪0.36‬‬ ‫ترکیه‬ ‫ارژانتین‬ ‫مکزیک‬ ‫کلمبیا‬ ‫شیلی‬ ‫برزیل‬ ‫هندوستان‬ ‫ژاپن‬ ‫امریکا‬ ‫اسپانیا‬ ‫پرتغال‬ ‫انگلیس‬ ‫فرانسه‬ ‫اکراین‬ ‫پرو‬ ‫کانادا‬ ‫ایتالیا‬ ‫هلند‬ ‫المان‬ ‫رومانی‬ ‫بلژیک‬ ‫لهستان‬ ‫ج چک‬ ‫سوئد‬ ‫‪0.24‬‬ ‫‪0.23‬‬ ‫‪0.21‬‬ ‫‪0.18‬‬ ‫‪0.17‬‬ ‫‪0.16‬‬ ‫‪0.12‬‬ ‫‪0.11‬‬ ‫‪0.1‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫‪0.08‬‬ ‫‪0.07‬‬ ‫‪0.06‬‬ ‫‪0.05‬‬ ‫‪0.04‬‬ ‫‪0.04‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫‪0.01‬‬ ‫پاکستان‬ ‫‪0.27‬‬ ‫استقبال نشریات از سامانه جامع شناسه دیجیتال اشیا (‪)DOR‬‬ ‫به گزارش مدیریت روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی موسسه‬ ‫استنادی علوم و پایش علم و فناوری (‪ ،)ISC‬دکتر محمدجواد دهقانی رئیس‬ ‫موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری(‪ )ISC‬گفت‪ :‬شناسه دیجیتال‬ ‫اشیا(‪ ، )DOR‬یک کد منحصر به فرد برای هر شی است که همانند اثر انگشت‬ ‫برای ان می باشد‪ .‬کد بین المللی ‪ DOR‬به گونه ای طراحی شده است که به‬ ‫موجودیت های مختلفی از جمله مقاله نشریه و همایش‪ ،‬کتاب‪ ،‬پایان نامه‪ ،‬اثار‬ ‫هنری‪ ،‬نرم افزار و ‪ ...‬تعلق می گیرد‪ .‬این شناسه همانند یک بارکد برای شناسایی‬ ‫اشیا عمل می کند‪ .‬با دریافت کد ‪ DOR‬در سامانه با ادرس ‪،https://dorl.net‬‬ ‫به شی یک لینک اختصاص داده می شود و دسترسی به اطالعات ان اسان تر‬ ‫امکان پذیرمی گردد‪.‬‬ ‫دهقانی گفت‪ :‬سامانه جامع صدور کد شناساگر دیجیتال (‪ )DOR‬در بهمن ماه‬ ‫‪ ،1399‬به صورت کامال استاندارد و کاربردی توسط گروه های تحقیق و توسعه‪،‬‬ ‫برنامه نویسی استنادی و تجزیه و تحلیل منابع پایگاه استنادی علوم جهان‬ ‫اسالم (‪ )ISC‬به طور کامل بازطراحی‪ ،‬پیاده سازی و امکان صدور کد شناساگر‬ ‫دیجیتال برای کلیه فعالیت های پژوهشی‪ ،‬فناورانه‪ ،‬نواورانه و نیز اثار هنری و‬ ‫نرم افزار فراهم گردیده است‪ .‬این سامانه به طور رسمی توسط وزیر محترم علوم‪،‬‬ ‫تحقیقات و فناوری در تاریخ ‪ 21‬بهمن ماه ‪ 1399‬رونمایی و مورد بهره برداری‬ ‫قرارگرفت‪ .‬از جمله مزایای این شناسه می توان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫■ دسترس پذیری سریع و اسان تر به اطالعات کامل کتابشناختی مقاله ها و‬ ‫کارهای پژوهشی فقط با یک کلیک بر روی کد شناسه‬ ‫■ ارجاع دهی ساده و سریع با کمترین احتمال بروز اشتباه به کلیه فعالیت های‬ ‫علمی از جمله مقاالت‬ ‫■ افزایش رویت پذیری بیشتر مقاله و در نتیجه افزایش تعداد ارجاعات علمی و‬ ‫بنابراین افزایش ضریب تاثیر و اعتبار نشریه‬ ‫■ شناسایی مالکیت معنوی و کاهش سرقت علمی‬ ‫■ سیاست گذاری در جهت اقتصاد مقاومتی و صرفه جویی ارزی‬ ‫■ امکان صدور شناسه به تمام فعالیت های پژوهشی شامل مقاالت منتشر شده‬ ‫در نشریات و همایش ها حتی برای سال های گذشته‬ ‫وی افزود‪ :‬به منظور فراهم کردن بستر اسان برای دریافت شناسه ‪ DOR‬برای‬ ‫مقاالت‪ ،‬وب سرویس مورد نیاز ارائه گردید و هماهنگی الزم با شرکت های‬ ‫پشتیبانی از سامانه مدیریت نشریات انجام شد‪ .‬در وب سرویس ارائه شده‬ ‫اطالعات نشریه و مقاله مربوطه دریافت می شود و شناسه به عنوان خروجی ارائه‬ ‫می گردد‪ .‬تولید شناسه برای ‪ 10‬مقاله از زمان کلیک بر روی دکمه درخواست‬ ‫شناسه‪ ،‬به طور میانگین ‪ 3‬ثانیه زمان می گیرد‪ .‬الزم به ذکر است که دریافت‬ ‫شناسه در حالت دستی (بدون استفاده از وب سرویس) نیازمند مراجعه‬ ‫کارشناس به سامانه ‪ ،DOR‬ورود به سامانه‪ ،‬ثبت دوره شماره مربوطه‪ ،‬بارگذاری‬ ‫فایل ‪ XML‬یا اکسل مربوطه و نهایی سازی فرایند بوده است که به زمان بیشتری‬ ‫در مقایسه با استفاده از وب سرویس نیاز است‪ .‬وب سرویس تعریف شناسه‬ ‫‪ DOR‬برای "مقاالت اماده انتشار" نیز از سوی موسسه استنادی علوم و پایش‬ ‫علم و فناوری (‪ )ISC‬ارائه شده است که نیاز است شرکت های پشتیبانی کننده‬ ‫سامانه مدیریت نشریات با هماهنگی ‪ ISC‬این سرویس را به نشریات ارائه دهند‪.‬‬ ‫درصد شیوه های دریافت شناسه با روش دستی و وب سرویس با نمودار زیر قابل‬ ‫مشاهده می باشد (تاریخ استخراج امار‪.)1400/04/31 :‬‬ ‫دهقانی ادامه داد‪ :‬شناسه دیجیتال اشیا ‪ DOR‬کار خود را با نشریات اغاز کرده‬ ‫است اما محدود به نشریات نمی باشد‪ .‬همچنین‪ ،‬این شناسه محدودیت به‬ ‫مقاله با زبان خاصی نمی باشد و مقاالت با هر زبانی می توانند از شناسه بهره مند‬ ‫شوند‪ .‬با توجه به نیاز نشریات به این شناسه‪ ،‬استقبال بسیار خوبی از این شناسه‬ ‫شده است‪ .‬شناسه دیجیتال اشیا (‪" ،)DOR‬شناسه ای بین المللی" است که‬ ‫مورد استقبال کاربران سایر کشورها نیز قرار گرفته است‪ .‬تاکنون نشریات سایر‬ ‫کشورها برای دریافت شناسه دستی اقدام کرده اند اما در تالش در جهت فراهم‬ ‫کردن زیرساخت الزم برای درج خودکار شناسه برای مقاالت خود هستند‪ .‬این‬ ‫سامانه از اذر ‪ 1399‬به طور غیررسمی و بدون اطالع رسانی در دسترس قرار‬ ‫گرفت و رونمایی رسمی از سامانه در بهمن ‪ 1399‬بوده است‪ .‬رشد تعداد مقاالت‬ ‫شناسه دار به تفکیک ماه تا پایان تیرماه ‪ 1400‬در نمودار زیر قابل مشاهده‬ ‫می باشد که تعداد مقاالت شناسه دار در هر ماه رشد دوبرابری دارند (تاریخ‬ ‫استخراج امار‪.)1400/04/31 :‬‬ ‫در سامانه شناسه دیجیتال اشیا امکان دریافت شناسه برای مقاالت سال های‬ ‫پیشین نشریه نیز فراهم است‪ .‬از این رو نشریات توانسته اند برای تمام مقاله های‬ ‫خود این شناسه را دریافت نمایند رشد تعداد نشریات دارای شناسه ‪DOR‬‬ ‫به صورت تجمعی در نمودار زیر قابل مشاهده می باشد (تاریخ استخراج امار‪:‬‬ ‫‪.)1400/04/31‬‬ ‫به منظور همکاری کارشناسان ‪ ISC‬با نشریات در جهت ثبت شناسه برای‬ ‫مقاالت‪ ،‬نشریات می توانند درخواست خود را به ادرس ‪ info@dorl.net‬ارسال‬ ‫یا با شماره ‪ 071-36468454‬تماس حاصل نمایند‪.‬‬ ‫❚❚‬ صفحه 70 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫‪71‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫نتایج رتبه بندی شانگهای در سال ‪ 2021‬اعلام شد‬ ‫جمهوری اسالمی ایران صدر نشین حضور دانشگاه ها در جهان اسالم‬ ‫به گزارش مدیریت روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (‪،)ISC‬‬ ‫دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست (‪ )ISC‬گفت‪ :‬رتبه بندی شانگهای یکی از معتبرترین رتبه‪-‬بندی های جهانی است که‬ ‫نتایج ان توسط دانشگاه شانگهای ژیائوتنگ منتشر می شود‪ .‬رتبه بندی شانگهای برای اولین بار در سال ‪ ،3 200‬در سطح‬ ‫بین المللی منتشر شد و از ان سال به بعد به طور ساالنه به روز می شود‪.‬‬ ‫دهقانی اظهار داشت‪ :‬در رتبه بندی منتشر شده در سال ‪ 2021‬شانگهای‪ 1000 ،‬دانشگاه برتر جهان رتبه بندی شده اند‬ ‫که دانشگاه های هاروارد و استنفورد از ایاالت متحده و دانشگاه کمبریج از انگلستان به ترتیب رتبه های اول تا سوم را از ان‬ ‫خود کرده اند‪ .‬جمهوری اسالمی ایران در این رتبه بندی با افزایش تعداد دانشگاه ها به ‪ 11‬عدد‪ ،‬صدر نشین کشورهای‬ ‫اسالمی است‪ .‬کشور ترکیه با ‪ 8‬دانشگاه در جایگاه دوم و کشورهای عربستان و مصر با ‪ 6‬دانشگاه در جایگاه سوم قرار دارند‪.‬‬ ‫الزم به ذکر است حضور دانشگاه های ایران در این نظام رتبه بندی اولین بار با یک دانشگاه (دانشگاه تهران) درسال ‪2014‬‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫سرپرست ‪ ISC‬گفت‪ :‬نتایج منتشر شده در این نظام رتبه بندی نشان می دهد که در رتبه بندی سال ‪ ،2021‬دانشگاه تهران‬ ‫مشابه رتبه بندی سال ‪ 2020‬با کسب رتبه در بازه ‪ 301 -۴00‬در جمع ‪ ۴00‬دانشگاه برتر دنیا قرار گرفته و میان دانشگاه‬ ‫های جهان اسالم در رتبه دوم قرار گیرد‪.‬‬ ‫دانشگاه های صنعتی شریف‪ ،‬تربیت مدرس و علوم پزشکی تهران در بازه رتبه ای ‪ 501-600‬قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫دهقانی اظهار داشت‪ :‬دانشگاه صنعتی امیرکبیر در بازه رتبه ای ‪ ، 601-700‬دانشگاه های علوم پزشکی شهید بهشتی و‬ ‫دانشگاه شیراز در بازه رتبه ای ‪ ،701-800‬دانشگاه علم و صنعت ایران و دانشگاه تبریز در بازه رتبه ای ‪ 801-900‬و دانشگاه‬ ‫های فردوسی مشهد و علوم پزشکی ایران در بازه رتبه ای‪ 901-1000‬قرار دارند‪.‬‬ ‫نتایج مقایسه ای نشان می دهد که در سال ‪ 2021‬به لحاظ کیفی علم و صنعت ایران ارتقا رتبه داشته به طوری که دانشگاه‬ ‫علم و صنعت ایران با ‪ 100‬پله ارتقا از بازه ‪ 901-1000‬به بازه ‪ 801-900‬رسیده است‪ .‬در این بین‪ ،‬دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫ایران نیز برای اولین بار در این رتبه بندی حضور پیدا کرده است‪.‬‬ ‫جایگاه دانشگاه های ایران در نظام رتبه بندی شانگهای در سال های مختلف‬ ‫‪2021‬‬ ‫نام دانشگاه‬ ‫‪301 -۴00‬‬ ‫تهران‬ ‫‪501-600‬‬ ‫صنعتی شریف‬ ‫‪501-600‬‬ ‫تربیت مدرس‬ ‫‪501-600‬‬ ‫علوم پزشکی تهران‬ ‫‪۶01-700‬‬ ‫صنعتیامیرکبیر‬ ‫علوم پزشکی شهید بهشتی ‪701-800‬‬ ‫‪701-800‬‬ ‫شیراز‬ ‫‪801-900‬‬ ‫علم و صنعت ایران‬ ‫‪801-900‬‬ ‫تبریز‬ ‫‪901-1000‬‬ ‫فردوسی مشهد‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی ایران ‪901-1000‬‬ ‫‪2020‬‬ ‫‪301 -۴00‬‬ ‫‪501-600‬‬ ‫‪501-600‬‬ ‫‪501-600‬‬ ‫‪501-600‬‬ ‫‪701-800‬‬ ‫‪701-800‬‬ ‫‪901-1000‬‬ ‫‪801-900‬‬ ‫‪801-900‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2018‬‬ ‫‪2019‬‬ ‫‪301 -۴00 301 -۴00‬‬ ‫‪۵01-۶00 401-500‬‬ ‫‪۶01-700 501-600‬‬ ‫‪۵01-۶00 401-500‬‬ ‫‪۴01-۵00 501-600‬‬ ‫‪701-800 701-800‬‬ ‫‪801-900 901-1000‬‬ ‫‪۶01-700 801-900‬‬ ‫‪801-900 901-1000‬‬ ‫‪801-900 601-700‬‬ ‫‬‫‪-‬‬ ‫‪2017‬‬ ‫‪301 -۴00‬‬ ‫‪۵01-۶00‬‬ ‫‪۶01-700‬‬ ‫‪۵01-۶00‬‬ ‫‪۴01-۵00‬‬ ‫‬‫‬‫‬‫ ‪701-800‬‬ ‫ ‪701-800‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪2015‬‬ ‫‪2016‬‬ ‫‪201-300 301 -۴00‬‬ ‫‪۴01-۵00‬‬ ‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‪۴01-۵00‬‬ ‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‬‫‪-‬‬ ‫وضعیت دانشگاه های کشورهای اسالمی در رتبه بندی شانگهای‬ ‫سرپرست (‪ )ISC‬گفت‪ :‬در رتبه بندی جهانی شانگهای سال ‪ ،2021‬ایران با ‪ 11‬دانشگاه‪ ،‬ترکیه با ‪ 8‬دانشگاه‪ ،‬عربستان و‬ ‫مصر با ‪ 6‬دانشگاه‪ ،‬مالزی و پاکستان با ‪ 5‬دانشگاه و کشورهای تونس‪ ،‬لبنان‪ ،‬قطر‪ ،‬نیجریه و عمان با یک دانشگاه در جمع‬ ‫هزار دانشگاه برتر دنیا حضور داشتند‪ .‬براساس تعداد حضور‪ ،‬ایران رتبه اول را در میان کشورهای اسالمی دارد‪.‬‬ ‫به لحاظ بهترین رتبه دانشگاهی‪ ،‬عربستان با بازه رتبه ای ‪ 101-150‬در رتبه اول و ایران و مالزی با بازه رتبه ای ‪ 301-400‬به‬ ‫صورت مشترک در رتبه دوم قرار دارند‪.‬‬ ‫جدول زیر عملکرد دانشگاه های کشورهای اسالمی در رتبه بندی شانگهای ‪ 2021‬را نشان می دهد‪.‬‬ ‫نام دانشگاه‬ ‫‪University of Tehran‬‬ ‫‪Istanbul University‬‬ ‫‪Cairo University‬‬ ‫‪King Abdulaziz University‬‬ ‫‪University of Malaya‬‬ ‫‪COMSATS University Islamabad‬‬ ‫‪American University of Beirut‬‬ ‫‪Qatar University‬‬ ‫‪Universite de Tunis El Manar‬‬ ‫‪University of Ibadan‬‬ ‫‪Sultan Qaboos University‬‬ ‫تعداد دانشگاه‬ ‫‪11‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بهترین رتبه‬ ‫‪400-301‬‬ ‫‪500-401‬‬ ‫‪500-401‬‬ ‫‪150-101‬‬ ‫‪400-301‬‬ ‫‪500-401‬‬ ‫‪800-701‬‬ ‫‪700-601‬‬ ‫‪1000-901‬‬ ‫‪1000-901‬‬ ‫‪1000-901‬‬ ‫نام کشور‬ ‫ایران‬ ‫ترکیه‬ ‫مصر‬ ‫عربستانسعودی‬ ‫مالزی‬ ‫پاکستان‬ ‫لبنان‬ ‫قطر‬ ‫تونس‬ ‫نیجریه‬ ‫عمان‬ ‫روش شناسی رتبه بندی شانگهای‬ ‫دهقانی گفت‪ :‬شانگهای یکی از سه نظام معتبر رتبه بندی در سطح بین المللی است‪ .‬کیفیت اموزش‪ ،‬کیفیت اعضای هیئت‬ ‫علمی‪ ،‬برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه‪ ،‬چهار معیار به کار برده شده در نظام رتبه بندی شانگهای است که توسط شش‬ ‫شاخص زیر ارزیابی می شوند‪ .‬این نظام رتبه بندی از شش شاخص در قالب چهار معیار جهت رتبه بندی دانشگاه ها بهره‬ ‫می گیرد‪ .‬این ‪ 6‬شاخص عبارتند از‪ :‬تعداد فارغ التحصیالن برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال‪ ،‬تعداد اعضای هیئت علمی برنده‬ ‫جایزه نوبل یا فیلد مدال‪ ،‬تعداد محققان پراستناد در ‪ 21‬حیطه موضوعی‪ ،‬تعداد مقاالت منتشر شده در دو مجله ‪Nature‬‬ ‫و ‪ ،Science‬تعداد مقاالت نمایه شده در نمایه نامه های توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به‬ ‫اندازه سازمان‪.‬‬ ‫معیار‬ ‫کیفیت اموزش‬ ‫کیفیت اعضای هیات علمی‬ ‫برونداد پژوهشی‬ ‫عملکرد سرانه‬ ‫شاخص‬ ‫فارغ التحصیالن برنده جایزه نوبل و مدال فیلدز‬ ‫اعضای هیات علمی برنده جایزه نوبل و مدال فیلدز‬ ‫پژوهشگران پراستناد در ‪ 21‬حوزه موضوعی‬ ‫مقاالت منتشر شده در مجالت ساینس و نیچر‬ ‫مقاالت نمایه شده در نمایه استنادی علوم و نمایه استنادی علوم اجتماعی‬ ‫سرانه عملکرد علمی هر دانشگاه‬ ‫وزن شاخص‬ ‫‪%10‬‬ ‫‪%20‬‬ ‫‪%20‬‬ ‫‪%20‬‬ ‫‪%20‬‬ ‫‪%10‬‬ ‫منابع گرداوری داده در این رتبه بندی شامل وب سایت های جوایز نوبل‪ ،‬مدال فیلدز‪ ،‬پایگا ه های اطالعاتی و اطالعات‬ ‫اماری دولتی است‪ .‬اطالعات پژوهشی دانشگاه ها نیز از پایگاه استنادی ‪ WOS‬استخراج می شود‪.‬‬ صفحه 71 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪72‬‬ ‫امارکتابخانه هایدانشگاهیمنتشرشد‬ ‫امار ‪ 226‬کتابخانه زیرپوشش وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات ‪ ،‬و فناوری در سامانه امار کتابخانه ها (اک) منتشر شد‪.‬‬ ‫به گزارش "روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فناوری اطالعات ایران"‪ ،‬امار ‪ 226‬کتابخانه زیرپوشش وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات‪ ،‬‬ ‫و فناوری (عتف)؛ برای سال تحصیلی‪ 1398-99‬در سامانه امار کتابخانه ها (اک) به نشانی ‪AK.IRANDOC.AC.IR‬‬ ‫بخش‬ ‫مجموعه‬ ‫نیروی انسانی‬ ‫زیرساخت‬ ‫اعتبارات‬ ‫خدمات‬ ‫بخش مجموعه‪،‬‬ ‫منتشر شده است‪ .‬گفتنی است ایرانداک از سال تحصیلی ‪ 1394-95‬تاکنون‪ ،‬امار کتابخانه ها را در پنج‬ ‫ِ‬ ‫نیروی انسانی‪ ،‬زیرساخت‪ ،‬اعتبارات‪ ،‬و خدمات‪ ،‬بر پایه استاندارد ‪ NISO Z39.7‬گرداوری می کند‪ .‬این امار را نمایندگان‬ ‫موسسه ها در سامانه وارد می کنند و ایرانداک پس از پایش و ویرایش‪ ،‬ان ها را منتشر می کند‪ .‬گزیده امار همه این کتابخانه ها‬ ‫در جدول زیر امده است‪.‬‬ ‫سال تحصیلی ‪( 1399-1398‬در ‪ 226‬کتابخانه)‬ ‫زیربخش (واحد)‬ ‫کتاب چاپی (جلد)‬ ‫کتاب چاپی (عنوان)‬ ‫کتاب الکترونیکی (عنوان)‬ ‫نسخه خطی (جلد)‬ ‫نسخه خطی (عنوان)‬ ‫منابع دیداری و شنیداری (عنوان)‬ ‫پایان نامه کارشناسی ارشد (عنوان)‬ ‫رساله دکتری (عنوان)‬ ‫گزارش طرح پژوهشی (عنوان)‬ ‫همه منابع (عنوان)*‬ ‫کارکنان با رشته تحصیلی کتابداری (نفر)‬ ‫کارکنان با رشته های دیگر (نفر)‬ ‫همه کارکنان (نفر)‬ ‫مساحت مخزن (متر مربع)‬ ‫مساحت تاالر مطالعه (متر مربع)‬ ‫صندلی برای مراجعان (صندلی)‬ ‫هزینه کرد برای خرید منابع داخلی (هزار ریال)‬ ‫هزینه کرد برای خرید منابع خارجی (هزار ریال)‬ ‫هزینه کرد برای تحقیق و توسعه (هزار ریال)‬ ‫شمار امانت منابع به مراجعان (جلد)‬ ‫اعضا (نفر)‬ ‫میانگین‬ ‫میانه‬ ‫بیشترین‬ ‫کمترین‬ ‫همه‬ ‫‪48.187‬‬ ‫‪27.609‬‬ ‫‪2.655‬‬ ‫‪100‬‬ ‫‪170‬‬ ‫‪844‬‬ ‫‪2.598‬‬ ‫‪340‬‬ ‫‪182‬‬ ‫‪34.396‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪492‬‬ ‫‪457‬‬ ‫‪178‬‬ ‫‪79.953‬‬ ‫‪46.533‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪3.702‬‬ ‫‪3.807‬‬ ‫‪18.361‬‬ ‫‪11.304‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪390‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪12.191‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪166‬‬ ‫‪160‬‬ ‫‪80‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪833‬‬ ‫‪1.500‬‬ ‫‪397.867‬‬ ‫‪290.900‬‬ ‫‪307.053‬‬ ‫‪16.000‬‬ ‫‪32.000‬‬ ‫‪51.000‬‬ ‫‪80.500‬‬ ‫‪23.943‬‬ ‫‪3.031‬‬ ‫‪503.885‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪83‬‬ ‫‪7.200‬‬ ‫‪6.000‬‬ ‫‪1.200‬‬ ‫‪2.000.000‬‬ ‫‪1.143.505‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪83.793‬‬ ‫‪46.810‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪553‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪10.890.195‬‬ ‫‪6.239.533‬‬ ‫‪599.990‬‬ ‫‪22.679‬‬ ‫‪38.353‬‬ ‫‪190.758‬‬ ‫‪587.110‬‬ ‫‪76.781‬‬ ‫‪41.046‬‬ ‫‪7.773.571‬‬ ‫‪658‬‬ ‫‪588‬‬ ‫‪1246‬‬ ‫‪111.129‬‬ ‫‪103.267‬‬ ‫‪40.248‬‬ ‫‪18.069.455‬‬ ‫‪10.516.658‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪836.615‬‬ ‫‪860.388‬‬ ‫عنوان همه کتاب های چاپی و الکترونیکی‪ ،‬نسخه های خطی‪ ،‬منابع دیداری و شنیداری‪ ،‬پایان نامه ها‬ ‫* همه منابع؛ شما ِر‬ ‫ِ‬ ‫و رساله ها‪ ،‬و گزارش طرح های پژوهشی را نشان می دهد‪.‬‬ ‫همان گونه که جدول باال نشان می دهد‪ 226 ،‬کتابخانه زیرپوشش وزارت عتف‪ ،‬برای هر عضو در سال تحصیلی ‪-1398‬‬ ‫‪ 1399‬بیش از هفت عنوان کتاب چاپی و بیش از نُه عنوان از همه منابع* داشت ه و به ازای هر ‪ 10‬هزار عضو‪َ 15 ،‬تن در‬ ‫کتابخانه ها کار می کرده اند‪ .‬کتابخانه ها به ازای هر عضو‪ 0/97 ،‬جلد کتاب امانت داده و برای هر هزار عضو‪ 46 ،‬صندلی‬ ‫داشته اند‪ .‬کتابخانه ها در همین زمان به ازای هر عضو ‪ 21.001‬ریال منابع اطالعات داخلی و ‪ 12.220‬ریال منابع‬ ‫اطالعات خارجی (به جز پایگاه های اطالعات علمی) خریداری کرده اند‪ .‬گفتنی است که کاهش سرانه ها در اعتبارات و‬ ‫خدمات در این سال تحصیلی‪ ،‬یکی از پیامدهای همه گیری کروناویروس در کتابخانه ها بوده است‪.‬‬ ‫زیربخش امار هم در جدول زیر دیده می شوند‪.‬‬ ‫کتابخانه های دارای رتبه های نخست در هر‬ ‫ِ‬ ‫عنوان همه کتاب های چاپی و الکترونیکی‪ ،‬نسخه های خطی‪ ،‬منابع دیداری و شنیداری‪ ،‬پایان نامه ها‬ ‫* همه منابع؛ شما ِر‬ ‫ِ‬ ‫و رساله ها‪ ،‬و گزارش طرح های پژوهشی را نشان می دهد‪.‬‬ ‫همچنین ریز گزارش امار کتابخانه ها برای سال تحصیلی ‪ 1398-99‬در نشانی ‪ irandoc.ac.ir/about/report‬در‬ ‫دسترس است‪.‬‬ ‫بخش‬ ‫سرانه‬ ‫سرانه‬ ‫به ازای هر عضو در ‪ 203‬کتابخانه به ازای هر عضو در ‪ 165‬کتابخانه‬ ‫سرانه‬ ‫‪1397-1396‬‬ ‫‪1398-1397‬‬ ‫به ازای هر عضو‬ ‫‪12/68‬‬ ‫‪12/54‬‬ ‫‪12/66‬‬ ‫‪7/16‬‬ ‫‪6/96‬‬ ‫‪7/25‬‬ ‫‪0/272‬‬ ‫‪0/745‬‬ ‫‪0/697‬‬ ‫‪0/031‬‬ ‫‪0/027‬‬ ‫‪0/026‬‬ ‫‪0/063‬‬ ‫‪0/047‬‬ ‫‪0/045‬‬ ‫‪0/139‬‬ ‫‪0/338‬‬ ‫‪0/222‬‬ ‫‪0/631‬‬ ‫‪0/883‬‬ ‫‪0/682‬‬ ‫‪0/089‬‬ ‫‪0/085‬‬ ‫‪0/089‬‬ ‫‪0/041‬‬ ‫‪0/044‬‬ ‫‪0/048‬‬ ‫‪8/40‬‬ ‫‪9/11‬‬ ‫‪9/04‬‬ ‫‪0/0008‬‬ ‫‪0/0008‬‬ ‫‪0/0008‬‬ ‫‪0/0007‬‬ ‫‪0/0007‬‬ ‫‪0/0007‬‬ ‫‪0/0015‬‬ ‫‪0/0015‬‬ ‫‪0/0015‬‬ ‫‪0/1139‬‬ ‫‪0/1210‬‬ ‫‪0/1292‬‬ ‫‪0/1078‬‬ ‫‪0/1138‬‬ ‫‪0/1200‬‬ ‫‪0/0452‬‬ ‫‪0/0463‬‬ ‫‪0/0468‬‬ ‫‪47/539‬‬ ‫‪64/612‬‬ ‫‪21/001‬‬ ‫‪34/66‬‬ ‫‪120.200/67‬‬ ‫‪12/22‬‬ ‫‪8/794‬‬ ‫‪46/857‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2/74‬‬ ‫‪2/53‬‬ ‫‪0/97‬‬ ‫‬‫‬‫‪-‬‬ ‫زیربخش‬ ‫کتابخانه دارای رتبه نخست در زیربخش‬ ‫شمار‪ /‬واحد‬ ‫‪ 397.867‬جلد‬ ‫‪ 503.885‬عنوان‬ ‫‪ 31‬نفر‬ ‫‪ 54‬نفر‬ ‫‪ 83‬نفر‬ ‫‪ 7.200‬متر مربع‬ ‫‪ 6.000‬متر مربع‬ ‫کتابخانه مرکزی‪ ،‬مرکز اسناد‪ ،‬و تامین منابع علمی دانشگاه تهران‬ ‫کتاب چاپی‬ ‫مجموعه‬ ‫کتابخانه مرکزی‪ ،‬مرکز اسناد‪ ،‬و تامین منابع علمی دانشگاه تهران‬ ‫همه منابع*‬ ‫کارکنان با رشته تحصیلی کتابداری مرکز اطالع رسانی و کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد‬ ‫نیروی انسانی کارکنان با رشته تحصیلی دیگر کتابخانه مرکزی‪ ،‬مرکز اسناد‪ ،‬و تامین منابع علمی دانشگاه تهران‬ ‫کتابخانه مرکزی‪ ،‬مرکز اسناد‪ ،‬و تامین منابع علمی دانشگاه تهران‬ ‫همه کارکنان‬ ‫کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه شیراز‬ ‫مساحت مخزن‬ ‫زیرساخت‬ ‫کتابخانه دانشگاه صنعتی اصفهان‬ ‫مساحت تاالر مطالعه‬ ‫کتابخانه مرکزی‪ ،‬مرکز اسناد‪ ،‬و نشر دانشگاه تبریز‬ ‫‪ 2.000‬میلیون ریال‬ ‫هزینه کرد برای منابع داخلی‬ ‫کتابخانه دانشگاه محقق اردبیلی‬ ‫اعتبارات‬ ‫‪ 1.143‬میلیون ریال‬ ‫کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه سمنان‬ ‫هزینه کرد برای منابع خارجی‬ ‫‪ 83.793‬جلد‬ ‫کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه اصفهان‬ ‫شمار امانت منابع به مراجعان‬ ‫خدمات‬ ‫‪ 46.810‬نفر‬ ‫کتابخانه مرکزی‪ ،‬مرکز اسناد‪ ،‬و تامین منابع علمی دانشگاه تهران‬ ‫اعضا‬ ‫بیست وهشتمین همایش بیمه و توسعه با موضوع‬ ‫«نقش صنعت بیمه در رونق اقتصادی با محوریت تحول دیجیتال»‬ ‫پژوهشکده بیمه وابسته به بیمه مرکزی ج‪.‬ا‪.‬ا‪ ،‬به منظور‬ ‫دستیابی به اخرین دستاوردهای علمی و پژوهشی در حوزه‬ ‫بیمه و تبادل نظر و انتقال یافته های علمی پژوهشی با هدف‬ ‫بسترسازی برای تدوین سیاست های صنعت بیمه و زمینه‬ ‫سازی برای تحقق اهداف سند چشم‏انداز در صنعت بیمه‪،‬‬ ‫هر ساله به مناسبت روز ملی بیمه (‪ ۱۳‬اذر) اقدام به برگزاری‬ ‫همایش های ملی بیمه و توسعه می نماید که تاکنون‪ 27‬دوره‬ ‫این همایش برگزار گردیده است‪ .‬در این راستا‪ ،‬همایش‬ ‫بیست وهشتم بیمه و توسعه با موضوع «نقش صنعت بیمه در‬ ‫رونق اقتصادی با محوریت تحول دیجیتال» در اذر ماه ‪۱۴۰۰‬‬ ‫به صورت مجازی برگزار خواهد گردید که محورهای درنظر‬ ‫گرفته در این همایش به شرح ذیل هستند‪:‬‬ ‫‪ )1‬تحول دیجیتال صنعت بیمه؛ فرصت ها‪ ،‬چالش ها‪،‬‬ ‫استراتژی ها و پیامدهای ان در رونق اقتصادی‬ ‫• جایگاه اینشورتک ها‪ ،‬استارتاپ ها و شتابدهنده های‬ ‫بیمه ای در تحول دیجیتال صنعت بیمه‪،‬‬ ‫• تجربیات جهانی و داخلی و فرصت ها و چالش های ان‪،‬‬ ‫• نقش دیجیتالی شدن صنعت بیمه در مقاوم سازی اقتصاد‬ ‫کشور‪،‬‬ ‫• جایگاه تسهیل گری صنعت بیمه دیجیتال در رونق‬ ‫اقتصادی‪،‬تولید‪،‬پشتیبانی هاومانع زدایی ها‪،‬‬ ‫• نهادسازی در صنعت بیمه در راستای تحول دیجیتال و‬ ‫الزامات ان‪،‬‬ ‫• یکپارچه سازی شبکه ارتباطات و اطالعات صنعت بیمه‪،‬‬ ‫• همگرایی بین بخشی با دیگر نهادهای حاکمیتی در تحول‬ ‫دیجیتالصنعتبیمه‪،‬‬ ‫• خدمات بیمه الکترونیک و نقش ان در افزایش ضریب‬ ‫نفوذبیمه‪،‬‬ ‫• دیجیتالی شدن صنعت بیمه و پیامدهای ان بر هزینه های‬ ‫کسب وکار و بهره وری‪،‬‬ ‫• تحلیل هایهزینه‪-‬فایدهوهزینه‪-‬اثربخشیسرمایه گذاری‬ ‫شرکت های بیمه در تحول دیجیتال‪،‬‬ ‫• تحول دیجیتال و منابع انسانی؛ فرصت ها و چالش ها‪.‬‬ ‫‪ )2‬تحول دیجیتال صنعت بیمه و تحول در نظارت و‬ ‫قوانین و مقررات بیمه ای‬ ‫• الزامات‪ ،‬تغییرات و محدودیت های نظارت و قوانین و‬ ‫مقررات در راستای تحول دیجیتال صنعت بیمه‪،‬‬ ‫• الزامات فناوری های تنظیم گر (رگ تک ها) و نظارت‬ ‫هوشمند بر صنعت بیمه و بازارهای مالی متصل به ان‪،‬‬ ‫• خدمات بیمه الکترونیک و بررسی روش های نظارتی‪.‬‬ ‫‪ )3‬تحول دیجیتال صنعت بیمه و تغییرات فضای‬ ‫کسب وکار و پیامدهای ان در رونق اقتصادی‬ ‫• تحول دیجیتال در شبکه فروش؛ فرصت ها و چالش ها‪،‬‬ ‫• مدل های کسب وکار الکترونیکی و پلتفرمی در صنعت‬ ‫بیمه‪،‬‬ ‫• معماری سازمانی‪ ،‬اکوسیستم سازی‪ ،‬زیست بوم نواوری و‬ ‫بیمه گری باز در صنعت بیمه‪،‬‬ ‫• بازاریابی دیجیتال در صنعت بیمه و مدیریت ان‬ ‫(راهکارها‪ ،‬چالش ها و فرصت ها)‪.‬‬ ‫‪ )4‬تحول دیجیتال صنعت بیمه و تحول در فرایندهای‬ ‫بیمه گری و نقش ان در رونق اقتصادی‬ ‫• هوشمندسازی عملیات بیمه گری‪،‬‬ ‫• قابلیت ها و کاربردهای فناوری های نوین در فرایندهای‬ ‫بیمه گری (سنجش بهتر ریسک ها‪ ،‬فرایندهای صدور و‬ ‫خسارت‪ ،‬مدیریت ارتباط با مشتری و ‪.)...‬‬ ‫‪ )5‬مدیریت ریسک با استفاده از فناوری های نوین و‬ ‫پیامدهای ان در رونق اقتصادی‬ ‫• فناوری های نوین در مدیریت دارایی و بدهی و مدیریت‬ ‫سرمایه گذاری‪،‬‬ ‫• سرمایه گذاری های پیشگیرانه شرکت های بیمه جهت‬ ‫کاهش خسارت با استفاده از فناوری های نوین‪،‬‬ ‫• تاثیرفناوری های نوینبرکنترل وکاهشتخلفات بیمه ای‪.‬‬ ‫‪ )6‬تحول دیجیتال صنعت بیمه و محصوالت جدید‬ ‫بیمه ای و پیامدهای ان در توسعه بیمه و رونق اقتصادی‬ ‫• کاربرد فناوری های نوین در طراحی محصوالت جدید‬ ‫بیمه ای و نقش ان در توسعه بیمه‪،‬‬ ‫• بیمه های پارامتریک مبتنی بر زنجیره بلوکی‪،‬‬ ‫• نقش بیمه های سایبری در تحول دیجیتال صنعت بیمه‬ ‫و رونق اقتصادی‪.‬‬ ‫از کلیه اساتید‪ ،‬دانشجویان و پژوهشگران ارجمند دعوت‬ ‫می شود تا نتایج مطالعات و تحقیقات خود را در راستای‬ ‫محورهای بیست وهشتمین همایش ملی بیمه و توسعه در‬ ‫قالب مقاالت علمی ارسال نمایند‪.‬‬ ‫ادرس سایت همایش‪https://seminar.irc.ac.ir :‬‬ ‫مهلت ارسال مقاالت‪ ۱۰ :‬ابان ‪۱۴۰۰‬‬ صفحه 72 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫‪73‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫گامی نو در زمینه ی حمایت و توسعه فعالیت های فناورانه‬ ‫در حوزه ی صنعت نفت کشور و استان سمنان‪:‬‬ ‫امضای توافق نامه استقرار پارک نواوری و‬ ‫فناوری نفت و گاز در پردیس پارک علم و‬ ‫فناوری استان سمنان‬ ‫جایگاه جهانی‪ 11‬موسسه ایرانی در رتبه بندی "شانگهای" منتشر شد‬ ‫بر پایه گزارش سال ‪ 2021‬میالدی نظام رتبه بندی علمی دانشگاه های جهان یا "شانگهای"‪،‬‬ ‫‪ 11‬موسسه ایرانی در میان ‪ 1000‬موسسه برتر جهان هستند‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم و فناوری اطالعات ایران‪ ،‬دانشگاه "تهران" در‬ ‫میان ‪ 500‬موسسه برتر و دانشگاه های "صنعتی شریف"‪" ،‬تربیت مدرس"‪" ،‬علوم پزشکی‬ ‫تهران"‪" ،‬صنعتی امیرکبیر"‪" ،‬علوم پزشکی شهید بهشتی"‪" ،‬شیراز"‪" ،‬علم و صنعت ایران"‪،‬‬ ‫"تبریز"‪" ،‬فردوسی مشهد"‪ ،‬و "علوم پزشکی ایران" نیز در میان ‪ 501‬تا ‪ 1000‬موسسه برتر‬ ‫جهان جای گرفته اند‪.‬‬ ‫رتبه بندی جهانی "شانگهای" موسسه های پیشرو در جهان را بر پایه شش سنجه کلیدی‬ ‫ارزیابی می کند‪ .‬دانش اموختگان برنده جایزه "نوبل" یا مدال "فیلدز" (‪ 10‬درصد امتیاز)‪،‬‬ ‫اعضای هیئت علمی برنده جایزه "نوبل" یا مدال "فیلدز" (‪ 20‬درصد امتیاز)‪ ،‬پژوهشگران‬ ‫پراستناد در ‪ 21‬زمینه علمی (‪ 20‬درصد امتیاز)‪ ،‬انتشارات در نشریه های "ساینس" و "نیچر"‬ ‫(‪ 20‬درصد امتیاز)‪ ،‬انتشارات در نمایه های استنادی علوم و علوم اجتماعی (‪ 20‬درصد‬ ‫امتیاز)‪ ،‬و سرانه عملکرد اعضای هئیت علمی (‪ 10‬درصد امتیاز) سنجه های ارزیابی در این‬ ‫نظام رتبه بندی هستند‪ .‬در جدول یک‪ ،‬رتبه های ملی و جهانی موسسه های ایرانی و در‬ ‫جدول دو‪ ،‬امتیاز انها در سنجه های گوناگون امده است‪.‬‬ ‫جدول ‪ .1‬رتبه موسسه های ایرانی در نظام رتبه بندی "شانگهای" در سال ‪ 2021‬میالدی‬ ‫نام موسسه‬ ‫دانشگاه تهران‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬ ‫دانشگاه تربیت مدرس‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫دانشگاه صنعتی امیرکبیر‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی‬ ‫دانشگاه شیراز‬ ‫دانشگاه علم و صنعت ایران‬ ‫دانشگاه تبریز‬ ‫دانشگاه فردوسی مشهد‬ ‫علوم پزشکی ایران‬ ‫رتبه ملی‬ ‫‪1‬‬ ‫‪4-2‬‬ ‫‪4-2‬‬ ‫‪4-2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪7-6‬‬ ‫‪7-6‬‬ ‫‪9-8‬‬ ‫‪9-8‬‬ ‫‪11-10‬‬ ‫‪11-10‬‬ ‫رتبه جهانی‬ ‫‪400-301‬‬ ‫‪600-501‬‬ ‫‪600-501‬‬ ‫‪600-501‬‬ ‫‪700-601‬‬ ‫‪800-701‬‬ ‫‪800-701‬‬ ‫‪900-801‬‬ ‫‪900-801‬‬ ‫‪1000-901‬‬ ‫‪1000-901‬‬ ‫جدول‪ .2‬امتیاز موسسه های ایرانی در سنجه های ارزیابی نظام رتبه بندی "شانگهای" در سال ‪ 2021‬میالدی‬ ‫امتیاز در سنجه های گوناگون‬ ‫نام موسسه‬ ‫سرانه‬ ‫پژوهشگران ساینس‬ ‫اعضای‬ ‫دانش‬ ‫انتشارات‬ ‫عملکرد‬ ‫و نیچر‬ ‫ اموختگان هیئتعلمی پراستناد‬ ‫‪18.3‬‬ ‫‪45.3‬‬ ‫‪3.2‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪11.9‬‬ ‫دانشگاه تهران‬ ‫‪12.6‬‬ ‫‪28.9‬‬ ‫‪2.9‬‬ ‫‪7.3‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪15.1‬‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف‬ ‫‪13.5‬‬ ‫‪33.1‬‬ ‫‪3.8‬‬ ‫‪7.3‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاه تربیت مدرس‬ ‫‪15.9‬‬ ‫‪39.9‬‬ ‫‪2.9‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪12.9‬‬ ‫‪30.7‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪10.3‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاه صنعتی امیرکبیر‬ ‫‪12.5‬‬ ‫‪31.3‬‬ ‫‪2.9‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاهعلومپزشکیشهیدبهشتی‬ ‫‪10.8‬‬ ‫‪26.2‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪7.3‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاه شیراز‬ ‫‪11.8‬‬ ‫‪29.8‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاه علم و صنعت ایران‬ ‫‪11.5‬‬ ‫‪29‬‬ ‫‪1.4‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاه تبریز‬ ‫‪11‬‬ ‫‪27.8‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫دانشگاه فردوسی مشهد‬ ‫‪11.1‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫علوم پزشکی ایران‬ ‫بر پایه گزارش سال‪ 2021‬میالدی رتبه بندی "شانگهای"‪ "Harvard University" ،‬پیشگام‬ ‫است و "‪Stanford University"، "University of Cambridge"، "Massachusetts‬‬ ‫‪Institute of Technology"، "University of California, Berkeley"، "Princeton‬‬ ‫‪University"، "University of Oxford"، "Columbia University"، "California‬‬ ‫‪ ،"Institute of Technology‬و "‪ "University of Chicago‬در جایگاه دوم تا دهم هستند‪.‬‬ ‫پژوهشگاه علوم و فناوری اطالعات ایران (ایرانداک) با ساخت و بروزرسانی ابزارهایی‬ ‫حرفه ای برای ارزیابی و سنجش علم‪ ،‬فناوری‪ ،‬و نواوری کشور می کوشد تا در زمینه های‬ ‫در پیوند با ماموریت هایش به سیاست گذاران برای برنامه ریزی های درست و کارامد یاری‬ ‫رساند‪ .‬گزارش پیش رو از انتشارات سامانه جایگاه علم‪ ،‬فناوری‪ ،‬و نواوری ایران در جهان‬ ‫پیرامون ‪ 90‬شاخص گوناگون از ‪ 55‬نهاد جهانی در حوزه های‬ ‫گزارش‬ ‫(نما) که به پایش و‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫علم‪ ،‬فناوری‪ ،‬و نواوری می پردازد و در نشانی ‪ NEMA.IRANDOC.AC.IR‬در‬ ‫دسترس همگان است‪.‬‬ ‫❚ دکتر علی باستی با حکم معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم؛ ❚‬ ‫دبیر اجرایی نمایشگاه دستاوردهای پژوهش‪ ،‬فناوری و فن بازار سال ‪ 1۴00‬منصوب شد‬ ‫دکتر غالمحسین رحیمی معاون پژوهش و فناوری‬ ‫وزارت علوم و رئیس ستاد ملی هفته پژوهش و‬ ‫فناوری‪ ،‬در حکمی دکتر علی باستی رئیس پارک‬ ‫علم و فناوری گیالن را به عنوان "دبیر اجرایی‬ ‫نمایشگاه دستاوردهای پژوهش‪ ،‬فناوری و فن بازار‬ ‫سال ‪ "1400‬منصوب کرد‪.‬‬ ‫در حکم رئیس ستاد ملی هفته پژوهش و فناوری‪ ،‬خطاب به دکتر باستی امده است‪:‬‬ ‫نظر به تجارب ارزنده جناب عالی به موجب این حکم به عنوان "دبیر اجرایی نمایشگاه‬ ‫دستاوردهای پژوهش‪ ،‬فناوری و فن بازار سال ‪ "1400‬منصوب می شوید‪.‬‬ ‫انتظار می رود با توجه به برگزاری مشترک نمایشگاه دستاوردهای پژوهش‪ ،‬فناوری با‬ ‫نمایشگاه تجهیزات و مواد ازمایشگاهی ساخت ایران‪ ،‬با هماهنگی دبیر محترم ستاد ملی‬ ‫هفته پژوهش و فناوری و با بهره گیری از نظرات اعضای هییت علمی و کارشناسان نسبت‬ ‫به برنامه ریزی و ایجاد تعادل با دانشگاه ها‪ ،‬مراکز تحقیقاتی‪ ،‬فناوری و سایر دستگاه های‬ ‫اجرایی‪ ،‬زمینه برگزاری هرچه مناسب تر نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فناوری و فن‬ ‫بازار سال ‪ 1400‬را فراهم سازید‬ ‫افتتاح مرکز نواوری و تخصصی اقتصاد دیجیتال پارک علم و فناوری استان سمنان‬ ‫با هدف حمایت هر چه بیشتر از فعالیت های‬ ‫فناورانه مرتبط با صنعت نفت و همچنین توسعه‬ ‫زیرساخت های الزم برای ایجاد و رشد شرکت های‬ ‫فعال در این حوزه‪ ،‬پارک نواوری و فناوری نفت و گاز‬ ‫طی توافق مشترکی بین پارک علم و فناوری استان‬ ‫سمنان و پارک نواوری و فناوری صنعت نفت‪ ،‬در‬ ‫پردیس مرکزی پارک استان سمنان مستقر شد‪.‬‬ ‫ن همایش های پارک‬ ‫این توافقنامه در محل سال ‬ ‫نواوری و فناوری صنعت نفت و با حضور دکتر اقا‬ ‫محمدی‪ ،‬رییس گروه اقتصادی دفتر مقام معظم‬ ‫رهبری و جمعی از مدیران حوزه نفت و گاز کشور‬ ‫به امضای روسای دو مجموعه (دکتر محسن نظری‪،‬‬ ‫رییس پارک استان سمنان و مهندس ختالن‪،‬‬ ‫رییس پارک صنعت نفت) رسید‪.‬‬ ‫امضای سند همکاری سه جانبه پارک علم و‬ ‫فناوری استان سمنان‪ ،‬شناسا و فناپ تک‬ ‫پس از افتتاح "مرکز نواوری و تخصصی اقتصاد‬ ‫دیجیتال پارک علم و فناوری استان سمنان"‪،‬‬ ‫این پارک در جهت توسعه فعالیت های این مرکز‬ ‫سند همکاری سه جانبه ای را با شبکه نواوری‪،‬‬ ‫ارزش افرینی و سرمایه گذاری ایرانی(شناسا) و‬ ‫شرکت فناوری اطالعات و ارتباطات پاسارگاد اریان‬ ‫(فناپ) امضا نمود‪ .‬هدف از این تفاهم نامه که با‬ ‫حضور مدیران هر سه مجموعه منعقد گردید‪ ،‬ایجاد‬ ‫و توسعه زمینه های همکاری مشترک و استفاده از‬ ‫ظرفیت های طرفین در بهبود روند توسعه فناوری‬ ‫عنوان شده است‪ .‬دکتر نظری ‪ ،‬رییس پارک در‬ ‫بخشی از این نشست به توضیح درباره ظرفیت های‬ ‫موجود در پارک علم و فناوری استان سمنان‬ ‫اشاره کرد و با تاکید بر چشم انداز این مجموعه‬ ‫گفت‪" :‬پارک علم و فناوری استان سمنان‪ ،‬تمام‬ ‫شاخص های توسعه فناوری را مورد توجه قرار داده‬ ‫و در تالش است از ظرفیت های علمی و دانشگاهی‬ ‫استان سمنان برای بهبود هرچه بیشتر این حوزه‬ ‫کمک بگیرد‪ .‬البته استفاده از ظرفیت های بومی به‬ ‫این معنی نیست که امکانات و ظرفیت های موجود‬ ‫در پایتخت و دیگر استان ها مورد توجه نباشد‪.‬‬ ‫از همین رو تالش شده تا امکانات زیرساختی‬ ‫مناسب برای ارتباط از راه دور با کارشناسان نیز‬ ‫فراهم شود‪ .‬ایشان افزودند پارک استان سمنان‬ ‫در حوزه ‪ ICT‬و مقوله های سخت افزاری حوزه‬ ‫فناوری های نواورانه نیز گام هایی برداشته و امیدوار‬ ‫است این روند در همکاری سه جانبه با شناسا‬ ‫و فناپ تک همواره بیشتر و بیشتر شود‪ .‬حامد‬ ‫ساجدی‪ ،‬مدیر عامل شناسا نیز در این نشست‬ ‫ضمن معرفی شناسا و توصیفی از شرح فعالیت های‬ ‫این مجموعه‪ ،‬با ابراز خرسندی از عالقه مدیران‬ ‫پارک علم و فناوری استان سمنان به حوزه ‪ICT‬‬ ‫گفت‪" :‬با توجه به ظرفیت های شکل گرفته‪ ،‬شناسا‬ ‫عالقه بسیاری به توسعه جریان نواورانه دارد و با‬ ‫مدل های مختلفی از جمله استارت اپ استودیو‬ ‫می توان این رویکرد توسعه را مورد توجه قرار داد‪.‬‬ ‫در ادامه این گفت وگوی چند جانبه نیز حیدر مغنی‬ ‫مدیرعامل فناپ تک با تاکید بر اینکه توجه به جریان‬ ‫شتاب دهی برای ما اهمیت قابل توجهی دارد گفت‪:‬‬ ‫"شکل گیری زنجیره شتاب دهی در حوزه سخت افزار‬ ‫برای ما بسیار مهم و قابل توجه است‪.‬‬ صفحه 73 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪74‬‬ ‫گزارش برگزاری دومین پیش همایش سیموست‪ 2021‬تهران‬ ‫دومین پیش همایش چهل و هشتمین کنفرانس ساالنه‬ ‫موزه ها و مراکز علم دنیا (سیموست‪ 2021‬تهران) با عنوان‬ ‫" نقش موزه ها و مراکز علم در حفاظت از محیط زیست" با‬ ‫حضور هشت سخنران داخلی و خارجی برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موزه ملی علوم و فناوری ایران‪،‬‬ ‫دومین پیش همایش چهل و هشتمین کنفرانس ساالنه‬ ‫موزه ها و مراکز علم دنیا (سیموست) به میزبانی موزه‬ ‫ملی علوم و فناوری ایران در دو محور "موزه ها و بهبود‬ ‫درک عمومی از موضوعات محیط زیست" و "موزه ها و‬ ‫محیط زیست پایدار" با حضور سخنرانی از ایران‪ ،‬ترکیه‪،‬‬ ‫ایتالیا‪ ،‬دانمارک و المان برگزار شد و با توجه به حضور دکتر‬ ‫سیف اله جلیلی‪ ،‬رئیس موزه ملی علوم و فناوری ایران و دبیر‬ ‫پیش همایش در جلسه همزمان با این نشست‪ ،‬سرکار خانم‬ ‫دکتر اجاق‪ ،‬دبیر همایش سیموست تهران ‪ ،2021‬به عنوان‬ ‫هماهنگ کننده جلسه در بخش اول حضور داشت‪.‬‬ ‫براساس این گزارش‪ ،‬پروفسور خسرو ثاقب طالبی‪ ،‬عضو‬ ‫هیات علمی بخش تحقیقات جنگل‪ ،‬موسسه تحقیقات‬ ‫جنگل ها و مراتع کشور با موضوع "جنگل های هیرکانی‬ ‫و دغدغه های زیست محیطی"‪ ،‬خانم جیت تورندهل‪،‬‬ ‫موزه دار موزه انرژی دانمارک‪ ،‬با موضوع "موزه ها و پایداری؛‬ ‫برنامه هایی برای موزه جدید انرژی در دانمارک"‪ ،‬الناز نجفی‬ ‫مجد‪ ،‬دانشجوی دکترای جانورشناسی‪ /‬اکولوژی و حفاظت‬ ‫دوزیستان‪ ،‬دانشگاه اژه ازمیرترکیه با موضوع " اموزش مردم‬ ‫محلی و نقش ان در حفاظت از گونه در معرض خطر سمندر‬ ‫اذربایجان (‪ )Neurergus crocatus‬در ایران"‪ ،‬مالنی‬ ‫ساورموتو‪ ،‬مدیرموزه داری موزه دویچه نورنبرگ المان ‪ ،‬با‬ ‫موضوع "ارمان شهر و پادارمان شهر فناو ری های اینده"‪،‬‬ ‫ساره ملکی‪ ،‬دانشجوی دوره دکتری پژوهش هنر‪ ،‬دانشکده‬ ‫هنر‪ ،‬دانشگاه شاهد تهران‪ ،‬با موضوع "چالش های موزه‬ ‫دکتر نادعلیان برای ترویج توسعه پایدار در جزیره هرمز"‪،‬‬ ‫دکتر پریسا پناهی‪ ،‬دانشیار پژوهش‪ ،‬موسسه تحقیقات‬ ‫جنگل ها و مراتع کشور با موضوع "مردم و باغ گیاه شناسی‬ ‫ملی ایران"‪ ،‬الئورا رونزون‪ ،‬مدیر مجموعه های موزه علوم و‬ ‫فناوری لئوناردو داوینچی میالن ایتالیا با موضوع "در پس‬ ‫یک نمایشگاه؛ دیدگاه تاریخی در روایت های مو زه های‬ ‫علوم و فناوری" و دکتر نسرین فخری‪ ،‬مدیرگروه اموزش‬ ‫کمسیون ملی یونسکو ایران با موضوع " نقش یونسکو در‬ ‫حفاظت از محیط زیست" به ترتیب حول دو محور "موزه ها‬ ‫و بهبود درک عمومی از موضوعات محیط زیست" و "موزه ها‬ ‫و محیط زیست پایدار" سخنرانی کردند‪.‬‬ ‫درادامهاینگزارشچکیدهسخنرانی‪،‬اینصاحب نظران‬ ‫حوزه محیط زیست را می خوانیم‪:‬‬ ‫جنگل های هیرکانی و دغدغه های زیست محیطی‬ ‫پروفسور خسرو ثاقب طالبی‪ ،‬عضو هیات علمی بخش‬ ‫تحقیقات جنگل‪ ،‬موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع‬ ‫کشور‬ ‫جنگل های هیرکانی غنی ترین اکوسیستم زمینی در ایران‬ ‫بوده که نمایشگر گذشته شمال کشور نه تنها از دیدگاه علوم‬ ‫طبیعی بلکه از نظر تاریخی و فرهنگی است‪ .‬به استثنای‬ ‫تعداد معدودی سوزنی برگ‪ ،‬این جنگل ها از گونه های‬ ‫پهن برگ خزان کننده تشکیل شده اند که از ارتفاع هم سطح‬ ‫دریا تا ‪ 2800‬متر باالتر از سطح دریا گسترش دارند‪.‬‬ ‫مهم ترین کارکرد این جنگل ها بجز تولید چوب‪ ،‬جنبه های‬ ‫حمایتی و محیط زیستی شامل حفاظت خاک و منابع‬ ‫اب است که باعث تعادل طبیعت در دامنه های پرشیب و‬ ‫مستعد منطقه می شود‪ .‬توسعه سریع شهرنشینی و صنعت‪،‬‬ ‫چرای شدید دام‪ ،‬بهره برداری برای تامین چوب سوخت‬ ‫و کشاورزی در اراضی جنگلی از مهم ترین دغدغه های‬ ‫محیط زیستیدرمنطقههیرکانیهستند‪.‬‬ ‫موزه ها و پایداری؛ برنامه هایی برای موزه جدید انرژی‬ ‫در دانمارک‬ ‫جیت تورندهل‪ ،‬موزه دار موزه انرژی دانمارک‬ ‫ده سال اینده برای سرنوشت تغییرات سبز بسیار مهم است‬ ‫و چالش های بسیاری را به همراه خواهد داشت‪ ،‬اما در عین‬ ‫حال با نواوری های جدید فن اوری همراه خواهد بود‪.‬‬ ‫نیاز بسیاری به درک‪ ،‬اشتراک گذاری دانش‪ ،‬ترغیب و ایجاد‬ ‫انگیزه در جوانان برای تفکر و عملکردی پایدار در انتخاب‬ ‫رشته تحصیلی و در بخشهای بسیار مهمی از تاریخ دانمارک‬ ‫وجود دارد‪ .‬انتظار برای تحقق این پیشرفت‪ ،‬کاری سخت‬ ‫است‪ .‬بنابراین‪ ،‬نیاز به یک موزه انرژی مدرن وجود دارد ‪،‬‬ ‫هرچه زودتر این موزه اماده افتتاح شود بیشتر به تغییرات‬ ‫بزرگ در انرژی تجدیدپذیر ‪ ،‬عادات جدید رفتاری در غذا‬ ‫خوردن‪ ،‬حمل و نقل‪ ،‬بازیافت و غیره کمک می کند‪ .‬ایجاد‬ ‫موزه های جدید انرژی‪ ،‬بسیاری از نیازها را براورده می کند‬ ‫و با انتخاب یک طرح اقتصادی پایدار و مدون و همچنین‬ ‫محتوا و طراحی معماری موزه‪ ،‬پایداری را به بهترین‬ ‫شکل نشان می دهد و به این طریق توانایی تفکر دانمارکی‬ ‫را برجسته می کند‪ .‬به روشی جامع برای ایجاد جدید و‬ ‫بازسازی شده انرژی‪ ،‬قدیم و جدید را با هم ادغام می کنیم‪.‬‬ ‫اموزش مردم محلی و نقش ان در حفاظت از گونه‬ ‫در معرض خطر سمندر اذربایجان (‪Neurergus‬‬ ‫‪ )crocatus‬در ایران‬ ‫الناز نجفی مجد‪ ،‬دانشجوی دکترای جانورشناسی‪/‬‬ ‫اکولوژی و حفاظت دوزیستان‪ ،‬دانشگاه اژه ازمیر ترکیه‬ ‫گونه ‪ Neurergus crocatus‬که با نام سمندر کوهستانی‬ ‫اذربایجانشناختهمی شود‪،‬درفهرستسرخ گونه هایدر‬ ‫معرض خطر اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (‪)IUCN‬‬ ‫به عنوان "‪ VU‬اسیب پذیر" درج شده است‪ .‬این سمندر‬ ‫که در جنوب شرقی ترکیه‪ ،‬شمال عراق و شمال غربی‬ ‫ایران زندگی می کند علیرغم اهمیت از ان‪ ،‬اطالعات‬ ‫کمی در مورد زیست‪ ،‬پراکندگی‪ ،‬زیستگاه و وضعیت‬ ‫جمعیت های ان وجود دارد‪ .‬دلیل این امر می تواند‬ ‫عمدت ًا عدم دسترسی جغرافیایی‪ ،‬تنش های قومی و‬ ‫درگیری های نظامی در دهه های اخیر در منطقه باشد‪.‬‬ ‫مطالعات میدانی گسترده ای در محدوده پراکندگی بالقوه‬ ‫سمندر اذربایجان انجام شد‪ .‬جهت شناخت جنبه های‬ ‫مختلف اکولوژیکی زندگی گونه و همچنین شناسایی‪/‬‬ ‫ارزیابی تهدیدها و مدیریت استراتژی های حفاظتی ان‪،‬‬ ‫اطالعات مربوط در مورد متغیرهای زیستگاه‪ ،‬کیفیت اب و‬ ‫اندازه ‪ /‬تراکم جمعیت جمع اوری شد‪.‬‬ ‫فعالیت های انسانی و تخریب زیستگاه ها توسط انسان ها‬ ‫تهدید اساسی برای بقای گونه ها و دلیل عمده انقراض‬ ‫گونه ها در سطح جهانی به شمار می روند‪ .‬مهم ترین تهدید‬ ‫برای این گونه از دست دادن زیستگاه به دلیل ابیاری‬ ‫زمین های کشاورزی‪ ،‬زهکشی و لوله کشی اب برای جوامع‬ ‫محلی اطراف‪ ،‬الودگی‪ ،‬جاده سازی‪ ،‬خشک سالی و سیل‬ ‫است‪ .‬درمجموع‪ ،‬همه این تهدیدات می تواند منجر به‬ ‫کاهش و انقراض جمعیت های گونه در محدوده پراکندگی‬ ‫ان شود‪.‬‬ ‫تفکرهای منفی که انسان ها بر اساس افسانه ها و خرافات‬ ‫نسبت به این گونه و سایر دوزیستان دارند نیز یک تهدید‬ ‫بزرگ به شمار می رود‪ .‬بیشتر افراد دارای این نگرش منفی‬ ‫هستند و حتی این جانوران را به عنوان موجودات بی فایده‬ ‫یا مضر مورد ازار و اذیت قرار می دهند‪ .‬کشتن سمندرها با‬ ‫این تصور که سمی هستند و تخریب پوشش گیاهی درون‬ ‫چشمه ای که گونه روی انها تخمگذاری می کنند توسط‬ ‫مردم محلی جهت استفاده از منابع ابی نیز از پیامدهای‬ ‫ناخواسته این مسئله است‪.‬‬ ‫اموزش در مورد این گونه بی ضرر و نادر‪ ،‬بیان اهمیت و نقش‬ ‫انها در اکوسیستم یکی از محورهای پروژه ما بود‪ .‬از انجا که‬ ‫تهدید اصلی برای این جانوران ماحصل فعالیت های انسانی‬ ‫و تغییر در زیستگاه گونه است‪ ،‬افزایش اگاهی در مورد این‬ ‫گونه با ارزش بسیار مهم است و درنهایت باعث کمک به بقا‬ ‫و حفاظت از جمعیت های گونه می شود‪ .‬برای این منظور‪،‬‬ ‫جلسات اموزشی حضوری در مکان های عمومی روستاها‬ ‫و مناطق گردشی اطراف برگزار شد‪ .‬بروشورهای اموزشی‬ ‫و اینفوکارت ها در مورد گونه ها تهیه و بین روستاییان‪،‬‬ ‫دانش اموزان و مسافران بازدیدکننده از منطقه توزیع شد‪.‬‬ ‫جلسات اموزشی در مدارس ابتدایی و متوسطه برای معرفی‬ ‫این گونه بی ضرر و توصیف اهمیت حفاظت از گونه های‬ ‫شاخص زیستی برگزار شد‪.‬‬ ‫ارمان شهر و پادارمان شهر فناو ری های اینده‬ ‫مالنی ساورموتو‪ ،‬مدیرموزه داری موزه دویچه نورنبرگ‬ ‫المان ‬ ‫"موزه اینده"‪ ،‬نمونه کارهای موضوعی موزه دویچه المان‬ ‫را در مورد جنبه های "فناوری های اینده" در زمینه‬ ‫سواالت اخالقی و اجتماعی گسترش خواهد داد‪ .‬تمرکز‬ ‫بر روی دیالوگ تحوالت فناوری و مسائل مربوط به اینده‪،‬‬ ‫و همچنین ارائه اینده به عنوان "فضایی که می تواند شکل‬ ‫بگیرد"‪ .‬اینده فقط اتفاق نمی افتد‪ ،‬ما می توانیم ان را ایجاد‬ ‫کنیم‪ .‬اما برای شکل دادن به ان‪ ،‬باید در مورد فناوری ها‬ ‫و ایده های جدید بدانیم چرا که ممکن است جهانی را که‬ ‫در ان زندگی می کنیم تغییر دهند‪ .‬ما باید در مورد عواقب‬ ‫ناشی از استفاده یا کنار گذاشتن برخی از این فناوری های‬ ‫جدید بدانیم‪ .‬موزه اینده‪ ،‬فضایی را فراهم می کند که در ان‬ ‫بازدیدکنندگان می توانند با تحوالت جدید روبرو شوند‪ ،‬در‬ ‫مورد امکانات خود بیاموزند و درباره امیدها و ترس هایی که‬ ‫با این فناوری های اینده به وجود می ایند‪ ،‬بحث کنند‪.‬‬ ‫چالش های موزه دکتر نادعلیان برای ترویج توسعه‬ ‫پایدار در جزیره هرمز‬ ‫ساره ملکی‪ ،‬دانشجوی دوره دکتری پژوهش هنر‪،‬‬ ‫دانشکده هنر‪ ،‬دانشگاه شاهد تهران‪،‬‬ ‫موزه ها همواره سازمانی غیرانتفاعی و دائمی در خدمت‬ ‫ف شده اند که میراث ملموس و ناملموس را‬ ‫جامعه تعری ‬ ‫به نمایش می گذارند‪ .‬موزه و نگارخانه دائمی دکتر احمد‬ ‫نادعلیان در جزیره هرمز‪ ،‬مکانی است که عالوه بر نمایش‬ ‫اثار این هنرمند محیطی شناخته شده در عرصه های‬ ‫بین المللی‪ ،‬فرهنگ بومی جزیره هرمز را به نمایش گذاشته‬ ‫است‪ .‬فعالیت موزه از سال ‪ 1388‬با نام هنرمندسرا به طور‬ ‫رسمی اغاز شد‪ .‬این مکان در محله قدیمی شهر هرمز قبل‬ ‫از تبدیل شدن به هنرمند سرا و موزه پاتوق افراد بزهکار‬ ‫بود که بعد از این تغییر کاربری‪ ،‬مکانی جهت اموزش و‬ ‫ترویج فرهنگ و هنر شد‪ .‬یکی از مهم ترین اقدامات دکتر‬ ‫نادعلیان در این موزه‪ ،‬اموزش نقاشی با خاک های رنگین به‬ ‫زنان جزیره هرمز بوده است‪ .‬او ابتدا با تکیه بر هنر محیطی‬ ‫برای توسعه پایدار در جزیره اقدام کرد که در نهایت به هنر‬ ‫اجتماعی منجر شد‪ .‬شواهد و اسناد نشان می دهند‪ ،‬قبل‬ ‫از جشنواره های هنر محیطی‪ ،‬اقتصاد جزیره با معدن‬ ‫خاک سرخ در ارتباط بوده که نتیجه ان بیش ترین اسیب‬ ‫به طبیعت و کم ترین سود برای جامعه محلی و بیشترین‬ ‫سود برای صادر کننده ماده خام بوده است‪ .‬البته استفاده از‬ ‫خاک برای دوره ای روند معکوس پیدا می کند‪ .‬نگاه عوام گرا‬ ‫و رکورد شکنی و ارزش گذاری بیشتر بر شگفتی خاک که‬ ‫باورپذیر شده بر خود هنر غلبه می کند‪ .‬با مداخله انتقادی‬ ‫نادعلیان و جایگزینی پودر سنگ بدلی تا حدود زیادی‬ ‫این موضوع نهادینه شده است‪ .‬حداقل در کالم همگان‬ ‫توافق دارند که خاک و کانی ها نباید خارج شود‪ .‬اما چالش‬ ‫اصلی نیاز خود جامعه محلی است‪ .‬در حال حاضر موزه‬ ‫روی نسل بعدی‪ ،‬سرمایه گذاری می کند‪ .‬رفاه حداقلی و‬ ‫اگاهی فرهنگی و زیست محیطی پیامدش توسعه پایدار‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫مردم و باغ گیاه شناسی ملی ایران‬ ‫دکتر پریسا پناهی‪ ،‬دانشیار پژوهش‪ ،‬موسسه‬ ‫تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور‬ ‫باغ هایگیاه شناسیمجموعه هایزنده ایازگیاهانهستند‬ ‫که با اهداف اکولوژیکی‪ ،‬برنامه های سازگاری‪ ،‬حفاظت از‬ ‫ی عمومی‬ ‫گونه های در خطر انقراض‪ ،‬اموزش و افزایش اگاه ‬ ‫احداث می شوند‪ .‬طراحی و ساخت باغ گیاه شناسی ملی‬ ‫ایران از سال ‪ 1348‬در مساحت ‪ 145‬هکتار از اراضی دامنه‬ ‫جنوبی البرز در شمال غرب تهران اغاز شد و تاکنون بیش از‬ ‫‪ 20‬مجموعه گیاهی در این باغ احداث شده که شامل بیش‬ ‫از ‪ 4000‬گونه گیاهی بومی و غیربومی هستند‪ .‬هرباریوم‬ ‫مرکزی ایران با بیش از ‪ 150000‬نمونه هرباریومی‪،‬‬ ‫کلکسیون گیاهان فسیل با بیش از ‪ 1100‬نمونه فسیل های‬ ‫گیاهی و چوب‪ ،‬بانک ژن منابع طبیعی ایران با ‪47000‬‬ ‫اکسشن از ‪ 4000‬گونه گیاهی وحشی و موزه حشرات با حدود‬ ‫‪ 200‬نمونه از گونه های کمیاب در سطح جهان‪ ،‬بخش های‬ ‫مهم دیگر این باغ هستند‪ .‬هرروزه جمعیت زیادی شامل‬ ‫دانش اموزان‪ ،‬دانشجویان‪ ،‬پژوهشگران‪ ،‬سایر عالقمندان‬ ‫و عموم مردم از این مجموعه ها بازدید می کنند‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫نقش باغ گیاه شناسی ملی ایران در افزایش سطح اگاهی‬ ‫مردم و اموزش بسیار حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫در پس یک نمایشگاه؛ دیدگاه تاریخی در روایت های‬ ‫مو زه های علوم و فناوری‬ ‫الئورا رونزون‪ ،‬مدیر مجموعه های موزه علوم و فناوری‬ ‫لئوناردو داوینچی میالن ایتالیا‬ ‫به خاطر سپردن ریشه موزه های علوم و فناوری در‬ ‫نمایشگاه های ملی و بین المللی می تواند به درک بهتر‬ ‫رابطه حل نشده موزه های ما با مسئله محیط زیست کمک‬ ‫کند‪ .‬نمونه های منتخب‪ ،‬برگرفته از کتاب " در پس یک‬ ‫نمایشگاه" است‪ .‬نمایش علوم و فناوری در نمایشگاه ها‬ ‫و موزه های جهانی قرن بیستم (با تدوین ‪E.Canadelli ،‬‬ ‫‪ M.Beretta‬و ‪ )L.Ronzon‬نشان خواهد داد که این‬ ‫سنت‪ ،‬تا نیمه دوم قرن بیستم در روایت ها نفوذ کرده و‬ ‫هنوز هم امروزه تالش های ما برای نهادهای مرتبط را به‬ ‫چالش می کشد‪.‬‬ ‫نقش یونسکو در حفاظت از محیط زیست‬ ‫دکتر نسرین فخری‪ ،‬مدیرگروه اموزش کمسیون ملی‬ ‫یونسکوایران‬ ‫خطرات ناشی از تغییرات اب و هوایی‪ ،‬انواع مختلف‬ ‫الودگی‪ ،‬از بین رفتن تنوع زیستی و موارد دیگر‪ ،‬سازمان‬ ‫ملل و یونسکو را بر ان داشت‪ ،‬از کشورهای عضو برای حل‬ ‫پایداری محیط زیست و اقدامات اب و هوایی‪ ،‬از طریق‬ ‫برنامه های مختلف‪ ،‬مانند شبکه جهانی ذخیره گاه زیست‬ ‫کره یا برنامه سیستم های دانش محلی و بومی حمایت کنند‪.‬‬ ‫تمرکز بر سیستم مدیریت محیط زیست‪ ،‬کاهش انتشار‬ ‫کربن‪ ،‬پسماند‪ ،‬محافظت از تنوع زیستی و ارتقا کشاورزی‬ ‫شهری و از همه مهمتر‪ ،‬ایجاد اگاهی و اموزش برای توسعه‬ ‫پایدار‪ ،‬از جمله ماموریت های یونسکو در این زمینه است‪.‬‬ ‫شایان ذکر است‪ ،‬این پیش همایش به تبعیت از کنفرانس‬ ‫اصلی سیموست به زبان انگلیسی و به صورت مجازی بوده‬ ‫و ‪ 20‬از طریق اسکای روم برگزار شد‪ .‬همچنین حضور در‬ ‫همایش سیموست ‪ 2021‬تهران رایگان بوده و عالقه مندان‬ ‫برای کسب اطالعات بیشتر در زمینه ثبت نام‪ ،‬ارسال مقاله‪،‬‬ ‫برنام ه زمان بندی همایش اصلی می توانند به ادرس‪:‬‬ ‫‪ /http://cimuset.inmost.ir‬مراجعه کنند‪.‬‬ صفحه 74 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫‪75‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫تفاوت موزه ها در پاسخ به نیازهای خاصی است که تعریف می شوند‬ ‫رضا روحانی‪ ،‬پژوهشگر موزه های علوم در امریکا‪ ،‬در‬ ‫نشستی صمیمانه و به صورت انالین با اعضای معاونت‬ ‫نمایشگاهی موزه ملی علوم و فناوری ایران‪ ،‬در خصوص‬ ‫بررسی اقدامات موزه های علوم دنیا در خصوص ساخت‬ ‫اثار نمایشگاهی به بحث و گفتگو نشست‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موزه ملی علوم و فناوری ایران‪،‬‬ ‫در این نشست مجازی که به مدت دو ساعت به طول‬ ‫کشید‪ ،‬با حضور معاون نمایشگاهی و جمعی از مدیران‬ ‫و کارشناسان موزه‪ ،‬رضا روحانی به سواالت طرح شده‬ ‫پاسخ داد‪.‬‬ ‫روحانی در پاسخ به این سوال که ایا موزه های دیگر در‬ ‫دنیا دارای مراکز کارگاهی ساخت‪ ،‬تعمیرات و نظیر اینها‬ ‫هستند یا خیر گفت‪ :‬وقتی می گوییم موزه‪ ،‬ممکن است‬ ‫تصوری داشته باشیم که در تمام دنیا یک تعریف یکسان‬ ‫و مشابه از نظر ساختاری در مورد موزه ها وجود دارد‬ ‫که اص ً‬ ‫ال چنین چیزی نیست‪ .‬کشورها متناسب با نوع‬ ‫حکومت‪ ،‬نوع ساختار اجتماعی و اموزشی و ارتباطات‬ ‫همه جانبه ای که در کشورشان دارند‪ ،‬موزه هایی متفاوت‬ ‫دارند‪ .‬برای مثال موزه های ژاپن اصال شباهتی به‬ ‫موزه های کشور های عربی ندارند و موزه های فرانسه‬ ‫با انگلستان خیلی متفاوت هستند و حتی انگلیس و‬ ‫اسکاتلند هم موزه های متفاوتی دارند و هر کدام یک نوع‬ ‫ساختار دارند و موزه هایشان یک جور تعریف شده است‪.‬‬ ‫مث ً‬ ‫ال در کشور برونئ که یک کشور کوچکی است یک موزه‬ ‫درست کرده بودند که بسیار موزه کوچک و دلچسب و‬ ‫اتفاق ًا موزه ملی نیز بود که دقیق ًا منعکس کننده تصویری‬ ‫از برونئ مسلمان با فرهنگ بسیار جدی اسالمی و رابطه‬ ‫اجتماعی دقیق ًا موزه ای بود‪ ،‬توضیحات این موزه در‬ ‫خصوص اینکه مردم برونئی چگونه از زمانی که زندگی‬ ‫می کنند از بدو تولد بچه تا بزرگسالی و تشکیل خانواده‬ ‫بوده و برای مخاطبان مدرسه ای و خانواده های بومی‬ ‫این کشور بود و به فکر توریست و ‪ ...‬نبودند‪ .‬نظیر این‬ ‫موزه را در کشورهای فرانسه و امریکا اص ً‬ ‫ال نمی توانید‬ ‫ببینید‪ .‬موزه ها از این جهت فرق می کنند چون موزه ها‬ ‫در پاسخ گویی به یک نیاز یا نیازهای خاصی تعریف‬ ‫شده اند‪.‬‬ ‫این متخصص موزه ای در زمینه اینکه جهت ساخت یک‬ ‫اثر چه پارامترهایی در نظر گرفته می شود و عمر مفید‬ ‫یک اثر به صورت متوسط چقدر است؟ گفت‪ :‬شما باید‬ ‫نگاه کنید که وقتی می خواهید یک کار را انجام بدهید‬ ‫چه چیزهایی باید انجام بشود و برای چه چیزهایی‬ ‫چه موانعی وجود دارد و برای دور زدن ان موانع باید‬ ‫چه کار کرد‪ .‬برای همین ساختن یک نمایشگاه‪ ،‬فقط‬ ‫مهندس الکترونیک و طراح صنعتی نمی خواهد‪ .‬باید‬ ‫تمام جوانب اثر از دید مخاطب بررسی و ساخته شود‪.‬‬ ‫روش ارائه نمایشگاه برای عموم‪ ،‬میزان و نحوه تعامل‬ ‫با بازدیدکنندگان باید تعریف شود‪ ،‬ارائه دقیق انواع‬ ‫رسانه هایی که در ساخت و هنگام عرضه و استفاده عموم‬ ‫از ان به کار گرفته می شود را باید در اینجا بررسی کرد‪.‬‬ ‫در ساخت اثر باید به این موضوع فکر شود که مخاطب‬ ‫چه چیزی را در مورد این اثر نمی داند و بتوان توضیحات‬ ‫را در ان باره در عرض ‪ 30‬ثانیه ارائه داد‪ .‬اصل کار شما‬ ‫طراحی مفهومی است‪.‬‬ ‫روحانی در خصوص اینکه ایا موزه های علوم در دنیا‬ ‫کارگاه ساخت دارند گفت‪ :‬نه در بسیاری از کشورهای‬ ‫اروپایی و حتی اسیا و ژاپن اص ً‬ ‫ال اینگونه نیست‪ .‬برای‬ ‫مثال یک موسسه به نام ‪ Museum Assistant‬در‬ ‫انگلستان است که در این زمینه کار می کنند دقیقا‬ ‫حرف های شما را می شنوند و یک تیم متشکل از‬ ‫نویسنده‪ ،‬نقاش‪ ،‬خطاط‪ ،‬فیلم ساز‪ ،‬مهندس الکترونیک‬ ‫و ‪ ...‬دارد که وسایل و اثار مورد نیاز موزه ها را می سازد‬ ‫و تحویلشان می دهد‪ .‬بنابراین بسیاری از موزه های دنیا‬ ‫نمی توانند این کار را خودشان انجام بدهند‪.‬‬ ‫وی در خصوص اینکه چه مقدار از بودجه ساخت را برای‬ ‫طراحی و توسعه اثر مربوطه باید در نظر گرفت؟ گفت‪:‬‬ ‫موزه های دنیا به نسبت بزرگی که دارند‪ ،‬بودجه ایی‬ ‫که دارند و تمام ان مسائل‪ ،‬تعریف های درستی از‬ ‫خودشان دارند و ارتباطات درستی با صاحبان صنایع‪،‬‬ ‫بانک ها‪ ،‬جاهایی که پول هست برقرار می کنند و حتی با‬ ‫کمک های مالی مردم‪ ،‬برخی از این نمایشگاه ها ساخته‬ ‫می شود‪ .‬اکثر موزه های علم دنیا تنها یک قسمت‬ ‫مهندسی دارند که تعمیرات جزئی را انجا م می دهند‪.‬‬ ‫موزه های بزرگ تر مثل موزه علم کالیفرنیا واحدهای‬ ‫مهندسی مجهزی دارند و این خدمات مهندسی را به‬ ‫دنیا می فروشند‪.‬‬ ‫و در کل هدف از ایجاد گروه های ساخت در موزه های‬ ‫علوم‪ ،‬کاهش هزینه نگهداری است و اگر پول داشته‬ ‫باشند ایجاد بازار جدید برای اینکه کاالیی را عرضه کنند‬ ‫و درامدزایی داشته باشند‪.‬‬ ‫اهدای چند هزار اثر به موزه ملی علوم وفناوری‪ ،‬‬ ‫انتظار من از موزه ملی علوم و فناری انتقال دانش به نیت خیر است‬ ‫خط کش مهندسی به دانشگاه دادم تا در معرض دید‬ ‫دانشجویان قرار دهد‪.‬‬ ‫موزه ملی علوم و فناوری ایران با عنایت به داشتن فضای‬ ‫خوب نمایشگاهی در سال های اتی در محل جدید خود‪،‬‬ ‫در تالش است گالری های متنوع علمی و فناوری را برای‬ ‫ترویج علم به زبان ساده در معرض دید عالقه مندان قرار‬ ‫دهد‪ .‬در این راستا این مجموعه با اقبال خوب از سوی‬ ‫شهروندان نیک اندیشی که سخاوتمندانه اثار نفیس خود‬ ‫را به موزه برای نمایش عمومی اهدا می کنند مواجه شده‬ ‫است و این اثار در طی سالیان اتی در گالری های مرتبط‬ ‫با اسم افراد اهداکننده به نمایش گذاشته می شود‪ .‬دکتر‬ ‫علی امیر فضلی‪ ،‬یکی از این شهروندان فرهیخته است‬ ‫که تعداد زیادی از اثار نفیس خود را به موزه اهدا کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫درادامه مصاحبه ای کوتاه با این استاد دانشگاه صنعتی‬ ‫شریف داشته ایم که می خوانید‪:‬‬ ‫■ بیوگرافی مختصری از خودتان بیان کنید‪:‬‬ ‫من علی امیرفضلی‪ ،‬متولد سال ‪ 1320‬در شهر تبریز‪،‬‬ ‫دکترای مهندسی مکانیک و بازنشسته هیات علمی‬ ‫دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی شریف هستم‪ .‬در‬ ‫سال ‪ 1340‬یک دوره ‪ 4‬ساله (مدرسه عالی بازگانی یا‬ ‫فنی پلی تکنیک‪ ،‬دانشگاه علم و صنعت) طی کردم و بعد‬ ‫در سال ‪ 1344‬در دانشگاه شریف به عنوان معلم رسمی‬ ‫استخدام شدم و بعد برای ادامه تحصیل به انگلستان‬ ‫رفتم و مدرک دکترا گرفتم و بعد چند سال فعالیت علمی‬ ‫درسال ‪ 1385‬بازنشسته شدم‪.‬‬ ‫■ چه عاملی باعث شد که این اثار را جمع اوری‬ ‫کنید؟‬ ‫برای اینجانب در کنار هم قرار گرفتن خط کش محاسبه‬ ‫فایر کاستل دوره تحصیالت عالی ام در ایران و هدیه‬ ‫پدر زن المانی برادرم بیش از ‪ 50‬سال پیش انگیزه‬ ‫جمع اوری این مجموعه شد‪ .‬در این سال ها تنها چند‬ ‫■ این اثار اهدایی چگونه و از کجا گرداوری شده اند‬ ‫و ایا به غیر شما کسی نیز در این جمع اوری سهیم‬ ‫بوده اند؟‬ ‫متعلقات اندک مقدار شخصی خانواده امیر فضلی (محمد‬ ‫ابراهیم‪ ،‬علی و عال) بسیار خوشبختم که در اختیار موزه‬ ‫پر قدر علوم و فناوری ایران قرار می گیرند‪ .‬این اشیاء از‬ ‫بازارهای بساطی شهرستان های ایران‪ ،‬کشورهای المان‬ ‫و ژاپن ‪ ،‬ایاالت متحده و چند کشور دیگر گرداوری شده‬ ‫و محمد ابراهیم (برادرم) و عال (فرزندم) در این امر من را‬ ‫یاری کرده اند‪.‬‬ ‫چه عاملی باعث شد به فکر اهدای اثار به موزه بیافتید و‬ ‫نحوه اشنایی شما با موزه ملی علوم و فناوری چگونه بود؟‬ ‫با توجه به اینکه خودم امکان ایجاد موزه خصوصی‬ ‫نداشتم دنبال جایی می گشتم که اثار را به ان ها به صورت‬ ‫هدیه تحویل دهم و چون ارزش پولی اش قابل اندازه گیری‬ ‫نیست و نمی توان برایش قیمت مشخصی تعیین کرد و از‬ ‫انجا که موزه های خصوصی مخاطبان کمتری دارند لذا‬ ‫دوست داشتم داشته هایم را در اختیار عموم مردم قرار‬ ‫بدهم‪ .‬بنابراین به این فکر افتادم که وزارت علوم حتما‬ ‫موزه ای مرتبط داشته باشد‪ .‬در تعطیالت عید از طریق‬ ‫یکی دوستان بروشور و اطالعات موزه را دریافت کردم و‬ ‫با موزه اشنا شدم با ریاست موزه جنل باقای دکتر سیف‬ ‫اله جلیلی ارتباط گرفتم و انگیزه ای شد برای تحویل اثار‬ ‫به موزه ملی علوم وفناوری‪.‬‬ ‫■ هدف شما از اهدای وسایل به موزه چه بود؟‬ ‫همان اهدافی که شما برای موزه دارید من هم خوشحال‬ ‫می شدم که بتوانم با اهدای وسایلم کمک کنم که موزه به‬ ‫اهدافش برسد و شما می توانید‪ open museum‬درست‬ ‫کنید و دور بازبینی انجام دهید‪.‬‬ ‫■ چه انتظاری از موزه ملی علوم و فناوری در قبال‬ ‫اثار اهدایی دارید؟‬ ‫انتقال دانش با نیت خیر ‪ .‬برای مثال موزه‪ ،‬گالری جدید‬ ‫یا نمایشگاهی با موضوع سیر تحول ابزارهای محاسباتی‬ ‫ایجاد کند که نشان دهد دانش اموزان و دانشجویان در‬ ‫ان زمان چگونه محاسبه می کردند و باعث یادگیری بهتر‬ ‫شود و همچنین باعث تالش برای ساخت مشابه ان یا‬ ‫ساخت بهتر از ان وسایل کنند و باعث توسعه خالقیت و‬ ‫دانش به نسل های بعدمان شود ‪.‬‬ ‫من اگر از هر وسیله ‪ 100‬عدد داشتم می توانستم موزه‬ ‫خصوصی ایجاد کنم و به نمایش بگذارم ولی باز هم‬ ‫خصوصی و مخاطب محدود بود‪ .‬اما حاال موزه این وسایل‬ ‫را می تواند به نمایش بگذارد و من خیلی خوشحالم و‬ ‫می دانم چون موزه امکانات وسیعی و افکار متنوعی دارد‬ ‫و با توجه به نیروی انسانی و مالی خیلی خوب می تواند از‬ ‫این وسایل برای نمایش عمومی استفاده کند‪.‬‬ ‫■ ایا پیشنهادی برای افرادی که وسایل قدیمی‬ ‫قابل نمایش دارند برای اهدای اثار دارید؟‬ ‫من فکر می کنم این موضوع خیلی عملی باشد که‬ ‫می توان از طریق اطالع رسانی وزات علوم به دانشگاه ها‪،‬‬ ‫این افراد را پیدا کرد‪ .‬بعضی از خانواده ها اشیاء جالبی‬ ‫دارند و نمی دانند با ان ها چه کار کنند‪ .‬بعضی مواقع‬ ‫موزه نیز باید هزینه کند چون ما کشور مهندسی نبودیم‬ ‫و بهترین وسایلمان خارجی بوده و می توانید در خارج‬ ‫این وسایل را در بساطی های شنبه و یکشنبه ها پیدا‬ ‫کنید‪ .‬همچنین در بازارها یا جاهایی مختلف از داخل‬ ‫کشورمان که این وسایل قدیمی موجود است و فروخته‬ ‫می شود‪ .‬افراد عالقه مند و خیر می توانند یا به صورت‬ ‫مستقیم یا به صورت فرد ناشناس این وسایل را خریده‬ ‫و تحویل موزه دهند‪.‬‬ صفحه 75 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫پژوهشگاه ها و موسسات پژوهیش و اپرک های علم و فناوری‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪76‬‬ ‫در گفت وگو با موسس شرکت دانش بنیان زمین معدن (طارم) عنوان شد؛‬ ‫جامعه ما نیاز دارد اگاه شود‬ ‫افزایش قیمت ها و تورم با جیب مردم سازگاری ندارد‬ ‫■ لطفا خودتان را معرفی کنید و کمی درباره سوابق‬ ‫تحصیلی تان و نحوه شروع به کارتان بگویید‪.‬‬ ‫من‪ ،‬صغری جلیلی هستم‪ .‬فارغ التحصیل در رشته‬ ‫زمین شناسی در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد‬ ‫ژئوفیزیک از دانشگاه تحصیالت تکمیلی علوم پایه‪ .‬بعداز‬ ‫فارغ التحصیلی حدود چهارپنج ماه دنبال کار بودم و تقریب َُا‬ ‫اداره ای در زنجان نمانده بود که به انجا مراجعه نکرده‬ ‫باشم‪ .‬بعد متوجه شدم این روش فایده ای ندارد و این‬ ‫روش را برای پیداکردن کار ادامه ندادم‪ .‬بعداز ان‪ ،‬به مدت‬ ‫‪ ۶‬یا هفت ماه در یک شرکت خصوصی مشغول به کار شدم‪.‬‬ ‫در انجا من کارهای تخصصی زیادی انجام می دادم‪ ،‬اما‬ ‫چه به لحاظ کاری و چه به لحاظ مالی من را ارضا نمی کرد‬ ‫و به پیشنهاد یکی از استادهایم در دانشگاه‪ ،‬اقای دکتر‬ ‫عباسی که به من گفت "چرا خودتان کار نمی کنید؟ یک‬ ‫کارت چاپ و بعد شروع کنید‪ ".‬من یک کارت چاپ کردم‬ ‫و بعداز دو سه ماه متوجه شدم این روش خوب است و بازار‬ ‫کارش هم‪ .‬اما دیدم نمی توانم بیرون قرارداد ببندم و باید‬ ‫بتوانم کارفرما را به جایی (فضایی شرکتی) دعوت کنم‪ .‬من‬ ‫جای مشخصی نداشتم و مکان به یک فرد که کسب وکاری‬ ‫دارد هویت می دهد‪ .‬شنیده بودم جایی به نام پارک علم‬ ‫و فناوری وجود دارد و بسیار خوش خیال که اقتضای سن‬ ‫ان موقع من بود بین ‪ 2۴‬تا ‪ 2۵‬سالم بود‪ ،‬به پارک علوم پایه‬ ‫امدم و ریاست وقت پارک بسیار خوب برخورد کرد و‬ ‫بالفاصله به من یک اتاق دادند و من کارم را از ‪ 18‬ابان‬ ‫‪ 390 1‬شروع کردم و تا امروز ادامه داده ام و الحمداهلل بسیار‬ ‫خوب پیش رفته است‪.‬‬ ‫■ درباره فعالیت شرکت توضیح دهید و بگویید چه‬ ‫شد که به فکر تاسیس چنین شرکتی افتادید؟‬ ‫واقعیت این بود که من کار نداشتم‪ .‬تازه فارغ التحصیل‬ ‫بودم و همچنین شاگرد زرنگی هم بودم‪ .‬هم در دوره‬ ‫کارشناسی و هم در کارشناسی ارشد من با معدل باال‬ ‫فارغ التحصیل شدم و برای کارشناسی ارشد کنکور ندادم‬ ‫و برای ادامه تحصیل دعوت شدم و برایم خیلی سخت‬ ‫بود که خانه بنشینم؛ چون اصال چنین روحیه ای ندارم‪.‬‬ ‫بنابراین می خواستم خودم کاری داشته باشم و درامدی‪.‬‬ ‫ازطرفی به نظرم می امد که رشته تحصیلی ام رشته خاصی‬ ‫است و در استان زنجان هم در ژئوفیزیک می دانستم‬ ‫فضای فعالیت برای پژوهش های ابی و پسماند و معدنی‬ ‫که گسترده تر بود‪ ،‬وجود دارد‪ .‬براین اساس تصمیم گرفتم‬ ‫برای تامین یک سری از نیازها و درخواست های مردم و‬ ‫مهم تر از ان به وجوداوردن یک کسب وکار و درامد برای‬ ‫خودم‪ ،‬کارم را شروع کنم و چه بهتر که صاحب کسب وکار‬ ‫خودم باشم؛ چراکه روحیه خود را می شناسم و بسیار‬ ‫کارها را پیگیری می کنم و ازلحاظ علمی هم سواد پایه ای‬ ‫را داشتم‪ ،‬بنابراین این شرکت را تاسیس کردم‪ .‬شرکت هم‬ ‫کامال تخصصی و مرتبط با رشته تحصیلی ام است‪ .‬اکنون‬ ‫شرکت زمین معدن (طارم) بسیار توسعه یافته و قرار است‬ ‫در چند ماه اینده یک سری شاخه های فعالیت جدید هم‬ ‫به کارهای شرکت اضافه کنیم که البته هر نوع کاری چنین‬ ‫چیزی را ایجاب می کند؛ چه پزشک باشد یا مهندس‬ ‫معدن یا زمین شناس‪.‬‬ ‫اگر به طور خالصه شاخه های فعالیت شرکت را بگویم‬ ‫شامل زمین شناسی و معدن و اب است‪ .‬و همه کارهایی‬ ‫که ما انجام می دهیم در یکی از این سه شاخه است‪.‬‬ ‫فعالیت هایمان زمین شناسی و معدن و کل فعالیت های‬ ‫ژئوفیزیک و کارهای اکتشافی معدن و اب را شامل می شود‬ ‫و پسماند هم که در بخش محیط زیست است که مرتبط‬ ‫است با فعالیت های شهرداری ها و سازمان حفاظت از‬ ‫محیط زیست و مانند این ها‪ .‬ولی بخشی که با کارهای‬ ‫اکتشافی مرتبط است مانند جانمایی بهترین محل ها برای‬ ‫دفن پسماند است‪ .‬اینکه چه جاهایی خطر دارند‪ .‬مثال‬ ‫وقتی بخواهند زباله های بیمارستانی را دفن کنند جاهایی‬ ‫را انتخاب می کنیم که این زباله ها به اب های زیرزمینی‬ ‫اسیب نزنند و همین طور درخصوص اب های زیرزمینی‬ ‫هم در یک سال اخیر ‪ 8 ۴‬تا ‪ ۵0‬درصد طبق امار رسمی‬ ‫کشور‪ ،‬بارندگی کاهش داشته و کاهش بارندگی یعنی به‬ ‫همان نسبت کاهش اب های سطحی و کاهش اب های‬ ‫سطحی زیرزمینی تا عمق ‪ 8 1‬یا ‪ 20‬متر و بعداز ان هم‬ ‫کاهش اب های عمقی حدود ‪ 100‬تا ‪ 120‬متر‪ .‬بنابراین در‬ ‫کشوری که روی کشاورزی پایه ریزی شده ان هم کشاورزی‬ ‫سنتی بدون الگوی کاشت‪ ،‬کمبود اب مشکل بسیاری‬ ‫افراد است‪ .‬یکی از کارهای ما جانمایی وضعیت اب های‬ ‫زیرزمینی است که این فقط برای کشاورزی کاربرد ندارد‪،‬‬ ‫من می توانم بگویم در بخش اب یکی از پژوهش های‬ ‫ما درباره جانمایی قنات یا چاه و چشمه است؛ چراکه‬ ‫می توانیم اب شرب و بهداشت روستاها و شهرها را تامین‬ ‫کنیم‪ .‬درواقع یکی از گروه هایی که بسیار با ان ها همکاری‬ ‫داریم اب منطقه ای و امور اب های شهرستان و ابفا است‪.‬‬ ‫اما پیش تر از این فعالیت ها‪ ،‬ما در کارهای مربوط‬ ‫به معدن و زمین شناسی فعالیت می کنیم که مربوط‬ ‫می شود به کارهای اکتشافی معدن شامل سرب و روی‬ ‫و اهن و هر چیزی که مربوط به معدن است‪ .‬یا شن و‬ ‫ماسه و ماسه شویی ها که ابتدا یک اکتشاف ماسه ای‬ ‫است و بعد تبدیل به ماسه شویی می شود‪ .‬مثال اگر یک‬ ‫مجتمع بزرگ مانند فوالد سپاهان اصفهان را درنظر‬ ‫بگیرید این مجتمع اول باید یک پشتیبانی معدنی داشته‬ ‫باشد تا بتواند ماده خام اولیه اش را تامین کند و این‬ ‫نیازمند اکتشاف های اولیه و کارهای اولیه ای است که‬ ‫از صفر تا ‪ ،100‬یعنی از جانمایی اولیه و ثبت محدوده‬ ‫کارشناسی و انالیزهای تخصصی و کارهای ژئوشیمی و‬ ‫ژئوفیزیک شروع می شود که بخش عمده ای از کارهای‬ ‫ما ژئوفیزیک است‪ .‬مخصوصا که تخصص خود من هم‬ ‫ژئوفیزیک است؛ ژئوفیزیک در معدن یا اب و ژئوفیزیک‬ ‫پسماند‪ .‬بعداز اینکه این کارها را انجام دادیم کرگیری ها‬ ‫شروع می شود و بعد می گوییم این مکان با ابعاد چند‬ ‫هکتاری یک میلیون ُتن ذخیره اهن یا سرب دارد یا‬ ‫سنگ های قیمتی که من در ان بخش فعالیت نمی کنم‪.‬‬ ‫این مجموعه کارهایی است که ما اینجا انجام می دهیم‪.‬‬ ‫ما پیش تر فقط کارهای کارشناسی و ژئوفیزیک داشتیم‪،‬‬ ‫اما کار ما اکنون گسترده تر شده و انشااهلل از مهرماه‬ ‫انالیزهای ازمایشگاهی مان شروع می شود و تهیه مقاطع‬ ‫نازک و مقطع صیقلی دو ور و چیزهای مشابه این اضافه‬ ‫خواهد شد‪ .‬ژئوفیزیک هایمان تقریبا کامل است و‬ ‫بخش کارشناسی هایمان هم‪ .‬در اب ما کارشناسی حفر‬ ‫چاه های اب را داریم‪ .‬ویدئومتری را اضافه کرده ایم که‬ ‫کاری تخصصی است‪ .‬فرض کنید چاه ابی است که ‪ 20‬تا‬ ‫‪ ۴0‬سال عمر دارد و صاحبش نمی داند چه وضعیتی دارد‬ ‫و به راحتی هم نمی تواند چاه جدید حفر کند که البته‬ ‫درست است و ازطرفی هزینه ها بسیار زیاد است‪ .‬مثال‬ ‫حفر یک چاه ‪ 200‬متری میانگین ‪ ۵00‬میلیون هزینه اش‬ ‫خواهد بود‪ .‬هر فرد یا هر روستایی توانایی تامین چنین‬ ‫هزینه ای را ندارد‪ .‬بنابراین ما سعی می کنیم پله پله‬ ‫پیش برویم‪ .‬یعنی اول کارشناسی ژئوفیزیک می کنیم‬ ‫و بعد ویدئومتری می کنیم تا متوجه شویم ایا می توانیم‬ ‫همچنان از چاه قبلی استفاده کنیم یا اگر مشکلی دارد‬ ‫ان را رفع کنیم‪ .‬این ها خالصه ای بود از فعالیت هایی که‬ ‫ما در شرکت انجام می دهیم‪.‬‬ ‫■ چه عاملی باعث شد این کار را شروع کنید و ایا به‬ ‫هدفی که درنظر داشتید رسیده اید؟‬ ‫جدا از درامد که در پرسش های قبلی گفتم‪ ،‬بعداز مدتی‬ ‫متوجه شدم جامعه ما نیاز دارد اگاه شود‪ .‬نمی توانیم‬ ‫انتظار داشته باشیم مردم با کمترین اطالعات درست‬ ‫رفتار کنند‪ .‬این مسائل در کار ما هم وجود دارد‪ .‬بخشی‬ ‫از ان مربوط می شود به اینکه برخی ادم ها که حتی در‬ ‫همین زمینه فعالیت دارند هم باید اطالعات کافی داشته‬ ‫باشند‪ .‬به طور مثال با اطالعات من به قیمت یک معدن‬ ‫افزوده خواهد شد یا من با داشتن اطالعات‪ ،‬ان معدن را‬ ‫با قیمتی کمتر از قیمت واقعی اش از صاحبش می گیرم‪.‬‬ ‫این موضوع من را بسیار ازار می دهد‪ .‬در کشاورزی و اب‬ ‫شرب خانه ها هم این موضوع پیش می اید (در بخش‬ ‫کاری خودم می گویم)‪.‬‬ ‫ما انتظار داریم مردم بدون اطالعات کافی و اگاهی‪،‬‬ ‫درست رفتار کنند‪ .‬این ما هستیم که باید به مردم اگاهی‬ ‫بدهیم‪ .‬وقتی به ارباب رجوعی اطالعات درست و کافی‬ ‫می دهم چه ان شخص با این کارها اشنایی داشته باشد‬ ‫چه نه‪ ،‬با این اطالعات‪ ،‬او به کارها و عملکرد شرکت‬ ‫اعتماد می کند‪ .‬بسیاری افراد می ایند و می گویند با‬ ‫هزینه های زیادی هنوز به اب نرسیده اند‪ ،‬گرچه چنین‬ ‫اتفاق هایی در کار ما اجتناب ناپذیر است‪ ،‬اما اگر این‬ ‫اتفاق به دلیل اگاه نکردن و اطالعات ندادن به ارباب رجوع‬ ‫باشد‪ ،‬بسیار ناراحت کننده است‪.‬‬ ‫یکی از چیزهایی که در کارم از من بسیار انرژی می برد این‬ ‫است که هر کسی که به کار شرکت من نیاز دارد با او صادقانه‬ ‫حرف می زنم‪ .‬من برای ان شخص دقیق توضیح می دهم‬ ‫که چطور باید کار را پیش ببرد و چقدر هزینه کند ضمانت‬ ‫کاری اش چقدر است‪ ،‬چقدر ممکن است به نتیجه برسد‬ ‫و تقریبا ‪ 90‬تا ‪ 99‬درصد مواقع درست جواب داده است‪.‬‬ ‫مراجعه کننده نه تنها کارش انجام شده‪ ،‬بلکه راضی از اینجا‬ ‫رفته است‪ .‬راضی نگه داشتن و اگاه کردن ارباب رجوع‬ ‫درباره کارش یکی از مهم ترین هدف های من است‪.‬‬ ‫■ چه چیزی در راه اندازی شرکت شما تاثیرگذار بود؟‬ ‫من دوست دارم به مردم کمک کنم‪ .‬زجر می کشیدم وقتی‬ ‫می دیدم کسی چندین میلیون هزینه کرده و بعد به نتیجه‬ ‫نرسیده و با این اتفاق نابود شده است‪ .‬اگاهی دادن و‬ ‫راهنمایی مردم برای اینکه سرمایه شان نابود نشود یکی از‬ ‫مهم ترین اتفاق هایی است که باعث شده من این شرکت را‬ ‫راه اندازی کنم‪.‬‬ ‫■ ایا موانعی برای دستیابی به هدف های شرکت‬ ‫وجود داشته یا دارد؟ و اگر پاسختان مثبت است‬ ‫بفرمایید چه بوده؟ و با توجه به مشکالت امروزه کشور‬ ‫در اقتصاد و به دلیل تحریم ها فعالیت های شرکت‬ ‫چگونه ادامه داشته؟‬ ‫موانع که هست‪ ،‬مخصوصا با شروع کرونا‪ ،‬یک سوم ورودی‬ ‫درخواست های کاری شرکت کم شد و ما تقریبا دو سوم‬ ‫درامد شرکت را در سه ماهه اول سال ‪ 399 1‬از دست‬ ‫دادیم‪ .‬و این برای من بسیار نگران کننده بود‪ .‬ما با ایجاد‬ ‫شاخه های کاری جدید و اعتمادسازی تا حدودی بخشی‬ ‫از ازدست داده ها را جبران کردیم‪ .‬شاید یکی از بزرگ ترین‬ ‫مانع ها برای شرکت من یا هر شرکتی با فعالیت مشابه‬ ‫شرکتم این است که در بخش دولتی کمتر به افراد بومی‬ ‫برای پروژه ها مراجعه می کنند‪ .‬من دلیل این اتفاق را‬ ‫نمی دانم‪ .‬بعید می دانم دلیلش این باشد که ما را به طور کل‬ ‫نمی پذیرند‪ ،‬اما شاید شرکت هایی که در تهران و مشهد و‬ ‫اصفهان هستند قوی ترند‪ .‬گرچه من از بخش دولتی بسیار‬ ‫می شنوم که از پروژه هایی که به افراد غیربومی داده اند‬ ‫رضایت ندارند و با اضافه کردن به هزینه های اولیه بازهم‬ ‫درنهایت نتیجه دلخواه را به دست نیاورده اند‪ .‬بزرگ ترین‬ ‫مانع برای فعالیت من در استان درخواست از شرکت های‬ ‫همکار غیربومی است‪ ،‬با اینکه شرکت متقاضی در زنجان‬ ‫است و ما هم می توانیم نیاز ان ها را براورده کنیم‪ .‬در‬ ‫استان زنجان این موضوع بسیار پررنگ است‪ .‬نه فقط در‬ ‫بخش فعالیت من‪ ،‬در هر بخش دیگری از برق و ‪ ...‬هم‬ ‫به این صورت ناراضی هستند از این اتفاق‪.‬‬ ‫برخی دیگر از موانع هم از اختیار ما خارج است مثل‬ ‫افزایش قیمت ها‪ .‬بخش عمده ای از ارباب رجوع های‬ ‫ما بخش خصوصی هستند و حتی مردم عادی‪ ،‬و چون‬ ‫مجبور هستم قیمت ها را افزایش دهم مشتری هایم را از‬ ‫دست می دهم‪ .‬من واقعا دوست دارم با قیمت پارسال‬ ‫کار کنم و این موضوع شاید خیلی پررنگ تر از مشکالت‬ ‫دیگر باشد‪ .‬افزایش قیمت ها و تورم با جیب مردم‬ ‫سازگاری ندارد‪.‬‬ ‫تحریم ها شاید چون کارهایم را داخلی انجام می دهم‬ ‫و سروکله ای با دالر نمی زنم کم رنگ تر باشد‪ ،‬ولی برای‬ ‫تکمیل تجهیزات می تواند مانع بزرگی باشد‪ .‬اخرین‬ ‫لوازمی که برای کارهای شرکت خریده ام انتهای سال ‪397 1‬‬ ‫بوده‪ ،‬تجهیزاتی که اگر ان ها را نداشته باشم کارم لنگ‬ ‫می ماند‪ .‬کارهای من با تجهیزات است مثل ویدئومتری‬ ‫و لرزه نگاری و ژئوالکتریک که این ها را قبال خریده ام‪ ،‬اما‬ ‫به تازگی می خواهم برای ازمایش چاه ها دستگاهی بگیرم‬ ‫برای الکتروکارتاژ تا بتوانیم ارزیابی کنیم خروجی اب چقدر‬ ‫است‪ .‬قیمت سال ‪ 8 39 1‬این دستگاه حدود ‪ 80‬میلیون‬ ‫بود و االن با ‪ ۵00‬میلیون هم نمی توانم ان را بخرم‪ .‬مثال‬ ‫می خواهم یک دستگاه ژئومتریک دیگر هم بخرم؛ چون‬ ‫کارها بیشتر شده است‪ ،‬اما نمی توانم ‪ ۵00‬میلیون هزینه‬ ‫کنم‪ .‬با داشتن دو دستگاه‪ ،‬سرعت کارم بیشتر می شود‪،‬‬ ‫می توانم دو نیروی بیشتر جذب کنم‪ ،‬اما من امکان خرید‬ ‫دستگاه را به دلیل قیمت بسیار زیادش ندارم‪.‬‬ ‫■ درباره موفقیت های شرکت بگویید و اینکه برای‬ ‫پیشرفت بیشتر چه چیزهایی می تواند کمک کننده‬ ‫باشد؟‬ ‫اول اینکه شرکت بعداز سه سال دانش بنیان شد و‬ ‫مهم ترینش این است که هر روز داریم کارها را علمی تر‬ ‫پیش می بریم‪ .‬توانایی داشته ایم که مقاله های خوبی‬ ‫را چاپ کنیم‪ .‬با اینکه من کارشناسی ارشد دارم‪ ،‬ولی‬ ‫به عنوان مشاور یک دانشجوی کارشناسی ارشد به دفاع‬ ‫از پایان نامه اش کمک کردم و هم اکنون هم دو دانشجوی‬ ‫کارشناسی ارشد داریم که عمال پایان نامه شان کارهای‬ ‫شرکت من است که به عنوان پروژه دانشجویی شروع‬ ‫کرده اند و درحال کارکردن هستند‪ .‬صفر تا صد پروژه را‬ ‫باکمک استاد راهنمای دانشجو به صورت پروژه شرکت‬ ‫پیش می برند و دفاع می کنند و کامال کاربردی است و این‬ ‫کار به درامدزایی شرکت هم بسیار کمک می کند‪.‬‬ ‫اکنون من با شرکت های بزرگ دولتی و خصوصی و‬ ‫چه بخش دانشگاهی تفاهم نامه های همکاری منعقد‬ ‫می کنم و بعد کارها را به صورت مشترک انجام می دهیم‪.‬‬ ‫و مهم ترین بخش‪ ،‬خروجی کارها و اعتباری است که‬ ‫شرکت به دست اورده‪.‬‬ ‫به لحاظ تعداد نیروها‪ ،‬به لحاظ علمی‪ ،‬به لحاظ مالی‪،‬‬ ‫به لحاظ خروجی کار‪ ،‬شرکت پیشرفت بسیاری داشته‬ ‫است‪ .‬مقاله هایی برای ای اس ای در دست داریم که‬ ‫به زودی به اتمام می رسند و پیش تر هم مقاله های مختلفی‬ ‫ثبت کرده ایم که دانشجوها در تکمیل ان نقشی داشته اند‪.‬‬ ‫■ و سخن پایانی؟‬ ‫واقعیت این است که اگر قرار است این گفت وگو جایی‬ ‫چاپ شود و دیگران بخوانند می خواهم بگویم کارکردن‬ ‫سخت است‪ .‬من سابقه ای ‪10‬ساله در کار دارم و چون‬ ‫خانم هستم می خواهم نکته ای را بگویم‪ .‬در ایران وقتی‬ ‫اقایان کاری انجام می دهند بسیار باافتخار می گویند که‬ ‫چه کرده اند‪ ،‬اما خانم ها اغلب به سختی از تالش هایشان‬ ‫دفاع می کنند و کمتر خود را موفق می دانند‪ .‬من به عنوان‬ ‫یک خانم می خواهم بگویم کارکردن برای همه سخت‬ ‫است‪ ،‬اما در یک شرایط برابر بین یک خانم و اقا‪ ،‬شرایط‬ ‫ن خانم باید دوسه برابر‬ ‫برای خانم سخت تر است و ا ‬ ‫بیشتر انرژی صرف کند تا بتواند ان نتیجه هایی که یک‬ ‫اقا به دست اورده را به دست بیاورد‪ .‬بنابراین به خانم ها‬ ‫می گویم به خود افتخار کنید‪ .‬کوتاه نیایید‪ .‬اجازه ندهید‬ ‫حرف وحدیث ها مانع فعالیت و پیشرفت شما شود‪ .‬مثل‬ ‫برخی حرف ها که می گویند این خانم است یا در محیط‬ ‫کوچک بوده یا یک اقا می تواند بهتر انجام بدهد‪ .‬برخی‬ ‫به من می گویند این کار مردانه است‪ ،‬اما من پاسخ‬ ‫می دهم "نه"‪ .‬چرا تفکیک جنسیتی می کنید؟ من شغلم‬ ‫را پذیرفته ام و از ان لذت می برم‪ .‬شاید به لحاظ جسمی‬ ‫و به دلیل شکل تجهیزات بگویند "این یک کار مردانه‬ ‫است"‪ ،‬ولی خانم ها دقت و مسئولیت پذیری بیشتری‬ ‫دارند‪ .‬همان اقاهایی که این حرف ها را می زنند می گویند‬ ‫ما به کار خانم ها بیشتر اعتماد می کنیم‪.‬‬ ‫کار سخت است‪ .‬پول دراوردن سخت است‪ .‬کسی به شما‬ ‫نمی گوید بفرمایید اینجا و کار کنید‪ .‬هیچ فرش قرمزی‬ ‫برای شما پهن نمی شود‪ ،‬مشکالت زیادی هست‪ ،‬اما‬ ‫هیچ کدام این ها به معنی این نیست که شما نتوانید کار‬ ‫کنید‪ .‬به جای ناراحتی و غرزدن حداقل این است که‬ ‫تالش کنیم که در همین وضعیت بد اقتصادی و با وجود‬ ‫تحریم ها و شرایط کرونایی‪ ،‬کارهایمان به نتیجه برسد و به‬ ‫اینده امیدوار باشیم‪ .‬به من ثابت شده امکان ندارد کسی‬ ‫تالش کند و نتواند نتیجه تالشش را ببیند‪ .‬و درنهایت از‬ ‫شما برای این گفت وگو سپاسگزارم‪.‬‬ صفحه 76 ‫مراکز دانشگاهی‬ صفحه 77 ‫ ❚ دانشگاه‬ ‫فردوسی مشهد ❚‬ ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫مراکز دانشگاهی‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫‪78‬‬ ‫مراکز دانشگاهی‬ ‫در این بخش یم خوانید‪:‬‬ ‫وزیر علوم ‪:‬‬ ‫‪ 20‬میلیون تحصیل کرده دانشگاهی‪ ،‬بزرگ ترین سرمایه ارزشمند جامعه می باشند‬ ‫ایین افتتاح دانشکده دامپزشکی و سرای دانشجویی‬ ‫حضرت ام البنین (س) در دانشگاه شهرکرد برگزار‬ ‫شد‬ ‫افتخارات دانشگاه مازندران بر اساس نتایج‬ ‫رتبه بندی ‪ 98-99‬پایگاه استنادی علوم جهان اسالم‬ ‫(‪) ISC‬‬ ‫هیات علمی و غیر هیات علمی!‬ ‫پنجمین سمینار شیمی کاربردی ایران با حضور‬ ‫جمع کثــــیری از دانشمندان‪ ،‬پژوهــشگران و‬ ‫دانشـــجویان شیمی کاربردی از دانشگاه ها و موسسات‬ ‫اموزش عالی سراسر کشور با سخنان دکتر محمد علی‬ ‫زلفی گل وزیر علوم تحقیقات و فناوری‪ ،‬بمیزبانی دانشگاه‬ ‫شهید مدنی اذربایجان اغاز بکار کرد‪.‬‬ ‫دکتر محمدعلی زلفی گل در ارتباط انالین با این سمینار‪،‬‬ ‫ضمن قدردانی از رئیس‪ ،‬معاونان و دست اندرکاران‬ ‫دانشگاه شهید مدنی اذربایجان که پنجمین کنفرانس‬ ‫شیمی کاربردی ایران را برگزار کردند‪ ،‬گفت‪ :‬شهر تبریز به‬ ‫عنوان شهر اولین ها‪ ،‬همواره در ترویج علم و دانش سرامد‬ ‫بوده است و دانشگاه شهید مدنی اذربایجان نیز در همین‬ ‫راستا به عنوان یکی از دانشگاه های طراز اول‪ ،‬به ویژه با‬ ‫انجمن شیمی ایران همکاری بسیار مطلوبی داشته اند که‬ ‫جا دارد تشکر و قدردانی خود را اعالم نمایم‪.‬‬ ‫وی با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای راه علم و دانش‬ ‫و ادای احترام به مقام شامخ انان‪ ،‬گفت‪ :‬مدیون شهدا و‬ ‫خانواده های معظم ایثارگران هستیم و باید تمام همت‬ ‫و تالش خود را برای ارتقای جایگاه علمی در همه علوم‬ ‫به کار ببریم‪ .‬برگزاری سمینارهای این چنینی نشان داد‬ ‫که دانشمندان شیمی دانشگاه شهید مدنی اذربایجان‬ ‫همجون نگینی بر سپهر علمی کشور و جهان می درخشند‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل با بیان اینکه رتبه شیمی ایران در جهان‪،‬‬ ‫جزو بهترین هاست‪ ،‬ادامه داد‪ :‬این رتبه خوب مدیون‬ ‫عشق‪ ،‬عالقه‪ ،‬اراده و تالش جهادی دانشمندان ایران‬ ‫زمین است که باید قدردان زحمات انان باشیم‪.‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری اظهار داشت‪ :‬شیمی یعنی‬ ‫همه چیز و همه چیز یعنی شیمی‪ .‬تفکر و تعقل انسان‬ ‫وابسته و نتیجه واکنش های شیمیایی است‪ .‬دانشمندان‬ ‫ایران زمین در زمینه شیمی کاربردی‪ ،‬کارهای بزرگی‬ ‫انجام داده اند‪ .‬در صنعت نفت‪ ،‬پتروشیمی‪ ،‬صنایع‬ ‫دارویی‪ ،‬صنایع رنگ‪ ،‬رزین و پلیمر دانشمندانی را داریم‬ ‫که تولید محصول دارند و باعث افتخار هستند‪ .‬به طور‬ ‫مثال در پتروشیمی شازند اراک که بازدیدی داشتم‪،‬‬ ‫دانش اموختگان داخل کشور‪ ،‬کاتالیزوری را که از خارج‬ ‫از کشور وارد می شد‪ ،‬تولید و به سایر صنایع پتروشیمی‬ ‫کشور ارسال می کردند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬اینکه دو نفر از اساتید نمونه کشوری امسال‬ ‫و سه نفر هم سال گذشته از رشته شیمی بودند‪ ،‬بسیار‬ ‫حائز اهمیت است و نشان دهنده فعالیت های ارزشمند‬ ‫دانشمندان و اساتید این حوزه و پیشتاز و پیشگام بودن‬ ‫این رشته در کشور است‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل تصریح کرد‪ :‬سرمایه اجتماعی بنده در این‬ ‫دوره از مدیریت در وزارت علوم‪ ،‬شیمیدانان‪ ،‬دانشمندان‬ ‫و دانش اموختگان رشته شیمی هستند که به عنوان‬ ‫یک پشتوانه محکم از نظرات و پیشنهادات همگی بهره‬ ‫خواهم برد‪ .‬کارهای بزرگ و برنامه های تفصیلی مدونی‬ ‫برای مرجعیت علمی کشور و مطرح شدن در دنیا دارم که‬ ‫ان شااهلل بتوانیم کارهایی انجام دهیم که مجالت کشور به‬ ‫عنوان مرجع معتبر مورد بهره برداری قرار گیرند‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل با تاکید بر اهمیت دیپلماسی علمی تصریح‬ ‫کرد‪ :‬در این دوره از مدیریت وزارت عتف‪ ،‬حمایت ویژه ای‬ ‫از دیپلماسی علمی خواهم داشت و برای تحقق مرجعیت‬ ‫علمی تالش خواهم کرد تا ردیف ویژه ای در بودجه سال‬ ‫اینده در نظر گرفته شود‪.‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‪ ،‬حمایت از مجالت علمی‬ ‫با کیفیت و معتبر را بسیار مهم دانست و اظهار داشت‪ :‬اگر‬ ‫دانشمندان و انجمن های علمی را مورد حمایت قرار داده‬ ‫و تحت حمایت نمایه های بین المللی قرار دهیم‪ ،‬شاهد‬ ‫رشد و توسعه عالی انان خواهیم بود‪.‬‬ ‫دکتر زلفی گل همچنین ادامه داد‪ :‬امتیازات ویژه ای برای‬ ‫کسانی که در دیپلماسی علمی فعالیت کنند قائل خواهیم‬ ‫شد و در ائین نامه ارتقا و ترفیع اعضای هیات علمی‬ ‫بازنگری خواهد شد‪.‬‬ ‫وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری با تاکید بر اهمیت وجود‬ ‫بیش از ‪ 20‬میلیون تحصیل کرده دانشگاهی در کشور‪ ،‬انان‬ ‫را بزرگ ترین سرمایه ارزشمند جامعه دانست و گفت‪:‬‬ ‫نظام سنجشی و انگیزشی و همچنین نظام پیشنهادات‬ ‫ایجاد خواهیم کرد تا از نظرات و پیشنهادات جامعه علمی‬ ‫و اندیشمند کشور بهره ببریم‪.‬‬ ‫دکتر ولی زاده رئیس دانشگاه شهید مدنی اذربایجان نیز‬ ‫در ایین افتتاحیه پنجمین سمینار شیمی کاربردی ایران‬ ‫گفت‪ :‬خدای بزرگ را شاکریم که در طول سالهای گذشته‪،‬‬ ‫دانشگاه شهید مدنی اذربایجان با هدف نشر علم‪ ،‬کمک‬ ‫به انجام پژوهش های کاربردی‪ ،‬تقویت ارتباط علمی‬ ‫پژوهشگران کشور‪ ،‬و همچنین در جهت بهبود و افزایش‬ ‫تعامالت علمی و تبادل اندیشه و ایده محققین عزیز‬ ‫کشور‪ ،‬همایش های ملی متعددی در رشته گرایشهای‬ ‫مختلف را برگزار کرده است و به این منظور از همراهی‬ ‫همیشگی و زحمات اساتید بزرگوار‪ ،‬کارمندان پرتالش و‬ ‫دانشجویان عزیز در این خصوص قدردانی کرد‪ .‬ولی زاده‬ ‫ضمن تبریک انتصاب دکتر زلفی گل به مقام عالی وزارت‬ ‫علوم تحقیقات و فناوری‪ ،‬اظهار امیدواری و اطمینان کرد‬ ‫که ایشان به فضل الهی و با استفاده از توان و ظرفیت های‬ ‫باالی علمی و مدیریتی خود و با حمایت و پشتوانه عظیم‬ ‫جامعه علمی کشور بتوانند در ایجاد تحول و توسعه علمی‬ ‫کشور موفق و پیروز باشند‪ .‬دکترعلیرضا امانی دبیر علمی‬ ‫این سمینار نیز در خصوص برگزاری این سمینار اظهار‬ ‫داشت‪ :‬با توجه به ماهیت علم شیمی کاربردی و رویکرد‬ ‫شورای سیاستگزاری سمینار مبنی بر پذیرش مقاالتی با‬ ‫شاخص قرارداشتن در مرزهای علم و کاربردی بودن انها‪،‬‬ ‫درمجموع ‪ 17‬موضوع محوری برای سمینار در نظر گرفته‬ ‫شد که با توجه به این شاخص‪ ،‬تعداد ‪ 195‬مقاله از مجموع‬ ‫مقاالت رسیده به دبیرخانه سمینار مورد پذیرش قرار‬ ‫گرفتند که از این تعداد‪ ،‬ارائه ‪ 44‬مقاله به صورت انالین‬ ‫و ‪ 1۵1‬مورد به صورت افالین ارائه می شود‬ ‫امانی افزود‪ :‬از نکات برجسته این سمینار برگزاری چهار‬ ‫سخنرانی ویژه میباشد که توسط دکتر علیرضا ختایی از‬ ‫دانشگاه تبریز‪ ،‬دکتر محمد حیاتی فر مدیر فنی انجمن‬ ‫بازیافت کنندگان پالستیک اروپا‪ ،‬دکتر مهران جوانبخت‬ ‫از دانشگاه صنعتی امیر کبیر و دکتر یعقوب منصورپناه‬ ‫از دانشگاه لرستان ارائه خواهند شد‪ .‬همچنین در کنار‬ ‫این سخنرانی ها‪ ،‬کارگاه هایی نیز با هدف معرفی و ایجاد‬ ‫زمینه های شغلی و توسعه ارتباط دانشگاه با صنعت با‬ ‫محتوای اموزشی و مهارتی مانند‪ :‬کارگاه اشنایی با مواد‬ ‫شیمیایی مورد مصرف در ساختمان و فرموالسیون انها‪،‬‬ ‫کارگاه روشهای تست و انالیز انواع چسبهای صنعتی‪ ،‬و‬ ‫کارگاه روش های تهیه پلیمرهای نور پخت جهت استفاده‬ ‫در پرینترهای سه بعدی و همچنین استفاده از پلیمرها‬ ‫در حوزه دندانپزشکی و مدلینگ صنعتی تدارک دیده‬ ‫شده است‪.‬‬ صفحه 78 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫مراکز دانشگاهی‬ ‫‪79‬‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫شهریور ‪ • 1400‬شماره ‪48‬‬ ‫ ❚ دانشگاه شهرکرد ❚‬ ‫ ❚ دانشگاه شهید مدنی اذربایجان ❚‬ ‫مازندران ❚‬ ‫دانشگاه‬ ‫ ❚ ❚‬ ‫مشهد ❚‬ ‫فردوسی‬ ‫دانشگاه‬ ‫ایین افتتاح دانشکده دامپزشکی و سرای دانشجویی حضرت ام البنین (س)‬ ‫در دانشگاه شهرکرد برگزار شد‬ ‫به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهرکرد‪ ،‬به مناسبت‬ ‫هفته دولت‪ ،‬ایین افتتاح دانشکده دامپزشکی و سرای‬ ‫دانشجویی حضرت ام البنین (س) با حضور مهندس اقبال‬ ‫عباسی‪ ،‬استاندار چهار محال و بختیاری‪ ،‬دکتر احمد‬ ‫راستینه‪ ،‬نماینده مردم محترم شهرستان های بن سامان‬ ‫و شهرکرد در مجلس شورای اسالمی‪ ،‬دکتر سعید کریمی‪،‬‬ ‫رییس دانشگاه شهرکرد‪ ،‬حجت االسالم دکتر سعید صفی‪،‬‬ ‫مسئول دفتر نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه شهرکرد‪،‬‬ ‫جمعی از معاونان استاندار‪ ،‬روسا و مدیران سازمان ها و‬ ‫ادارات استان در دانشگاه شهرکرد برگزار شد‪.‬‬ ‫مهندس اقبال عباسی در این ایین ضمن تبریک هفته‬ ‫دولت و گرامی داشت یاد و خاطره شهدا به خصوص شهدای‬ ‫دولت و وشهید رجایی و باهنر از تالش های دکتر سعید‬ ‫کریمی رییس دانشگاه شهرکرد و همه مدیران و زحمت‬ ‫کشان استان در راستای پیشبرد اهداف کشور و استان‪،‬‬ ‫تقدیر و تشکر کرد ‪.‬‬ ‫استاندار چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه با پیگیری های‬ ‫صورت گرفته از سوی مدیران و همراهی نمایندگان مردم‬ ‫در مجلس شورای اسالمی اتفاقات خوبی در استان رخ داده‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬اگر با تفکر‪ ،‬تدبیر‪ ،‬دقت و حوصله پیش برویم‬ ‫همه مسائل و مشکالت به مرور زمان حل خواهد شد‪.‬‬ ‫مهندس اقبال عباسی ضمن ارزوی موفقیت برای دولت‬ ‫سیزدهم افزود‪ :‬دولت ها عوض می شوند و جریانات‬ ‫سیاسی در طول زمان در حال گذر هستند اما این نظام و‬ ‫مملکت جمهوری اسالمی است که ماندگار است و با وجود‬ ‫مشکالت زیادی که وجود دارد‪ ،‬هرجایی اتحاد وجود داشته‬ ‫کارها به خوبی پیشرفته است و کنار هم قرار گرفتن همه نهاد‬ ‫ها همیشه تاثیر گذار بوده و خواهد بود‪.‬‬ ‫دکتر احمد راستینه نیز ضمن تشکر از زحمات استاندار‪،‬‬ ‫رییس دانشگاه شهرکرد و همه تالشگران استان گفت‪ :‬انچه‬ ‫سبب شکل گیری انقالب اسالمی شده است‪ ،‬سبب رشد‪،‬‬ ‫ارتقا و تداوم کشور است و تبعیت از والیت فقیه‪ ،‬وحدت‬ ‫و همدلی درون کشور ‪ ،‬خدمت بی منت و کار شبانه روزی‬ ‫شاخصه عبور از مشکالت است‪.‬‬ ‫نماینده مردم شهرستان های بن‪ ،‬سامان و شهرکرد‬ ‫در مجلس شورای اسالمی با اشاره به پروژه های در‬ ‫دست اقدام در استان از جمله ناحیه صنعتی_تخصصی‬ ‫بادام استان اظهار داشت‪ :‬دانشگاه باید به سمت جذب‬ ‫رشته های تخصصی در حوزه فراوری محصوالت بادام‬ ‫حرکت کند‪ ،‬چراکه استان چهارمحال و بختیاری ‪ 20‬درصد‬ ‫بادام کشور را تولید می کند و این محصول مزیت اصلی‬ ‫استان است و دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد باید در‬ ‫این حوزه نقش جدی داشته باشد‪.‬‬ ‫دکتر احمد راستینه در پایان سخنانش ضمن تشکر از‬ ‫مشارکت خیرین گفت‪ :‬حوزه های پژوهشی و دانشگاهی‬ ‫می تواند نقطه اول سرمایه گذاری برای رشد و ارتقاء جایگاه‬ ‫خیرین عزیز استان چهارمحال‬ ‫علمی استان باشد و لذا از ّ‬ ‫و بختیاری برای مشارکت در این حوزه ها دعوت می کنیم‪.‬‬ ‫دکتر سعید کریمی‪ ،‬رییس دانشگاه شهرکرد‪ ،‬نیز در‬ ‫این ایین ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت اباعبداهلل‬ ‫الحسین(ع) و اصحاب وفادار ایشان ‪ ،‬تبریک روز کارمند و‬ ‫هفته دولت‪ ،‬از زحمات و حمایت های استاندار‪ ،‬نمایندگان‬ ‫مردم در مجلس شورای اسالمی و سایر مدیران و معاونان‬ ‫استان به ویژه جامعه پرتالش دانشگاه شهرکرد تقدیر و‬ ‫تشکر کرد‪.‬‬ ‫رییس دانشگاه شهرکرد گفت‪ :‬دانشگاه شهرکرد در حال‬ ‫حاضر بالغ بر ‪ 8‬هزار دانشجو در ‪ 200‬رشته گرایش در سه‬ ‫مقطع کارشناسی‪ ،‬کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی‪،‬‬ ‫‪ 400‬عضو هیئت علمی ثابت‪ 180 ،‬مدرس حق التدریس‬ ‫و ‪ 300‬کارمند دارد و با تالش جمعی این بزرگواران‬ ‫توانسته ایم از جمله دانشگاه های تاثیر گذار در سطح ملی‬ ‫و بین المللی باشیم‪.‬‬ ‫خیرین در بعضی از پروژه‬ ‫مشارکت‬ ‫به‬ ‫اشاره‬ ‫دکتر کریمی با‬ ‫ّ‬ ‫❚ معاون پژوهش و فناوری دانشگاه مازندران خبر داد‪:‬‬ ‫های عمرانی دانشگاه از جمله خوابگاه بنیاد ‪ 15‬خرداد‪،‬‬ ‫خوابگاه حضرت ام البنین(س)‪ ،‬سالن کنفرانس شهید‬ ‫روحی و مشارکت در تکمیل و بهره برداری ساختمان نهاد‬ ‫نمایندگی رهبری در دانشگاه شهرکرد افزود‪ :‬خوشبختانه با‬ ‫خیرین‬ ‫اقدامات صورت گرفته در چند سال اخیر مشارکت ّ‬ ‫در دانشگاه شهرکرد رو به افزایش است و باید تالش کنیم‬ ‫خیرین در دانشگاه شهرکرد پررنگ تر شود‪.‬‬ ‫حضور ّ‬ ‫رییس دانشگاه شهرکرد ضمن قدردانی از زحمات و حمایت‬ ‫خیران از دانشگاه شهرکرد گفت‪ :‬ظرفیت های بسیار خوبی‬ ‫ّ‬ ‫در استان وجود دارد و بنایراین باید بیش از پیش به دنبال‬ ‫خیرین در دانشگاه شهرکرد باشیم‪.‬‬ ‫جذب مشارکت ّ‬ ‫دکتر کریمی در بخش دیگری از سخنانش گفت‪ :‬امسال‬ ‫دانشگاه شهرکرد‪ ،‬در هفته دولت‪ ،‬دو پروژه عمرانی اماده‬ ‫افتتاح دارد ‪.‬یک پروژه دانشکده دامپزشکی است که علی‬ ‫رغم مشکالتی که در مسیر ساخت و تکمیل ان وجود‬ ‫داشت و با حمایت استاندار محترم‪ ،‬با هزینه ای بالغ بر ‪32‬‬ ‫میلیارد تومان به مساحت ‪ 8800‬مترمربع تکمیل و اماده‬ ‫افتتاح شد و پروژه دیگر‪،‬سرای دانشجویی ‪ 96‬سوئیتی‬ ‫خیر عالی قدر‬ ‫حضرت ام البنین(س) است که با مشارکت ّ‬ ‫حاج الیاس رئیسی نافچی با وزارت علوم ساخته شد و‬ ‫اماده افتتاح است که می تواند گامی موثر در راستای جذب‬ ‫دانشجویانبین المللیباشد‪.‬‬ ‫گفتنی است قبل از شروع این ایین‪ ،‬استاندار و سایر شرکت‬ ‫کندگان با حضور بر سر قبور مطهر شهدای گمنام دانشگاه‬ ‫شهرکرد‪ ،‬ضمن گرامیداشت هفته دولت‪ ،‬یاد و خاطره شهدا‬ ‫دفاع مقدس ‪ ،‬شهدا دولت و انقالب را گرامی داشتند و با نثار‬ ‫فاتحه برای شهیدان ارزوی علو درجات نمودند‪.‬‬ ‫❚‬ ‫افتخارات دانشگاه مازندران بر اساس نتایج رتبه بندی ‪ 98-99‬پایگاه استنادی علوم جهان اسالم (‪) ISC‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی دانشگاه مازندران‪ ،‬دکتر علی رضا‬ ‫خصالی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه از افتخارات‬ ‫دانشگاه مازندران بر اساس نتایج رتبه بندی ‪ 98-99‬پایگاه‬ ‫استنادی علوم جهان اسالم (‪ ) ISC‬خبر داد‪.‬‬ ‫بر اساس این گزارش‪ ،‬دکتر خصالی با اعالم این خبر افزود‪:‬‬ ‫بر اساس نتایج جدید رتبه بندی دانشگاه های ایران که‬ ‫توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسالم (‪ ،)ISC‬با توجه به‬ ‫داده های بازه زمانی ‪ 97-95‬و بر اساس روش شناسی جدید‬ ‫انجام شد‪ 103 ،‬دانشگاه در دسته بندی درهمکرد (شامل‬ ‫دانشگاه های جامع‪ ،‬صنعتی‪ ،‬هنر‪ ،‬علوم کشاورزی و ‪)......‬‬ ‫و ‪ 72‬دانشگاه در دسته بندی دانشگاه های جامع مورد‬ ‫ارزیابی قرار گرفتند‪ .‬بر این اساس‪ ،‬دانشگاه مازندران موفق‬ ‫شد به مقام دوازدهم با توجه به معیار بین المللی سازی‬ ‫در دسته بندی دانشگاه های جامع‪ ،‬مقام شانزدهم با‬ ‫توجه به معیار پژوهش در دسته بندی دانشگاه های جامع‪،‬‬ ‫مقام هجدهم با توجه به معیار بین المللی سازی در‬ ‫دسته بندی درهمکرد نائل شود‪.‬‬ ‫معاون پژوهش و فناوری دانشگاه با اشاره به‬ ‫دسته بندی درهمکرد‪ ،‬افتخارات دانشگاه مازندران در‬ ‫شاخص های مورد ارزیابی را‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه دوم در زیر شاخص "پژوهشگران پر استناد در‬ ‫فهرستکالریویتانالیتیکس "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه سوم در شاخص "اساتید و پژوهشگران‬ ‫بین المللی "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه پنجم در شاخص "عضویت دانشگاه در‬ ‫کنوانسیون هایبین المللی "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه هفتم در زیر شاخص های " نسبت استناد به‬ ‫مقاله در ‪ " ISC‬و " نسبت استناد ‪ ISC‬به هیات علمی "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه نهم در زیر شاخص " نسبت مقاالت ‪ ISC‬به‬ ‫ هیات علمی " اعالم کرد‪.‬‬ ‫دکتر خصالی در پایان‪ ،‬به دسته بندی دانشگاه های‬ ‫جامع پرداختند و گفت‪:‬‬ ‫■ کسب رتبه نخست در زیر شاخص "پژوهشگران پراستناد‬ ‫در فهرست کالریویت انالیتیکس "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه سوم در شاخص " اساتید و پژوهشگران‬ ‫بین المللی "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه چهارم در شاخص " عضویت دانشگاه در‬ ‫کنوانسیون هایبین المللی "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه ششم در زیر شاخص "نسبت به استناد به‬ ‫مقاله در ‪،" ISC‬‬ ‫■ کسب رتبه هفتم در زیر شاخص "نسبت استناد ‪ ISC‬به‬ ‫هیات علمی "‪،‬‬ ‫■ کسب رتبه نهم در زیر شاخص " نسبت مقاالت ‪ISC‬‬ ‫به هیات علمی " از افتخارات معاونت پژوهش و فناوری‬ ‫دانشگاه مازندران می باشد‪.‬‬ ‫فتاح زاده‬ ‫مدیر روابط عمومی دانشگاه شهید مدنی اذربایجان‬ ‫هیات علمی و غیر هیات علمی!‬ ‫دانشگاهها و مراکز علم و فناوری برای انجام‬ ‫رسالت استراتژیک خود و اجرای راهبردهای‬ ‫علم و فناوری کشور و رسیدن به نقاط از پیش‬ ‫تعریف شده براساس اسناد باالدستی اصوال باید‬ ‫از پتانسیل ها و منابع انسانی اعضای هیات علمی‪،‬‬ ‫کارمندان و دانشجویان بهره مند شوند‪.‬‬ ‫این ارکان و ارتباطات صحیح و تعامل خوب بین‬ ‫این ‪ 3‬ضلع مثلث ‪ ،‬تنها فاکتور موفقیت دانشگاه‬ ‫است‪ .‬اطالق لفظ هر رکن‪ ،‬موید اهمیت موضوع‬ ‫برای ماست‪ .‬در وزارت علوم بخشنامه ها‪ ،‬ائین‬ ‫نامه ها و قوانین مربوطه تحت عنوان هیات علمی‬ ‫ابالغ و صادر و اجرایی می شود‪ .‬جالب ان است‬ ‫که وقتی بخشنامه و یا ایین نامه ای در ارتباط با‬ ‫کارمندان شریف این وزارتخانه در همه دانشگاه ها‬ ‫و ستاد مرکزی جهت اجرا ابالغ می گردد با تحت‬ ‫عنوان ایین نامه اجرایی مث ً‬ ‫ال اعضای غیر هیات‬ ‫علمی دانشگاه ها و موسسات اموزش عالی صادر‬ ‫می شود این در حالیست که محتوای ابالغ هیچ‬ ‫ارتباطی با عضو هیئت علمی ندارد عنوان غیر‬ ‫هیات علمی عنوانی است که به کارمندان اطالق‬ ‫می گردد اما با توجه به اینکه ما در یک محیط‬ ‫فرهیخته اموزشی قرار گرفته ایم الزم است در‬ ‫انتخاب واژه ها و عناوین و مطالب بسیار بسیار‬ ‫دقت کنیم تا موجب کدورتی در ارکان دانشگاه‬ ‫نبوده باشد‪ .‬پیگیری اولیه اینجانب نشان می دهد‬ ‫عنوان "غیر هیات علمی " از دیرباز نامگذاری شده‬ ‫و در همه مکاتبات اداری و رسمی‪ ،‬تسری پیدا‬ ‫کرده است‪.‬جادارد و پیشنهاد می شود مسئولین‬ ‫مربوطه به این نکته توجه جدی داشته باشند و‬ ‫نسبت به اصالح این امر اهتمام نمایند‪.‬‬ ‫اصوال هیات علمی بودن فضیلت محسوب‬ ‫نمی شود تا همه واژگان براساس بودن یا نبودن‬ ‫ان تعریف شوند‪ .‬بسیاری از کارمندان شریف این‬ ‫وزارت دا ای مدارک باالی لیسانس مشغول انجام‬ ‫وظیفه هستند و نباید با تاکید و قید غیر هیات‬ ‫علمی بنوعی تحقیر روانی شوند که به فضیلتی‬ ‫دست نیافته اند‪ ،‬عدم اصالح این امر چیزی جز‬ ‫غرض نیست‪.‬‬ ‫مگر در مدارس معلم و غیرمعلم داریم؟ در‬ ‫بیمارستان ها پزشک و افراد غیر پزشک اطالق‬ ‫می شود؟ در کارخانه ها مهندس و غیر مهندس‬ ‫داریم و دهها مثال بارز دیگ ر از این قبیل‪...‬‬ ‫ما در دانشگاه ‪ 3‬رکن هیات علمی‪ ،‬کارمندان و‬ ‫دانشجویان را داریم که باید در خطاب و مکاتبه و‬ ‫بخشنامه نام صحیح انها را عنوان کنیم‪.‬‬ ‫معنا ندارد ائین نامه استخدامی کارمندان را با‬ ‫عنوان ائین نامه استخدامی اعضای غیر هیات‬ ‫علمی نام ببریم چرا ؟‬ ‫ایا خطاب "غیر هیات علمی " به عدم داشتن علم و‬ ‫اگاهی را به ذهن متبادر نمی نمایاند؟‬ ‫یا حداقل بار منفی ندارد؟‬ صفحه 79 ‫ت‬ ‫ع‬ ‫ف‬ ‫ماهنامه خبری تحلیلی علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری‬ ‫مدیر مسئول‪ :‬رضا فرج تبار‬ ‫سردبیر‪ :‬زیر نظر هیات تحریریه‬ ‫طر اح جلد و گر افیست‪ :‬فاطمه حبیبی‬ ‫اد رس‪ :‬جنت اباد شمالی‪ ،‬باالتر از ایرانپارس‪ ،‬خیابان گلزار شرقی‪ ،‬پالک ‪ ،27‬واحد ‪15‬‬ ‫همکار ان ا ین شمار ه‪:‬‬ ‫سعید ه صفری‬ ‫اکرم حائری مهر‬ ‫پیام چینی فروشان‬ ‫ابولفضل لطفی‬ ‫امیر بامه‬ ‫رحیم ستار زاده‬ ‫علی رستمی‬ ‫نوراهلل رزمی‬ ‫زهره مشتاقی عراق‬ ‫◼ حق چاپ و انتشار‪ ،‬نقل مطالب و استفاده از نوشته ها‪ ،‬برای نشریه " عتف ایران " محفوظ است ◼ نشریه در ویرایش و خالصه کردن مطالب ازاد است‬ ‫◼ شمار ه ‪ ◼ 48‬شهریور ماه ‪ ◼ 1400‬محرم ‪ ◼ 1442‬سپتامبر ‪2021‬‬ ‫عتف‬ ‫نشریه عتف ایران در راستای حمایت از تولید داخل و اطالع رسانی در خصوص شرکت های دانش بینان‬ ‫و شرکت های فناور مستقر در پارک های علم و فناوری در نظر دارد نسبت به معرفی محصوالت‪ ،‬خدمات‬ ‫فنی و مهندسی ارائه شده توسط این شرکت ها اقدام نماید‪ .‬شرکت های دانش بنیان و فناور جهت دریافت‬ ‫شرایط و نحوه اطالع رسانی با شماره تلفن ‪ 09125471940‬و ادرس رایانامه ‪atfiran@gmail .com‬‬ ‫نشریه عتف ایران تماس بگیرند‪.‬‬ صفحه 80